Zes gegijzelde chauffeurs vrij
i
BUITENLAND
'Voor papa, die zoveel voor ons deed'
Lichte aardbeving
in Turkse Bodrum
Ruziënde rechters
onderzoek Madrid
Bosbrand geblust
Fotograaf van het beslissende moment
Saddam wil zijn proces
afwachten in Zweden
Extremisten houden nog elf buitenlanders vast in Irak
Feestend Gibraltar trekt
zich niets aan van Spanje
stockholm/anp-afp - De gewezen Iraakse dictator Saddam
Hussein wil zijn proces afwachten in een gevangenis in een
neutraal land, bij voorkeur Zweden. Dat berichtte de Zweed
se krant Aftonbladet gisteren op gezag van een van zijn advo
caten.
De raadsman, Giovanni di Stefano, hield overigens vol dat er
misschien niet eens een proces komt omdat Saddam Hus
sein als Iraakse president immuniteit geniet. Komt het wel
zover, dan zou Zweden een goed land zijn om dat proces af
te wachten, vanwege het humane rechtssysteem en de com
fortabele gevangenissen in het Scandinavische land, aldus Di
Stefano.
Amerikaanse troepen namen Saddam Hussein in december
2003 gevangen. Hij werd begin juli overgedragen aan de
Iraakse overgangsregering. Hij is voor een Iraakse rechtbank
aangeklaagd wegens misdaden tegen de menselijkheid. Vori
ge maand gaven zijn advocaten al aan dat zij hem willen la
ten overbrengen naar een neutraal land, bijvoorbeeld Zwit
serland of Oostenrijk.
"^stromingen in
ten van India
xbad - Na het oosten
(ia is nu ook het westen
land getroffen door ver-
nde overstromingen,
ledige seizoensregens
I volgens de autoriteiten
aat Gujarat de afgelopen
tan ten minste 151 per-
iet leven gekost. De au-
ïn spreken van de em-
Dverstromingen sinds
ler
1 jte straffen
1 j iheads
- Een rechtbank in de
^*he hoofdstad Moskou
ster en zware straffen
yr 'd aan leden van een
fc»<v>kinheads. De veroor-
worden verantwoorde-
jeiPuden voor een golf van
ch geweld in het afgelo-
- ,r. Zeven skinheads kre-
affen variërend van vier
ttien jaar.
>ntal brand
;uay loopt op
n - Het officiële doden-
;volg van de verwoes-
and in een supermarkt
;ion is verder opgelo-
t openbaar ministerie in
lstad van Paraguay
isteren mee dat 426 li-
zijn geborgen. In di-
ikenhuizen in en rond
n worden nog 512 ge-
behandeld, van wie er
kritieke toestand ver-
53 mensen worden ver-
De politie in de Ame-
staat Georgia heeft
Jnermeisjes van 15 en 16
gepakt op verdenking
■ord. Beiden zouden de
fiders van een van de
m, -met een keukenmes
i -I vermoord. De slachtof-
.Gen 77 jaar oud. Het
/oor de moord is ondui-
bagdad/ap-rtr - Zes in Irak ge
gijzelde chauffeurs zijn gisteren
vrijgelaten. De vier Jordaniërs en
twee Turken werkten voor bui
tenlandse bedrijven. De ontvoer
ders eisten dat de werkgevers
van de chauffeurs zouden stop
pen met hun activiteiten voor de
Amerikaanse troepen in Irak.
Een groepering die zich de
Groep van de Dood noemt, liet
de Jordaniërs gaan als blijk van
waardering voor familieleden
van de vier. De familieleden
hadden in de Jordaanse hoofd
stad Amman deelgenomen aan
een optocht om hun sympathie
te betuigen voor de opstande
lingen in Irak. Bovendien be
loofden de vier chauffeurs hun
gijzelnemers beloofd nooit
meer goederen voor het Ameri
kaanse leger te zullen vervoe
ren. De twee Turkse gijzelaars
kwamen vrij nadat de firma
waarvoor zij werken was ge
stopt met de bevoorrading van
het leger van de VS. De groep
al-Tawhid wa al-Jihad van Abu
Musab al-Zarqawi, die wordt
beschouwd als de leider van al-
Qaeda in Irak, hield de twee
sinds zaterdagavond vast.
