Lucas van Leyden geeft buurtkinderen geen voorrang mee
LEIDEN REGIO
Kijk nu 3 maanden T
[nog 3
'dagen'
'Er zijn mensen die zo'n
fabriekje gezellig vinden'
Na 41 jaar gymles is het mooi geweest
voor
slechts
Ouders boos over overplaatsingen naar school in Ursulasteeg
Diastatische Producten blijft voorlopig aan Rijndijk
Scholieren doen onderzo
naar kosmische straling
HDC 972
woensdag 23 JUNI 2OO4
door Marijn Kramp
leiden - Buurtkinderen hebben geen
voorrang meer bij plaatsing op de Lu
cas van Leydenschool. De school heeft
haar plaatsingsbeleid veranderd na
een conflict met ouders over gedwon
gen verhuizing van tien kleuters naar
een andere vestiging.
Vanwege de grote populariteit van
de school kan een groep van tien
kleuters niet doorstromen naar
groep drie van de Vliet-vestiging,
maar moeten zij verder op de school
in de Ursulasteeg. Een deel van de
ouders gaat daarmee niet akkoord
en is naarstig op zoek naar een an
dere school.
Om nieuwe problemen te voorko
men heeft de schooldirectie een
aantal plaatsingscriteria geschrapt.
Kinderen die al een broertje of zusje
op de Vliet-vestiging hebben, blijven
voorrang houden op een plek op de
ze school. Maar dit voorrecht vervalt
voor buurtkinderen en voor kinde
ren die naar de nabijgelegen na
schoolse opvang gaan. Spreiding van
leerlingen wordt daardoor gemakke
lijker. Directeur Wim Hogenbirk:
„We kunnen niet anders. De Vliet-
vestiging groeit uit zijn jasje met het
huidige plaatsingsbeleid. We gaan
op de Vliet naar de 38 kinderen per
klas, terwijl we op de vestiging in de
Ursulasteeg twee groepen drie van
vijftien leerlingen hebben."
Sonja Piket is één van de ouders die
boos is over de stap van de schooldi
rectie. In tegenstelling tot eerdere
beloftes kan haar zoon niet acht jaar
lang op de vestiging aan de Vliet zit
ten, vlak bij huis. Nu haar zoon de
kleutergroepen achter zich laat
breekt de school met de eerder ge
maakte afspraak. „De schoolleiding
heeft een misrekening gemaakt",
zegt Piket. „De directie is er achter
gekomen dat ze voor volgend jaar te
veel kinderen voor groep drie heeft.
Om te voorkomen dat de groep 38
leerlingen groot wordt, kregen veer
tien kinderen te horen dat ze naar de
andere vestiging moeten." De Lucas
van Leydenschool verdeelt de kinde
ren die zich voor groep één aanmel
den over de twee vestigingen.
De ouders maakten bezwaar en dat
werd in vier gevallen toegekend.
Voor de overige leerlingen bleef het
besluit overeind staan. Piket: „Wij
halen ons kind nu maar van school,
net als veel andere ouders. Voor de
schoolleiding is de 'Steeg-vestiging'
een dependance, maar voor ons is
de 'Steeg-vestiging' een compleet
andere school die wij helemaal niet
kennen. Onze zoon heeft daar ook
helemaal geen vriendjes. Dan kiezen
we liever zelf een nieuwe school."
Piket is gepikeerd dat ze zo laat met
het probleem van de school is ge
confronteerd. „De kleutergroepen
bestaan al twee jaar. Waarom komen
ze er in mei pas mee, dat er teveel
leerlingen doorstromen naar groep
drie? Dat is toch slordig." Piket be
grijpt de oplossing ook niet. „Een
grote groep is vervelend, maar het is
niet onoverkomelijk. Er zijn wel
meer scholen met 38 leerlingen in
een klas. Bovendien kun je zo'n klas
op bepaalde momenten van de dag
ook splitsen. Kom, kortom, m
creatieve oplossing."
