Gewoon een strand van zand
t UIT DE ARCHIEVEN
'Niet het kneuterige van Katwijk, niet het patserige van Zandvoort', zo zien de beleidsmakers Noordwijk graag. Foto: Dick Hogewoning
Een 'badplaats met allure'. Zo wil
Noordwijk zich erg graag presente
ren. Niet het kneuterige van Katwijk,
niet het patserige van Zandvoort,
maar een plaats waar de beau mon
de van Nederland welgemanierd zijn
zon, zee en strand zoekt. Wandelend
over de boulevard, nippend aan een
rosétje bij een van de paviljoens of
doezelend in de schaduw van een
keurig nette parasol, zonder
schreeuwende kleuren of al te bana
le reclame-uitingen. Zo zien de be
leidsmakers van de 'bloemenbad-
plaats' het graag voor zich.
De toerist en de dagjesmens zien iets
anders. Die zien een strand. Die zien
een zee. Dezelfde zee als vier kilo
meter verderop, in Katwijk. Een zee
die op een mooie, hete zomerdag
verkoeling biedt met een strand
waar goed gebruind kan worden.
Dat doet een strand nu eenmaal, als
de zon schijnt.
Noordwijk is een badplaats zoals je
je een badplaats voorstelt. Er zijn
strandpaviljoens, er zijn strandstoe
len, er zijn strandwachten, er is een
strand. Een strand waar het er over
dag gemoedelijk aan toe gaat, de ou
deren, de gezinnen met jonge kinde
ren hun gang kunnen gaan. En waar
- als de avond zwoel genoeg is - in
de latere uren de jeugd bezit van
neemt.
Dat gaat zo, bij badplaatsen. Met of
zonder allure. In Noordwijk gaat dat
al ongeveer zo sinds 1866, het 'offici
ële' begin van de historie van het
voormalig vissersdorp als toeristen
oord. Willem van Konijnenburg
kocht in Scheveningen vier bad
koetsjes. Die werden deels in zee ge
reden, zodat dames ongezien in het
zeewater kon
den baden. Hij
breidde zijn
herberg uit tot
Badhotel Konij
nenburg en
voilé, we heb
ben een bad
plaats.
Honderdacht
endertig jaar la
ter hoeven de
dames niet
meer in een
koetsje om de
zee in te gaan.
Er zijn nog
steeds moeders
die een hand
doek ophouden
als hun kinde
ren zich in
zwemkleding
hijsen, maar in
Noordwijk - an
ders dan Kat
wijk - wordt
heel veel huid
ongegeneerd
tentoonge
spreid.
Het gaat er ge
moedelijk aan toe, overdag op het
Noordwijkse strand. De bekende ta
ferelen voltrekken zich dagelijks, ijs
lolly en weder dienende. Kinderen
graven geulen om de zee te vangen.
Zeilbootjes en motorbootjes varen
heen en weer waar zwemmers zich
niet wagen. Mensen op handdoeken
doezelen weg, langzaam vlijen zij het
hoofd op hun
meegebrachte
boek, de koel
box bij de
hand. Moeders
passen op de
spullen terwijl
de vaders hun
kind aan de
hand nemen in
het uiterste
kabbeltje van
de branding.
Strandballen
worden ge
schopt en ge
slagen. Jongens
kijken zo onop
vallend moge
lijk naar meis
jes in verschei
dene staten
van ontkleding.
Twee reclame
vliegtuigjes
prijzen een
mobiele tele
foonmaat
schappij aan,
maar verder
doorbreekt
niets de welda
dige rust die er heerst als het strand
niet te vol is.
Hee, het is rustig! Nergens klinkt lift-
of restaurantmuziek, jongeren heb
ben geen ghettoblasters meegeno
men om iedereen te laten meegenie-
Noordwijk
Parkeren: Betaald. Tenminste, als je
geen vierdaagsewandeling naar het
strand wilt afleggen. De prijs loopt uit
een van 1,20 euro per uur verder van de
kust tot 1,80 euro per uur op de Konin
gin Wilhelminaboulevard. Van april tot
oktober moet er van 10.00 tot 21.00 uur
geld in de automaat, in de wintermaan
den is het na 18.00 uur gratis.
In woonwijken geldt het hele jaar door,
zeven dagen per week, 24 uur lang be
taald parkeren.
Openbaar vervoer: Vanuit Leiden bus
lijn 40 of 42.
Koffie: 1,70
Thee: 1,70
Frisdrank: 1,90
Tapbier (vaasje): 2,00
Wijn/rosé: 2,60
Appelgebak met slagroom: 2,40
Broodje oude kaas: 2,40
Ciabatta gerookte zalm met roomkaas,
rood uitje en tomaat: 6,00
ten van hun wansmaak, het enige
dat je hoort is het ruisen van de gol
ven en het kraaien van de kinderen.
