Intelligente auto voor ouderen
GESPREK VAN DE DAG
Tooske verruilt RTL4 voor Avro
Kilo's vliegen eraan
bij zelfbouw caravan
Bram
DAGELIJKS LEVEN
ItC GeLoop NOOIT D«T DIT WET NA^KTCTrï/*NP IS
MENSELIJK
In de Italiaanse stad PARMA, beroemd om zijn ham, heeft Robert Bonzani
maandagavond laat het kampioenschap WATERMELOEN-ETEN in de wacht ge
sleept. Hij deed dat door in 1 minuut tijd 840 gram van de waterrijke vrucht te
verorberen. De best geklasseerde buitenlander bij de heren was een Tunesiër,
die op de 20e plaats kwam met 399 gram. De winnares in de categorie dames
was Gianna laschi uit Parma, die 516 gram wist weg te werken. Tijdens de wed
strijd aten de deelnemers in totaal 2 ton watermeloen op. Het kampioenschap is
bedoeld om de watermeloen te promoten. De vrucht is weliswaar erg geliefd in
warme tijden, maar niet bij de jongere Italianen. Die vinden dat de meloen te
veel plaats inneemt in de koelkast.
Actrice ALWIEN TULNER gaat niet
verder als een van de hoofdrolspe
lers in de nieuwe AVRO-politieserie
SPOORLOOS VERDWENEN. Ze
heeft een verschil van mening met
de makers over inhoudelijke zaken,
meldde een Avro-woordvoerder gis
teren. Jennifer Hoffman volgt Tulner
op. De nieuwe reeks gaat over ver
missingszaken en moet in 2005 op
de buis komen. Spoorloos verdwe
nen is gebaseerd op ware gebeurte
nissen. Andere acteurs in de serie
zijn Chris Tates en Cas Jansen.
Haagse DRUGSGEBRUIKERS zijn
vereeuwigd in een KWARTETSPEL.
De belangenorganisatie voor hard
drugsgebruikers Drugpunt heeft 32
kaarten gemaakt met daarop foto's
van gebruikers. In acht categorieën
geven zij tips aan andere gebruikers.
Vanaf eind augustus gaat de belan
genorganisatie de kaarten in roula
tie brengen. Elke keer als een ge
bruiker bij Drugpunt binnenstapt,
krijgt hij of zij één of meerdere kaar
ten. „Die kunnen ze dan verzame
len en onderling ruilen", zegt een
woordvoerder van de organisatie. De
tips die de gebruikers elkaar willen
meegeven variëren van 'sex en bier
werkt niet' tot 'gebruik voordat je
gaat slapen zo min mogelijk, zo kun
je onderkoeling of sterven in je slaap
voorkomen'.
Het ZOMERCARNAVAL in Rotter
dam heeft 31 juli een extra feeste
lijk tintje. De uitbundige stoet die
zaterdag door de binnenstad van
Rotterdam trekt, doet dat voor de
twintigste keer. Aan de STRAATPA
RADE doen dit keer ruim 3000
deelnemers mee afkomstig uit meer
dan twintig culturen. De 19-jarige
Zahaira Marin, verkozen tot konin
gin van het Zomercarnaval 2004,
voert het langgerekte lint van praal
wagens en dansende mensen aan.
De parade begint om 13.00 uur aan
de Boompjes en wordt daar om
17.00 uur ook weer terugverwacht.
Archieffoto: ANP
Eigenaren van campers moeten op
passen als ze de grens met België ge
passeerd zijn. Onze zuiderburen zijn
zeer streng op overschrijding van het
maximale gewicht van deze huiska
mers op wielen.
„We merken steeds vaker dat eigena
ren van de mobilhomes bij de inrich
ting nauwelijks rekening houden
met het gewicht van de gebruikte
materialen. Zeker als het zelfbouwers
zijn, wordt het toegestane maximale
gewicht snel overschreden, omdat ze
bij de bouwmarkt veel te zware ma
terialen inslaan", zegt L. de Keijser
van de politie op de verkeerspost
Brecht tussen Breda en Antwerpen.
Wie bij de doe-het-zelfzaak de spul
len haalt voor de inrichting van de
camper, komt al snel met veel zwaar
dere materialen thuis dan gebruike
lijk in de industriële camperbouw.
Met het gewone rijbewijs-B is het
toegestaan een auto te rijden met
een maximum gewicht van 3500 kilo.
Bertus Aafjes
De zin van de dingen is
dat men er zin aan
geeft
Maar met een veel te zware camper
moet je oppassen dat je - inclusief de
bestuurder en de passagiers - dat ge
wicht niet overschrijdt. Kom je bo
ven de 3500 kilo uit, dan krijgt de
chauffeur een prent en riskeert hij
zelfs zijn rijbewijs.
