EK 2004
Kluivert zet de boel op scherp
Sportieve nachtmerrie
voor trotse Portugezen
Stilte op Praca Dom Joao I is 'oorverdovend'
bel' Portugal
liekenland
ipakt
rlander op
je 'thuis'
j n Duitsers
I bij duel
1 n Tsjechië
sland heeft
tre cijfers
ugal scoort
"«er 550
ari iwaar
irvuur
Bondscoach Scolari biedt excuses aan
DE STAAT VAN ORANJE
Alles groter en beter
Een Portugese voet-
eeft openingsduel
Europees kampioen-
ingegrepen om haar
Or haar Griekse ver
baten bezegelen. De
iden voor de wedstrijd
|etwee landen met el-
het huwelijk. Alexandra
^aral en Dimitris Psar-
dden h na de plech-
de kerk naar de tele-
de familie van het
A eigen team kon aan-
;en. De Portugese gasten
rïhet verrassende verlies
jj inekenland sportief.
l-Vlak voor de ope-
'strijd van het Euro-
—„pioenschap voetbal,
gastland Portugal en
dand, is zaterdag een
indse handelaar in toe-
jarten opgepakt. De
obeerde op een plein
t stadion tickets aan de
brengen, iets dat streng
?n is tijdens het EK in
iL De Nederlander werd
t uur overigens al weer
l ten. Wel werden de vier
die hij op zak had afge-
ita - Het Nederlands elf-
elt morgenavond tegen
ind in het thuistenue. De
deert met oranje shirt,
ioek en oranje kousen.
I and moet van de Euro-
letbalbond tijdens de
net Tsjechië en Letland
in het oranje aan de af-
i tschijnen.
im - Arjen Erkel mag op
;ging van de KNVB de
ijd van het Nederlands
gen Tsjechië bezoeken.
itatie van de voetbalbond
u nadat de medewerker
sen zonder Grenzen zich
ra zijn gijzeling afvroeg
ije het EK in Portugal
taald. Arjan Erkel kwam
ichtvan 10 op 11 april
een gijzeling van bijna
i). maanden in Dagastan.
nu - De statistieken van
lerlinge ontmoetingen
uitsland zijn in het na-
0 inhet Nederlands elftal,
la den, die elkaar morgen
js ibij het EK, speelden 35
gen elkaar. Oranje won
it. iels, Duitsland was der-
eil er de sterkste. Beide lan-
leelden op 24 april 1910
lai Etste onderlinge duel. Ne-
ü.indwon met 4-2. De laatste
r.1 at beide ploegen tegen-
Ikaar stonden was op 20
el nber 2002 in Gelsenkir-
>p Oranje won met 3-1.
isi
lil De Griek Giorgos Kara-
ei komt de eer toe het
eI doelpunt te hebben ge-
tijdens een eindronde
dt strijd om de Europese
en ltitel. Hij scoorde in de
de minuut tegen Portugal.
If ste treffer uit de EK-ge-
'c eniskwam op 16 juli
C'1 lp naam van Milan Gabic,
Wj torde voor het toenmali-
al goslavië.
ia
ia( De Portugese media
ad hden diep teleurgesteld
ia nederlaag van het natio-
Iftal tegen Griekenland,
/ai ^nederlaag was te voor-
te Portugal heeft nog meer
o" 'gemaakt dan in de voor-
te lende wedstrijden",
yP ifhet dagblad Publico.
iga jen in plaats van een
De Portugese kranten
b n veel kritiek op bonds-
te Scolari, die spelers als
too Ronaldo en Deco op
eb nk liet beginnen. „Met
ie: erbij heeft Portugal nog
de mogelijkheid de vol-
nd tonde te bereiken",
ia: de 0 Jogo. Correio da
n! 0 noemt het spel van de
igezen 'ontluisterend'.
Patrick Kluivert: „Ik train niet bij de eerste elf. Het is niet mijn keuze,
het is die van de trainer." Foto: ANP/Ed Oudenaarden
door Marcel van der Kraan
albufeira - Patrick Kluivert heeft de druk
op Ruud van Nlstelrooij in het Nederlands
elftal flink vergroot. Hij wil bondscoach
Dick Advocaat duidelijk maken dat deze
de verkeerde keuze maakt voor de splts-
Kosltle van Oranje tegen Duitsland. „Als
ij (Advocaat) vindt dat hij Ruud In het
elftal moet zetten omdat Ruud meer in
vorm Is, is dat zijn keuze. Dan is het aan
mij om het tegendeel te bewijzen."
