Saddam Hussein aangeklaagd
BUITENLAND
Westen moet conflicten anders aanpakken
VS zetten 25 miljoen
op hoofd al-Zarqawi
Nederlandse politie wil informatie over Fourniret
Uitlevering
vier generaals
door Servië
Ruimtesonde zendt eerste
beelden ringen Saturnus
Milosevic ziek; uitstel proces
'Ik ben de president van Irak'
en door
=egolf Spanje
D - De aanhoudende hitte
IAn van Spanje heeft deze
\n mogelijk vier mensen
en gekost. De slachtof-
,Cigen problemen aan hart
ïtwegen. Madrid kampte
met temperaturen tot
ien Celsius, de heetste 1
104 jaar. In Sevilla waren
tegen de uitval
voom als gevolg van een
id e vraag naar elektriciteit
lfrconditioningsinstalla-
-hi; de stad liepen de tem-
op tot 47 graden.
7er
:»y-siik
.m vervolgd
;ren - De voormalige BBC-
/artator en kersverse euro-
Robert Kilroy-
niet worden vervolgd
kwetsende uitlatingen
ïriirabieren die hij begin dit
n. led in een krantenartikel.
0 \Silk omschreef Arabieren
olad The Sunday Express
mfmoordterroristen en
toieerders van ledematen'.
ntewandeling
onauten
:n
- Met een week vertra-
een Amerikaanse
i Russische astronaut aan
tenkant van het interna-
cij ruimtestation ISS repa-
so(erkzaamheden uitge-
stnEen eerste poging vorige
werd wegens
n 2obleem in het zuurstof-
van de Amerikaan Mi-
incke na enkele minuten
'anoken. De reparatie nam
rerlr in beslag.
3 doodt
86lers en buur
kotL - Een man heeft woens-
■vijbnd in het Waalse dorp
"bei de provincie Luik na een
vee ruzie zijn buurman en
visouders gedood. Ook
hij levensgevaarlijke ver-
toe aan zijn vrouw
ani te hulp gesnelde ver-
ingiter. De politie, die de
olganhield, heeft nog geen
details over hem vrijge-
Ihoyono aan
in Indonesië
TA - De voormalige gene-
[ïsilo Bambang Yudhoyo-
lakt maandag volgens de
Mjen de grootste kans om
sidentsverkiezingen in
esië te winnen. Yudhoyo-
li volgens een rondvraag
ae.' 2000 mensen 43,5 pro-
*an de stemmen krijgen.
vh Yudhoyono en zijn
rivaal generaal Wiranto
groot gat. Wiranto
slechts 14 procent kun-
tekenen. De huidige presi-
trekt slechts
'Irocent van de stemmen,
i
bidplaats VS
|„1eim gehouden
e creek - Meer dan vijftig
Waldo Wilcox het ge-
vvan Range Creek voor
gehouden. Geïnteresseer-
hij op afstand en
mondjesmaat liet hij
.re!aar wetenschappers toe.
74-jarige zijn ranch in
^heeft verkocht aan de fe-
,sb overheid mag iedereen
..Teten en zien: een van de
en belangrijkste arche-
sche vindplaatsen van de
anse cultuur in Noord-
lika. Wetenschappers ho-
!r vooral aanwijzingen te
;n over het lot van de Fre-
:-indianen, die tussen 600
100 na Christus in de regio
sEn'
losevic-rechter
eriiy overleden
n' haag - Sir Richard May, die
Ptwee jaar voorzittend
r is geweest in de Milose-
1 ?ak, is gisterochtend thuis
ulSt Engelse Oxford overle-
Dit heeft het Joegoslavië-
jinaal laten weten. May is
rj~kr geworden. De Brit May
»inds 1997 rechter aan het
viof in Den Haag. Hij ver-
f wereldwijde bekendheid
Milosevic in juni 2001
pet tribunaal was overge-
en.
