EK 2004
Advocaat
begrijpt de
Tsjechen wel
Edgar Davids woest op ploeggenoten
ok Letland ruikt de kwartfinale
EK-voetbal legt verschillen tussen Duitsers en Nederlanders bloot
Cegonha
;ovs kaal
«vartfinale
1 ter redt
rli balfeestje
icaat komt
t Michels
Iers terug
één spits
DE STAAT VAN ORANJE
woensdag 23 juni 2004
- De Letse bondscoach
idrs Starkovs heeft zijn
Ijroep een opmerkelijke
gedaan als ze - tegen al-
ichtingen in - de kwart-
in het Europees kampi-
ap halen. Mocht het Bal
aatje verder komen in
ïooi dan scheert
i zijn hoofd kaal. De be
eft zijn oorsprong in een
11 de trainer na afloop
ewonnen playoff-wed-
tegen Turkije. Toen
zich plaatste voor het
irtugal verfde de coach
r zilver. „Maar", zo be-
ij plechtig, „als we de
ale halen, gaat mijn
f. Ik kan alleen maar
lat mijn kapper het druk
iN)e premier van Letland
B eerder zijn haar groen
B als het elftal de laatste
ilt.
fo
Via de rechter hebben
iners van de Drentse
fries dinsdag afgedwon-
zij woensdagavond de
strijd Nederland - Let-
anen volgen op een
ld herm op de Brink. De
I ing voor Volksvermaken
jj ande een kort geding
a in de gemeente Tynaar-
g at deze weigerde een
ling af te geven voor de
ïg. Opmerkelijk genoeg
a ;emeester Pannekoek
U temming het oranje-
Re houden op een vijftig
erder gelegen veldje.
De Wild zag dan ook
irom de openbare orde
eldje niet en op de
el in het geding is.
>pl
Dick Advocaat evenaart
:rg ad in de wedstrijd tegen
M het record van Rinus
15Beiden zaten 53 keer
dscoach op de bank bij
Istrijd van Oranje. In to-
Nederland onder Mi-
itig keer, speelde het
tei ikeer gelijk en werd ne-
io, rverloren. Advocaat
6' nu toe 29 interlands,
sjjj er elf en twaalf keer
ne t remise. Als Nederland
M atst voor de kwartfina-
wordt Advocaat alleen
r ouder. Wordt Neder-
c geschakeld, dan hangt
r n af of Advocaat zijn
q imet de KNVB uitdient.
intenis loopt nog tot en
iWK 2006 in Duitsland.
13!
nel
j il - De Duitse bonds-
rgl udi Voller keert terug
i oude systeem. Hij laat
jjjj ag tegen Tsjechië één
i draven: Kevin Kuranyi
Stuttgart. Die wordt
1 door drie aanvallende
relders: Ballack,
usi er en de lichtgebles-
JSl chweinsteiger. Duits-
lij een overwinning op
nei hen zeker van een
ide kwartfinales. Op
Inii rt is Tsjechië al verze-
(Bi 1 de eindzege in groep
olh Iscoach Karei Bruckner
jd: an ook een veredeld elf-
eitl eld in tegen Duitsland.
sspelers krijgen rust:
i Poborsky, Baros, Gala-
icky en Koller.
Igors Stepanovs, tegen Duitsland belast met de bewaking van Fredi
Bobic, moet Ruud van Nistelrooij zien af te stoppen.
Foto: AP/Dusan Vranic
In Nederland wordt er van al
les verzonnen om de ooie
vaarpopulatie uit te breiden. Er
zijn ooievaarstations (een soort
legbatterijen voor) en iedere vo
gel die in het voorjaar uit het
zuiden terugkeert wordt letter
lijk met gejuich begroet.
In Portugal heeft men geen te
kort aan ooievaars. Integendeel,
het op zich sympathieke beest
komt zo veelvuldig voor dat er
bijna sprake van een plaag is.
Ze zitten vaak met duizenden
exemplaren bij elkaar. In Aveiro
bijvoorbeeld is iedere hoogspan
ningsmast zo ongeveer een
kraamkamer voor de ooievaar.
Per mast tel je al snel een nest of
vijf, zes.