Hogenbirk zegt dat de verh
van tien leerlingen onvermij d(
„We zijn een jaar bezig gewee
dit probleem. Maar alles wat i
dachten loste het probleem
tijdelijk op. We zijn dus hierop
komen. Het is zuur voor de I
fende ouders, dat realiseren w
Zij verwijten ons dat we hun ni
jaar eerder op de hoogte hebb
steld. Maar wij dachten het 0|
manier goed aan te pakken."
(advertentie)
DigitaleTV-ontvangst zonder kabel of schotel.
Nu 3 maanden voor 1,- daarna 8,95 per maand.
Géén aansluitkosten, wél fikse kortingen op ontvangers.
SCHEER^ FOPPEN
expert
CORRECTI
In het bericht onder
kop 'Derde Rembra
Gala weer in Huis
Duin' in de krant
dinsdag staat een foul
tegenstelling tot wat
bericht meldt, wordt
gala in 2006 niet in 1
ter Duin in Noordwijk
houden, maar in de L
se Pieterskerk. De edi
van dit jaar en 2005 1
ben wel in het Noordv
se hotel plaats.
CORRECTI
In het artikel over de
kladdingen bij BPRC-i
dewerkers stond giste
een fout. De uitlating
directeur Bontrop da
jaarlijks vijf tot zes exp
menten worden gedi
slaat op de proeven
chimpansees. In to
hebben er jaarlijks oi
veer driehonderd d
proeven plaats, en j
lijks sterven er onge
honderd dieren als ge
van de proeven.
door Wilfred Simons
leiden - Een vage geur van vee
voer krult de neus en het is
warm in de Fabriek van Diastati
sche Producten aan de Rijndijk.
Medewerkers zijn bezig met het
filtreren van een goudgele, ge
moute vloeistof. Het zoete water
wordt straks de grondstof voor
moutextract en moutpoeder.
Het residu gaat, inderdaad, naar
de koeien. De fabriek maakt
4.000 ton per jaar van beide pro
ducten, met alleen mout en wa
ter als grondstof.
De ruzie tussen de Fabriek van
Diastatische Producten en
buurtbewoners die overlast van
de productie ervaren, is de laat
ste tijd weer opgelaaid. Vorige
week werd bekend dat de Mi
lieudienst West-Holland het be
drijf in 2003 enkele malen be
boette wegens overschrijding
van milieunormen. In maart
hekelde de Raad van State de
gemeente Leiden omdat zij
nooit het risico op een stofex
plosie in de fabriek had vastge
steld. Daarmee stelde zij de
buurtbewoners mogelijk bloot
aan een gevaarlijke situatie.
Directeur Martijn Feller rea
geert inmiddels gelaten op de
boetes die hij moet betalen, de
inspraakavonden die hij moet
bijwonen en de rechtszaken die
hij moet voeren. Na drie jaar
ligt er bijna een nieuwe ont
werp milieuvergunning, maar
dat die opnieuw tot inspraak
rondes en uiteindelijk tot zittin
gen bij de Raad van State zal
leiden, staat wat hem betreft bij
voorbaat vast.
Feller weet ook wel dat zijn fa
briek, die aan alle kanten is in
geklemd door huizen, niet op
een goede plaats staat. „De Ste
venshof heeft ons ingehaald. In
de jaren '80 heeft de gemeente
alle hinderlijke bedrijvigheid
weggehaald, voordat de bouw
van de wijk begon. Wij golden
toen niet als een hinderlijk be
drijf. In de jaren '90, toen
buurtbewoners toch begonnen
te klagen, was er geen geld
meer voor uitplaatsing."
