Terreur eist
weer levens
in Moskou
BUITENLAND
Laura Bush geeft George een menselijk gezicht
'l
'Serviërs zijn geen daders, maar
'Straf op overspel is
nieuwe kuisheidsgordel
Zeker acht doden door bom
Baden bij Gouden Tempel
Parijse metro ontsnapt
aan aanslag met gifgas
Oelema prediken 'ware' islam
Pinochet snel voor rechter
ajaf zeker
d bommen
Het Iraakse leger heeft
ude stad van Najaf al
an 2000 bommen en
rond de heilige plaatsen
jdelijk gemaakt. De ex
en waren daar gelegd
jilitieleden van Muqtada
aldus een functionaris
t Iraakse leger gisteren,
s de bron heeft het leger
landmijnen en 851
:n gedemonteerd. In
'ldt al vier dagen een
na drie weken van
■evechten tussen de mi-
het Amerikaanse leger,
lts noordelijker gelegen
ifa daarentegen raakten
jges van al-Sadr gisteren
naoc met het Iraakse le-
woensdag 1 SEPTEMBER 2004
aaanse burgers
ichtaanval
- r- Zeker acht burgers zijn
om het leven gekomen
Amerikaanse luchtaan-
^^e provincie Kun ar in het
^■van Afghanistan. Er vie-
^■en gewonden. Dat heb-
^^tenlandse hulpverleners
jkale politie meege-
I^Jgpiunar ligt ongeveer 200
ter ten oosten van de
j j tad Kabul aan de grens
kistan. Het bombarde-
- gf-olgde op een aanval van
qq pan en al-Qaeda op re-
gebouwen in Kunar.
35 minuut sterft
inde vrouw
44
i - Elke minuut raken in
ïld 190 vrouwen onge-
Q 0wanger. En eveneens el-
uut sterft een vrouw tij-
/6D.» bevalling of aan com-
pps tijdens de zwanger-
Minn staat in een gisteren
}nen verklaring van een
-tionale conferentie in
over de groei van de
aevolking. De beschik-
rlAAd van voorbehoedsmid-
a vooral de armere lan-
seizcve^swaar toegenomen
s e laatste conferentie,
x geleden in Cairo, maar
strekt onvoldoende. Het
twangere minderjarigen
J 'ereld is bovendien nog
loog als in 1994.
arresteert
nnen
fci - Iran beweert tiental-
>nnen te hebben gear-
n Een aantal van hen
Bn beunen over het Iraanse
nildenjte programma hebben
nien stPpeeld aan de vijanden
JÜ ïeran, aldus minister Ali
'101 van Inlichtingendien-
Iteren. Wanneer de ar-
plaatshadden is niet be-
ATmaakt. De meeste arres-
zouden lid zijn van de
's Mujadedin Organisa-
iKO), een Iraanse oppo-
iepering die in Irak is ge-
De politieke tak van de
eeft in de afgelopen ja-
j. der vertrouwelijke infor-
Inl_| iver Teherans nucleaire
"érhoJ naar ^U^ten gebracht.
jsi te top Berlijn,
js en Madrid
- In de Spaanse hoofd-
adrid wordt op 13 sep-
de eerste top gehouden
Duitsland, Frankrijk en
Volgens regeringskrin-
teren in Berlijn nemen
ontmoeting de Duitse
Omanselier Schroder, de
niveipresident Chirac en de
sele<e premier Zapatero deel.
rochel tijdens de top staat de
hooring van de grondwet
Europese Unie.
ental tyfoon
„e in loopt op
flink|De tyfoon Chaba heeft
volgh inmiddels aan twaalf
J krip het leven gekost. De
als he storm, die sinds
in aleg vanuit het zuidwesten
tract! Japanse eilanden trekt,
regul 247 mensen verwond,
;(jrajet Japanse persbureau
Vijf mensen, Onder wie
varenden van een Viet-
r 'i vrachtschip, worden
:mist. De storm bereikte
gochtend de noordelijk-
pden. Chaba is Thai voor
emkcusbloem. De tyfoon is
'dien de krachtigste tropi-
Lcprmen die Japan in de
arte'.[en jaren hebben getrof-
;er dan 14.000 huizen
c roffen door overstro-
Ongeveer 420.000
i hebben last gehad van
)05 an elektriciteit.
