'Opstandige al-Sadr
wil z'n verzet staken'
BUITENLAND
Europa moet voor zichzelf gaan zorgen
Frankrijk
telt doden
na noodweer
Bommen bij
villa Berlusconi
Israël pleegt aanslag op Hamas-leider
'Geen U-bocht toegestaan'
Sleepwagenstaking escaleert in Spanje
Verdachten
terrorisme voor
Britse rechter
Pakistan loolft bijna miljoen
euro uit voor terroristen
Rebellen isoleren Kathmandu
HDC155
donderdag 19 augustus 2oo4
{IIvo Wagner
diepen
r voor parade
-Het 108 meter lan-
je zeilschip 'Dar Mioti
cs) en de 98 meter
lorse boot 'Statsraad
T in Cuxhaven. De
I nemen deel aan de ko-
barade op de rivier de
'9 je vormt de climax van
pt zeilfestival.
•zolanen
n opnieuw
l - Er komt toch een on-
naar de uitslag van het
urn van zondag in Ve-
over de positie van pre-
ugo Chavez. De Vene-
everkiezingsraad gaat
:k van de oppositie sa-
intemationale waar
in steekproef houden
itslagen te controleren,
eeg 58 procent van de
i, maar de oppositie
le meteen al dat sprake
j'groteske fraude'.
rt Britse
is ziek
Bijna een kwart van
in Groot-Brittannië is
ijn zo gespannen dat
lisch specialist hen als
;ch geval zou om-
i. Uit een studie blijkt
icent op 30-jarige leef-
eel met mentale
in kampt. De weten-
uit Londen stelden
it dat de oorzaak niet
irkdruk is te wijten,
le Britse krant The Ti
eren. De stoornis is
in de persoonlijkheid
rts geworteld.
wil lagere
voor armen
Arme verkeersovertre-
ren in België in de toe-
ïllicht een lagere boete
dan rijke. De Belgi-
ialistische minister van
jit Landuyt heeft vol-
ise media gisteren
ild de hoogte van de
koppelen aan het inko-
.weden gebeurt dat al.
neen: na 28
seen telefoon
Een Roemeen die in
telefoonaansluiting
aagd, kreeg einde-
tord. De man kreeg
«n afwijzing van de
latschappij. „We
log steeds geen lijnen
•aar, maar als u uw
Ig wilt handhaven, ver-
We u het bijgesloten for
ti te vullen", luidde de
fe Roemeen schreef in
zwoord: „Ik ben vereerd
l_jï na 28 jaar niet bent
longeluk in
-1 'oefening'
- Berichten over een
isen twee treinen in
irdoor 38 mensen zou-
jOverleden, blijken niet
lijn. De berichten kwa
lfunctionarissen die
e hoogte waren dat de
oorwegen woensdag
ng uitvoerden. Het
Buk was in scène gezet
alpverleners te testen.
rjaar voor
ensmokkel
Voor een Spaanse
is 117 jaar gevange-
jgeëist tegen een Marok-
- nensensmokkelaar. De
id rdt verantwoordelijk
n voor de dood van 37
inten, die omkwamen
^boot die hen naar
noest brengen, zonk.
9'
je opstand
^Salvador
'ador - Een gevange-
idinhet Midden-
ïse El Salvador heeft
aan zeker 30 perso-
jjeven gekost. Nog eens
t dertig anderen raak-
)nd. De betrokken ge-
La Esperanza (De
lat in een buitenwijk
•fdstad San Salvador,
ipvolle instelling zitten
"3200 gevangenen. Een
ïp kwam gisteren in
Htegen de omstandighe-
^t cellencomplex.
{repen de autoriteiten
le hand in.
Amerikanen moeten zich wel terugtrekken
bagdad-najaf/anp-afp-dpa-rtr
- De opstandige sji'itische gees
telijke Muqtada al-Sadr zou zijn
gewapende verzet tegen Ameri
kaanse en Iraakse militairen in
de heilige stad Najaf willen sta
ken. Hij zou akkoord gaan met
de ontwapening van zijn Mehdi-
militie en bovendien willen ver
trekken uit de omsingelde Iman
Alimoskee, waar hij zich sinds
begin deze maand schuilhoudt.