Los van het milieutechnische
probleem heeft Feller weinig
reden tot verhuizen. „De fa
briek draait prima en we maken
een goed rendement. We heb
ben vaste afnemers in heel Eu
ropa en we opereren op een
rustige markt. Alles gaat eigen
lijk op rolletjes. De rechtszaken
zijn hinderlijk en gaan in zekere
zin af van ons rendement, want
advocaten werken ook niet gra
tis. Daardoor heb ik wel het ge
voel gekregen dat ik in mijn
werk word gedwarsboomd. Dat
is wel eens frustrerend."
In de afgelopen jaren heeft Fel
ler wel overlegd over een ver
huizing met de afdeling Econo
mische Zaken van de gemeente
Leiden. „We hebben de hulp
van de overheid hard nodig. Ze
kan bijvoorbeeld iets met de
grondprijs doen. Als je ons een
stuk grond aanbiedt voor 300
euro per vierkante meter, dan
verdienen we dat nooit terug.
Een verhuizing moet financieel
aantrekkelijk voor ons zijn."
Behulpzaam vond hij de amb
tenaren niet. Bij WD-wethou-
der Geertsema kreeg hij al
evenmin gehoor. „Geertsema
zet in op bioscience", zegt Fel
ler. „Laagtechnologische indu
striële bedrijvigheid, wat dit
toch eigenlijk is, daar wil hij lie
ver vanaf. Dus: de gemeente wil
ons niet. Het feit dat wij 25 Lei-
denaars en Katwijkers werk en
Gespecialiseerd moutextractiebedrijf
De Fabriek van Diastatische Producten staat
sinds 1939 aan de Rijndijk. De 25 medewerkers
maken er moutextract (een soort stroop met een
bitterzoete smaak) en moutpoeder. De grond
stof hiervoor is gerst, maar de fabriek maakt ook
wel moutextract van gemoute tarwe of maïs.
Ook bier wordt van gemout gerst gemaakt.
De jaarproductie is 4.000 ton. Daarmee is de fa
briek een kleintje, want in Engeland staan
moutfabrieken die jaarlijks 25.000 ton produce
ren. De Leidse fabriek gaat niet voor buikpro
ductie, maar is gespecialiseerd in producten op
kleur van bijna wit tot donkerbruin. Het 'Leid
se' mout is daarmee een belangrijk ingrediënt
bij het op de juiste kleur brengen van brood,
koekjes en snoepgoed. Daarnaast versterkt
moutextract de smaak van andere ingrediënten.
De toevoeging geeft brood en snoep een 'luxe'
smaak.
De markt voor moutproducten is in Europa sta
biel. Uitbreiding van de productie heeft daarom
amper zin. De afnemers zijn leveranciers van
bakkerijgrondstoffen en snoepfabrieken. Vijf
procent van de jaarproductie blijft in eigen land,
de overige 95 procent wordt naar landen binnen
Europa geëxporteerd.
Directeur Martijn Feller van de Fabriek van Diastatische Producten.
„We maken hier een puur natuurlijk product. Water, mout en warm
te, meer is het eigenlijk niet."
Foto: Henk Bouwman
een inkomen geven doet er
kennelijk niet toe."
Teleurgesteld door de afwijzen
de houding van de gemeente is
Feller op zoek gegaan naar an
dere vestigingsplekken. Vooral
de Eemshaven in Groningen is
een aantrekkelijke optie. „Ik
moet zeggen dat de overheid je
daar goed ontvangt. In het
Noorden zijn ze niet pietluttig
over het soort banen dat je
meebrengt, zolang het maar
banen zijn! Waren ze in Leiden
maar zo."
De fabriek kan een vestiging
krijgen naast de mouterij van
bierfabrikant Bavaria. Interes
sant, want kostenverlagend, is
het feit dat de extractiefabriek
zich pal naast de grondstof kan
vestigen. Er is subsidie beschik
baar, er zijn in het Noorden ge
specialiseerde procesoperators.