rden en
;en slaags
Ikir - Bij gevechten tus-
brdische separatistische
en het Turkse leger zijn
in het zuidoosten van
zeker elf Koerden en
ilitairen om het leven
en. Dat hebben de Turk-
riteiten meegedeeld,
troepen zijn bezig met
iciale operatie tegen de
en Iche guerillastrijders aan
is met Irak. De Koerdi-
irtij PKK verbrak in juni
aar een eenzijdig staakt -
door onze correspondent
Ans Bouwmans
new york - Eén ding is zeker: in de ogen
van de Republikeinen is Laura Bush (57)
de perfecte First Lady. Altijd charmant,
minzaam, zonder pretentie en beleefd.
„Heel erg bedankt dat u aan mij heeft
gedacht. Dat is het eerste wat ze zegt, als
je haar voor iets vraagt", zegt Audrey
McDonald, die haar verschillende keren
heeft ontmoet toen Laura nog gouver
neursvrouw in Texas was. En wat be
langrijker is: Laura geeft George Bush
een zachtaardiger imago. Hij is behalve
een resolute president ook een liefheb
bend mens, is haar boodschap. Nu het
spannend wordt in de race om het Witte
Huis, staat de agenda van de doorgaans
terughoudende Laura Bush ineens vol
interviews, spreekbeurten en campag
ne-uitjes. Afgelopen nacht was ze een
van de topsprekers op de Republikeinse
conventie in New York.
Het campagneteam beschouwt haar als
een belangrijk wapen in de stembus
strijd. Ze brengt 'de mens George' onder
de aandacht en is zijn belangrijkste ka-
raktergetuige. In de traumatische maan
den na 11 september 2001 ontdekten de
Amerikanen dat de bescheiden en wat
kleurloze ex-bibliothecaresse in het Wit
te Huis moeiteloos de juiste bemoedi
gende woorden vond. Het leverde haar
al snel de bijnaam 'troosteres der natie'
op. Nu is ze weer overal te zien in de rol
van traditionele presidentsvrouw: de
partner die haar ego en interesses on
dergeschikt maakt aan het succes van
haar man.
Laura Bush is populair, en oogst meer
waardering dan de omstreden presi
dent, wiens waarderingscijfer rond de 50
procent ligt. Ze gaat moeilijke politieke
vragen uit de weg, en zal nooit een me
ningsverschil met haar man onthullen.
Het komt maar zelden voor dat Laura ie
mand tegen de haren in strijkt. Ook De
mocraten mogen haar.
Ze heeft hem uiteindelijk van de drank
en aan God geholpen, en richt zich
vooral op de mens Bush en niet op de
politicus. „Ze is 'de vrouw van'. Dat is
wie ze is", zegt Robert Steinhagen, een
lobbyist uit Dallas die het koppel van
dichtbij heeft meegemaakt. „Dat ze nu
in de campagne op pad gaat om mensen
inzicht te geven in de mens George
Bush, past bij de rol van First Lady. Ze
praat niet over politiek, maar over emo
ties, over hoe moeilijk het is als je man
onterecht wordt aangevallen."
Helemaal perfect is Laura niet, zo blijkt
uit de biografie 'De perfecte echtgenote'.
Ze is - net als George Bush zelf - veel te
toegeeflijk tegen hun nukkige tweeling
dochters Jenna en Barbara (22), zegt
schrijfster Ann Gerhart. De twee hebben
zich inmiddels op de campagne van hun
vader gestort, maar beperken zich tot
het aankondigen van de speech van hun
moeder tijhdens de conventie. Dat Jen
na onlangs in de limousine van paps
haar tong uitstak naar fotografen is tot
nu toe hun meest opvallende wapenfeit.
Dat Laura Bush geen politiek adviseur
van haar man is, zoals haar controver
siële voorgangster Hillary Clinton, is
heel belangrijk voor de Republikeinen.
