I
I
KUNST CULTUUR
Krachttoer van Marco Borsato
Chailly zette zijn orkest in de Italiaanse zon
Van Gorp
geniet in
de Kuip
Luie donders
noodzakelijk kwaa[
Maquette van Europol.
Foto: ANP
Rotterdammers
bouwen Europol
den haag - Het Rotterdamse ar
chitectenbureau Quist Winter-
mans mag aan de Eisenhower-
laan in het Haagse Statenkwar
tier het nieuwe hoofdkantoor
van Europol bouwen. Een jury
koos het ontwerp uit zeven in
ternationale inzendingen. In
2008 moet het complex klaar
zijn. Europol is nu aan de
Raamweg gevestigd.
Jeugd kiest voor
'Weerwolvenbos'
zaanstad - Kinderen van zes
tot en met negen jaar vinden
'Weerwolvenbos' van Paul van
Loon het beste kinderboek dat
vorig jaar in Nederland is ver
schenen. Voor kinderen in de
leeftijd van tien tot en met
twaalf jaar is dat het boek 'Hoe
overleef ik een gebroken hart?'
van schrijfster Francine Oo-
men. De verkiezing is georgani
seerd door de Stichting Collec
tieve Propaganda van het Ne
derlandse Boek CPNB. Ruim
25.000 kinderen van zes tot en
met twaalf jaar hebben de afge
lopen periode via school, bi
bliotheek, de boekwinkel en in
ternet een stem uitgebracht
voor de de jaarlijkse publieks
prijs. De prijs is de eer.
Ooievaars in
de stijlkamers
den haag - Het Gemeentemu
seum Den Haag besteedt tot en
met 22 augustus aandacht aan
doopplechtigheden en geboor
te in Nederland. Onder de titel
'Ooievaars in de Stijlkamers:
Kraam en doop in Nederland'
zijn onder meer historische
doopjurken uit de 18de en 19de
eeuw te zien, alsmede andere
voorwerpen die te maken heb
ben met geboorte, zoals luier
manden van zilver en wiegen.
Babyschilderij
prinses Marianne
Apeldoorn - Museum Paleis
Het Loo heeft uit het Poolse
Nysa een schilderij van prinses
Marianne (1810-1883) als baby
weten te halen. Het zusje van
koning Willem II hing daar al
bijna twee eeuwen zonder dat
het Nederlandse publiek ervan
op de hoogte was, aldus een
woordvoerder van het muse
um. Het portret met Marianne
als baby liggend in een bloe
menmand werd bovendien ge
schilderd door haar moeder,
koningin Wilhelmina van Prui
sen, vrouw van koning Willem
I. Het schilderij is tot en met 1
augustus te zien in de tentoon
stelling 'Oranje in de Wieg'.
Workshop over
striptekenen
noordwijk - Illustrator en
striptekenaar Fer Elzinga geeft
woensdag 16 juni een stripte-
kenworkshop in de bibliotheek
van Noordwijk. De demonstra
tie is bedoeld voor kinderen
van negen tot vijfden jaar. Zij
leren dan de fijne kneepjes van
het striptekenen, met name hoe
zij stripfiguurtjes met een eigen
karakter kunnen ontwerpen.
Centraal in de workshop staat
de strip Ollie B. Bommel en
Tom Poes van Marten Toonder,
waarvan de hele maand een
tentoonstelling is te zien in de
bibliotheek.
(advertentie)
VENDUEHUIS
•Ier Nolaritien Ie 'i-Cracenhagr. teder! 1*12
Het oudste veilinghuis van Nederland
Kosteloze Taxatie
Kunst 8 Antiek
vrijdag 18 juni
12.00 - 16.00 uur
Stedelijk museum
De Lakenhal
Oude Singel 28-32, Leiden
Eerstvolgende Kunst- en Antiekveiling:
30 juni, 1 en 2 juli
Venduehuis der Notarissen. Nobelstraat 5
Den Haag, informatie: 070 - 365 88 57
info(S>vonduehuis.com/www.venduehuis.coni
rotterdam/gpd - Marco
Borsato zat meteen op ro
zen, gisteravond bij zijn
rentree in de Rotterdamse
Kuip voor een recordserie
van zes uitverkochte con
certen. Het eerste optre
den was voor een speciale
groep fans (nieuwe abon
nees van 'belcompany')
en werd voorafgegaan
door een 'monsterrace' te
gen de klok omdat de ver
huizing van het Antwerpse
sportpaleis (waar hij tien
avonden stond) naar het
Feyenoordstadion afgelo
pen weekeinde meer voe
ten in aarde bleek te heb
ben dan was voorzien.
