GESPREK VAN DE DAG
Oude grandeur in een nieuw jasje
v 1/
Jaarsveld, wereldberoemd in Nederland met niks
Boerenbedrijf maakt plaats voor landgoed
Oranjes geven graag gas
Flirt met de dood
1 i 1
DAGELIJKS LEVEN
Zo ONTt-OpEM we MaOl t>e OCHTENPSplTS
MENSELIJK
Vader bevordert de verkeersveilig
heid, moeder is actief bij het Rode
Kruis, tante is koningin van Neder
land. De achtergrond van de cou
reurs Bernhard en Pieter-Christi-
aan van Oranje is een opmerkelij
ke. Maar dat deert de prinsen niet.
Ze genieten deze zomer van de ra
ces in de Seat Cupra Cup, waaraan
ze buiten mededinging deelne
men.
De neiging om flink gas te geven,
zit in het blauwe bloed. Verkeers
overtredingen en bekeuringen
voor Pieter van Vollenhoven, de -/
Nederlands gezegde
Geeft augustus
zonneschijn, zeker
krijgen we gouden wijn
prinsen Constantijn en Friso, de
Belgische prins Laurent, de
Zweedse koning Carl Gustaf en de
Deense kroonprins Frederik - om
slechts een paar wegpiraten te
noemen - hebben dat de afgelopen
jaren bewezen.De twee zonen van
Pieter van Vollenhoven en prinses
Margriet debuteerden twee weken
geleden op de racebaan van Zolder
in België in de Seat Cupra Cup.
Bernhard jr. had al enige ervaring,
Pieter- Christiaan heeft pas onlangs
zijn racelicentie gehaald. PC, zoals
de 32-jarige prins wordt genoemd,
vertrouwde tot nu toe op zijn eigen
benen om snelheid te maken. Hij
heeft een indrukwekkende serie
marathons achter zijn naam staan.
Pieter-Christiaan 'oriënteert zich
momenteel op zijn toekomst', zo
als dat in paleistaal heet. Bij het EK
voetbal in Portugal zat PC op de
eretribune, bij de Tour de France
reed hij een dagje mee in de kara
vaan en had een 'lekker gesprek'
met gele-truidrager Lance Arm
strong.
Zeven op de tien DUITSE TV-KIJKERS weet niet meer wat de vorige dag het be
langrijkste politieke nieuws in de JOURNAALS was. Liefst 98 procent van het
ondervraagde publiek was na een etmaal een item over de herinvoering van de
40-urige werkweek alweer vergeten. Dat blijkt uit een onderzoek door het Ham-
burgse instituut Gewis. Volgens het blad TV Hören und Sehen onthouden tv-kij-
kers vooral nieuws met een emotionele inhoud of met krachtige beelden. Het
verslag over het terugtreden van Rudi Voller als Duitse bondscoach wist 54 pro
cent van de kijkers zich de volgende dag te herinneren. Ook gewelddadigheden
en natuurgeweld blijven hangen.
De Australische acteur ERIC BANA (The Hulk, Troy) wordt de NIEUWE JAMES
BOND. Hij is de verrassende keuze om de Britse geheim agent 007 te vertolken,
meldde het Britse zondagsblad News Of The World. De 35-jarige versloeg riva
len als Jude Law, Ewan McGregor en de als uiterst kansrijk geachte Geoffrey
Moore, zoon van ex-Bond Roger Moore. De huidige Bond, Pierce Brosnan,
maakte onlangs zijn afscheid bekend. De Ierse acteur maakte vier Bond-films.