Ook op caravans controleren de Bel
gen strenger dan de Nederlanders
(en de Fransen). Het op het kente
kenbewijs aangegeven maximaal
toegestane gewicht mag in België
met hooguit vijf procent worden
overschreden, in Frankrijk (en bij
ons) met tien procent. Bij controles
aan de grote grensovergangen is de
laatste weken gebleken dat Neder
landers in meer dan tachtig procent
van de gevallen te zwaar beladen op
weg gaan. Dat komt deels doordat ze
hun caravan hebben toegerust met
allerlei extra (inbouw-)apparaten,
waardoor het gewicht van een nog
niet voor de reis bepakte caravan al
aardig in de buurt komt van het
maximaal toegestane gewicht. Wie
vervolgens nog wat bagage en etens
waren in de caravan legt, over
schrijdt al snel het maximaal toege
stane gewicht.
De ANWB Caravan Advieslijn (070-
3145070) heeft een lijst met adressen
van weegbruggen waar het exacte
gewicht van de caravan kan worden
vastgesteld, zodat de reiziger precies
weet hoeveel kilo's hij er nog in mag
stouwen, gpd
De botsing der generaties, daar gaat het al eeuwen
over. Zolang de mens op aarde verkeert, loopt hij
zich zorgen te maken over wie na hem komt. Met
de Neanderthaler, de volle neef van de mens, was
dat waarschijnlijk al het geval, maar die schreef
nog niet, dus dat blijft gissen. De oude Grieken de
den een stevig boekje open over hun jeugd van te
genwoordig. Zij gaven er geen drachme voor. On
langs deed ook Bram Peper een eurocent in de zak.
In een interview zei hij: „Er worden blijkbaar geen
leermeesters meer geaccepteerd. Er is geen respect
meer voor het geheugen. "Aristoteles schijnt ooit
iets dergelijks gezegd te hebben, maar die had de
tijd. Die is nooit semi-beroepsvoetballer geweest bij
RCH en bij mijn weten nooit burgemeester van
Athene zoals Bram van Rotterdam. Aristoteles was
weer wél coach van de kroonprins van Macedonië,
de latere Alexander de Grote. Voorzover ik weet
heeft onze eigen Willem-Alexander zich nooit ge
laafd aan de wijsheden van Bram. Maar verder:
wie is de grootste filosoof van die twee, Ari of
Bram? Uw tijd gaat nu in.
Heeft Bram Peper gelijk en worden de ouderen ern
stig buitengesloten, zodat een beetje 50-plusser bin
nenkort wel voor zijn covert op de barricaden
moet? Neen. Bij alle respect dat ik onze eigenzinni
ge dwarsligger oprecht betuig: Bram heeft ongelijk
of overdrijft minstens onbedaarlijk. Het zijn in
overwegende mate juist de 50-plussers die aan de
touwtjes trekken in nijverheid en handel, in be
stuur en politiek, in oproer en vertier. O.K., Wouter
Bos is nog maar juist de veertig gepasseerd, Femke
Halsema is een jonge moeder, maar wat we meren
deels in de Kamerbankjes zien zijn buikjes al naar
het geslacht van de bezitter door mime colberts en
gewaden aan het oog van de kritische kiezer ont
trokken. Of neem de televisie. Het zijn de mannen
van het eerste uur die mij in deze verwarde wereld
met hun lantaarn bijlichten. Die Marcel van Dam
is er net als prins Bemhard voor mijn gevoel altijd
al geweest, waarbij ik pappie meestal een tikje
snaakser vond. Ik vernam dat ze bij de VARA na
lang zoeken eindelijk een heel nieuw fris gezicht
hebben gevonden voor hun vlaggenschip, B &W.
En wie wordt dat nieuwe gezicht? Dat wordt Han-
neke Groenteman. Grote God, Hanneke! Ik heb
jong en onbedorven als ik was nog met haar op de
redactie van een Amsterdams avondblad gezeten.
Dat moet in de late Middeleeuwen zijn geweest. Of
neem de jeugdige bijenzwerm van BNN, de zogehe-
Ouderen in het verkeer; er wordt
vaak lacherig over gedaan. Behalve
als het jezelf of je ouders betreft.
Niemand wil immers zijn mobiliteit
verliezen. Bezorgdheid is echter op
zijn plaats: ouderen lopen het
grootste risico op een verkeerson
geval met dodelijke afloop. Een op
lossing: de intelligente auto die de
oudere bestuurder veilig door het
verkeer loodst. „De airbags hebben
we gehad, nu komen de camera's,
de radar- en de parkeersystemen."
Op het volgende kruispunt links
af. Voor sommige oudere auto
mobilisten een lastige opgave, ze
ker als het een druk en onover
zichtelijk kruispunt is. Maar ge
lukkig heeft de boordcomputer
minuten eerder al doorgegeven
hoe de voorrangssituatie daar is.