„Laura Bush lijkt op haar man. Ze staan
in het leven met dezelfde filosofie", zegt
Steinhagen. Natuurlijk praten ze over al
lerlei kwesties, en natuurlijk vraagt 'Bus-
hie' haar wel eens advies, en natuurlijk
is ze een soort klankbord, zei Laura
Bush onlangs. Maar ze is er altijd als de
kippen bij om te vermelden dat ze ei
genlijk niet in debat gaan en dat Bush al
genoeg over beleidskwesties praat met
adviseurs die er veel meer van af weten
dan zij. Ze mag ze ook graag zeggen dat
hij niet alleen thuis te maken heeft met
krachtige vrouwen, maar zich ook pro
fessioneel heeft omringd met vrouwen
die van wanten weten. Iemand als vei
ligheidsadviseur Condoleezza Rice na
tuurlijk, maar ook politiek adviseur Ka
ren Hughes en de vrij onbekende Mar
garet Spellings, zijn adviseur binnen
land. Want George Bush doet het, zoals
alle Republikeinse presidentskandidaten
voor hem, volgens verkiezingsonderzoek
minder goed bij de vrouwen, en daar
moet verandering in komen.
door onze correspondent
Remco Reiding
moskou - Bij een bomaanslag in
Moskou zijn gisteravond zeker
acht doden en dertig gewonden
gevallen. Ten minste twaalf
mensen raakten levensgevaarlijk
gewond. Onder de gewonden
bevinden zich ook kinderen.
Op internet heeft de islamiti
sche groepering Islambouli Bri
gades de verantwoordelijkheid
opgeëist. Dezelfde groep eiste
vorige week de aanslagen op
twee Russsische passagiers
vliegtuigen op. De aanslagen
zouden uit solidariteit met de
Tsjetsjeense islamieten zijn ge
pleegd. In de tekst worden
meer aanslagen tegen het „on
gelovige" Rusland aangekon-
digd.
De ontploffing deed zich voor
bij het drukke metrostation
Rizjskaja en naast een winkel
centrum, in het noorden van
Moskou. Volgens de Russische
inlichtingendienst FSB blies
een vrouwelijke zelfmoordter
rorist zich op, zo meldt het Rus
sische persbureau Interfax. De
vrouw had de ondergrondse
willen gebruiken, maar keerde
om nadat ze had gezien dat bij
de ingang van het metrostation
strenge controles plaatsvonden.
Eerder op de avond spraken
politie en ooggetuigen nog van
een autobom.
„Het was een heel zware klap,
alsof een grote bal tegen me
aanvloog", vertelde één van de
gewonden van de aanslag in
Moskou aan het Russische tele
visiestation NTV. „Toen ik weer
bij bewustzijn kwam, zag ik
overal mensen om me heen lig
gen."
Het is de tweede keer in een
week dat Rusland wordt opge
schrikt door aanslagen. Vorige
week dinsdag vielen 89 doden
bij de ontploffing van twee Rus
sische passagiersvliegtuigen,
die door de autoriteiten zijn
toegeschreven aan Tsjetsjeense
terroristen.
De bom die vorige week afging
bij een bushalte in Moskou, en
kele uren voor de dubbele
vliegtuigaanslag, had naar ver
luidt een vergelijkbaar ontste
kingsmechanisme.
Twee vrouwen uit Tsjetsjenië
worden door de Russische au
toriteiten verantwoordelijk ge
houden voor de dubbele aan
slag op de vliegtuigen. De vrou
wen woonden en werkten sa
men, zo onthulde de Russische
krant Izvestia eergisteren. Elk
van hen was aan boord van één
van de twee vliegtuigen, nadat
ze zich op het laatste moment
hadden ingecheckt.
