Dromen uit de wereld van het onbewuste
KUNST CULTUUR
Tong en teen van gebroeders De Witt: het publiek smult ervan
'Hoe melancholischer, hoe beter'
DJ Don Diablo wil ook seriei
genomen worden als muzika
Cirque Éloize twee weken in het Rotterdamse Nieuwe Luxor
Reggd:
Sundai
verhui
in 200
r
woensdag 11 augustus-
r
tv
lil1
Fay Wray eerder dit jaar tijdens
een bezoek aan het Empire State
Building. Foto: Reuters
King Kong-meisje
overleden
new york - Fay Wray, de blon
de actrice die de longen uit
haar lijf gilde in de klassieker
'King Kong', is zondag op 96-ja-
rige leeftijd in New York overle
den. Wray speelde in ongeveer
honderd films, maar bleef haar
hele leven bekend als het liefje
van King Kong. De reusachtige
aap droeg haar in de originele
versie uit 1933 in zijn grote
hand mee naar de top van het
Empire State Building, legde
haar liefdevol op een rand en
stortte toen naar beneden ter
wijl hij de vliegtuigjes van zich
afsloeg. De actrice begon haar
carrière in 1928 in de stomme
film 'The Wedding March' van
Erich von Stroheim. Na King
Kong speelde ze nog in tal van
films, maar in 1993 zei Wray in
I een interview dat zij zich nooit
heeft kunnen ontworstelen aan
t het imago van schreeuwend
King Kong-meisje.
Derde editie
van Broekpop
lisserbroek - In de Meerkoet in
Lisserbroek wordt op 28 augus
tus de derde editie van Broek
pop gehouden. Er treden twee
regionale bands op: de punk
band Ask For Bob en Randy
Sheep Ranch. De zaal gaat open
om 20.30 uur. Het eerste optre
den begint om 21.45 uur.
Nachtsalon in
Rijksmuseum
amsterdam - De Amsterdamse
musea hebben een nieuw eve
nement bedacht om een jong
en nieuw publiek enthousiast te
maken voor de musea: de
nachtsalon, een tweemaande
lijks terugkerende avond, waar
op informele wijze kennis kan
worden gemaakt met het geva
rieerde aanbod van Amster
damse musea. De nachtsalon is
een initiatief van de organisatie
van de Museumnacht Amster
dam, maar de salon is klein
schaliger en exclusiever dan de
Museumnacht en heeft elke
keer bij een ander museum
plaats. Het thema van deze eer
ste editie is 'Zomerse Schoon
heid' en is op donderdag 19 au
gustus, van 19.00 tot 22.30 uur,
in de Philipsvleugel van het
Rijksmuseum tussen de Mees
terwerken. Op het programma
staat onder meer een optreden
van het Nederlands Dans Thea
ter II.
door Danny Verbaan
den haag - Met zijn martel
werktuigen en de gruwelijke
verhalen is de Gevangenpoort
in Den Haag sowieso geen alle
daags museum. Maar de mees
te indruk zal het houten kistje
maken dat er sinds vorige
maand wordt geëxposeerd.
Keurig onder elkaar liggen hier
in de tong van raadspensionaris
Johan de Witt en een grote teen
van zijn broer Cornelis.
De twee broers werden in 1672
door een uitzinnige menigte uit
de Gevangenpoort gesleept en
vlak bij de Hofvijver op bar
baarse manier gelyncht. Hoe
luguber ze ook zijn, iedereen
wil de lichaamsdelen zien en
zowel de Gevangenpoort als het
Haags Historisch Museum
(waar de 'Poort' onder valt)
werkt er ruimhartig aan mee
om die wens in vervulling te la
ten gaan.
Dat is opmerkelijk, omdat aan
het eind van de negentiende
eeuw een felle discussie woed
de over de vraag of er niet met
meer piëteit met de stoffelijke
resten zou moeten worden om
gesprongen. Dat debat viel uit
in het nadeel van de sensatie
zoeker.
Cornelis de Witt genoot als op
perrechter veel aanzien, maar
verloor door zijn kritiek op de
Oranjes nogal wat krediet bij
een deel van de bevolking. Een
valse beschuldiging dat hij een
complot beraamde tegen prins
Willem III leidde tot zijn gevan
genneming. Hij werd opgeslo
ten in een ruime kamer in de
Gevangenpoort, waar zijn broer
Johan hem op 20 augustus 1672
bezocht. Niet veel later stond
de menigte op de beide licha
men in te hakken.
