Aandelenbezit
fondsen naar
recordhoogte
'Ik heb mijn gezin vreselijk verwaarloosd'
ECONOMIE
Werkgevers: Kabinet creëert vijandige sfeer
Lijft
Zeil ter bescherming
Uitzenders door wetgeving
veel meer tijd en geld kwijt
Ahold-topman ziet geen einde aan prijzenoorlog supermarkten
jnafhankelijke
Ms tegen fusie
iny en BMG
Unilever wil
met eigen
blad klant
behouden
van
tbussen stijgt
j - De Nederlandse con-
t gebruikt steeds meer
issen. Vorig jaar werden
1110 miljoen verkocht,
■ent meer dan in 2002. Er
kele jaren sprake van
oenemend gebruik van
bussen in Nederland. Dat
gisteren uit cijfers van de
riandse Aerosol Vereni-
i (NAV). Vooral de verkoop
I puitbussen met farmaceu-
j ie veterinaire producten
kte een sterke groei door.
i geldt ook voor lakken en
en en luchtverfrissers, al-
de branchevereniging.
itestacties
glasfabrieken
ii [dam - Bij de glasfabrieken
BSN Glasspack willen werk
ers woensdag tijdelijk het
neerleggen uit protest te-
rerslechtering van hun
ioenregelingen. „Wij reali-
nons dat er een pensioen-
ileem is bij dit bedrijf. Wij
ien in de CAO-onderhan-
jgen ook laten zien dat we
id zijn een duit in het zakje
ien, maar het houdt een
op", aldus bestuurder
en van FNV Bondgenoten.
ename aantal
atures zet door
iiurg - Het aantal vacatu-
i in het eerste kwartaal van
gegroeid, net als in de
stedrie maanden van vorig
Er waren ruim 111.000 ba-
beschikbaar. Dat zijn er
00 meer dan een kwartaal
Ier. Dat meldde het CBS gis-
n. Het aantal vacatures is de
lopen drie jaar voortdurend
laid. Pas in het laatste
rtaal van vorig jaar trok het
jal weer aan.
zaterdag 12 juni 2004
k lal weer ae
(edit.
Zweedse
iteur in
IkTHDAM - TPG heeft de
edse expediteur Wilson Lo
cs overgenomen. Het post-
gistiekconcem betaalt 2,35
irid Zweedse kroon (257
>en euro) voor Wilson, zo
I gisteren bekendgemaakt,
vemame wordt contant
ild. Na goedkeuring van de
'fiteiten verwacht TPG de
ie in het derde kwartaal
jaar af te ronden.
name
dit jaar
geldermalsen - Kersenbomen krijgen een overkapping. Op deze wijze kan het zeil opwaaien en krijgt de boomgaard een goede ventilatie en blijft de vrucht beschermd tegen re
gen en hagel. Foto: GPD/William Hoogteyling
voorburg/anp - Het aandelen
bezit van pensioenfondsen is in
het eerste kwartaal van 2004 tot
recordhoogte gestegen. In totaal
was eind maart 242 miljard euro
op de beurs belegd. Dat is 5 mil
jard meer dan het vorige record
bedrag dat in 2000 werd bereikt,
aldus het Centraal Bureau voor
de Statistiek (CBS).
Het totale bedrag dat opzij is
gelegd voor de oudedagsvoor
ziening kwam uit op 513 mil
jard euro. Naast aandelen heb
ben de fondsen voornamelijk
obligaties in portefeuille. Deze
schuldpapieren staan voor 194
miljard in de boeken. De rest
bestaat uit onroerend goed, on
derhandse leningen en woning
hypotheken.
In 2000 steeg het aandelenbezit
sterk door de hausse op de ef
fectenbeurs. De forse neergang
die de jaren daarop volgde,
bracht pensioenbeheerders in
financiële problemen. Het ver
mogen van veel fondsen schoot
in 2003 te kort om aan de ver
plichtingen te voldoen en toe
zichthouder PVK eiste maatre
gelen.
