DENKSPORT Amsterdammers passeren ringweg Passieve Raichenbach ontsnapte net Beroemdheden als thematische verzamelin: Foutloos spelen vrijwel onmogelijk HDC965 ZATERDAG 24 JULI 2004 BRIDGE Marijke van der Pas In groot toernooi zoals het Europees Kam pioenschap kunnen de punten op vele ma nieren bij de ene of andere partij terechtko men. Beter bieden of beter af- en tegen spelen levert punten op. Soms pakken fou ten juist geweldig uit. Ook pech en geluk spelen dus een rol. Het allerbelangrijkste is de concentratie. Spellen die veel punten kosten, zijn meestal het gevolg van zenu wen, afdwalende gedachten, of het niet verwerken van alle beschikbare gegevens. Toch staan na afloop altijd de beste teams bovenaan. Iedereen heeft last van missers. De Nederlandse vrouwen scoren er lustig op los. Ze hoeven alleen de thuisspelende Zweedse vrouwen voor te laten gaan en be halen de zilveren plak. Maar ook in het Nederlandse kamp zijn en kele minder goede spellen te noteren. In het eerste spel speelt Carla Arnolds 4*. Haar speelwijze lijkt prima maar ze heeft niet alle gegevens meegenomen als het cru ciale moment aanbreekt. Spel 1 W/- V *H72 10 9 6-3 2 *H V82 4843 N 4 H 6 2 *AB 108643... t *95 V 5 4 W<~T 0 A H 8 7 *- Z *9654 4 AB 10 97 5 *V B *AB 1073 West opent met 3*. Na twee passen spelen de Engelse vrouwen dat 4* een tweekleu renspel aangeeft met schoppen en klave ren. Wij noemen dat de Wereldconventie. Goldenfield en Brunner eindigen in 5* en maken dat precies. Arnolds-Vriend spelen ook de Wereldconventie maar alleen met een sprong. Arnolds heeft in dezelfde situa tie dus een probleem: 4* is een natuurlijk bod. Ze gokt na 3*-pas-pas op 44. West start met ruiten voor de heer van oost. Arnolds troeft de nagespeelde ruiten. Snij den op 4H heeft alleen zin als de heer tweede zit bij oost. Dat lijkt na de 3*-ope- ning uiterst onwaarschijnlijk dus speelt Ar nolds een schoppen naar de vrouw. Oost, de Engelse Smith, neemt en speelt harten na voor het aas. De volgende harten is voor de heer in de dummy. Met open kaarten is te zien dat Arnolds al een tijdje boven de afgrond heeft gezweefd want oost had haar partner tot twee keer toe een introever kun nen geven. Arnolds leeft nog, moet terug naar de hand om de troeven te trekken en heeft dan de rest. Ze kan een harten of een ruiten introeven maar is dan down als de troeven 5-1 hebben gezeten. Arnolds speelt daarom een klaveren naar het aas en ziet tot haar afgrijzen dat west de slag troeft. Je zou kunnen zeggen dat Arnolds pech heeft maar de twee Engelse vrouwen beho ren tot een van de beste paren in Europa. Als oost een vijfkaart troef tegen heeft, kan ze 44 heel gemakkelijk down spelen door na 4H nog een rondje ruiten te spelen. Ar nolds moet dan voor de tweede keer in troeven en is troefkort. Als Arnolds dat tot zich door had laten dringen, was ze vast overgestoken met een ingetroefde harten. Ook op het tweede spel gaat het mis. Anne ke Simons heeft een aardig speelplan maar ziet het allermooiste over het hoofd. Spel 2 Z/Allen 4 H 2 *H B 10 9 4 642 1083 49864 N 4 B 10 7 3 A 5 T *76 A B 9 8 W(l^0 V 5 3 B 7 2 Z H 9 6 