De tong en de teen werden als
macabere trofeeën door ie
mand mee naar huis genomen,
zijn later gekocht door burge
meester van Amsterdam Nico-
laas Witsen en kwamen ten
slotte bij een inwoner van Lei
den terecht. Die schonk ze om
streeks 1890 aan het Gemeente
museum. 'Blijkbaar zijn ze op
de een of andere wijze geprepa
reerd', meldde de toenmalige
directeur. 'Wellicht gepekeld,
en in de zon gedroogd.'
Het publiek sprak intussen over
'het wonderlid van Jan de Witt',
wat tot een, overigens begrijpe
lijk, misverstand leidde. Hoewel
het woord lid is afgeleid van 'lit'
of ledemaat, houden sommigen
vol dat hiermee op het ge
slachtsorgaan wordt gedoeld.
Voor een teen heeft het muse
umstuk inderdaad een ongewo
ne lengte, zodat de vergissing
voor de hand ligt. Toch is het
volgens oude documenten echt
een teen.
Wie ergens in de twintigste
eeuw heeft besloten de kritiek
op het tentoonstellen van de lu
gubere erfstukken terzijde te
schuiven is niet duidelijk, maar
de tong en de teen maken al
weer lange tijd deel van de vas
te tentoonstelling van het
Haags Historisch Museum
(HHM). Nu het museum tot
eind februari is gesloten voor
een renovatie, is het kije;
lijk neergezet in de kaïar
in Cornelis gevangen zi i
past bij de sfeer van ditvvi
bouw", aldus beheerdóe
gemakers. Hij kent de
van 110 jaar geleden,
erop dat de lichaamsdj
altijd bij het HHM koni h
den bekeken. En het pij
smult ervan, voegt hij
„De mensen hebben afec
eerst iets van: brrr, viejo
maar werpen er uiteinde
een blik op." ;il
de (JJi
n, nva
isdon
door Vincent Okker
Rotterdam - Volgens eigen zeg
gen is het geen demonstratie
van talenten, maar een visuele
performance waarin dromen,
herinneringen en emotie worden
gekoesterd. In 'Nomade - At
Night the Sky is Endless', de der
de productie van Cirque Éloize,
tonen nomaden het binnenste
van zichzelf. En zij doen dat op
een manier waarop grenzen tus
sen circus en theater vervagen.
De komende twee weken staat
de show in het nieuwe Luxor
Theater in Rotterdam.
De ondertitel 'At Night the Sky
is Endless' klinkt erg roman
tisch, zelfs poëtisch. Als de zon
veilige beschutting heeft gevon
den aan de andere kant van de
aardbol is alles 'hier' mooier.
Misschien een cliché, wellicht
een uitspraak die je doet in een
melancholieke bui. De theater
voorstelling 'Nomade' ver
beeldt een nacht waarin de no
maden genieten van alle 'onge
kende mogelijkheden' die één
zo'n nacht biedt. De rondtrek
kende personages vieren carna
val. Primitief, maar vol feeste
lijk- en wonderlijkheden.
Hoe luidt de definitie van no
made? 'Iemand die een zwer
vend bestaan leidt zonder vaste
woon- of verblijfplaats'. 'Einzel-
gangers' die zonder bagage rei
zen en buiten slapen. Ze dragen
hun huis met zich mee, leggen
enorme afstanden af en weten
niet wat de dag van morgen
brengt. Ook nu nog blijft hun
mystieke bestaan intrigeren.
In deze derde productie van het
Canadese gezelschap Cirque
Éloize zijn de nomaden op reis,
maar vinden rust op één loca
tie. Zij, een twintigtal acteurs,
laten tijdens deze nacht hun
gedachten de vrije loop en de
len deze met elkaar: dromen
die nog moeten uitkomen,
mooie herinneringen die moge
lijk niet meer terugkeren. Ge
beurtenissen die in de wereld
van het onderbewuste plaats
hebben. De emoties uiten zich
door middel van acrobatiek, zi-
geunermuziek en dans.
De voorstelling begint met een
romantische scène. Terwijl de
maan hoog staat heeft een ont
moeting plaats tussen twee per
sonen. De terugkeer van een
verloren liefde? Het betekent in
ieder geval de start van een lan
ge nacht, waarin personen ide
alen verwezenlijken. Passie en
affectie vormen een belangrijk
thema in 'Nomade'.
