Megaprojecten duur en
riskant
BINNENLAND
Werkgevers in ambulancesector
houden collectieve VUT tegen
Nederland en Suriname maken
afspraken over afbouw hxdp
Rotterdam onderzoekt
malafide huisbazen
Herdenking
gesneuvelden
Margraten
Roel Pieper overweegt
oprichten politieke partij
Draait Texel straks op waterstof?
Waarschuwing voor onbeheersbaarheid klonk al jaren terug
Universiteit Utrecht trots
op zesde plaats in Europa
Borndiep bij Portugal
Lely ontmoet Lely
Eindhoven, Haarlem. Maastricht
g secretariaat: 040 251 81 14
lBO-t
1AVO in
VWO
lASMUS COLLEGE
I GESLAAGDE ZET
T
200 aven zorg 12,5
ird hoger
lg»
Oer;
o
g
taar
- De uitgaven voor het
önds en de AWBZ-zorg
isen 1998 en 2003 met
ljard gestegen tot 37
'euro. Dat stelt een rap-
11 het College voor Zorg
kaars. De Nederlandse
en en Consumenten Fe-
vindt de presentatie van
rs tendentieus. De kos-
iden zijn gestegen omdat
hterstanden in de zorg
ggewerkt.
akaas goed
in galstenen
;nd
)it
trou
Ne-
tga
ke dam - Pindakaas, pin-
andere noten zijn goed
alstenen. Dat blijkt uit
oek van Harvard onder
vrouwen. Vrouwen die
r of meer per week een
(j pinda's of andere noten
jngeveer 160 calorieën
oektie) lopen 25 procent
kans op een verwijde-
|n de galblaas.
iiurprijs voor
Idenbioloog
iat
age-
van I
lani
ad )#DAM De Prins Bem-
1(j ultuurfonds Prijs voor
behoud 2004 is toege-
./kt120 bioloog Theunis
tijd ia „voor zijn niet aflaten-
it voor het behoud van
n v ddengebied". De prijs,
euro, wordt 11 novem-
it ee 6ereikt- Piersma (He-
ggjj 1958) uit Gaast is hoog-
/an lierecologie in Gronin-
er'eranendag in
iud
aan Haag
alun
ag - Den Haag is uitge-
>m volgend jaar op 29
eerste nationale vetera-
te organiseren. Het ka-
alkenende besloot vorig
het houden van zo'n
jr alle oud-strijders op
lardag van prins Bern-
let aantal oud-strijders
logen neemt gestaag af,
lÜg et aantal veteranen
djeidankzij de Nederlandse
dee)me aan vredesmissies.
ting vliegveld
ïtooy nabij
ttlAG - Defensie wil Mari-
kamp De Kooy bij Den
sluiten. Staatssecretaris
r Knaap van defensie zal
rer overleg voeren met de
medegebruikers op het
ij imp als provincie, ge
le Den Helder en het lo-
edrijfsleven. Basis voor
j^uj «sluit is een rapport dat
lilairp hpfptpnic i;an Hé»
itaire betekenis van de
ie ptervloot voor de marine
ing acht. Een definitief be-
'ordt voor eind november
:ht.
nidi
wa|['
le e
troi
id-
Htiseradiel wil
ajang vergoed
jtsuM - De gemeente
adiel wil de 100.000 eu-
kosten die ze heeft voor
Cig van uitgeprocedeer
oekers vergoed zien
et ministerie van justitie.
Q0fse gemeente eist dat in
jeei ef die ze deze week aan
j^aag stuurt.
(advertentie)
IEUW VMBO-t Plus
klas 3 en 4
haarlem
Vlietsorgstraat 15
tel. 023 542 85 60
www.erasmuscollege.com
sglas kapittelt
en ministers
hfsinspecties
troleren weer
V - Zes inspectiediensten
In gisteren opnieuw een
fcgrijke transportcontrole
Iden op de A50 tussen
b en Apeldoorn. De
(en controleerden 41
Iwagens met dieren en
jen. Zeventien transpor
ten niet in orde. In vijf-
fvallen is een proces-ver-
bgemaakt, aldus de
l-inspectie.
ag - Tweede-Kamer
ter Weisglas vindt het
ijl dat ministers als De
n Zalm zelf al voor prins
allerlei nieuwe maatre-
'oor volgend jaar naar
brengen. „De begroting
rt door de regering op
isdag in zijn geheel te
n bekendgemaakt",
t Weisglas gisteren in zijn
etweekboek.
dinsdag 31 augustus 2004
den haac/gpd - Werkgevers in
de ambulancesector willen het
collectief vervroegd uittreden
van ambulancepersoneel defi
nitief onmogelijk maken. Ze
verwijzen naar nieuw onder
zoek waaruit blijkt dat er geen
specifieke leeftijd is aan te ge
ven waarop ambulanceperso
neel het werk niet meer aankan.