Elf buitenlanders in Irak zijn
nog in gijzeling. Zeven werkne
mers van een Koeweits trans
portbedrijf werden twee weken
geleden ontvoerd door een
groepering die zich Houders
van de Zwarte Banieren noemt.
Het ultimatum aan de werkge
ver van de drie Indiërs, drie Ke-
nyanen en een Egyptenaar liep
zondagavond af. Het Koeweitse
bedrijf liet gisteren echter we
ten dat de onderhandeling over
hun vrijlating, die zondagavond
werd afgebroken, is hervat.
Voorts hebben diverse groepe
ringen nog een Syrische en
twee Jordaanse vrachtwagen
chauffeurs en een Libanese za
kenman gegijzeld. Over hun lot
en over de eisen van hun ont
voerders is niets bekend.
Behalve buitenlandse werkne
mers, moeten ook Iraakse poli
tiemensen het nog steeds ont
gelden in Irak. Opstandelingen
verwijten hun collaboratie met
het Amerikaanse leger. In de
noordelijke stad Mosul kostten
diverse gevechten tussen politie
en opstandelingen twaalf men
sen het leven. Ten minste 46
mensen raakten gewond.
Het provinciaal bestuur in Mo
sul stelde om drie uur 's mid
dags een uitgaansverbod in,
waarna de politie en de Natio
nale Garde de stad weer onder
controle kregen. Een woord
voerder zei tegen CNN te ver
wachten dat het uitgaansver
bod vandaag weer wordt opge
heven. Bij de gevechten in Mo
sul zou de broer van mullah
Krekar zijn omgekomen. Mul
lah Krekar is de oprichter van
de radicale islamitische bewe
ging Ansar al-Islam. Hij woont
sinds 1991 als vluchteling in
Noorwegen. Volgens Washing
ton onderhoudt de moslimbe
weging banden met het terreur
netwerk van Osama bin Laden.
Via zijn advocaat heeft de mul
lah berichten over de dood van
zijn broer tegengesproken.
nezentegen
Ierse troepen
p |w - In de Sudanese
jad Khartum zijn giste-
duizenden demon-
l de straat op gegaan
erotesteren tegen elk
tnds ingrijpen in de re-
fur. De demonstranten
voorbereid te zijn op
d (islamitische heilige
als buitenlandse troe-
"%land binnentrekken.
ie landen dreigen met
om een einde te ma
s' de dood en verderf die
1 ne milities, de lanja-
fjt iet steun van het rege
leer onder de Afrikaanse
^ig zaaien.
jaar cel voor
en pauw
j - Een rechter in Myan-
|ma) heeft twee man-
Ieder drie jaar cel ver-
cd omdat ze in een na-
jc twee wilde pauwen
n en opaten. Het duo
/olgens het Japanse
Kyodo als bouw-
n de buurt van het na-
k. Myanmar, waar een
junta volgens mensen-
M [groepen elke burgerlijke
ieke vrijheid hard on-
it, kent hoge straffen
1 doden van bedreigde
tten.
a straft grote
- -lies niet af
in
||So\
f
De Chinese autoriteiten
in hun radicale politiek
ioverbevolking een
raai van 180 graden ge-
plaats van echtparen
n voor het verwekken
el kroost, wordt het
van kleine gezinnen fi-
aantrekkelijk gemaakt,
le de krant The Straits
isteren. Mensen die zich
Rebben gehouden aan
schriften van de familie-
ij -g en die niet meer dan
Shaximaal twee kinderen
gunnen een financiële
"fetkoming van 600 yuan
(83 euro) voor de rest
leven tegemoetzien.
geldt alleen voor
zodat het meteen
zekerheid geldt.
verdacht
gibraltar/anp-afp - Duizenden
inwoners van Gibraltar hebben
gisteren een menselijke keten
gevormd om te vieren dat de
Britten driehonderd jaar gele
den de rotspunt in het uiterste
zuiden van het Iberisch schier
eiland veroverden. Groot-Brit-
tannië haalde zich de woede
van Spanje op de hals met de
aanwezigheid van minister van
defensie Geoff Hoon en het
hoofd van de Britse marine.
