Harde noodmaatregelen
moeten Irak veilig maken
BUITENLAND
'Topman Yukos wil belang
in olieconcern afstoten'
Vrees voor aanslag op Sharon
Kampdocumenten uit
afvalbak naar museum
Wiranto dreigt naar
rechter te stappen
Presidentschap overschaduwd door ziekte
'Garanties voor mensenrechten ingebouwd'
Einde aan het getoeter
Stierenrennen in Pamplona
ingen dreigen
ns de Spelen
Grieks hotelpersoneel
teren gedreigd in sta-
gaan tijdens de Olympi-
pelen in augustus. Een
werknemers in de horeca
ene legde bij wijze van
roefje woensdag voor 24
werk neer. Ze eisen een
'i ïumloon van 1100 euro
k aand, meer dan twee keer
a üdige minimum van 487
Het openbaar vervoer in
ie gaat volgens de sta-
s| eiders ook bij wijze van
chuwing vandaag van
uur tot 17.00 uur plat. Er
«i, n steeds meer acties naar-
,M de Olympische Spelen na-
'ei .dreigenze.
Iiji\
eidehond
pet Engels leren
a .weal - Een Canadese blin-
leidehond moet verplicht
•9|s gaan leren, anders wordt
aasje verwijderd van de
J; I waar die de Engelse taal
machtig te worden. Het
3(5 [reglement verbiedt na-
p™ het bezigen van Frans,
,v jjge taal die labrador Pavot
en ;rstaan. De gedupeerde
t, Yvan Tessier, is een
wegens discrimina-
innen tegen de universi-
New Brunswick, waar-
school is verbonden. Hij
it het voor hem gevaarlijk
ijn viervoeter in een an-
dan het Frans com-
|o's te geven.
jroristen voor
itair tribunaal
icton - De Amerikaanse
■nt Bush heeft bepaald
eens negen terreurver-
•n voor een militair tribu-
recht moeten staan. Het
laantal terreurverdachten
de rechtspraak van het
i taal onderworpen zal
n, komt hiermee op vijf-
lush kondigde op 13 no-
j er 2001 een decreet af, dat
sident persoonlijk het
gaf verdachte personen
peciale militaire tribuna-
J slepen. De processen zijn
m en voor een terdood-
deling is in tegenstelling
iele rechtbanken geen
miteit van de jury vereist,
slechts een tweederde
lerheid. Er bestaat geen
Ïjkheid tot hoger beroep.
>r
donderdag 8 juli 2004
door Monique Broeshart
wenen - Twee dagen voor het
aflopen van zijn ambtstermijn,
is de Oostenrijkse president
Thomas Klestil (71) gisteren
overleden aan de gevolgen van
een hartstilstand. De voorberei
dingen voor de feestelijke over
dracht van het presidentschap
aan zijn opvolger Heinz Fischer
waren al in volle gang. Nu ver
keert het land plotseling in
rouw.
Twaalf jaar duurde het 'Klestil-
tijdperk'. Daarin vonden veel
historische gebeurtenissen
plaats, zoals de val van het IJze
ren Gordijn, de toetreding van
Oostenrijk tot de EU en de re
cente EU-uitbreiding met de
Oost-Europese buurlanden.
Klestil nam het ambt in 1992
van Kurt Waldheim over, met
de leuze 'macht heeft controle
nodig'. Hij wilde daadkrachtig
optreden tegen de verstarde
partijstructuren. Vooral tijdens
zijn eerste termijn genoot hij
grote populariteit. De als ijdel
bekend staande president had
het imago van een moderne
keizer die dicht bij zijn volk
stond.
Sinds september 1996 is zijn
ambtsperiode overschaduwd
door een chronische en levens-
El
fel
Thomas Klestil
1932-2004
bedreigende longontsteking.
Ruim vier maanden kon hij zijn
functie niet uitoefenen. Sinds
dien vermeed hij contact met
burgers en kreeg hij een afstan
delijk imago. Onlangs werd be
kend dat hij leed aan skleroder-
mie, een aandoening van het
bindweefsel. Daardoor was hij
kortademig en sprak moeilijk.
Ook lopen ging moeilijk nadat
hij vorig jaar beide achillespe
zen scheurde.
