'Eindelijk iemancj
die zegt waar j
het op staat'
GESPREK VAN DE DAG
MSN als vlucht uit
dagelijkse werkelijkheid
Politie zit criminelen op de huid met verkeerscontroleapparc
Rozen verwelken, kroegen
Mabel levert krachttoer op aids-congres
vergaan
DAGELIJKS LEVEN
Peter van Straaten is op vakantie.
MENSELIJK
Laurance S. ROCKEFELLER, een van de vijf kleinzonen van de legendarische
Amerikaanse miljardair John D. Rockefeller, is zondag OVERLEDEN. Hij was 94
jaar. Rockefeller, die filosofie heeft gestudeerd, begon eind jaren '30 als inves
teerder op Wall Street en wist zijn erfenis meermalen te verdubbelen. Zo finan
cierde hij de start van vliegmaatschappij Eastern Airlines. Al snel begon hij zijn
rijkdom in te zetten voor zaken als het milieu en kankeronderzoek. Hij kocht gro
te stukken land op en zorgde ervoor dat dat natuurgebieden bleven. Van de vijf
kleinzonen van John D. leeft nu alleen David nog. Hij zei zondag de „inspiratie
en wijsheid" van zijn broer te zullen missen.
Ik ben verhuisd naar een andere buurt, en het lijkt
of sinds ik vertrokken ben mijn stukje Jordaan be
sloten heeft dat ook allerlei andere dingen nu ein
delijk weg mogen. Van het Marnix-bad, die dierba
re steenklomp, is inmiddels niet meer over dan een
zanderige vlakte. De brug, daarnaast, is ook ver
dwenen, naar ik aanneem tijdelijk. Hoekpand leeg
en uitgebrand. Ook de baas van mijn voormalige
buurtkroeg gaat er mee ophouden. Op het oog een
top-locatie. Bruin, hoog en meteen bardie uitno
digt tot aanschuiven en praatjes maken met onbe
kenden. Bijna twintig jaar geleden liep ik daar voor
het eerst binnen, vanwege een afspraak met een ble
ke, toen al kalende jongeman die één deur verderop
woonde. Hij zat daar, naar eigen zeggen, zeer regel
matig. Kwestie van slim de trap afvallen. De vaste
gasten vormden een dankbaar proefpubliek voor
zijn typetjes en mopjes, en het zou mij niet verba
zen als u deze Diederik inmiddels óók kent. Hij
komt daar niet meer, maar stamgasten zijn er nog
steeds. Zo is er de man van de zedenpolitie, die ge
luidloos de naargeestigheden van zijn werk komt
wegdrinken. De droevige Chinees, die laat van zijn
we~k komt en in schaarse halve zinnen onduidelijk
De Hebreeuws gesproken versie van de populaire animatiefilm SHREK 2 is gis
teren tijdelijk GEWEERD uit bioscopen in Israël. De zanger David D'Or voelde
zich beledigd door een passage in de vertaling. De rechtbank in Tel Aviv stelde
hem in het gelijk. Pas na aanpassing van de vertaling mocht de tekenfilm weer
worden vertoond. De Israëlische vertalers hadden de zin „let's bobbitt him",
vertaald met „let's David D'Or him". De Amerikaan John Bobbitt werd in 1993
door zijn echtgenote met een schaar gecastreerd, omdat hij haar had bedrogen.
Sindsdien is 'to bobbitt' in het Engels synoniem voor castreren. D'Or, die vooral
bekendheid geniet dankzij zijn hoge stem, voelde zich daarom in zijn manne
lijkheid aangetast. D'Or verdedigde eerder dit jaar de eer van zijn land tijdens
het Eurovisie Songfestival in Istanbul. Ondanks een uitgebreide lobbycampagne
door Israëlische diplomaten, die zijn stem van een „uitzonderlijke kwaliteit"
achtten, wist hij echter geen potten te breken. Foto: GPD
Onderzoeker R. van den Eijnden
van het Rotterdamse Instituut
voor Onderzoek naar Leefwijzen
Verslaving vermoedt dat pu
bers die extreem vaak msn'en
het medium vooral gebruiken
als vlucht uit de dagelijkse wer
kelijkheid.
„Ze zoeken misschien iemand
waarmee ze over hun proble
men en zorgen kunnen praten.