In de strandpaviljoens bestellen be
zoekers een rosé of een cola-light.
Dat gebeurt geregeld in het Duits,
hoewel, dan is het ook vaak bier.
Duitsers hebben Noordwijk al jaren
geleden ontdekt als een vriendelijke,
normale badplaats. Noordwijkers
beseffen daarom al jaren dat Duitse
toeristen geld meebrengen - ook al
geven ze weinig fooi - en dat slechts
een kleine minderheid een kuil
graaft om zijn territorium te marke
ren.
Dit is Noordwijk. Een strand van
dertien kilometer lang, langs twee
boulevards en de Langevelderslag,
met een klein stukje naaktstrand -
waar je alleen komt na een fikse
wandeling. Daar ga je dan ook niet
heen om te zien en gezien te wor
den.
Ook aan de beide boulevards is wei
nig te zien. De zuidelijke, de Konin
gin Astridboulevard, heeft een paar
hotels en een stel pensions. Het is
geen flaneerboulevard. De noordelij
ke, de Koningin Wilhelminaboule
vard, is net opgeknapt. Grote plan
nen zijn er geweest, de afgelopen
vijfentwintig jaar. Plannen voor hou
ten plankieren die gelegenheid
moesten geven om over de duinen
de zee te kunnen zien. Plannen om
hem autovrij te maken. Plannen
voor verschillende bomen, tegelmo
zaïeken, sierlijke lantarenpalen.
Hij is opnieuw bestraat.
Flaneren kan, maar waarlangs? Er
zijn geen leuke kledingzaakjes of
souvenirshops. De Wilhelminabou
levard is een aaneenschakeling van
hotels en horecagelegenheden. Een
hapje, een drankje en een bed. Meer
is ook niet nodig, want om de hoek
ligt de Hoofdstraat, met winkels zat.
Noordwijk is een echte, redelijk ge
moedelijke, badplaats aan de Neder
landse kust. Met allure? Wie zal het
zeggen. Is 'allure' dat er geen lege
patatbakjes rondzwerven? (Patat in
bakjes is er op last van de gemeente
niet te koop). Is 'allure' dat de pavil
joens geen oerwoud om zich heen
hebben verzameld van verschillende
reclamevlaggen en -parasols? Is 'al
lure' dat hier topless gezond mag
worden (ook al neemt dat fenomeen
schrikbarend af)? Of ligt de 'allure' in
die drie vijfsterrenhotels die het
dorp rijk is?
Daar koopt de doorsnee strandbe-
zoeker niets voor. Die wil een plekje
kunnen zoeken, een handdoek kun
nen neerleggen en factor twintig op
de dit jaar nog nauwelijks bezonde
benen en armen kunnen smeren.
Een waterskiër schuift langs de hori
zon. Een grote tractor laat een mo
torboot in het water zakken. Een
Duits echtpaar bestelt koffie en een
biertje in een van de paviljoens en
betaalt gepast. Een opblaasdoffijn
rent op twee kleine, kromme been
tjes richting branding, vader erach
teraan.
Ook een 'badplaats met allure' heeft
gewoon een strand van zand.
Anton Diedrich
NAVRAAG
Op de grens iwi Leiden en Voorscho
ten ligt het landhuis Ter Wadding.
De historie van het buiten gaat terug
tot 1687, maar de naam Ter Wadding
komt al voor in de negende eeuw.
Vermoedelijk gold het toen em door
waadbare (wad) plaats in MKijn.
Tijdens het beleg van Leiden gebruik
ten de Spanjaarden de schans Ter
Wadding als uitvalsbasis om van
daaruit een brug te slaan naar Bos-
huysen en de stad. Het tegenwoordige
landgoed, in rococostijl, is in beheer
bij Provinciale Staten. Het is omge
ven door een fraaie tuin en een park-
bos met bomen en struiken.
tekst: Ad van Kaam
foto: Dkk Hogewoning
eek ging in de Nederlandse bioscopen Fahrenheit 9/11, de
te kaskraker van filmmaker Michael Moore, in première. Daar-
bore weet het verdomd «mogend
handig te brengenbee'd van bet be_
0 0 wind van de Ame-
[jj e president Bush en zijn geestverwanten. Pure propaganda,
de één, onschuldig vermaak volgens de ander. In elk geval
we hem gaan zien, aldus EDUARD VAN DE BILT, die Ameri-
geschiedenis doceert aan de Leidse universiteit.
zt het nupropaganda of vermaak?
z iet is niet alleen propaganda,
u ermaak vind ik ook niet het juis-
d. Moore wil iets laten zien
manier waarop in Amerika po-
edreven wordt. Over hoe oude
an de touwtjes zitten te trekken
overal verborgen agenda's zijn.
vertelt Moore weinig nieuws,
genlijk nauwelijks nieuw fei-
eriaal in de film. Maar hij weet
roon verdomd handig te bren-
is het uiteindelijk toch wel
rmakelijke' film."
n de Amerikanen zelf daar ook
1 smullen, ofiszo'nfilm meer
s, Europeanen, besteed?
in Amerika genoeg lui die be-
anti-Bush zijn. Die hebben
meer ontzettend zitten smullen
irenheit 9/11. Ze hebben ook
op grappen uitgehaald om Bus-
ingers naar de bioscoop te lok-
ijkaartjes uitdelen bij republi-
evenementen bijvoorbeeld."
