'Leg de Bijbel op de krant van vandaai
REGIO
Mogelijkheden voor boerenwandelpaden in Haarlemmermee
Katwijk
NAVRAAG
Bij de benzinepompen van Total en Texaco moet binnenkort niet
alleen voor benzine, maar ook voor lucht worden betaald. Het
y gaat waarschijnlijk 50
Lucht moet wat mij cent kosten om de ban-
7 jj.. 5 den van een auto weer
betreft gratis blijven op spanning te brengen.
Wat vindt directeur W.
DE WILDT van MultiEnergy-onderdeel van de Motorhuisgroep en
exploitant van 17 Shell-benzinestations in West-Nederland, van
deze (luchtige) kwestie?
Wat gaan we nu krijgen? Moet de consument ook al gaan be
talen voorgebakken lucht?
„Gebakken lucht is het natuurlijk niet. Ook tegenover deze
dienst die aan de klanten wordt aangeboden, staan kosten. Er
moet een apparaat voor worden aangeschaft, er draait een com
pressor, er wordt stroom verbruikt, kortom: het kost altijd geld."
Maar de benzine is nog nooit zo duur geweest. Is het dan niet
raar om ook het laatste beetje lucht uit de consument te per
sen?
„Een wakkere consument begrijpt echt wel dat wij als exploitant
van benzinepompen nau
welijks invloed kunnen
uitoefenen op de benzine
prijs. Als die omhoog
vliegt, heeft dat te maken
met de kosten van een vat
olie op de wereldmarkt of
met accijnsverhogingen
van de overheid. Wij zijn
in feite alleen maar een
doorgeefluik."
Gaan uw Shell-pompen
dan ook geld vragen voor
het oppompen van auto
banden?
„Nee. Voor ons is dit een sl~~.
dat gratis blijven. Ik heb er ook geen moeite mee als mensen al
leen langs de pomp rijden om hun banden op te pompen. Ik
heb natuurlijk liever dat ze ook hun tank meteen volgooien,
maar een goede bandenspanning heeft ook te maken met vei
ligheid. Misschien heeft iemand net getankt en komt hij vervol
gens tot de conclusie dat hij met een te zachte band rijdt. Dan
moet hij gewoon bij ons terechtkunnen. Gratis."
Wat is het volgende dat we kunnen verivachten? Dat er ook
moet worden betaald voor de spons en het emmertje water als
je aan de pomp zelf je ruiten schoonnmakt?
„Waar er kosten worden gemaakt - zoals ik net al beschreef
voor de apparatuur om banden op te pompen - kun je ook kos
ten doorberekenen. In het geval van het emmertje water is dat
marginaal, dus verwacht ik niet dat dat gebeurt. Maar in het
verleden is bijvoorbeeld wel sprake geweest van vergoedingen
voor pinbetalingen bij de pomp. Dat is ook een behoorlijke kos
tenpost. Maar uiteindelijk is daar toen niet voor gekozen."
De mededingingsautoriteit NMA heeft benzinemaatschappijen
nog wel eens acliter de broek gezeten vanwege onderlinge
prijsafspraken. Heeft u een belletje geluid van Total of Texaco
over de prijs van lucht?
„Geen idee of er met Shell contact is opgenomen. Maar ik ben
niet gebeld."
Tekst: Dick van der Plas Foto: Archief Leidsch Dagblad
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1954, Maandag 5 Juli
LEIDEN - Zaterdagmiddag brachten wij een bezoek aan de jubileren
de speeltuinvereniging „Oosterkwartier", waar deze middag ruim hon
derd kinderen het jubileum vierden van deze vereniging. Dit geschied
de op de fleurige wijze, die wij hier gewend zijn, en wel met een bloe
mencorso voor groepen en individuele deelnemers, waarbij ook werd
gelet op een aardig bloemen-arrangement. De jury had geen gemakke
lijke taak, en de jongens en meisjes hebben lang moeten staan - keu
rig op een rij opgesteld - voordat de jury tevreden was en met de punt-
nenlijsten het clubhuis opzocht. „Werkmans Wilskracht" en „Kunst
en Genoegen" marcheerden daarna al spoedig fier het terein op.