Eerder deze week bleek uit cij
fers van het CBS dat pensioen
fondsen in 2003 de sterk ge
daalde koersen hebben aange
grepen om flink in te slaan. Ze
kochten samen voor 23 miljard
euro aan nieuwe aandelen. i£
Pensioenfondsen steken zoveel;
geld in aandelen om hun ver?~
mogen snel genoeg te laten?
groeien. Historische rendemen- -
ten wijzen uit dat beleggingen
op de beurs op de lange termijn
het meeste opleveren. Het ver
mogen moet snel groeien om
dat door de vergrijzing de ver
plichtingen van fondsen de ko
mende decennia sterk oplopen.
De pensioenfondsen en de ver
zekeraars samen zagen hun
vermogen met 46 miljard euro
stijgen tot 829 miljard. Deze in
stitutionele beleggers steken
hun geld voornamelijk in bui
tenlandse aandelen en obliga
ties. In vergelijking met pensi
oenfondsen zijn verzekeraars
conservatiever. De hoeveelheid
aandelen is vrijwel gelijk aan
het totaal aan obligaties. Pensi
oenfondsen leggen de nadruk
op aandelen.
Verzekeraars kochten voor 3 3
miljard euro nieuwe aandelen,
koerswinst leverde 4 miljard op. j
Het obligatiebezit nam met
miljard euro toe door aankopen
en 2 miljard door hogere prij-
Papierwerk kost 162 miljoen
Rijmans blij met
-|r$te kwartaal
Iiosch - Bouwer Heijmans
meden over het eerste
itaal van dit jaar. De order-
efeuille is beter gevuld dan
jzelfde periode vorig jaar.
prden ook meer woningen
pcht, zo liet Heijmans gis-
Dweten bij een tussentijdse
iiatie. Heijmans herhaalde
■lerwachting voor een netto-
tt tussen de 60 miljoen en
niljoen euro dit jaar.
icor koopt groot
H van Club Med
lis - Het Franse hotelcon-
Accor koopt voor 252 mil-
euro een deel van Club
iL Het concern krijgt voor
Vdrag een belang van 28,9
tent in de reisorganisatie,
lebben beide onderemingen
fcren bekendgemaakt. Om
jankoop te financieren geeft
oreen obligatielening uit.
bekendmaking viel samen
I de publicatie van de half-
iijfers van Club Med. In de
•te helft van het op 1 okto-
begonnen boekjaar leed de
lememing een verlies van 4
loen euro.
leiden/anp - Uitzendonderne
mingen zijn drie tot zes keer zo
veel tijd en geld kwijt aan wet
en regelgeving in vergelijking
met het gemiddelde in het be
drijfsleven. Administratieve
rompslomp kost de uitzend-
branche jaarlijks 162 miljoen
euro. Deze lasten worden voor
90 procent veroorzaakt door al
gemene wetten die gelden voor
het bedrijfsleven.
Dat blijkt uit een gisteren gepu
bliceerd onderzoek van het
economische instituut EIM, dat
in opdracht van de Algemene
Bond Uitzendondernemingen
(ABU) is uitgevoerd. Volgens de
ABU worden uitzendbedrijven
onder meer zwaarder getroffen,
omdat zij zoveel personeelswis
selingen verwerken.
De brancheorganisatie vreest
daarom niet of nauwelijks te
profiteren van kabinetsmaatre
gelen om wet- en regelgeving
voor bedrijven te verminderen.
Maandag overlegt de Tweede
Kamer met de ministers Zalm
(financiën) en Brinkhorst (eco
nomische zaken) over de voort
gang van de plannen om de ad
ministratieve lastendruk aan te
pakken.
ielvstad/gpd - Het kabinet creëert onnodig in de dis
cussie rond de pensioenen een sfeer van vijandigheid.
