KUNST 8f CULTUUR
Herdenking Stones-concert verloopt zonder wanklan
Dance Valley diverser dan ooit
Aardige jams met Saskia
Laroo op sfeerloos 'djamfestiv!
Jeugdige talenten op
Rijnsburg Klassiek
Tiësto weer
naar Gelredome
Knuffels op
Lovefields
Duitse film
Laurel 8t Hardy
Dode-Zeerollen
naar Nederland
Tiende editie dansfestival biedt ruimte aan alle stromingen
IN MEMORIAM
Rick James was allang
geen Super Freak mee
Dj Tiësto met een van zijn vele
behaalde prijzen.
Foto: ANP/Juan Vrijdag
arnhem - Dj Tiësto geeft op za
terdag 30 oktober voor de twee
de keer een acht uur durend so
lo-optreden in het Arnhemse
Gelredome. Het optreden 'Tië
sto in Concert' moet volgens de
organisator 25.000 bezoekers
trekken. Tijs Verwest, zoals de
echte naam van de dj luidt, was
vorig jaar de eerste diskjockey
die een avondvullend solocon
cert gaf. Daarmee verdiende hij
ruim 70.000 euro. Het thema
van dit jaar is 'Magie'. Tiësto
nodigt voor het concert diverse
gastartiesten uit.
landgraaf - Iedere bezoeker
van Lovefields in Landgraaf
komt zaterdag 14 augustus ge
lijk in de juiste stemming. Bij de
ingang deelt een knuffelbrigade
aan iedereen een dikke knuffel
uit. Het festival profileert zich
als het "Woodstock van de
dance'Dance Valley doet dit
ook, alleen het bezoekersaantal
maakt het verschil. Op Dance
Valley komen 50.000 mensen
en de organisator van Love
fields is tevreden als 5000
danceliefhebbers komen opda
gen. Lovefields gaat voor inti
miteit.
Berlijn - Archivarissen van het
filmmuseum in München heb
ben in Rusland een zeldzame
Duitstalige versie van een film
van Laurel en Hardy ontdekt.
De veertig minuten durende
film, getiteld 'Spuk um Mitter-
nacht' (Spook om midder
nacht), is een zeldzame pro
ductie, waarin de komieken
Stan Laurel en Oliver Hardy
Duits spreken. Nasynchronise
ren was toen de geluidsfilm nog
in de kinderschoenen stond erg
moeilijk. Daarom werden films
soms in diverse talen opgeno
men. De sterren kregen hun
teksten fonetisch aangeleverd.
haarlem - Van 8 tot 22 septem
ber komt de Dode-Zeerollen-
tentoonstelling naar Nederland.
Na New York, Los Angeles en
Londen zijn gecertificeerde re
plica's van de rollen en authen
tieke gebruiksvoorwerpen van
meer dan 2000 jaar oud te zien
in Haarlem. De tentoonstelling
is dagelijks van 14.00 tot 21.00
uur te bezichtigen in het kerk
gebouw aan de Frieslandlaan 5
in Haarlem.
door Joris Rietbroek
noordwijk - Het begin van een
nieuwe Noordwijkse traditie.
Zo omschrijven organisatoren
Jan en Willem Kiewiet de Jonge
de zogeheten 'djamfestivals' -
wat doet die 'd' voor jam? Die
moeten vanaf dit jaar meerdere
keren per zomer Noordwijk aan
Zee cultureel verder opsieren.
Het hoofdgerecht van het mu
zikale menu: volledig geïmpro
viseerde jamsessies door een
groep samengebrachte muzi
kanten. Voor de eerste editie
wist de organisatie als bekende
naam de Amsterdamse trom-
pettiste Saskia Laroo te strik
ken, die zaterdag jamde met
een saxofonist, een toetsenist
en een dj.
