Geweld in
horeca blijft
hardnekkig
BINNENLAND 2
Geen kwaad woord over vastgoedmagnaat Jan-Dirk P.
Nederland geen gidsland meer voor abortus
Niels weer terug in Waddenzee
Afspraken helpen niet
'Ratten roddelen graag
Ambtenaren moeten
dienstauto gaan delen
jgeet-me-niet
A voor ouderen
wLt - Eenvijfde van de één
||n eenzame ouderen in
land is extreem eenzaam,
jgen weinig tot geen be-
n verder is hun leven
los en saai. Ze leven een
en leven. Vooral in de zo-
jn ouderen erg eenzaam,
m organiseert het Natio-
onds Ouderenhulp op 27
3 eerste Vergeet-me - niet
I pi,wat kleur in hun leven
ngen. Elke Nederlander
opgeroepen die dag een
uk met een eenzame oudere
3J (brengen.
idï
fgemeester
[laten kiezen'
sft
ki4(AAC - Ongeveer 1700 ge-
itebestuurders en ambte-
ihebben een petitie on-
iend tegen de gekozen
-- meester. Ze vinden het
tel van minister De Graaf
lurlijke Vernieuwing) 'te
m loor de bocht'. Verenigin-
an burgemeesters, wet-
ri*s ers en griffiers ageren al
r tegen de plannen van De
na!: Die wil in 2006 alle bur-
esters ontslaan om ze ver
as te laten kiezen.
ien voor
roles gestraft
Jidam - De politie van
erdam heeft woensdag-
i automobilisten die te-
igers met lichtsignalen
chuwden voor een snel-
controle op de bon geslin-
!S van deze automobilis-
jegen elk een bekeuring
5 euro. „Zij speelden on-
fmet groot licht, en dat
Jiet", aldus een woord-
Ier van de politie gisteren.
'Joeteren om te waarschu-
^ou een bon kunnen ople-
vrijdag 18juni 2004
Zakenwereld verbaasd over arrestatie topman Merwede Group
door Loes de Fa uwe
Amsterdam - Redelijk afstandelijk, ze
ker geen type met wie je spontaan een
biertje drinkt, zeggen sommigen,
maar evengoed wel gesignaleerd in
het Amstel Hotel bij een modeshow
van Frans Molenaar. Maar dat was
dan ook in gezelschap van Neelie
Kroes, die met hem bevriend is en
voor ontvangsten gebruik maakt van
zijn kasteel-kantoor Bolestein in
Maarssen.
Dit laatste gebeurde in elk geval in de
tijd dat Jan-Dirk P. geen verdachte
was. Nu vastgoedmagnaat P. (47) is
teruggebracht tot een initiaal, is het
zeker voor Kroes, door de WD ge
noemd als opvolger van Frits Bolken-
stein als Eurocommissaris, wat onge
makkelijk. Zo wandel je mee in het
stralende licht van één van de rijkste
Nederlanders, en zo is datzelfde ge
zelschap een bron van, op zijn minst,
lastige vragen.
Lastige vragen krijgen dezer dagen
meer mensen, nu bekend is geworden
dat justitie de topman van de Merwe
de Group heeft opgepakt om hem te
horen in verband met het onderzoek
naar de moord op collega-magnaat
Willem Endstra. De bij het grote pu
bliek onbekende P., met een geschat
vermogen van 275 miljoen euro num
mer 57 op de Quote 500-lijst, is met
grote belangen op de Rotterdamse
Lijnbaan en de Amsterdamse P.C.
Hooftstraat een van de grootste vast
goedmagnaten van Nederland.
David Crouwel, met kompaan Her
man den Blijker bekend van restau
rant De Engel in Rotterdam, kennen
P. wel. Goed zelfs: zij huren van de
Merwede Group de panden van hun
horecazaken. Dat P. was gearresteerd,
heeft Den Blijker en Crouwel 'redelijk
verbaasd'. Ze kennen geen keuriger
en integerder huisbaas en ze ver
wachten dan ook 'dat dit wordt opge
lost'. Crouwel: „Als er iemand is bij
wie je aan dit soort zaken niet denkt,
is het Jan-Dirk wel. En dat geldt ook
voor zijn compagnon David Beese-
mer. Voor de hele Merwede Group ei
genlijk."
De verbazing is vaker waar te nemen.
