Paulides sluit
Spelen weer
in de armen
■:De marathon keert in Athene terug naar de bron
ATHENE 2004
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 2004
SI
ir van der Hulst
- Joppe Paulides wilde een maand ge
ts meer horen over de Olympische Spelen.
Dg Iblessure kostte de In Noordwijkerhout
ilde topvolleyballer van VC Omniworld
in Oranje. Verbolgen verliet hij de laatste
stage in Nederland het team. Een kans op
•Iwerd hem onthouden en hij meldde zich
ivrok zat diep. „Het interesseerde me op
ent geen reet meer, hoopte zelfs dat het
i verliezen."
aties zijn langzaam maar zeker uit het
er lange lichaam weggevloeid. De televi-
ei, Amsterdamse appartement in de wijk
Ijes vertoont de gouden olympische tijd-
ontien Zijlaard-van Moorsel. Zelfs de
■jq en van zijn teamgenoten mijdt Paulides
gevoel daarbij is 180 graden omgesla-
ben dan heel fanatiek en natuurlijk wil ik
CZ nnen. Ik ken die jongens allemaal heel
rige middenaanvaller maakte vier jaar
onJuit van het Nederlands team, maar in
partij van de halve finale om het club-
nschap ging het mis. Voor het eigen pu-
e Almeerse sporthal Waterrijk ging Pau-
e eerste wedstrijd tegen Zwolle door zijn
mooiste wedstrijden van het seizoen,
log het olympisch kwalificatietoernooi
je in Spanje, gingen aan zijn neus voor-
Dopte dat evenement nog te kunnen ha-
rhet was net iets te vroeg. Ik trainde vol-
eer in vorm te komen, maar mijn topni-
j| 1de ik niet meer. De andere jongens de-
w rg goed en dan ben je je plaatsje kwijt,
nnt de afgelopen jaren waren de Olym-
elen mijn doel. Het is het Mekka van
rbal."
leeft zich erbij neergelegd dat andere
em door zijn enkelblessure voorbij zijn
)ez Waar hij veel meer moeite mee heeft,
Jiier waarop hij kwalificatie voor het
liep. „Na afloop van de Euro League
ïtlij ehele se ectie nog een week in Neder-
inc ien. Daarna werd het team bekend ge-
zou dus nog een kans krijgen om me-
wijzen. Maar op de eerste dag kregen
elers al een tas met olympische spullen
en twee dagen later moesten diezelfde twaalf een
bloedtest ondergaan. Op dat moment is wel dui
delijk wie er gaan en slaat de frustratie toe. Uit
woede heb ik een paar ballen tegen de muur ge
slagen. Wat doe ik hier nog? Zeg dan niet dat ik
nog een kans krijg. Ik heb me ziek gemeld. Spijt
heb ik daar niet van. Anders sta je gefrustreerci
door te spelen en daar word ie niet beter van."
Hoewel hij er inmiddels vrede mee lijkt te heb
ben, is het onbegrip niet helemaal verdwenen.
Paulides begrijpt niet waarom hij, na vier jaar
dienst in Oranje, geen verklaring kreeg van
bondscoach Bert Goedkoop. „Een beetje uitleg
zou op zijn plaats zijn. Het heeft geen zin om
daar alsnog naar te vragen, maar netjes vind ik
het niet. Inmiddels heb ik het afgesloten. Het is
niet zo dat ik nu naar de televisie kijk met de ge
dachte 'shit man had ik daar maar gestaan'. Ik
denk dat het beste team in Athene staat."
Was Paulides wel naar Griekenland afgereisd dan
was het nog maar de vraag of Goedkoop hem
veel s
i gegund. „Je hebt tegenwoordig
veld en daardoor is ae rol van de
van de
middenaanvaller beperkter geworden. Goedkoop
koos dan ook voor drie middenspelers. Je ziet
ook dat Albert Christina als derde middenman in
de eerste duels slechts ingezet is als serviceka
non."
De volleyballer deelt na het zien van de partijen
tegen Rusland en de Verenigde Staten de gemid
delde opinie over het team. „Het eerste duel was
leuk. Nederland bleef vechten tegen Rusland. Te
gen Amerika was het echt het tegenovergestelde.
Het was allemaal te timide. Het is ook lastig voor
de technische staf. De coach vindt het niveauver
schil tussen de basis en de bankspelers mis
schien te groot, want hij wisselt weinig. Aan de
andere kant is het natuurlijk goed om de basis
vertrouwen te geven."