Vooral negatieve publiciteit
over zijn privé-leven - zijn
scheiding in 1994 en het tweede
huwelijk met zijn campagne-
rdzaken in
;ië heropend
f it - De rechtbank in het
che Dinant gaat twaalf
jeloste moordzaken op-
tegen het licht houden
1 te gaan of de Franse se-
Ïirdenaar Michel Foumi-
ij betrokken kan zijn ge-
Over welke dossiers het
gaat wilde persofficier
niet zeggen. Foumi-
blijft overigens ontken-
it hij tussen 1990 en 2000
len heeft gepleegd. Zijn
Monique Olivier weer-
dat en blijft erbij dat
et in 1993 een au pair
irkracht en vermoord.
dachten USS
voor rechter
- Voor een rechtbank in
zijn gisteren zes ver-
ide al-Qaeda-militanten
iklaagd wegens de bom-
op het Amerikaanse
:schip Cole. De aanval
vier jaar geleden zeven-
'arenden het leven. Het
wordt verder aange-
voor het lidmaatschap
et terreurnetwerk van Os-
in Laden, de vorming van
1 ewapende groep en diver-
minele activeiten. Een van
nog op vrije voeten,
mannen in een bootje dat
eladen met 225 kilo zware
sieven voerden de aanval
doden bij
nslag Colombo
Mio - Door een zelf-
daanslag in Colombo, de
Istad van Sri Lanka, zijn
en zeker vijf doden, onder
3 [Vier agenten, gevallen en
twaalf mensen gewond
j{ ikt. Een van de doden is de
J welijke dader die zichzelf
i( n politiepost bij de Ameri-
J se en Britse diplomatieke
ies opblies. De politie had
naar het bureau gebracht.
kestein berispt
[else overheid
Mis» - Vlensen die tabak en
e drank meenemen naar
u| land voor vrienden of col-
s, lopen niet alleen het risi-
it de douane de rookwaren
iritualiën in beslag neemt,
ook hun auto. Engeland
toe dat mensen tabak of
k invoeren voor eigen ge-
Meenemen voor anderen
iter strikt verboden. Euro
commissaris Bolkestein
Engeland daarover giste-
Jrmeel op de vingers ge-
obeslagname gaat veel te
(indt Bolkestein. Als Enge-
de regels niet binnen twee
tden aanpast, stapt Bolke-
1 naar het Europese Hof.
landgraaf/anp - Een inwoner
van Landgraaf die anderhalf
jaar geleden een doos met his
torisch belangrijke documenten
afkomstig uit het voormalige
concentratiekamp Mittelbau-
Dora redde, heeft de foto's en
papieren overgedragen aan een
in het Duitse Nordhausen.
De Limburger haalde anderhalf
jaar geleden de doos uit een pa
piercontainer van het recy-
clingsbedrijf waarvoor hij
werkt. De vondst was 'louter
toeval', zo verklaarde hij. Hij
had naar eigen zeggen meteen
door dat het om belangrijke
historische documenten ging.
„Ik ben zelfvan 1943. Je moet
gek zijn het niet te zien", zei hij.
Hij gaat om circa 25 grote foto's
en veel persoonlijke documen
ten. Zo zaten er brieven tussen
van terdoodveroordeelden. Hij
heeft de documenten aan het
museum geschonken. „Ik vind
dat ze daar thuishoren.
Volgens het museum Mittel-
bau-Dora stammen veel van de
leidster Margit Loffler - kwam
Klestils positie niet ten goede.
Maar met ruim dertig jaar di
plomatieke ervaring stonden
zijn professionele kwaliteiten
niet ter discussie en in 1998
slaagde hij erin herkozen te
worden.
Vooral zijn optreden na de ver
kiezingen van begin 2000,
waarbij zijn partijgenoot Wolf
gang Schüssel een coalitie sloot
met de rechts-populistische
FPÖ van Jörg Haider, zullen de
Oostenrijkers niet snel verge
ten: met dichtgeknepen lippen
en een ijskoude blik 'feliciteer
de' hij de nieuwe regeringsle
den. Sindsdien wordt deze pose
graag als de 'Klestil-mimiek'
omschreven.
Hij maakte geen geheim van
zijn afkeer van de FPÖ.Klestil
heeft een dochter en twee zo
nen. Hij was een jazzliefhebber
en jeugdvriend van jazzmusi
cus Joe Zawinul. Verder stond
hij bekend als dierenliefhebber.
