a
Shakespeare op het Katwijkse
strand
KUNST CULTUUR
0
Vieze voetbalkousen en kleffe witte broodjes
Een vrolijk, vlot zomerconcert
Global
Experience
in Leiden
P
Kennismaken met literatuur in OegstgeeP
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert: Leerlingen en docenten van de
Muziekschool Leiden en Omstreken.
Gehoord: 25/6, Stadsgehoorzaal, Leiden.
Op "When the Saints go Mar
ching in' komen ze zigzaggend
door de Stadsgehoorzaal naar
voren gelopen, een slagwerker
en vier saxofonisten. Een leuk
introotje op het concert gege
ven door leerlingen en docen
ten van de Muziekschool Lei
den en Omstreken.
Het Blokfluitensemble twee rij
en dik steekt van wal met een
fuga in a die in allerlei kleuren
en lagen door elkaar draait. Dat
klinkt echt mooi omdat iedere
fluit zijn eigen hoogte en diepte
heeft, de piccolo zilver en hel
tot de kanjer van een contra
basfluit die berelaag gaat. De
klankkleur in 'Stemming' van
Petersson-Berger is niet altijd
even mooi op elkaar afgestemd,
maar er zijn genoeg momenten
van fraai en sfeervol samenspel.
Aimée en Rogier, de slagwer
kers van de eeuw, gaan uit hun
dak in een opruiend 'Drum
duet'. De verschillende ritmes,
die door twee rustige slagen op
de trommel worden geïntrodu
ceerd, worden steeds vuriger
aangedikt met kletsende bek
kenslagen, maatvast en swin
gend.
Het Accordeonensemble o.l.v.
Jeannette van de Kruijff laat
punt één horen hoe subtiel dat
zachte coloriet kan wiegen en
warmen in de zoete Berceuse
van Jacques Ibert. En in de 'Pa
rade foraine' van Révil krijgt
groot en klein de gelegenheid
om uit te blinken en te smullen
van lekker samenspel.
Een van de hoogtepunten is het
optreden van kinderen die de
cursussen 'Ontdek muziek' en
'Spelen met muziek' volgen. De
juf Henny Marée werkt spon
taan en aanstekelijk met haar
leerlingen, doet alle bewegin
gen zo superritmisch en jazzy
voor, dat de hele club enthousi
ast meedoet, bijvoorbeeld in
het 'Zenuwenlied'. Alles wiebelt
en kriebelt, trilt en bibbert aan
de kinderen maar ingepakt in
strakke grappige ritmes en ac
centen, op de woorden 'Ik ben
zo zenuwachtig, want over 7
dagen is het feest!'
Het Jeugdkoor met Wim de
aan de piano zingt homogc
en wat meer is mooi transp
rant. Hooguit in de hoogste r
gionen wat minder eensgez V
De dynamische opbouw in
shing' uit Phantom of the C
ra is een mooi staaltje van 1
zikaal en gedisciplineerd zi
gen.
Tot slot een optreden van e
heerlijk Tango-ensemble 0
Sophie de Rijk. Alle zeven i:r
strumentalisten (violen, ce
en contrabas) zijn docente
van de Muziekschool. Hier
merk je echt wat een lol de
groep heeft zoals in '9ejuli<
een oude tango die ter gele
heid van een bevrijdingsda;l
gecomponeerdDe Rijk ve
lijkt de dans met een hok vi
kakelende kippen die af en
een ei leggen. Maar die bee
doen meer dan kakelen en
ken, dat zijn nog de 'vrije u
loopkippen' van weleer, dit
zwieren en swingen en als
moet een gouden ei leggen
Een vrolijk, vlot verlopend
merconcert dat laat horen
waartoe de 'pupil met een lin
je muzikale wil' in staat is, is\
wel solistisch als in clubverfn
band.
u]
oegstceest - In de openbare
bibliotheek van Oegstgeest
wordt in het najaar een cursus
moderne literatuur gegeven. In
vier bijeenkomsten wordt werk
van minder bekende en nieuwe
auteurs besproken. Literaire
voorkennis is niet vereist. De
cursus is vooral bedoeld voor
mensen die eens iets anders
willen lezen dan de bek 1.
schrijvers. Opgave en info er
tie bij de openbare biblioti e
Floralaan 50, Oegstgeest, e
071-5237351.