Voorwaarde is wel dat de Ameri
kanen zich terugtrekken.
Op de zogeheten Nationale
Conferentie in Bagdad werd
gistermiddag een brief van het
kantoor van al-Sadr in Bagdad
voorgelezen, waarin zou staan
dat de geestelijke door de bocht
is. Een zegsman van al-Sadr zei
later ook dat de posities in Na
jaf alleen worden verlaten na
een Amerikaanse aftocht. „We
hebben een brief ontvangen
van het kantoor van Muqtada
al-Sadr waarin hij toezegt 'in de
marseille-londen/anp-afp -
Frankrijk heeft gisteren de ba
lans opgemaakt van het nood
weer van dinsdag. Slechte
weersomstandigheden in het
zuiden, midden in het vakantie
seizoen, kostten minstens vijf
personen het leven. Een man
werd door hoge golven tegen
een rots geslagen. De andere
personen verdronken. Vijf per
sonen gelden als vermist. Zij
waren aan het zwemmen toen
zij werden verrast door de plot
selinge weersverandering. Op
de kust van de Middellandse
Zee beukten felle rukwinden. In
de regio Ardèche moesten cam
pingeigenaren door het stijgen
de water van rivieren kampeer
ders oproepen hun plek te ver
laten. Ongeveer 3000 vakantie-
vierders brachten de nacht op
een hoger gelegen plek in een
noodopvang door. Onder hen
bevond zich een tiental Neder
landers. Volgens de ANWB
Alarmcentrale maken zij het
goed. De Nederlanders zaten
op een camping bij de plaats
Vallon Pont d'Arc, die aan de ri
vier de Ardèche ligt.
In het Zuidwest-Britse toeris
tenoord Boscastle zetten de au
toriteiten gisteren hun zoek
tocht naar mogelijke vermisten
voort. Het lijkt erop dat er 'als
door een wonder' geen slacht
offers zijn gevallen. De politie
trekt het lot na van vijftien per
sonen. Een deel van het dorp in
Cornwall was maandag na re
genval door een plotseling ge
zwollen rivier geteisterd. Het
woest kolkende water spoelde
tientallen auto's weg en verniel
de huizen. Ongeveer twintig au
to's zijn gisteren in de Schotse
regio Stirlingshire meegesleurd
door een modderstroom, die
het gevolg was van hevige re
genval. Dat meldde de Britse te
levisiezender Sky News. Over
het lot van de inzittenden is
nog niets bekend, maar een po
litiewoordvoerder zei te vrezen
voor hun welzijn. Hulpdiensten
konden de weggespoelde auto's
aanvankelijk niet bereiken.
Daarom is de hulp ingeroepen
van piloten op een nabijgelegen
luchtmachtbasis.
rome/anp-afp-rtr - Bij de villa
van de Italiaanse premier Ber
lusconi op Sardinië zijn twee
bommen aangetroffen. De poli
tie ontdekte de explosieven en
kele uren nadat Berlusconi zijn
Britse ambtgenoot Blair in zijn
buitenverblijf op het eiland had
ontvangen. Dat maakte het Ita
liaanse persbureau Ansa giste
ren bekend. Een anonieme bel
ler had dinsdagavond bij een
krant voor de explosieven ge
waarschuwd. Hij zei dat de
bommen voor Berlusconi wa
ren bedoeld en claimde na
mens de Proletarische Kernen
voor het Communisme te bel
len. De politie trof de explosie
ven in Porto Rotondo aan, in de
buurt van het landgoed van de
Italiaanse regeringsleider. De
anonieme beller omschreef de
plek waar een bom in een afval
bak was verstopt, maar hij vond
dat de politie de tweede bom
moest zoeken. Volgens de Itali
aanse krant Corriere della Serra
had de bom in de afvalbak om
precies twee uur 's nachts moe
ten ontploffen. De politie slaag
de erin het explosief onschade
lijk te maken. Zij had de andere
bom gisterochtend rond half
vijf opgespoord.
naam van God' bereid te zijn te
voorwaarden van de conferen
tie te aanvaarden", aldus Safia
al-Suhair, een van de organisa
toren van de conferentie en ook
de echtgenote van de Iraakse
minister van mensenrechten.