Volgens de werkgeversvereniging AWVN is de houding
van het kabinet onaanvaardbaar nu Nederland in Eu
ropa economisch onderaan de ladder staat. Juist nu
moeten alle hens aan dek om de concurrentiepositie
en de arbeidsdeelname te bevorderen.
Scheidend AWVN-voorzitter Bernard Wientjes wond er
tijdens het jaarlijkse congres van zijn vereniging geen
doekjes om. Hij hekelde de opstelling van het kabinet
in de discussie rond de VUT en het prepensioen. Maar
het kabinet lijkt de AWVN ook in de steek te laten. On
der andere door te roepen de CAO's niet langer alge
meen verbindend te verklaren.
U legt de schuld bij het kabinet neer?
„De houding van het kabinet is dom en ontactisch.
Door ons (sociale partners red.) aan de kant te zetten,
bereiken we niets. Er lijkt een sfeertje te ontstaan van
ouderwets vechten. Dat kan in een tijd dat het econo
misch goed gaat, maar niet nu alle hens aan dek nodig
zijn om onze economische positie te verbeteren. Het
kabinet heeft daar een zware verantwoordelijkheid in."
De vakbonden hebben al gezegd hun gram te willen ha
len aan de CAO-tafels. Ze beschuldigen de werkgevers
van het heulen met het kabinet. Uw achterban kan de
borst dus natmaken?
„Het is een pavlov-reactie van de werknemersorgani
saties. Ik betreur dat. Er ontstaat een situatie waarin
partijen terugvallen op hun oude stellingen. Bij de vak
bonden betekent dat actie. Wat moeten ze anders dan
zich tegen de werkgevers keren. Daarom waren we ook
gebrand op een akkoord. Het voorjaarsakkoord beloof
de twee jaar rust op het gebied van lonen en de moge
lijkheid om het pensioenvraagstuk op te lossen."
In plaats daarvan zal de strijd aan de CAO-tafel nu pas
goed losbarsten. Vakbonden zullen alles in CAO's pro
beren te repareren.
„Ja, dat is jammer, maar ik denk ook dat het wel wat
mee zal vallen. FNV-voorzitter De Waal is een verstan
dig man. Ik denk niet dat de vakbonden met idiote
looneisen zullen komen."
Denkt u dat echt?
Als men oorlog wil, dan gaan we de strijd wel aan. We
zullen niet akkoord gaan met reparatie-CAO's. Onder
tussen worden onze taken - zoals het verbeteren van
de arbeidsproductiviteit - verstoord. Juist in een tijd
dat Nederland als slecht scoort op de Europese ladder
en de werkloosheid nog steeds oploopt. Daar hebben
de vakbonden ook geen belang bij. Maar wij ook niet.
Niemand heeft belang bij deze situatie, het levert al
leen verliezers op."
Uw thema van het jaarcongres is het bevorderen van de
arbeidsdeelname van met name ouderen. Het zijn voor
al de werkgevers die nog steeds moeite hebben om de
ouderen aan het werk te houden.
„Er zal een cultuuromslag moeten komen. Door aller
lei regelingen die het aantrekkelijk maken om na 55
plus te stoppen met werken is er een perceptie ont
staan bij werkgevers om niet meer in ouderen te inves
teren. Dat beeld moeten we ombuigen."
Ksel/ap - Een groep onaf-
lelijke muzieklabels pro-
It de plannen van Sony en
jelsmann om hun muziek
jes samen te voegen te tor-
ken. Ze hebben er bij de
toese Commissie op aange
ven de fusie te verbieden
Itrenge maatregelen te ne-
1 zodat de diversiteit ge
borgd blijft.
'indie-labels' zeiden op een
[conferentie in Brussel dat
erg gevaarlijk is om markt-
fcentratie toe te laten in een
fce markt omdat kleinere
rijven het dan nog moeilij
krijgen. Vijf grote labels
jen momenteel samen 80
Cent van de markt in han
door Achille Prick
en James McGonigal
zaandam - Ruim een jaar staat
Anders Moberg nu aan het roer
bij supermarktconcern Ahold.