In het vastgoedwereldje is het nieuws
over de arrestatie van de man die in
januari nog de Glazen Baksteen (zeg
maar de oeuvreprijs van de sector) in
ontvangst mocht nemen, ingeslagen
als een bom: de vastgoedwereld, zegt
iemand, is helemaal van slag.
Harry Mens, actief in vastgoed, media
en voorheen wat politiek, kan zich niet
voorstellen dat P. ook maar iets te ma
ken heeft gehad met Endstra. Althans,
de laatste tijd niet. „Hij deed tot een
jaar of zes geleden geregeld zaken met
hem, maar heeft dat toen om hem mo
verende redenen afgebouwd." Hij
moet nog zien waar justitie mee komt:
„Ze zijn daar wel vaker voorbarig in
het leggen van verbanden.
De reputatie van P. is wel in orde.
„Nooit iets kwaads over die man ge
hoord," zegt iemand. „Een heel nette
vent," zegt een ander. En dat geldt ook
voor compagnon Beesemer: „Uitste
kende reputatie bij joods Amsterdam,
doet zaken zoals het hoort: hij doet
wat hij zegt."
P. heeft vooral in Amsterdam veel on
roerend goed. Wat Endstra daarmee te
maken had, wordt nu - nadat Endstra
half mei op klaarlichte dag voor zijn
kantoor was doodgeschoten, nam de
politie de gehele administratie in be
slag - door de Fiod nauwkeurig beke
ken. En sinds die tijd sterft het van de
geruchten. Uit de boedel van Endstra
koopt om te beginnen niemand wat.
Je weet, legt een handelaar uit, ten
slotte nooit wie of wat erachter zit. Er
circuleerden afgelopen maand ten
kantore, aan lunch- en borreltafels de
wildste geruchten over de achter
grond van de moord.
Intussen graaft de Fiod maar door in
de administratie van Endstra. Een
ding is zeker: Endstra's portefeuille
was zo omvangrijk dat zo'n beetje ie
dereen die de laatste tien jaar zaken
heeft gedaan op de onroerendgoed
markt, er wel in voorkomt.
Aanklacht onbekend
Het is onbekend waarvoor
vastgoedmagnaat Jan-Dirk P.
deze week is gearresteerd.
Het heeft te maken met de
zaak Endstra, maar het
openbaar ministerie zegt
niets. Zijn advocaat Gabriël
Meijers verzekert dat zijn cli
ënt niet wordt verdacht van
het witwassen van crimineel
geld. P. zou ook niet worden
verdacht van betrokkenheid
bij de moord op Endstra.
Volgens de raadsman wordt
P. sinds enkele dagen ge
hoord als getuige, en niet als
verdachte.
(iniscentrum
jr osteoporose
Igen - De Sint Maartenskli-
ju Nijmegen opent van-
pet eerste Expertisecen-
Osteoporose van Neder-
iösteoporose ofwel bot-
ttldng leidt jaarlijks tot vele
pizenden breuken van
en, polsen en wervels, al-
iatoloog Laan van de
Osteoporose staat be
ls een typische vrou-
ïal, maar komt ook vaak
Innen voor. Slechts 20
lint van de mensen met os
mose wordt daaraan be-
ild, aldus Laan. Een goede
lige behandeling kan ech-
il narigheid voorkomen.
gen over
ieu Rijnmond
jtDAM - Het milieu in de
nond blijft een zorgen-
:,0ok in 2003 verslechter-
luchtkwaliteit, nam de
|gj|shinder toe en steeg het
klachten dat bij de meld-
van de DCMR Milieu-
Rijnmond binnenkwam,
blijkt dat de kwaliteit
iet water afneemt, huis-
meer afval produce-
nhet elektriciteitsverbruik
Het aantal klachten steeg
13 met 26 procent tot
Behalve over stank werd
ïl geklaagd over vliegtuig-
Het totale aanbod van
[door huishoudens is in
Bestegen ten opzichte van
Rn bedraagt nu 600 kilo-
Uitkomt neer op iets meer
jüO kilo per inwoner.