De minister van defensie dreig
de kort ervoor juist met een be
storming van de moskee. Me
dewerkers van de opstandige
sjiiet zeiden eerder al dat hun
aanvoerder alleen kan instem
men met een einde aan de cri
sis als de Amerikanen de stad
Najaf verlaten. Van enige terug
trekkende Amerikaanse bewe
gingen in Najaf was gisteravond
overigens geen sprake. Integen
deel. De Amerikaanse strijd
krachten zijn gisteravond in ac
tie gekomen in de uitgestrekte
sji'itische buitenwijk van Bag
dad, Sadr-City. Het stadsdeel
geldt als een uitvalsbasis van
gewapende aanhangers van al-
Sadr. Er zouden volgens de
Amerikanen vijftig opstandelin
gen zijn gedood. Een delegatie
van de Nationale Conferentie,
waar Iraakse notabelen gisteren
een overgangsparlement sa
menstelden, was dinsdag in
Najaf om uit de impasse te ko
men, maar de achtkoppige mis-
siekreeg al-Sadr 'uit veiligheids
overwegingen' niet te spreken.
Medewerkers van al-Sadr spra
ken wel met het hoge bezoek
uit Bagdad, dat dinsdagavond
uiteindelijk naar de hoofdstad
terugkeerde. Gisterochtend was
Najaf prompt het toneel van
nieuwe gevechten. Medewer
kers van de sji'itische geestelij
ke repten van een 'strijd van le
ven en dood'. Het is niet de eer
ste keer dat al-Sadr enerzijds
bereid lijkt te strijd te staken en
anderszijds zijn aanhangers
aanspoort door te vechten. Alle
pogingen die er tot dusver zijn
ondernomen om al-Sadr en zijn
militie tot bedaren te brengen,
zijn mislukt. Al-Sadr is zich vol
gens waarnemers terdege be-
baghdad - Een delegatie van leden van de Nationale Conferentie van Irak onder leiding van Hussein ül-Sadr (tweede van rechts) tijdens hun
ontmoeting met Muqtada al-Sadr in de moskee. Foto: EPA/Gaith Abdul-Ahad
wust van het strategische voor
deel dat hij heeft door in de
moskee te blijven. Het gebeds
huis is heilige grond voor sjiie
ten. Elke directe aanval, ook als
die -zoals Bagdad wil- alleen
door Iraakse eenheden zal wor
den uitgevoerd, zal leiden tot
groot verzet van de sji'itische
meerderheid in Irak. Al-Sadrs
halsstarrige verzet tegen de bui
tenlandse troepenmacht en te
gen de interim-regering van
premier Allawi leidt bovendien
tot een groeiende populariteit.
Ook gematige sjiieten hebben
steeds meer ontzag voor de wij
ze waarop hij voet bij stuk
houdt. Voor de geestelijke is dat
ook winst omdat hij hogerop
wil binnen de sji'itische geves
tigde orde in Irak, met daarbij
mogelijk ook een politieke iol.
De conferentie besloot na vier
dagen vergaderen tot de op
richting van een Nation.de
Raad. Deze moet fungeren als
een soort overgangsparleme nt
dat de regering van interiin-
premier Allawi controleert 1 ot
aan de verkiezingen van januiiri
2005. De raad heeft geen wetge
vende macht. Ze kan wel voor
stellen van de overgangsrege
ring met een tweederde meer
derheid torpederen. Negentien
zetels waren overigens bij voor
baat al bestemd voor politici
die een zetel hadden in de door
de Amerikanen aangestelde re
geringsraad, voorganger van de
huidige overgangsregering, en
die nu geen bestuurlijke macht
meer hebben.