ZEVENDE
HEMEL
Welke film zou iedereen gezien moe
ten hebben? Wat is het mooiste boek
ooit geschreven? Welke muziek weet
telkens weer te ontroeren? Wat is
het fraaiste kunstwerk aller tijden?
Kortom: waarmee is Pink Meltzer,
dichter en raadslid in Leiden, in de
Zevende Hemel?
Beste boek?
„De Jalma-reeks van Mazo de la Roche.
Het gaat over een Engelse familie die naar
Canada emigreert en tot welke verwikke
lingen dat allemaal leidt. Het zijn elf delen
die ik stukje bij beetje bijelkaar heb ge
sprokkeld op rommelmarkten en zo. He
laas mis ik nog deel 1. Dus mochten men
sen dat hebben en eventueel kwijt willen,
dan hou ik me aanbevolen."
Beste film?
„Alle films die destijds draaiden in de Ca
mera, dat oude theatertje aan de Hoge-
woerd. Die bioscoop was vroeger 'in' bij
de jeugd, voornamelijk omdat de films op
een laat tijdstip begonnen. Ik heb ze alle
maal gezien: Fellini, Pasolini, noem maar
op. 'The Day of the Locust' met Donald
Sutherland staat me nog het meeste bij.
M'n hart zweefde boven de zaal, zeg
maar."
Beste muziek?
„Dan ga ik voor 'Take Five' van Dave Bru-
beck. Dan denk ik aan thuis, aan vroeger,
aan mijn vader. Geluk en verdriet tegelijk,
want hij is inmiddels niet meer. Twee
emoties in één. Zelfs op een draaiorgel
vind ik het goed klinken. Het leuke is dat
iedereen zijn eigen hummetje heeft bij dat
instrumentale nummer. Het is volstrekt
tijdloos."
Beste kunstwerk?
„De foto's van Taco van der Eb in het
Leidsch Dagblad. Fotografie in Leiden
komt er wat bekaaid vanaf, vind ik. Wat
me aanspreekt in zijn foto's is de kunst
zinnigheid die er dikwijls vanaf straalt.
Vaak simpele onderwerpen, hoor. Zoals
een lucht met vogels. Maar dan een lucht
zo blauw als de jurk van Madonna. Hij
heeft natuurlijk niet voor niets grote prij
zen gewonnen."
tekst: Ad van Kaam
foto's: Mark Lamers
Taco van der Eb
;w
Foto: ANP
Backhuysen
aan het roer
amsterdam - 'Backhuysen aan
het Roer!' heet de tentoonstel
ling die vanaf 1 juli wordt ge
houden in het Koninklijk Paleis
op de Dam in Amsterdam. Op
de expositie is ondermeer dit
zelfportret te zien van Ludolf
Backhuysen, een olieverf op
doek uit 1699. Backhuysen ge
noot vooral bekendheid als
schilder van zeetaferelen.
Beeldhouwen in
zachte steen
alphen aan den rijn - De Al-
phense kunstenares Petra Jobse
begint eind augustus met nieu
we cursussen beeldhouwen in
zachte steensoorten als spek
steen, serpentijn en albast. De
vijftien lessen worden gegeven
in haar eigen atelier aan de Ou
de Rijn. Verder geeft Jobse in de
maand juli elk weekeinde work
shops in De Hoef (tussen
Nieuwveen en Mijdrecht). Meer
informatie: www.petrajobse.nl
of tel. 0172-431631.
leiden - Vandaag en morgen
zijn het Rijksmuseum voor Vol
kenkunde en de Leidse
Schouwburg weer het toneel
van de Global Experience. Dat
gebeurt ditmaal in samenwer
king met basisschool Woutertje
Pieterse, de Stichting Beesten
bende, Vluchtelingenwerk Lei
den en de Vereniging Ethio-
piërs Nederland.