Van Ruslands president Poetin
kreeg hij twee honden, de
kroonprins van Saoedi-Arabië
schonk hem zes raspaarden en
twee dromedarissen. Al klaagde
hij dat de verzorging van de
dieren hem financieel zou ruï
neren, hij wilde ze niet afstaan
aan een circus of dierentuin.
bagdad/anp-afp-rtr - De Iraak-
se interim-regering van premier
Allawi heeft gisteren met een
nieuwe veiligheidswet uitgebrei
de bevoegdheden gekregen om
de opstand in het land aan te
pakken. Op hetzelfde moment
dat de Nationale Veiligheidswet
werd gepresenteerd, vochten
Amerikaanse en Iraakse troepen
in het hart van Bagdad met de
rebellen.
Bijna binnen gehoorafstand
van de gevechten verklaarde
minister Malek al-Hassan van
Justitie dat de wet de over
gangsregering de mogelijkheid
biedt noodverordeningen af te
kondigen. Het gaat dan bijvoor
beeld om het instellen van een
avondklok, het verbieden van
protesten en politieke groepe
ringen, het afluisteren van tele
foons en het arresteren van ver
dachten.
De maatregelen kunnen alleen
op lokaal niveau worden toege
past en hooguit voor een perio
de van zestig dagen. Ze kunnen
daarna wel steeds met dertig
dagen worden verlengd, maar
daarvoor is de instemming no
dig van de president, beide vi-
ce-presidenten en een meer
derheid van de ministers. Over
een amnestieregeling en de
doodstraf is nog geen beslissing
genomen.
„We zijn ons er van bewust dat
de wet sommige vrijheden kan
inperken", zei Al-Hassan,
„maar er is een aantal garanties
voor de mensenrechten in deze
wet ingebouwd." Zo moet een
verdachte binnen 24 uur na zijn
arrestatie worden voorgeleid
aan een rechter. Minister van
Mensenrechten Bakhtiar Amin
zei het recht te hebben elke
schending te mogen onderzoe
ken.
In de wet zijn enkele speciale
clausules opgenomen. Zo mag
de interim-regering de geplan
de verkiezingen die uiterlijk
eind januari moeten plaatsvin
den, niet uitstellen. Ook kan de
veiligheidswet niet zonder meer
worden ingevoerd in het Koer
dische noorden dat al dertien
jaar de facto autonoom is. Hier
voor moet eerst met de Koerdi
sche bestuurders worden over-
legd.
Of de Iraakse politie en strijd
krachten in staat zijn de veilig
heidswet uit te voeren is maar
zeer de vraag. Al-Hassan liet al
weten de wet liever nog enige
tijd te hebben uitgesteld, totdat
de Iraakse agenten en militai
ren de juiste opleiding en mate
rieel zouden hebben ontvan
gen. Buitenlandse troepen wor
den zo weinig mogelijk bij de
noodverordeningen betrokken.
Bij de gevechten woensdag in
het centrum van Bagdad kwa
men zeker vier Irakezen om het
leven en raakten 27 mensen ge
wond, aldus een functionaris
van het ministerie van Volksge
zondheid.
Onder de gewonden zijn veel
agenten en militairen. Ameri
kaanse helikopters bestookten
een gebouw met raketten.
Straatgevechten in het stads
hart zijn tegenwoordig zeer uit
zonderlijk.
Allawi reist maandag naar Brus
sel voor overleg met de Europe
se Unie. Het is zijn eerste offici
ële bezoek sinds Irak zijn soeve
reiniteit terugkreeg eind juni.
Hij overlegt met de ministers
van buitenlandse zaken over
een EU-bijdrage aan de weder
opbouw van Irak. Of Allawi ook
het hoofdkwartier van de NAVO
in Brussel bezoekt, is niet be
kend. De NAVO wil Iraakse
troepen gaan trainen.
Veiligheidsmaatregelen verscherpt na oproep rabbijnen
jeruzalem/anp-rtr - Israël
heeft de veiligheidsmaatregelen
rond premier Ariel Sharon ver
scherpt, nadat extreem-rechtse
rabbijnen indirect ertoe hadden
opgeroepen hem te doden. Dat
hebben hoge regeringsfunctio
narissen gisteren gezegd.
Fanatieke rabbijnen zijn woe
dend op Sharon wegens diens
plan het Israëlische leger terug
te trekken uit de Gazastrook en
de joodse nederzettingen daar
te ontmantelen. De vrees dat
radicale joden de premier wil
len doden is gegroeid, nadat
vorige week een rabbijn religi
euze verklaring heeft uitgege
ven waarin staat dat het ge
rechtvaardigd is iemand om het
leven te brengen die joden van
hun land verdrijft.