Kluivert zette minder dan 48 uur voor de
openingswedstrijd van Nederland op
het EK (bewust of niet?) de boel binnen
Oranje op scherp tijdens een zeer open
hartige persconferentie. Hij onthulde
daarin dat de bondscoach hem tot op de
dag van vandaag niet heeft verteld dat
hij op de bank terechtkomt, maar dat hij
zelf al genoeg weet. „Ik zie het toch dat
ik niet zal spelen. Ik train niet bij de eer
ste elf. Het is niet mijn keuze, het is die
van de trainer."
Ook bleek het de man, die in 79 inter
lands al 40 doelpunten heeft gemaakt en
daarmee de topscorer van Oranje is
(Van Nistelrooij staat pas op 14 goals),
dwars te zitten dat hij vorige week niet
voor het gesprek over de nieuwe speel
wijze was uitgenodigd en Van Nistelrooij
wel. Kluivert had 'heel graag' zijn me
ning willen ventileren over de aanvals
plannen van Oranje in de eerste wed
strijd tegen de Duitsers.
De spits van Barcelona heeft bij zijn club
natuurlijk geen indrukwekkend jaar ach
ter de rug. Het is misschien wel het
meest teleurstellende seizoen uit zijn
loopbaan. Toch vindt Kluivert dat hij
nooit een onvoldoende heeft gehaald en
dat hij in het trainingskamp van Neder
land in de Algarve weer naar een bloed
vorm is gegroeid. Op de vraag wat het
laagste cijfer is dat nij zichzelf dit sei
zoen zou hebben gegeven, antwoordt de
topscorer: „Een zes. Echt niet minder. Ik
had nog nooit een lange blessure gehad.
Dit jaar kwam die wel en het viel niet
mee om weer honderd procent Fit te
worden. Maar nu ik me weer topfït voel,
vind ik dat ik er vrij goed voor sta."
Daarbij valt het ook Kluivert op dat
Ruud van Nistelrooij het tegenoverge
stelde doormaakt. Na een seizoen bij
Manchester United, waar Van Nistel
rooij andermaal veel scoorde, komt de
Brabander op de trainingen van het Ne
derlands team geen enkele dag goed uit
de verf. Van Nistelrooij geniet echter de
steun van Dick Advocaat en Wim van
Hanegem, Kluivert lijkt zijn krediet juist
een beetje te hebben verspeeld. „Na
tuurlijk zou ik wel uitleg willen vragen,
maar ik ga geen strubbelingen aan of
wat dan ook. Ik weet gewoon dat ik er
veel beter voor sta dan aan het begin
van de stage. Het belangrijkste is dat ik
voor het toernooi op scherp sta."
De rol van invaller ligt hem helemaal
niet. Kluivert: „Het is niet mijn speciali
teit. Maar het ziet er nu toch naar uit dat
ik vanaf de bank moet starten. Het zij zo,
ik probeer onwijs scherp te trainen. Ik
hoop dat op zexer moment mijn kans
komt. Als het goed is wordt het een lang
toernooi."
Hij heeft respect voor de keuze van de
bondscoach. Maar terecht vindt hij het
dus allemaal niet. „Ruud heeft veel ge
scoord bij Manchester United en daar
heeft hij het goed gedaan. In het Neder
lands elftal is het wel wat anders. Wat hij
dit seizoen bij zijn club heeft gedaan
geeft nu kennelijk de doorslag."
Als hij nou wel bij dat gesprek met de
vier belangrijkste internationals was ge
weest, wat had hij dan gezegd? Kluivert:
„Dat weet ik niet, want ik weet niet wat
er is besproken."
Dat is toch raar, want sinds de sessie is
er al bijna een week voorbij. Kluivert:
„Er is gesproken over de speelwijze,
maar de diepgaande dingen ken ik niet.
Ik weet niet eens of er diepgaande din
gen zijn besproken. Ik zou in elk geval
hebben gezegd dat wij verdedigend te
veel moeten belopen als spitsen, omdat
we aanvallend steun tekort komen."
Mare Overmars zegt dat hij een bomme
tje in zijn lichaam heeft zitten dat moet
ontploffen. Heeft Kluivert dat nu ook?
„Ja, al is nog pril. Het is nog niet hele
maal aan het borrelen. Maar dat komt
wel als we morgen (maandag, red.) het
vliegtuig pakken. Ik probeer zo lang mo
gelijk ontspannen te blijven, maar het
komt echt wel."