Maar er zijn ook nadelen aan
een verhuizing. Een nieuwe Fa
briek van Diastatische Produc
ten kan in het Noorden groeien,
maar Feller wil dat niet in een
verzadigde markt. „Dan pak ik
alleen maar klanten van ande
ren af." Bovendien willen de
werknemers niet naar het
Noorden. Feller begrijpt dat. „Je
hebt het over mensen die
enorm aan hun streek gehecht
zijn."
Feller realiseert zich dat hij uit
eindelijk een besluit moet ne
men over de toekomst van de
fabriek, maar haast heeft hij
niet. Voorlopig blijft de Fabriek
van Diastatische Producten dus
nog wel aan de Rijndijk. Feller
weet dat hij buurtbewoners te
gen zich heeft, maar voelt zich
gesteund door het feit dat er
ook voorstanders zijn. „Er zijn
genoeg mensen die het best ge
zellig vinden, zo'n fabriekje in
de woonomgeving. Het brengt
levendigheid op de Rijndijk."
Project van Stedelijk Gymnasium en Da
leiden - Scholieren van het Ste
delijk Gymnasium en het Da
Vinei College in Leiden gaan op
zoek naar kosmische deeltjes
met een hoge straling. Met
hoogleraar Pierre van Baal van
het Lorentz Instituut van de
Universiteit Leiden zoeken zij
naar de oorsprong van deze
raadselachtige ruimtestraling.
De leerlingen bouwen een net
werk waarmee zij de straling
kunnen ontdekken. Van Baal
verwacht dat het systeem ko
mend najaar operationeel is.
De Leidse leerlingen doen mee
aan het project HiSparc van het
Nationaal Instituut voor Kern
fysica en Hoge-energiefysica
(Nikhef) in Amsterdam. Deze
instelling wil iets doen om mid
delbare scholieren enthousiast
te maken voor een bètastudie.
Volgens medewerker Jan-Wil
lem van Holten van het Nikhef
kan dat door leerlingen te con
fronteren met een serieus we
tenschappelijk probleem: de
herkomst van kosmische deel
tjes met veel energie uit de
ruimte.
Kosmische deeltjes met veel
energie kunnen de aarde feite
lijk niet bombarderen. In de
Melkweg zijn geen bronnen be
kend die zulke deeltjes uitstra
len. Ze komen dus van heel ver
weg. Maar dan zouden zij, al
thans in theorie, tijdens hun
lange reis naar de aarde hun
energie moeten verliezen. Dat
dat niet gebeurt, druist schijn
baar tegen de natuurwetten in.
De Leidse leerlingen b
een instrument dat zij
schooldak installeren. 1
bepalen uit welke richl
deeltjes komen, zijn er d
dig. Twee detectoren zijl
Zij staan in het Lorentz I
torium van de Universit
den en op het dak van
Vinei College. Zodra het
lijk Gymnasium heeft
haakt, beginnen de me
Scholen moeten het pro;
ker tien jaar volhouden
noeg gegevens te vera
voor wetenschappelijke 1
king.
Ook in Alphen aan den
de belangstelling voor ei
parc-netwerk gewekt. H
len het Ashram Collej
Scala College en het
Hart Lyceum meetinst
ten plaatsen.
Eerder deze week won h
pare project in Parijs e«
van de Unesco, de zof
Altran Foundation Awar
De deelnemers krijgen 1
internationaal opererenc
nieursbureau Altran ad\
de en technische ond
ning ter waarde van 1 1
euro. De jury koos het
uit 126 Europese en
kaanse projecten. I
loopt in Leiden, Nijme
Amsterdam. Ook in Utri
in Groningen gaan unit
ten en scholen samen
om de oorsprong van d<
energetische kosmisch!
tjes te achterhalen.