Danny Pelchat, manager bij
Cirque Éloize, legt uit dat de
show een ode betreft aan alle
artiesten, die vandaag de dag
feitelijk moderne nomaden
zijn. „Ze gaan de hele wereld
over om hun talenten te delen,
ze zijn bijna nooit thuis en ken
nen geen sociaal leven. Zelfs
mensen die niet zo veel reizen
zijn nomaden, maar voor hen
ligt het in emotioneel opzicht
anders. Artiesten ontmoeten
veel nieuwe mensen, maar ne
men ook veel afscheid."
„Ik ben zelf een nomade", zegt
Pelchat die in het verleden ruim
vijftien jaar werkzaam was voor
Cirque du Spleil. „Het meren
deel van het jaar ben ik van
huis. En ik geloof niet dat ik een
sober leven leid. Deze manier
van leven bevalt mij prima. Ik
kan van plek naar plek reizen,
mensen ontmoeten. Het is een
van de mooiste dingen op aar
de."
Cirque Éloize is opgericht in
1993 door zeven artiesten uit
Montreal. Met de voorgaande
shows 'Excentricus' (1997) en
'Cirque Orchestra' (1999) ver
zorgde het Canadese circusge
zelschap wereldwijd optredens
in meer dan tweehonderd ste
den. Door geen dieren en ou
derwetse clowns te gebruiken
maar daarvoor in de plaats live
muziek en samenhangende
acts, verbindt Cirque Éloize het
circus met het theater zonder
daarbij de ambachtelijke, tradi
tionele principes uit het oog te
verliezen. Sinds de start heeft
het Noord-Amerikaanse bedrijf
twee shows permanent 'draai
ende' in Las Vegas en Florida
en voorts meerdere producties
op tournee. Hieronder valt ook
de nieuwste (vierde) show
'Rain', die volgend jaar naar
Nederland komt.
Vele humoristische acts, clow
nerie, acrobatiek op trapezes,
klauteren in touwen en jongle
ren met voorwerpen; het maakt
allemaal deel uit van de dro
men die de nomaden in hun
'nachtelijke avontuur' verwer
kelijken. Abstracte scènes waar
in personages van hun vrijheid
genieten, zoals het balanceren
op een koord of het zingen van
zigeunerliederen.
Voor het gesproken woord - in
de vorm van dialoog - is verder
weinig plaats in 'Nomade'.
Non-verbale communicatie
verhoogt niet alleen het ouder
wetse, ambachtelijke theaterge-
voel, maar eveneens de span
ning tussen de personages. Fy
sieke communicatie spreekt
meer aan. „Woorden zijn te
precies, dringen je te veel in
een richting wat je denkt of
voelt. 'Images' kunnen droef
heid uitbeelden maar geven je
de ruimte om er je eigen inter
pretatie op los te laten."
Het visuele aspect weegt zwaar
in 'Nomade'. Zijn het niet de
vele kostuums dan is het wel de
ambiance van een donkere om
geving of een door vele lichtef
fecten kleurende heldere maan
die één en ander aanwakkeren.
„Het mooie is dat niets kant
en-klaar wordt aangeleverd",
zegt Pelchat. „Ieder bewegend
beeld heeft emotie, heeft inten
tie. Hoe je de handeling die je
ziet interpreteert, is aan jou.
Daarom kan ik ook niet vertel
len wat dé idee van de show is.
Er is er namelijk niet één ma^r
net zo veel als je zelf wilt zien."
Cirque Éloize met 'Nomade -
At Night the Sky is Endless',
t/m 22 augustus, 19.30 uur,
nieuwe Luxor Theater, Rotter
dam.
Het visuele aspect weegt zwaar bij Cirque Éloize. Foto: EPA/Nabil Mounzer
In Leiden en de regio bestaat grote belangstelling voor pro
fessionele en amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur
volgt stad- en streekgenoten die musiceren, zingen, dansen,
toneelspelen, fotograferen, schilderen of op andere wijze 'in
de kunst' zijn. Vandaag: Ernst Kamphuis uit Leiden, over Mu
sic for the Down Outs.
Kunstenaar en muzikant Ernst
Kamphuis laat in zijn Leidse
woonkamer zijn nieuwste mu
zikale kindje horen. Gevoelige,
weemoedige, pianoklanken.
Een lage, soms wat snauwerige
zangstem. Slechts sporadisch
wat drums en gitaarwerk. Inge
togen muziek die op de een of
andere manier doet denken
aan rokerige kroegen en sterke
drank. 'A long december' van
The Counting Crows komt
voorbij. „Goh, dit klinkt toch
wel erg mooi", merkt hij zelf
op. „Ik had het al een tijdje niet
meer gehoord."