ANNO 1979, woensdag 4 juli
OEGSTGEEST- De Haagse Viviane van den Houten, die de komende
weken als Rozenkoningin door het land zal reizen om het binnen
landse toerisme naar Den Haag te stimuleren, was gistermiddag op
visite in Oegstgeest. Hier overhandigde zij bloemen aan de bezoe
kers van de wekelijkse markt aan de lange Voort.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worde
n veertien dager
8406 t.n.v. UDC Media b.v., Postbus 2,1800 AA Alkmaar, onder vermelding; van
Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan
de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto
binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
door Wim Koevoet
Haarlemmermeer - Voorzitter Jan Ham van de
Agrarische Natuurvereniging Haarlemmer
meer ziet mogelijkheden voor boerenwandel-
paden rondom de Olmenhorst en nabij Bui
tenkaag en in andere gebieden in de polder.
Hij zou graag een proefproject beginnen van
drie jaar. Daarvoor heeft hij zo'n 100.000 euro
nodig. De gemeente Haarlemmermeer is voor
alsnog niet van plan 'gestructureerde subsidie
stromen' op gang te brengen, heeft wethouder
A. van Dijk (WD) hem laten weten, die voor
het overige 'positief is over boerenwandelpa-
den.
Daarmee zijn de boerenwandelpaden niet van
de baan, zégt Ham. Hij wil agrariërs overtuigen
van de mogelijkheden die zijn ideeën in zich
bergen, want het is de voorzitter duidelijk ge
worden dat het initiatief bij de sector zelfvan-
daan moet komen. „Ook al is de vergoeding
voor het zogenaamde recreatief medegebruik
van agrarische gronden niet kostendekkend,
de boeren kunnen er toch wat mee verdienen.
Stel: ze willen boerderij-ijs verkopen. Dan kan
het interessant zijn om een wandelpad langs je
boerderij te hebben lopen."
Volgens Ham gebeurt het nog niet vaak dat
een akkerbouwer zijn perceel openstelt voor
wandelaars. Hij voorziet aanloopproblemen
en begeleiding van een 'betrouwbare partner'
is dan van groot belang. Zijn Agrarische Na
tuurvereniging Haarlemmermeer kan die rol
vervullen, denkt Ham.
Door het inzaaien van bloemrijke akkerran
den, denkt hij agrariërs over de streep te kun
nen trekken. Hij beschikt over een legertje van
40 'actieve leden' dat die klus met liefde klaart.
Maar er is meer nodig om een agrariër zo ver
AANGENAAM
te krijgen dat hij wandelaars toelaat. Han
stuurt aan op een basisvergoeding voor li
bruik van de grond. „Voor de aanleg van
boerenwandelpad wordt grond uit de pr<
tie gehaald. Dat moet toch op een of and
manier worden gecompenseerd." Maar ifBI
geen zicht is op subsidie van de gemeent t,
hoopt Ham de boeren ervan te overtuigetf f
de paden ook wat kunnen opleveren: ,,D
nadering wil ik verder uitwerken, in samt
spraak met de leden. Wanneer er wandel
mogelijk zijn, durf ik niet te zeggen, maaijse
die paden er komen, staat voor mij vast.'
bi
Ti
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg
E-mall: directie.hdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor,
Adriaan Brandenburg
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-515° 567
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.-.
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5 '50 543
Personeel: 075-6813677
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met 075-6813636
LEZERSSERVICE
0800 -1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072 - 5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za: 08.00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12.00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie
tussen 12.00 en 13.00 uur belt, ontvangt de
krant op maandag.)
