ECONOMIE
DirCCtClir h&ven Hét gezicht van Havenbedrijf Rotterdam
weg na schandaal
Krachtig herstel Schiphol na moeilijk jaar
Software maakt
vliegverkeer veiliger
nog altijd verlies Spyker
Honderd miljoen aan bankgaranties
Marktaandeel
hypotheekbank
Obvion groeit
Met dit kabinet vroeger op en later naar bed
Hop, hop, hop
Brussel versoepelt EU-regels begroting Meer opdrachten maar
voer runderen
i varkens stijgt
- De runderimport
vorig jaar met 56 procent
.000 stuks. Verder wer-
514.000 varkens uit het bui
ld gehaald. Een groei van
ent, zo blijkt uit cijfers
iet Centraal Bureau voor
itistiek. Alle ingevoerde
is komen uit de Europese
vooral uit België en Duits-
Nederland blijft volgens
;BS toch een varkensexpor-
ïd land. De uitvoer van var-
bleef met 7,8 miljoen stuks
iel gelijk met 2002. Tegen-
de invoer van tien varkens
den 150 dieren die werden
jvoerd. Bij runderen ston-
tegenover tien geïmpor-
le runderen ongeveer twee
vee die naar het buiten
gingen. De uitvoer groeide
met 4 procent tot 176.000.
iell voert nieuw
nussysteem in
haag - Koninklijke/Shell
ip stapt over op een nieuw
ussysteem om werknemers
muleren tot het leveren
betere prestaties. De maat-
is onderdeel van het be-
van topman Van der Veer
de geloofwaardigheid van
olieconcern te herstellen,
bedoeling is dat het nieuwe
eem, waaronder wereldwijd
eveer 90.000 werknemers
in, in januari wordt inge-
d. Van der Veer had al eer-
geconstateerd dat het per-
üijk belang een te grote rol
ilde in de Shell-cultuur. Dit
aanleiding van het schan-
rond de bewezen olie- en
eserves, waardoor de repu-
van de oliereus grote scha
pliep.
rtmassage met
lips-apparaat
1 erdam - Philips is in Euro-
egonnen met de verkoop
ïartmassageapparaten
thuisgebruik. Met deze de-
latoren kunnen omstan-
pogen het hartritme te
ellen bij mensen met een
itilstand. Deze maand is de
jop in Duitsland begon-
Groot-Brittannië volgt in
imber en Nederland later
ar. Hartmassageappara-
is al te vinden op plaatsen
ichthavens, treinstations
jorthallen. Philips meent
r ook een markt is voor
defibrillatoren. Uit onder-
blijkt namelijk dat circa 70
ent van de hartstilstanden
ais plaatsvindt. Met een de-
llator onder handbereik
mt de overlevingskans aan-
kelijk toe, meent Philips.
bra regels vals
ld uit de muur
terdam - De Europese Cen-
Bank werkt aan aanvullen-
igels voor beheerders van
automaten die in 2005 van
ht worden. Nu is het moge-
at automaten met onge-
roleerde biljetten worden
ld. Dat betekent dat het ri-
bestaat dat er valse euro's
rechtkomen. Het risico
It vooral bij automaten die
len beheerd door winke-
Die kunnen de dagop-
gst van hun winkel gebrui-
)m de automaten te vullen,
dit jaar is het pakket extra
schriften klaar, aldus Ou-
ïs van De Nederlandsche
Biljetten moeten straks
len gecontroleerd met ap-
tuur die door de Neder -
iche Bank is getest.
cali verkoopt
eedse divisie
iari - Internetaanbieder
ili verkoopt zijn Zweedse
lie aan Spray Network AB,
irdeel van Lycos Europe
circa 13 miljoen euro. Als
weedse mededingingsauto-
met de verkoop instemt, is
ali verder afgeslankt. In het
ede kwartaal boekte de on
ioning 65,5 miljoen euro
iesvoor belastingen. In de
1 tegen de rode cijfers wil
le Italianen voor 250 mil-
activiteiten afstoten. Dat
is nodig om een obligatie-
ig die in juli 2005 afloopt,
nnen terugbetalen. Eerder
maand vond Tiscali al ko-
voor activiteiten in Oos-
ik, Zuid-Afrika en Noorwe-
Ook Zwitserland staat in
alage. Het internetbedrijf
n Nederland te blijven.
