LEIDE
'Digitaal stadhuis'
Leiden moet groter
'Amerikanen zijn gek op deze aquarellen'
REGIO
Heeft Leiden de domste bevolking van Nederland?
ïlstraf geëist na
liddeleeuwse
'angmethodes'
Site Leiden oogt nog steeds wat bleekjes
R1
Kunst 'Leids' Nationaal Herbarium Nederland vooral voorbehouden aan wetenschappers
leidse kwesties
Goedemorgen
Wat een krant.
dinsdag 31 AUGUSTUS 2004
Midzomer,
aar de koeien
aan op stal
Zeehos ruziet
ver pad en
indhagedis
enbaar college
geschool Leiden
1 - De Hogeschool Leiden
thet nieuwe studiejaar
pn met een openbaar col-
ran hoogleraar didactiek
Veen van de TU Delft,
lende studenten' maken
ireid gebruik van nieuwe
ale mogelijkheden (e-mail,
iet) maar stellen daardoor
isen aan het aanpassings
ogen van hun docenten,
idien moet digitale infor-
i langere tijd toegankelijk
n zodat docenten hun
igen kunnen volgen. Veen
zijn gehoor stellingen,
zij per sms op kunnen
ren. De Hogeschool staat
e Zernikedreef 11. Aan-
4.00 uur.
door Silvan Schoonhoven
leiden - Aan de gemeentelijke website van
Leiden is sinds de introductie veel gesleuteld,
maar toch steekt de site nog wat kleurloos af
tegen de sites van andere steden in de Rand
stad. Uit een vergelijking blijkt dat Leiden.nl
veel informatie biedt, technisch nog lichtjes
rammelt en saaier oogt dan andere gemeen
tesites. De gemeenteraad buigt zich van
avond over de website.
Al bij de introductie van de website, in ja
nuari dit jaar, riep Leiden.nl gemengde ge
voelens op. Mac-gebruikers konden de site
niet op, maar dat euvel is inmiddels verhol
pen. Toch is de site nog geen perfect ge
oliede machine. De programmeurs worste
len nog met de lettergrootte. Staat die ver
keerd ingesteld, dan lopen de verschillende
tekstblokken door elkaar waardoor de boel
onleesbaar wordt.
Volgens de gemeentewoordvoerder is al
veel gebeurd om de kinderziektes van de
website te verhelpen. Behalve voor de Mac
is de website nu ook geschikt voor minder
gangbare browsers op de pc. Bovendien
zijn alle pagina-doorverwijzingen nu in or
de. „Klachten over de site worden serieus
behandeld. Er wordt hard aan gewerkt ze te
verhelpen."
Het bezwaar dat resteert is het karige kleur
gebruik en de uiterste spaarzaamheid met
illustraties. Alleen in de hoek prijkt een foto
die iets van toeristisch Leiden laat zien.
Waar een illustratie onvermijdelijk is, zoals
het overzicht van college en gemeenteraad,
prijkt een zuinige zwartwit-pasfoto.
„Een keuze", laat de gemeentewoordvoer-
Kcppringen |UI«W«I «O |]MM
Leiden
De gemeente Leiden online
u vindt hier informatie ovr-r et-
gemeente coef, hst bestu-r van de
'tad, tie dleristverlenirig van de
9cfTv;-efte on feiten en cijfers
•ie stsd Leid&a
Producten ei
Servicepunten
Bestuur en
organisatie
Staclsinlonnatie
Publicaties
Projecten
Vacatures
3T
Bezoek Leiden
Jortj
Uitgebreid zoeken
MtiitttberkhUn
Murtlcjie Thcniawctfc 20 a...
De lerlit rtedenbrrlen .xgon-itm-
l «t>te<Tfc<f 'Lfder: Iracnjoxiaü
Lcfjjuser
fiet» Tool - Fiets Weg -
Top 10
producten en
diensten
Part wen
Grofvuil
Onderwijs
WOZ
Böuwv*rgijrr>ing
Huweiiji en
geregistreerd
partnerschap AreNteetuurprtjsvraag
ijer.ieentet-erict.ter.^ij n« ev/pys.>M>»*stenw
fCE-jA-stlctc-r. f-percruter ordraehigaversjhap
itEE-.'-ee-st'der tfiiijoscr'
Vertvji'er. j 9 Lavris In Roomburg
De site www.leiden.nl heeft sinds de lancering veel kritiek over zich afgeroepen.
der weten. „Het doel van de site is om in
formatie te verschaffen over de gemeente.
