Boeken voor in de koffer
Geneugten
op Mallorca
n
Nachtje naar hotel De Woelige Baren
Neem eens een
klassieker mee
Boeken voor beide hersenhelften
00
List, bedrog en mieterse landschappen
TOP-10
m
Wat is deze zomer het ideale boek voor bij de tent of de caravan? Vijf redacteuren of medewerkers van deze krant met een passie voor boeken spreken hun voorkeur uit. Wordt het een
klassieker of wordt het dé roman van deze zomer? En wat moeten de kinderen dit jaar mee? Wie er in de boekwinkel niet uitkomt, vindt hier zo'n twintig gemotiveerde tips.
door Wim Vogel
Dat juni de maand van het spannende boek is
geworden, heeft alles te maken met de vakan
ties daarna. Boeken waarin 'veel gebeurt' doen
het goed op de camping, op het strand en in de
achtertuin. Maar als de hoeveelheid gebeurte
nissen de norm is die bepaalt of een boek mee
gaat op vakantie, wil ik graag wat boeken aan
bevelen die die norm met gemak halen, die
goed zijn geschreven en die je al binnen een
paar bladzijden meenemen naar een andere
wereld zonder dat je daar honderden kilome
ters voor hoeft te reizen.
Hét boek van deze zomer is Het eiland van het
tweede gezicht (Signature, €49,95) van Albert
Vigoleis Thelen (1903-1989), een Duitse auteur
die vlak bij de Nederlandse grens opgroeide.
De eerste druk van dit geestige en erudiete
meesterwerk verscheen in het Duits bij uitge
verij Van Oorschot in Amsterdam in 1953, de
eerste Nederlandse vertaling is nu verkrijgbaar.
Thelen neemt je mee naar het Spaanse eiland
Mallorca, ben je daar ook eens geweest, en be
schrijft in bijna duizend bladzijden de schalkse
en erotiserende schelmenstreken van zijn alter
ego Vigoleis en diens Beatrice. Thelen is een
rasverteller: anekdotes, meesterlijke observa
ties, geile geneugten worden opgetekend in een
geniale stijl.
Naast die pil van Thelen valt Notulen van Her
man Franke (Podium, €11,00) qua omvang he
lemaal weg. Maar iedere avond twee of drie
korte verhaaltjes heeft ook zijn bekoring. Voor
al als die bijna zestig verhaaltjes leiden tot
langdurige overpeinzingen, rustig in een stoel,
biertje bij de hand, over de grote momenten in
het ook voor vakantiegangers vaak zo kleine le
ven. Over ons onvermogen verwarrende emo
ties te verwoorden, over alles wat er tussen
mensen iedere dag opnieuw niet wordt gezegd,
kortom: over het mijnenveld van de menselijke
communicatie.
Onbegrijpelijk dat Ter Navolging (Querido,
18,95), de geestige roman van Kees 't Hart, af
gelopen voorjaar zo weinig aandacht kreeg.
Natuurlijk, je moet van geschiedenis houden,
je moet van Frankrijk houden, je moet houden
van achttiende-eeuwse pornografische litera
tuur en je moet bereid zijn iets te willen verne
men over het geheime leven van Betje Wolff en
Aagje Deken. Maar Ter Navolging is ook een
spannende detective en bevat de meest frivole
en sensuele e-mails die in boekvorm zijn gepu
bliceerd.
Niet voor niets gaf Robert Anker zijn roman
Hajar en Daan (Querido, €17,95) een motto uit
West Side Story mee. Zijn verhaal over de jonge
Amsterdamse geschiedenisleraar Daan en zijn
grote liefde Hajar, zijn zeventienjarige Marok
kaanse leerlinge is eeuwenoud. Het is Romeo
en Julia, het is Bernardo en Maria maar het is
vooral de harde Amsterdamse multiculturele
samenleving die deze liefde bezoedelt en on
mogelijk maakt. Een confronterende roman
waarin Anker ons middelbaar onderwijs een
niet zo florissante spiegel voorhoudt.