President Bush kondigt aan dat hij
30.000 man Amerikaanse troepen uit
Europa terugtrekt. Daarmee herhaalt hij
de boodschap die Washington al vijftien
jaar lang over de oceaan stuurt: het
wordt hoog tijd dat Europa voor zijn ei
gen verdediging zorgt.
door onze correspondente
Hetty van Rooij
brussel - Het moest er natuurlijk een
keer van komen. Al sinds de val van de
Berlijnse Muur worden er vanuit het
oosten geen Russische troepen meer
verwacht, en er is geen enkele reden
waarom de VS nog klaar moeten
staan om de Duitse laagvlakte te ver
dedigen. In het 'nieuwe Europa' heb
ben de scheidslijnen van na de Twee
de Wereldoorlog geen betekenis meer.
Op het hoofdkwartier van de Navo in
Brussel kijkt dus niemand vreemd op
van het Amerikaanse voornemen om
troepen uit Europa terug te rekken.
President Bush heeft zijn Europese
bondgenoten met hun neus op de fei
ten gedrukt: Europa moet voor zichzelf
zorgen, net zoals de VS voor zichzelf
zorgt. Zijn boodschap is voor Europa
de afsluiting van een discussie die al
woedt sinds 1989, en die de Navo op
zijn kop heeft gezet. Heeft het bondge
nootschap na de val van de Muur nog
wel een toekomst? Hoe moet die er uit
zien? Wie is de nieuwe vijand en hoe
ANALYSE
moet die worden bestreden? En voor
al: wie moet dat betalen?
Rusland is van de vijand veranderd in
een gewaardeerde partner. Van een
logge verdedigingsmachine, geheel ge
richt tegen het Russische gevaar en
dus vooral op de bescherming van het
potentiële slagveld Europa, verandert
het bondgenootschap langzaam in een
militair apparaat dat op de hele wereld
inzetbaar wil zijn. Twee jaar geleden
besloten de regeringsleiders in Praag
dat in 2006 een strijdmacht van 25.000
man klaar moet staan om, waar ook
op de aardbol, een actieve rol te spelen
in de oorlog tegen het terrorisme.
Met name de Amerikaanse minister
van defensie Rumsfeld heeft er nooit
een geheim van gemaakt dat de verde
diging van 'Old Europe' niet langer de
zorg van de Amerikanen is. In 1990
stond het Amerikaanse leger klaar om,
deels vanuit Duitsland, naar de Balkan
af te reizen toen het daar mis ging.
Nog steeds zijn er Amerikaanse mili
tairen in Bosnië, maar het worden er
steeds minder en de verantwoordelijk
heid voor de vredesmissie ligt inmid
dels bij de prille defensietak van de
EU. De tijden waarin de VS bereid was
om het voortouw te nemen zijn voor
bij. Op iedere Navo-top drukken de
Amerikanen hun Europese 'vrienden'
met hun neus op de feiten: de volgen
de crisis binnen Europa moet door de
Europeanen zélf wordt opgelost. En
om te zorgen dat de Europeanen daar
toe in staat zijn, zullen ze moeten in
vesteren in hun defensie.
De boodschap is niet nieuw, en de ver
anderde taakverdeling binnen de Navo
staat allang op papier. Alle goede be
doelingen en hoge ambities ten spijt
zijr» de Europese landen echter nog
steeds niet in staat om een nieuwe
grote crisis op het eigen continent
zonder Amerikaanse bijstand de baas
te worden. De terugtrekking van Ame
rikaanse troepen uit Europa is dan ook
een signaal dat maar op één manier
uitgelegd kan worden: Europa wordt
gedwongen zijn eigen boontjes te dop
pen. Wat de Navo zo mooi 'de uitda-
ging van de 21ste eeuw" noemt, gaat
heal veel geld kosten.
manilla - Terwijl een soldaat een machinegeweer bij zich draagt, demonstreert een meisje met een
spandoek bij het ministerie van buitenlandse zaken in Manilla tegen een mogelijke terugkeer van Filip
pijnse troepen naar Irak. De regering zinspeelt daar momenteel op, hoewel zij een maand geleden alle
militairen terughaalde na dreigementen van Iraakse militanten een Filippijnse gijzelaar te zullen doden.