Snelheid is daarbij belangrijker dan plaat
jes."
Een vergelijking met andere websites van
Randstadgemeenten leert echter dat Lei
den in die soberheid vrijwel alleen staat.
Zelfs Zoetermeer en Alphen aan den Rijn,
toch geen van beide toeristische trekpleis
ters in de Randstad, doen uitbundiger hun
best bezoekers te lokken.
Delft.nl oogt eveneens een stuk frisser. De
site is royaler met kleurgebruik, zonder dat
het een circus wordt. De homepage (de
'voorpagina' van de site) kondigt stedelijke
nieuwtjes aan en is scheutig met illustra
ties. De homepage heet de bezoeker bo
vendien van harte welkom, waar Leiden.nl
zakelijk met de deur in huis valt met een
droog 'U vindt hier informatie over wat de
gemeente doet'. Ook Gouda.nl heeft een
vlottere binnenkomer met de boodschap
'Gouda is meer dan kaas'. Foto's van onder
meer het 'sprookjesachtige stadhuis' moe
ten bezoekers over de streep trekken langs
te komen. Haarlem.nl is bepaald geen orgie
van kleur en fotografie, maar oogt toch
aantrekkelijker dan het Leidse broertje.
Haarlem levert het bewijs dat een strakke
site er niet saai uit hoeft te zien.
door Robbert Minkhorst
leiden - De website van de ge
meente Leiden moet zo gauw
mogelijk een behoorlijk digitaal
serviceloket worden. Iemand
moet er in een paar handom
draaien een bouwvergunning
kunnen aanvragen, maar ook
nota's en vergaderstukken kun
nen inzien. Dat vindt coalitiepar
tij D66, die over de 'gemeente
op internet' een notitie heeft ge
schreven.
De online dienstverlening van
de gemeente moet flink worden
uitgebouwd. Om te beginnen
wil D66 dat wethouder Alexan
der Geertsema uitzoekt hoe in
woners via de website een elek
tronische handtekening kun
nen zetten. Zodra dat mogelijk
blijkt, is namelijk de weg vrij
om via het digitale stadhuis een
uitkering of een bouw-, kap-, of
parkeervergunning aan te vra
gen. Onlangs al zijn hiervoor
met nieuwe wetgeving de juri
dische obstakels weggenomen.
„Een goede, eenvoudige en be
taalbare voorziening voor elek
tronische ondertekening is on
misbaar", aldus de partij in
haar notitie.
De website www.leiden.nl zou
sowieso het begin- en het eind
punt moeten zijn van een digi
tale zoektocht van de Leide-
naar. D66 wil voorkomen dat
inwoners bij de gemeente of bij
regionale (overheids) instanties
van het kastje naar de muur
worden gestuurd. Raadslid Pe
ter Bootsma, die de notitie gis
teren presenteerde, wil dat in
formatie over thema's als ge
luidsoverlast, parkeren en huis
vuil 'overzichtelijk bij elkaar
worden gezet'.
Blijkt een inwoner bijvoorbeeld
bij de gemeente niet aan het
goede adres, dan zou hij via de
website wel naar de juiste plek
moeten worden verwezen.
Bootsma zei dat hij wil weten
'op welke manier' webpagina's
van instanties en overheden
'aan elkaar gekoppeld kunnen
worden'. Doel is dat mensen na
een simpele zoektocht met de
muis hun bestemming of ant
woord moeten kunnen vinden.
D66 schreef de notitie met hulp
van onderzoekster Marga
Groothuis van de Universiteit
Leiden. Zij is gespecialiseerd in
ict-recht. Ze zocht op verzoek
van de partij de (on) mogelijk
heden van digitale handteke
ningen uit. Zo'n voorziening
moet uiteraard fraudebestendig
zijn. „Er zijn al pakketten voor
op de markt", zei Groothuis
gisteren. „Je moet zorgvuldig
zijn als gemeente, maar het
kan."