De bonden erkennen de uit
komsten van het onderzoek,
maar vinden het „veel te kort
door de bocht" om nu al het
vervroegd uittreden ten grave te
dragen. Ze willen meer onder
zoek.
Het onderzoek is uitgevoerd
door het aan het AMC verbon
den Coronel Instituut voor ar
beid en gezondheid. De onder
zoekers concluderen dat de fy
sieke belasting van ambulance
personeel nog steeds zwaar is,
maar door nieuwe technologie
lichter dan enkele jaren gele
den. De psychische belasting is
echter toegenomen, onder
meer door agressie en onveilig
heid.
Uit het rapport blijkt dat één op
de tien werkers op de ambulan
ce problemen heeft met 'schok-
verwerking' en verschijnselen
heeft van posttraumatische
stressstoornis. Een op de negen
vertoont verschijnselen van
'bum-out'. De fysieke belasting
wordt gekenmerkt door het vele
tillen. Het ziekteverzuim is rela
tief hoog.
De werkgevers zien in het rap
port vooral een aanmoediging
te komen tot een ouderenbe
leid, met periodieke individuele
keuringen en mogelijkheden tot
herplaatsing voor mensen die
niet langer op de ambulance
kunnen. Collectief uittreden
kan dan vervallen, menen ze.
Ambulancepersoneel kan nu op
z'n vroegst met 55 jaar met
functioneel leeftijdsontslag.
Wie in dienst is van een parti
culiere ambulanceonderne
ming moet wachten tot zijn
59ste. Vrijdag wordt over het
functioneel leeftijdsontslag ge
sproken tijdens nieuwe cao-on-
derhandefingen.
margraten/anp - De namen
van alle 10.000 Amerikaanse ge
sneuvelde militairen, die op de
militaire begraafplaats in Mar
graten liggen, zullen in septem
ber worden uitgesproken tij
dens een herdenking op die be
graafplaats. In september is het
zestig jaar geleden dat de Ame
rikanen Zuid-Limburg bevrijd
den. De 10.000 namen van de
militairen zijn op band inge
sproken door schoolkinderen
uit Nederland en België, en die
nen als basis voor een muzikale
compositie. Die is te horen tij
dens de herdenking van 17 tot
en met 19 septembervoor be
zoekers die tussen de kruisen
door lopen.
den haag/anp - Nederland en
Suriname hebben gisteren af
spraken gemaakt voor een ge
leidelijke afbouw van de ont
wikkelingshulprelatie. Het kabi
net wil af van de ouderwetse
hulprelatie en toegroeien naar
een volwassen meer zakelijke
verhouding met de voormalige
kolonie. „Geld is juist een sta in
de weg geweest voor een vol
wassen relatie", zei minister
Van Ardenne (ontwikkelingssa
menwerking) gisteren na afloop
van het jaarlijkse beleidsoverleg
met haar Surinaamse collega
Raghoebarsing.
In eerste instantie gaat het om
de besteding van de resterende
hulpgelden uit het hulpverdrag
van 1975 bij de onafhankelijk
heid van Suriname. Van het be
drag van bijna 1,6 miljard euro
zijn nog ruim 105 miljoen aan
schenkingsmiddelen over en
een bedrag van 136 miljoen dat
alleen wordt vrijgemaakt als Su
riname er eenzelfde bedrag uit
eigen zak bijpast.
De beide bewindslieden wer
den het eens over de besteding
van de schenkingsmiddelen. De
besteding van de zogeheten pa
riteitsmiddelen vergt echter nog
het nodige overleg.
Naast afspraken over het uitge
ven van de nog resterende ver
dragsmiddelen, heeft Van Ar
denne een aanzet proberen te
geven voor modernisering van
oude afspraken over voortzet
ting van de ontwikkelingshulp.
In de verdragen is sprake van
een eeuwigdurende relatie,
maar de bewindsvrouwe wil
ook die passages het liefst
schrappen. Wat haar betreft zal
Nederland zich in de toekomst
alleen nog concentreren op de
sectoren veiligheid, milieu en
cultuur en op het stimuleren
van investeringen vanuit het
Nederlandse bedrijfsleven in
Suriname.