Hierbij wordt verwezen naar de
ultra-nationalistische jood die
in 1995 premier Yitzhak Rabin
doodschoot wegens diens ver
zoeningspolitiek. De Israëlische
veiligheidsdienst is vooral be
ducht voor een individuele
moordenaar die zichzelf de taak
heeft opgelegd Israël te redden,
aldus minister Hanegbi van
Binnenlandse Veiligheid. „We
hebben veel geleerd van de ge
beurtenissen in 1995. We weten
waar dergelijke aansporingen
toe kunnen leiden", aldus Ha
negbi. „De volgende moord
aanslag is vlakbij", aldus Carmi
Gillon die in 1995 hoofd was
van de binnenlandse veilig
heidsdienst Shin Bet.
Sharon was ooit de lieveling
van de joodse kolonisten, maar
dat veranderde toen hij begin
dit jaar zijn plannen bekend
maakte om alle 21 joodse ne
derzettingen in de Gazastrook
voor eind 2005 te verwijderen.
Sindsdien had Shin Bet, dat
verantwoordelijk is voor het
welzijn van Sharon, de veilig
heidsmaatregelen al verscherpt.
Onlangs zijn nog meer maatre
gelen genomen om te voorko
men dat Sharon wordt ver
moord, aldus een bron binnen
de veiligheidsdienst.
Volgens peilingen steunt de
meerderheid van de bevolking
wel de ontmanteling van de ne
derzettingen in de Gazastrook,
waar 7500 mensen wonen.
pamplona - Tijdens de eerste dag stierenrennen in het Noord-Spaan
se Pamplona zijn gisteren 45 personen gewondgeraakt. De meesten
van hen liepen slechts lichte verwondingen op. Doordat het 's nachts
had geregend, was het 825 meter lange traject door de smalle stra-
Limburger ontdekte materiaal bij toeval
ten van de stad gevaarlijk. Meerdere deelnemers gleden uit of wer
den door de tot 600 kilo zware vechtstieren omvergelopen. De stie
renrennen hebben dagelijks plaats tot en met 14 juli.
Foto: EPA/Villar Lopez
londen/anp - Michail Chod-
orkovski is bereid zijn belang
van 44 procent in het Russische
olieconcern Yukos geheel of ge
deeltelijk van de hand te doen
en over te dragen aan de autori
teiten. Dat berichtte de website
van The Financial Times giste
ren. Het aanbod van de gedeti
neerde voormalige topman van
het bedrijf zou daarmee willen
voorkomen dat Yukos op de fles
gaat als gevolg van de enorme
belastingclaims van de Russi
sche overheid.
Chodorkovski wil in ruil voor
zijn daad dat er afspraken wor
den gemaakt voor een herstruc
turering van Yukos. Bovendien
wil hij volgens de zakenkrant
dat alle lopende en toekomstige
belastingclaims binnen drie
jaar worden afgehandeld. Daar
enboven zou hij binnen drie tot
vijf jaar een deel van zijn ver
mogen dat hij wil afstaan, ge
compenseerd willen hebben.
De grootste olieproducent van
Rusland bevindt zich in grote
problemen door een belasting
aanslag van tegen de 3 miljard
euro. Het concern heeft al di
verse keren gewaarschuwd dat
een faillissement onontkoom
baar is als de fiscus het geld op
eist. De Russische justitie be
gon gisteren een beslagleg
gingsprocedure tegen het olie
concern wegens een belasting
schuld van 3,4 miljard dollar.
Die was aan het eind van de
handelsdag nog steeds niet vol
daan omdat Yukos eenvoudig
weg het geld niet heeft. Daar
door dreigt een bankroet voor
het concern.
Terwijl de justitie meldde dat
deurwaarders aan de slag wa
ren gegaan, liet Yukos weten
dat er nog steeds overleg gaan
de was over een oplossing voor
het conflict. Op de effecten
beurs in Moskou was er giste
ren vertrouwen dat de machts
strijd tussen de regering en Yu
kos toch nog tot een goed einde
komt. De koers van het concern
steeg 13 procent.