De Spaanse minister van bui
tenlandse zaken, Miguel Angel
Moratinos, beschuldigde
Groot-Brittannië van gebrek
aan tact. Spanje eist de 6,5 vier
kante kilometer grote rots al op
sinds de Engels-Hollandse ver
overing ervan op 4 augustus
1704. Gibraltar kwam in 1713
bij het Verdrag van Utrecht de
finitief in handen van de Engel
sen.
De inwoners van de kroonkolo
nie toonden hun loyaliteit aan
Groot-Brittannië gisteren met
T-shirts en vlaggen, na een
nacht van straatfeesten, muziek
en vuurwerk. Premier Peter
Caruana van Gibraltar zei dat
het niet de bedoeling was Span
je te beledigen, maar hij voegde
eraan toe dat de festiviteiten
Spanje „niets aangaan".
Het overgrote deel van de
30.000 inwoners van Gibraltar
voelt weinig voor meer invloed
van Spanje. In 2002 sprak 99
procent van de bevolking in een
referendum zich uit tegen een
gedeelde Brits-Spaanse soeve
reiniteit
istanbul/gpd - Bij een aardbe
ving in de populaire toeristi
sche badplaats Bodrum zijn
gisteren zeker vijftien mensen
licht gewond geraakt. De be
ving had een kracht van 5.4 op
de schaal van Richter en richtte
geen grote schade aan. De be
ving deed zich rond zes uur 's
ochtends voor. Onder de
slachtoffers zijn volgens de
alarmcentrale van de ANWB
geen Nederlanders.
De meeste slachtoffers raakten
gewond doordat ze uit ramen
of van balkons sprongen. De
beving in Bodrum was de vijfde
en zwaarste in een serie aard
schokken die de regio de afge
lopen dagen trof. De schok
werd ook gevoeld op het nabij
gelegen Griekse eiland Kos en
in de badplaats Marmaris. Tur
kije wordt regelmatig getroffen
door aardbevingen, er lopen
veel breuklijnen onder de
grond. In de omgeving van Bo
drum komen echter zelden be
vingen voor.
De aardschok in Bodrum heeft
sommige Nederlanders, die
binnenkort naar de streek ver
trekken voor vakantie, ongerust
gemaakt „Er hebben al een
paar mensen gebeld met de
vraag of het wel veilig genoeg is
om te gaan", zegt Pepe Fernan
dez van Grand Air Tours. „We
vertellen onze klanten dat er
geen negatief reisadvies be
staat." Volgens het reisbureau
zit Bodrum propvol Nederlan
ders. „Het is echt bom- en
bomvol. Dit jaar is het aantal
Nederlanders dat naar Turkije
op vakantie gaat met 29 pro
cent gestegen", aldus Fernan
dez.
Het Algemeen Nederlands Ver
bond van Reisondernemingen
schat dat in de regio ongeveer
6000 Nederlanders zitten.
barcelona/gpd - Er is een knal
lende ruzie ontstaan tussen de
twee Spaanse onderzoeksrech
ters die zich bezighouden met
het onderzoek naar de aansla
gen in Madrid. Het geschil is
voorgelegd aan hun hoogste
baas, maar die is met vakantie.
Hij zal niet eerder uitspraak
doen dan begin september.
Meteen na de aanslagen op 11
maart werd rechter van instruc
tie Juan del Olmo belast met de
leiding over het onderzoek. Het
spoor leidde onder meer naar
de bewoners van een flat in de
Madrileense wijk Leganes. Toen
de politie de verdachten wilde
arresteren, bliezen ze zichzelf
op. Daarbij kwamen zes ver
moedelijke terroristen en een
politieman om het leven.