D66 verlangt ook dat nota's en
vergaderstukken alsnog online
worden gezet. De partij is daar
op haar eigen website al mee
begonnen, omdat wethouder
Geertsema die eerdere belofte
steeds niet nakwam.
Bootsma vindt dat de gebruiks
vriendelijkheid van de site best
wat beter kan - los van de door
hem gewenste uitbreidingen.
„Het zou sober worden, dat
vinden we prima. Het hoefde
echt niet flashy. Alles wat je zou
willen weten, staat er ook wel
op. Het is alleen niet allemaal
makkelijk te vinden. De wet
houder heeft beloofd dat hij de
kinderziektes eruit haalt." De
raadscommissie bestuur en vei
ligheid praat vanavond over de
website van de gemeente.
iaag/leiden - Tegen vier
FJ en uit Leiden (20 tot 41
r; tud) die verdacht worden
v oging tot doodslag op een
ige stadsgenoot, is giste-
i it drie jaar gevangenisstraf
De jongste verdachte
i le naast twee jaar celstraf
r:\ tbs met dwangverpleging
lachtoffer werd in een wo-
aan de Bilitonstraat in Lei-
p iren achter elkaar ernstig
indeld. De mishandeling
ilaats in de nacht van za-
;20 op zondag 21 decem-
iven daarvoor was hij in
j ndere woning al gedwon-
ch uit te kleden en naar
te gaan. Alleen gekleed
onderbroek ging de man
Leidsch Dagblad
naar de woning van de oudste
verdachte, waar hij een kamer
huurde. Maar ook daar was hij
niet veilig. De vier verdachten
schopten en sloegen hem. Om
hem aan het schrikken te ma
ken, werd een gasslang in zijn
mond geduwd. Maar pas echt
gevaarlijk werd het toen het
slachtoffer met zijn hoofd in
een brandend hete oven werd
geduwd. Volgens een deskundi
ge arts had het slachtoffer mak
kelijk aan de hete lucht kunnen
overlijden. Daarom achtte de
officier van justitie, J. Kramer,
een poging doodslag bewezen.
Behalve de ernstige mishande
lingen moest het slachtoffer
ook vernederingen doorstaan.
Zo werd zijn hoofd kaal gescho
ren en probeerde een van de
verdachten zijn hoofd in een
papegaaienkooi te stoppen.
Wonder boven wonder hield
het slachtoffer geen ernstige
verwondingen aan de nacht vol
martelingen over.
De verdachten vonden hun ge
drag achteraf gezien verschrik
kelijk. Zij hadden het slachtof
fer mishandeld omdat hij bij
hen allerlei schulden had uit
staan. Zo moest hij nog de huur
betalen aan de oudste van de
vier verdachten. De officier van
justitie sprak van 'middeleeuw
se dwangmethodes.' Zij achtte
in alle gevallen een fikse gevan
genisstraf op zijn plaats. Van
wege de gedragsstoornis van de
jongste verdachte eiste de offi
cier tegen hem ook tbs met
dwangverpleging.
De rechtbank doet over twee
weken uitspraak.
door Floor Ligtvoet
leiden - Veel Nederlanders heb
ben ze nog nooit gezien, maar
in de Amerikaanse stad Pitts
burgh zijn ze al een hit: 43 Leid
se botanische aquarellen en vijf
rode krijttekeningen van het
Nationaal Herbarium Neder
land uit Leiden.
De zeer gedetailleerde schilde
rijen van planten en bloemen
uit de 17de tot en met de 19de
eeuw zijn onlangs teruggevlo
gen uit het Hunt Institute for
Botanical Documentation in
Pittsburgh. Aan de kunstwerken
werd daar afgelopen zomer
maanden een speciale tentoon
stelling gewijd. „Het was een
enorm succes", verklaart een
trotse Cees Lut, oud-bibliothe
caris van het Nationaal Herba
rium Nederland. .Amerikanen
zijn gek op deze aquarellen."