In 1988 verving Marco van Basten John
Bosman op het EK van 1988 al na een
wedstrijd. Aan die strohalm klampt ook
Kluivert zich vast. „Dat is me door mijn
familie ook aangereikt. Maar ik hoef ei
genlijk geen extra prikkel of motivatie
voor dit toernooi. Op het WK in 1998
kreeg ik tegen België in de eerste wed
strijd een rode kaart. Toen ik terugkeer
de in de ploeg, begon ik pas goed te
voetballen. Ik heb dus dingen eerder
meegemaakt."
Ondanks alles gaat Kluivert nog met een
lach op het gezicht door het leven. „Ik
weet dat ik bij Barcelona weinig heb ge
speeld, ik heb mijn blessure gehad en ik
zit nu bij Oranie op de bank. Dat lijkt
somber, maar dat is het niet. Ik lach al
tijd. Ik weet wat ik kan en dat wil ik hier
in Portugal laten zien. Dat is voor mij
het belangrijkste."
In de afgelopen weken heeft hij ook tijd
gehad om na te denken over de vraag
waarom het nissen hem en Van Nistel
rooij niet klikt. „Je kan niet alleen op de
spitsen letten. Het heeft ook te maken
met wat er om ons heen gebeurt. Dat is
hetzelfde als ze op onze verdediging
gaan zeiken en willen weten waarom die
goals er ingaan. Dat kan niet. Ook dat
begint soms al bij de spitsen."
„Als we met zijn tweeën in de spits lo
pen, vind ik dat we ruimtes moeten be
lopen die voor ons nadelig zijn als we
weer de bal veroveren. Vijftig meter om
druk te zetten terwijl het niet hoeft, om
dat een middenvelder het niet doet. Met
buitenspelers zijn de ruimtes tussen de
linies veel korter, dus loop je minder."
door Peter van Duyl
porto - Met een mengeling van
intense teleurstelling en totale
verbijstering ontwaakte Portu
gal uit een sportieve nachtmer
rie. Wat een volksfeest had
moeten worden, mondde zater
dag uit in een totale deceptie.
In de openingswedstrijd van
Euro 2004 boekte Griekenland
een nooit verwachte zege op de
Portugese favoriet: 2-1.
Het was voor het eerst sinds het
EK bestaat, dat het gastiand de
ouverture van het toernooi ver
loor. En statistisch gezien is het
voor Portugal meteen bijna on
mogelijk geworden om de Eu
ropese titel in de wacht te sle
pen. Slechts een keer in dik
veertig jaar verloor de toernooi-
winnaar zijn openingswed
strijd: Nederland in 1988.
Veel Portugese fans huilden na
de nederlaag tranen met tuiten
en ook in het hart van de selec
tie kwam het verlies gra-
niethard aan. „Ik ben verslagen,
down en verdrietig", liet bonds
coach Felipe Scolari optekenen.
„Ik wil het Portugese publiek
mijn excuses aanbieden voor
het resultaat en het geboden
spel."
De vermoeid ogende superster
Luis Figo voegde daaraan toe:
„Dit is voor iedereen een klap,
maar de spelers beseffen heel
goed hoe erg dit moet zijn voor
onze fans."
Het meest pijnlijke van de ne
derlaag was nog wel, dat ze vol
komen terecht was. De Portu
gese ploeg, in goeden doen een
van de beste van Europa, slaag
de er geen moment in los te ko
men van de druk die het spelen
van een toernooi in eigen land
met zich meebrengt. Vooral in
de beginfase werd fout op fout
gestapeld. Toen de Portugezen
eindelijk een beetje zichzelf
werden, was het eigenlijk al te
laat. „We speelden ontzettend
nerveus", had ook Scolari ge
zien. „Twee domme fouten
kostten ons twee doelpunten."
De eerste flater, al na zeven mi
nuten, kwam van de voet van
Paulo Ferreira, die de bal zo
maar in de voeten schoof van
Georgios Karagounis. Die
schoot meteen raak: 0-1. Direct
na de pauze vloerde invaller
Christiano Ronaldo zijn directe
tegenstander Seitaridis in het
penaltygebied. De kalktrap
werd opgeëist door Angelis Ba-
sinas: 0-2. Pas in blessuretijd
kon Ronaldo iets terug doen
voor de Portugezen.
De volkomen onverwachte zege
leidde tot uitzinnige taferelen in
het Griekse supportersvak en in
de straten van Athene en Thes
saloniki. Coach Otto Rehhagel
sprak van de 'mooiste zege van
welk Grieks team dan ook'.
Doelpuntenmaker Karagounis
zei het nog stelliger. „We heb
ben iets gepresteerd wat we in
Griekenland totaal niet kenden:
presteren op een belangrijk
moment."