Een fors deel van de ruim
300 medewerkers aan het
megaspektakel moest heel
wat overuren draaien om
ervoor te helpen zorgen
dat vanaf even voor ach
ten alles dik drie uur lang
op rolletjes verliep.
Meer dan bij zijn vorige
krachttoer op deze speel
plaats twee jaar geleden
pakt 's lands populairste
zanger (37) bij deze super-
show in het kader van zijn
recente dvd/album 'Zien'
uit met technische stunts.
Indachtig de titel van die
jongste bestseller is het
evenzeer kijken geblazen
als luisteren. Zo is Borsa
to's opkomst een regel
recht 'plaatje': wanneer de
middelste van de drie im
mense satellietschotels op
het stadionbrede podium
zich langzaam omdraait
blijkt Marco in het hart te
'hangen' en dient hij eerst
af te dalen naar zijn werk
plek.
Anders ditmaal is verder
de grotere rol die voor zijn
gasten is weggelegd. Naast
Do, Boris, Loïs Lane, Veld
huis Kemper, John Ew-
bank en Ali B neemt Lee
Towers voor de gastheer
een bijzondere positie in.
„Als je zegt 'Rotterdam en
De Kuip' dan denk ik daar
altijd onmiddellijk Leen
bij. Vandaar dat ik enorm
trots ben dat hij hier van
de partij wilde zijn", aldus
Borsato, die zelf het con
cert van gisteravond als de
officiële première van de
unieke reeks (goed voor in
totaal 300.000 bezoekers)
beschouwt.
Marco Borsato in de schijnwerpers. Foto: ANP/Rick Nederstigt
Met de watertaxi naar De Kuip
Om te voorkomen dat fans van Marco
Borsato op weg naar de concerten in de
Rotterdamse Kuip in de file belanden,
kunnen ze zich met de watertaxi laten
overzetten naar Rotterdam-Zuid. Rederij
Thor heeft twee salonboten klaarliggen
om groepen bezoekers van de concerten
over de Maas te brengen.
Het initiatief is afkomstig van Watertaxi
Rotterdam, dat de afgelopen weken 'gek
werd gebeld' doormensen die bang waren
voor verkeersproblemen voorafgaand aan
de concerten. Toen Borsato in 2002 drie
concerten in De Kuip gaf, arriveerden en
kele honderden fans veel te iaat wegens
verkeersproblemen. Hoewei de NS ook na
het concert extra treinen inzetten, kwa
men destijds toch veel mensen met de au
to. Dat leidde tot files op de snelwegen en
lange zoektochten naar parkeerplekken.
Voordelen van deze vorm van vervoer zijn
dat de boten vertrekken van locaties met
voldoende, gratis parkeerplaatsen en dat
de reizigers dicht bij De Kuip worden af
geleverd.
Marco Borsato treedt nog op 12,14,16 en
17 juni in De Kuip op.
door Herman Joustra
leiden - Het is Marco Borsato
die dezer dagen flink in de
schijnwerpers staat vanwege de
reeks van zes concerten die de
zanger in de Kuip geeft. Maar
hij heeft er zelf nooit een ge
heim van gemaakt, dat hij me
de groot is geworden door een
componist als John Ewbank en
door zijn begeleidingsband.
Daarin draaft achtergrondzan
ger Lo van Gorp geregeld op.
Ook in Rotterdam is de muzika
le Leidenaar weer present.
Op weg naar de Kuip, voor het
tweede concert, laat Van Gorp
kort zijn licht schijnen op de
show van Borsato. „Het eerste
concert ging hartstücke goed, er
zijn weinig fouten gemaakt. Be
paalde overgangen kunnen
misschien nog iets sneller, nog
iets strakker. En er was een
klein probleempje met het uit-
versterken van de akoestische
vleugel. Maar voor het overige
ging het lekker, het was echt ge
nieten."
Van Górp voegt daar aan toe
dat Borsato en band er natuur
lijk al een reeks van tien con
certen in Antwerpen op hadden
zitten. „Met ongeveer dezelfde
show. In Rotterdam treden een
paar andere gasten op, maar
voor ons muzikanten is er wei
nig veranderd. In de loop van
die optredens is het echt een
geoliede machine geworden."