'Geen U-bocht toegestaan', luidt de boodschap van het kind aan de regering. Foto: EPA/Rolex de la Pena
san sebastian-madrid/anp Langs de wegen in
Baskenland staan al zeker drieduizend wrakken
of auto's met pech. Een staking van de chauf
feurs en ondernemers van sleepwagenbedrijven
in de regio duurt nu circa drie weken. Vrijdag
kunnen zes andere Spaanse regio's zich bij de
staking aansluiten. Het Spaanse dagblad El Pais
heeft gisteren bericht dat het conflict tussen de
sleepwagenfirma's en verzekeringsmaatschappij
en mogelijk wordt uitgevochten ten koste van te
rugkerende vakantiegangers.
De Baskische slepers zullen op een bijeenkomst
in Madrid vrijdag hun collega's in Asturië, Canta-
brië, Castilië en Léon, Catalonië, La Rioja en de
Gemeenschap Valencia ervan pogen te overtui
gen dat harde actie noodzakelijk is. De slepers in
Baskenland nemen geen genoegen meer met de
22 tot 24 euro per karwei die ze van de verzeke
raars krijgen. Ze eisen minimaal 50 euro voor het
wegslepen van een auto. Een automobilist die
pech krijgt in Baskenland moet vooral geduld
hebben.
Verzekeraars hebben wel patrouilles ingezet om
gestrande reizigers te helpen. Ze brengen hen
bijvoorbeeld naar een station of een autover
huurbedrijf. De kapotte auto blijft onbeheerd
achter langs de weg, tot het conflict tussen sle
pers en verzekeraars is opgelost.
gaza-stad/anp-afp-rtr - Israël
heeft dinsdagavond laat een
aanval uitgevoerd op een wo
ning van een Hamas-leider in
Gaza-stad. Dat bevestigde een
zegsvrouw van het Israëlische
leger. Bij de aanslag kwamen
vijf mensen om het leven en
raakten zeker zeven mensen ge
wond van wie enkelen volgens
artsen in kritieke toestand ver
keren.
Een raket werd afgevuurd op de
woning van Ahmed al-Jabari,
een commandant van de gewa
pende vleugel van Harnas, de
Izz al-Din al-Qassam Brigade.
Volgens medische hulpverle
ners heeft hij de poging tot li
quidatie overleefd, maar raakte
hij gewond aan zijn benen. Ook
londen/anp-rtr-dpa - De acht
mannen die dinsdag zijn aan
geklaagd, omdat zij aanslagen
in Groot-Brittannië en de Ver
enigde Staten zouden hebben
willen plegen, zijn gisteren voor
het eerst voorgeleid aan de
rechter. De voorgeleiding vond
om veiligheidsredenen plaats in
de zwaarbewaakte Belmarshge-
vangenis in Londen.
De mannen, die op 3 augustus
waren gearresteerd tijdens een
grote antiterreuroperatie, zijn
aangeklaagd voor samenzwe
ring tot moord. Zij zouden
„openbare overlast" hebben
willen veroorzaken door radio
actief materiaal, gifgas, chemi
caliën of explosieven te gebrui
ken. Volgens Amerikaanse
functionarissen is minstens een
van de verdachten een belang
rijk lid van het internationale
terreurnetwerk al-Qaeda. De
meeste verdachten zijn afkom
stig uit Londen en zijn voorste
den. Drie van de acht zijn ver
der aangeklaagd voor het bezit
van documenten die nuttig
zouden zijn voor terroristen,
zoals een uitreksel uit het
Handboek voor Terroristen.
Ook beschikten twee van hen
over plattegronden van financi
ële instellingen in New York,
New Jersey en Washington. De
ontdekking van dit materiaal in
handen van mogelijke terroris
ten leidde daar begin augustus
tot verscherpte veiligheids
maatregelen. Elk van de man
nen werd geflankeerd doorge-
wapende bewakers en moest
achter een kogelvrije glazen
wand plaatsnemen. Op 25 au
gustus moeten zij voor een eer
ste verhoor verschijnen in de
Londense rechtbank Old Bailey.
alle andere slachtoffers zouden
leden van Harnas zijn, aldus Pa
lestijnse bronnen.