Wie in den vreemde heimwee heeft naar het
Noord-Hollandse polderland raad ik aan De
dokters Andrian van Willem Melchior (Atlas,
16,50) in de koffer te stoppen. Nog zo'n boek
dat nauwelijks aandacht heeft gekregen en dat
toch in prachtige taal de broeierige, gesloten
binnenwereld openlegt van een familie die
eeuwenlang niet veel verder komt dan Scha-
gen, Spaarndam, Halfweg, Haarlem en Aals
meer. In die gesloten wereld weet de familie
zich op te werken van ambachtslieden tot ge
vierde medici, een opgang die definitief een
neergang wordt door een dramatische gebeur
tenis tijdens een Haarlemse luilaknacht. Een
prettige vakantie.
IQ E,
t) Pieter Winsemius,
gaat het pas zien ais je het doorhebt
lans, 14,95
c (i) Saskia Noort,
IC seetdub
ithos, 18,95
(2) Dan Brown,
Da Vinci code
itingh-Sijthoff, 18,95
(6) Geert Mak,
iuropa
•,€39,90
(4) Karin Fossum,
jk niet achterom
R ithos, 3,95
u (-) Baantjer,
s Cock en de gebrandmerkte doden
ISlntein, €9,95
(8) Tom Clancy,
tanden van de tijger
una, 19,95
(5) Annie M.G. Schmidt en Fiep Westendorp,
uk redt de dieren
;b lerido, 12,50
t; (-) Stephen King,
Donkere Toren VI
O itingh/Sijthoff, 17,50
{9) Niccl French,
bewoonde wereld
imingo Noire, 12,50
in: CPNB/De Bestseller 60
dagelijkse aanwezigheid van Cruyff op tv stuwt het
nagementboek van Pieter Winsemius naar de eer
plaats. Winsemius iaat zich in dit boek inspireren
ar de voetbalgoeroe. Baantjer (hoogste blnnenko-
zal de komende weken wei in heel wat koffer
ken glijden - lekker leesvoer voor op de camping,
it nieuw: Stephen King die het zesde deel van zijn
4 ktocht naar de Heilige Graal publiceert. De gehele
us wordt nu al als zijn magnum opus beschouwd.
Heerlijk met een boek in de eigen achtertuin. Archieffoto: United Photos De Boer
door Willeke Heijkoop
Welke boeken gaan voor de kinderen mee
in de kofferbak? Een dikke pil vol vrolijke
verhalen of gaan Annie MG en de Harry
Potters nog maar een keer mee? Vakantie
boeken tippen is nog niet zo'n eenvoudige
klus. Hieronder volgt een poging met de
nadruk op het jonge publiek.
Voor Italiëgangers van alle leeftijden is het
nieuwe boek van Rindert Kromhout (Que
rido, €13,95) een aanbeveling waard. Het
heet simpelweg Italië want daar gaat het
over. Jan Jutte maakte de tekeningen. Met
tekst en beeld zit het dus wel geramd. De
liefde van Rindert Kromhout voor Italië is
ruimschoots terug te vinden in dit boek dat
het midden houdt tussen een reisgids en
een verhalenbundel.
Alles watje je mogelijkerwijs zou kunnen
afvragen over Italië staat erin. Geschiede
nis, eetgewoonten, mooie plekjes, de taal
en de gewoonten. Het grappige is dat Kr
omhout het boek heeft geschreven alsof hij
zo'n typische Italiaanse familiemaaltijd ser
veert. De hoofdstukken hebben titels als
'inkopen doen' (over de geschiedenis);
'Waarover praten we bij het eten?' (over de
taal, inclusief minicursus) en 'Het hoofdge
recht' (over de rol van kinderen in Italië).
Italië is eigenlijk een boek waar je al aan
moet beginnen vóór je afreist naar het zui
den.
Wie binnen de grenzen blijft, doet er goed
aan de verhalenbundel Vakantie op Wads
oog (Querido, €12,50, geschikt voor ieder
een boven de tien) in de koffer te stoppen.
Wadsoog is een gefingeerd (wadden) eiland
waarop Hotel De Woelige Baren is gesitu
eerd. Zestien verschillende auteurs schre
ven samen achttien verhalen vanuit dit ho
tel. Onder hen Guus Kuijer, Hans Hagen,
Veronica Hazelhoff en Judith Eiselin.
Het aardige is dat al die verschillende pen
nen toch een geheel vormen, met als rode
draad het hotel en haar merkwaardige per
soneel. Ingaan op de verhalen zelf voert in
dit verband te ver. Zeker is wel dat het een
prachtige zomer is en dat De Woelige Ba
ren vol zit met (vreemde) gasten.