De ambiance in de Kuip is nog
eens extra genieten. „Als je op
het podium staat is het een heel
mooi gezicht als je om je heen
kijkt. Zeker als het donker
wordt en je al die lichtjes ziet.
Bovendien, 50.000 mensen is
nogal wat. Al is dat geen record.
Ik heb een keer met Borsato op
getreden tijdens de millenni
umwisseling. Naar schatting
was er toen 80.000 man pu
bliek."
En eerlijk is eerlijk, een hoogte
punt is het niet voor hem, deze
reeks concerten. „Hoewel ik dit
een prachtige ervaring vind,
moet ik zeggen dat ik niet zo
hou van dat massale gedoe, ik
vind het leuker om in theaters
te spelen. Dat is veel intiemer.
Met Borsato zou dat trouwens
ook wel kunnen. Een akoestisch
programma lijkt me dan het
beste."
Maar dat is niet iets waar Van
Gorp zich druk om maakt. Hij
heeft het al druk genoeg. Na de
reeks concerten in de Kuip
staan dvd-opnames met Xan-
der de Buisonjé op het pro
gramma. Als Trijntje Ooster
huis moeder is geworden, ga ik
misschien weer met haar op
tournee. Verder heb ik natuur
lijk losse bedrijfsfeestjes waar ik
op moet treden en komend
voorjaar ga ik een theatertour
nee doen met Leonie Jansen."
Stel, je zit in de raadscommissie
voor cultuur en je bezoekt op 14
januari jongstleden de depots
van het Stedelijk Museum De
Lakenhal. Daar wordt tijdens
een rondleiding duidelijk dat
die opslagruimtes kwantitatief
en kwalitatief ver onder de
maat zijn. Sterker nog: dat de
zorg voor het behoud van de
collectie zelfs niet voldoet aan
de basiseisen van de Stichting
Het Nederlandse Museumregis-
ter. Wat doe je dan?
Ik denk dat u en ik onmiddellijk
zouden roepen dat er maatrege
len genomen
moeten worden.
Maar raadsleden
hangen eerst nog
een tijdje achter
over en stellen op
29 mei, ruim vier
maanden later,
een paar vraagjes
aan burgemeester
en wethouders:
deelt u onze zor
gen over het ge
brek aan vol
doende professio
nele depotruimte
voor De Laken
hal? En: kunt u
een overzicht ge
ven van de eisen
waaraan op dit
moment niet
wordt voldaan? Wat een gesuf-
kees. Een raadslid meteen beetje
lef had dat overzicht zelf gege
ven en gezegd: wethouder, doe
er wat aan!
Ik bedoel: je hoeft echt geen Pe
ter R. de Vries te zijn om er ach
ter te komen dat er al jaren heel
veel mis is met de depot- en
werkruimtes van De Lakenhal.
De vragenstellers weten dat ook
allang, want ze constateren zelf
dat de directeur van het muse
um in haar jaarverslag van
2002 en 2001 al melding heeft
gemaakt van onverantwoorde
situaties en achterstanden die
moeten worden weggewerkt.
Mag ik eens vragen aan de luie
donders van CDA, D66, CU, SP
en LWG/DG: waarom bent u pas
jaren na die vermelding in het
jaarverslag gaan kijken wat er
precies aan de hand is? En
waarom heeft u er, als u zo be
zorgd bent, na uw bezoek nog
vier maanden over gedaan om
een paar vragen te stellen?
Ik zou de bezorgde raadsleden
willen aanraden om nog eens
verder in het museum rond te
neuzen. Er is namelijk ook een
tekort aan geklimatiseerde ten-
toonstellingsndmte, waardoor
al enkele jaren terug een schil
derij in de Grote Pers, een expo
sitieruimte die niet is aangeslo
ten op een afdoende klimaatbe
heersingssysteem, is gaan scheu
ren. Maar ook kantoorruimtes,
de fotostudio en de luchtbehan-
delingsapparatuur voor de en
treeruimte voldoen niet aan de
eisen gesteld in Arbo-wet. Al ja
ren niet! Ik zou me, als ik raads
lid was, in minstens tien boch
ten wringen om me te veront
schuldigen voor het feit
zo lang goed vind dat er
of niets gebeurt. En ik z !c
helemaal rot schamen al e
wethouder nu nog zou i j3'
vragen of hij te zijner tij 0
een globaal overzicht
problemen kan geven. f:
Als de raadsleden eens n
ken in de Stadsgehoorzi'*
schouwburg of het LVC,
ze zien dat het met de J®
ruimtes aldaar niet beter
is. Personeel en directie
Stadsgehoorzaal zitten
ters met jassen aan achr
bureau
ten er de
gen weg
in de krr
kozijnen
kantoom
zijn co
verrot,
trische
ding den
de vena
function f
nauwelij u
het lekt
heb
vertellen P
een z
personeel^
deze wee
huis gest
omdat
omstond
den onverantwoord z
wordt door de gemeente
werkt hoor, al nemen
natuurlijk ook even de iijj
En hebben onze volksvé
woordigers de werkruim
het LVC weieens gezien
daar kan Stevie Won
paard geen schade aan"]
En zouden ze in de
Schouwburg al eens ac'"1
schermen hebben gi
Daar werkt het persoi's
hokken waarvan kistk s.