Ook in Portugal worden de ooi
evaar allerlei positieve kwalitei
ten toegedicht. Net als in Neder
land geldt de aanwezigheid van
een ooievaarsnest op je erf als
een talisman, goed voor geluk
en voorspoed. En veel kinderen
natuurlijk. Ook in Portugal
brengt de ooievaar de baby's
rond.
De sympathieke Amsterdammer
R. die de voorbije weken in Por
tugal een wereldhandel in toe
gangsbewijzen bestierde, maakt
echter geen gebruik van deze be-
zorgservice. R. en zijn hoog
zwangere vriendin zitten op dit
moment in de trein, terug naar
huis. R. kreeg gisteren in een
Portugees ziekenhuis te horen
dat hij binnen drie dagen vader
wordt. Dat was even schrikken,
want vliegen mocht zijn 'meis-
sie' niet meer.
Dat R. vertrokken is, spijt de Ne
derlandse sportpers zeer. Want
de voorbije weken werd veelvul
dig van zijn diensten gebruik
gemaakt. Bijna iedere journalist
heeft wel kennissen of familiele
den in Portugal die voor het EK
zijn gekomen, maar zonder toe
gangskaarten zijn afgereisd.
Daarvoor was het contact met
R. bijzonder handig. Eén tele
foontje en binnen luttele minu
ten waren de kaarten voor wel
ke wedstrijd dan ook geregeld.
En de prijs was vaak niet eens
overdreven hoog.
Natuurlijk verdiende R. goud
geld aan zijn handel imfortu-
gal. Maar niemand misgunde
het hem. Want dankzij hem en
z'n collega's konden de stadions
in Porto en Aveiro voor tiveeder-
de Oranje kleuren. En dat von
den ze zelfs bij de KNVB heel erg
leuk. Dus niemand moet zeuren
over de handel en wandel van
vrije jongens als R. De Neder
landse pers vond R. trouwens
ook gewoon een gezellige gozer.
Dus hoopt iedereen dat R en
zijn vriendin Amsterdam halen,
voor de ooievaar op bezoek
komt.
R. was de voorbije weken zo
druk, dat hij nog niet eens een
naam voor zijn kind heeft be
dacht. Namens de Nederlandse
sportpers hierbij een suggestie:
Cegonha, inderdaad, Portugees
voor ooievaar.
Jaap van Essen
door Wierd Duk
Berlijn - „Was het maar vast donderdag",
verzucht Rolf. Die eeuwige rivaliteit tussen
Duitsland en Nederland begint volgens hem
zo langzamerhand behoorlijk uit de klauwen
te lopen. Rolf, half-Duits, half-Nederlands en
groot liefhebber van Oranje, heeft er meer
dan genoeg van.
Zijn Nederlandse moeder belde hem na af
loop van de EK-wedstrijd tussen Nederland
en Tsjechië (2-3). „Ze kreeg allemaal verve
lende opmerkingen naar haar hoofd. Die
Duitsers waren helemaal gek van 'Schaden
freude' (leedvermaak) over de Nederlandse
nederlaag. In het café hier in Berlijn, waar ik
keek, was het al net zo. Ik was zó kwaad."
Werkgroepen zijn er de afgelopen jaren mee
bezig geweest en geld is er tegenaan gegooid
om de troebele betrekkingen op, zeg maar,
basaal niveau tussen Nederland en Duitsland
te verbeteren. En net toen het allemaal veel
beter leek te gaan, troffen de landen elkaar op
het Europees kampioenschap.
In Portugal treedt nu het vervelendste scena
rio in werking. Nederland en Duitsland wis
ten elkaar in de onderlinge wedstrijd niet te
verslaan en zijn nu tot en met de laatste
groepswedstrijd met elkaar in competitie om
plaats twee.
Dit leidt in Duitsland onder aanvoering van
schandaalblad Bild tot heuse mediacampag
nes, waarin driftig alle vooroordelen over Ne
derland worden bevestigd. In een week tijd
werd Ruud van Nistelrooij ervan beschuldigd
de Tweede Wereldoorlog te willen doen her
leven, werden over een hele pagina 55 rede
nen opgesomd 'waarom de Hollanders zullen
verliezen' (met als onbetwist hoogtepunt:
'spelers zijn te stoned') en worden dagelijks
blijmoedig citaten van Nederlandse coaches
en spelers uit hun verband gerukt opdat dui
delijk wordt hoe gedemoraliseerd en onge
motiveerd 'die Hollander' zijn. 'Holland geeft
op - en spuugt gif en gal tegen coach Advo
caat', concludeert Bild.