De Amerikaanse acteur NICHOLAS
CAGE (40) is vrijdag voor de derde
keer GETROUWD, meldden Ameri
kaanse media zaterdag. De derde
mevrouw Cage is de 20-jarige Alice
Kim. De twee ontmoetten elkaar vijf
maanden geleden in het sushi-
'restaurant waar Kim werkte als ser
veerster. Cage, een neef van de le
gendarische regisseur Francis Ford
Coppola, was van 1995 tot 2001
getrouwd met de actrice Patricia Ar-
quette. Dat was een stormachtige
periode, waarin de twee geregeld uit
elkaar gingen. In augustus 2002
trouwde Cage met de filmster Lisa
Marie Presley, maar deze relatie
duurde slechts een kleine vier
maanden. De officiële scheiding
kwam in mei dit jaar rond. Cage
heeft een zoon van veertien jaar uit
een relatie met het fotomodel Kristi-
na Fulton.
Recreatiepark de Kurenpolder in
Hank (Noord-Brabant) krijgt in
2006 het wereldkampioenschap
HIGHLAND GAMES. Als voorproefje
worden daar in 2005 de Europese
kampioenschappen in deze folklo
ristische tak van sport gehouden.
Het is voor de tweede keer dat Ne
derland de Europese kampioen
schappen heeft binnengesleept. In
2001 zijn ze in Den Helder gehou
den. Op zondag 29 augustus dit jaar
zijn op de Kurenpolder al de open
Nederlandse kampioenschappen
Highland Games. Daar doen twintig
SUPERSTERKE mannen uit vijf lan
den aan mee. De kampioenschap
pen van de al zeshonderd jaar be
staande spelen kennen onderdelen
als steenstoten, BOOMSTAMWER-
PEN, een gewicht achterwaarts over
een koord gooien en hamerslinge
ren.
Boeren stoppen massaal met hun
bedrijf. Hun bezittingen worden
opgekocht door particulieren. Pro
vincies en het rijk paaien de nieu
we eigenaren met subsidies en fis
cale voordelen om op de vrijko
mende akkers landgoederen met
natuur aan te leggen.
Paden kronkelen tussen kniehoge
bomen. Fruitbomen hangen vol
appels en kikkers in poelen geven
luidkeels blijk van hun aanwezig
heid. En steeds weer doemt op
het landgoed Bosch en Vaart in
Vries Huize Anna op, het stralen
de middelpunt met haar statige
oprijlaan met lindebomen, op. Al
twintig jaar wordt hier hard ge
werkt om het uit 1881 stammende
landgoed in oude luister te her
stellen. "Je moet een tic hebben
om al die tijd en geld er in te ste
ken", geeft Cees Andriessen toe.
Hij beheert het grotendeels voor
het publiek opengestelde gebied
voor zijn partner; samen bewo
nen ze het landhuis. Hun namen
blijven eeuwig met het gebied
verbonden, want ze worden be
graven op het grafeiland in het
aangelegde watergebied. Trots
geeft hij een rondleiding, vertelt
over in bos omgetoverde akkers.
Geen plekje blijft onbesproken.
De initiatiefnemers maken zelf
het plan, de provincie Drenthe
begeleidt. „Hier is gekozen voor
de oude grandeur in een nieuw
jasje. As provincie ontbeer je de
benodigde middelen om dit te
doen. We zijn daarom afhankelijk
van particulier initiatief', zegt
provincieambtenaar Meino Lum-
kes. En belangstelling is er volop.
Maar liefst twintig 'teloorgegane'
Drentse landgoederen zijn sinds
1996 weer hersteld. En er zijn vijf
compleet nieuwe landgoederen
aangelegd. Bijna elke provincie
kent soortgelijke landgoedregelin
gen, die goeddeels in de kinder
schoenen staan. Er is al wel veel
belangstelling voor wonen in het
groen: zo hebben zich in Brabant
al dertig geïnteresseerden gemeld,
terwijl de regeling nog moet wor
den vastgesteld. De bouw van wo
ningen (belangrijke financiële
drager voor een landgoed) vormt
een essentieel onderdeel; hoeveel
huizen verrijzen verschilt per pro
vincie. Met nieuwe landgoederen
kunnen boerenbedrijven en ak
kers een nieuwe bestemming krij
gen. Boeren stoppen namelijk
massaal. In Twente bijvoorbeeld
wordt ongeveer de helft van boer
derijen bewoond door niet-boe-
ren, in 2030 mogelijk 85 procent.