De Grieken leverden een super
prestatie en tilden daarmee de
toch al ongekende populariteit
van Rehhagel nog maar eens
een etage hoger. De Duitser is
er in geslaagd het aanwezige
Griekse talent te bundelen tot
een hecht team. De Grieken -
die tijdens de kwalificaties
slechts vier goals tegen kregen -
leunden zaterdag zoals ver
wacht nadrukkelijk op hun ach
terste lijn, maar ze timmerden
wel een paar flitsende counters
in elkaar. „Griekenland had al
tijd al goede spelers, maar nu
heeft het ook een goed elftal",
vertelde Rehhagel met een
glimlach van oor tot oor.
Direct na afloop dacht de Duit
ser alweer vooruit. Rehhagel
beseft best dat de kans klein is
dat Griekenland Europees kam
pioen wordt, maar na de winst
van zaterdag ligt de weg naar de
kwartfinale plotseling wagen
wijd open. „We mogen hier
even van genieten, maar we
moeten verder. Ons concentre
ren op de wedstrijd tegen Span
je. Met één zege ben je er niet."
Die wetenschap vormt de laat
ste strohalm voor Portugal, dat
zich zo onnoemelijk veel had
voorgesteld van het EK in eigen
land. De spelers van Scolari we
ten sinds zaterdagavond exact
waar ze aan toe zijn. Excuses of
uitwegen zijn er niet meer: om
Europees kampioen te worden,
moeten ze vijf wedstrijden op
rij winnen.
Woensdag treffen de Portuge
zen Rusland, de zondag daarop
staat de kraker tegen aartsrivaal
Spanje op het programma. „We
moeten nu twee keer winnen
om de kwartfinale te halen, dat
wordt een strijd op leven en
dood", besefte ook Scolari.
„Maar met de steun van de
Portugese fans moet het moge
lijk zijn."
Luis Figo probeert Nikos Dablzas van het lijf te houden. Foto: EPA/Nuno Velga
Om de honger naar nieuws,
interviews en verhalen van
een paar duizend journalisten
op het EK te stillen, organise
ren de deelnemende landen in
Portugal in teamhotels of in
stadions persconferenties. Bij
Nederland gebeurt dat om de
paar dagen. In tivee zaaltjes,
voorzien van een tafel, een mi
crofoon en een bloembak in
Hilton Sheraton Pine Cliffs,
worden steeds vijf spelers en de
bondscoach neergezet. Voor de
pers staan keurig glaasjes
vruchtensap klaar en gisteren
kwam daar rond het middag
uur zowaar taart en ijs bij.
Niks mis mee, zou je zeggen. Je
hoeft die jongens van de media
ook niet in de watten te leggen.
Maar het kan dus allemaal
nog beter. Bij de Duitsers tref je
de overtreffende trap aan van
alles. Het zaaltje is bij hen een
balzaal! De grootte van een
stevige sporthal, maar tot in de
puntjes aangekleed. Aircondi
tioning, tapijt op de vloer, een
internetcafé, rondrennende
obers met broodjes, volgeprop
te buffetten, digitale televisie,
metersgrote plasmaschermen.
En ach, om net nog gekker te
maken, op het podium naast
de hele kledinglijn van Adidas
en naast Rudi Voller staat de
nieuwste Mercedes sportwa
gen. De sponsor wil wel opval
len.
Het is nog niet alles. Voor de
buitenlandse verslaggevers lig
gen koptelefoons klaar, waar
op de letterlijke vertaling te
horen is van alles wat de Duit
sers erachter de microfoon uit
gooien. Er is elke dag plaats
voor vijftien cameraploegen,
300journalisten en die krijgen
ook nog allemaal te eten en te
drinken. Voordat ze naar huis
gaan, krijgen ze als klap op de
vuurpijl nog een splinternieu
we gele leren voetbal met het
embleem van de DiAse voet
balbond erop.
Alles is dus groter, alles is dus
beter bij de Duitsers. We moe
ten het eerlijk toegeven. Maar
je kunt nog zo je best doen. De
garantie dat het de beste pu
bliciteit oplevert, krijg je nooit.
De Britse journalist valt het als
eerste op. Terwijl Rudi Vóller
voor de tiende keer herhaalt
dat Nederland-Duitsland een
wedstrijd is als alle andere,
verschijnt op de Duitse tv die
zonder geluid overal aanstaat,
een programma over Anne
Frank.
„What was that about football
and war?" zegt de Engelsman
droog.