Music for the Down Outs is
de veelzeggende naam-van zijn
nieuwe muzikale project Met
pianist Peter Paauw nam hij
tien covers op in de studio van
Adriaan Walen. Het zijn inge
togen bewerkingen van liedjes
van onder anderen Bob Dylan,
J.J. Cale, Nick Cave. Van alle
opgenomen liedjes is Dylans
klassieker 'All along the Watch-
tower' wellicht het bekendst.
De cd bevat ook een nummer
geschreven door zijn voormali
ge bandmaat Tim Mullens,
frontman van Ivy Green.
Willen Kamphuis en Paauw
met de groepsnaam Music for
the Down Outs alleen naar
geestige types aantrekken?
„Vrolijke mensen mogen na
tuurlijk ook komen luisteren",
grijnst Kamphuis. „Maar dan
zijn ze in ieder geval gewaar
schuwd. Onze naam zegt alvast
wat voor muziek we maken."
De twee muzikanten kennen
elkaar al ruim 20 jaar. Kamp
huis speelde bij de legendari
sche punkers van Ivy Green,
Paauw bij het Leidse La Peste.
Daarna speelden ze tussen
1985 en 1996 in de rockband
Lt. Ernesto. De muziek die ze
nu maken klinkt heel anders
dan die van hun vorige bands.
„Ivy Green was dan ook niet
mijn band", vertelt Kamphuis.
„Ik speelde er alleen trompet.
Ernst Kamphuis en pianist Peter Paauw vormen samen Music for the Down Outs. „Vrolijke mensen
mogen ook luisteren." Foto: Mark Lamers
Spelen bij Lt. Ernesto was erg
leuk, maar dit vind ik eigenlijk
veel mooier. Melancholische
muziek is gewoon het mooiste
om te horen en te maken. Hoe
melancholischer, hoe beter.
'The Mercy Seat' van Nick Cave
is mijn favoriet, dat is het aan
grijpendste nummer op de
cd."
Sinds drie jaar verzorgen
Kamphuis en Paauw samen
optredens, bijvoorbeeld in de
cafés De Twee Spieghels, De
WW of De Burcht, waar ze hun
cd eind mei presenteerden. „Ik
zocht rustige nummers bij el
kaar om zelf te zingen en Peter
studeerde ze vervolgens in",
vertelt hij. „Toen we genoeg
nummers hadden, wilden we
een cd maken. Vanaf de afgelo
pen herfst hebben we 'm stukje
bij beetje in de studio opgeno
men, een avond per week."
Kamphuis wil met Paauw re
gelmatig op de bühne staan.
„Ik zou makkelijk elk weekend
kunnen spelen. Nu treden we
slechts een keer in de zoveel
üjd op. Misschien kunnen we
een manager vinden die ons
kan wegzetten. Iemand heb
ben die zulke zaakjes voor ons
regelt lijkt me prima."
Het schijfje is alvast een be
scheiden succes in Leidse krin
gen. De eerste persing van
tweehonderd stuks verkochten
ze bij optredens en was in een
mum van tijd uitverkocht. Een
nieuwe persing is in de maak
en er zijn plannen voor een
volgende cd. „Ik heb alweer
drie nieuwe nummers bij el
kaar die we kunnen spelen",
zegt Kamphuis. „Ook één ei
gen compositie. Dat wil niet
zeggen dat we nu alleen nog
maar eigen nummers maken.
Dat is zo moeilijk. Nu had ik
toevallig een tekst en Peter een
stukje muziek dat erbij paste.
Covers spelen is ook prima,
maar als iemand teksten heeft
liggen, mag 'ie altijd naar me
toe komen."
Joris Rietbroek
-i
eindhoven/anp - Deid
de editie van Reggad*
dance heeft komend g
einde voor de laatsfw
plaats in de GennejF
ken in Eindhoven. )t\
jaar verhuist het twejit
reggaefestival naaide
nieuw terrein aan d
van de stad. Het eveikj
traditioneel tijdens h
de weekeinde van auj
heeft ook dit jaar we*
namen op het progC
staan, onder wie !t
Blondy the Solar Sfr
Buju Banton en E
Uhuru.
Reggae Sundance isܣ
loop der jaren uitga]
tot een van de tooi''
vendste openluchtrei
rivals in Europa. Hetf
ment trok vorig ja;
dan 15.000 bezoekers
jaar duurde het festil
het eerst ook twee
Daarmee kwam eei
lange wens van orj^
Panic Productions ui]
Op zaterdag staan
slotact van Alpha Bl(
Zuid-Hollandse reg{
Poor Man Friend, R(
Time, Warrior King,
Roots en Beres H;
op het podium. D
grammering van zon
staat uit optredens
More Babylon, Earl 11
tleman The Far Ean
Ini Kamoze IqulaL
Banton en als afsluiti 9
Uhuru.