Dat helpt. Het navigatiesysteem
projecteert de route op de voor
ruit. En omdat ouderen moeite
krijgen met het inschatten van de
snelheid van andere weggebrui
kers, berekent een radarsysteem
wanneer er voldoende ruimte is
om op te trekken en in te voegen.
Toekomstmuziek? „Ja, dat dach
ten we vroeger ook van de airbag
of de mobiele telefoon", zegt Ra-
gnhild Davidse van het weten
schappelijk onderzoeksinstituut
voor verkeersveiligheid SWOV.
„Er bestaan al enkele systemen
voor veiliger autorijden. De cruise
control bijvoorbeeld, en de ISA,
het snelheidsadaptatiesysteem
dat de juiste afstand tot de voor
ganger regelt. En de parkeercom-
puter. Andere systemen komen er
misschien pas over twintig jaar.
Maar het is mogelijk."
Davidse onderzoekt de technische
mogelijkheden om autorijden
voor oudere bestuurders veiliger
te maken. Aanleiding is het jaar
lijks toenemende aantal ongeval
len onder ouderen. Er zijn ook
steeds meer oudere weggebrui
kers en door de vergrijzing neemt
dat aantal de komende jaren ver
der toe. Bijna vierhonderd 75-
plussers raakten vorig jaar ge
wond bij een verkeersongeval en
Ouderen lopen in het verkeer het grootste risico op een ongeval met dodelijke afloop. Foto: GPD
23 kwamen om het leven. De
prognose is dat in 2010 het aantal
slachtoffers, zowel gewonden als
verkeersdoden, in vergelijking
met ruim tien jaar daarvóór zal
zijn toegenomen met 25 procent.
Davidse: „Deze cijfers zijn extra
verontrustend als je bedenkt dat
deze groep relatief weinig kilome
ters maakt. En zonder maatrege
len zal ook de totale verkeersvei
ligheid slechter worden."
Ouder worden en autorijden
Welke lichaamsfuncties worden minder als we ouder worden? Het
lichaam is minder soepel en flexibel waardoor bewegingen, bijvoor
beeld het hoofd bijdraaien om het verkeer naast je te zien, moeilijker
worden. Het 'periferische' zicht wordt minder: ouderen zien wel
vóór zich, maar niet meer in dezelfde oogopslag wat er naast hen ge
beurt Bij het ouder worden krijg je als het ware oogkleppen op. Een
bril verbetert dit niet meer. Als we ouder worden, worden we ook
langzamer. Niet alleen in beweging maar ook in het opnemen van
informatie en in het reageren op prikkels. Gevolgen voor de rijvaar
digheid:
-Meer tijd nodig hebben om een situatie te overzien en daarop te
reageren.
-Moeite om de snelheid van medeweggebruikers in te schatten.
-Over het hoofd zien van medeweggebruikers bij het invoegen of tij
dens het wisselen van rijstroken.
-Verkeersborden en -lichten over het hoofd zien.
Ouderen daarom maar uit de au
to? Vier jaar geleden werd daar
een serieuze discussie over ge
voerd nadat het openbaar minis
terie, de SWOV en Veilig Verkeer
Nederland lieten weten bejaarden
van de weg te willen halen die de
drukte van het verkeer niet meer
aankonden. Emoties liepen hoog
op. Logisch, want mobiliteit is be
langrijk. Uit onderzoek van de
SWOV blijkt nu bovendien dat 75-
plussers een nog groter risico lo
pen op een dodelijk ongeval als zij
in plaats van de auto de fiets pak
ken of gaan wandelen.
Een goede auto is dus beter. Da
vidse: „Autofabrikanten ontwik
kelen allerlei technische snufjes
ter verbetering van het rijcomfort.
Als we dat al kunnen, laten we er
dan ook voor zorgen dat er syste
men komen die de verkeersveilig
heid bevorderen."
Hoe ver autofabrikanten inmid
dels zijn met de ontwikkeling van
intelligente autosystemen is
moeilijk te peilen. Dat zijn be
drijfsgeheimen. Maar woordvoer
der Guido Roozekrans van Toyota
bevestigt dat dit soort technieken
de komende jaren een behoorlijke
vlucht zal nemen. „Het stadium
van auto's veiliger maken door
airbags en dergelijke hebben we
gehad en die markt is inmiddels
behoorlijk dichtgetimmerd. Nu
richten we ons dus op systemen
met camera's en radar die helpen
aanrijdingen te voorkomen."
