Wereld heeft de Grieken onderschat
ATHENE 2004
fDver helden, zuurpruimen, mooie tranen en blunders
Holmes is groot op
middellange afstand
Gerechtigheid voor
Hicham El Guerrouj
Borzakovski snel als
een hazewindhond
De Spelen van Athene waren gepast, stijlvol en verrassend subtiel
4l vliegtuig van
smier naar huis
Basketballer Jaun Car-
lavarro is gisteren met het
tel van de Spaanse premier
itero naar huis gevlogen
bij de bevalling van zijn
v te kunnen zijn. Navarro
in Athene mee aan het
pische basketbaltoemooi.
tero is een groot fan van
jort. Spanje werd in de
tfinale uitgeschakeld door
•renigde Staten. In de plek
Ie zevende plaats won het
van China. Het is niet be-
of Navarro inmiddels va-
'jj* s geworden.
igge: Athene
kealt hoge cijfers
ne - Jacques Rogge, presi-
t van het IOC, heeft Athene
:ren hoge rapportcijfers ge-
m n voor de organisatie van
omerspelen. „Ik ben een
sem gelukkige voorzitter
II het IOC", zei hij op zijn
ite persconferentie. „Ik ben
tevreden over de spelen,
irieken hebben het fantas-
gedaan." De Belg ging uit-
ig in op de details. „Het
npisch dorp was het beste
;r< vond hij. „De sportbon-
?ei waren verrukt over de sa
te werking met de Griekse or-
;r satie."
litie slaags
^«jongeren
.ei
vh ne - In de nacht van zater-
ia op zondag is de politie van
nt ne in het toeristendistrict
ntiiastiraki slaags geraakt met
veer honderd jongeren. De
ie gebruikte traangas om
lenigte uiteen te drijven.
?le ongeren trokken door de
en gooiden molotov-cock-
naar bedrijven en gepar-
lo
iii de auto's. De politie greep
er I in en arresteerde twaalf
e
m
d-Korea vecht
in ud Hamm aan
ne
jafNE - Zuid-Korea gaat de
len medaille van Paul
el< ïm aanvechten bij het
,ze ;ste rechtsorgaan in de
d t, het hof van arbitrage
rra i) in Lausanne. Dat hebben
p0 uid-Koreanen gisteren in
?in«ie bekendgemaakt. De
:Sj] irikaan Paul Hamm won de
i rkamp bij het turnen door
m( juryfout. De jury maakte
B fout bij de vaststelling van
1 r itgangswaarde van een oe-
ng van de Zuid-Koreaan
Tae-young. Door het
i kwam Tae minder dan
f iende punt tekort voor de
pische titel.
dbon ontneemt
ek illusie
rit
hi
6g' ne - Moon Dae-sung heeft
andros Nikolaidis een illu-
ntnomen en diens Griekse
lorters in rouw gedompeld.
tei uid-Koreaanse taekwondo-
lesliste gisteren de laatste fi-
die van de categorie bo-
0 kilogram, overtuigend in
voordeel. Moon velde de
anale favoriet al in de eerste
le met een achterwaartse
techniek. Nikolaidis ging
:k-out. Zijn coach hielp
weliswaar op de been,
r de Griek wekte de eerste
minuten niet de indruk al
bij kennis te zijn.
door Pim van Esschoten
athene - Met zijn fenomenale
laatste ronde had Joeri Borzak-
ovski vier jaar geleden al faam
gemaakt. Maar afgezien van
zijn titel tijdens de WK-indoor
van Lissabon in 2001 kwam hij
op mondiale toernooien steeds
te kort. Tot zaterdag in Athene,
toen hij zijn faam eindelijk
waarmaakte. Olympisch kampi
oen op de 800 meter, Borzak-
ovski kon het amper bevatten.
„Misschien morgen als ik op
sta."
Acht jaar na de Noor Vebjom
Rodal en vier jaar na de Duitser
Nils Schumann won nu een
Rus de 800 meter, een discipli
ne die doorgaans door Afrika
nen wordt gedomineerd. Op
merkelijk. Ook zaterdag ston
den zeven Afrikanen aan de
start, maar de man die Joeri de
Kenyaan wordt genoemd ging
met de winst aan de haal. Joeri
Borzakovski werd 23 jaar gele
den geboren in Moskou en ver
huisde al snel naar Zjoekovski.