Rebellen in de Russische deel
republiek Tsjetsjenië strijden al
tien jaar voor onafhankelijk
heid. De strijders boycotten
zondag de presidentsverkiezin
gen in de verwoeste regio. Tij
dens de stembusgang deden
zich ook diverse incidenten
voor. Een man blies zichzelf op,
nadat hij een stembureau niet
was binnengekomen.
amritsar - Twee sikhs nemen een duik in de vijver bij de Gouden Tempel in Amritsar in het noorden van
India. Met naar schatting 3,5 miljoen geloofsgenoten vieren ze daar dat hun goeroe Arjan Sahib vierhon
derd jaar geleden het eerste exemplaar van hun heilige boek, de Adi Granth, in de Gouden Tempel
plaatste. Foto: EPA
Joegoslavische ex-president Milosevic hekelt het Westen op de eerste dag van zijn verdediging
door Carel Goseling
den haag - De oorlogen die
Joegoslavië begin jaren negen
tig uiteen deden vallen zijn niet
veroorzaakt door de Serviërs.
Integendeel, zij zijn juist de
grootste slachtoffers van dat
proces. Onder dit motto startte
de oud-president van Servië en
Joegoslavië, Slobodan Milose
vic, gisteren zijn verdediging
voor het Joegoslavië-tribunaal.
Sinds 12 februari 2002, toen het
proces tegen hem wegens oor
logsmisdaden en misdaden te
gen de menselijkheid in Kroa
tië, Kosovo en Bosnië - in het
laatste geval ook genocide -
startte, kreeg hij voor het eerst
officieel de gelegenheid zichzelf
te verdedigen.
Milosevic deed het met verve.
Citerend uit talloze documen
ten en boeken schetste hij het
beeld van Servië als slachtoffer.
De oorlogen op de Balkan wer
den van buitenaf gestuurd, zo
betoogde hij. Daarbij werd ge
bruik gemaakt van sentimenten
uit de Tweede Wereldoorlog
(Kroatisch fascisten en neo-na-
zi's), moslim-fundamentalisten
in Bosnië en criminele Albane
zen in Kosovo. Het buitenland
steunde al deze groepen met
geld, wapens en huurlingen.
Voornaamste boosdoeners wa
ren Duitsland en het Vaticaan,
betoogde Milosevic. Duitsland
had een traditioneel sterke
band met Kroatië. Bovendien
wilde het land bereiken wat
met éfe Eerste en Tweede We-
'Bombarderen Servië was onrechtmatig'
De Nederlandse oud-ambassadeur in Belgrado, J. Sizoo, vindt
de Navo-bombardementen in het voorjaar van 1999 op Servië
onrechtmatig. Hij meent dat Nederland en andere Navo-lan-
den Servië de schade moeten vergoeden. Dat zei Sizoo gisteren
in het televisieprogramma Twee Vandaag. Volgens Sizoo is een
militaire interventie alleen gerechtvaardigd bij een resolutie
van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties of uit zelfver
dediging. „Dat was hier niet het geval, de oorlog was onrecht
matig." De Navo bombardeerde Servië indertijd om te voorko
men dat de Servische leider Milosevic genocide zou plegen op
de Albanese bevolking in Kosovo. Volgens Sizoo was er bij het
begin van de bombardementen - waaraan ook Nederlandse
F16's deelnamen - nog geen sprake van massale wreedheden
of misdaden tegen de menselijkheid.
Milosevic op de eerste dag van zijn verdediging. De 63-jarige oogde
vief, nadat het proces enkele maanden was opgeschort vanwege zijn
slechte gezondheid. Foto: EPA
reldoorlog niet waargemaakt
was: het vernietigen van Zuid-
Slavië als eenheidsstaat. Het
Vaticaan wilde islamitische- en
communistische invloeden op
de Balkan tegengaan en steun
de daarom opstandige bewe
gingen met miljoenen dollars.
Het besluit van Duitsland en
het Vaticaan om Slovenië en
Kroatië eind 1991 als onafhan
kelijkestaten te erkennen was
de start van alle ellende, stelde
Milosevic. Daarmee schonden
beide landen het nationale en
internationale recht. Men tastte
de integriteit van een onafhan
kelijk land aan, in weerwil van
het Verdrag van Helsinki waarin
alle Europese landen als on
schendbaar waren bestempeld.