Grapje van de uitgever: Het boek is ver
krijgbaar met twee verschillende kaften:
een voor jongens en een voor meisjes.
Identificatie gegarandeerdIGewoon een lol
lig voorleesboek om mee te nemen is Met
opa op expeditie van Per Olov Enquist (De
Fontein, €14,95). Opa is nogal avontuurlijk
aangelegd en bovendien van mening dat
ervaring de beste leerschool is. Daarom
neemt hij zijn wat bang aangelegde klein
kinderen stiekem mee voor een tocht naar
de berg met de drie grotten. De trip gaat
echter niet van een leien dakje. Wolven en
beren komen letterlijk op hun weg. Opa
moet uiteindelijk toegeven dat er grenzen
zijn aan moed en heldendom. Een lekker
boek voor als je al in je slaapzak ligt, niet
eng, wel spannend. Een beetje.
In De fantastische Meneer Dahl (De Fon
tein, €14,95) beschrijft Andrew Donkin het
leven van de grote kinderboekenschrijver
aan de hand van krantenberichten, dag
boekfragmenten en brieven. Zo kom je al
les te weten over zijn familie, zijn school
tijd, zijn liefdesleven, zijn gewoonten en
natuurlijk zijn boeken. Donkin beschrijft de
jonge Dahl als een middelmatige leerling
met als zwakke punt: taal!
Dat hij toch uitgroeide tot een van 's we
relds meest gelezen kinderboekenauteurs
heeft volgens Donkin vooral te maken met
het feit dat Dahl zich nooit iets heeft aange
trokken van volwassen kritieken of voor
schriften van uitgevers.
Zonder mededogen met de tere kinderziel
schreef hij gewoon de verhalen die hij wil
de vertellen.
door Jan Kuys
Vakantie is het warme gevoel van vrijheid, van reizen,
ontspanning, liefde en seks. En wie dat allemaal niet in
het echt meemaakt, moet zorgen in zijn vakantieboe
ken aan zijn gerief te komen. De lezer begrijpt het al:
de keuze van een goed vakantieboek is van groot be
lang.
We Vrij lezen van Boris Akoenin (De Geus, 23,90)
meeneemt komt op velerlei gebied aan zijn trekken.
Deze nog relatief onbekende Rus (hoewel zijn uitgever
al menig boek - voornamelijk detectives - van zijn
hand heeft uitgebracht) schrijft als een trein, heeft een
ongebreidelde fantasie, vlecht verleden en heden
dooreen, grossiert in humor en vertelt verhalen die je
ademloos leest. Akoenin heeft in zijn laatste boeken
bovendien de prettige gewoonte twee verhalen door
elkaar te vertellen. In Vrij lezen wisselt hij een modem
verhaal af met een achttiende-eeuws verhaal over een
intrige aan het hof van de tsaar. Op vernuftige wijze
behandelen beide verhalen dezelfde thema's met dit
verschil dat ze zich afspelen in een verschillende histo
rische context. Dit is zo'n boek dat je niet weg kunt leg
gen.
De ondergang van de Batavia (Arbeiderspers, 19,95)
van Mike Dash circuleert al een paar jaar in Neder
landse vertaling, maar blijft zo'n boek dat echt ieder
een gelezen moet hebben. De Engelse historicus Dash
heeft op prachtige wijze de ongelooflijke belevenissen
van de Batavia beschreven. Bemanning en passagiers
van dit paradepaardje van de Verenigde Oost-Indische
Compagnie beginnen in juni 1629 aan hun tragische
reis naar 'de Oost', maar het schip strandt op een rif bij
Australië. Daar ontspint zich een puur menselijk dra
ma dat Dash in al zijn finesses heeft beschreven. We
dit boek leest, is erbij geweest. Dash brengt feiten tot
leven en schetst aldus een beeld van een drama dat
daarna niet makkelijk meer van het netvlies te verwij
deren is. Tegelijkertijd biedt de schrijver een glashelder
zicht op het leven op de handelsschepen in de 17e
eeuw. Dat is al een avonturenverhaal op zich.