Dat stadje nabij Moskou werd
vernoemd naar Zjoekov, de
Russische generaal uit de Twee
de Wereldoorlog. Joeri zelf
dankt zijn naam aan Joeri Ga
garin, die op 12 april 1961 als
eerste mens de ruimte in werd
geschoten. Op de dag nauw
keurig werd Borzakovski twintig
jaar later geboren.
„Was hij 25 jaar eerder gebo
ren, dan zou Joeri Borzakovski
de eerste mens in de ruimte
zijn geweest", zegt zijn coach
Vjatsjeslav Evstratov, die hoog
opgeeft over de fysieke kwalitei
ten van zijn pupil. „Beter nog
dan Gagarin, Joeri is een na
tuurwonder. Hij heeft een on
gekend lage hartslag en herstelt
extreem snel na een harde trai
ning. Toen ik dat voor het eerst
had gemeten, wilde ik het niet
geloven."
Zijn opmerkelijke tactiek, waar
bij hij uit ogenschijnlijk gesla
gen positie vanuit het achter
veld alsnog naar de zege rent,
komt voort uit angst. „Toen ik
als junior tussen de senioren
kwam te lopen, was ik bang
voor het geduw en getrek. Ik
ging achterin lopen, vertrou
wend op mijn eindsprint."
Ook zaterdag in Athene pakte
hij het zo aan, net als vier jaar
terug in Sydney. Toen was de
pas 19-jarige Borzakovski al de
gevreesde man. Wilson Kipke-
ter, de grote favoriet, maakte
destijds de fout zijn tactiek vol
ledig op hem af te stemmen. In
Sydney kwam Borzakovski's
aanval echter de laat, waardoor
ook Kipketer niet bijtijds rea
geerde. Nils Schumann werd de
onverwachte winnaar^
Die fout wilde Kipketer deze
keer niet weer maken. Achter
koploper Djabir Saïd-Guemi
hield de Deense Kenyaan via de
twee grote schermen in het
Olympisch Stadion steeds de
jonge Rus achter hem in de ga
ten. De aanval van Kipketer was
nu goed getimed, maar de be
nen van de 31-jarige houder
van het wereldrecord (1.41,11)
konden niet harder.
Kipketer gaf het toe, hij was er
simpelweg uitgelopen door een
jongeman uit Zjoekovski, wiens
achternaam dan ook hazewind
hond betekent. Borzakovski
won in 1.44,45 en huilde dikke
tranen van geluk, ook bij het
uitreiken van de medailles. „Ik
moest denken aan mijn zoon
Yaroslav, steeds weer. Voor de
race, meteen daarna."
iel
Tweede goud in Athene
door Pim van Esschoten
athene - Op de avond dat het
kwartet Britse sprinters de su-
perploeg van de Amerikanen
naar de tweede plaats verwe
zen, spurtte Kelly Holmes naar
haar tweede goud in Athene.
Nadat ze op maandag Maria
Mutola had verrast op de 800
meter, won ze zaterdag de 1500
meter. Alleen Tatjana Kazanki-
na in 1976 en Svetlana Mas-
terkova in 1996 deden dat eer
der.
Dat was echter niet de insteek
van de Britse pers. Zij wezen op
de grote traditie op het eiland
in de middenafstand. Sebastian
Coe, Steve Ovett en Steve Cram
('the three spitfires coming out
of the sky', zoals een BBC-com
mentator ze ooit noemde) kwa
men nooit tot zo'n historische
dubbel. Alleen Albert Hill kon
het, in 1920.
Voor de Spelen was aan de an
dere kant van de Noordzee
vooral gehoopt op Paula Rad-
cliffe, de grote favoriete in de
marathon van vorige week zon
dag. Toen zij opgaf na 36 kilo
meter in de extreme hitte werd
dat als een groot drama be
schreven. Een dag later won
Holmes onverwacht goud op de
800 meter. De voormalige ser
geant in de landmacht wilde
aanvankelijk niet eens mee
doen op die afstand. „Maar tij
dens de laatste trainingen op
Cyprus ging het zo goed op de
kortere afstanden dat ik besloot
toch mee te doen. Ik zou wel
zien."