Het reggaefestival,
ongeveer 450 vriji
meewerken, begint zit
om 12.00 uur en
zondag om 23.00 u 'J
kaartje voor het helL
einde kost in de A
koop 40 euro en
kaart 25 euro. BeJ]
kunnen ook dit ja;
vanaf vrijdagmidd;
tentje neerzetten opk
bijgelegen camping.
door Gerrit van den Hoven
Rotterdam - Op alle grote
dancefestivals deze zomer
draait Don Diablo. Afgelopen
weekend op Dance Valley; Mys-
teryland en Lowlands komen
eraan en Don is ook een van de
hoofdgasten van het Tilburgse
dancefeest City Sounds en het
Rotterdamse Decibel Outdoor.
Achter het Nederlandse offen
sief ligt een plan. Onlangs
bracht Don Diablo zijn eerste
cd/dvd 'TwoFaced' uit en die
plaat wil hij onder de aandacht
brengen. „Zo goed kennen ze
me nog niet in Nederland."
Bijna drie jaar heeft Don Schip
per, beter bekend als Don Dia
blo, aan 'TwoFaced' gewerkt, in
samenwerking met veel ande
ren. Het is een plaat geworden
waar hij veel verschillende kan
ten van zichzelf laat zien. Op
'TwoFaced' staan zeer uiteenlo
pende dingen. Meedogenloze
housetracks, maar ook experi
mentele, schurende electro.
Don Diablo werkte samen met
zeer verschillende muzikanten,
zoals de Zwolse rockgroep 16
Down en raggarapper General
Levy. Het album is zo een staal
kaart van dancestijlen gewor
den.
De eerste recensies van de plaat
zijn waarschijnlijk daarom nog
al gemengd. „Maar ik had de
kritiek van een aantal recensen
ten ook wel verwacht. Het is
een album dat tijd vraagt. Je
moet er echt voor gaan zitten,
de dvd bekijken. Als je dat niet
doet, dring je er niet in door.
Het was makkelijker geweest
een mix-album uit te brengen.
Maar dat wil ik niet. Mijn doel
is serieus te worden genomen
Don Diablo. Foto: GPD
als muzikant."
Niets voor niets noemt hij een
artiest als Moby als voorbeeld.
Want net als Moby wil Don
Diablo zich niet vastleggen op
een bepaalde stijl. Zo bracht hij
recent - als zanger - een single
uit met het electro-gezelschap
Divided ('The Music, The Peop
le'). Daarnaast doet hij een aan
tal programma's voor MTV,
heeft hij een maandelijkse plek
op Radio 3, runt hij een eigen
platenlabel en maakte hij deel
van de Ultimate DJ Boy Band
die na één optreden overigens
alweer uit elkaar spatte. Tussen
de bedrijven door is Diablo ook
nog eens aan het aid
aan de School voor doi
listiek in Zwolle („Ik I
leen mijn scriptie nog ik
Hoewel pas 24, heeft In
heel leven achter zich) 1
gon met het maken «t
pjes waar hij vervolgenj
bij ging maken. Een diy
gemaakte twelve inchia
Engeland een echte cipi
en Don werd gevraagd4
dent', vaste dj van dele
Passion in Leicester. Mo
uit volgden andere Enf i
te clubs en viel ook cfe
maken naar mondiale
Hij draaide in Austral»]
en Japan. 3
Ook als dj wil hij zich io
leggen. Zijn sets kele
zich door een grote Eij
onvoorspelbaarheid,
breakbeat en rock.
delsmerk zijn eigenhui
maakte remixen. „MaaS
als 'Push it' van Saltjvi
draai ik graag." jZi
Risico's nemen en eeSe
vinden, daar draait hel 1
kijkt naai- je publiek, hsc
geren. Daarop bouw jh
gens een set op." In|
komst wil hij graag ietai;
band gaan doen. Met irc
speelt hij al op Myp
maar hij wil meer. „W^n
is maar een onderdeelll
bestaan als muzikant."!
Don Diablo draait 201
op Lowlands, 21 IA
Mysteryland, 21 augu!
Sounds Tilburg, 28 lt
Decibel Outdoor Rde
28 augustus Supper Cfec
se Amsterdam, 3 stO
Melkweg Amsterdamid
tember Zomerpop Hoei