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij eep
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Als je vanuit Leiden naar
het strand wilt, is Katwijk
de meest voor de hand
liggende optie en dan na
tuurlijk meer bepaald
Katwijk aan Zee. De ge
meente Katwijk bestaat
immers uit twee dorpen,
het al in 1224 vermelde
Cativijk dat apud Renum
'bij de Rijn' ligt en het in
1398 voor het eerst ge
noemde Catwyc op ter
Zee, dat nu Katwijk aan
Zee heet.
Waarschijnlijk is Katwijk
ergens tussen het jaar
1000 en het jaar 1200
ontstaan op de plaats
van het huidige Katwijk
aan den Rijn. Na verloop
van tijd ging een deel van
de voornamelijk uit vis
sers bestaande bevolking
van deze plaats echter
dichter bij zee wonen.
Dat was natuurlijk een
stuk handiger als je met
de visvangst je geld
moest zien te verdienen,
maar het bracht uiter
aard ook de nodige risi
co's met zich mee. Zo
dicht aan zee had je im
mers een grotere kans op
overstroming dan meer
landinwaarts. Het voor
deel van het wonen aan
zee was voor velen ken
nelijk echter toch groter
dan het nadeel ervan.
Omdat men deze ver
plaatsing naar de kust
niet echt als een verhui
zing naar een andere
plaats zag, werd de nieu
we nederzetting aan zee
ook Katwijk genoemd,
maar omdat de beide
Katwijken best een stukje
Uit elkaar lagen, werd er
onderscheid gemaakt
tussen Katwijk aan Zee
en Katwijk aan den Rijn.
De oorspronkelijke bete
kenis van de plaatsnaam
Katwijk is niet zo gemak
kelijk te achterhalen. Het
tweede deel wijk valt nog
wel mee. Dat is namelijk
afkomstig uit het Latijnse
woord vicus 'nederzet
ting'. Het eerste deel is
een stuk lastiger te ver
klaren. Het zou een oude
mannenvoornaam Kat of
Kate kunnen zijn, maar
omdat zulke namen in
plaatsnamen meestal in
verbogen vorm voorko
men, zouden we dan eer
der Katswijk, Katenwijk
of Kattenwijk verwach
ten. De plaatsnamen Ka-
tendrecht (bij Rotterdam)
en Kattendijke (bij Goes
in Zeeland) kunnen mis
schien wel uit zo'n voor
naam verklaard worden.
Ook de dierennaam kat
ligt als verklaring van de
naam Katwijk niet zo
voor de hand. Omdat
men dit woord in de
middeleeuwen nog als
cat te schreef, zouden we
dan namelijk - in elk ge
val bij de oudste vormen
- eerder Cattewijc of Cat-
tenwijc dan Catwijc moe
ten vinden. De Brabantse
plaatsen Kattenberg (bij
Oirschot) en Kattenbosch
(bij Reusel) zijn mogelijk
wel voorbeelden van
plaatsnamen met de die
rennaam kat.
Een woord dat in ver
band met Katwijks lange
geschiedenis als vissers
plaats goed lijkt te pas
sen, is kat 'vissersboot'.
Er is echter een belang
rijk bezwaar tegen deze
verklaring. Het woord kat
is hier namelijk een ver
korting van katschip, dat
pas vanaf de tweede helft
van de zeventiende eeuw
in Nederland voorkomt.
Dit woord is dus meer
dan vijfhonderd jaar jon
ger dan de oudste ver
melding van de plaats
naam Katwijk en het is
daarom zeer onwaar
schijnlijk dat het in de
plaatsnaam Katwijk
voorkomt. Wel kan het
voorkomen in de Noord-
Hollandse plaatsnaam
Katham (bij Volendam)
die pas in de negentien
de eeuw voor het eerst
wordt genoemd.
Voor het woord katte
'met aarde opgehoogd
terrein, opgehoogde weg'
geldt hetzelfde bezwaar
als voor de dierennaam
kat. Ook hier zouden de
oudste vormen van de
bijbehorende plaats
naam Cattewijc of Cat-
tenwijc hebben moeten
zijn. Bovendien komen
we ook dit woord pas
lang na de dertiende
eeuw voor het eerst te
gen.