De hulporganisatie Cordaid he
kelde gisteren deze benadering
van Van Ardenne. Suriname is
volgens haar niet in staat om
binnen vijf jaar deze belangrijke
terreinen zelf te financieren.
amsterdam/anp - Internet
ondernemer Roel Pieper over
weegt in de politiek te stappen.
De voormalige kroonprins bij
Philips voert achter de scher
men gesprekken over een even
tuele nieuwe politieke partij
met Albert de Booy van de
Speakers Academy, de man die
achter de schermen ook betrok
ken was bij het opzetten van de
LPF. Pieper noemt de plannen
broos en vertrouwelijk.
Dat maakt hij duidelijk in het
societymagazine Miljonair dat
vandaag verschijnt. „We brain
stormen over de vraag wie de
ballen zou hebben om de zaak
in beweging te krijgen. Aan het
eind van het jaar moet een
schifting zijn gemaakt", aldus
Pieper in een vraaggesprek met
Miljonair.
In een toelichting zei Pieper
gisteren, na afloop van een dis
cussie over de Nederlandse
economie met premier Balke
nende, dat „de nieuwe stro
ming" net zo goed in de vorm
van een denktank of beweging
kan worden opgezet. Het gaat
hem vooral om de verandering
die noodzakelijk is. „Nu heerst
er een groot gebrek aan besluit
vaardigheid." De plannen kun
nen wat Pieper betreft concre
ter worden, als hij het gevoel
heeft dat „het momentum"
daar is. De kans daarop schat
hij nu op minder dan vijftig
procent.
Op de vraag in het blad Miljo
nair of Pieper zelf gaat voor het
minister-presidentschap lacht
hij: „Ja, dat klopt. Ik ga alleen
voor goud." In het verleden
Roel Pieper. Foto: ANP/Koen Suyk
heeft Pieper verscheidene ge
sprekken met Pim Fortuyn ge
voerd. Hij werd destijds in de
wandelgangen genoemd als mi
nister voor de LPF. „Dat had ik
ook zeker gedaan", zei hij giste
ren. In Miljonair zegt Pieper
ook dat het een moeilijk proces
is het werk van Fortuyn af te
maken. „Hoe vermijd je het
LPF-syndroom?" Volgens hem
zit niemand op een herhaling
daarvan te wachten.
Hij zegt in zijn leven twee keer
te hebben gestemd: „een keer
D66 en een keer LPF".
door Bert de Jong
texel - Waddeneiland Texel
krijgt mogelijk waterstof als
belangrijke energiebron. De
provincie Noord-Holland en
het Energieonderzoek Cen
trum Nederland (ECN) in Pet
ten onderzoeken de mogelijk
heden voor het project 'Wa
terstof op de Wadden'.
Onder meer Ecomare, cen
trum voor Wadden en Noord
zee, wordt in het voorbeeld
project van energie voorzien
die is opgewekt met behulp
van waterstof. Ook taxibusjes
op het eiland gaan op water
stof rijden.
Energiebureau Novem heeft
50.000 euro uitgetrokken om
te onderzoeken of het project
kans van slagen heeft. De
plannenmakers hanteren 1
januari 2006 als startdatum.
De uitvoering van 'Waterstof
op de Wadden' zou de eerste
twee jaar ongeveer vijf mil
joen euro kosten.
De wereldvoorraad fossiele
brandstoffen (olie, kolen, gas)
raakt uitgeput. Bovendien
zijn deze brandstoffen slecht
voor het milieu. In de toe
komst moet worden overge
schakeld op duurzame ener
giebronnen, zoals windener
gie en zonne-energie. Het ge-,
bruik van waterstof als ener
giebron beschouwen deskun
digen vooralsnog als een tus
senoplossing. Echt duurzaam
is waterstof namelijk niet. Om
het te maken is flink wat fos
siele energie nodig, zoals
aardgas. Bovendien ontstaat
bij de productie koolstofdi
oxide, een berucht broeilMs-
gas. Het grote voordeel iwel
dat die koolstofdioxide een
voudig opgevangen en opge
slagen of hergebruikt kan
worden, bijvoorbeeld in
groente- en plantenkassen.
Waterstof zelf is een schoon
product. Gebruik in het ver
voer zorgt met name in stede
lijke gebieden voor aanzien
lijk schonere lucht. Er wordt
onder andere mee geëxperi
menteerd in Amsterdam,
waar al een aantal bussen op
waterstof rijdt.