ndaal van
jnetië vast
!tt IjtiM - Met de arrestatie van
d^sychisch gestoorde man,
orkpend met een boodschap-
liarretje en een moker,
gr<tt de politie in het Italiaan-
enetië een reeks vemielin-
to^an religieuze kunstwerken
trefebben opgelost. De 38-jari-
obtonio Benacchio zou het
"ieHopen weekeinde beelden
rond zes verschillende
nilen en paleizen hebben ver-
zvfl. Onder de kunstwerken
(lij onder handen nam, wa
it enkele van de beroemdste
e- Venetië rijk is. Volgens de
'lammeester van Venetië is de
ten met de hamer 'een geïso-
de gek'. Hij is overgebracht
r een psychiatrische inrich-
door Carel Coseling
den haag -De aanpak van conflicten in de
wereld, die de basis kunnen vormen voor
terrorisme, vergt een heel andere manier
van denken en werken door de westerse
democratieën. We kunnen niet zomaar in
een land binnendringen en daar onze
waarden en normen opleggen. Dat lost
niets op en leidt eerder tot nog meer con
flicten in de toekomst. Dit stelt professor
HJ. Albrecht, directeur internationaal
recht aan het gerenommeerde Max
Planck Instituut in het Duitse Freiburg.
„Succesvolle landen, staten die hun ei
gen vrede en veiligheid kunnen garan
deren, ook in sociaal opzicht, zijn buiten
het oude Europa een uitzondering. Daar
zie je vooral zwakke of tekort schietende
staten. Dat leidt tot het ontstaan van
conflicten en geweld. In die landen ne
men informele controlesystemen het
over van de formele, zoals politie en jus
titie. Dat leidt ertoe dat een staat intern
uiteen yalt en er een sfeer van confron
tatie ontstaat die regelmatig eindigt in
geweld. Er ontstaat een soort algemene
barbaarsheid."
Professor Albrecht (54) heeft een som
berwereldbeeld. „Zwakke staten ken
nen vele problemen. Onveiligheid, wan
trouwen, willekeurig geweld, straffeloos
heid. Normen vervagen. De sociale con
trole neemt af. Staatsorganen staan vaak
in dienst van bepaalde groepen. Er ont
staat een soort schaduweconomie met
corruptie, een zwarte markt en georga
niseerde misdaad. De beschikbaarheid
van wapens en drugs neemt toe."
Voorbeelden heeft de professor zo bij de
hand: Bosnië, Kosovo, Afghanistan en
Irak. Het Westen heeft daarop gerea
geerd door van buitenaf in te grijpen.
Soms gebeurt dat al als het geweld nog
gaande is. Zo krijgt een nationaal pro
bleem een internationale dimensie. Al
brecht: „Maar al die conflicten hebben
nationale wortels. Ze ontstaan uit de lo
kale cultuur. Daar moet je dus rekening
mee houden als je ingrijpt, wil die in
greep succesvol zijn. Je moet nationale
tradities en culturen integreren."
Dat laatste gebeurt nu niet of onvol
doende, meent de Duitser. „Je komt van
buiten en kiest partij. Je optreden heeft
geen democratische basis. Je komt bo
vendien met 'vreemde' normen en
waarden die je anderen oplegt. Veel lan
den hebben boter op hun hoofd omdat
ze eerder niets deden om te voorkomen
dat de situatie uit de hand liep." Daar
naast moeten landen er rekening mee
houden dat ingrijpen ertoe kan leiden
dat andere partijen van buitenaf invloed
proberen uit te oefenen.
Ook speelt de vraag hoe een ingreep ge
rechtvaardigd kan worden. Er is immers
geen internationale politie, terwijl uit
spraken van de VN en de Veiligheids
raad 'niet afdoende' zijn. In plaats daar
van wordt nu getracht een soort globale
justitie in het leven te roepen waarbij de
VN, de Veiligheidsraad, EU, Navo, men
senrechten- en hulporganisaties zich
bezighouden met het voorkomen van
geweld, dan wel het onderdrukken er
van.