Het goud van die maandag
koesterde ze dagenlang, ze keek
naar weinig anders. „Maar het
probleem was dat ik me nau
welijks kon focussen op de
1500. Dat is zo moeilijk. Je moet
vergeten dat je die medaille
hebt, je moet in feite helemaal
opnieuw beginnen", zei ze za
terdag. Zeven jaar geleden bles
seerde favoriete Kelly Holmes
zich al in de series tijdens de
WK in hetzelfde Athene. Sinds
dien ging er geen seizoen voor
bij zonder fysieke malheur. Dit
jaar bleef dat echter uit en juist
daaraan dankte Holmes haar
succes. Ook zaterdag liep ze
vanuit het achterveld naar de
zege, precies zoals ze een week
geleden Mutola verraste.
Alles klopte bij Holmes. Maar
ze was zaterdag nauwelijks in
staat om te beseffen wat ze had
gepresteerd. „Als ik morgen
wakker word, ben ik bang dat ik
die hele race opnieuw moet lo
pen. Dat het allemaal niet waar
is. Ik ben te moe om te denken,
ben fysiek en mentaal helemaal
op."
Even historisch als Holmes'
dubbele zege was het verlies
van de Amerikaanse estafette
ploeg op de 4x100 meter. In de
afgelopen dagen hadden Gree
ne, Gatlin en Crawford steeds
de borst vooruit gestoken en
gesproken over de dominantie
van Amerikaanse sprinters. En
gepraat over het wereldrecord.
Want dat zou er zaterdag na
tuurlijk ook aangaan. Maar de
Amerikaanse bluffers wisselden
slecht en werden verslagen
door een viertal Britten.
Amerika won de olympische es
tafette 15 keer van de 21 keer.
De discipline staat sinds Stock
holm 1912 op het programma.
Destijds won Groot-Brittannië,
voor het eerst en voor het laatst.
Tot gisteren dus. Even histo
risch als Kelly Holmes, de vol
gende in die Britse traditie op
de middenafstand. Ze werd in
één adem genoemd met de
Grote Drie.
Holmes begreep het amper.
„Het is vreemd, heel erg
vreemd."
Kelly Holmes passeert als eerste de finishlijn tijdens de olympische 1.500 meter. Foto: EPA/Arne Dedert
door Pim van Esschoten
athene - Acht jaar lang waren
de gedachten aan de Olympi
sche Spelen een kwelling voor
Hicham El Guerrouj. Hij strui
kelde in Atlanta, blokkeerde
mentaal volledig in Sydney.
Maar in Athene vond hij dan
toch zijn olympisch geluk, zelfs
twee keer in vijf dagen. Olym
pisch goud op de 1500 en 5000
meter, alleen Paavo Nurmi
deed het eerder. In 1924.
El Guerrouj huilde deze keer
niet van geluk, zoals dinsdag na
de 1500 meter. Dat was een
avond van magie geweest, de
avond van de sportieve gerech
tigheid. Toen ook moest hij elke
meter vechten voor zijn eerste
olympische zege. Zaterdag had
een climax van negen zinderen
de atletiekdagen in Athene
moeten worden. El Guerrouj
versus Bekele, de heerser van
de 10.000 meter. Met de 19-jari-
ge Eliud Kipchoge als outsider,
net als vorig jaar op de WK in
Parijs.
Het werd geen climax. Kip
choge en vooral Bekele hadden
de race snel en hard moeten
maken. In plaats daarvan hiel
den ze het tempo laag. En zo
rolden ze de rode loper uit voor
El Guerrouj, die vooraf nog
bang was geweest voor de Ethi
opiër. „Hij is zo sterk." Nu werd
het de ideale race voor de Ma
rokkaan. Bekele mag een adem
benemende laatste ronde op de
10.000 meter hebben, die van El
Guerrouj is in zo'n scenario
sneller. De winnaar wees de
twee jongelingen na afloop op
hun fout. „Hun kracht is ritme,
mijn kracht is snelheid."