Ten slotte is er nog een
woord fcarmet als bete
kenis 'slecht, onvrucht
baar', dat bijvoorbeeld
ook voorkomt in katte-
klei 'slechte klei, klei
waarop je niets kunt ver
bouwen'. Katwijk zou
dan 'nederzetting met
slechte, onvruchtbare
grond' betekenen. Nu
weet ik niet precies hoe
het met de kwaliteit van
de grond in Kativijk ge
steld is, maar ook als die
niet zo geweldig zou zijn,
kun je je afvragen of men
dat in de naam van de
plaats uit heeft willen
dragen.
De verklaring van
plaatsnaam KatwijÜ 0
dus een probleem,
van de verklaringen!
in de loop van de tij
bedacht, lijkt erg wil
schijnlijk, maar wat?2
dan wel moet zijn, ipn
niet duidelijk. MaaijT
schien is het ook ni|
erg dat niet overal
pasklare oplossing
is. Er moet toch ooi.
overblijven om oveijn
denken terwijl je lel""
op het Katwijkse si
ligt.
Reacties en tips voonf)
rubriek kunt u sturé&
naar de redactie vaw
krant, Postbus 54, 2$^
AB Leiden, onder ver
ding van de rubriekPA
naam 'Aangenaam'
mailen naar de au
kan ook: schoon-
heim@inl.nl
Tanneke Schoonhei
14
SER
BOVEN'
Wat stelt geloof nog voor
deze eeuw? Voor de een is
religie een leidraad in het
leven, voor de ander
volstaat een geloof aan
iets. In 'Hierboven' zeven
vragen aan een
hedendaags gelovige. Deze
week pastoor Schlatmann
(74). Meer dan twintig jaar
lang preekte hij in de
Meerburgkerk in
Zoeterwoude, nu is hij al
negen jaar met pensioen
maar preekt nog iedere
zondag. Afgelopen
zaterdag leidde
Schlatmann bijvoorbeeld
een kampmis voor de
Leidse scouting Sint Jozef.
door Marieke de Kok
Heeft u het geloof van huis uit mee
„Ik ben opgegroeid in een katholiek
gezin, maar het accent lag op het
helpen van andere mensen. Ik weet
nog heel goed, het is nu 68 jaar gele
den, dat ik op een dag thuiskwam uit
school en dat ik mijn vader erwten
soep zag uitdelen aan de armen. Dat
had je toen nog. Ik vond het heel op
merkelijk dat mijn vader dit deed,
want in het huishouden stak hij
nooit een poot uit. Ik vertelde dit
verrukt aan mijn moeder. Maar zij
zei tegen mij dat ik mij moest inhou
den, want het was voor die mensen
heel erg om om een pannetje soep te
vragen. Het is me altijd bijgebleven
en het speelt nog steeds een belang
rijke rol in mijn leven: dat je moet
luisteren naar mensen, in plaats van
meteen te vertellen wat jij ervan
vindt. Een week voor mijn inwijding
als pastoor kreeg ik een brief van
mijn moeder waar dit in stond."
Wat is uw mooiste bijbelverhaal?
„In het oude testament staat een
droom van Salomo, zoon van David,
beschreven. Hij droomt dat hij een
wens mag doen en hij wenst dat hij
een hart krijgt dat weet te luisteren.
Prachtig vind ik het, want je kan pas
echt iemand helpen als je goed naar
die persoon geluisterd hebt. Als je bij
de supermarkt bijvoorbeeld een be
delaar ontmoet, kun je beter eerst
oprecht geïnteresseerd met hem in
gesprek gaan, voordat je kritiek
geeft. Als je eerst goed naar hem
Pastoor M. Schlatmann: „Een wonder is iets dat plaatsheeft in mensen, iets dat ze verbaasd doet staan."
Foto: Dick Hogewoning
hebt geluisterd, zal hij eerder van je
aannemen datje meer respect hebt
voor mensen die werken voor hun
geld - door bijvoorbeeld een instru
ment te bespelen - dan voor mensen
die alleen maar hun hand ophou
den."