Een proef als op Texel, waar
bij naast op waterstof rijden
de bussen ook een groot cen
trum als Ecomare van water
stofenergie wordt voorzien, is
vanwege de omvang uniek.
den haag/anp - Een topambte
naar waarschuwde al in 1998
voor onbeheersbare risico's bij
megaprojecten. Verkeersminis
ter De Boer zette een reservepot
je van bijna 1 miljard euro opzij
zonder de Kamer terdege te in
formeren. Dit bleek gisteren op
de eerste dag van de openbare
verhoren van de commissie-Dui-
vesteijn.
Onder leiding van de PvdA'er
Duivesteijn onderzoekt de
commissie de oorzaken van de
kostenoverschrijdingen van
twee toch al kostbare spoor
wegprojecten, de Betuwelijn en
de Hogesnelheidslijn.
Dat moet leiden tot een 'toet
singskader' of meetlat voor de
Tweede Kamer om de kosten
van toekomstige megaprojec
ten, in de eerste plaats de Zui-
derzee-spoorlijn tussen Am
sterdam en Groningen, beter in
de hand te kunnen houden.
Om te voorkomen dat aanne
mers er een slaatje uit zouden
slaan, is de Tweede Kamer pas
heel laat en ook nog vaag geïn
formeerd over de sterk oplo
pende kosten van de Betuwelijn
en de hogesnelheidslijn HSL-
Zuid, zo hielden betrokkenen
gisteren vol. De commissie had
duidelijk moeite met deze uit
leg.
Topambtenaar Lambarts van
het ministerie van verkeer en
waterstaat, een van de eerste
getuigen, luidde al in septem
ber 1998 in een brief aan de
ambtelijke top de noodklok
over de onbeheersbare risico's.
Hij drong erop aan en kreeg on
danks „enige aversie", zoals hij
stelde, bij betrokken ambtena
ren gedaan dat er een extern
onderzoek kwam dat inderdaad
zijn bevindingen staafde. Er
kwam daarna een stuurgroep
grote projecten onder leiding
van de hoogste ambtenaar op
Verkeer, toenmalig secretaris
generaal Pans.
Volgens Pans lichtte het minis
terie de Kamer in over financië
le risico's bij grote projecten,
maar vulde dat pas met bedra
gen in als daar grote zekerheid
over was. Zo werd in 2002 dui
delijk dat de Betuwelijn en
HSL-Zuid samen 400 tot 900
miljoen euro duurder zouden
kunnen worden. Het was een
„illusie om te denken dat de
overschrijding op nul zou uit
komen", aldus de topambte
naar.
Toenmalig Verkeersminister De
Boer (LPF) zette daarop 985
miljoen euro opzij in zijn be
groting. Volgens Pans en ook
oud-minister De Boer is het mi
nisterie terughoudend geweest
met het noemen van bedragen
om te voorkomen dat aanne
mers hiermee hun voordeel
zouden doen. „Het risico is dat
je dat geld kwijt bent", aldus De
Boer.
WD-commissielid Aptroot ver
weet hem dat hij de stroppen-
pot van bijna 1 miljard had ver
stopt in de begroting. „De in
formatie stond erin, maar het
had beter gekund", erkende De
Boer, zelf aanvankelijk summier
ingelicht over de risico's door
Pans.
De commissie verbaast zich
zeer over de opgegeven rede
nen om de Kamer zo vaag te in
formeren. De aannemer is dan
de boeman, terwijl de Kamer al
sinds 1988 de Procedurerege
ling grote projecten hanteert.
Die afspraken, ingesteld na de
miljarden extra voor de Ooster-
scheldedam, eisen dat de rege
ring extra kosten aan de Kamer
meldt.
Volgens WD-Kamerlid De Vries
moet echter de Kamer uitkijken
dat zij met haar plannen om
meer greep te krijgen op grote
verkeersprojecten niet op de
stoel van de regering gaat zitten
of de rol van ambtenaren over
neemt.
De commissie-Duivesteijn, die
drie weken lang zo'n zestig ver
horen voert, hoorde de Deense
hoogleraar infrastructuurplan
ning Flyvbjerg aan. Hij lichtte
zo'n 260 infraprojecten over de
hele wereld door. Volgens hem
lopen negen van de tien daar
van uit de hand.