De Russische regering zal overi
gens haar belastingclaims tegen
het olieconcern niet snel vorde
ren. De onderminister van Fi
nanciën, Sergei Sjatalov, zei dat
Yukos dan wel het initiatief-^
moet nemen voor een beta-fl
lingsregeling. Met een geschat >1
vermogen van 15,2 miljard dol- V
lar stond Chodorkovski als rijk- Ij
ste zakenman van Rusland vo
rig jaar op de 26ste plaats van
de lijst met meest vermogende
personen ter wereld. De in
vloedrijke oligarch moet nu re
kening houden met een gevan
genisstraf van tien jaar wegens
fraude, verduistering en belas
tingontduiking. Chodorkovski
werd in oktober 2003 gearres
teerd. Volgens zijn aanhangers
zit president Poetin persoonlijk
achter de juridische vervolging,
omdat Chodorkovski openlijk
zijn steun voor de oppositie
had uitgesproken.
overgedragen documenten uit
het militaire proces van 1947
tegen de verantwoordelijken
van het concentratiekamp. Zo
zitten er verslagen tussen van
het verhoor van verdachten en
andere bewijsstukken. Het gaat
in totaal om tweehonderd tot
driehonderd pagina's, maar de
documentalisten van het muse
um hebben nog niet genoeg tijd
gehad de stukken goed te be
studeren.
Het concentratiekamp Mittel-
bau-Dora werd in augustus
1943 opgericht als het buiten
kamp Dora van het grotere Bu-
chenwald. Gevangenen moes
ten er onder onmenselijke om
standigheden een ondergrond
se fabriek aanleggen voor de
bouw van raketten. In oktober
1944 werd Mittelbau-Dora een
zelfstandig concentratiekamp
met een veertigtal buitenkam
pen. Van de in totaal 60.000 ge
vangenen overleefden 20.000
mensen hun verblijf in Mittel
bau-Dora niet.
Karachi - Het Pakistaanse departement van verkeer ruimt duizenden in beslaggenomen luchthoorns op
na een campagne die de geluidsoverlast in de miljoenenstad Karachi wegens overmatig gedaxonneer
moet terugdringen. Foto: Epa/Akhtar Soomro
Jakarta - De Indonesische ex-
bevelhebber Wiranto dreigt
naar de rechter te stappen om
de uitslag van de eerste ronde
van de presidentsverkiezingen
aan te vechten. Volgens Wiran
to zal de uitslag onbetrouwbaar
zijn omdat er vele aanvankelijk
ongeldig verklaarde stemmen
nu alsnog worden meegeteld.
Een zegsman van Wiranto's
Golkarpartij heeft tegen ver
scheidene Indonesische en Au
stralische media verklaard
voorbereidingen te treffen voor
een gang naar de rechter. Een
definitief besluit zal vallen als
alle stemmen zijn geteld, en dat
kan nog wel meer dan een week
duren.
Bij de ongeldig verklaarde
stemmen gaat het om stem
briefjes die twee in plaats van
één gaatje hebben. Indonesiërs
moesten maandag een gaatje
prikken in de foto waarop hun
kandidaat te zien was. Doordat
talrijke stembriefjes gevouwen
bleven, kwamen er twee gaatjes
in, een in de foto en een in een
tekst. Voor veel stembureaus
was dit reden de stemmen on
geldig te verklaren. De Nationa
le Kiescommissie bepaalde ver
volgens dat als overduidelijk is
dat er verkeerd is geprikt, de
stemmen gewoon gelden.
Wiranto meent dat deze situatie
verkeerde tellingen en ook frau
de in de hand werkt. Hij is sa
men met de huidige president
Megawati verwikkeld in een
spannende strijd om de tweede,
plaats. Een van bffllen zal het
in september in een tweede en
beslissende ronde moeten op
nemen tegen de zeer waar
schijnlijke winnaar, ex-generaal
Susilo Bambang Yudhoyono.
Na telling van 55 miljoen stem
men was de voorlopige uitslag
als volgt: Yudhoyono 33,6 pro
cent, Megawati 26,6 procent en
Wiranto 22,1 procent. In totaal
konden ongeveer 153 miljoen
Indonesiërs hun stem uitbren
gen. De opkomst was naar ver
wachting tussen de 80 en 90
procent.
Nederland heeft als voorzitter
van de Europese Unie (EU) In
donesië gecomplimenteerd met
de eerste ronde van de presi
dentsverkiezingen. De EU
noemt Indonesië een belangrij
ke strategische partner.
.cow