Voor Rolf is al dit venijn, dat in de afgelopen
EK-dagen weer naar boven is gekomen, 'on
begrijpelijk'. „Waarom kunnen Duitsers het
er niet gewoon op houden dat Nederland-
Tsjechië een schitterende wedstrijd was en
dat 't jammer is dat een van beiden heeft ver
loren? Nee hoor, het moet ons allemaal weer
flink ingepeperd worden".
Philipp Kosters, hoofdredacteur van het voet
balblad '1 lFreunde', legt dezer dagen aan ie
dereen die het wil horen uit dat Duitse voet
balfans 'neidisch' zijn, afgunstig, op Neder
land. „Omdat ze weten dat de Mannschaft
nooit in staat is om zo'n fantastische wed
strijd te spelen." En als die 'arrogante Hollan
ders', die altijd zo op het 'lelijke' Duitse voet
bal afgeven, weer eens in het eigen zwaard
vallen - al dan niet door toedoen van de eigen
coach - leidt dit tot grote tevredenheid.
'Basta! Wir kommen weiter! (Wij gaan verder)
kopt Bild. Het zal de verslaggever een zorg
zijn dat dit 'verder komen' niet te danken is
aan grootse Duitse prestaties in een heroï
sche voetbalveldslag. Nee, de Mannschaft
komt verder omdat de Tsjechen zeven reser
vespelers inbrengen. Daar stelt de Duitse
coach Rudi Vóller, die móet winnen, één
schrale spits tegenover.
In Nederlandse voetbalogen grenst deze
mengeling van (mogelijk) Tsjechisch boeren
bedrog en openlijke Duitse angst aan de ver
minking van het voetbalspel. Maar dat is weer
typisch Nederlands. Afgezien van een enkele
objectieve fanaat, zoals de onvolprezen voet
balanalist Günter Netzer, maalt in Duitsland
niemand om het spel. Daar telt resultaat.
'Sieg!', schreeuwen de fans op de tribune.
„Vreselijk", kermt Rolf. „Ik kan het niet meer
horen."
van bondscoach Starkovs heeft niets te verliezen
volstrekt anoniem door het le
ven gingen: Kolinko, Zem-
linskis, Astafjevs en Bleidelis,
om er maar een paar te noe
men.
Waar andere landen soms tot in
het absurde achter gesloten
deuren trainen, daar schijnt
Letland geen geheimen te heb
ben. „Ach, iedereen weet toch
dat Verpakovskis hard kan lo
pen. Het zit hier vol met kinde
ren, moeten we die dan weg
sturen?", stelt delegatieleider
Janis Mezeckis de retorische
vraag.
De Letse openheid wordt mede
gesteund door het gegroeide
vertrouwen. De angst voor een
afgang heeft inmiddels plaats
gemaakt voor gepaste trots. Te
gen Tsjechië was Letland een
stief kwartiertje verwijderd van
een geweldige sensatie, tegen
Duitsland werd het fel begeerde
EK-punt daadwerkelijk in de
wacht gesleept.
De 0-0 tegen Duitsland werd in
Letland uitzinnig gevierd en
daarbij keken de Letten niet op
een liter bier meer of minder.
De selectie werd via de telefoon
persoonlijk gefeliciteerd door
premier Indulis Emsis.
In Letland denken ze inmiddels
dat niets meer onmogelijk is.
Door het punt tegen de Duit
sers heeft Letland bijna net zo
veel kans om de kwartfinales te
halen als Nederland. Mocht
Duitsland niet van Tsjechië
winnen, dan plaatst de winnaar
van vanavond zich bij de laatste
acht van het EK.
De Letse delegatie in Portugal
zegt ervan overtuigd te zijn dat
het ook tegen Nederland kan
sen heeft. Ze herinnert aan de
recente haperende optredens
van Nederland in Estland en
Moldavië. Oranje wordt gezien
als een elftal vol grote namen,
maar niet als hechte ploeg. „In
dat opzicht zijn wij verder",
zegt bondscoach Aleksandrs
Starkovs.