Bekele had er met grote ogen
naar geluisterd. Voor even was
hij niet de kannibaal, die altijd
en overal wint. Een jaar geleden
tijdens de WK in Parijs was er
hetzelfde duel geweest. Toen
had hij wel het initiatief geno
men, maar was de onbekende
Kenyaan Kipchoge met de zege
aan de haal gegaan. En nu dit.
„Mijn fout misschien", zei hij
slechts. „Het was gewoon niet
mijn dag."
Bekele had zo graag in de voet
sporen van zijn illustere land
genoot Miruts Yifter willen tre
den, met goud op de 5000 en
10.000 meter. The Shifter deed
het in 1980 in Moskou, op de
leeftijd van nota bene al 40 jaar.
El Guerrouj werd de Paavo
Nurmi van Athene. De Fin liep
tussen 1920 en 1928 negen gou
den en drie zilveren medailles
bijeen. Alleen Carl Lewis eve
naarde het aantal van negen
keer goud. Ook Bekele trad in
de voetsporen van Nurmi, die
in zowel Antwerpen 1920 als
Amsterdam 1928 goud won op
de 10.000 meter en zilver op de
5000, net als Bekele in Athene
in 2004.
„Natuurlijk heb ik van Nurmi
gehoord", zei El Guerrouj. „Een
legende. Maar het is nu anders
dan toen, met Bekele, Kipchoge
en Gebrselassie. Dat zijn uit
zonderlijke atleten. Nurmi was
een grootheid in zijn tijd. Wat ik
hier heb bereikt, was fabuleus.
Ik heb er geen woorden voor.
Vier jaar geleden in Sydney
huilde ik tranen van verdriet.
Als een kind. Hier huilde ik
weer. Van vreugde, maar nog
altijd als een kind. De toekomst
zal zijn als vandaag."
itj
Arjen Vos en
au Wagenaar
!ne - De Olympische Spelen
thene zijn voorbij. Na vier
zwoegen zijn in de Griekse
IJ dstad de medailles ver-
e ld. De blikken zijn vanaf
0 laag gericht op Peking in
I. Eerst nog maar eens te-
1 eI ijken. Hoe is het de Neder-
Iers vergaan in Athene?
ik
st coole sporter:
k nand anders dan Pieter van
Hoogenband. Hij won na
gouden Olympische Spelen
'dney geen race meer op
dlerhoogste niveau. Op het
ngsnummer - de 100 meter
liet Hoogie zien dat hij nog
ids de allerbeste is. Door het
erlands publiek is de
mmer uitgekozen tot 'cool-
21 porter' van de Spelen.
„Jerliezers:
1 iockeysters domineerden
roepswedstrijden en pro
eerden zichzelf tot favoriet
goud. Tegen het beschei-
Duitsland, dat in de poule
jjprobleemloos was versla-
ging het in de finale onver-
ït toch weer mis. Zoals zo
gaf de hockeyploeg op het
ssende moment niet druis.
invaller:
rs Mitch Booth en Herbert
:ksen. Zij gingen voor goud,
r de wind was niet hun
mi ld. Hun Tornado ging niet
J? ard als ze gehoopt hadden,
le allerlaatste dag maakten
og kans op brons, maar in
Leontien van Moorsel steekt enthousiast haar duim op als ze hoort dat zij is uitverkozen tot vlaggendraagster tijdens de slotceremonie. NOC
'NSF-voorzitter Erica Terpstra maakte de naam bekend. Foto: GPD/Kees van de Ven
de laatste race eindigden ze als
allerlaatste. Olympische hoog
moed komt voor de val.
Wie hoeven we niet meer terug
te zien:
De Nederlandse estafetteploe
gen! Kan iemand die sprinters
vertellen dat ze niks op de Spe
len te zoeken hebben? Twee
weken op trainingskamp in Ita
lië, daarna twee weken de
olympische atleet uithangen en
dan beide keren de finish niet
halen. Bij de mannen kwamen
de eerste drie lopers nog in ac
tie, bij de vrouwen alleen Joan
van den Akker. Wat een afgang.