Met lede ogen zien provincies aan
hoe particulieren boerenerven
opkopen en omtoveren tot stulp-
Met een schok komt de gondel tot stilstand, honderden
meters boven de kloof die het dorpje La Grave met de
gletsjers van La Meije verbindt. „Daar hangen we
dan", zegt mijn zoon (sinds een week 8). „Dit is het
eind van je leven, pap." In een crisissituatie kun je hem
er best bij hebben. Ik pak mijn gsm en begin aan een
smsje. Daar kun je tegenwoordig geschiedenis mee
schrijven, enkele minuten voor een ramp. Want dat ik
mijn familie-retourticket naar 3200 meter ga inruilen
voor een enkele reis naar een nog veel hogere bestem
ming, staat voor mij wel vast.
Bij alle activiteiten waarmee ik het contact met de aar
de verlies, raak ik gemakkelijk in paniek. Kampeerders
die zich bij de balie van onze camping opgeven voor
een dagje 'parapenten' met een soort parachute van
een berg afspringenbeschouw ik als onnozele halzen
die moedwillig flirten met de dood. In een vliegtuig
stap ik alleen omdat ik me uitbundig heb verdiept in
statistieken waaruit blijkt dat dit de veiligste manier
van vervoer is. Maar hoe zit het met kabelbanen, en
meer in het bijzonder met die van 'Les téléphériques
des Glaciers de La Meije'? In gondel 51 zit aan de voor
kant een gat, zie ik in het voorbijgaan. En de automa
tisch sluitende deuren van onze cabine laten een gleuf
van zeker vijf centimeter open, waardoor de wind naar
binnen giert. Hoe vaak worden die duizenden meters,
vervaarlijk doorbuigende kabel vervangen?
Met een schok zet het rijtje van zes vrolijk gekleurde
gondels zich weer in beweging. De kinderen verbergen
hun angst achter zenuwachtig gelach en geschreeuw,
waarin de stem van mijn eega - die de Franse tekst
Wil je met je dorpje bekend worden, doe dan niks. Zoals
Jaarsveld. Ze hebben eigenlijk geen enkele voorziening. Geen
winkel, geen bank, geen café, maar het is wél iedere keer het
Oudhollandse decor van een film of tv-serie.
Na 'Het wassende water' (1986), 'Erik, of het klein insec
tenboek' (première op 16 december) speelt het Utrechtse
gehucht Jaarsveld de hoofdrol in een bierreclame. De Bra
bantse brouwerij Bavaria koos de plaats voor de nieuwe re
clamespot. Heb je geen café, bel de brouwers van Bavaria
en ze zorgen ervoor.
Ach, meneer," zegt Dinie van de Berg (77), een van de 328
inwoners, „we hebben hier al de hele Nederlandse filmin
dustrie gehad. We weten er alles van. We weten ook pre
cies hoe je bedrogen wordt." Ze bedoelt dat de filmmakers
van alles mengen. „Iemand gaat een huis in Jaarsveld bin
nen, komt in een woonkamer in Bergambacht terecht en
stapt er in Schoonhoven weer uit, dat bedoel ik."
In de tv-spot van Bavaria klopt ook lang niet alles, zegt ze.
„Die stuk of tien zogenaamde inwoners die je voorbij ziet
flitsen, daar woont er niet een van hier. Het geeft niet,
hoor, ik vind het wel leuk. Wat een toeval trouwens dat u
mij benadert. Ik ben geen Jaarsvelder want die zijn nogal
gesloten. Ik ben een Drent, u hebt dus geluk."
„Of we hier helemaal nergens een biertap hebben? Nee, er
Jaarsveld een dorp zonder café? Bavaria helpt.