Gelooft u in wonderen?
„Een wonder is iets dat mensen ver
wondert. Vroeger verwonderde de
bliksem mensen, nu niet meer. Een
wonder is iets dat plaats heeft in
mensen, iets dat ze verbaasd doet
staan. Wonderen beginnen altijd
met iets heel kleins, iets heel onbe
nulligs. Toen Jezus vierduizend
mensen te eten gaf, begon dat won
der met een klein jongetje dat zijn
broden wel wilde delen met de me
nigte. Doordat hij over zijn muur
van egoïsme heenstapte, volgden
andere mensen zijn voorbeeld en
begonnen ook uit te delen. Zo werd
iets kleins, onwaarschijnlijk groot.
En zo is het nog steeds. Ik geloof niet
dat door een wonder Afrika verlost
kan worden van de hongersnood. Ik'
denk wel dat onbegrijpelijk optimis
tische mensen op een vierkante me
ter grond beginnen met landbouw
en zo een kettingreactie kunnen ver
oorzaken."
Gelooft u in de bijbel van kaft fn
kaft?
„Ik weet niet of alles wat in de?a
staat ook daadwerkelijk heeft f
gehad. Ik heb daar de kennis if
voor in huis. Ik moet zeggen d'
het ook niet echt interessant vi
om dat te weten. Wat ik wel re?
boeiend vind, is wat die bijbelf
len voor uitwerking hebben g
Jezus luisterde naar de mensel
zag ze als een serieuze partner?
moet de bijbel vertalen naar df1
mensen van nu. De bijbel moer1
de krant van vandaag liggen. 7\s
kunnen bijbelverhalen inspeleP
het leven van de mensen, nu. I?J
bel weet niet van locomotieven
digitale camera's." rj1
idi
Gelooft u in engelen? n
„Engel betekent boodschappej'
vertellen niet alleen maar het P
nieuws, maar ze vertellen iets.jf
je wat mee kan. Ik geloof in enj
van mensen die je met een on|
wachte opmerking kunnen hel
uit de narigheid te komen. Tor.
een keer een beetje in de puref'
sprak ik een oud dametje die 2
een preek van mij haar echt u'
put had geholpen. Het hielp r
op dat moment in te zien dat if
nog niet zo stom is wat ik met F
leven gedaan heb
Hoe verklaart u het leed in de
als er een goede God is?
„Net zoals er engelen van mei
zijn, zijn er ook duivels van me
Dit zijn mensen die mij ontzei
tegenvallen en mij negatief vei
sen. Ze hebben zichzelf kenni
niet in de hand. Een deel van
leed is te verklaren omdat mei
elkaar dit aandoen. Dit vind
moeilijk, want er is sprake vanl
schuldige partij. Het is dan zo
makkelijk om te zeggen dat wij
nooit zouden doen. Maar ook!
die met plezier Joodse kindere
gaskamer induwden, waren g(
jongens. Een ander deel van
wordt veroorzaakt door aardbi
gen en dergelijke. Ik weet er
van, maar ik weet wel dat een
nooit Gods wil is geweest. Je
iets negatiefs in je leven omzet
iets moois. Een jongen die ik
verloor zijn moeder. Daardoor!
hij nu mooi werk in de ouderej
Maar je kan niet zeggen dat zij
moeder om Godsiwil stierf, zoi
dat goede werk zou doen. Dat
zin."
Wat missen niet-gelovigen?
„Ik probeer als pastoor 'op ver?'
te helpen'. Dat houdt twee d
in. Ten eerste vertel ik verhaleif(
bedoel niet alleen maar bijbelvP
len, maar ook de eigen ervaj
de herkenning uit de bijbelverfj
Ik probeer mensen ook houvas
geven. Zo kunnen mensen wee?*
der. Mensen hebben het nodigt
deel uit te melken van een gen
schap, het bij elkaar horen. Dal
sen niet-gelovigen."