Het djamfestival is een leuk ini
tiatief, maar aan de uitwerking
kan organisatorisch nog een
hoop verbeteren. Zo staat het
podium - een vrachtwagentrai
ler - in een dode hoek van het
toch al niet zo sfeervolle Vuur
torenplein, dat omringd is door
drie muren. De organisatie
hoopt het festival in de toe
komst ook op andere plekken te
houden, zoals bij de zee, langs
de boulevard of in hotels. Ho
pelijk lukt dat, want het Vuurto
renplein is amper zichtbaar
vanaf de strandboulevard en de
muziek is daar bovendien al
niet meer te horen. Zo lok je
moeilijk meer publiek naar je
festival.
En het is wellicht een kwestie
van vergunningen, maar waar
om spelen Saskia Laroo en
kompanen vanaf het rottijdstip
van 19.00 uur? Het weinige pu
bliek dat je dan trekt bestaat
vooral uit toevallige passanten
of badgasten die van het strand
komen en naar huis gaan. Voor
de meeste toeristen is zeven
uur sowieso nog etenstijd. De
sessies met Laroo hadden later
op de avond vast voor een
sfeervollere, bruisende avond
gezorgd. Tegen het einde van
het festival gaan er pas wat
meer voetjes van de vloer. In de
uren daarvoor waagt slechts
een dansende dame zich voor
het podium. De overige bezoe
kers bewaren veilig afstand.
Dat betekent zeker niet dat de
geïmproviseerde muziek van
een belabberd niveau is. 's Mid
dags verzorgt het project Wild
Bill The Invisible Men een
leuk optreden boordevol film
achtige muziek met invloeden
uit zowel country als klassiek.
Helaas voor hen is het strand in
de middag een populairdere
plek dan het Vuurtorenplein.
lei
Vroeg in de avond speeltL
Laroo met saxofonist Jan
wiet de Jonge bij vlagen L
tisch. Laroo creëert apajc;
luiden met behulp van,r£
fectapparatuur op haar
pet. Kiewiet de Jonge vi^j
aan met een reeks virri%
lo's, totdat de twee pl<ie
overgaan op een luchtig»,
bisch getint deuntje. Op ial
geven moment stappen
het podium om de afstap
hun publiek wat te verkl%,
Jammer ook dat de van^
komstige basisbeats van
wijkse dj JW nogal e^a
klinken. Een enkele key(
zijn cd-speler over, wat Be
lijk funest is als de ritme%,
sis vormen van een jarac
De twee blazers laten z%;
gelukkig niet door van jg,
brengen. Ook toetsenist \r,
Byrd uit New York laah(
steken vallen door te ho|
uit de maat op zijn keybjj(
rammen. Ondanks de sflc
heidsfouten weet het es
schap drie behoorlijk
lende sets te spelen. Tft
Laroo eind deze maand iel
geval meer de kans krij{fl<
echt te schitteren op het.
Rapenburg Concert, dar
eerste, nogal sfeerloze dj
rival. Volgende keer betel
scheveningen - Precies veertig jaar na dato
heeft het Kurhaus in Scheveningen gistermid
dag het roemruchte concert van de Rolling
Stones herdacht. De achthonderd genodig
den maakten er ondanks de afwezigheid van
Mick Jagger co een nostalgische middag
van, deze keer zonder enige serieuze
wanklank.
Op 8 augustus 1964 was de sfeer een stuk
minder gemoedelijk. Destijds braken de Sto
nes hun eerste optreden op het Europese vas
teland na amper vier liedjes af, omdat er ern
stige ongeregeldheden waren uitgebroken.
Relschoppers sloopten een deel van het inte
rieur van de chique Kurzaal, waarop de poli
tie keihard ingreep.
Volgens sommige getuigen zou er die avond
zelfs een agent te paard in het Kurhaus zijn
geweest om de relschoppers te verjagen. W.
Taal, een van de agenten die destijds de orde
probeerde te herstellen, noemde dit verhaal
zondagmiddag onzin. „De collega met het
paard is niet verder geweest dan de draai
deur, aan de buitenkant van het Kurhaus."