verrast met
;e nettowinst
irdam - De kans is groot
e Nederlandse werven IHC
ind en De Merwede in Ne-
ndse handen blijven. IHC
id besloot begin augustus
itief de scheepsbouwacti-
en af te stoten en zich te
entreren op zijn activitei-
oor de offshore olie- en
ïdustrie. Met een aantal
ntiële kopers, meest Ne-
indse, wordt verder gespro-
Met de werven nog aan
d verraste IHC Caland de
iciële markten. De netto-
pover de afgelopen zes
Inden kwam uit op bijna 45
Pen euro. Na de verkoop
de werven gaat IHC Caland
jer als SBM Group.
dinsdag 31 AUGUSTUS 2004
rotterdam/gpd - Algemeen-di-
recteur mr. W.K. Scholten van
het Havenbedrijf Rotterdam is
ontslagen nadat bekend is ge
worden dat hij de afgelopen
twee jaar voor honderd miljoen
euro aan bankgaranties heeft
verstrekt. Het geld was be
stemd voor de noodlijdende be
drijven uit de RDM-groep van
zakenman J. van den Nieuwen-
huyzen. Met de bankgaranties
heeft Scholten 'havenbelangen'
willen veiligstellen.
Scholten heeft de bankgaran
ties vorige week opgebiecht tij
dens een vergadering van de
raad van commissarissen van
het Havenbedrijf. Daar werd
toen gesproken over de over
name door het Havenbedrijf
van RDM Technology and De
fense Systems, één van de be
drijven uit de RDM-groep die
voor de zomer failliet zijn ver
klaard. Met de overname zou
den financiële belangen van het
Havenbedrijf worden veiligge
steld.
Eén daarvan was een lening
door de Duitse Commerzbank,
waarvoor het Havenbedrijf een
garantie van 25 miljoen euro
had verstrekt. Die garantie viel
binnen het mandaat dat Schol
ten als hoogste baas van het
Havenbedrijf had. Vermoedelijk
in kleinere porties is afgelopen
twee jaar ook een garantie van
ongeveer 75 miljoen euro ver
strekt aan Barclays Bank.
Volgens president-commissaris
M.W. van Sluis van het Haven
bedrijf, die ook havenwethou
der is in Rotterdam, zijn de ga
ranties voor een bedrag van 96
miljoen euro inmiddels in le
ningen omgezet. Of het Haven
bedrijf dat bedrag nu ook kwijt
is, is nog niet duidelijk. Volgens
Van Sluis is de affaire begonnen
met de laatste poging van RDM
om duikboten te leveren aan
enschede/gpd - Het vliegverkeer
boven Europa kan in de toe
komst veel veiliger worden door
toepassing van software. Een
consortium met het Enschede-
se bedrijf Quality On-Line is in
gesprek met de JAA (de geza
menlijke Europese luchtvaart
inspecties) om de papieren rap
porten van vliegtuiginspecties
te vervangen door een draad
loos communicatiesysteem.
Daardoor kan een groot hiaat in
het huidige inspectiesysteem
worden gedicht. Begin dit jaar
nog verongelukte boven de Ro
de Zee een Frans vliegtuig dat
ondanks ernstige gebreken toch
was opgestegen. De manke
menten die tijdens een grond-
inspectie op een ander vlieg
veld aan het licht waren geko
men, waren namelijk niet tijdig
ingebracht in het gezamenlijke
computerbestand van de Euro
pese luchtvaartinspecties. Het
ongeluk, met 148 doden, leidde
ertoe dat de JAA nu voor de
rechter is gesleept.
Quality On-Line heeft op ver
zoek van de luchtvaarinspecties
software ontwikkeld die de con
troleresultaten van een inspec
tie opslaat in een draagbaar
toestel en vervolgens direct
draadloos verzendt naar een
database. Bij die verbinding
wordt gebruikt gemaakt van
umts, waardoor niet alleen
tekst, maar ook beeld (van bij
voorbeeld scheurtjes) en geluid
(verdachte piepjes) kunnen
worden doorgegeven.
Tot de database hebben lucht
vaartmaatschappijen, autoritei
ten en leveranciers uit 41 lan
den voortaan ook draadloos
toegang.
Taiwan, nu ruim twee jaar gele
den. Toen duidelijk was gewor
den dat daar geen exportver
gunning voor zou worden ver
leend en ook langs een omweg
de onderzeeërs niet konden
worden geleverd, is Scholten
Van den Nieuwenhuyzen te
hulp geschoten. Van Sluis heeft
gisteren verklaard dat Scholten
alleen heeft gehandeld en dat
zelfs zijn mededirecteur ir. P.
Struijs niet op de hoogte was
van de garanties. Die stonden
ook niet in de jaarrekeningen
van het Havenbedrijf. Dat had
wel gemoeten. Van Sluis
spraakt van 'een omissie'. Of
het ook fraude is, moet nader
onderzoek uitwijzen.