Voor de Noordwijkerhouter, die in Amsterdam is
gaan samenwonen met zijn vriendin Sylvia, rest
niets anders dan zich te richten op de nationale
competitie. Terwijl zijn collega's in de hete Griek
se hoofdstad hun best doen om de kwartfinale
van het olympisch toernooi te halen, werkte Pau
lides zich in het krachthonk in het zweet. Drie
maal per week, puur bedoeld om power op te
doen. Eergisteren meldde hij zich in Almere voor
de eerste clubtraining. „Natuurlijk had ik iets an
ders verwacht. Je had afgelopen winter niet tegen
me moeten zeggen dat ik in het krachthonk zou
Joppe Paulides: „Het Is niet zo dat Ik nu naar de televisie kijk met de gedachte 'shit man had ik daar maar gestaan'. Ik denk dat het beste team In Athene staat."
Foto: Ton Kastermans
zitten in plaats van Athene. Maar als de competi
tie weer begint gaan de selectietrainingen van
Oranje in Amsterdam ook weer van start."
Aan zijn tweede seizoen in het nationale team
bewaart Pauides zijn beste herinneringen. Mike
van der Goor trok zich tijdelijk terug omdat zijn
vrouw een kind verwachtte. Het leverde de mid
denaanvaller een basisplaats op. Het jaar erop
maakte hij weer plaats voor Van der Goor. „In de
tussentijd is ook Rob Bontje flink gegroeid, ter
wijl ikzelf weinig vooruitgang heb geboekt." Pau
lides heeft er wel een verklaring voor. Het wed
strijdprogramma van Omniwold was door de
deelname aan de Europa Cupwedstrijden zo
overvol dat de trainingen erbij inschoten. „Ik
vind het lekker om veel te trainen en heb dat ook
nodig om beter te worden. Komend seizoen spe
len we opnieuw voor de Europa Cup, maar is mij
toegezegd dat we daarnaast veel blijven trainen."
Een gestage ontwikkeling van zijn volleybalkwali
teiten zijn nodig om een avontuur in het buiten
land mogelijk te maken. „Ik kon dit jaar al naar
Poitiers. De competitie in Frankrijk is sterk, maar
ik wil eerst nog een jaar in Nederland doorgroei
en. Bovendien wil ik, als ik naar het buitenland
ga, graag dat Sylvia meegaat. Het aanbod moet
dan wel goed zijn, want zij heeft dan geen baan
meer. Het liefste ga ik naar Italië, die competitie
is nu eenmaal het sterkst, daarnaast is het volley
bal in Rusland ook sterk in opkomst."
Het geduld dat Paulides opbrengt, kan niet los
worden gezien van de zelfkritiek die hij aan de
dag legt. „Ik ben veel eerder kritisch op mezelf
dan op medespelers. Ik ga er vanuit dat mijn
teamgenoten er alles voor doen. Sla ik een be
langrijke bal fout dan baal ik verschrikkelijk."
Trots en teleurstelling strijden geregeld om voor
rang. „Vooral als ik sommige dingen niet bereik,
baal ik. En dat geldt niet alleen voor het Neder
lands team. Bij mijn club had ik ook het gevoel
dat we er het afgelopen jaar meer uit hadden
kunnen halen dan de halve finales van de play
offs. Maar dat is nu eenmaal inherent aan sport.
Je verliest meer dan je wint, al vind ik het moei
lijk om daar vrede mee te hebben."
VRAAG HET
JEROEN
van Esschoten
Tijdens de eerste moderne Olympi
an van 1896 was de marathon het
- ces. Een lange, lange loop om de le-
:he Pheidippides te gedenken. De
ridon Louis werd als winnaar inge-
net historische Panathinaikon Stadi-
B2 won Gerard Nijboer de EK op het-
rkoers, waar jaarlijks ook een volks
voor liefhebbers wordt gehouden.
e mythe rende boodschapper Phei-
in het jaar 490 v.C. vanaf deze plek
:ne om de zege op het Perzische le
lden. Uitgeput bereikte hij de Akro-
'verheugt u, wij hebben gewonnen'
lod neer.
Thomas Yiannakis van de universi-
Athene deed jaren terug uitgebreid
inderzoek naar de verwarring rond
schapper, die van Marathon naar
tou zijn gelopen. Herodotus moet
pelweg hebben vergist, luidde zijn
of een andere boodschapper
lene liep om het goede nieuws te
dan was herover een bergpad van
ilometer. Destijds de gangbare weg
ithon naar Athene. Vandaag de dag
t parkoers van De Marathon uit één
over glooiend terrein. Alleen na
lometer wordt van die weg afgewe-
een lus richting zee rond de graf-
Tymbos.