5 4 A V 5 V 8 3 2 H 10 7 A V 4 Simons opent als zuid met ISA. Na 2*, transfer, zou ze 2* moeten bieden. Haar hand is daar te mooi voor met een vierkaart harten mee en een maximum. Simons doet er daarom een schepje bovenop en mag even later 4* spelen. West start met 48. Simons legt de heer en poetst op 4AV een ruiten weg. Ze speelt harten naar de boer en brengt west aan slag met *A. West moet wel klaveren na spelen. Als oost, derde man doet wat-ie kan, de heer inlegt, heeft Simons haar con tract gemaakt, want na *A, *V en klaveren na komt west aan slag en moet 4H bren gen. Oost, de Fran^aise Silvie Willard, legt heel goed *9. Simons neemt met de vrouw, incasseert *A en gaat van slag met klave ren. Nu kan oost de slag overnemen met de heer en ruiten doorspelen. Simons is één down. Ze heeft de beste speelwijze over het hoofd gezien. Ze moet op 4V niet een ruiten maar een klaveren weggooien. West komt aan slag met *A en speelt klaveren voor de vrouw. Dan incasseert zuid ook *A en troeft de derde klaveren in de dummy en moet van drie kleine ruitens tegenover Hl07 nog een slag maken. Dat gaat zo: je speelt een ruiten vanuit de dummy dekt de kaart van oost zo goedkoop mogelijk West moet de slag nemen en naar de heer toe spelen. Als oost de vrouw bijspeelt, kan zuid de heer leggen en zit daarna met de tien op de achterhand. Het is heel moeilijk om steeds voor de volle honderd procent bij de les te zijn. Dat ver eist veel oefening en ervaring. PUZZEL 1 2 3 4 5 6 7 8 9 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 25 26 27 28 29 30 31 32 33 co 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 62 63 JP87 Oplossing ®J nummer 29 De twee gevraagde woorden van de puzzel van vorige week waren: RECHTERBEEN en DOORDRAMMEN Kruiswoordraadsel nummer 30 HORIZONTAAL: 1. Elastisch; 5. militaire functie; 10. onder leiding van; 11. rivier in Schotland; 12. steekwapen van een insect; 14. verkregen voordeel; 16. stad in Zwitserland; 18. treffen; 20. bloei; 22. inleiding; 23. ten langen laatste; 24. ron dedans; 25. een eik van schors ontdoen; 27. kleiachtig; 29. afscheidingsproduct van naaldbomen; 30. hevel; 32. klap- hoed; 34. roem; 35. mannelijk dier; 37. hafachtig zoutmeer; 39. narrenstok; 42. Europese taal; 44. engel; 46. oudger maans schriftteken; 48. vogeleigenschap; 49. landtong; 50. droog; 51. delfstof; 53. seriositeit; 55. enkelvoudig; 56. gouden tiendollarstuk; 58. god van de zee; 60. begerig; 61. vertragingstoestel; 62. in nevelvorm sproeien; 63. gluren. VERTICAAL: 1. Soort vlees; 2. plaats in Duitsland; 3. wier; 4. nakomeling; 6. Germaanse godheid; 7. cijfer; 8. over blijfsel; 9. herhaling; 12. stad in Frankrijk; 13. dulden; 14. rijkelijk; 15. sleepnet; 17. bouwland; 19. luchtvaart maatschappij; 21. lof; 26. niemendal; 27. enigszins scheel; 28. herkauwer; 29. geestigheid; 31. broeder; 33. drankgele genheid; 36. verleren; 37. nauwe door gang; 38. soort; 39. groot aantal; 40. Engels vorstenhuis; 41. met geweld bestelen; 43. Europeaan; 45. dierenver blijf; 47. kloosterlinge; 52. vleesgerecht; 53. iedere; 54. grafheuvel; 55. gebaren speler; 57. goedgeefs; 59. scheepstouw. Welke twee woorden worden gevormd door de letters in de vakjes 58-5-44-20- 10-42-31-21-49 en 41-1-6-56-19-61-22- 53-55? Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per brief kaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee ca deaubonnen van 12,5 euro verloot. Oplossingen kunt u ook zenden naar ons e-mail- adres: <redactie.ld@hdc.nl> W E E K M A R K T E E D W E B R O S O M Z E T X E 1 W 1 T s A M E N L I D B E N 1 G L E E N C A c A O R A R A A R M M O T K 1 s A W M I M E A N O A D B P A V A N E T O R S 1 E M R P O N T F O R S R D U K S J O U D R 1 R T E R P L E M I G G E T IJ S L A A P E L K B R 1 E F S A L O N A S E 1 N E N E O C A B H E E I N T E G R A A L Winnaars De winnaars van een cadeaubon zijn: K. Vogelezang, Oranje Nassaustraat 45, Noordwijk (cryptogram). Mw. A. Martens-Borst, Europaplantsoen 20, Hoogmade (kruiswoord). Cryptogram nummer 30 HORIZONTAAL: 3. Indruk maken met cadeautjes (9); 7. Hierdoor is de angst (niet) weg (11); 9. Ziek (taal)object (6,8); 10. Ze slingeren zich door de grijze cellen 14); 12. Even snel als de loop van een paard (7); 14. Heeft een oogje op een junk (5); 16. Sprekend een muzikaal insect (5); 17. Wreedheid is erg dubbel aan het water (7); 19. Vertrouwd mét kerkelijk bezit (8); 20. Door analyseren blijft er niets van de vereniging over (8). VERTICAAL: 1. Hij gooit het laatste nummer naar buiten (9); 2. Verwant aan een lattenbodem (8); 4. (Muziekstuk ken vertolken (6,6); 5. Vlekken voor het grijpen (7); 6. Afstandelijk de tijd zacht maken (8); 8. Haar zat om te roken! (9); 11. Zo vrij als een paperback (10); 13. Zo ben je er (warmpjes) bij! (8); 15. Oproep voor de jacht? Allemaal klets! (4); 18. Ontwortelen is een kwestie van klaarspelen (6). Oplossing nummer 29 HORIZONTAAL: 3. Golfbad; 6. waterpolo; 9. opwachting; 11. idee; 13. gor- deldier; 14. arena; 15. koedoe; 16. bindmiddel; 17. voetba luitslag; .19. periodiek. VERTICAAL: 1. Afzetorganisaties; 2. raap; 4. oranjehemd; 5. cliche; 7. stu- diebol; 8. ongelovige; 10. wereldkundig; 12. draaitol; 15. kletsen; 18. toe. SCHAKEN Amsterdam moet jaarlijks een groot zomerschaaktoemooi hebben. Althans, dat vinden de schakers uit die stad. De meeste Amsterdammers houden er na melijk niet van om hun stad te verlaten. Daarom is in 1961 het befaamde IBM-toernooi inge steld, na 1980 voortgezet als OHRA-toernooi, Donner Me morial en Lost Boys Toernooi. Het vinden van een nieuwe sponsor kostte meestal een of twee jaar, zodat de hoofdstad een paar keer zonder zomer- toemooi zat. Dat was een schande, riepen alle Amster damse schakers in koor, zeker omdat het Nederlands kampi oenschap ook al werd gespeeld in oorden waar men niet kwam (Rotterdam) of die buiten de bewoonde wereld lagen (Leeu warden). Deze zomer is geluk kig alles weer in orde. Nou ja, bijna alles. Het Lost Boys Toer nooi zat de laatste jaren in sporthal De Pijp, maar het nieuwe Amsterdam Chess Tournament wordt gespeeld in het Studenten Sportcentrum aan de De Boelelaan in Buiten- veldert. Dat is voorbij de ring weg, dus of je dat nog Amster dam moet noemen? Maar als je de lange reis