„Maar welke middelen zet je daarbij in
en welk rechtssysteem hanteer je? Je
komt op het scheidingsvlak van natio
naal en internationaal recht", aldus Al
brecht.
Er komt nog een ander aspect bij. Con
flicten in zwakke staten betreffen vrijwel
altijd een strijd tussen bevolkingsgroe
pen, hebben een etnische achtergrond.
Ook nadat vrede bereikt is, blijft het
conflict in de hersenen van betrokkenen
en latere generaties een rol spelen. Er
ontstaat een nationaal trauma, een
stemming van 'wij en zij'. Zo krijg je in
Albrechts visie, 'de barbaren' van mor
gen. Een dergelijk conflict kan elk mo
ment weer tot uitbarsting komen. Soms
krijgt het ook een politieke invulling,
waardoor het machtsmonopolie van
moderne democratieën wordt uitge
daagd.
„Het fenomeen 'oorlog' is zo heel an
ders geworden. Je moet dus experimen
teren met ingrijpen, leren en evalueren.
Tot nu toe hielden wij ons bezig met in
dividuele gevallen. Nu gaat het om een
collectief, een groep. Het belangrijkste is
de veiligheid. Die moeten we garande
ren. Maar hoe doen we dat? En wat ge
beurt er nadat de strijd gestaakt is en de
vredesmacht is vertrokken? Het zijn vra
gen die allemaal onderzocht moeten
worden, en waarop we antwoorden
moeten vinden ten behoeve van onze ei
gen toekomst."
washington/anp - De Ameri
kanen hebben de premie voor
de arrestatie van topterrorist
al-Zarqawi verhoogd naar 25
miljoen dollar. De beloning is
nu dezelfde als die voor de lei
der van het terreurnetwerk al-
Qaeda, Osama bin Laden.
Tot nu toe was er een premie
van tien miljoen dollar uitge
loofd voor inlichtingen die lei
den tot de arrestatie of dood
van de terrorist. De Jordaniër
al-Zarqawi geldt als de top
man van al-Qaeda in Irak. Het
Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken uitte
woensdagavond zijn vastbera
denheid om de terrorist voor
het gerecht te brengen.
Volgens Washington maken
al-Zarqawi en zijn groepering
al-Twahid zich schuldig aan
aanslagen en ontvoeringen in
Irak. De groep claimde de ont
hoofdingen van twee gegijzel
de buitenlan«|fs, onder wie
een Amerikaan.
Begin deze week meldden
Arabische zenders dat de Jor
daanse terrorist zou zijn ge
grepen, maar de Amerikaanse
strijdkrachten spraken de be
richten tegen.
De Amerikanen in Irak maken
onafgebroken jacht op al-Zar-
qawi. Bij de jongste aanval op
een schuilplaats van zijn be
weging kwamen vier personen
om het leven.
De luchtaanval was gericht op
een huis in de stad Fallujah.
Volgens ooggetuigen zijn er
ongeveer tien gewonden. De
Amerikanen spraken over een
aanval met precisiewapens.
Zij besloten in te grijpen na
'veelvoudige bevestigingen'
van Iraakse en multinationale
geheime diensten.
cavtat/gpd - Servië heeft don
derdag een begin gemaakt met
de procedure die moet leiden
tot de uitlevering van vier gene
raals aan het Haagse oorlogstri
bunaal. De stap werd in het
Westen gezien als een door
braak. Het land had acht maan
den gedraald met de procedu
re. In oktober vorig jaar ontving
Servië de aanklacht tegen de le
gergeneraals Pavkovic en Laza-
revic en de politiegeneraals
Lukic en Djordjevic. De toen
malige premier Zivkovic deed
er niets mee. Zivkovic dacht dat
hij een afspraak had met hoofd
aanklaagster Del Ponte dat er
niet nog meer Serviërs aange
klaagd zouden worden.