Tijdens de feestelijke herdenkingsbijeen
komst klonk vanzelfsprekend veel Stones-
muziek. Radio 2 verzorgde een twee uur du
rende uitzending en coverband Flip the
Switch speelde een reeks klassiekers van de
band, waaronder de vier liedjes die veertig
jaar geleden in het Kurhaus werden gebracht
door de echte Stones. In de galerij van de
Kurzaal was een expositie ingericht met on
der meer schilderijen van Rolling Stone Ron
Wood, foto's en krantenartikelen uit 1964.
Het evenement was alleen toegankelijk voor
genodigden. Fans die veertig jaar geleden ook
aanwezig waren, hadden bij de entree een
button opgespeld gekregen met de tekst 'I
was here in '64'. N. van der Zwan uit Rijswijk,
een van de buttondragers, kan zich het histo
rische optreden nog goed herinneren. „Ik was
toen 19 en voor het eerst bezocht ik een echt
concert. Achterop de Puch met een jongen
naar het Kurhaus. Het was ondanks de rellen
gewéldig. Een beetje een sinistere sfeer. Op
het moment dat de politie ingreep met hon
den, gingen de lichten uit en kon je weinig
meer zien. Na afloop zat ik met een jongen in
de tram die een stoelleuning uit zijn binnen
zak haalde. Mijn vader was razend dat ik erbij
was geweest, als dochter van een agent. Hij
kon er niets aan doen, want hij lag op d
ment in het ziekenhuis."
Van der Zwan waardeert de muziek
Stones nog altijd. „Als ze weer in Ned
optreden, koop ik altijd een kaartje. Iedi
denk ik dat het de laatste keer kan ziji
herdenking is volgens Van der Zwan e<
dig initiatief, hoewel ze niet te nostalgi:
overkomen. „Ik ben meegegaan met
en vind de muziek van nu leuker. Ik m.
dezelfde muziek als mijn dochter f.
zijn ook mensen die zijn blijven hange
die houding houd ik niet zo."
door Theo Ploeg
spaarnwoude - Gestoken in
veelkleurige zelfgemaakte crea
ties en met de haren rechtover
eind, springen de drie meiden
van Chicks On Speed wild op en
neer. Voor dansen is geen ruimte
op het veel te kleine podium.
Voor het bespelen van de lucht
gitaar wel. De stilte die valt na
elk nummer heffen ze op met
een druk op de knop. Gevolgd
door nog meer gespring en ge
schreeuw. Vals, maar in de maat.
Het publiek in de Electronation
tent kijkt er eerst vol ongeloof
naar, maar geeft zich over wan
neer de gortdroge technobeat
van 'Fashion Rules!' klinkt. Dat
kennen ze. Even later schreeuwt
iedereen met de Chicks mee.
Nog nooit in de geschiedenis
van Dance Valley was de muzi
kale diversiteit zo groot als op
de tiende editie die zaterdag in
recreatiegebied Spaarnwoude
plaatsvond. Neem nou Chicks
On Speed. Oké, echt live kun je
het natuurlijk moeilijk noemen.
Toch lijkt het optreden op dat
van een bandje, een rockband-
je. Dat is voor Dance Valley be
hoorlijk nieuw. Niet dat er nog
nooit live muzikanten optra
den. Dat rockgevoel, dét is
nieuw. Het brengt nieuwe mu
ziek met zich mee en nieuwe
bezoekers. Zoals die jongens en
meisjes met identieke, hippe
kapsels: bovenop heel kort, in
de nek een lange mat. Uitgela
ten dansen ze op de trage elec
tro van David Carretta die ook
al zingt, maar wel zelf zijn mu
ziek erbij maakt.
Uit hun dak gaan ze bij Dave
Clarke die met twee heel ver
schillende sets bewijst model te
staan voor de nieuwe generatie
dance-dj's. Een generatie die
zich niets gelegen laat aan hok
jes. Laat in de middag draait hij
een spannende mix van techno
en electro mét punkattitude.
Hoewel de Brit onlangs nog liet
weten over te zullen stappen op
het draaien van cd's, legt hij op
Dance Valley nog ouderwets
platen op. Zijn keuze is breed
en apart. Het resultaat klinkt als
een donkere trip door een de
solate stad. Agressief en com
promisloos. Zijn technoset later
op de avond is al even indruk
wekkend.