Als Letland al een ster heeft,
heet hij Maris Verpakovskis. De
razendsnelle aanvaller is tot
nog toe de meest indrukwek
kende van alle Letten in Portu
gal. Eenmaal op stoom lijkt hij
amper te stuiten. Verpakovskis
scoorde tegen Tsjechië en zag
een werkelijk briljante actie te
gen Duitsland op het laatste
moment smoren in de hand
schoenen van Oliver Kahn.
Verpakovskis zal vanavond voor
de defensie van Oranje ook de
belangrijkste man zijn om in de
gaten te houden. „Nederland is
een ploeg die de aanval zoekt",
zegt de Letse aanvalsleider.
„Dat vind ik wel prettig, want
dan krijg ik wat meer ruimte."
Het is duidelijk dat Letland, dat
zo verrassend het EK haalde, in
Portugal voor niemand meer
bang is. „Het gat tussen de klei
ne en de grote voetballanden
wordt steeds kleiner, dat heb
ben wij al meerdere keren be
wezen", zegt verdediger Igors
Stepanovs. „Wij zijn voor nie
mand bang. Nederland heeft
een paar grote sterren, maar die
hebben Duitsland en Tsjechië
ook. Als je het veld opgaat met
het idee hoe goed je tegenstan
der is, ben je al bezig met ver
liezen. Dat zal ons niet gebeu
ren."
Stepanovs - eigendom van Ar
senal, maar dit seizoen uitge
leend aan Beveren - is bezig
aan een indrukwekkend toer
nooi. Vanavond wacht hem een
nieuwe uitdaging als Ruud van
Nistelrooij zijn directe tegen
stander is. „Van Nistelrooij is
één van de beste spitsen ter we
reld", vindt Stepanovs. „Dat
wordt een moeilijke klus, maar
ik hoop dat het voor hem ook
moeilijk wordt."
Letland is dus vol vertrouwen
voor de ontmoeting met het
Nederlands elftal. Bondscoach
Starkovs wilde gisteren niet al
te veel kwijt over de tweestrijd
met Oranje, maar gaf onom
wonden toe dat de Letten seri
eus aan de kwartfinale denken.
„Onze insteek is duidelijk ver
anderd", zei de coach. „We
kwamen hier om een paar goe
de wedstrijden te spelen, maar
nu hebben we daadwerkelijk
kans op de kwartfinale. Het
wordt zwaar, maar we gaan er
voor."
Er is de Letten sowieso veel aan
gelegen een goede wedstrijd af
te leveren, zelfs al worden ze
uitgeschakeld. „De laatste wed
strijd blijf het langst hangen.
Daarom moeten we het ook te
gen Nederland goed doen."
daan, we hebben persoonlijke
fouten gemaakt en we hebben
verzuimd te scoren toen dat ge
woon moest. En inderdaad, ik
heb een verkeerde wissel door
gevoerd. Robben had moeten
blijven staan, Van der Meyde
had ik moeten wisselen."
Oranje zal vanavond in ieder
geval vol op de winst moeten
spelen tegen Letland. Daartoe
zal Advocaat een elftal opstellen
dat grotendeels overeenkomt
met het team dat tegen de Tsje
chen begon. Alleen de ge
schorste Heitinga zal worden
vervangen door Reiziger en
voor Wilfred Bouma moet ook
een andere verdediger worden
ingezet. De PSV'er heeft last van
een achillespeesblessure en is
niet inzetbaar. De bondscoach
vindt Frank de Boer de 'meest
logische vervanger'.
Dick Advocaat zal morgen in
eerste instantie niet al te veel
letten op de stand bij Tsjechië-
Duitsland. „In principe moeten
we het eerst zelf waarmaken,
we moeten proberen te win
nen. Dat zullen we doen met
het systeem dat we ook tegen
Tsjechië-gebruikten.
Mocht het vanavond misgaan,
dan wacht voor een fiks aantal
personen een afscheid van
Oranje. Van de spelers hebben
Jaap Stam, Paul Bosvelt, Frank
de Boer en Mare Overmars al
aangekondigd dat zij stoppen
als international na Euro 2004.