Nadat dit jaar de pro-Westerse
Zivkovic als regeringsleider
werd opgevolgd door de gema
tigde nationalist Kostunica, leek
de aanklacht bestemd voor de
prullenmand. Maar donderdag
deponeerde het ministerie van
buitenlandse zaken het docu
ment onverwacht bij een recht
bank in Belgrado.
Dat betekent dat de procureur
nu de arrestatie kan gelasten
van de vier generaals. Indien de
rechtbank meent dat er vol
doende reden is voor uitwij
zing,kan het kwartet op een
vliegtuig naar De Haag worden
gezet. De doorbraak kwam
minder dan een week na de ze
ge van Boris Tadic in de Servi
sche presidentsverkiezingen.
Tadic, kandidaat van de pro-
Westerse Democratische Partij,
versloeg de ultranationalist
Nikolic overtuigend.
De start van de uitleveringspro
cedure kwam niettemin als een
verrassing voor westerse diplo
maten in de Servische hoofd
stad Belgrado. Premier Kostuni
ca had in het verleden gesugge
reerd dat de generaals eventu
eel in Servië berecht zouden
worden, niet in Den Haag.
Een van de aangeklaagden is
ex-generaal Nebosja Pavkovic-
,die tijdens de revolte van okto
ber 2000 een verzoek weigerde
van president Milosevic om
troepen tegen de betogers in te
zetten.
pasadena/anp - De Ameri-
kaans-Europese ruimtesonde
Cassini-Huygens heeft gisteren
de eerste beelden van de ringen
van Saturnus naar de aarde ge
zonden. De onderzoekers van
NASA en ESA toonden zich op
gewonden over de kwaliteit van
de zwart-witfoto's, die al een
behoorlijk gedetailleerd beeld
laten zien van de mysterieuze
ringen van Saturnus. Ook Pan,
de binnenste maan van Satur
nus, is te zien op de beelden.
De Cassini-Huygens kwam gis
terochtend in een baan om Sa
turnus. Volgens de 'vluchtlei-
ding' is de ruimtesonde, zeven
jaar na zijn lancering, in perfec
te staat bij zijn reisdoel aange
komen.
De sonde vloog zonder proble
men door de ringen van de op
een na grootste planeet van ons
zonnestelsel. Vervolgens werd
de stuwmotor geactiveerd om
het vaartuig in een baan rond
de planeet te brengen.
De sonde Huygens wordt op 25
december losgekoppeld van
Cassini, waarna het apparaat
zal neerdalen in de atmosfeer
van Titan. De grootste van de
31 manen van Saturnus werd
ontdekt door de 17e-eeuwse
Nederlandse astronoom Chris-
tiaan Huygens.
Het Cassini-Huygens-project
was omstreden. Milieugroepe
ringen hoopten in 1997 de lan
cering via de rechter te kunnen
verbieden, omdat Cassini-Huy
gens ruim 32 kilo plutonium bij
zich heeft. Zij vreesden een
ramp als het plutonium, dat
wordt gebruikt voor de stroom
voorziening, bij een mislukte
lancering zou vrijkomen.
den haag - Het proces tegen
Slobodan Milosevic bij het VN-
tribunaal in Den Haag wordt
twee weken uitgesteld. De ad-
vokaat van de vroegere Joego
slavische president heeft hier
om gevraagd wegens 'ziekte'
van Milosevic. Deze zou ko
mende maandag beginnen met
zijn verdediging.
De advokaat van Milosevic zei
gisteren dat diens gezondheid
'tamelijk slecht' is door de grote
werkdruk die het proces ver
oorzaakt. Hij verwachtte dat het
Hof de beslissing tot uitstel
vandaag bekend zal maken, zo
verklaarde hij tegen een inter
nationaal persbureau. Een
woordvoerder van het VN-tri-
bunaal wilde de beslissing des
gevraagd niet bevestigen.