De Franse striptekenaar Pascal Rabaté kocht op een
markt een tweedehands boek van Tolstoi 'om later nog
eens te lezen'. Enkele maanden later komt hij de dan
bijna vergeten roman weer eens tegen en ontdekt tot
zijn teleurstelling dat niet de grote Lev Tolstoi de
schrijver is, maar ene Alexis Tolstoi. Uit verveling be
gint hij toch maar te lezen om pas te stoppen midden
in de nacht, wanneer hij het boek uit heeft. Ademloos
heeft hij de belevenissen van 'graaf, 'klaploper', 'sjag-
geraar' en tal van andere 'vleiende' kwalificaties met
zich mee dragende Ibicus (Oog Blik, 14,95) onder
gaan. De indrukken zijn zo sterk dat hij besluit het re
laas te verstrippen.
Inmiddels is ook het laatste van de vier delen tellende
serie stripboeken verschenen. Aangezien een goed va
kantieboek een aanzienlijke omvang moet hebben,
verdient het aanbeveling alle vier delen over Ibicus
mee te nemen. Een krankzinnig verhaal en heel intri
gerend getekend.
Voor de regelmatige lezer is het een goed gebruik elke
vakantie een nog niet gelezen klassieker uit de litera
tuur mee te nemen. Klassiekers móet je nu eenmaal
een keer gelezen hebben. Maar de ene klassieker is de
andere niet. Ulysses (Bezige Bij, 20,00) is nu eenmaal
heel iets anders dan De negerhut van oom Tom (Van
Goor, 3) Niet getreurd echter. Tal van klassiekers ko
men uit de kring van spannende avonturenverhalen.
We Moby Dick van Herman Melville (Contact,
22,65) nog niet gelezen heeft, moet daar beslist niet
langer mee wachten.
door Jaap Timmers
Met schrijvers die ik niet eerder las, neem ik de proef op
de som. Een stuk of twintig bladzijden lezen is genoeg.
Raak ik geboeid, dan gaat het boek de koffer in. Deze zo
mer zijn de volgende boeken door de keuring gekomen.
U zult zien: het is een ratjetoe, een combinatie van thril
lers, geschiedenissen, pamfletten en literatuur. Bedoeld
om de linker èn de rechter hersenhelft tevreden te stel
len.
De eeuw van Sartre (Bert Bakker, 24,95), geschreven
door de onlangs overleden filosoof Bernard Henry Levy,
gaat mee. Schitterende kaft, waarop een olijk kijkende
Jean-Paul Sartre staat. Bewonderd, verguisd, opnieuw
bewonderd. Een merkwaardige nonconformistische
man, die bij zijn leven een mythe was. Ik las een paar
van zijn boeken en herinner me zijn overlijden en begra
fenis (april 1980). Libération, de krant die door Sartre
was opgericht, plaatste een foto van hem over de hele
voorpagina. Parijs was in rouw, de begrafenis een bele
venis. Tienduizenden mensen liepen mee, sommigen
klommen in straatlantaarns voor een glimp van Sartres
laatste tocht.
Mijn boekverkoper wees me op de thriller Het Bernini
Mysterie (Luitingh/Sijthoff, 19,95) van Dan Brown en
Het bezoek van de lijfarts (Ambo/Anthos, 15) door
Per Olov Enquist. Ik heb ze gekocht, besnuffeld en apart
gelegd. Jawel, ze gaan mee. Want tegenover ingewikkel
de boeken moet ontspanning staan. Een vleugje Ludlum
en wat Le Carré naar smaak.
Een vakantie is geen vakantie zonder een boek van de
Zweedse schrijver Jan Guillou. Ik ben dol op zijn serie
Coq Rouge over diplomaat Carl Hamilton. Een moderne
James Bond, licensed to kill, werkend op een 'operatio
nele' afdeling van de Zweedse geheime dienst. Ik ben
bijna door alle in het Nederlands beschikbare delen
heen. We de boeken zoekt, moet contact opnemen met
uitgeverij Conserve in Schoorl. Wellicht heeft men daar
nog een of meer exemplaren, of anders bij de antiquaar.
Dit jaar neem ik aflevering 1 mee, getiteld Coq Rouge.
De inleiding van Stupid White Men (Penguin, 13,45)
van de omstreden Amerikaanse schrijver/cineast Mi
chael Moore belooft wat. Het is 12 september 2001, een
dag na de verschrikkelijke aanslagen in de VS, als de uit
gever weigert Moore's boek in de verkoop te doen. Daar
mee begint een hilarisch journalistiek pamflet over de
wijze waarop 'de junta' van George Bush aan de macht
is gekomen. Vlijmscherp.