Op zaterdag geven leerlingen
van Woutertje Pieterse en Ion-
deren uit het asielzoekerscen
trum samen met de Stichting
Beestenbende een voorstelling
in de schouwburg. Beestenben
de richt zich op nieuwe Neder
landers en werkt vooral op
plaatsen waar de jeugd niet zo
snel in aanraking komt met the
ater. Het resultaat van een aan
tal workshops met kinderen is
vanavond te zien in een voor
stelling die om 19.00 uur be
gint.
Op zondag staat het Rijksmuse
um voor Volkenkunde in het te
ken van Ethiopië. Er zijn diver
se activiteiten waarop de be
zoeker kan proeven van de rijke
cultuur van dit Afrikaanse land.
Zo is er een muziekvoorstelling,
een proeverij, een modeshow
en een koffieceremonie.
Daarnaast is er een galerijten
toonstelling over Ethiopië met
videofragmenten, foto's en
kunstwerken. Op het buitenter
rein van het museum is een
presentatie van schilderijen die
zijn gemaakt door vluchtelin
gen van het asielzoekerscen
trum Leiden.
amsterdam/gpd - Op de ten
toonstelling die het Fotografie
museum Amsterdam (Foam)
deze zomer aan sport wijdt, is
een hele wand gewijd aan de
voorbereidingen van het Ne
derlands voetbalelftal op het
Europees Kampioenschap.
Claudio Hils fotografeerde dob
berende waterflacons in bad,
op de grond gesmeten vieze
sokken en bandages en de res
ten van kleffe witte broodjes.
Onze gedroomde helden wor
den zonder bijschriften ano
niem gepresenteerd als verwen
de spierbundels, onvermijdelijk
op weg naar een jammerlijke
afgang in Portugal.
Roemrijke overwinningen en
ontluisterende nederlagen vul
len elkaar op de tentoonstelling
'Sports! The game and the ima
ge' aan als dag en nacht. Dat
hoort bij sport, maar in het Fo
am hebben die contrasten een
ontluisterend visueel effect.
Hans Heus fotografeerde Ellen
van Langen op het moment dat
ze tot haar eigen ongeloof de
800 meter won tijdens de
Olympische Spelen van Barce
lona in 1992. Een schitterende
triomf die menigeen nog vers in
het geheugen ligt. Daarnaast
hangt echter de treurige foto
van een Zwitserse tijdrijder die
in 1992 uitgeput voor het einde
van zijn rit langs de baan be
landde. Wie hij was? Heus ver
meldt zijn naam niet, zodat de
Zwitser anoniem symbool staat
voor alle sporters die vergeefs
verlangden naar roem.
De tien als meest legendarisch
gekwalificeerde sporthelden
van de twintigste eeuw zijn in
een eigen zaal bijeen gebracht
onder de titel 'Hall of Fame'. De
keus is arbitrair: waar is bij
voorbeeld onze 'eigen' Fanny
Blankers-Koen? Schaker Bobby
Fischer en basketballer Michael
Jordan verkeren er nu in het ge
zelschap van onder meer voet
baller Pele en wielrenner Eddy
Merckx. Als service wordt toe
gelicht welke glanzende over
winningen ze ooit behaalden. O
ja, da's waar ook; ons geheugen
voor sportprestaties blijkt zelfs
bij de allergrootste namen uit
het recente verleden te funge
ren als een zeef.
Wie herinnert zich bijvoorbeeld
nog Bob Beamon? Deze atleet
verpulverde in 1968 het wereld
record verspringen met maar
liefst 61 centimeter en bracht
het op 8.90 meter. Ook autora
cer Juan Manuel Fangio (1911-
1995) werd voor de 'Hall of Fa-
me' geselecteerd. Niet voor
niets, blijkt uit het onderschrift:
in zijn open auto won hij de
wereldkampioenschappen For
mule I in 1951 en in de jaren
1954-1957. Maar na vierentwin
tig overwinningen stopte Fan
gio in 1958, waarna ook hij on
verbiddelijk uit de aandacht
van het publiek verdween.