Grootste zuurpruim:
Margriet Matthijsse. Nadat ze
in haar jacht op een derde
olympische medaille uit de
boot was gevallen, dook ze on
der. Voor niemand aanspreek
baar. Ze heeft last van een
„zeildepressie", werd verteld.
Dip of niet: ook een verliezer
moet zijn verantwoordelijkhe
den kennen.
De trend:
De beste accessoire voor een
sporter in Athene: je familie.
Vaders, moeders, partners, ie
dereen moet mee. Gezellig
feestje vieren in het Holland
Heineken House, waar het ware
oranjegevoel heerst. Een brood
je frikadel met mayo, een kro-
k
ket met mosterd. Elke avond
vertrok er wel weer een in zijn
eigen trots verdronken pa of
ma.
De vlaggendraagster:
Het Nederlands publiek mocht
kiezen voor een vlaggendrager
en koos voor Leontien van
Moorsel. Weer niet Inge de
Bruijn, wat is dat toch? Vier jaar
geleden - na Sydney - werd
„Tinus" al boven haar verkozen
als sportvrouw van het jaar. En
nu weer worden de prestaties
van de wielrenster hoger inge
schaald. De Bruijn heeft geluk:
Van Moorsel stopt ermee.
D^val en de opstanding:
Leontien van Moorsel tijdens
de wegwedstrijd. Ze kwakte te
gen het asfalt en werd afge
voerd. Een dag later belegde ze
een persconferentie. Iedereen
vreesde dat ze haar afscheid
aan zou kondigen. Dat deed ze
niet. Ze won drie dagen na haar
val, goud op de tijdrit. Met holle
ogen hoorde ze het Wilhelmus
aan, doodziek van inspanning.
Maar ze won en hoe.
De verrassing:
Dat je in minder dan een half
jaar een bronzen olympisch
team kunt formeren, is een ver
rassing van formaat. De Hol
land Acht bij de vrouwen werd
bij elkaar gezocht, plonsde zon
der al te hoge verwachtingen in
het water en bezorgde Neder
land de derde plek op het podi
um.
De grootste blunder:
Roeier Diederik Simon verloor
tijdens het afrekenen in een taxi
zijn zilveren medaille. Hij scha
kelde meteen de organisatie in.
Dat had de taxichauffeur op
zijn beurt ook gedaan. Medaille
en winnaar vonden elkaar weer
terug. Volgende keer dat ding
maar gewoon om je nek laten
hangen!
De lelijkste outfit:
De helm van roeier Dirk Lip-
pits. Aërodynamisch misschien,
maar geen gezicht.
De mooiste tranen:
Anky van Grunsven maakte veel
verdrietige voorvallen mee in
haar privéleven, waaronder het
overlijden van haar vader. Ook
de voorbereiding op de Olym
pische Spelen verliep niet hele
maal lekker. Na een slechte
start in Athene, pakte ze toch
goud. Ze huilde en huilde. Op
het podium, naast het podium,
op haar paard Salinero, in de
armen van een vriendin.
Nog meer tranen, maar dan
van ellende:
Patrick van Balkom (estafette),
Annemarie Kramer, Pascal van
Assendelft en Joan van den Ak
ker (estafette), Sonja Tol
(schermster), Rens Blom (pols
stok), de hockeysters, Charmie
Sobers (taekwondo), Eelco Jan
sen (honkbal)...
door Wessel Penning
athene - Eerst passen hier excu
ses. Excuses aan alle Grieken. De
hele wereld heeft ze vooraf uit
gelachen.
Ze zouden de Spelen niet kun
nen organiseren. Ze zouden de
stadions en sporthallen niet op
tijd afbouwen. Ze zouden het
olympisch verkeer verstoppen.
Ze zouden de mannen van al-
Qaeda te weinig in de weg leg
gen. Ze zouden, kortom, van de
Olympische Spelen van 2004
een onwaarschijnlijke chaos
maken.
Al die onheilsprofetieën zijn
niet uitgekomen.