Het bedrijf ging langs de rand
van de afgrond, maar leeft nog.
Onder de vleugels van de rustige
Zweed ontluikt zelfs heel voor
zichtig nieuw zelfvertrouwen.
„Wat denkt u, Nederland tegen
Zweden in de finale, zou dat
kunnen? Ahold-topman Anders
Moberg voetbalde vroeger sa
men met oud-bondscoach Olie
Nordin van Zweden en ver
heugt zich op het komende EK.
„Niet alleen voor het voetbal,
maar vooral omdat ik mijn
zoon weer eens zie. We gaan
samen naar Denemarken tegen
Zweden. Het afgelopen jaar heb
ik mijn gezin vreselijk verwaar
loosd. Terwijl ik me altijd had
voorgenomen dat ik dat nooit
zou doen." -
Ruim een jaar geleden stortte
de tot dan in Nederland onbe
kende Moberg zich in het avon
tuur dat Ahold heette. Waar
menig bestuursvoorzitter zich
nooit de vingers zou durven
branden aan zoveel onzeker
heid, zag Moberg kansen.
„Ik kende Ahold natuurlijk van
verhalen en uit de media. Ik
dacht: zo'n bedrijf kan toch niet
kapot gaan. Daarom wilde ik
deze klus op me nemen." Ach
teraf zegt hij: „Toch scheelde
het niet veel. Ik was op een
trein gesprongen waarvan ik
niet wist waar die naar toe ging.
Iedereen bij Ahold heeft het af
gelopen jaar alles moeten geven
om dit bedrijf overeind te hou
den."
Moberg moest afrekenen met
een gigantische interne boek
houdfraude en een torenhoge
schuld. Om Ahold in ieder geval
in leven te houden, regelde hij
noodkredieten bij de banken en
overtuigde hij beleggers afgelo
pen najaar om nog eens drie
miljard euro op te hoesten.
Ondertussen begon hij het, on
der zijn voorganger Cees van
der Hoeven opgebouwde, we
reldimperium in rap tempo af
te breken. Ahold is inmiddels
weg uit Zuid-Amerika en Azië.
Ook dochters in de VS en Oost
en Zuid-Europa gingen over in
andere handen. De schulden
last van ruim 11 miljard euro
werd teruggebracht tot 7,5 mil
jard. Op het hoofdkantoor in
Zaandam kunnen ze eindelijk
weer een beetje rustig ademha
len.
„Tot eind 2006 nemen we de
tijd om dit bedrijf weer in even
wicht te krijgen. Dan moet de
financiële wereld ons weer aan
trekkelijk vinden", zegt Moberg.
„Jarenlang is hier amper geke
ken naar het bedrijf zelf. Ahold
was een ovemamemachine ge
worden. Nooit werd voldoende
tijd genomen om de bedrijven
die we hadden, goed te laten
draaien."
Ondanks alles merkt de Zweed
dat de oude ovemamereflex op
het hoofdkantoor nog niet is
verdwenen. „Nu we kunnen
zeggen dat Ahóld het heeft
overleefd, beginnen sommigen
alweer te denken aan overna
mes. Ik heb ze gezegd dat ik dat
woord hier voorlopig niet wil
horen."
Moberg woont sinds enkele
maanden in Amsterdam, aan
de rand van het centrum. Hij
doet vaak zelf boodschappen
en brengt zijn vuile was zelf
naar de stomerij. Wordt hij her
kend op straat? Lachend:
„Vaak! Ik krijg van passanten
veel ongevraagde adviezen over
hoe het verder moet met Albert
Heijn."