Doelbewuste verkeerde infor
matie, mede uit politieke hoek
is daar debet aan. „Ministers
willen nu eenmaal graag lintjes
doorknippen en tijdens hun pe
riode iets concreets neerzet
ten", stelde hij, naast aanne
mers die winst najagen en daar
om projectkosten rooskleuriger
voorstellen.
Rotterdam/ANP - Onderzoeks
team Alijda van gemeente, be
lastingdienst, politie en justitie
in Rotterdam onderzoekt 150
bv's en personen in verband
met overlastgevende panden in
de stad. Een woordvoerster van
het openbaar ministerie (OM)
meldde gisteren dat het gaat
om „heel veel uitzoekwerk". Of
er een gerechtelijk onderzoek
loopt naar de 150 betrokkenen,
kon ze niet zeggen.
Eerder meldde het OM al dat de
top van de lijst aangepakt zou
worden. Het gaat daarbij vooral
om personen en bv's die be
trokken zijn bij panden waar
volgens meerdere partijen om
wonenden overlast ondervin
den. Ook kunnen de instanties
niet alle 150 bv's en personen
tegelijk onderzoeken.
Het Alijda-project begon in
1998. Toen was het vooral be
doeld om de overlast van
drugsrunners in Rotterdam-
West te bestrijden. Later kwa
men daar drugsdealers en eige
naren van overlastgevende
(deal)panden bij.
De voortzetting van Alijda sluit
naadloos aan bij het veilig
heidsbeleid van de gemeente.
Het project bleek succesvol,
vooral wat betreft het plukken
van verdachten. De belasting
dienst incasseerde tonnen aan
belastingschulden en in de ach
terstallige belasting op winsten
verkregen door drugshandel.
Waardevolle spullen, zoals au
to's, werden in beslaggenomen.
Onterechte uitkeringen stopten.
in Zürich hoger dan Utrecht.
Van Rooy constateerde dat de
Nederlandse overheid uit 2000
daterende de Europese afspra
ken om meer te investeren in
onderzoek nog niet zijn nage
komen. De berichten over ver
plaatsing van laboratoria van
Nederlandse bedrijven naar
China zijn volgens de college
voorzitter niet meer dan een
voorbode van wat Nederland te
wachten staat.
„China is hard op weg ojrp de
olympische kwaliteit die het op
sportgebied toont, ook op re-
searchterrein waar te maken."
Gezien het verschil in loonkos
ten hebben bedrijven nauwe
lijks een andere keuze dan in
het Verre Oosten te beginnen,
aldus Van Rooy.
FiGUEiRA da Foz - Het Nederlandse kliniekschip Borndiep, eigendom
van de organisatie Women on Waves, dobbert voor de kust van Por
tugal in internationale wateren. Het schip is toegerust om abortus
sen uit te voeren, maar abortus is niet wettelijk toegestaan in Portu
gal. Onder het voorwendsel dat het schip een gevaar voor de volks
gezondheid vormt mag het daarom de territoriale wateren niet in.
Een Portugees oorlogsschip houdt de Borndiep in de gaten.
Foto: EPA/Paulo Cunha
zaltbommel - In bronsgieterij Steylaert in Zaltbommel werd gisteren de laatste hand
gelegd aan een nieuw afgietsel van ingenieur Cornells Lely, de geestelijke vader van de
droogmaking van de Zuiderzee. De replica komt te staan in Lelystad waar hij binnen
kort ter gelegenheid van de 150ste geboortedag wordt onthuld. Het originele beeld
van Mari Andriessen wordt weer teruggezet bij het begin van de Afsluitdijk waar het
tijdelijk verwijderd is. De sculptuur staat daar sinds 1954. Foto: ANP/Ton Borsboom
utrecht/anp - De Universiteit
Utrecht bezet op een Europese
ranglijst de zesde plaats. Dat
maakte de voorzitter van colle
ge van bestuur, Y. van Rooy,
gisteren bekend tijdens de ope
ning van het academisch jaar.
Utrecht opende als eerste uni
versiteit het academisch jaar.
De meeste andere instellingen
doen dat pas op 6 september.
In één jaar is de universiteit een
trede gestegen op de lijst van de
Shanghai Jiao Ton University,
die is gebaseerd op het aantal
Nobelprijswinnaars, meest ge
citeerde wetenschappers en het
aantal gepubliceerde artikelen
in Nature en Science. Net als vo
rig jaar geven Britse universitei
ten de toon aan op de Europese
ranglijst. Verder staat het ETH