Op een enkele beroemdheid na
treedt dat effect van onvermij
delijke vergetelheid ook schrij
nend aan het licht bij de foto's
uit de periode 1900-1980 die
met grote snelheid achter el
kaar worden geprojecteerd op
een groot scherm. O ja, daar is
Jesse Owens, de zwarte atleet
die op de Olympische Spelen
van 1936 in Berlijn tot afschuw
van Hitier en zijn trawanten de
100 meter won. En daar is zo
waar voetballer George Best
aan de zijde van de Britse pre
mier Harold Wilson op een foto
uit 1970. Maar de rest? Net een
regen vallende sterren, even
mooi, maar even zo snel weer
vergeten.
Vooral véél intens sportplezier
kenmerkt de foto's die Mag
num-fotografen overal op de
wereld van anonieme voetbal
lers en toeschouwers maakten.
Van India tot Soedan en van
Egypte tot Iran, bezorgt voetbal
miljoenen mensen steeds op-
Geen tribune, geen belichting, geen orkestbak
De Washington Capitals versus de Detroit Red Wings in de
Cup finale van 1998. Foto: Robert Laberge/GPD
r
door Theo de With
katwijk - Geen tribune, geen
belichting, geen orkestbak. De
voorstelling 'MacBeth on the
Beach' wordt volgende week ge
speeld met de zee en de zonson
dergang als decor. „Verder geen
poespas", zegt regisseur en initi
atiefnemer Peter Minnee uit Kat
wijk. „Mijn missie is om de kunst
terug bij het volk te brengen."
Met zestig mensen werkte Peter
Minnee de afgelopen maanden
aan de voorstelling die donder
dag, vrijdag en zaterdag wordt
gespeeld op het Strandplein in
Katwijk. Hij wist mensen uit al
lerlei disciplines te enthousias
meren voor dit project. Op het
Koninklijk Conservatorium
vond hij de jonge componist
Yuval Halpem die geen woord
Nederlands spreekt, maar toch
perfect aanvoelde welke rich
ting Minnee op wilde met het
verhaal van Shakespeare. De
muziek wordt uitgevoerd door
leden van de Harmonie Kat
wijk. „Ook zij waren meteen
enthousiast. Ze zitten straks
pontificaal op de speelvloer,
want een orkestbak is er niet.
Met hun muziek ondersteunen
ze het verhaal, scheppen ze de
juiste sfeer en spelen ze zelfs
mee in een scène."
'MacBeth on the Beach' is ei
genlijk een productie van de
Stichting Di Mare, vier jaar ge
leden opgericht om van de ou
de redschuur in Katwijk een
culturele werkplaats te maken.
„Dat verhaal is passé. De grond
zo vlak bij zee is veel te duur.
Cultuur levert natuurlijk geen
rijkdom op. Ja, rijkdom voor de
geest. Het plan voor zo'n
broedplaats waar kunstenaars
van uiteenlopend pluimage met
elkaar werken is niet van de
baan, maar een zaak van lange
adem geworden."
Om op korte termijn toch iets
in Katwijk te laten gebeuren,
heeft Peter Minnee zijn oog op
Shakespeare's koningsdrama
Peter Minnee: „De acteurs kunnen zich nergens achter verschuilen. Het is de puurste vorm van theater en tevens de spannendste." Foto: Dick Hogewoning
'MacBeth' laten vallen. „Het is
niet zomaar een toneelstuk op
het strand. Het gaat om meer.