Maar vaak is de communicatie
via msn nogal oppervlakkig en
vinden ze wellicht toch niet
wat ze zoeken."
Msn'en is een vorm van chat-
ten via een zogeheten 'mes
senger'-programma. Ie kunt
daarmee via internet 'babbe
len' met vrienden die voorko
men op een lijst die je zelf sa
menstelt. Het populairste pro
gramma is van Microsoft Net
work (MSN), vandaar het
werkwoord msn'en. Ongeveer
4 miljoen Nederlanders maken
dagelijks gebruik van het Mi-
crosoft-netwerk.
De onderzoekers lieten bijna
700 vmbo-, havo- en vwo-leer-
lingen in de leeftijd van 13 tot
en met 16 jaar uitgebreide vra
genlijsten invullen. De scholie
ren werden ondervraagd over
het aantal uren dat ze beste
den aan internet, sms'en,
chatten, e-mailen, telefoneren,
een brief schrijven en praten
met vrienden. Ook kwam aan
bod hoe belangrijk ze die acti
viteiten vinden, hoeveel dagen
per week ze het doen en hoe
ze zich voelen.
Jongeren hebben nog altijd
verreweg het meeste contact
door met elkaar te praten,
maar msn'en is een goede
tweede. Ruim tachtig procent
van de onderzochte kinderen
msn't wel eens, bijna zestig
procent zelfs vaker dan vier
dagen per week. Opvallend is
verder dat de kinderen die ex
treem veel msn'en zich een
stuk minder goed voelen dan
de rest van de ondervraagden.
Van den Eijnden vindt de uit
komsten opmerkelijk. „Er is
duidelijk een relatie tussen
msn'en en geringe eigenwaar
de, depressieve gevoelens en
weinig voldoening halen uit de
relatie met ouders. De vraag is
alleen hoe dat komt." Of de
kinderen zich al zo voelden
voordat ze begonnen met ms
n'en, of dat ze de gevoelens
juist door msn'en krijgen,
moet de komende maanden
uit nader onderzoek blijken.
Microsoft zegt het onderzoek
niet te hebben kunnen inzien
en wil daarom niet reageren.
Henk van Ingen
'Kinderen die extreem veel msn'en voelen zich een stuk minder goed.' Foto:
De Amsterdamse politie zet een controleapparaat langs de
weg in om beroepscriminelen de voet dwars te zetten. De
Catch Ken, zoals het apparaat heet, was bedoeld voor ver
keerscontroles. Maar digitale koppeling aan een reeks poli
tiebestanden vergroot de mogelijkheden ervan aanzienlijk.
Controles met het apparaat hebben de afgelopen twee
maanden geleid tot ongeveer zeventig criminele 'hits', va
riërend van een boete tot arrestatie of inbeslagname.
Plaatsvervangend korpschef van de regiopolitie Amster-
dam-Amstelland toont zich in het jongste nummer van het
Algemeen Politieblad enthousiast over het hinderlijk vol
gen van criminelen met behulp van Catch Ken. Met het
stelselmatig controleren ontneemt de politie de criminelen
hun „onaantastbaarheid", meent Van Riessen. De Amster
damse geestdrift heeft ertoe geleid dat wordt gewerkt aan
een landelijk project om criminelen met Catch Ken op de
huid te zitten.
De inzet van het apparaat past in de Amsterdamse politie
strategie van 'tegenhouden': het zo veel mogelijk hinderen
van criminelen. „We controleren alles", zegt Van Riessen.
„We pellen ze helemaal uit binnen de wettelijke mogelijk
heden, en dat vinden ze heel vervelend." De afgelopen an
derhalf jaar heeft de Amsterdamse politie het zware crimi
nele milieu zo nauwkeurig mogelijk in kaart gebracht. Dat
leverde een lijst op van circa duizend beroepscrimi
De Amsterdamse strategie van tegenhouden is onb
omdat grote, gerichte onderzoeken alléén te weinig
veren. Van Riessen wil met de intensieve controles
strenger politiebeeld" bewerkstelligen. De Amsteri
onderwereld lijkt te vaak vrij spel te hebben, zoals
tot uiting komt bij liquidaties op klaarlichte dag.