[den Griekse archeologen de graf-
loot en troffen de resten aan van 192
[strijders, die in de Slag bij Marathon
[sneuveld. De Franse historicus en
bi de oude Olympische Spelen Mi
ll bezocht de opgravingen en raakte
I indruk van de verhalen. Hij over-
pon Pierre de Coubertin, initiatiefne-
k het organiseren van moderne
fee Spelen, de legendarische loop bij
[Spelen in Athene te herhalen. De
sageerden meteen enthousiast,
rd tijdens de Olympische Spelen van
ig n april, de eerste marathon ooit ge-
unct. &k toen liep de route rond de graf-
in Tymbos, de afstand was bijna
ometer. (De 42.195 meter die gelden
r da assieke' afstand, kwam pas in 1908
een tijdens de Spelen in Londen). Lan^s
i- hi an de weg hadden duizenden men
's an. Ze hadden de lopers aangemoe-
t@d> vol) en van wijn voorzien.
it zo zijn, het was een Griek die won.
op p Inige vreugde van de 70.000 Grieken
de Panathinaikon Stadion in Athene,
le 25-jarige Spyridon Louis als eerste
Zelfs de koele koning Constantijn
ervoering zijn gebracht, zijn zoon
orge liep de laatste meters naast
e.
eidippides, werd ook Louis een le
Prlns George begeleidt Spyridon Louis de laatste meters naar de finish tijdens de marathon van 1896. Archieffoto
gende in Griekenland. De boerenzoon uit
Maroussi (destijds een dorpje buiten Athene,
nu een voorstad) kreeg veel geschenken na
zijn zege. Van het geld kocht hij paard en wa
gen om net als zijn vader drinkwater naar
Athene te brengen.
Spyridon Louis zou zijn zege hebben behaald
op een koele dag. Nu zwoegen de deelnemers
aan de jaarlijkse volksmarathon in de warm
te. Kleine dames uit Japan met korte dribbel
pasje, zwaar stampende Europeanen, zwaai
ende Amerikanen (nog wel). Drinken, luidt
het devies. Geen wijn, zoals Louis. Maar wa
ter en energiedrank.
De eerste tien kilometer zijn vlak en voeren
langs de noordkust van het schiereiland Atti
ca. Daarna komen de heuvels. Twintig kilo
meter klimmen en dalen, maar vooral klim
men. Wie hier heeft gelopen, weet hoe lood
zwaar het parkoers is. Niet voor niets staat
het record op een matige tijd. De Brit Bill Ad-
cocks liep in 1969 2 uur 11,07 over de 42.195
meter. Nooit kon die tijd worden verbeterd.
De gedachten gaan terug naar augustus 1997
en de WK atletiek in Athene. Natuurlijk wordt
de marathon weer gelopen op het parkoers
uit 1896. Het is bloedheet, achter de finish
gaan de atleten een voor een onderuit. De
enige plek waar de zon niet bij kan is een lan
ge gang onder het Panathinaikon Stadion.
Daar staan tientallen stretchers achter elkaar,
waarop uitgetelde atleten met holle ogen lig
gen. Ze borden met natte handdoeken en ijs
op dè been geholpen. Veel atleten liggen aan
het infuus.
Sportarts Peter Vergouwen van de Neder
landse ploeg had zich in de maanden vooraf
gaand aan dat WK kapot geërgerd. „Een ma
rathon in augustus in Athene? Crazy! Ik vind
dat het niet kan. Medisch niet te verdedigen.
Het vochtverlies is enorm. De optimale tem
peratuur voor een marathon is veertien gra
den. Hier loop je tegen hittestuwing aan.
Manuela Machado uit Portugal had de
schouders opgehaald. De nummer twee bij
de vrouwen: „Wat stelt mijn lijden hier voor,
in vergelijking tot al het lijden in de wereld?"
Bij de mannen domineerden de Spanjaarden.
Abel Anton één, Martin Fiz twee. De laatste
had na afloop een Baskische vlag in handen
gekregen waarmee hij triomfantelijk stond te
zwaaien. Kort daarna zakte hij elkaar.
Maar dat was nog né zijn finish. Bekend zijn
ook de tv-beelden van Gaby Anderson, de
Zwitserse die tijdens de Spelen van Los Ange
les van 1984 zwalkend de finish bereikt. Uit
gedroogd, uitgeput.
En dat zijn nog de toppers. Wie hier in de
volksmarathon loopt, loopt vele uren langer
in de stekende zon. Met alle risico's van dien.
Steeds meer lopers worden joggers. Steeds
meer joggers worden wandelaars. En de wan
delaars gaan soms even zitten langs de kant
van de weg, zoeken voor even de schaduw
op.
Behalve de verzengende hitte, is er de smog.