De Grieken hebben de afgelo
pen weken misschien wel de
meest sympathieke Spelen aller
tijden georganiseerd. Spelen,
die dan wel niet zo groots in
sport en volksfeest waren als de
onovertroffen Spelen van Syd
ney 2000. Maar wel Spelen die
niet, zoals in Atlanta 1996, té
veel commercie uitstraalden of
té opgefokt oogden. De Olym
pische Spelen van Athene 2004
zullen de geschiedenis ingaan
als gepast, stijlvol en verrassend
subtiel.
Natuurlijk waren er smetjes.
Weer was er een hele reeks do-
pingschandalen, van gewicht -
heffers tot hardlopers. Diepte
punt van de Spelen was de ver
toning van donderdagavond,
toen de Grieken in het Olym
pisch Stadion met veel lawaai
de start van de 200 meter sabo
teerden. Die bedoelde steunbe-
vesteerd om een sportfeestje
van twee weken te organiseren,
terwijl in Griekenland nog ja
renlang de beste sportaccom
modaties beschikbaar zijn?
Het is een idee. Nieuwe Spelen
zouden niet slecht zijn voor de
Grieken zelf. Al die nieuwe
sporthallen, al die nieuwe sta
dions en zwembaden, er zijn bij
lange na niet genoeg Griekse
sporters om die allemaal te vul
len. Wie dus op de slotdag van
de Spelen nog eens een kijkje
neemt op dat prachtige olym
pisch park, denkt als vanzelf:
Hoe ziet het er hier over, pak
weg, een jaar of twee uit? Onder
het stof? Verslonst?Vervallen?
Misschien. Misschien ook niet.
De rest van de wereld heeft de
Grieken al wel vaker onder
schat.
tuiging aan de om vermeend
dopinggebruik van de Spelen
weggehouden Griekse sprinter
Kenteris was zeer misplaatst.
Daarbij waren de stadions leger
dan in Sydney. De Hollandse
hockeyfinales waren niet eens
uitverkocht. Anky van Gruns
ven haalde haar goud voor
schrijnend lege tribunes. Bij het
volleybal was het ook nooit
druk en zelden zullen profwiel
renners temidden van minder
publiek hun wedstrijd hebben
gekoerst dan in de Griekse
hoofdstad.
Daartegenover staat de Grieken
fantastische stadions en sport
hallen hebben gebouwd en dat
op de algehele organisatie vrij
wel niets valt aan te merken. De
infrastructuur klopte. In dat op
zicht is de afgelopen weken
ATHENS 2004
zelfs Sydney overtroffen. Het
openbaar vervoer functioneer
de naar behoren, de metro reed
zelfs vaker en regelmatiger dan
de vermaarde Londense even
knie.
Athene was veilig. Zat vol met
gewapende (geheim) agenten
en militairen, maar dat irriteer
de slechts zelden. Daarbij
schroefde de Atheense horeca
de prijzen niet te ver omhoog
en zorgde het organisatiecomi
té ervoor dat voor ieder evene
ment ook relatief goedkope toe
gangskaarten in omloop waren.
En wie dan in zo'n stadion te
midden van duizenden of tien
duizenden Grieken de sirtaki
meemaakte, voelde het kippe-
vel op de armen verschijnen.
De Grieken zijn trots op hun
prestatie en dat is terecht. Tien
miljoen mensen wonen er hier,
het land is klein en niet erg wel
varend. Vergelijk dat eens met
China, dat in 2008 organiseert
en de VS (New York) die zich
voor 2012 kandidaat hebben
gesteld. Dat een land van de
Griekse omvang de Spelen zo
vlekkeloos heeft afgehandeld, is
een prestatie van formaat. Maar
het is niet waarschijnlijk dat zo
iets nog eens zal gebeuren.
Of toch?
'Waarom komen de Spelen niet
voorgoed naar Athene?' vroeg
de plaatselijke krant Athens
News zich dapper af in het
hoofdredactioneel commen
taar. De Grieken hebben de ca
paciteiten en de kennis om vei
lige Spelen te organiseren, zo is
nu wel bewezen, vond de krant.
En, aldus Athens News: Is het
niet van de gekke dat iedere
vier jaar door verschillende lan
den voor miljarden wordt gein-