Een aantal andere spelers (Co-
cu bijvoorbeeld) twijfelt open
lijk over hun loopbaan als inter
national, een speler als Pierre
van Hooijdonk is op een leeftijd
dat hij misschien wel bedankt
wordt voor zijn diensten.
De positie van Dick Advocaat
zal bij een uitschakeling van
avond ook onhoudbaar wor
den. Wat heet, eigenlijk is het
nu al onmogelijk om langer
bondscoach te blijven. Hooguit
wanneer Oranje alsnog de fina
le van het EK haalt worden hem
zijn zwabberende beleid en
dramatische wissel misschien
vergeven.
door Jaap van Essen
braga - Oranje speelt vanavond
een bizarre wedstrijd. Al zet de
ploeg tegen Letland een uitslag
neer die klinkt als een klok, dan
nog kan het morgenavond ge
daan zijn met het Nederlands
elftal op het EK.
In de ogen van Davids was de massale aanval van zijn medespelers op bondscoach Dick Advocaat totaal niet op zijn plaats. Foto: GPD/Hans van Weel
door Marcel van der Kraan
braga - Edgar Davids heeft de
spelers van het Nederlands elf
tal na de verloren wedstrijd te
gen Tsjechië in de kleedkamer
van het stadion in Aveiro de
huid vol gescholden. Davids
was woedend en zocht de con
frontatie met zijn medespelers.
De reden daarvoor was dat hij
hun tirades over de verkeerde
wissel van Dick Advocaat zat
was.
In Aveiro zochten de Oranje-in
ternationals boos en gefrus
treerd de kleedkamer op. Ze na
men, met uitzondering van de
wisselspelers Rafael van der
Vaart en Ronald Waterreus, niet
eens de moeite om de bijna
25.000 Nederlandse fans te be
danken. In de catacomben van
het stadion kwamen de emoties
en teleurstelling bij de spelers
naar buiten.
Daar is niets mis mee. Bij grote
wedstrijden, waarin enorme
belangen op het spel staan, is
een ontlading niet ongéwoon.
Maar in de ogen van Davids
was de massale aanval van zijn
medespelers op de bondscoach
totaal niet op zijn plaats. De
man die aan Nederlandse kant
veruit de beste speler was, vond
dat de Oranje-internationals
vooral bij zichzelf te rade moes
ten gaan.
In plaats van te zeuren over de
verkeerde wissel van Dick Ad
vocaat moesten de spelers in
zien wat ze tegen de Tsjechen
zelf allemaal fout hadden ge
daan. Een deel van de techni
sche staf was aanwezig bij de
keiharde les die Davids aan zijn
medespelers gaf. Men stond
versteld van de professionaliteit
en het leiderschap dat Davids
binnen de vier muren van de
kleedkamer toonde.
De actie van Davids was een
even zeldzame als opmerkelijke
steunbetuiging aan Advocaat in
een periode dat er van alle kan
ten op de bondscoach wordt
geschoten. Opmerkelijk ook
omdat juist Davids in de wed
strijd daarvoor, tegen Duits
land, door een ontevreden Ad
vocaat van het veld was ge
haald. Hij werd in de rust van
Oranjes eerste optreden in Por
tugal vervangen door Wesley
Sneijder.
Davids was niet gelukkig met
die beslissing van Advocaat. In
de dagen erna kreeg hij uitleg
van de technische staf over de
tactische omzettingen in het
elftal en over het feit dat hij was
geslachtofferd. Davids toonde
begrip en speelde vervolgens
tegen de Tsjechen zijn beste
wedstrijd sinds jaren.
Persconferenties vormen niet
zijn grootste hobby, maar toch
nam Davids maandagmiddag
plaats in een rijtje met Arjen
Robben, Giovanni van Bronck-
horst en Philip Cocu. Hij zat er,
maar was het minst spraak
zaam van allemaal. Mondjes
maat liet hij zich uit over de
wedstrijd tegen de Tsjechen en
over zijn rol tegen de Duitsers
wilde hij helemaal niets zeggen.
Zijn twee meest opmerkelijke
uitspraken gingen over de
bondscoach en de spelers
groep. Halverwege de perscon
ferentie zei hij: „Ik hoop dat er
frustratie zit in de groep. Die
mag er dan tegen Letland uit
komen." En over Advocaat:
„We vormen een geheel. De
bondscoach is ook onderdeel
van het geheel. Als we verliezen
is het wel erg makkelijk om al
les op hem af te schuiven."