claustrofobisch zouden i51
Deze week nog werd bekl
de balletscholen naar De c
en Zoetermeer moeten ui
omdat de Leidse Schoi
niet kan voldoen aan d a
op gebied van veiligheü p
beidsomstandigheden. 0Ï
Ik zou ook wel willen
waarom andere partijen ic
eerder genoemde hierou
vragen stellen? Zijn Pi
WD soms dik tevreden
gang van zaken? Of ko\
pas in actie als de dirt 1
van Lakenhal en Stadsf(
zaal in de cocaïnehandt
om de nodige verbouwi iv
bekostigen.
Staatssecretaris Rutte jj
zaken) vond afgelopen u u
een gewillig oor bij pol a
vooral bij zijn WD-acl
voor zijn opvatting
maar eens afgelopen m
met al die 'pietluttige'
waaraan een u
gels
moet voldoen. Wed
moeten daarover zelf
de slag met hun werkgei H
de culturele instellingen
den weten ze precies wi s
van terechtkomt.
'In de ogen van Riccardo lees je het verhaal van de muziek'
door Hans Visser en Jos Ruiters
Amsterdam - Kleurrijke dirigen
ten heeft het Koninklijk Concert
gebouw altijd al gehad. Maar na
Willem Kes, Willem Mengelberg,
Eduard van Beinum en Bernard
Haitink is de Italiaan Riccardo
Chailly, de eerste buitenlandse
chef in Nederlandse dienst, toch
een hoofdstuk apart.
Hij kwam in 1988. De passie
tussen beide partners was
groot, tot het Nederlands-Itali
aanse huwelijk wat sleets raak
te. Al was het alleen maar om
dat de 'maestro' hier gewoon
'chef-dirigent' heet. Maar met
uitvoeringen van de opera 'Don
Carlo' en een uitvoering van
Mahlers Negende, gaan beide
partners deze maand toch goed
uit elkaar. Vanavond neemt
Riccardo Chailly officieel af
scheid, in aanwezigheid van ko
ningin Beatrix,
Er is dan ook alle reden om met
een goed gevoel om te zien.
Chailly vernieuwde het reper
toire, liet het orkest ook glanzen
in de opera, nam talloze cd's op
en in de geest van deze tijd
maakte hij het orkest zelfs tele-
visiegeniek. „Maar hij houdt
dan ook van televisie", zegt
Joop Stokkermans, die veel van
zijn concerten voor de Avro-te-
levisie regisseerde. „Hij is niet
verliefd op de camera, maar hij
vindt het niet erg om 'close' in
beeld te komen. Gelukkig maar,
want zijn ogen vertellen het
verhaal van de muziek. Ik richt
te daarom altijd een camera al
leen op hem. In de loop van het
concert haalde ik hem steeds
vaker en steeds dichter in
beeld. 'Zoek zijn ogen', zei ik
dan tegen de cameraman. En
dan zag je pure passie."
„Van alles hebben we met hem
uitgezonden: kerstmatinees,
openluchtconcerten. En hij laat
je alle ruimte. Een ideale sa
menwerking. Maanden tevoren
lagen we soms samen op de
vloer van zijn kleedkamer in het
Concertgebouw, met de muziek
op de grond, te praten over hoe
we het orkest in beeld moesten
brengen. En als hij dan voor de
rechtstreekse uitzending van
zo'n concert naar zijn plaats
voor het orkest liep, zag je een
persoonlijkheid. Maar ook ie
mand onder grote spanning.