De Zweed komt uit een traditie
(Ikea) die in de verste verte niet
lijkt op de werkwijze van het
Xhold-management dat de
multinational aan de rand van
de afgrond bracht. „Bij Ikea wa
ren zuinigheid, bescheidenheid
en voorzichtigheid grote deug
den. Ook op de top van de
markt hielden we grote reserves
aan voor de tijden dat het min-
der ging."
Hoewel Moberg niet vaak ge
noeg kan benadrukken dat hij
zich de komende twee jaar
vooral wil bezighouden met fi-
Anders Moberg: „Ik krijg van passanten veel ongevraagde adviezen over hoe het verder moet met Albert
Heijn." Foto: GPD/Cees Zorn
nancieel herstel, schetst hij al
pratend toch de contouren van
het nieuwe Ahold. Geen Azië,
geen Latijns-Amerika, geen
Zuid-Europa. Wat dan wel?
•„Ik zie kansen in Scandinavië,
de Baltische Staten en daarach
ter ligt nog een land, nietwaar",
grijnst de Zweed, verwijzend
naar Rusland. „Consumenten
in Noord-Europa zijn in grote
lijnen hetzelfde en ook met de
inkoop en logistiek zijn daar
veel voordelen te behalen." Hij
ziet dan ook in Europa een
nieuwe as: Scandinavië, de Bal
tische staten, Nederland en
Midden-Europa.
Uitbreiding in Europa is vol
gens Moberg belangrijk om het
evenwicht ten opzichte van de
andere markt waar Ahold actief
is te herstellen: de Verenigde
Staten. Daar behaalt het con
cern inmiddels, met enkele su
permarktketens en de grote ca
teraar US Foodservice ruim 70
procent van de totale omzet,
die in 2003 56,1 miljard euro
bedroeg.
Tijdens zijn eerste twee werk
dagen ging Moberg meteen
naar probleemdochter US
Foodservice. Daar werd voor
bijna 1 miljard euro aan ver
zonnen omzet in de boeken op
genomen. Het gesjoemel met
omzetten leverde het toenmali
ge management aardige bonus
sen op. Moberg kreeg het ad
vies de rotte appel maar met
een in de verkoop te zetten,
maar deed dat niet.
„Nee, dit bedrijf is strategisch
gezien namelijk een prima
overname geweest. Alleen heeft
Ahold er nooit serieus de moei
te voor genomen. In Zaandam
kregen ze wel cijfers te zien
vanuit Amerika, maar niemand
kon ze toetsen. Het was niets
zeggend materiaal. Vandaar dat
het daar uit de hand kon lopen.
Dat is inmiddels veranderd. Er
is een nieuwe topman begon
nen (Larry Benjamin, red.) en ik
weet in Nederland precies wat
daar gebeurt."
In zijn verdere kennismaking
met de verschillende Ahold-
dochters, stuitte hij ook op het
kroonjuweel waar het ooit alle
maal mee begon: Albert Heijn.
Moberg schrok zich kapot. Al-
bert Heijn was volgens de
Zweed compleet de weg kwijt
en hard bezig zichzelf om zeep
te helpen (Letterlijk: TCilling the
company').
„De klant kwam daar niet meer
op de eerste plaats. De prijsaf-
stand met de discounters was
veel te groot geworden. Boven
dien waren we voor de concur
rentie heel voorspelbaar. In
middels heeft het management
van Albert Heijn goed werk ver
richt. We hebben het prijsni
veau veel dichter bij de Aldi's
en de Lidi's gebracht en we zien
het marktaandeel van Albert
Heijn nu dan ook weer groei
en."
Een einde aan de prijzenoorlog
ziet de Zweed niet. Hij denkt
dat de scherp toegenomen con
currentie met prijsaanvallen
over en weer, een structureel
onderdeel van deze branche is
geworden. „Er is wat veran
derd. De klant pikt het gewoon
niet meer als hij geen waarde
krijgt voor zijn geld. De verhou
ding tussen prijs en kwaliteit
moet kloppen, anders straft de
moderne consument dat kei
hard af. Dan gaat hij net zo
makkelijk ergens anders kijken.