De mogelijkheid bestaat dat ik halverwege het boek
oversteek naar de memoires van Hillary Rodham Clinton
Living History. (Nederlandse uitgave: Mijn verhaal,
Balans, 25). Beide boeken geven een verrassend kijkje
in de Amerikaanse samenleving.
Tot slot heb ik altijd werk van mijn favorieten Marguerite
Yourcenar en Franz Kafka bij de hand. Van Yourcenar
zal ik Hadrianus' Gedenkschriften (of Herinneringen
van Hadrianus, Querido, 12) herlezen, het gerecon
strueerde levensverhaal van de cultuurminnende Ro
meinse keizer Hadrianus. Kafka zal mij Het Proces (Que
rido, 8,95) aandoen. En dat terwijl ik me van geen
kwaad bewust ben.
ZATERDAG
26 juni
2004
ER
BU
m
Kleumen op de camping. Warm worden met wijn en een spannend boek.
Archieffoto: United Photos De Boer
door Martin Hendriksma
Aan welke eisen moet een goed vakantieboek
voldoen? Het moet niet te diepgravend zijn, de
lezer vanaf bladzij één te grazen nemen, zich
bij voorkeur afspelen op een pittoreske locatie
-je wilt op vakantie niet door Vinex-locaties
worden achtervolgd - en voldoende omvang
hebben om enkele lange avonden op het ter
ras mee door te komen.
Zo'n boek is Gran café boulevard van Tomas
Lieske (Querido, €17,95). Hoofdpersoon in de
ze avonturenroman die zich dwars door de af
gelopen eeuw afwisselend in Frankrijk, Spanje
en in de polders rondom Leiden afspeelt is de
charlatan Alexander Rothweill. Met list en be
drog werkt hij zich door het leven. Maar dan
wordt hij verliefd op de beeldschone Pili Eg-
uren, die een al even bijzondere levenswandel
achter de rug heeft. Zo lang mogelijk houden
ze hun geheimen ook voor elkaar geheim, tot
dat ze de schijn niet langer kunnen ophouden.
Lieske schrijft het allemaal met veel verve op -
dat de auteur ook een gerespecteerd dichter is
blijkt uit de sprankeling in vrijwel elke zin.
Even bijzonder is Het visconcert van de IJs
landse schrijver en Nobelprijswinnaar Halldór
Laxness (De Geus, €22,50) die in Nederland
werd herontdekt met zijn veelgeprezen roman
Onafhankelijke mensen over de lotgevallen
van een keuterboertje. Het visconcert speelt
zich af in een klein aftands IJslands pension
waar de hoofdpersoon, een jongen nog, door
zijn grootouders wordt opgevoed. Op ingeni
euze wijze vervlecht Laxness deze kleine,
kleurrijke wereld met het mondaine leven van
een beroemde IJslandse zanger.
Frankrijkgangers zullen zich prima amuseren
met Voskuils voettochten door, ruwweg, de
Auvergne en de Dordogne die zijn gebundeld
in Terloops (Van Oorschot, €18,50). Natuur
lijk, de verhalen missen de spanning en de be
klemming van Het bureau. Daar staan veel
droge, maar trefzekere observaties van het on
gerepte Frankrijk van de jaren vijftig en zestig
tegenover. Over klimpartijen door doornstrui
ken (voor dertig kilometer wandelen op een
dag draaien de Voskuils hun hand niet om),
patrons met een 'rotkop', mieterse landschap
pen en eten 'dat zeker niet tegenvalt'. Voor el
ke Hollander herkenbaar.
Speciaal bewaard voor de vakantie (en dus nog
niet gelezen) Geert'Maks vuistdikke verslag
van een jaar kriskras treinen door Europa, ge-
inspireerd op belangrijke gebeurenissen in de
twintigste eeuw (Atlas, €39,90). Plus de prach
tig verzorgde heruitgaven van Jules Veme's
Reis om de wereld in tachtig dagen en Jona
than Swifts De reizen van Gulliver (beide
Athenaeum - Polak Van Gennep, €22,50).
Aan de ongebreidelde fantasie en de gedreven
stijl van beide schrijvers kunnen alle heden
daagse literaire reizigers nog een puntje zui
gen.