Met de erkenning van Slovenië
en Kroatië - dat meteen een wa
penstilstand met Servië opzeg
de - ging de doos van Pandora
open, aldus Milosevic. Zeker
nadat de EU onder Duitse druk
hetzelfde pad op ging, terwijl
men steeds een verenigd Joego
slavië had gesteund. „Het wer
den allemaal Duitse satellietsta
ten", sneerde Milosevic richting
EU. Met instemming haalde hij
ex-prtVnier Lubbers aan, die in
1997 de Duitse opstelling als
'een katastrofe' bestempelde.
„De oorlog is niet gestart door
Servië of door Servië uitge
voerd. De internationale ge
meenschap heeft besloten dat
de Serviërs de schuldigen zijn
dus moet ieder ander als slacht
offer bestempeld worden."
„Wij deden alles om Joegoslavië
overeind te houden. Wij hiel
den ons aan de wet. Dat het bij
Slovenië, Kroatië, Bosnië en
Kosovo om het recht op zelfbe
schikking ging is een rookgor
dijn. Er zijn enorm veel bewij
zen voor de misdaden tegen de
Serviërs. Er moesten staten
zonder Serviërs ontstaan. Het
was een etnische zuivering. Al
les wat ik hier zeg is de waar
heid etTik zal het bewijzen."
Bush haalt alles uit de kast om de Republikeinse Conventie tot een
feest te maken. De tweelingdochters van de president Jenna (r) en
Barbara kondigden de speech van hun moeder aan. Foto: EPA
door onze correspondent
Henk Glimmerveen
parijs - Parijs is in december
2002 ontsnapt aan een terroris
tische aanslag met gifgas. Dit
onthulde gisteren Frankrijks
bekendste anti-terreur magi
straat Jean-Louis Bruguière op
een studiebijeenkomst van de
Franse werkgeversorganisatie
Medef. Volgens Bruguière zou
de aanslag met een tot dusver
onbekend chemisch middel
hebben moeten plaatsvinden.
„Als wij niet hadden ingegre
pen en dit netwerk niet was
ontmanteld, zouden er in
Frankrijk meer doden zijn ge
vallen dan op 11 maart 2004 in
Madrid", zo verklaarde hij. De
bomexplosies in de Spaanse
hoofdstad op die dag hebben
aan 191 mensen het leven ge
kost. Het is de eerste keer dat
van officiële zijde wordt toege
geven dat de Parijse metro
doelwit van een terroristische
organisatie is geweest. Bij de
ontmanteling van het netwerk
werd meegedeeld dat de ter
reurgroep 'Russische doelen' in
de Franse hoofdstad op het oog
had.
De groep had zijn basis in een
voorstad van Lyon. De Franse
anti-terreurrechter noemde het
geen toeval dat er sinds 1996
geen terroristische aanslagen in
Frankrijk meer hebben plaats
gehad. „Ik kan u zeggen dat we
sindsdien elk jaar netwerken
onschadelijk hebben gemaakt,
waarvan het voor meer dan 90
procent vaststond dat ze op het
punt stonden tot actie over te
gaan", zo hield hij zijn gehoor
voor.
amman/anp-afp -De Jordaanse koning Abdallah II gaat islami
tische schriftgeleerden (oelema) naar Europa en de Verenigde
Staten sturen om daar de „ware" islam te verkondigen. Ze zul
len de islam voorstellen als „gematigde en tolerante religie".
Dat heeft de Jordaanse minister van buitenlandse zaken Ahmad
Heleil gisteren gezegd. Het doel van de missie is het „wegne
men van clichés over de islam", aldus de minister. Zeker na de
aanslagen van 11 september 2001 is het volgens hem dringend
nodig een „nieuwe islamitische boodschap" te verbreiden.
santiago/anp-afp-efe - De ad
vocaten van de Chileense oud
dictator Augusto Pinochet wil
len dat hun cliënt opnieuw me
disch wordt onderzocht. De 88-
jarige ex-president verloor vori
ge week zijn juridische on
schendbaarheid en prompt
dagvaarde de onderzoeksrech
ter Juan Guzmén Tapia hem.