Iedere supermarktondememer
zal zich elke dag opnieuw de
vraag moeten stellen: kloppen
mijn prijzen? En wat doet de
concurrent? Dat waren ze bij
Albert Heijn even vergeten."
Moberg wil af van het systeem
van elke week veel aanbiedin
gen. „Ik zie veel meer in blij
vend lage prijzen." Nederland
is in dat spel om de klant vol
gens Moberg een belangrijke
markt.Als je het hier goed
doet, moet het je overal lukken.
De prijzen zijn hier namelijk
heel scherp. Binnen Ikea werk
ten we in Nederland met de
laagste winstmarges. En dat
geldt nog steeds, ook voor de
supermarktbranche. De Neder
lander is gewoon heel kritisch."
Dat laatste ondervond Moberg
afgelopen jaar als geen ander
aan den lijve, toen zijn riante
beloningspakket bekend werd.
Inclusief vaste bonussen en een
mogelijke gouden handdruk bij
ontslag, zou de Zweed zo'n 10
miljoen euro opstrijken. In de
volksmond werd hij 'de man
van 10 miljoen.'
Hoewel hij er toen absoluut
niet om kon lachen, verschijnt
nu een grijns om de mond. „We
hebben dat toen natuurlijk niet
handig gecommuniceerd.
Daarbij was er sprake van een
inschattingsfout. Ik wist ook
niet dat het Nederlandse pu
bliek hier zo heftig op zou rea
geren. Hoewel ik al snel aan
voelde dat ik een stapje terug
moest, wilde ik daar toch eerst
even in alle rust over nadenken.
Ik was hier nieuw en kon in de
hectiek niet meteen overzien
wat ik er mee aan moest."
den haag/gpd - Merkenreus
Unilever (onder meer Knorr,
Bertolli en Dove) zet een nieuw
wapen in om de klant warm te
houden voor het A-merk. Bij
een half miljoen Nederlandse
huishoudens valt volgende
week het kleurenmagazine Ya-
taYata in de bus. Daarmee richt
Unilever zich voor het eerst di
rect op de kopers van zijn pro
ducten. Tevens wil het zich zo
een stevigere onderhandelings
positie verwerven ten opzichte
van de supermarkten.
„We doen natuurlijk veel aan
reclame, maar wij willen onze
meest trouwe klanten nu
rechtsreeks gaan benaderen",
zegt woordvoerder Van der Eijk
van Unilever. „Een kwart van
de Nederlandse huishoudens is
goed voor vijftig procent van
onze omzet in Nederland. Dat
zijn vooral gezinnen met kinde
ren van 6 tot 18 jaar en dinki's:
mensen m'et een dubbel inko
men en geen kinderen. Voor
hen is YataYata, een fantasie-
naam die voor vrolijk en ener
giek en zonnig staat, bedoeld."
Het blad lijkt een nieuw wapen
in de prijzenoorlog. Super
markten zetten hun leveran
ciers steeds steviger het mes op
de keel in de onderhandelingen
over de inkoopprijim. Leveran
ciers zijn daarbij uiteindelijk
vaak de onderliggende partij.
Als de prijs hen niet bevalt,
dreigen supermarkten met een
boycot en wordt een merk tij
delijk weggehaald. Zeker met
de groei van het aantal huis
merken, hebben veel super
markten alternatieven in huis.
„YataYata is een idee wat we al
veel langer uitvoeren in tien an
dere landen waar Unilever pro
ducten verkoopt", aldus Van
der Eijk. „Het is dus geen recht
streeks gevolg van de prijzen
oorlog in Nederland. Wel gaan
we werken met kortingsbonnen
in het blad. Als we straks pre
cies weten waar onze klanten
kopen, kunnen we supermark
ten vragen met ons samen te
werken en die korting aan de
kassa laten verrekenen."