[are graspol
Dr autoruit
IDE - De politie heeft
Isdagavond in Enschede
/ekJfngens van 13 en 14 jaar
gbvhouden. Twee van hen
ïn ervan verdacht dat ze
ieen viaduct een zware
ol door de voorruit van
asserende auto hebben
lid. Het incident gebeurde
laai N35 (Enschede-Duitse
11.Twee van de drie jon-
'on worden verdacht van
lijke geweldpleging en po-
Jot doodslag. Beiden wor-
i jodaag voorgeleid voor de
jbank. De inzittenden van
troffen auto kregen glas-
Iers in het gezicht en de
jige bestuurder trapte vol
irem, met alle gevaren
delfzijl - De moeder van Niels Westera uit Appingedam kijkt lachend toe hoe haar
zoon Leni 't Hart van de zeehondencrèche in Pieterburen helpt bij het terugzetten van
een 'huiler' - een jonge zeehond die zijn moeder kwijt is geraakt. Niels (12) vond het
dier op de pier van Delfzijl en waarschuwde 't Hart. Dit seizoen zijn er meer huilers dan
andere jaren; dat komt door de harde noord-westenwind van de laatste weken en de
hoge waterstand in de Waddenzee. Foto: GPD/Zeehondencentrum Pieterburen
Ijgeren snappen
,e jaraten snel
or9lGEN - In tegenstelling toit
ouderen, die vaak geen
en van elektrische
{aten, hebben jongeren
uitgebreide handleiding
gjjjom met een apparaat om
1tbilnen gaan. Als ze weten
flke knoppen ze moeten
>en om de machine aan de
krijgen, vinden twinti-
meer dan genoeg. Dat
in efudeert letterkundige Joyce
preimans in haar proefschrift
n°sfp ze gisteren promoveer
de Katholieke Universi-
jjjniegen. Zij heeft de reac-
Ip verschillende apparaten
(Ueerdere functies onder
zoals een telefoonnet
en een virtuele dropjesau-
door Marloes de Koning
amsterdam/heemstede - Oud-
gynaecoloog Willem van Os
moet even zijn weg zoeken als
hij voor het eerst sinds jaren
weer in de Bloemenhovekliniek
in Heemstede is. Dertig jaar ge
leden werd de strijd voor de le
galisering van abortus hier op
het scherpst van de snede uit
gevochten. De behandelkamers
zijn sindsdien verplaatst en de
gang maakt een andere kronkel,
maar de wachtruimte ziet er
nog ongeveer hetzelfde uit.
„Overal zaten Dolle Mina's op
de grond", wijst hij om zich
heen.
Begin jaren zeventig dekte Van
Os met zijn collega Pieter
Rhemrev de artsen die in Bloe-
menhove illegaal aborteerden.
Als er complicaties waren,
stuurden ze de vrouwen naar
zijn praktijk op het Elizabeth
Gasthuis. Anti-abortusdemon
stranten hielden bijna dagelijks
emotionele protesten voor het
gebouw. „Pater Koopman nam
altijd kindjes mee", herinnert
hij zich.
Op 18 mei 1976 gaf minister
van justitie Van Agt opdracht de
abortuskliniek te sluiten. Tien
tallen woedende feministen be
zetten de villa en verhinderden
dat de politie de behandelka
mers kon verzegelen. In de
maanden daarop groeide het
met spandoeken behangen
'Bloemenhove' uit tot het sym
bool van het recht op abortus.
Hoewel nog jaren gediscussi
eerd zou worden over de legali
sering van abortus, was de ko
gel door de kerk.
„De zaak is toen losgewoeld",
blikt Van Os terug. „Overal wer
den klinieken opgericht en
werd voorlichting gegeven." De
Nederlandse aanpak bleek in de
jaren daarop succesvol: de
abortuscijfers en het aantal tie
nerzwangerschappen behoor-
De Bloemenhovekliniek in Heemstede riep heftige emoties op. Binnen kwamen Dolle Mina's op voor het
recht op abortus; buiten demonstreerden tegenstanders - vaak onder leiding van pater Koopman zoals
hier in juli 1976 - tegen zwangerschapsonderbreking. Archieffoto: United Photo's De Boer
den hier tot de laagste ter we
reld. Buitenlandse wetenschap
pers en beleidsmakers lieten
zich op congressen het Neder
landse recept uitleggen.
„Typisch nuchter Nederlands
pragmatisme" was volgens Rik
van Lunsen, hoofd van de afde
ling seksuologie van het Am
sterdam Medisch Centrum
(AMC) het belangrijkste ingre
diënt. „In gezinnen en op scho
len werd in een open liberaal
klimaat over seks gepraat. De
gedachte was: we vinden het
niet zo leuk als onze kinderen
vroeg met seks beginnen, maar
ze doen het tóch. Dan maar
goed voorbereid."