De tentoonstelling heeft inmid
dels ook de interesse gewekt
van planten- en kunstliefheb
bers aan de Amerikaanse oost
kust. In 2006 zal daarom in de
nieuwe galerie van de Botanie
Gardens in New York eveneens
ruimte voor de Leidse kunst
werken worden ingericht. Op
dit moment zijn de aquarellen
van de hand van onder meer
Pierre-Joseph Redouté, Johan
Christian Peter Arckenhausen
en Nicolaas Meerburgh weer
thuis, veilig opgeborgen in de
bibliotheek in het Herbarium
aan de Einsteinweg.
Wie de kunstwerken naar waar
de weet te schatten, snapt
waarom het Nationaal Herbari
um Nederland de schilder- en
krijtkunst achter slot en grendel
bewaart. „Deze werken zijn een
Cees Lut, oud-bibliothecaris van het Nationaal Herbarium Nederland, hoopt dat de 43 Leidse botanische aquarellen en vijf krijttekeningen
straks ook in Nederlandse musea hangen. In Amerika zijn deze kunstwerken al erg geliefd. Foto: Hielco Kuipers
vermogen waard", vertelt Lut.
Uit veiligheidsoverwegingen wil
hij geen precieze bedragen noe
men.
De botanische aquarellen die in
de Verenigde Staten tentoonge
steld zijn, maken deel uit van
een veel grotere collectie. Deze
collectie heeft het Leidse herba
rium in zijn bezit. „We hebben
hier zeker 3000 botanische te
keningen uit de vroege geschie
denis van de Hortus Botani
cus", legt Lut uit. Verrassend is
dat overigens niet, want de eer
ste eigenaars van het overgrote
deel van de collectie waren de
broertjes Adriaan en David van
Royen, die beide in de 18de
eeuw voor de Leidse Hortus
werkte.
De Leidse prenten, voorzien
van Latijnse namen en be
schrijvingen van de afgebeelde
flora, zijn voor een groot deel
gebruikt als voorstudies. Had
den de kunstenaars de verfijnde
afbeeldingen van de bloemen
en planten eenmaal onder de
knie, dan werden ze dikwijls
door de meesters nageschilderd
en uiteindelijk verwerkt in het
boek van Albertus Seba, Natu
ral Cabinet of Curiosities, een
absolute klassieker onder bota
nici.
Uiterst voorzichtig toont Lut in
de bibliotheek van het Herbari
um de ene na de andere aqua
rel. „Kijk, dit is een echte Re
douté", zegt hij vol bewonde
ring bij de afbeelding van een
paddestoel. „Tot voor kort wist
bijna niemand dat deze gevier
de botanische kunstenaar naast
lelies en rozen ook paddestoe
len schilderde."
De natuurgetrouwde aquarel
len hebben voor de tentoon
stelling in Pittsburgh een op
knapbeurt gehad. „Ze waren al
in een goede staat, maar er
moesten nog wel wat vlekken
op het papier worden wegge
poetst." De afbeeldingen zijn
verder op zuurvrij papier ge
plaatst om ze beter te bescher
men.
Met de Amerikaanse aandacht
voor de aquarellen en krijtteke
ningen hoopt de 61-jarige oud-
bibfiothecaris nu ook de inte
resse van Nederlandse musea
te trekken. Dat Nederlanders
zelf niet van deze kunstschatten
kunnen genieten, vindt hij zon
de. Maar tot een museum zich
bij het Nationaal Herbarium
Nederland aanmeldt, blijft de
kunst voorbehouden aan we
tenschappers en Amerikaanse
liefhebbers.
l>« Academiestad.
instelling tussen de studenten ('slim, rijk') en de burgerij ('dom, arm') was vroeger schrij-
Irdan nu. Archieffoto: Hielco Kuipers
Er zijn kwesties die als een eeuwig vraagteken boven
de stad hangen. Waar komt de Leidse 'r' vandaan? Wie
kiest de liedjes van het carillon uit? Wie is de rijkste
man van Leiden? De rubriek Leidse Kwesties biedt een
antwoord op vragen die elke Leidenaar zich wel eens
stelt - meer of minder voor de hand liggend. Afleve
ring 15: heeft Leiden echt de domste bevolking van Ne
derland?