Marcel van der Kraan
door Mark Caldenhoven
porto - Met zijn handen in zijn
zakken kijkt Nuno Silva om zich
heen. In een zee van groen en
rood, de stamkleuren van Por
tugal, staan duizenden fans sa
mengepakt op Praca Dom Joao
I. De ogen gericht op een gigan
tisch videoscherm. Het is enke
le seconden voor vijf uur lokale
tijd als scheidsrechter Pierluigi
Collina op zijn fluitje blaast.
„We hebben vijfjaar op deze
aftrap gewacht."
De sfeer is bombastisch, gepas
sioneerd, ontspannen. Zeker bij
Nuno Silva, die niets moet heb
ben van de collectieve uitingen
van nationalisme. De trots zit in
het hart, zegt hij. „Gisteren
hoorde ik een socioloog op te
levisie zeggen dat hij de EK-
gekte in Portugal, de vlaggen
aan het balkon, de beschilderde
gezichten, maai" goedkoop
vond. Diende de verslaggever
hem meteen van repliek: beter
goedkoop dan niets, zei hij. Ik
balanceer daar tussen. Maar
aan mijn lijf geen polonaise. Ik
houd gewoon van voetbal."
Dus legt Nuno Silva uit dat in
ternational Maniche is ver
noemd naar een Deense voet
baller die bij Benfica speelde en
dat Costinha 'kleine Costa' be
tekent. Tussen neus en lippen
door vraagt hij geïnteresseerd
hoe het toch gaat met de Portu
gese voetballers in Nederland.
Hoe het kan dat David Nasci-
mento het na al die jaren nog
pijn. Aan de andere kant: ik
vind het ook wel iets hebben
hoor, supporters uit alle landen
samengeldonterd in Portugal.
Zou voetbal niet altijd zo moe
ten ziin, als een feest der ver
broedering?"
De achterstand doet Silva niet
wanhopen. „Hoop zit verpakt
in onze landskieuren. Rood in
onze vlag staat voor bloed,
groen is de hoop. Ik mag het
hier in 'blauw' Porto eigenlijk
niet zeggen, maar ik vertegen
woordig beide. Ik ben namelijk
voor Benfica, de rode club van
Lissabon én Portugal."
Als Griekenland opnieuw
scoort is de verbijstering en ver
slagenheid van duizenden ge
zichten te scheppen. Hoop of
niet, zelfs de Portugees rekent
na de eretreffer in blessuretijd
niet meer op een wondertje.
„Ongelooflijk. Wat een anticli
max stamelt Nuno Silva. Hij
wordt op zijn schouder gesla
gen door de Fransen. Ze bulde
ren. Duitsers schreeuwen 'Alles
1st vorbei' en Nederlanders
wrijven het de Portugezen ver
der in. Op z'n Nederlands.
Luidruchtig.
Oorverdovend is de stilte bij de
Portugezen. Zegt Nuno Silva:
„Hebben we die Grieken verdo
rie het voorrecht gegeven dat ze
ons openingsfeestje mochten
opfleuren, verpesten ze het. De
EK-koorts was vandaag opgelo
pen naar recordhoogte, maar
verandert spoorslags in een
waakvlammetje. Let maar op."
altijd volhoudt bij RBC en of de
jonge RKC-spits Bernardo Vas-
concelos écht op doorbreken
staat. „Ik ben niet de gemiddel
de voetbalfan. Ik walg van Figo.
Die gebaartjes als hij wordt
vastgehouden 'hé, dat mag niet,
ik ben koning Figo'. Bah. Geef
mij maar Maniche of Costinha,
gewone Portugezen."
Silva komt van Gaia, zuidelijk
van Porto en aan de andere
kant van de Rio Douro. „Ik heb
op de Antonio Sergio-school
nog gevoetbald met Rui Jorge,
de linksback die je daar op het
scherm ziet opkomen. Mooie
voetballer. Hij is profvoetballer
en ik bouw websites."
Als Griekenland de score opent,
kun je op Praca Dom Joao I een
speld horen vallen. In hartje
Porto, op een van de vijf plei
nen waar supporters tijdens
Euro 2004 op grote schermen
wedstrijden kunnen volgen,
slaat hunkering en opwinding
bruut om. Het zal toch niet. Sil
va pakt zijn mobiele telefoon en
belt een Engelse vriend in Es-
pinho. „Wat, zit je met Grieken
te kijken? Stop ze onder het
zand!"
Twee Franse fans moeten la
chen. Nuno Silva lacht mee,
maar niet van harte. „Dit doet
Duizenden mensen volgen op het Praca Dom Joao I de openingswedstrijd. Foto: Hans van Weel