tot voorbij het eindpunt van tram lijn 4 hebt voltooid, kom je bij een leuk toernooi. Van de zeven sterkste schakers van Neder land zijn er zes aanwezig, die traditioneel de grootste moeite hebben om gretige subtoppers van zich af te slaan. Volgende week meer over het toernooi- verloop, nu twee leuke partijen. Yochanan Afek is een Israëliër Diagram 1: Wit speelt 17.Txd7!? die in Amsterdam woont. Hij is niet alleen een leeftijdsgenoot, maar ook een vriend van Jan Timman, met wie hij een voor liefde voor eindspelstudies deelt. Afek is van meestersterk- te, maar werd in de tweede ron de door zijn maatje ongenadig hard gevloerd. Timman-Afek l.e4 c5 2.Pf3 Pf8 3.Pc3 Pc6 4.Lb5 Timman wijkt de laatste jaren vaker af van de grote hoofdvari anten van het Siciliaans. Zou hij geen zin meer hebben de enor me hoeveelheid theoriè bij te houden? 4...d6 5.e5 Pg4 6.exd6 exd6 7.d4 Ld7 8.dxc5 dxc5 9.Lf4 Pf6 10.De2+ De7 ll.Le3 a6 12.Lc4 Pe5 13.0-0-0 Pxc4 14.Dxc4 De6 15.Df4 Le7 16.Thel Db6 Zie diagram 1. De dame stond op e7 al niet mooi en zwart heeft een kleine ontwikkelings achterstand opgelopen. Die kan hij snel neutraliseren, dus Tim man slaat nu direct toe. Diagram 2: Zwart speelt 27...Txh2! 17.Txd7!? Kxd7 Na 17...Pxd7 18.Pd5 kan wit meteen materiaal terugwinnen, als er niet meer in zit. 18.Pa4 Da5 19.Df5+ Kd8 Een onhandig veld, maar na 19...Ke8 20.Lxc5 of 19...Kc7 20.Lf4+ gaat het ook hard. 20.Pxc5 Dxa2 2I.Pxb7+ Ke8 22.Lc5 Pg8 23.Lxe7 Pxe7 24.Dc5 Zwart geeft het op. Met Dxa2 vocht hij voor zijn laatste kans, maar de dame haalt er niets uit. Daniel Stellwagen haalde in 2003 twee grootmeesternor men. Als hij nog een norm haalt, mag hij zich voor de rest van zijn leven grootmeester noemen. Tijdens het Corus- toernooi en het Nederlands kampioenschap scoorde hij naar tevredenheid, maar voor een grootmeesternorm was meer nodig. Morgen zullen we weten of hij in Amsterdam wel slaagt. In de tweede ronde won hij van een Engelsman met een fraaie historische Nederlandse 0l naam. Da Costa-Stellwagen l.d4 Pf6 2.c4 c5 3.d5 e6 exd5 5.cxd5 d6 6.Pf3 g6 Lg7 8.Lg2 0-0 9.0-0 a6 1( Te8 ll.Pd2 Pbd7 12.Pc4 13.Pxe5 Txe5 14.Lf4 Th5 Stellwagen speelt zowel I Oni (deze opening) als Ki nings-Indisch, beide mei doeling de witte koning s naai' de strot te vliegen. I torenmanoeuvre is daarfc ter zeldzaam. 15.f3 g5 16.Ld2 De7 17.1 18.Lg5 h6 19.Lf4 Ld7 20. gxf3 21.exf3 Pxd5 Terecht, deze pion is vee langrijker dan de zwarte die wit nu krijgt. 22.Pxd5 Txd5 23.Lxh6 L 24.Khl Df6 25.Ta2 Te8 2 Th5 27.Lf4 Zie diagram 2. De witte s staan een beetje raar (Ta Alle zwarte stukken staa maal en Stellwagen vindt tijd voor de beslissende 27...Txh2+! 28.Kxh2 Dhl 29.Lh6 Te3 Ook afmaken is nog een Na het meer voor de han gende 29...Le3 30.Dc4 Dx 31.Dh4 is de winstvoerin een hele toer. 30.g4 Dxh6+ 31.Kg3 Le5 32.Kf2 Lf4 33.Thl Te2+! Een killer. Na 34.Kxe2 De 35.Kf2 Lxcl krijgt wit niel noeg materiaal voor de d omdat de ongelukkige to a2 instaat. 