Na de kerstuitzending ging hij
altijd direct naar Italië. Met een
videoband van de uitzending
die hij thuis meteen met zijn
gezin bekeek. Hij wilde die er
varing delen. De volgende och
tend, tweede kerstdag, belde hij
mij, 'die regisseur uit Neder
land', al vroeg op om me te be
danken."
Andrew Cornell, ruim twintig
jaar zijn producer bij platen
maatschappij Decca, herkent
dat: „We werken op gelijk ni
veau, voelen elkaar blindelings
aan. Ik hoef hem niet te vragen
hoe op de cd de trompetten in
Mahler 2 moeten klinken. Om
gekeerd denk ik dat hij feilloos
weet wat ik van hem verlang.
Een bevlogen podiumdier, cha
rismatisch dirigent. Voor pu
bliek en orkest. Bij andere diri
genten kan bij de opnamen nog
wel eens spanning ontstaan, zo
niet bij Riccardo. Hij kan dan
ook goed afstand nemen, over
iets anders praten en ook la
chen. Ook onder het werk. Be
langrijk, want er lopen zich bij
zo'n opname vaak heel wat gro
te ego's te manifesteren. Musici
voelen die ontspanning aan en
hebben daardoor de neiging te
Riccardo Chailly, vorige week vrijdag, toen hij de Edison Klassiek 2004 voor koormuziek in ontvangst nam. Foto: ANP/Rick Nederstigt
geven wat ze hebben."
Hoboïst en voorzitter van de
Vereniging 'Het Concertge-
bouworchest' Jan Kouwenho-
ven maakte Chailly vrijwel da
gelijks mee tijdens repetities,
concerten en tournees. Zijn
komst was als een stormachtige
opmars. „Hij was bij het Ko
ninklijk Concertgebouworkest
de eerste écht democratisch ge
kozen dirigent. Eigenlijk op ba
sis van de twee optredens: een
modem concert en een symfo
nie van Tsjaikovsky. Het was bij
Chailly toen 'Veni, Vidi, Vici'.
Hij ging met een enorm en
thousiasme aan de slag, met
vooral veel twintigste-eeuws re
pertoire. Gezien de enorme in
spanning die dat eiste, leidde
dit bij de strijkers bijna tot fy
sieke klachten. Maar met dit
moderne repertoire zette hij het
orkest zeker op de kaart."
„Daarmee voorkwam hij dat
het orkest een museumstuk zou
worden", zegt Cornell. „Hij wist
wat dit orkest kon, bouwde
voort op hun traditie en hield
die met dat nieuwe repertoire
fris. Ook op cd. Alles bij elkaar
hebben we een wonderlijke mix
van genres opgenomen. Ook de
lichte theatermuziek van
Sjostakovitsj en de Italiaanse
opera: Rossini, Verdi en I"
ni. Ook liet hij Berio eenfe
slot schrijven voor diensrl
randot'. Maar altijd stukF
waar hij op dat moment
rijp voor was. De cd's vota
een afspiegeling van zijnbi
tieke leven, van een pers?
ke muzikale reis.,5
Alles bij elkaar drukte 1|
elke andere grote dirigenti
duidelijk stempel op het?,
Maar zonder de ziel erv»
te tasten. Hij liet de meltl!
spreken door het orkesti
zingen. Heel Italiaans. e||
Mahler onder Haitink ha
Rembrandt-achtige claii
scur, maar bij Chailly voIh
Italiaanse zonlicht."
Het afscheidsconcert vi 1
illy wordt vanavond rei
streeks uitgezonden op
land 3 en Radio 4,20.0'
(ook te zien op scherm f
Museumplein, gratis). (j
dirigeert 'Don Carlo' in
ziektheater nog op 13,1
22, 25 en 27 juni (op ee
beeldscherm te volgen
Amsterdamse Oosterpa,
19 en 22 juni, gratis). R
streekse radio-uitzendi
juni, 19.00 uur. Docum
ries over Chailly: 'Mahli
bin der Welt abhanden
kommen', relatie tussei
ly, KCO en Mahler 13 jt
derland 3,15.25 uur; 'G
ting Mahler', over Mahl
KCO en de interpretatii
de dirigenten Abbado,
Haitink, Muti en Rattle,
ni, Nederland 3,15.171
tv-opnamen van 'Giani
Schicchi' en 'Le sacre di
temps' van Strawinsldi
op 21 juni vertoond, Ai
dam, Oosterpark (gratl
19.00 uur.