Die woorden zijn nu in een be
ter perspectief te plaatsen. De
'pitbull' Davids is het misschien
niet altijd eens met de straat
vechter Advocaat. Maar hij
heeft wel een ongekend respect
voor de geestdrift en het werk
van zijn coach. Het gaat mis
schien te ver om hen gelijkge
stemden te noemen, toch voe
len beide partijen dat hun ka
rakters niet veel verschillen.
Advocaat wist binnen een paar
uur na de wedstrijd via de rest
van zijn staf hoe Davids zijn
medespelers de les had gelezen.
Wie Wim van Hanegem 48 uur
later hoorde vertellen dat de
spelers van het Nederlands elf
tal overschat worden, wist dat
de Kromme ook op het spoor
van de boze middenvelder zit.
Oranje mist al een paar jaar een
nieuwe leider. Davids wil bui
ten het veld (op radio, tv en bij
de pers) die rol niet op zich ne
men. Binnen de groep
schroomt hij echter niet zich te
laten gelden. De vorige keer dat
hij zo te keer ging in de kleed
kamer was bij de interland Oos
tenrijk-Nederland. In Wenen
kwam het toen tot een keiharde
botsing met Mark van Bommel,
die het waagde om Davids te
bekritiseren over tactische fou
ten.
Advocaat liet Davids toen niet
vallen. Hoewel hij de manier
waarop Davids ruzie maakte
niet goedkeurde, liet hij later
duidelijk merken dat hij aan de
kant van Davids stond en vond
dat Van Bommel ongelijk had.
In dat scenario volgt klip en
klaar het ontslag van bonds
coach Dick Advocaat alsmede
het afscheid van zeker vier of
vijf internationals van de huidi
ge spelersgroep. Nederland-
Letland kan dus een 'uitzwaai
interland' worden.
Dick Advocaat kan er niet aan
voorbij. Vooralsnog staat hij
wereldwijd bekend als de coach
met de slechtste wissel aller tij
den. „Er zijn prettiger momen
ten om bondscoach te zijn", er
kende Advocaat gisteravond.
„Ik kan er redelijk mee omgaan,
ik lees ook zo weinig mogelijk
en kijk nauwelijks televisie.
Maar je moet er ook geen dra
ma van maken. Dit soort zaken
hoort nu eenmaal bij mijn vak."
Advocaat wekt desalniettemin
een tamelijk verslagen indruk.
De bondscoach is lang niet zo
strijdbaar als een week geleden,
toen hij op persconferenties ie
dereen die een kritische vraag
stelde wel rauw lustte. Gezien
alle schimpscheuten die over
de coach worden uitgestort
misschien wel logisch. Boven
dien bevindt Dick Advocaat
zich met Oranje ook in een wei
nig benijdenswaardige positie.
Immers, Nederland is van
avond volledig afhankelijk van
wat er bij Tsjechië-Duitsland
gebeurt. De voortekenen wijzen
er op dat de Tsjechen met een
veredeld B-elftal aantreden. „Ik
verwijt de Tsjechen in ieder ge
val niets. Wij zouden in hun po
sitie mogelijk hetzelfde doen.
Zij moeten vooruit kijken."
,A1 met al hebben wij onszelf in
deze problemen gebracht. We
hadden alles in eigen hand en
hebben het weggeven. We heb
ben doelpunten cadeau ge-
po er van Duyl
Als het lelijke eendje
sd ize naar Portugal, maar
ir' wedstrijden hebben de
ers van Letland vlot af-
d met dat imago. Nu
v ze als geduchte tegen-
w met een uitstekende
j' [ing en een paar prima
>ts rs. De derde klus van
-n ip dit EK was op papier
V lelijkste, maar zekerhe-
i er ook in Poule D al-
00 et meer. Ook Letland
v kwartfinale.
''e n ontspannen leeft
toe naar de krachtme-
'aIt Oranje. Op het trai-
50 nplex van de Letten in
a- vlak bij Coimbra - is
i welkom. Lokale kinde-
apen zich aan voetbal-
- 'lot twee weken geleden
m
rsl