Met pijn in zijn hart zag hij hoe
daar halverwege de jaren ne
gentig verandering in kwam.
Sinds 1995 is het aantal abor
tussen in Nederland gestegen.
Inmiddels zijn ze bijna verdub
beld, naar ruim dertigduizend
per jaar. Ook het aantal seksu
eel overdraagbare aandoenin
gen (soa's) en tienerzwanger
schappen is de afgelopen jaren
toegenomen. Een klem licht
puntje is dat het aantal abor
tussen sinds vorig jaar niet
meer stijgt en dat er dit jaar een
heel licht dalende tendens lijkt
te zijn.
den hjlag/gpd - Afspraken tus
sen gemeenten, politie en uit
gaansgelegenheden helpen niet
om uitgaansgeweld te vermin
deren.
Het geweld in en rondom café's
en disco's in het weekeinde is
niet minder geworden nadat
gemeenten met andere betrok
ken partijen een zogeheten
'Convent Veilig Uitgaan' heb
ben afgesloten. De verantwoor
delijke ministers hebben nage
laten hier iets aan te doen.
Dat concludeert de Algemene
Rekenkamer in een vandaag
verschenen rapport. Opmerke
lijk is dat betrokken partijen wel
het idee hebben dat het veiliger
is geworden in hun gemeenten.
Cijfers hierover ontbraken tot
nu toe.
De Rekenkamer onderzocht de
politiegegevens van de 153
grootste gemeenten en stelde
vast dat in de periode 1999-
2002 jaarlijks 6400 geweldsde
licten plaatsvonden in de uit
gaansgebieden. In tweederde
van de gevallen was sprake van
zware delicten; met letsel en/of
een (vuur)wapen. Vijfenzeven
tig van deze gemeenten hadden
een convenant, maar dat had,
aldus de Rekenkamer, 'geen en
kel aantoonbaar effect' op het
geregistreerde geweld.
Ook de naleving van het conve
nant door de verschillende par
tijen blijkt problematisch. Als
één horeca-ondernemer zich
bijvoorbeeld niet aan de af
spraak houdt over het afschaf
fen van het 'happy hour', zien
andere cafés daar ook geen
noodzaak meer toe.
De convenanten zijn ook weer
niet helemaal nutteloos. Zo stel
len alle partijen het op prijs el
kaar 'beter te leren kennen' en
hebben ze 'meer begrip' gekre
gen voor eikaars werk. Positief is
de Rekenkamer over vaste aan
spreekpunten in de buurt of de
zogeheten 'buurtvaders'; dat
zijn Marokkaanse vaders die
jongeren aanspreken op hun
gedrag. Zij hebben volgens de
Rekenkamer 'enig effect' op de
lichtere vormen van geweld: dat
daalde, of steeg minder snel.
Forse kritiek heeft de Algemene
Rekenkamer op de verantwoor
delijke ministers van binnen
landse zaken en justitie, die
sinds eind jaren negentig voort
durend hebben beloofd het uit
gaansgeweld 'structureel' aan te
pakken. De oplossing lag vol
gens opeenvolgende ministers
in het poldermodel; door mid
del van overleg tussen gemeen
ten en betrokken partijen zou
het uitgaansgeweld terugge
bracht worden. De betrokken
ministers hebben echter nagela
ten te controleren of deze con
venanten ook werkten en wat
de effecten ervan waren, con
cludeert de Rekenkamer. Beide
ministers laten in een reactie op
het rapport weten uitgaansge
weld vooral een 'lokale' aange
legenheid te vinden. Daarop
kan de Rekenkamer niet anders
dan vaststellen dat 'alles dan
wel zo zal blijven als het nu is'.
.Aanvankelijk werd gezegd:
'Die stijging van het aantal
abortussen en tienerzwanger
schappen is veroorzaakt door
dat er meer allochtonen zijn ge
komen'. Dat speelt wel een rol,
maar het is te simplistisch. Ook
bij autochtonen verslechteren
de cijfers." Van Lunsen maakt
een simpele rekensom: het pil
gebruik neemt af, het gebruik
van condooms neemt niet toe
en de overheid heeft minder in
voorlichting geïnvesteerd. „Op
dit terrein wordt bovendien op
een bizarre manier van alles uit
het ziekenfondspakket gegooid.