Hij moet zich op 6 september
melden voor verhoor. Het Chi
leense hooggerechtshof oor
deelde in 2002 nog dat Pinochet
dementeerde, maar herzag dat
oordeel nadat de ex-generaal in
een tv-interview allesbehalve
dement bleek. Pinochet pleeg
de in 1973 een staatsgreep en
bleef 17 jaar aan de macht. Hij
zou in die periode verantwoor
delijk zijn voor de verdwijning
van en/of de moord op zeker
1200 en mogelijk 3200 mensen.
door onze correspondent
Fidan Ekiz
Istanbul - Een Turkse vrouw
die zich schuldig maakt aan een
buitenechtelijk vluggertje ris
keerde vijfjaar terug nog een
gevangenisstraf van twee jaar.
Voor de man ging dat niet op,
die pleegde pas overspel als hij
voor langere tijd elders sliep.
'Ongelijke behandeling van de
seksen' oordeelde de rechter
toen. Artikel 411 werd uit het
Turks wetboek van strafrecht
geschrapt. Maar de huidige is
lamitische regering wil de straf
fen op overspel weer invoeren,
tot grote woede van Turkse
vrouwen. 'Houdt u verre van
overspel, de straffen zijn zwaar
en er bestaan geen verzachten
de omstandigheden'. Deze
waarschuwing in de koran
weerhoudt moslims niet van
overspel. Een Turks gezegde
luidt: 'Een Turkse man is een
geboren rokkenjager en zegt
geen 'nee', een vrouw die
vreemd gaat is een prostituée'.
Vrouwen vrezen dat, zolang de
ze gedachte heerst, de nieuwe
wetgeving op overspel alleen
tegen hen wordt gebruikt. Ook
al zegt de regering dat er geen
sprake is van ongelijke behan
deling. Het woord zina (over
spel) is door de Turken welis
waar overgenomen uit het Ara
bisch, de sanctie voor dit 'wan
gedrag', is nooit hetzelfde ge
weest. In Saudie-Arabië staat de
doodstraf op zina. De koran
schrijft de 'celde' voor. Een straf
die bestaat uit 'lichte' klappen.
Een korantekst verhaalt over
een vrouw die tot haar borst
werd ir^egraven en gestenigd
in opdracht van de profeet Mo
hammed, omdat zij overspel
had gepleegd en zwanger raak
te. De profeet zou de menigte
hebben gemaand zachtmoedig
te zijn.
,De wetgeving over zina is in j
1998 niet buiten werking ge
steld", vertelt professor Galip
Türcan, verbonden aan de
imamuniversiteit in Isparta.
„Het hooggerechtshof oordeel
de dat de wet moest worden af
geschaft, omdat die vooral te
gen vrouwen werd gebruikt. Vijf
jaar lang is er niks mee gedaan
en nu is de discussie weer op
gelaaid." Türcan is op zich niet
tegen een wettelijke regeling
mits de straffen voor eenieder
gelijk zijn. „Wanneer justitie
zich buiten de zaak houdt, be-
staat het risico dat mensen 'het
probleem' zelf gaan regelen. In
een land waar de kuisheid van
de vrouw een grote rol speelt en
de eer van het gezin hoog wordt
gehouden, kan zoiets bloedige
gevolgen hebben. SomMpoet
de vrouw daarvoor boewn met
haar leven.
„De wetgeving zal nooit van
toepassing worden op man
nen", zegt Aysel Gürec van het
vrouwencentrum Kadinmerke-
zi. „Om te beginnen bestaat het
parlement voor een meerder
heid uit mannen. In onze cul
tuur bestaat niet zoiets als het
verplicht trouw blijven van een
man. Aysel ziet de wet als een
'kuisheidsgordel voor vrou
wen'. „In welke tijd leven we?
De staat heeft het recht niet om
zich te bemoeien met wat ik in
de slaapkamer doe. en met wie.
Dit land heeft genoeg andere
roblemen.