De functie van Scholten als al
gemeen-directeur van het Ha
venbedrijf wordt voorlopig
waargenomen door gedele
geerd commissaris H. Smits,
oud-topman van Schiphol en
de Rabobank.
heerlen/gpd - Hypotheekver
strekker Obvion heeft zijn
marktaandeel in de eerste helft
van dit jaar vergroot van 4,1
naar 4,8 procent.
„Daarmee zijn we de grootste
hypotheekverstrekker voor
tussenpersonen, het kanaal
dat de helft van de Nederland
se hypotheken afsluit", zo laat
de Heerlense hypotheekver
strekker weten.
Sinds de start van Obvion,
twee jaar geleden voortgeko
men uit een samenwerlangs-
verband tussen de Rabobank
en pensioenmaatschappij
ABP, is voor 5,8 miljard euro
aan particuliere hypotheken
verstrekt.
In totaliteit beheert Obvion
een hypotheekportefeuille van
circa 12,7 miljard euro. Dat is
inclusief de hypotheken die
ABP had afgesloten.
„Hiermee presteren we boven
verwachting", zegt een zeer te
vreden directievoorzitter Roy
van Diem.
In de eerste helft van dit jaar is
voor 2,1 miljard euro aan hy
potheken verstrekt. Het netto
resultaat van Obvion bedroeg
13,6 miljoen euro. Obvion telt
150 medewerkers.
rotterdam/anp - Willem
Scholten, eind vorige week
noodgedwongen opgestapt
na een omstreden bankgaran
tie van 100 miljoen euro aan
RDM, was hét gezicht van het
Havenbedrijf Rotterdam.
Sinds 1992 was hij algemeen
directeur en hij lobbyde suc
cesvol voor de uitbreiding van
de Rotterdamse haven en de
verzelfstandiging van het ha
venbedrijf.
Er leek voor Scholten geen
vuiltje aan de lucht. Onlangs
maakte hij nog prachtige
groeicijfers bekend. De Rot
terdamse haven, in overslag al
grootste van de wereld, groei
de in vrijwel alle sectoren har
der dan ooit.
Het havenbedrijf, dat aan lig
gelden van schepen en ver
huur van bedrijventerreinen
verdient, vaart er wel bij.
Rotterdam kreeg ook de ge
wenste steun van het Rijk
voor de aanleg van de Betu
welijn en de Tweede Maas
vlakte. Met de verzelfstandi
ging, eveneens geaccordeerd
door Den Haag, kreeg het ha
venbedrijf meer armslag om
eigen beslissingen te nemen.
Zo kwam de onderneming
meer op afstand van de ge
meente, die nog wel enig aan
deelhouder is.
Scholten nam echter te veel
vrijheid in zijn relatie met
RDM-baas Joep van den
Nieuwenhuyzen. Hij leende
zijn zakenpartner eerder geld
voor een op te starten heü-
kopterplatform en de aan
koop van het stoomschip de
Rotterdam. Constructies
waarover de Rotterdamse ge
meenteraad in de zomer van
2003 kritische vragen stelde,
waarna Van den Nieuwen
huyzen snel besloot 5 miljoen
euro terug te betalen.
Een bankgarantie ter waarde
van 100 miljoen euro aan de
RDM-topman ging de pas
aangetreden raad van com
missarissen te ver.
Binnen de gemeente en het
managementteam van het ha
venbedrijf wist niemand van
deze deal. Toen de construc
tie donderdag aan het licht
kwam, besloot de raad maat
regelen te nemen.
Scholten moest terugtreden
en vertrekt per 1 januari bij
het bedrijf. De geboren Rot
terdammer begon er in 1980.
Van 1982 tot 1990 werkte hij
bij Smit-Tak, maar daarna
keerde hij terug. Eerst als di
recteur, vanaf 1992 als alge
meen directeur.
Onlangs was er nog ophef over
de salariëring van de directie.
De gemeente laat een adviesbu
reau uitzoeken of Scholten en
zijn mede-directeur Struijs wel
'marktconform' verdienen.
Omdat beide 60 jaar oud zijn,
en hun pensioen nadert, was de
vraag gerezen of mogelijke op
volgers wel te vinden zouden
zijn voor de huidige beloning.
Scholten verdient 177.000 euro.
Verschillende gemeente
raadspartijen spraken er schan
de van.
Ook onderzoekt het adviesbu
reau of de huidige topstructuur
van het havenbedrijf, met twee
directeuren, nog wel voldoet.