De pil is eruit en straks moeten
mensen ook zelf sterilisatie be
talen. Dat zijn de twee belang
rijkste voorbehoedmiddelen."
De arts noemt het cynisch een
'interessant wetenschappelijk
experiment'. „Als ik minister
Hoogervorst hoor praten denk
ik: Waar hebben we het alle
maal voor gedaan?"
„De seksuele moraal onder jon
geren verandert ook", zegt Van
Lunsen in zijn kantoor in de
Amsterdamse Bijlmer. „Seks
wordt meer beschouwd als een
consumptieartikel en jongeren
worden eerder seksueel actief."
Hij hamert op het belang van
voorlichting. „In de jaren ne
gentig is in een soort zelfge
noegzaamheid vergeten dat er
ieder jaar een nieuwe generatie
jongeren op de markt komt.
Alsof we klaar waren met voor
lichting en daar niet meer in
hoefden te investeren."
„De verworvenheden van nu
waren veertig jaar geleden on
denkbaar," analyseert voorma
lig gynaecoloog Van Os. „In de
tijd dat er nog strijd was zaten
ouders er meer bovenop en
werd er op scholen veel aan
dacht aan besteed. Als dat af
neemt krijg je vanzelfsprekend
meer abortussen. Mensen zijn
lui geworden."
rotterdam/anp - Roddelen is
het meestvoorkomende 'ratten-
gedrag' op het werk. Ook liegen
op het werk en het kiezen van
een kant scoren hoog, zo blijkt
uit een onderzoek van de Eras
mus Universiteit Rotterdam.
Het onderzoek, dat plaatsvond
onder 750 leden van de be
roepsbevolking, is gisteren naar
buiten gebracht Aanleiding
voor het onderzoek was het
managementboek van het jaar
2003 'Hoe word ik een rat'. Col
lega's vernederen en kwetsen is
onaanvaardbaar vinden de
meesten, maar roddelen kan
wel, zegt bijna de helft.
den hjlag/anp - De rijksover
heid gaat flink snoeien in het
aantal dienstauto's, maar be
windslieden mogen de hunne
houden. Ook zullen ambtena
ren met een 'auto van de zaak'
eraan moeten gaan wennen dat
ze die in de toekomst met an
deren moeten delen.
De rijksoverheid moet van het
kabinet dit en komend jaar in
totaal 50 miljoen euro bezuini
gen op inkoop van spullen, va
riërend van drukwerk, kantoor
benodigdheden tot dienstau
to's. Plaatsvervangend secreta
ris-generaal Heij van Verkeer en
Waterstaat is verantwoordelijk
voor de efficiëncyslag voor het
wagenpark. In het jongste
nummer van Profiel, het week
blad van het departement, zegt
Heij dat als eerste alle ruim
10.000 dienstauto's gemeen
schappelijk zullen worden aan
besteed. Het aantal automerken
waarin rijksambtenaren rijden,
gaat dan naar ongeveer zes. Dat
levert een besparing van 2,5
miljoen op. Daar komt in de
tweede fase nog eens 350.000
euro bij door 'gecoördineerd
beheer'. In plaats van zowel
leasen of kopen van auto's, zo
als het nu nog gaat, gaat de
overheid over op koop.
Het afschaffen van de 'per
soonsgebonden dienstauto'
zou de laatste fase kunnen zijn.
Onderzocht wordt nog of dat
uitvoerbaar is. Dat zou 5 mil
joen euro schelen. In de plaats
daarvan zou een#uto met of
zonder chauffeur op afroep ko
men. Het Rijk betaalt dan een
integraal kilometertarief.
Naast de secretarisssen-gene-
raal en sommige directeuren-
generaal genieten bewindleiden
een eigen dienstauto. Heij heeft
er een hard hoofd in of zo'n
nieuw systeem voor de laatste
groep haalbaar is. „Het vergt
een omslag in het denken." De
woordvoerder van minister
Peijs sluit zo'n maatregel uit.
Andere bronnen in Den Haag
wijzen erop dat ministers en
staatssecretarissen het lastig
zouden vinden om met telkens
andere chauffeurs te moeten
werken. Zij hebben nu een ei
gen chauffeur, of 'poolen' er
enkele op hun departement,
met wie ze kunnen lezen en
schrijven.