Clarke staat voor de nieuwe
koers die Dance Valley op is ge
gaan. Niet voor niets wil direc
teur Brian Bout dat het festival
aan alle soorten dance én haar
rafelranden de ruimte biedt.
Behalve hardstyie dan. De im
mens populaire aan gabber ver-
Een van de 50.000 bezoekers van Dance Valley gaat volledig op in de muziek. Foto: ANP/Robin Utrecht
wante stijl is de grote afwezige.
Al gaat het er op het HQ podi
um - dat er uitziet als een gi
gantische stalen fabriekterrein -
niet bepaald zacht aan toe.
Toch wordt er daar niet alleen
gebeukt. Steve Hill bijvoorbeeld
mixt op subtiele wijze progres
sive elementen in zijn harde
techno.
Een stijl die op dat moment ook
het hoofdpodium in zijn greep
heeft. Topdj's Sasha en John
Digweed leggen er een klankta
pijt van atmosferische melodie-
en over hun redelijk trage beat
die soms omslaat in breakbeat.
Behoorlijk geestverruimende
muziek die bij Brit Sasha een
hoogtepunt bereikt. Eerder
mislukt dat bij Hybrid jammer
lijk. Het tweetal treedt tegen de
verwachting in niet aan met
een live band, maar kruipt ach
ter de draaitafels. Nee, dan San-
der Kleinenberg. In de Yoshfto-
shi-tent draait hij sterk aan pro
gressive verwante deephouse.
Het verschil zit 'm in de beats
die bij Kleinenberg dominanter
en harder zijn. Daardoor wordt
de trance bij hem niet opge
wekt door de uitwaaierende
melodieën, maar door de
kracht van repetitie.
Deephouse en progressive mo
gen internationaal dan steeds
populairder worden, in ons
land bevinden ze zich nog
steeds in de marge. Zo niet ur
ban, dat inmiddels het tover
woord is geworden van hip
randstedelijk Nederland. Dat de
Timeless-tent alleen aardig ge
vuld is wanneer meisjes in biki
ni wild op de stellages dansen is
vreemd, maar getuige de mu
ziek niet verrassend. Saaie club
house verleidt alleen een stel
blanke meiden tot wat voor
zichtige danspasjes. Sierlijke,
donkergebruinde lichamen
dansen een aantal tenten ver
derop. In die van Ultimate
breaks om precies te zijn waar
eerst (Mad) Ed en later Aquasky
vs Masterblaster iedereen op de
kleine dansvloer krijgen.
Het terrein rond de toren - toe
passelijk The Magic Circle ge
noemd - lijkt wel een apart fes
tival. Hier draait alles om mar
ginale muziekstromingen en
underground. Met dito publiek.
Niet iedereen is zo avontuurlijk.
Met meer dan 170 artiesten ver
spreid over vijftien podia is het
toch al moeilijk om van alle
aanwezige stromingen meer
dan een glimp op te vangen. De
bezoeker van het eerste uur
blijft hangen bij het hoofdpodi
um of bij de tenten met de ou
dere dancevarianten. De nieu
were bezoeker struint van tent
naar tent en mijdt juist het
hoofdpodium waar de gevestig
de orde - Carl Cox die voor de
negende maal aanwezig is - het
festival in stijl afsluit. Van het
gedroomde Woodstock gevoel
is niet echt sprake. Dance is ge
ïnstitutionaliseerd, vormt niet
meer één front tegen de boze
buitenwereld en de gevestigde
orde.
Mede dankzij Dance Valley zelf
overigens. Anno 2004 genieten
50.000 mensen een volle dag
van kwalitatief goede dancemu-
ziek, waarvan - en dat mag ook
wel een keer gezegd - de meeste
dat doen zonder drugs. Daarin
maakt de tiende editie van
Dance Valley ondanks enkele
smetten - zoals de massale
vechtpartij bij het HQ podium
en het ontbreken van gratis
drinkwater - haar naam meer
dan waar.