Docente lichamelijke opvoeding Annemiek van de Laar stopt na 41 jaar met lesgeven. „Gymles Is voor
al het lol hebben in bewegen." Foto: Henk Bouwman
vooral het lol hebben in bewe
gen. „Vroeger werd er bij vol
leybal een net gespannen over
de breedte van de gymzaal,
werd er zes tegen zes gespeeld
en schoven er twee leerlingen
door op de bank. Nu wordt er
een net over de lengte van de
zaal gehangen en kan iedereen
meedoen. Het is dynamischer
geworden. Bewegen is voor ie
dereen verschillend. Dat heb ik
altijd fantastisch aan het vak
gevonden. Dat je bij elke leer
ling eruit moest halen wat erin
zat. Na hun eindexamen kom ik
nog wel eens ex-leerlingen te
gen die dan tegen mij zeggen 'ik
was slecht in gym, maar ik heb
het bij uw lessen wel altijd naar
mijn zin gehad'.
Bang voor het spreekwoordelij
ke zwarte gat is Van de Laar
niet. „Volgende maand gaan
mijn echtgenoot en ik op va
kantie naar Frankrijk, eind ok
tober staat er een rondreis door
Afrika op het programma en we
zijn allebei golffanaat. Boven
dien hebben we kleinkinderen
en heb ik tot op dit moment
nog meegedaan aan de tennis-
competitie. Nee, vervelen zal ik
me niet."
Eric-Jan Berendsen
couri. Ik kan me nog wel herin
neren dat de conrector af en toe
verbaasd naar één van mijn les
sen keek. Vergeet niet de tradi
tionele gymles de trommel, de
loopjes en de huppeltjes was,
om maar niet te spreken over
de knots, de hoepel en de bal."
Vervolgens begon de 'echte re
volutie' van het vak lichamelijke
opvoeding. „In het begin van
de jaren '70 stortte ik me op
jazzgymnastiek en later op jazz-
dans, aerobics, steps, street-
dance en noem maar op. Ik wil
de met mijn tijd mee en deed
veel cursussen op de academie
voor lichamelijke opvoeding in
Den Haag. Het leuke was dat na
verloop van tijd zo'n cursus re
gelmatig werd gegeven door
een oud-leerling van mij die
naar de sportacademie was ge
gaan. Zo heb ik tot het laatst
nieuwe ideeën opgedaan."
„De komst van de (mini)tram
poline bij de gymlessen bete
kende een geweldige ontwikke
ling. Iedereen kon toen een sal
to maken, maar het stelde wel
zwaardere eisen aan de docen
ten. Je moest de leerlingen op
vangen. Omdat ik klein van
stuk ben, moest dat boven mijn
macht Dat was wel eens zwaar.
Later liet ik ze op een schuin
vlak landen, waardoor ik nau
welijks meer hoefde te vangen.
Toen ik wat ouder werd ben ik
minder gaan werken, maar ik
doe nog steeds een handstand
voor of een lay-up bij het bas
ketbal. Het verschil met vroeger
is dat de leerlingen nu gaan
klappen."
Volgens Van de Laar is gymles
Zij komt nog uit de tijd van
de knots, de hoepel en de
bal, zoals ze dat zelf zegt.
Annemiek van de Laar was
41 jaar docente lichamelijke
opvoeding, waarvan de laat
ste veertig jaar op het Agnes
College en Bonaventuracol-
lege. Morgenmiddag neemt
zij afscheid en wordt haar
tussen vier en zes uur in de
aula van het Agnes College
een receptie aangeboden.
Van de Laar (61) behaalde op
haar zestiende haar MMS-di-
ploma en vier jaar later was zij
bevoegd gymnastieklerares. „Ik
heb nog even in Apeldoorn en
Alphen aan den Rijn lesgege
ven, maar via mijn echtegenoot
die toen al op het Agnes aard
rijkskunde gaf, kwam ik in Lei
den terecht."
In Leiden betekende toen dat
het Agnes nog aan de Oude
Vest zat. „Maar in 1966 verhuis
de de school naar de Eij-
merspoelstraat. Het was de tijd
van volksdansen, de sirtaki,
Zorba de Griek en Melina Mer-
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie, van
Timoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