Zestig procent van de Leidenaars denkt dat de zon
om de aarde draait in plaats van andersom. Twintig
procent denkt dat je zwanger kan worden van zoe
nen. Vijfendertig procent weet Leiden niet eens aan
te wijzen op een kaart van Nederland.
Domheid en armoede gaan hand in hand. De schrij
ver Bordewijk schreef in 1919 dat Leiden niet groot
is, „maar de armoede heeft van een wereldstad". Hij
beschreef 'stegen en sloppen waar het krioelt van de
vervuilde kinderen' en massa's 'gebrekkigen, bo
chels, horrelvoeten'. Ook historica Annie Romein-
Verschoor stelde vast dat de Leidse bevolking door
generaties uitbuiting en inteelt was gedegenereerd.
Dom en arm, dat is de moeilijk uitwasbare vlek die
sindsdien aan de Leidse stadsbewoners kleeft. Dat
domme zou pijnlijk naar voren zijn gekomen uit een
onderzoek dat onder Leidenaars is gehouden. De ge
detailleerde resultaten daarvan - zoals de cijfers over
de maan, zoenen en de landkaart - kan je in elke
Leidse kroeg horen, vooral uit de mond van studen
ten. De gegevens lopen uiteen over dit onderzoek.
Volgens de één is het van recente datum. De ander
beweert pas nog in de krant erover te hebben gele
zen. Een derde heeft gehoord dat het een onderzoek
was uit de jaren vijftig.
Maar is een dergelijk onderzoek ooit gehouden? Piet
de Baar van het Leids gemeentearchief gelooft er
niets van. „Denk nou eens logisch na: het kan ge
woon niet", zegt De Baar. „Zo'n onderzoek kon niet
in de zeventiende eeuw, laat staan in de twintigste.
Als het al ooit is gehouden, zou ik ernstig twijfelen
aan de kwaliteit ervan. Er zijn zoveel legenden en
mythen over de stad. Een verhaal zoals dit vindt ie
dereen leuk, ook de gidsen van de stadswandelingen
zullen het wel met genoegen opdissen." De Baar ver
moedt dat het verhaal in omloop is gebracht door
studenten, die zich tegenover de burgerij graag wen
telen in superioriteit. „Leiden heeft veel aan de stu
denten te danken, maar ze hebben ook wat minder
leuke dingen nagelaten. Het verhaal is enorm aange
slagen: er moet dus een vruchtbare voedingsbodem
voor zijn."
De waarheid is anders: Leiden staat al een jaar te
boek als de hoogst opgeleide stad van Nederland.
Meer dan de helft van de volwassen bewoners heeft
een hbo- of universitaire opleiding afgemaakt. In
sommige wijken, zoals de Professorenwijk, stijgt het
percentage boven de zestig. Zelfs in de 'aandachts-
wijk' Leiden-Noord ligt het percentage met dertig
procent boven het landelijk gemiddelde.
Silvan Schoonhoven
Zelf een kwestie indienen? Mail naar redactie.ld@hdc.nl onder ver
melding van "Leidse kwestie' of bel naar de redactie: 071-5356426.
Lees nu Leidsch Dagblad
in de ochtend en ontvang
de eerste 2 weken gratis!
EZfja, ik neem een vast kwartaalabonnement en ontvang de eerste
2 weken gratis! Bovendien spaar Ik als vaste abonnee makkelijk (en
snel) voor superkorting op een origineel Johnson Bros. ontbijtservies!
Ik betaal: automatisch 56,20) per acceptgiro 56.70)^
Naam: OM V
Poetcode Plaats
Geboortedatum
e-mail adres:
Bank-/girorekenin gnummer
Handtekening:
Uitsluitend bij automatische
Stuur deze bon op in een ongefrankeerde envelop, naar Leidsch Dagblad.
Ta v. Afdeling lezersservice. Antwoordnummer 127. 1800 VB Alkmaar
Bellen kan ook. 0800-1711 (gratis) of surf naar www leidschdagblad nl
(Deze aanbieding is geldig tot 31 december 2004).
>t persoongegevens. In het colofon van
Mijn wereld, mijn krant.
Leidsch Dagblad