Buiten de Verenigde Staten is
de vrijdagmorgen op 56-jarige
leeftijd in zijn slaap overleden
Rick James altijd vooral de zan
ger van 'Super Freak' gebleven.
Voor de doorsnee Amerikaan
echter was de man die de titel
van zijn grootste hit jarenlang
uitbundig naleefde, een veelzij-
diger fenomeen.Als ik door ie
mand ben beïnvloed, dan is hij
het wel", heeft de niet minder
excentrieke
Prince zich
wel eens laten
ontvallen.
Het begin van
diens op
mars, eerste
helft jaren
tachtig, viel
grofweg sa
men met de
neergang van
Rick James als
toonaange
vende funk-
propagandist.
Zijn extrava
gante levens
stijl had er al
les mee van
doen. Nadat
hij was ge
kroond tot
'King of Punk pj-L,
Funk' dankzij o
voornoemde 194"
klapper uit
1981, kende
zijn genotzucht amper nog
grenzen. Met als gevolg allerlei
spraakmakende problemen
door drugsgebruik, waaronder
ook aanklachten wegens mis
handeling van vrouwen die
hem zelfs in de gevangenis de
den belanden.
Wonderwel ging Rick James
nooit helemaal voorgoed kopje
onder: in 1997 keerde hij zelfs,
na negen jaar radiostilte, 'als
herboren' terug aan het pop
front met het album 'Urban
Rapsody" waaraan bewonde
raars als Snoop Doggy Dogg en
Bobby Womack maar wat graag
hun steentje bijdroegen. Deze
doorstart sloot aan op zijn
nieuwe kijk op het leven die
werd gekenmerkt door sober
heid. „De tijd van alleen maar
seks en drugs is voorbij. Ik ga
nu braaf om elf uur 's avonds
naar bed en sta gewoon om ze
ven uur op, net als iedereen",
aldus James, inmiddels voor
zien van een pacemaker en ge
trouwd met de danseres Tanya
Hijazi.
Naast een nieuw album voor dit
najaar had Rick James nog di
verse autobiografische produc
ties op stapel staan. Zoals zijn
boek 'Confessions of a Su j
Freak' en een televisiefiln y
dien de waarheid gehanti L
zullen deze releases straks?
nog best wat stof doen op
en en tegelijkertijd een in
santé brok muziekgeschia
weergeven. Want de als J<
Johnson Jr. geboren 'funk
heeft op zijn pad menig c
van naam gekruist.
Zo speelde James, zelf eer
van M£°l
Frankli
The Ta
tions (e
daardo
vertrou
met enl
MotoW*
zijneer
bandjen
Mynarfer
samennd
Neil Yo) 7
en Golj
Mejohi
ter StejPc
wolf). \ge
gens w)ed
zeven jj
lang d<
man
bluesL,
The M#d;
ne, dief
den al;
id<
James
- 2004- valsba$r
had. }P
Daam?n'
James pas echt in de voetfe
ren van James Brown, Sly00
en George Clinton op basf01
een eigen hard core funkre
cept, dat hem onmiddelliF1
gewenste roem en rijkdorr{
zorgde. James werkte (alslet
schrijver, arrangeur, prod™
samen met onder andere:ac
die Murphy, Mary Jane G?11
The Temptations, Teenal
en Smokey Robinson. OvF=
adoptie van zijn liedjes dt
hiphoppers had hij eerst
twijfels. Totdat (in 1990)
Hammer zijn 'Super Frea
vervormd tot de giga-hit
Can't Touch This' en zijn
rekening dankzij de royaln I
werd gespekt. Later zoudi
Mary J. Blige, LL Cool J, Jio
and Jennifer Lopez hem cn
manier veel wijzer makerni
Tijdens de uitreiking vanin
Black Entertainment Telwc
Awards vorige maand zoï g
James nog zijn (Amerikaadf
hit 'Fire Desire' met Tei
Marie. Naast echtgenote le
laat James drie zoons en Ir s
kleindochters na. po
ia
Louis Du Moulin lei
Foto: Reuters/Fred Prousesc
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert: Denise Lukkenaer en Ike Zwaan
(harp), Yuri Bakker (piano), Feriel
Moualhi met Edzo Bos (sopraan en
piano). Gehoord: 7/8, gemeentehuis,
Rijnsburg.