Ik wil laten zien dat cultuur
maakbaar is. Het is keihard
werken, maar ook Katwijk is los
te weken van de geest van
Kniertje." De stormachtige
wind giert langs het Zeepavil
joen, waar Minnee onstuitbaar
doorvertelt over zijn theater-
avontuur. „Als het volgende
week zulk weer is? Het moet
heel gek zijn, willen we niet
spelen. Bij windkracht 9 zal ons
decor van piepschuim waar
schijnlijk naar de Oude Kerk
worden geblazen, dan wordt
het moeilijk. Maar regen vind ik
niet erg. Dat past mooi bij het
stuk."
'MacBeth' gaat over macht en
ambitie. William Shakespeare
creëerde een Schotse generaal
die van drie heksen de voor
spelling te horen krijgt dat hij
de nieuwe koning wordt. Als
zijn vrouw dit ter ore komt, zet
zij hem aan om de voorspelling
een handje te helpen. „Het is
een fascinerend thema", ver
klaart de regisseur zijn keuze.
„Ik had ook 'Midzomemachts-
droom' kunnen doen, maar dat
is zo'n uitgekauwde boterham.
Macht is in feite niets. Het be
staat bij de gratie van mensen.
Voetbalsupporters kunnen in
een stadion macht uitoefenen
door de tegenstander te intimi
deren."
„Elke theatermaker moet eens
in zijn leven een Shakespeare
onder handen nemen", is de
mening van Peter Minnee, die
in 2000 afstudeerde aan het
Rotterdams Centrum voor The
ater. „Ik ook. Al is het maar om
die geest in mijn hoofd het
zwijgen op te leggen. Daarom
ben ik al heel lang geleden
gonnen mensen warm te m
ken voor dit project. Met ee l>
plan, vertrouwen en geloof
je een heel eind. Ik kwam b L
voorbeeld in aanraking met
Trijntje van Duin, die de pr«11
tigste kostuums heeft ontwiv
pen voor 'MacBeth on the
Beach'Ze gebruikt materia}0'
die ze op de strand vindt. V
sersnetten zijn verwerkt en I1
binnenkant van een helm
de mooist denkbare kroon,
Verder krijgen de acteurs w
nig hulpmiddelen. Het plar
een tribune op te bouwen,
heeft Minnee laten varen,
komen voor mensen die sle
ter been zijn een paar stoel
staan, maar verder moet ie<
een zijn eigen zitplaats cret
Een picknickmand mag vai
ook gerust mee. Een beetje
als in het Amsterdamse Bos
maar dan op z'n Katwijks. 11(
ker laagdrempelig en niet t( n
tair. Ik vind het project gesl
als een Katwijker uit nieuw t
righeid even komt kijken, n ,r
zo gegrepen wordt dat hij d
hele voorstelling uitzit.
De voorstelling is vrij toega
lijk. „Als je het niets vindt, 1
je gewoon weg. Ja hoor, dat ir
mag van mij. Geen poeha. v
Daarom haal ik ook geen hi 0
standjes uit met belichting,
ondergaande zon moet het
doen. De acteurs kunnen zi
nergens achter verschuilen,
is de puurste vorm van the.
maar ook de spannendste.'
Met enige jaloezie kijkt Pet<
Minnee soms naar buurdoi
Noordwijk. Dat heeft de afg
pen jaren een reputatie op[
bouwd met theatervoorstel
gen op het strand. „Ik hoof
er in Katwijk ook iets groeit
Ideeën heb ik te over. Het h
niet elk jaar zo'n megaproc t
tie te zijn. Iets kleinschaligs q
ook heel mooi zijn."
'MacBeth on the Beach', dö g
juli 21.00 uur, vr 2 juli 21.1rs
uur en za 3 juli 15.00 uur, ;r
Strandplein, Katwijk aan 2
Toegang gratis.
nieuw momenten van aan
doenlijk ogend geluk. Volop ge
nieten zonder miljoeneninko
mens: zó kan het ook!
Ook in FOAM: de foto's die Ot
to Frank maakte van dochter
Anne.
'Sports! The game an<
image' - FOAM, Keize
609. T/m 5 septembei
ningstijden: 10 - 17 u