Het onderzoek naar die zelf
moordactie in Leganes wordt
geleid door onderzoeksrechter
Teresa Palacios. Zij heeft deze
zaak in handen genomen om
dat de wijk binnen haar ambts
gebied valt. Volgens haar zijn
de aanslagen op de treinen en
de ontploffing in de flat twee
'verschillende en gescheiden'
zaken. Daarom zijn er volgens
haar ook twee aparte onderzoe
ken nodig. Ze weigert met haar
collega Del Olmo samen te wer
ken. Deze is ervan overtuigd dat
het om een en dezelfde zaak
gaat. Er is al komen vast te
staan dat drie van de omgeko
men bewoners de uitvoerders
waren van de aanslagen.
Del Olmo heeft de kwestie
voorgelegd aan de Strafkamer.
In zijn verweer schrijft hij dat
door de weigerachtigheid van
zijn collega het gevaar bestaat
„voor inefficiëntie, vertraging
van het onderzoek en bemoei
lijking bij het ophelderen van
de feiten". In een verdere ver
klaring zegt hij dat nog veel fei
ten onopgehelderd zijn.
Bij het onderzoek zijn 50 ver
dachten betrokken van wie er
16 in voorarrest zitten. Het ver
moedelijke brein achter de aan
slagen is onlangs opgepakt in
Italië. Spanje heeft om zijn uit
levering gevraagd.
madrid/anp-afp - De bosbrand
in Zuid-Spanje die de afgelopen
acht dagen meer dan 27.000
hectare bos verwoestte en twee
mensenlevens eiste, is geblust.
Dat meldde de Spaanse brand
weer gisteren. Het was de
zwaarste bosbrand in Spanje in
dertien jaar.
Volgens de Spaanse autoritei
ten was de brand, in de aan
Portugal grenzende provincie
Huehra, hoogstwaarschijnlijk
aangestoken. Twee personen
werden vorige week verbrand
in hun auto aangetroffen. On
geveer duizend mensen werden
geëvacueerd.
De recente bosbranden in Por
tugal hebben tot dusver 110.000
hectare in de as gelegd. Volgens
de autoriteiten in Lissabon is
dat al ruim boven het jaarlijkse
gemiddelde van 90.000 hectare.
Vorig jaar werd Portugal enorm
hard getroffen door branden.
Toen ging het om 423.000 hec
tare.
Henri Cartier-Bresson (1908-2004)
door onze correspondente
Pascale Thewissen
ath - Voor de brandweerkazerne
liggen bloemen, tekeningen en
gedichten. Ééntje is geschreven
door het zoontje van brandweer
man Guy Lizon (32), vader van
vier kinderen, die bij de gasramp
in het Waalse Ghislenghien het
leven liet. 'Voor papa, die zoveel
voor ons deed en die zoveel van
mama hield. Je herinnering staat
voor altijd in ons hart gegrift',
staat in kinderhandschrift ge
schreven.
Het stadje Ath, waar Ghisleng
hien toe behoort, is in rouw. De
winkels zijn gesloten, de vlag
gen hangen halfstok. Duizen
den mensen hebben zich in de
zonovergoten straten rondom
de Saint Julienkerk verzameld
om de slachtoffers van de ver
woestende gasexplosie, afgelo
pen vrijdag, een laatste eer te
bewijzen.
Het dodental is gisterochtend
officieel vastgesteld op achttien.
Zeven van hen krijgen een
staatsbegrafenis. De nabestaan
den van de andere slachtoffers,
onder wie vier Fransen en drie
Italianen, hebben ervoor geko
zen om hun dierbaren in beslo
ten kring ter aarde te bestellen.
De lijkkisten worden door een
erehaag van politiemensen en
brandweermannen, afkomstig
uit alle uithoeken van België,
gedragen.
Marsmuziek overstemt het ge
snik van familieleden en vrien
den. Om klokslag elf uur begint
de brandweersirene te loeien.
Overal in België wordt een mi
nuut stilte in acht genomen
voor de slachtoffers van de gas
ramp van Ghislenghien. Het is
een dag van nationale rouw, en
dat is al sinds de dood van ko
ning Boudewijn niet meer voor
gekomen.