Het lijkt erop dat Rijnsburg een
eigen serie 'Klassiek' krijgt. Ook
dit jaar, nu als begin van de se
rie, is er weer een zomerconcert
waar voornamelijk jong talent
optreedt. En wat nu zo leuk is,
elk (koffie)concert in deze serie
zal beginnen met jeugdige
Rijnsburgse of regionale talen
ten, die het conservatorium nog
niet ambiëren, maar het voorlo
pig bij een intens beoefende
hobby houden.
Zo bijten twee meiden uit
Rijnsburg en Katwijk het spits
af. Beiden gaan voor de harp
waarop eerst een solo, vervol
gens een duet gespeeld wordt.
Ike Zwaan heeft nog wat moeite
om zich muzikaal te geven in
'Memories' uit de musical Cats.
Dynamisch loopt het wel goed,
maar haar spel is nog te weinig
expressief. Denise Lukkenaer
let meer op timing en frasering,
heeft in 'Pistache' nét wat meer
durf. En in het duet 'Otro Car-
navalito' van Alfredo Ortiz zijn
de harpistes behoorlijk aan el
kaar gewaagd in leuke naaperij-
tjes in het voorspel en sjeuïg
'gitaar'spel in het vervolg.
De twaalfjarige Yuri Bakker
neemt als een kleine professio
nal plaats achter de vleugel.
Zijn spel is opvallend transpa
rant met een minimum aan pe-
daalgebruik. Op een kleine ver
speling na in het Intermezzo
van Brahms gooit hij technisch
al hoge ogen. Ook hij zal nog
moeten werken aan diepgang
en de hoogst persoonlijke noot
die het stuk doet uitstijgen bo
ven een andere interpretatie.
Daar heeft hij gelukkig nog ja
ren de tijd voor. In 'La Cathé-
drale engloutie' van Claude De
bussy probeert hij door een
streng gedoseerde dynamiek de
spanning al mooi op te bouwen
en heel serieus sfeer te schep
pen. Yuri won een eerste prijs
in de finale van het Prinses
Christina Concours in Rotter
dam en staat niet voor niets al
ingeschreven bij het Rotter
dams conservatorium.
De sopraan Feriel Moualhi en
Edzo Bos aan de vleugel zijr. al
het meest gevormd, een al be
hoorlijk professioneel en op el
kaar ingespeeld duo. Bos, twee
dejaars student aan het Gro
nings conservatorium, bege
leidt uitgesproken muzikaal,
weet uitstekend zijn plaats als
deel van een geheel. Zo blijft hij
voorbeeldig op de achtergrond
in het lyrische 'Intomo all'idol
mio' van de 17de-eeuwse Vene-
tiaan Marc'Antonio Cesti. En
gooit hij zich functioneel, zeer
alert en puntig spelend in drie
van de zeven Canciones van
Manuel de Falla, waarin Feriel
Moualhi zich kranig weert met
haar glasheldere, hoge stem die
zich soepel wendt en keert.
Een opmerkelijk minpuntje is
haar vage articulatie bij alle ta
len waarin ze zingt. Vooral het
Italiaans blijft onder de maat, is
niet of nauwelijks te verstaan.
Ook in 'Piercing Eyes' uit
Haydns Lieder moet je reuze je
best doen om de tekst te kun
nen volgen. Feriel zal een
mooie liedzangeres kunnen
worden als zij blijft zingen
néóst haar studie Romaanse
Talen. Maar haar stem is niet
geschikt voor warmbloedige
zwoele songs als 'Summertime'
uit Gershwins Porgy and Bess.
Zo'n lied moet bestoven zijn
met doezelige warmte en on
derhuidse zindering.
Saskia Laroo probeert het Noordwijkse publiek op te zwepen.
Foto: Taco van der Eb