„Tijdens een Israëlische veilig
heidsoperatie in het noorde n
van de Gazastrook hebben de
Israëlische strijdkrachten een
hoge Hamas-terrorist ondier
vuur genomen", zei de woord
voerster van het Israëlische le
ger zonder nader in details te
treden. Israël heeft al vaker met
gerichte acties leiders van Ha
rnas uitgeschakeld zoals op
richter sjeik Yassin.
De doden zijn de zoon, eien
broer, een schoonzoon en een
neef van Al-Jabari en een
schoonzoon van Abdel Aziz ;al-
Rantissi, aldus medici. Al-Ran-
tissi was de opvolger van sjeik
Yassin en werd in april door Is
raël gedood. Volgens Harnas
werd de raket afgevuurd door
een radiografisch bestuurd
vliegtuig. Het Israëlisch leger
wilde niet zeggen hoe de aanval
is uitgevoerd.
In Qalqilya op de Westoever ar
resteerden Israëlische militai
ren dinsdagavond een plaatse
lijke leider van de al-Aqsa Mar
telaren Brigades, een gewapen
de groep voortgekomen uit al-
Fatah, de beweging van presi- i
dent Arafat. Verder kwam in
een dorp nabij Ramallah een
man om bij een mysterieuze
explosie.
Twee mensen raakten gewond.
De oorzaak van de ontploffing
is onbekend.
islamabad/anp-afp - De Pa
kistaanse regering looft omge
rekend bijna 1 miljoen euro
aan beloningen uit voor infor
matie over zes gezochte ver
dachten van terrorisme. On
der hen is het Libische al-Qae-
da-lid Abu Faraj Farj, volgens
Pakistaanse veiligheidsdien
sten „de nummer drie in de
huidige al-Qaeda hiërachie ria
Osama bin Laden en Ayman
al-Zawahiri".
De foto's van de zes verdach
ten staan op de voorpagina's
van de grootste kranten, met
beloningen van 20 miljoen
roepia (320.000 euro) voor Fa
raj en de Pakistaanse militant
Amjad Hussain Farooqi. Fa-
rooqi wordt verdacht van be
trokkenheid bij de moord op
de Amerikaanse journalist Da
niel Pearl, begin 2002. Op de
hoofden van vier andere Pa
kistaanse verdachten staan
beloningen van 5 tot 10 mil
joen roepia (80.000 tot 160.000
euro).
Alle zes worden ervan ver
dacht een rol te hebben ge-,
speeld bij de aanslagen op de
Pakistaanse president Pervez
Musharraf in december. Faraj
Farj is het meesterbrein. „Hij^
is de man achter de terreur -
a an vallen in Pakistan en we
zijn naarstig naar hem op
zoek", aldus een veiligheids
functionaris.
kathmandu/anp-afp-rtr - Re
bellen in Nepal hebben gisteren
alle toegangswegen naar de
hoofdstad Kathmandu afgesne
den. Het gaat om de eerste
blokkade van de stad sinds de
maoïstische opstandelingen
acht jaar geleden hun strijd te
gen de monarchie begonnen.
Door hun actie beletten de re
bellen dat voedsel en andere
voorraden de stad van 1,5 mil
joen inwoners bereiken. De we
gen richting Kathmandu blijven
leeg uit vrees voor aanvallen
door de maoïsten, meldden on
dernemers en autoriteiten. Het
verzet tegen de machthebbers
verspert alle vier hoofdroutes
die Kathmandu met de rest van
het land verbinden, maar ook
op de andere wegen is er nau
welijks nog verkeer. De blokka
de is voor onbepaalde tijd afge
kondigd. Organisaties met ban
den met de Nepalese commu
nistische partij hadden tot de
actie opgeroepen. Zij beweren
dat veiligheidstroepen rebellen
leiders en activisten hebben
vermoord en eisen de vrijlating
van gevangenen.
Maandag bracht hoogstwaar
schijnlijk het verzet enkele ex
plosieven tot ontploffing in een
luxe hotel in de binnenstad van
Kathmandu. Door de aanslag
ontstond enige schade. Nadat
het vredesoverleg tussen rebel
len en regering een jaar geleden
was afgebroken, stelden de ma
oïsten in enkele delen van het
land al blokkades in. Door de
opstand in het koninkrijk kwa-
men ruim tienduizend perso
nen om het leven.