34.Kfl Lb5 35.Txh6 Tc2 Wit geeft het op. Zwart sl dame met schaak en ook blijft er (op h6) een toren gen. DAMMEN Eric van Dusseldorp De historische match tussen de Franse wereldkampioen Mauri ce Raichenbach en zijn Neder landse uitdager Ben Springer was twintig partijen oud en laatstgenoemde had zijn ach terstand teruggebracht tot slechts twee punten. In de 21e partij ging het voor hem echter weer mis. Raichenbach speelde nu een uitstekende partij en won door een fraaie forcing. Zie diagram 1. Zwart: B. Springer - Wit: M. Raichenbach Zwart had als laatste zet (20-25? gespeeld, een foutzet die hardhandig werd afgestraft. 39. 31-27!, 21-26; 40. 39-34, Nu is de afruil (24-30) etc. ver giftigd omdat wit na het slaan met 32-28 en 38-33 vervolgt. Op (3-9) wint 27-22 met de dreigin gen 34-30 maar ook 22-18, 38x18. Op (13-18) is 28-22 do delijk. 40.24-29; 41. 42-37, dreigt 34-30 en 38-33 met schijfwinst. 41.13-18; Hier was ook (3-9) mogelijk. Dan wint 28-22! (7-11 nog de beste) 38-33! (29x38) 32x43 (15- 20) 43-38 (11-16, op 11-17, xl7: 27-21) 34-30 (25x34) 40x18 (6- 11) 48-42 (20-24) 45-40 (24-30) 35x24 (19x30) 38-33 en wit gaat winnen. 42.35-30!, 7-12; 43. 37-31!, 26x37; 44. 32x41, 23x21; 45. 34x14, 25x34; 46.40x29 en de doorbraak 29-24-20 gevolgd door 14-10 bracht snel de be slissing. De 23e partij leek, net als de Diagram nr. 1 13e, een complete walk-over te worden voor Springer die zijn aanval opnieuw zag doorslaan. Op de 51e zet miste de Neder lander evenwel de opgelegde winst. Zwart: B. Springer - Wit: Rai chenbach 1. 34-29,19-23; 2. 39-34,14- 19; 3. 44-39, 10-14; 4. 50-44, 5- 10; 5. 29-24, 20x29; 6. 33x24, 19x30; 7. 34x25, 17-22; 8. 31- 26,11-17; 9. 37-31,7-11; 10. 31-27, 22x31; 11. 26x37, 17-22; 12. 37-31,1-7; 13. 41-37,11- 17; 14. 46-41, 7-11; 15.35-30, 17-21; 16. 32-27?, 21x32; 17. 37x17, 11x22; 18. 31-26?, Dat is er één die niet geslagen kan worden, pleegt de Leidse dammeester Evert Bronstring te zeggen. Maar dat is dan ook wel de enige verdienste van deze randschijf. 1815-20; 19.41- 37, 10-15; 20. 37-32,14-19; 21. 25x14,19x10; 22. 42-37?, 10- 14; 23. 47-42?, 14-19 24. 40- 34?, 15-20!; 25. 30-25, 9-14; 26. 44-40, 20-24; 27. 26-21,Ar moe, maar de extreem passief Diagram nr. 2 spelende Fransman had nau welijks béter. Op 44-40 is (24-30 etc.) ijzersterk. 27 16x27; 28. 32x21, 6-11; 29. 21-16, 4-9; 30.16x7, 2x11; 31. 39-33, 24- 29; 32. 33x24,19x39; 33. 43x34,14-19; 34. 34-29, 23x34; 35. 40x29,19-23; 36. 37-32, 23x34; 37. 32-28, 22x33; 38. 38x40, 9-14; 39. 40-34,13-19; 40. 34-29,19-23; 41. 29-24, 8- 13; 42. 42-37,11-16; 43. 48-43, 16-21; 44. 43-38, 23-28; 45. 36- 31, 3-8; 46. 24-20?, 12-17; 47. 20x9, 13x4; 48. 38-32, 8-12!; 49. 32x23,18x29; 50. 37-32, 17-22; Ook (21-26) wint: 31-27 (29-33) 45-40 (12-18) 27-21 (17- 22) 21-16 (22-27) 32x21 (26x17) 49-43 (18-22) 40-35 (22-27) 35- 30 (27-32) 30-24 (33-38) 43-39 (38-42) en zwart wint; aangege ven door Jack de Haas. 51.25-20,Zie diagram 2. 51.12-17?? Vergooit jam merlijk de eenvoudige winst die mogelijk was na (29-33!, dreigt 33-38 en 21-26). Na 32-28 volgt (12-17) en (21-26) en na 49-43 wint (33-38!). In de partij for ceert wit remise door een plak- Diagram nr. 3 ker in de stand te brenge 52. 20-14!, 29-33; 53. 49 33-38; 54. 