Daar lijkt met deze nieuwe af
faire het antwoord al op gege
ven.
Rotterdam - „Wilt u nog vroeger op en later
naar bed, steun dan het kabinet", riep FNV-
voorzitter De Waal gisteren op het Centraal
Station van Rotterdam tegen forenzen on
derweg naar hun trein. Samen met CNV en
MHP begon de FNV aan de tweede week van
hun pamflettenacties om werknemers warm
te maken voor demonstraties tegen het ka
binetsbeleid. Bij de ingang van het station
werden reizigers verwelkomd met kreten
als: „Nederlanders verdienen te veel, steun
het kabinet!" en „Nederlanders zijn lui, wer
ken te kort, steun de plannen van het kabi
net!" De vakbonden roepen op om 20 sep
tember in Rotterdam te demonstreren tegen
het kabinetsbeleid. De vakbeweging ver
wacht daar minimaal 20.000 actievoerders.
Volgens De Waal worden vooral werkenden
getroffen door kabinetsingrepen in onder
meer het prepensioen, waardoor mensen er
toe worden aangezet langer door te werken.
„Voor ouderen wordt nu nog een overgangs
regeling getroffen, maar jongeren zijn het
grootste slachtoffer. Zij zullen langer moeten
doorwerken en moeten sparen voor voorzie
ningen, terwijl dat in veei beroepen hele
maal niet nodig is." Foto: ANP/Fred Ernst
I
ratzenhofen - De oogst van de hop, belangrijk bestanddeel bij de
vervaardiging van bier, is begonnnen. Het belangrijkste teeltgebied
ter wereld ligt in de omgeving van het Duitse Hallertau. Een van de
boeren, Georg Zierer, ruikt even aan de net geoogste hopplanten.
Foto: EPA/Stefan Puchner
brussel/anp-dpa - De Europese
Commissie komt vrijwel zeker
vrijdag met voorstellen om het
omstreden stabiliteitspact voor
de euro te versoepelen, melden
bronnen gisteren. De regel dat
begrotingstekorten van meer
dan 3 procent verboden zijn op
straffe van hoge boetes, blijft
staan. Maar er komen meer uit
zonderingen waardoor eurolan
den de straf kunnen ontlopen.
Voor de introductie van de euro
hebben de EU-landen afge
sproken de tekorten op hun be
groting in te perken, omdat an
ders de munt verzwakt en de
rente stijgt. Doordat Duitsland
en Franloijk de regels al jaren
overtreden, en doordat het Eu
ropees Hof van Justitie zich er
over heeft uitgelaten, wil de Eu
ropese Commissie de afspraken
soepeler toepassen. De Europe
se ministers van financiën spre
ken volgende week vrijdag voor
het eerst over de ideeën, onder
leiding van minister Zalm.
Een van de voorstellen is om
een tekort van boven de 3 pro
cent bruto binnenlands pro
duct tijdelijk toe te staan als
landen jarenlang kampen met
een lage economische groei. In
de oorspronkelijke regels was
dat alleen geoorloofd bij een
fikse krimp (minimaal 0,75 pro
cent bruto binnenlands pro
duct per jaar) van de economie.
Verder zouden landen meer tijd
moeten krijgen om het tekort
terug te dringen. Momenteel
moeten ze binnen één jaar na
constatering van de overtreding
weer onder de 3 procent zitten.
door Richard Mooyman
schiphol - De luchthaven
Schiphol heeft over de eerste
zes maanden de nettowinst
met n,4 procent opgeschroefd
tot 77 miljoen euro. De hoe
veelheid passagiers en vracht
nam fors toe in vergelijking
met vorig jaar. Financieel direc
teur Verboom meldde gisteren
een 'krachtig herstel' na een
moeilijk jaar. De dip vanwege
de economische malaise, de
oorlog in Irak en de longziekte
SARS lijkt vrijwel voorbij.
De inkomsten uit havengel
den namen toe met ruim 18
procent tot 246 miljoen euro.
Dit mede dankzij het grotere
aantal reizigers en het toege
nomen gemiddelde startge
wicht van vliegtuigen. Maar
ook een tariefsverhoging
bracht met 6,7 miljoen euro
extra geld in het laatje. Lucht
vaartmaatschappijen bekriti
seren regelmatig de hoogte
van de Schipholtarieven om
dat hun eigen winstmarges
veel kleiner zijn.