Jongstleden donderdag werd de crimineel Mounir
Barsoum in zijn auto, wachtend voor een rood verki
licht, doodgeschoten. Zijn 12-jarige dochter raakte c
ernstig gewond. De liquidatie van Barsoum is er eenl
reeks die in 2000 is ingezet, anp
Prinses Mabel tijdens haar toespraak in Bangkok, zowel 'live' als op een groot projectie
scherm boven haar hoofd. Foto: GPD/Zainal Abd Halim
Aan het einde van de middag komt het tele
foontje. Friso aan de lijn. Ja, het is allemaal
goed gegaan. Bel zo maar even terug." De
pers hoeft tenslotte niet te horen wat prinses
Mabel met haar man te bespreken heeft.
Beiden zijn op zakenreis. Friso voor TNO
Space, Mabel voor het Open Society Institu
te, haar werkgever. De kersverse prinses
heeft in Bangkok een krachttoer geleverd.
Daar zijn vriend en vijand het over eens.
Haar toespraak voor een paar duizend afge
vaardigden bij de 15de Wereld Aids Confe
rentie is goed ontvangen. „Eindelijk iemand
die zegt waar het op staat", zegt een Zambi-
aanse. De rede wordt dan ook herhaaldelijk
door applaus onderbroken; de kritiek op de
Amerikaanse regering valt in goede aarde
bij het publiek.
Tijdens de toespraak, het eerste publieke
optreden van Mabel sinds haar huwelijk
met prins Friso in april, lijkt de prinses nog
gespannen. „Het valt ook niet mee als je in
betrekkelijk korte tijd zo veel moet zeggen",
verklaart ze haar nervositeit. Het is boven
dien niet makkelijk om het woord te voeren
na de Oegandese president Yoweri Muse
veni, die met zijn volkse wijsheden en rake
uitspraken de zaal aan zijn voeten krijgt. En
die van geen ophouden wil weten, zodat de
sprekers né hem, of sneller moeten praten
of hun toespraak moeten inkorten.
Mabel is helder en duidelijk in haar be
schouwing over de internationale geld
stroom voor de voorkoming en bestrijding
van HIV en aids. Ze vraagt om meer geld,
betere samenwerking tussen de donoren,
en meer begrip voor de eigenheid van de
geld ontvangende landen. Geldschieters
moeten niet alleen hun eigen stokpaardjes
berijden, zoals de Amerikaanse regering
doet. Die eist dat 'seksuele onthouding' en
'huwelijkse trouw" op de voorgrond staan
bij veel programma's ter voorkoming van
HIV. Pas in het uiterste geval, aldus het
Amerikaanse ABC-tje, mogen condooms
worden aanbevolen.
„Maar het zijn in Afrika vaak monoga
vende vrouwen die besmet raken. On
ding is geen optie en trouw zijn ze al.
veel jonge vrouwen hebben hun eersl
suele ervaring tegen hun wil.
Moet je die mensen dan niet helpen?'
vraagt Mabel. „Het gaat om de noden
om eigen ideologie", stelt de prinses,
dat later nog een paar keer moet uitle
voor de Amerikanen. Het programma
Bush kan ook in eigen land op veel w
stand rekenen. Een oudere Canadese
hekelt de prinses echter tijdens de aai
tende persconferentie. „Onthouding
manier om HIV te voorkomen."
Met de toespraak achter de rug oogt
meer ontspannen. Ad rem beantwooi
de vragen. „Ze is scherp, weet waar z<
over heeft", zegt een Amerikaanse we
schapper met bewondering. Mabel vi
echter dat ze erg op haar woorden he
moeten letten. „Ik ben gewend open
reet te spreken en discussiëren, maar
achter de schermen en op vergaderin
Niet in het openbaar. Hier moest ik st
nadenken." Ze behoort niet tot het K(
lijk Huis en voor haar geldt geen mini
le verantwoordelijkheid, maar ze hou
toch rekening met eventuele gevoelig!
Mabel wordt ondertussen overstelpt i
verzoeken om andere werkgroepen ei
eenkomsten bij te wonen. De Thaise
mier Thaksin belt tussendoor met hel
zoek om te komen lunchen. Mabel sl<
uitnodiging af. „Ik heb beloofd na de
conferentie met 'gewone' conferentie
gers in discussie te gaan. Dét zijn de i
sen om wie het allemaal gaat. Mensei
HIV en aids, veldwerkers, hulpverleni
hebben voorrang."