'Franse Dutroux' vermoordde vrouw terroristenleider
bagdad/gpd-rtr- Een afwisse-
lend strijdlustige en neerslachti
ge Saddam Hussein heeft het
proces tegen hem gisteren 'thea
ter* en George Bush 'de echte cri
mineel' genoemd. De 67-jarige
Iraakse oud-president verscheen
voor het eerst sinds zijn arresta
tie eind vorig jaar voor een
Iraakse rechter in Bagdad. Hij
werd aangeklaagd voor misda
den tegen de menselijkheid, oor
logsmisdaden en volkenmoord.
Saddams advocaten waren niet
aanwezig bij de zitting, die een
half uur duurde. Het door zijn
familie aangezochte internatio
nale team van advocaten wacht
nog op toestemming om Irak
binnen te komen. Gedetailleer
de aanklachten zijn pas over
enkele maanden gereed en het
proces tegen Saddam en elf
mede-aangeklaagden begint
waarschijnlijk pas volgend jaar.
Van de zitting van de speciale
rechtbank, ingericht in een ge
bouw op een van Saddams
voormalige paleiscomplexen
waar de Amerikanen hun
'Camp Victory' van gemaakt
hebben, werden later op de dag
televisiebeelden vrijgegeven.
„Ik ben Saddam Hoessein, pre
sident van Irak", zei de ex-dic-
tator uitdagend volgens aanwe
zige journalisten.
Na de zeven aanklachten te
hebben aangehoord verdedigde
Saddam de invasie van Koeweit
in 1990. Volgens hem is Koe
weit Traaks grondgebied' en
was dus geen sprake van een
invasie.
Saddam noemde de Koeweiti's
'honden', omdat zij 'van Iraak
se vrouwen prostituees wilden
maken', waarna hij door de
rechter op zijn vingers werd ge
tikt. Hij zei nog steeds president
van Irak te zijn, maar de rechter
benadrukte dat hij als krijgsge
vangene geen titel meer heeft.
Saddam weigerde de tenlaste
legging te ondertekenen buiten
aanwezigheid van zijn advoca
ten. Die vechten de legitimiteit
van het tribunaal aan.
Saddam Hussein verscheen gisteren voor een Iraaks tribunaal. Hij weigerde het gezag van de rechtbank te erkennen en nam een uitdagende houding aan. Foto: Reuters
Saddam arriveerde in een ge
pantserde bus, begeleid door
vier Amerikaanse legervoertui
gen en een ambulance. Hij
werd geboeid het gebouw bin
nengeleid door twee Iraakse ci
piers, terwijl zes andere de
wacht hielden.
De vermagerde Saddam had
een korte grijze baard. Hij
droeg een grijs pak met een wit
overhemd zonder das. Geregeld
maakte hij op papiertjes aante
keningen.
De rechtszaak zelf begint waar
schijnlijk pas volgend jaar.
Daarvoor is een speciaal tribu
naal opgezet onder leiding van
Salem Chalabi. Het verzamelen
van bewijsmateriaal en het be
naderen en beschermen van
getuigen verloopt echter moei
zaam door de slechte veilig
heidssituatie in Irak.
Er zijn al meer dan 250 plekken
geïdentificeerd waar zich mas
sagraven bevinden, maar op
gravingen en nader forensisch
onderzoek hebben er nog niet
plaatsgevonden.
door onze correspondente
Pascale Thewissen
brussel - De politie Limburg
Zuid heeft de Belgische colle
ga's informatie gevraagd over
Michel Foumiret, de Franse se
riemoordenaar die inmiddels
niet zes maar acht moorden op
meisjes en vrouwen heeft be
kend. De politie wil nagaan of
er een verband is tussen Four
niret en een aantal onopgeloste
verdwijningen in de Neder
lands/Belgische grensstreek.
Eén van de zaken die in dit ver
band genoemd worden is die
van Tanja Groen, de 18-jarige
studente die in 1993 spoorloos
verdween in de buurt van
Maastricht.