Foto: G PD/Pu bl iciteitsfoto
zijn ook geen sport- of denkclubs. Alleen een verenigings
gebouw van de kerk. Of ze daar dan niet tappen? Nee joh,
wat bent een goddeloos mens, hahahahaha."
Twee weken geleden begon Bavaria met de uitzending van
haar derde tv-spot van het jaar, bijna in zijn geheel opge- io
nomen in Jaarsveld, gemeente Lopik. De clou; als je dorp n
geen café heeft, kun je dat bij Bavaria melden. u
De honderd dorpen die de meeste 'stemmen' krijgen, wor- jli
den bezocht door een Bavariaploeg die een barretje, een
tapje van tien liter, glazen, viltjes en een buitenreclame
brengt. Dat gebeurt dan op een gewoon privé-adres. De
actie duurt vier weken. Dominee De Wit is pas terug van
vakantieen heeft de spot nog niet gezien. Ja klopt, die scè-
ne is in het verenigingsgebouw opgenomen. Ik heb er de
mensen wel over gehoord. Nee hoor, niemand vindt dat
het te frivool is. Of ze betaald hebben voor de opnamen?
Natuurlijk, we gaan Bavaria niet sponsoren. Hoeveel er
voor betaald is, weet ik niet, daar hebben we een beheers
commissie voor. Er wordt daar wel vaker geschonken,
hoor. Nee niet uit een tap, maar flesjes. Men moet niet
doen of wij zo streng zijn."
Bavaria's marketingmanager Denie zegt dat ze wel lol heb
ben om het succes van de spot. „Je richt je bijna altijd op en
het grote, het stedelijke, het trendy-achtige, nu hebben we)*
ons eens op 'onderaan' toegelegd. Er is ook een kort spotji
op radio en tv dat mensen via onze website kunnen mel
den of hun dorp geen café heeft. De reacties stromen bin
nen."
Aad Nekeman
BEAU VAN ERVEN DORENS gaat
het nieuwe RTL4-programma 'POP
STARS-THE RIVALS' presenteren.
De show, die vanaf 25 september op
de buis komt, geldt als opvolger van
het populaire Idols, dat in het ko
mende tv-seizoen niet op televisie is
te zien. In Popstars-The Rivals, dat
in het buitenland al hoge ogen gooi
de, zoeken de programmamakers
naar een nieuwe 'boyband' en 'girl-
group'. Het programma komt tel
kens op zaterdagavonden (RTL4,
21.00-22.00 uur) optelevisie. De
finale is op eerste kerstdag. De be
doeling is dat de jongens- en mei
dengroep beiden moeten proberen
met kerst de nummer 1-positie in de
hitlijsten te bemachtigen. Foto:
"United Photo's de Boer
Landgoed Bosch en Vaart in Vries. Foto: GPD
jes met tuinen die elke aansluiting
bij de omliggende omgeving mis
sen. De landgoederenregeling
moet het historische karakter van
het landschap garanderen en na
tuur ontwikkelen.
"Er komen zo meer mooie gebie
den bij die grotendeels toeganke
lijk zijn", aldus een woordvoerster
van Staatsbosbeheer, 's Lands
grootste natuurbeheerder vindt
woningen in het nieuwe natuur
gebied acceptabel en ziet een
landhuis dat in de omgeving past
zelfs als versterking van het land
schap. "Bovendien spreek je pas
over een landgoed als het een
landhuis heeft."
Staatsbosbeheer werkt zelfs actief
mee aan realisatie van landgoede
ren. Zeker als initiatiefnemers
percelen tegen haar grondgebied
aan ontwikkelen. "Komen ze een
klein stukje natuur te kort, dan
springen we bij." Staatsbosbeheer
ziet deze gebieden namelijk als
buffers voor hun eigen natuur,
vindt het belangrijk goede buren
te blijven en juicht sowieso na
tuurontwikkeling toe.