Dat ze na die bijeenkomst wordt best
door jonge Thaise meisjes die met ha
de foto willen -in de veronderstelling
Mabel de eveneens blonde, slanke, la
Miss Universe Jennifer Hawkins is- gi
'debuut' een bijzonder slotakkoord.
Hans Jacobs
ervaringen met anderen deelt. Er was de oudere
vrouw die medisch gezien al dood had moeten zijn,
en zich om haar drankrekeningen in geheel niet
meer drukmaakte. Er is het boze oude meisje, geze
gend met een bloemrijke jeugd en bed-ervaring met
talloze beroemdheden. Soms vertelt ze ontroerend
over de Poolse landgoederen en paarden van haar
familie, soms komt ze uitsluitend om moeilijkhe
den te maken. Er is het echtpaar met de twee vol
wassen kinderen, die het, zolanger maar genoeg
bier in de buurt is, heel gezellig hebben samen. Als
je ze apart spreekt hoor je soms weer hele andere
dingen.
Ieder kwartaal schuift de rijke grijze Engelse hoe
renloper aan, gescheiden, beschaafd en zeer en
thousiast over het goedkope jonge vlees in de stad.
We hebben de timmerman die iedere avond wacht
op de getrouwde vrouw met wie hij eigenlijk had
gewild. Zij woont daar om de hoek. Of spreken ze
af? Er was een tijdje de jongeman die moeilijk
praatte, een enorm operatie-litteken op zijn hoofd
had maar wel dlle Romeinse keizers wist, en op
volgorde. En er was de zachtmoedige barman die al
die verhalen inmiddels vijfduizend keer had ge-
Amsterdam heeft weer een GAAR
KEUKEN. Ruim tweeënhalf jaar na
dat de Keuken van 1870 zijn deu
ren sloot, ging zaterdag de eetgele
genheid aan de Spuistraat WEER
OPEN. Voor 7,50 euro kan men er
terecht voor een voor-, hoofd- en na
gerecht. De Keuken van 1870 dreig
de in 2000 te moeten sluiten. Het
pand was dringend aan een peper
dure renovatie toe en bovendien was
er een exploitatietekort van vele dui
zenden euro's. Tientallen prominen
ten en sympatisanten wisten de
gaarkeuken van de ondergang te
redden en brachten geld voor de
broodnodige opknapbeurt bijeen.
Een jaar later moest de Keuken als
nog dicht. Een omvangrijke fraude
kwam aan het licht, maar het geld
van de reddingsactie was buiten
schot gebleven. Ook de verbouwing
verliep niet probleemloos. Uiteinde
lijk kon 25 mei 2004 het restaurant
weer open, maar toen ontbraken nog
de nodige vergunningen. Die kwa
men afgelopen week en zo kon za
terdag de officiële heropening van
de Keuken van 1870 plaatsvinden.
Van maandag tot en met zaterdag
kan iedereen er weer terecht van
12.00 uur tot 24.00 uur voor een
eerlijke Hollandse pot.
Een BLINDE PILOOT is gisteren
vanaf een vliegveld in Londen opge
stegen om als eerste blinde het GE
HELE VERENIGD KONINKRIJK
rond te vliegen. Het vliegtuig van
Steve Cunningham is uitgerust met
computers die hem gesproken infor
matie geven over snelheid, hoogte
en richting. Een (ziende) copiloot
controleert de waarnemingen van de
boordcomputer. Cunningham (41)
verloor zijn gezichtsvermogen op
zijn twaalfde door groene staar.
Sindsdien is hij vastbesloten zich
zelf te bewijzen. In 1999 vestigde
hij het record als de snelste blinde
coureur ooit. Een jaar later voer hij
per speedboot over het Kanaal, waar
hij opnieuw een snelheidsrecord
vestigde. „Ik wist dat ik recordster
land en zee kon behalen, maar om
ook een record in de lucht te vesti
gen is de grootste uitdaging tot nu
toe", aldus Cunningham.