Minister van binnenlandse za
ken, Patrick Dewael, reikt pos
tuum een onderscheiding uit
aan Guy Lizon, Eddy Pettiaux
(53), Jean-Pierre Laloy (37),
Noël Merlin (56) en Pierre Diri-
cq (34), alle vijf lid van de vrij
willige brandweer van Ath. Het
zijn helden, zegt Dewael. „Ze
volgen hun roeping, ze weten
dat het gevaarlijk is en toch
door Patrick van den Hurk
parijs - Fotograferen deed hij
de laatste jaren nauwelijks
meer, de maandag op 95-jarige
leeftijd overleden Franse mees-
terfotograaf Henri Cartier-Bres
son. Hij hield zich in de nada
gen van zijn leven liever bezig
met de teken- en schilderkunst,
en eigenlijk week die volgens
hem nauwelijks af van de foto
grafie. Hij beschouwde zijn ooit
zo onafscheidelijke Leica-ca-
mera ook als 'een schetsboek'
waarin hij zijn unieke blik op de
wereld vastlegde, net als hij dat
later met potlood, houtskool en
kwast deed.
De carrière van de in 1908 ge
boren Cartier-Bresson valt uit
een in twee periodes: voor 1947
en daarna. Voor '47 was hij al
actief als fotograaf, maar in dat
jaar richtte hij samen met Da
vid Seymour, de legendarische
Robert Capa en George Rodger
in Parijs het inmiddels wereld
vermaarde foto-agentschap
Magnum op. Het was niet be
doeld als een 'gewoon' foto
persbureau, maar als een sa
menwerkingsverband van de
meest getalenteerde foto-jour
nalisten in de wereld, een ex
clusieve club.
Magnum moest zorg dragen
voor de belangen van de aange
sloten fotografen en voor de
verheffing van de tot dan toe
relatief onbeduidende journa
listieke fotografie. Dat is gelukt.
In de ruime halve eeuw dat
Cartier-Bresson als fotojourna
list actief was, heeft hij met zijn
Magnum-collega's de grond
slag en het aanzien van het vak
zonder enige twijfel naar een
hoger plan getild. Bleef journa
listieke fotografie voor de oor
log nog vaak 'een plaatje bij een
praatje', onder de invloed van
Cartier-Bresson en geestver
wanten werd het een op zich
zelf staande discipline, een
kunstvorm op zichzelf.
De jaren na de oorlog werden
niet in het minst door Cartier-
Bresson en zijn Magnum-colle
ga's de hoogtijdagen van de
journalistieke fotografie. De we
reld had voor velen nog gehei
men, die in beeld werden ge
bracht door fotografen als die
van Magnum, en afgedrukt
werden door toen florerende
tijdschriften als het fameuze Li
fe. Ook Cartier-Bresson reisde
de halve wereld af. Hij be-
zochtals eerste westerse foto
graaf de Sovjet-Unie.
Cartier-Bresson haatte gekun
stelde foto's. Manipuleren, uit
vergroten, weglaten; het hoorde
er voor hem niet bij. Hij drukte
pas af als hij in de zoeker van
zijn camera het beeld zag dat
hij wilde hebben. Waar oorlogs
fotograaf Capa altijd riep dat de
fotograaf niet dichtbij genoeg
was geweest als zijn foto niet
deugde, zei Cartier-Bresson dat
de fotograaf dan net op het ver
keerde moment had afgedrukt.
Hij introduceerde zo zijn later
in een boek vastgelegde theorie
van 'het beslissende moment'.
„Fotograferen", aldus Carrier
Bresson, „betekent het onmid
dellijk en in een fractie van een
seconde herkennen van én de
gebeurtenis zelf, én de strak ge
organiseerde visuele vormen
die de gebeurtenis zijn beteke
nis geven. Je hoofd, je oog en je
hart moeten op één lijn zitten."