Autofabrikanten richten zich bij
deze innovaties overigens niet
specifiek op oudere verkeersdeel
nemers. Woordvoerder Joost Ver
meer van Peugeot Nederland: „Je
richt je op de hele doelgroep, dus
iedereen met een rijbewijs,
niet alleen op de extremen,
letten we op de leesbaarheid, ee
makkelijke instap of verhoogde
stoelen. Maar iedereen moet er i<
profijt van hebben. En veel van r
ontwikkelingen die ouderen zoi Ze
den moeten helpen bij het rijde wi
zijn natuurlijk ook heel handig
voor jongere bestuurders."
Merle Tip
Tot 40 procent meer reactietijd nodig
Voor wie twijfelt aan het verminderde reactievermogen van oude
re verkeersdeelnemers; Het Michigan Transportation Research In
stitute in de Verenigde Staten vergeleek enkele jaren geleden de
prestatie van automobilisten tussen de 65 en 75 met die van 18-
tot 30-jarigen. De onderzoekers ontdekten dat oudere bestuurders
tot veertig procent meer reactietijd nodig hadden om tijdens een
rit op de snelweg een bepaalde afgesproken handeling uit te voe
ren. Voor het lezen van informatie op een navigatieschermpje
hadden de ouderen dertig tot honderd procent meer tijd nodig.
Ook terwijl de auto langs de kant van de weg geparkeerd stond,
hadden ouderen bijna tachtig procent meer tijd nodig om naviga-
tiekaartjes te lezen.
Verder bleek dat bij ouderen de behoefte aan visuele informatie
vijftien tot vijftig procent hoger lag dan bij jongeren. Ouderen
moeten de ogen dus vaker en langer op de weg houden dan jon
gere bestuurders.
1
ten jongerenomroepDie verkeert onder de hoede
van Katja en Bridget, twee tantes inmiddels hard
op weg naar de middelbare leeftijd. Katja schijnt al
een kortingskaart voor het openbaar vervoer te
hebben, naar het voorbeeld van veel krasse oudjes,
maar is nog lang niet weg te branden. Nee, Bram,
niet overdrijven alsjeblief. Vergat ik bijna prins in
Engeland nog. Wordt op 14 november aanstaande
56. Maar u dacht u toch niet dat hij met prepensi
oen ging als kroonprins? Geen sprake van.
Is wat Bram zegt dan helemaal onzin? Nee,
ook niet. Al die 50- en 60-plussers met hun
handen stevig aan de knoppen, willen alle
maal tonen, doen en laten als jonge hon
den en blommen.
Jammer nou dat uitgerekend aan het vel
van die handen aan de knoppen weinig
cosmetisch valt op te trekken ofte ver
hapstukken. Die blijven rimpelig als
langgeleden geplukte appels. Maar voor
de rest lukt het best. Wij zijn jong. De
aard ligt open.
Kom op, Bram. Lance stak zes keer de
Tour in zijn zak. Jij tivee keer Rotter
dam. Dat moet kunnen.
Tooske Breugem (30) verruilt
RTL 4 voor de Avro. De omroep maak
te gisteren bekend dat het een drieja
rig contract heeft afgesloten met de
presentatrice/musicalster. Breugem
gaat bij de Avro programma's pre
senteren op het gebied van thea
ter en algemeen amusement.
Theater is een nieuw Avro-
thema. „Iemand als Toos
ke Breugem past daar,
gezien haar achter
grond, volledig
in. Zij heeft be
wezen te kun
nen presente
ren en weet wat theater is", aldus
Avro-programmadirecteur Ad 's-Gra-
vesande. Breugem speelde de vrouwe
lijke hoofdrol in de musicalproductie
De Drie Musketiers.
Ook Breugem toonde zich tevreden
over de overeenkomst. „Ik ben erg blij
met de toekomstige samenwerking
met de Avro en verwacht veel van zo
wel het thema theater als de overstap
naar de Publieke Omroep. Ik kijk er
naar uit om samen met de Avro aan
een nieuwe fase te beginnen."
Woensdag 1 september is Tooske
Breugem, die bij het grote publiek
vooral naam maakte als presentatrice
van Idols, voor het eerst bij de Avro
te zien met een nog naamloos
'entertainmentachtig program
ma'. Hierin worden mensen die niet B
alleen maar voor de tv willen zitten ji
geholpen bij het uitzoeken van een c
leuke theaterproductie, legt een
woordvoerder van de Avro uit.
Overigens mag Breugem niet worden 01
aangemerkt als hét gezicht van de the- ej
aterpijler van de omroeporganisatie, n-
Zo gaat Jeroen Krabbé vanaf 30 au- sf
gustus het programma Allemaal Thea-
ter presenteren. Drie weken lang praat
hij van maandag tot en met donder- 1
dag met theatermakers over hun vak a,
in een serie documentaires. Cabare- h
tiers Paul de Groot en Owen Schuma
cher (ex-Kopspijkers) krijgen vanaf 17
september op de vrijdagavond hun ei-
gen show.
gpd-anp
Tooske Breugem. Foto: GPD