Een broer van de AUSTRALISCHE
SURFER die dit weekeinde is GE
DOOD door een of meer HAAIEN
heeft opgeroepen de dieren te laten
leven. De 29-jarige Bradley Smith
kwam zaterdag om toen hij werd
aangevallen door vermoedelijk twee
haaien. De autoriteiten hebben
daarna de jacht op de dieren ge
opend. Het incident gebeurde voor
een stuk strand ten zuiden van
Perth dat populair is bij beginnende
surfers en toeristen. Vier jaar gele
den overleed voor de laatste keer ie
mand voor de kust van West-Austra-
lië aan een aanval door haaien. Vol
gens Stephen Smith is zijn broer ge
storven terwijl hij bezig was met wat
hij het liefst deed. Het doden van de
haaien noemde hij een „daad van
kille wraak".
De Amerikaanse zangeres COURT
NEY LOVE is vrijdag in het ZIEKEN
HUIS opgenomen. Enkele uren eer
der was een arrestatiebevel tegen
Love uitgevaardigd omdat ze niet
was komen opdagen bij de recht
bank. Volgens de BBC heeft Court
ney, die vrijdag 40 jaar werd, last
van een gynaecologisch probleem.
Volgens haar advocaat heeft de aan
doening niets te maken met Love's
drugsgebruik. De zangeres, weduwe
van Nirvana-zanger Kurt Cobain,
had vrijdag voor de rechter moeten
komen wegens drugsbezit en het
aanvallen van de vriendin van haar
vroegere manager. Foto: AP
Eric Piscador
Kunstgebit:
tand destijds
Afstammelingen van twee Ameri
kaanse politici die 200 JAAR GELE
DEN een vete uitvochten hebben
dat DUEL OVERGEDAAN. In tegen
stelling tot dat gevecht vielen er de
ze keer geen doden. Op 11 juli
1804 vermoordde vice-president
Aaron Burr de minister van financi
en, Alexander Hamilton, in een
duel. De twee waren politieke riva
len. Tweehonderd jaar later kwamen
ongeveer honderd nakomelingen
van de twee politici bijeen om het
gevecht te herdenken. Antonio Burr,
een psycholoog uit New York en
Douglas Hamilton, een computer
verkoper uit Ohio vuurden, net als
hun voorvaderen twee eeuwen gele
den, na tien stappen te hebben ge
zet hun wapens af. De twee waren
gekleed in kostuums uit de vroege
19de eeuw en beschoten elkaar met
replica's van de oorspronkelijke pis
tolen. Opnieuw ging een Hamilton
neer, maar deze keer stond het
slachtoffer weer op. In 1804 werd
Burr beschuldigd van moord, in
2004 gingen de heren na afloop een
biertje drinken.
Een Chinese auteur werkt aan de
EERSTE SMS-ROMAN ter wereld.
Qian Fuchang hakt zijn verhaal in
zestig hoofdstukken van elk zeventig
tekens om die dan als sms te verstu
ren. De exclusieve roman voor mo
biele telefoneerders gaat over de
verboden liefde tussen enkele ge
trouwde lieden. Een leider van de
Literaire Academie in het Zuid-Chi-
nese Guangdong (Kanton) verzekert
dat het bij de sms-roman om een
echt literair werk gaat, ondanks de
extreem korte hoofdstukken.
hoord. Enorme baard, veel gereisd, en na jaren wel
zijnswerk dit café overgenomen. Echt gelopen heeft
het daar niet, de afgelopen tien jaar. Te vaak dezelf
de mensen, steeds dezelfde vetes die met de alcohol
weer kwamen opborrelen. Het kwam wel voor dat
ik F. of zijn bardame J. zo eenzaam achter de bar
vol sjacherijnen zag zitten, dat ik alsnog even stopte
om ze een fris menselijk contact te bezorgen. En
hun bier was al die jaren prima, dat ook. Het
was niet een plek om heen te gaan als je er zélf
flink doorheen zat. Zeker na elf uur 's avonds
was er weinig meer waaraan je je op kon
trekken, uitsluitend moeizaam publiek dat
vastbesloten op weg leek naar het
Grote Zwarte Gat. Ja, het was er ook
wel eens reuze gezellig, maar allang
niet meer vaak genoeg om ook de
barman overeind te houden. De vaste
gasten hebben nu een reuze leuk idee
voor een afscheidkado: een dekbed-over
trek voor F. metal hun foto's daarop. Het
enige wat hij zelf wil is hen vergeten. Zouden
ze dat werkelijk nog steeds niet door hebben?