Dat leidde in zijn geval tot
schijnbaar georganiseerde,
strak gestructureerde foto's, die
inderdaad vaak maar geduren
de een fractie van een seconde
konden worden genomen. Een
blik, een lach, een beweging,
een kus; hij legde het allemaal
feilloos vast. vrijwel altijd geka
derd in een bijna geometrische
omgeving. Hij maakte volgens
velen 'klassieke foto's' volgens
de regels van de schilderkunst.
Cartier-Bresson was vanwege
zijn unieke blik waarschijnlijk
ook de meest bewonderde en
vaakst geïmiteerde fotografen
ter wereld. Hij lag er niet wak
ker van, zo schreef hij ooit. „Fo
tografie is er niet om je eigen
originaliteit te bevestigen of te
bewijzen. Het is een manier van
schreeuwen, van zelfbevrijding.
Het is een manier van leven."
België begraaft slachtoffers verwoestende gasexplosie
stellen ze hun moed in dienst
van het leven van anderen."
Ook politie-inspecteur Pierre
Dubois (47) en Michel Lambrix
(50), werknemer van het ener
giebedrijf, overleefden de ramp
niet. Ook zij krijgen het 'burger
lijk kruis 1ste klasse voor daden
van moed en zelfopoffering'.
De Saint Julienkerk puilt uit.
Premier Guy Verhofstadt en
kroonprins Filip zitten vooraan.
Het gros van de belangstellen
den moet de dienst echter bui
ten op een videoscherm of op
televisie volgen.
De bisschop van Doornik
spreekt de nabestaanden en de
vele gewonden die nog steeds
met zware brandwonden in het
ziekenhuis liggen, moed in.
Burgemeester Bruno Van Groo-
tenbrulle van Ath geeft de over
heid een veeg uit de pan. Die
heeft in zijn ogen de nabe
staanden veel te lang in het on
gewisse gelaten. Zij kregen pas
maandag officieel te horen of
hun dierbaren al dan niet wa
ren omgekomen.
Iets verderop, in Ghislenghien
zelf, is enkele uren eerder het
herstel van de gasleiding, die
Noors aardgas van de haven
van Zeebrugge naar Noord-
Frankrijk transporteert, begon
nen, ook al blijft het nog gissen
naar de oorzaak van de ramp.
Werd de pijplijn lek geslagen bij
de aanleg van een weg op het
industrieterrein? In een stuk
pijp, dat op tweehonderd meter
van de ramp werd teruggevon
den, zijn sporen van een graaf
machine aangetroffen. Zijn de
veiligheidsvoorschriften gene
geerd, zoals een anonieme aan
nemer beweert?
Dirk Decoster van de brand
weer van Overijsse schudt het
hoofd. Nee, hij wil niet specule
ren over de oorzaak van de
ramp. Hij is naar Ath gekomen
om zijn gesneuvelde collega's
een laatste eer te bewijzen.
„Indrukwekkend", zegt hij, als
de met bloemen versierde
brandweerwagens voorbij trek
ken. Hij was met stomheid ge
slagen toen hij vrijdag hoorde
over het ongeluk. „Natuurlijk
vraagje je af hoe zoiets in gods
naam kan gebeuren. Maar ook
wij moeten, net als iedereen, de
uitkomsten van het gerechtelijk
onderzoek afwachten."
Belgische brandweermannen dragen de kist van een omgekomen collega tijdens de herdenkingsdienst
die gisteren in Ath is gehouden. Foto: Reuters
Parijs, Place de l'Europe (1932).
Foto: Henri Cartier-Bresson/Magnum Photos
est tegen
>raat Poetin
IjRG - Enkele tientallen
iren aan de universiteit
buitse stad Hamburg
een petitie onderte
ken toekenning van een
Joraat in de economi-
jgtenschappen aan de
pe president Poetin.
I' M. Greven, hoogleraar
ogie en initiatiefnemer
ctie, is Rusland onder
neer en meer autocra-
Bn het worden. Ook he
aven de oorlog in Tsje-
jin de onderdrukking
jiisenrechtenorganisaties
He onafhankelijke me-