„Dat was toen al vreselijk," aldus Gerard Nij-
boer over zijn zegetocht door de straten van
Athene in 1982. „Ik heb het niet direct ge
merkt, maar het speelt natuurlijk wel een rol
in zo'n zware wedstrijd."
Nijboer had de Belgen Parmentier en Lis-
mont achter zich gelaten en rende solo door
een chaotisch Athene. Moeders met kinderen
en loslopende honden (Athene zit er vol mee)
staken plots de weg over, een bus werd in
eens dwars over de weg geparkeerd. Nijboer
waande zich soms als een acteur in een film
van Fellini.
Tot kilometer 32 is het klimmen. Daarna
loopt het parkoers in een rechte lijn omlaag
naar het Panathinaikon Stadion. Dat punt
heeft elke loper in gedachte. De toppers in de
olympische marathon van morgen (vrouwen)
en volgende week zondag (mannen), maar
ook deze zwijgende zwoegers in de volksma
rathon. „Daar moet je goed zijn," zegt Nij
boer. „Dan kun je nog heel veel lopers passe
ren."
Nijboer zelf was helemaal niet goed geweest,
in 1982. „Ik heb steeds de gedachte aan uit
stappen moeten onderdrukken. Ik kon het
niet maken natuurlijk, ik lag alleen op kop. Bij
kilometer 32 wist ik dat ik zou gaan winnen,
maar ik heb nooit zo afgezien in een mara
thon als hier. De coördinatie is helemaal weg.
Je duwt je lichaam voorover en je loopt, je
gaat. Meer niet. Het voelt als lopen op plank
jes met elastiekjes.
Bij kilometer 35 was Nijboer plotseling ge
stopt, had zich voorover gebogen om zijn
schoenveters te strikken. Het was zijn Hennie
Kuiper-moment.
De atleet uit Uffelte, in Athene bondscoach
marathon met alleen Luc Krotwaar aan de
start, had in 1982 twee waterposten gemist.
Eerst was Waldemar Cierpinski gedemar
reerd, alleen om met één veeg alle bekers met
water van de tafel te slaan. Een tactische rot
streek, maar Nijboer maakte zich niet boos.
Hij was op de chaos ingesteld, zegt hij. Vijf ki
lometer verderop miste hij echter weer een
post, omdat het volk (bravo, bravo!) niet ach
ter, maar voor de tafel was gaan staan.
Hij redde het toch. Omdat hij een specifieke
voorbereiding had gehad. Ingesteld op chaos,
getraind op hitte en heuvels. Hoe zwaar het
ook was geweest, Nijboer zegt: „Je doet het
jezelf aan.
Bovepqw^, aari het einde van de 42.195 me
ter wacnt een ongekende beloning. Nijboer
bewaart speciale herinneringen aan het mo
ment dat hij het indrukwekkende Panathinai
kon Stadion binnenliep. Het zijn letterlijk de
zelfde laatste meters als die Spyridon Louis
liep 1896. En dat voelt ook de nummer 1576
van de volksmarathon van Athene op een he
te novemberdag.
Heeft seks voor de wedstrijd
invloed op jouw prestaties?
Johan Vermeij, Lisse.
„Ik heb er goede en slechte erva
ringen mee. En ik wil zeker geen
verband leggen tussen de slechte
prestaties en het bedrijven van
de liefde. Ik heb het in ieder ge
val nog nooit meegemaakt dat
een coach het mij verbood. In de
sport héb je te maken met emo
ties en ga je seks verbieden dan
werkt dat volgens mij juist ave
rechts. Ik weet heel zeker dat
seks voor een wedstrijd niet te
genstrijdig is met je sportpresta
ties. Op dit moment moet ik het
in ieder geval zonder doen. Mijn
vriendin Evelyn komt om twee
uur 's nachts aan en de volgende
ochtend beginnen de wéÊkrij-
den om negen uur. Dat zou dan
ten koste gaan van de nachtrust.
En dat heeft weer wel gevolgen
voor je resultaten.
Leidenaar Jeroen Straathof (31)
komt morgen in actie op het
onderdeel vier kilometer ploeg
achtervolging. Een dag later
volgt voor de beste ploegen de
finale en de strijd om het brons.
Eerder was Straathof als schaat
ser actief tijdens de Winterspe
len van Lillehammer (negende
op de 1500 meter) en de Para
lympics van Sydney (goud op
de tandem met Jan Mulder).
WUt u een vraag aan Jeroen stellen,
stuur dan een een brief naar de
Sportredactie van het Leldsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. E-
mallen ls uiteraard ook mogelijk:
sportredactie.ld9hdc.nl