FAHRENHEIT 9H11
ZATERDAG IA JULI
omer
zelf liefhebber van het werk
\chael Moore?
stelt de hele manier van politiek bedrijven in de VS aan de
olgens hem maakt het niet eens uit of er democraten of re-
inen aan het bewind zijn, ze deugen allemaal niet. Hij weet
d te brengen. Ik kijk daar altijd met plezier naar. Het werk
j ore is goed, leuk spul."
de
lsl 1ent deze week meteen naar de bioscoop geweest?
iet is er nog niet van gekomen, maar het staat hoog op ons
1S k zeg 'ons', omdat mijn vrouw de film ook dolgraag wil zien.
r icente in de Amerikaanse letterkunde en cultuur."
ga
-Ir est van Nederland? Moet die 'm gaan zien?
31 ïut, allemaal gaan. Is toch boeiend, zo'n film die zoveel on-
°jjveegbrengt."
l' lienke Ledegang foto: AP
n
ei
la 1954, Zaterdag 24 Juli
d
N - Zoals reeds zes maal daarvoor is gebeurd, zo werden ook
ziiddag de Laurianen beladen met bloemen door de Alphense
va ig, die hiermede wilde aantonen, dat men de fietsende schare
ie m hart toedraagt. De Laurianen trokken Alphen binnen na
dein 500 kilometer onder de wielen te hebben weggetrapt. Toch
n< en handicap deze keer, en wel dat ongeveer terzelfder tijd, dat
au ht zou plaats vinden, de Franse president met zijn gevolg op
tei Rotterdam naar Amsterdam Alphen moest passeren via de Ko
fi 1 ulianabrug. Hoewel het bestuur van de Laura nog wel getracht
aa samenvallen te voorkomen door de start van de laatste rit een
e lervroegen, bleek het nodigde Laurianen aan de hefbrugeen
lp lis op te houden om de intocht te doen slagen na het presiden-
m roek.
er ntane, het impulsieve van deze glorieuze intocht vervaagde
virwel enigszins. Toch deed men zijn best en kwam men met ar-
1 z lemen het IJsclubterrein oprijden onder luide toejuichingen
vf leien die zich langs de route hadden opgesteld, zodat het lange
da 1 jn Bodegraven toch nog ruimschoots vergoed werd.
ils
efi 979, woensdag 25 juli
- De woelige zee heeft grote hoeveelheden wier met
olie op de Zuid-Hollandse stranden geworpen,
^btwijk als Noordwijk heeft de handen vol om de rommel op te
Volgens de politie is de olie door een of ander schip illegaal
De Zomerkrant portretteert op deze plek zes stranden in de regio. Daarbij proberen
de redacteuren de specifieke achtergronden en bijzonderheden van elke plaats in
kaart te brengen. Na Wassenaarse Slag en Katwijk vandaag Noordwijk.
Leidsch Dagblad
Directie: 8.M. Essenberg
directie.hdcuz@hdc.nl
- (dredactie: Jan Geert Majoor,
Adriaan Brandenburg
er.fE-mail: redactie ld@hdc.nl
ïei
nUffTOOR
raat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
QI Postbus 54,2300 AB Leiden
WO *°7i-5 3564'5
fax 071-5 356 325
diten fax 023-5 '5° 567
nv<
riEVERKOOP
5 m.b.t.:
-6813661
ntl goed-
0235150543
lel 075-6813677
pi ailhandel: 071-5 356 300
Teaus kunnen contact opnemen
3636
bflCE
(gratis)
5196800
lak 'e:
loc
iNTEN
«taling (acceptgiro)
(alleen aut. ine)
0 p/j €216,90
01 lie ons een machtiging verstrekken
imatisch afschrijven van het
ntsgeld ontvangen €0,50 korting
3Sp g
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0.50
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging. 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072 - 5196800.
ma t/m vr 07.30-1700 uur; za- 08.00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12.00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie
tussen 12.00 en 13.00 uur belt, ontvangt de
krant op maandag.)
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur
<S> HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Leidsch Dagblad
COLOFON