Fourniret (62) heeft gisteren
ook de moord bekend op de
vrouw van een lid van de Fran
se terreurbeweging Action Di
recte, die in de jaren tachtig een
reeds bloedige aanslagen pleeg
de. De Franse boswachter be
weert dat hij begin jaren tachtig
enige tijd samen met het lid van
de Action Directe in de cel zat.
Die zou hem de 'oorlogskas'
van de organisatie hebben toe
vertrouwd. Bij zijn vrijlating
ruimde Fourniret diens echtge
note echter uit de weg en stak
het geld in eigen zak. Hij ge
bruikte het voor de aankoop
van Chateau Sautou in Don-
chery bij Sedan (Frankrijk).
Kindermoordenaar Michel Fourniret (rechts) bij het paleis van Justitie
in Dinant. Foto: Reuters
Daar wordt mogelijk vandaag
begonnen met het zoeken naar
stoffelijke resten.
Fourniret bekende gisteren dat
hij twee meisjes in de buurt van
het kasteel heeft begraven. On
der hen ook de Waalse Eliza
beth Brichet (12), die op 20 de
cember 1989 spoorloos ver
dween in de buurt van Namen.
Ze werd binnen 36 uur mis
bruikt, gewurgd en gedood.
Chateau Sautou is omgeven
door honderden hectare bos.
Het graven naar stoffelijke res
ten is volgens de autoriteiten
onbegonnen werk, zonder con
crete aanwijzingen van Foumi
ret.
Foumiret heeft nu acht moor
den toegegeven: op Elizabeth
Brichet, de vrouw van de leider
van de Action Directe, en op
vier Franse meisjes, te weten
Fabienne Leroy, die verdween
in 1988, de 22-jarige studente
Jeanne-Marie Desramault die
in juni 1989 verdween, Natacha
Danais die in november 1990
werd vermist en de 17-jarige
Elisabeth Brichet, een van de
slachtoffers van Fourniret.
Foto: EPA
Isabelle Laville, verdwenen in
december 1987. Gevreesd
wordt dat hij nog meer misda
den op zijn kerfstok heeft. Gis
teravond bekende hij nog twee
moorden. De namen van de
slachtoffers zijn niet bekendge
maakt.
Intussen groeit in België de kri
tiek op de Franse autoriteiten.
Foumiret, die in Frankrijk drie
keer werd veroordeeld wegens
kindermisbruik, week begin
1992 uit naar België. Hij ver
huisde naar Sart Custinne (bij
Dinant), waar hij aan de slag
kon als conciërge op de school.
Hij kon een bewijs van goed ge
drag overleggen. De organisatie
Child Focus, die verdwenen
kinderen opspoort, pleitte gis
teren voor een internationale
databank van pedofielen.
België kwam Michel Foumiret
pas vorig jaar op het spoor, na
dat hij in Ciney geprobeerd had
een 13-jarig meisje te ontvoe
ren. Onmiddellijk na zijn aan
houding werd hij in verband
gebracht met andere ontvoerin
gen en moorden. Zo werden er
in buurt van Neufchat eau in
maart 2002 de stoffelijke resten
teruggevonden van de Franse
meisjes Céline Saison (18) en
Manamia Thum Pong (13). De
(derde) echtgenote van Foumi
ret, de 55-jarige Monique Oli
vier, beweert dat ook zij slacht
offer zijn geworden van haar
echtgenoot. Foumiret ontkent
dat.
Olivier stapte vorige week zelf
naar de politie, direct na de
vonnissen in de zaak tegen
Mare Dutroux.
Volgens de Luikse procureur-
generaal Anne Thilly identifi
ceert ze zich met de ex-vrouw
van Dutroux, Michelle Martin.
Martin kreeg 30 jaar cel omdat
ze niets ondernam terwijl ze
wist dat haar man meisjes ont
voerde, verkrachtte en ver
moordde.