Het aantal passagiers groeide
met 8,4 procent tot ruim twin
tig miljoen, maar zij hielden
Schiphol verwacht over heel 2004 ongeveer 42 miljoen passagiers te vervoeren. Foto: ANP/Robin Utrecht
wel de hand op de knip. De
bestedingen op de luchthaven
liepen per reiziger met bijna
een euro terug naar ruim 17
euro. De winkels deden het
daarbij slechter dan de horeca
op Schiphol. Met een plus van
13,6 procent vertoonden prijs
vechters opnieuw de hoogste
groeicijfers.
Het aantal lage kostenmaat-
schappijen nam toe van drie
naar acht. De combinatie
KLM-Air France groeide even
eens hard met 9,3 procent. De
fusie-ondememing vervoerde
ruim twaalf miljoen van de
twintig miljoen passagiers. Vol
gens Verboom pakt de fusie po
sitief uit voor de nationale
luchthaven, maar zal de groei
in de tweede helft van het jaar
wat afvlakken. Hij verwacht dat
het marktaandeel van Schiphol
gelijk zal blijven nadat er vorig
jaar terrein werd verloren ten
opzichte van de Europese con
currenten.
De inkomsten uit de verhuur
van vastgoed stegen licht dank
zij de ingebruikname van het
nieuwe deel van het WTC. Maar
ook op Schiphol sloeg de malai
se op de kantorenmarkt toe. De
leegstand in de gebouwen van
Schiphol-dochter Real Estate
nam toe van 3,4 procent tot bij
na veertien procent. Zo staan
twee van de drie gebouwen van
het complex Tristar op Schip-
hol-Oost nog leeg. Ook steeg
het vastgoed nauwelijks in
waarde.
De investeringen bedroegen in
de eerste zes maanden 139 mil
joen euro, een fractie lager dan
vorig jaar. De luchthaven denkt
over heel 2004 uit te komen op
circa 42 miljoen passagiers. De
nettowinst zal mede vanwege
de moeilijke situatie op de vast
goedmarkt 'belangrijk lager'
uitvallen dan in 2003.
zeewolde/anp - De sportwa-
genfabrikant Spyker heeft
dankzij de notering aan de ef
fectenbeurs in Amsterdam flink
meer opdrachten gekregen. Het
bedrijf heeft inmiddels orders
voor 79 auto's binnen. Dat wa
ren er voor de beursgang 57.
Spyker kan dit jaar echter min
der auto's in elkaar zetten dan
eerder verwacht. De uitbreiding
van de productiecapaciteit kost
meer moeite. Aanvankelijk ver
wachtte Spyker 45 tot 50 boli
des te bouwen. Dat is nu ver
laagd naar 40 tot 45, zo werd
gisteren bekendgemaakt.
De uitbreiding vart de fabriek in
Zeewolde levert extra banen op.
Nu werken er 50 mensen. Dat
waren er eind vorig jaar nog 40.
Spyker verwacht dat het aantal
arbeidsplaatsen dit jaar verder
zal toenemen. „De beursnote
ring heeft precies opgeleverd
wat ik ervan verwachtte", ver
klaarde topman Muller. Vooral
buitenlandse klanten hechten
volgens hem veel waarde aan
de notering.
„Als een Amerikaan in Neder
land een dure auto wil kopen
en een aanbetaling van 10 pro
cent moet doen, helpt het dat
Spyker een beursfonds is. Hij
krijgt meer vertrouwen in ons."
Een bolide kost een slordige
350.000 euro. De beurskoers
van de autofabrikant is sinds de
introductie met 5,65 euro ge
daald tot ongeveer 9,85 euro.
Analisten spraken eerder dit
jaar van een mislukte emissie.
„De beursnotering moet je niet
op een korte termijn van enkele
maanden bekijken. Pas als de
koers volgend jaar nog zo laag
is, ga ik me zorgen maken", zei
Muller.
Winstgevend is de autofabri
kant nog steeds niet. Spyker zag
het verlies van 2 miljoen euro
over de eerste zes maanden van
vorig jaar oplopen naar 2,7 mil
joen euro dit jaar. De omzet, in
clusief autoverkopen en spon
sorinkomsten, steeg van 1,2
naar 2.8 miljoen euro.
Hoewel veel klanten in de Ver
enigde Staten wonen, mogen
de wagens daar niet de weg op.
Spyker verwacht pas eind dit
jaar al het papierwerk rond te
hebben, zodat bijvoorbeeld
klant en rapper Busta Rhymes
in zijn Spyker kan rijden. Muller
verwacht daarnaast veel van
China. Inmiddels heeft de on
derneming drie dealef» in dat
land.
Op de Auto-RAI in 2001 werd de nieuwe Spyker geïntroduceerd Ar
chieffoto: Ron Pichel