Henk van Ingen
Overheid helpt een handje
De rijksoverheid biedt (nieuwe) landgoedeigenaren subsidies en
fiscale voordelen. Eigenaren betalen geen successierechten bij
overdracht aan (klein) kinderen en evenmin overdrachtsbelas
ting bij verkoop. De waarde van het bezit wordt twintig procent
lager ingeschat dan normaal, waardoor de onroerendezaakbe-
lasting lager uitvalt. De vermogensrendementshefftng bedraagt
nul procent. Per 1 oktober wordt zelfs de waardedaling van de
grond door omzetting van landbouw naar natuur (gedeeltelijk)
van een sticker in onze gondel vertaalt- verloren gaat.
'Plotselinge stops van een paar minuten zijn normaal',
herhaalt ze nog maar eens. 'Ze zijn noodzakelijk om
passagiers te laten instappen.'De oproep op dezelfde
sticker om niet te schommelen, komt me ridicuul voor.
Elke keer als de wieltjes boven onze gondel over de
mast van een tussenstation glijden, dreigt de gondel
een looping te maken. Ik blijf in shock voor me uitkij
ken en moet bij het overstapstation op 2400 meter met
dwang van de gedachte worden afgebracht om het
voetpad naar beneden te nemen.
Maar zodra ik op 3200 meter weer ben overgeleverd
aan de zwaartekracht, ben ik meteen weer het ventje.
Ik bestudeer met belangstelling de menukaart van res
taurant Des Ruillans, geniet van het adembenemende
uitzicht op de omringende alpencols en ga ons reisge
zelschap van vier volwassenen (twee vrienden van ons
zijn ook mee) en twee kinderen enthousiast voor naar
het begin van de gletsjer, waar het voetpad zich tussen
twee oranje netten vernauwt en dan ophoudt bij een
geel bord waarop in het Frans en het Engels wat mede
delingen staan.
Een aanvankelijk breed spoor van voetstappen loopt
over de steile sneeuwhelling, maar pas na tien minu
ten stevig doorstappen krijg ik in de gaten dat alleen
mijn vriend en mijn 12-jarige dochter mij hebben ge
volgd in wat ik als een betrekkelijk eenvoudig wande
lingetje naar de top beschouw. Maar het half uurtje
dat ik hiervoor heb uitgetrokken, wordt al gauw een
uur omdat afstanden in deze ijszee lastig zijn in te
schatten. En dat we om de honderd meter moeten
stoppen om op adem te komen in de ijle lucht, schiet
ook al niet op. Na een paar kilometer klimmen, strui
kelen en springen over spleten in het ijs - en de top nog
lang niet in zicht-gaan we terug. En dan blijkt af
dalen zo mogelijk nog lastiger dan klimmen. Om
niet voortdurend weg te glijden, hangt mijn
dochter aan de rugzak van mijn vriend, terwijl
ik het inakkelijkste spoor omlaag zoek.
Op de terugweg stuiten we op een berggids,
die met touwen is verbonden aan een rij
tje toeristen met helmen op het hoofd en
klimijzers onder de voeten. Hij ratelt in
geagiteerd Frans, wijst eerst naar de
scheuren in de gletsjers, dan naar ons en
vervolgens op zijn voorhoofd. Ik haal
m'n schouders op. „Je snapt niet dat ie
mand metzo'n beroep zo schijterig kan
doen", zeg ik tegen m'n dochter.
Aan het begin van de gletsjer passeren we
weer het gele bordje, maar pas bij het res
taurant hoor ik van mijn vrouw dat daar
"Walking on the glacier without alpinism
equipment is stricktly prohibited' op
stond.
Maar dat vond ik persoonlijk nog geen
reden om mij de rest van de dag af te
schilderen als een onnozele hals die
flirt met de dood.
Reageren?
column@dickvanderplas.nl