14-10, 38x36; 5, 4-9; 56.45-40 en de sp kwamen remise overeen. Na 24 rondes stond het 2 voor Raichenbach en de ronde was dus een form. Springer mocht nog één zijn kunsten laten zien. Zwart: B. Springer - Wit: Raichenbach Na 23. 46-41? forceerde de winst door 23.23-: Dreigt met (19-23) en op of 42-37 volgt (20-25) en 39 wordt altijd onttrokke waarna (19-23) beslist. E( dige variant is nog 30-25 Deze schijf moet erbij gej worden.) 39x30 (19-23) 2 (17x46) 43-39 (14x23) 30x (46x14) 33-28 (14x34) 25x 29) 42-37 (29-33) en zwaï winnen. Zo eindigde de met afstai mooiste dammatch uit d schiedenis! FILATELIE Als kind had ze een dubbele longontsteking en was ze bijna gestorven aan zwarte koorts. Tot haar elfde kon ze niet zon der krukken lopen. Maar op de Olympische Spelen van Rome in 1960 won ze drie gouden medailles, op de 100 en 200 meter en op de 400 meter esta fette. Ze kreeg de titel World's Fastest Woman, de bijnaam Zwarte Gazelle en ze werd in de VS uitgeroepen tot atlete van het jaar 1960: Wilma Rudolph. Precies tien jaar na haar dood, ze overleed in 1994 aan een hersentumor, hebben de Ver enigde Staten deze legendari sche atlete (*1940) herdacht. Op 14 juli verscheen in de reeks Distinguished Americans een 23c-portretzegel. Voor wie een thematische ver zameling Beroemde personen heeft hoort de zegel van deze grote atlete daar zeker in thuis. De Verenigde Staten besteden overigens toch vaak aandacht aan beroemdheden. Gisteren (23 juli) bij voorbeeld wordt met de twintigste zegel in de reeks Literary Arts (37c) James Baldwin geëerd, een van de grootste schrijvers van de 20e eeuw. En wat te denken van be roemdheden aan wie eerder dit jaar al aandacht is besteed: op 20 januari aan de zanger Paul Robinson (37c, in de reeks Black Heritage), op 13 april aan de componist dirigent Henry Mancini (37c) en op 4 mei op één van de zegels in een serie van vier aan de choreograaf George Balancine. Terwijl in augustus John Wayne aan de reeks Legends of Hollywood (tiende zegel) zal worden toege voegd. Ook Oostenrijk staat de laatste jaren in het eerste gelid met in ternationale beroemdheden. Het vorig jaar met de filmregis seur Billy Wilder (14 maart), Henry Ford (16 juni), de Rolling Stones (18 juni) en de jazzpia nist Oscar Peterson (19 novem ber). In de afgelopen zes maan den de Spaanse tenor José Car- reras (23 februari) en kardinaal Franz König (30 maart). Op 6 juli herdacht Oostenrijk met een 55c-zegel (oplage 1,44 miljoen, in velletjes van negen zegels; een gemeenschappelijke uitgifte met Hongarije en Israël) Theodor Herzl (1860-1904). Herzl was de schrijver van het boek Der Judenstaat, initiator van het eerste Zionistische We reldcongres in Bazel (1897, waaraan zestien staten deelna men) en eerste president van de Zionistische Wereldorgani satie. Voor 30 juli staat een 100 cent zegel (oplage 600.000) gepland gewijd aan de oud-filmaJ en 38e gouverneur van C nië, Arnold Schwarzenegl *1947) en 17 augustus vol 1,00 c-zegel (oplage een 1 miljoen) met een portret Oostenrijkse voetballegei Ernst Happel (1925-1992 in de jaren zestig o.a. ADI Haag en Feyenoord coac

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 4