Europi 'als
wasmildel
verkocht'
MEDIA
The other final: Verplichte kost voor profs
'De gemene deler van elf omroepen is grijze brij'
3 inna Verboom nieuw
"zicht Top of the pops
Oranje limousine luistert Villa BvD op
Nationale
ÊQ-test komt
it jaar uit
gevangenis
!004
paart Reagan
bij de NOS
- De NOS past mor-
p programmering aan in
I Upd met de uitvaart van de
^Jjjpen weekeinde overleden
^fcaanse oud-president Ro-
leagan. De plechtigheid
vanaf 17.00 uur recht-
5 op Nederland 2 uitge-
t e^n. Bij de uitvaart in Was-
Aanin zijn onder anderen de
jud-premier Thatcher,
lietljtse kanselier Schroder en
iaanse premier Berlusco-
tvezig. De Franse presi
eiüiirac en zijn Russische
traPoetin laten zich door
vertegenwoordigen.
voetbal in
i niet op VRT
- Het wereldkampioen-
letbal van 2006 in
id zal niet te zien zijn
IT. De Vlaamse publie-
ep heeft de slag om de
:echten verloren van de
rciële zenders VTM en
lerlandse voetballief-
missen daardoor het
ie commentaar op de
lijden. De Vlaamse com-
zenders ontbreken na-
ip de Nederlandse ka-
twee omroepen werkten
om meer geld te kunnen
Ze deden dat mede uit
met het tijdelijke
van de VRT, Sporza. In
id is het WK 2006 via
te zien.
or ue vrouwen in
ogjdische raad
i de;
de nr Voor het eerst sinds de
il B ting zijn twee Saudische
lotteen gekozen in de Raad
rtpj e journalistiek, een me-
aan dat ten doel heeft de
zen in van journalisten te be-
Difnen. Gekozen zijn Nawad
ihed, hoofd van de vrou-
jdactie van het dagblad al-
en Nahed Bashatah,
umaliste bij dezelfde
In de in 2001 opgerichte
roor de journalistiek zit-
I sder nog zeven mannen.
ll( Et bijzonder vrouwvrien-
Saudi-Arabië telt zeker
igbladen, waaronder
het Engels. Alle zijn
ligendom.
donderdag 10 JUNI 2004
Ui
door Berrit de Lange
Hilversum - Met de campagne
'Europese Verkiezingen. U komt
toch ook?' hoopt de overheid de
kiezers vandaag naar de stem
bus te lokken. De gemiddelde
kijker heeft de spotjes acht a ne
gen keer voorbij zien trekken, zo
is becijferd. Reclamemakers en
communicatiestrategen zijn ech
ter sceptisch.
Nederland staat met de rug
naar Europa. Dat verander je
niet binnen zes weken met een
paar tv-spotjes en een stapel
folders. „De campagne om Ne
derland Europa-bewust te ma
ken had eigenlijk al tien jaar ge
leden moeten beginnen", zegt
Ed Stibbe, managing-director
van reclamebureau Lowe. De
reclamemaker is er van over
tuigd dat het mogelijk is Europa
te 'verkopen'. „Maar daar moet
je een flink aantal jaren voor
uittrekken. En wees eerlijk in de
boodschap. Nu wordt alleen
benadrukt dat Brussel zo goed
voor ons is. Europa wordt ver
kocht als een wasmiddel."
Nog geen dertig procent van de
Nederlandse kiezers nam in
1999 de moeite om een stem uit
te brengen voor het Europees
Parlement. De overheid is flink
geschrokken van die zeer gerin
ge animo. Vandaar dat naast de
campagne 'Europa. Best be
langrijk', begin mei de actie
'Europese Verkiezingen. U
komt toch ook?' werd gelan
ceerd. In tv- en radiospotjes, via
posters en met behulp van een
verkiezingskaravaan werd de
kiezi 'uitgenodigd' naar de
stenus te komen.
Dezfampagne is overduidelijk
ontboten aan het brein van
eenreed samengestelde over-
legaimissie van ambtenaren,
zegt>ig Istha, communicatie-
advjur en voormalig campag-
nelfier van de PvdA. „'Europa.
Besrtelangrijk' blijft al niet
langn het achterhoofd door
dreun, U komt toch ook? is
eveens niet erg creatief."
Volgis Istha is het wel moge
lijk n prikkelende campagne
te blenken. Hij zat in de jury
bij actie Stemmen voor Eu
ropi waar een alternatieve
carmgne werd gekozen. „De
wininde campagne, Verstand
op ij, laat zien dat er veel mo-
gelijis als je creatieve geesten
hupang laat gaan." Die mier
zoet campagne roept op om
vooi met te gaan stemmen.
Irorj uiteraard, want de bood-
scha luidt: je bent stom als je
geeï gebruik maakt van je
stenjecht.
De (erheid maakt een essenti-
ele fit, constateert Kay van de
Lind voormalig 'spindoctor'
van 'im Fortuyn en Leefbaar
Nediland. „Er lopen drie a vier
camagnes door elkaar heen.
Tervjl regel één in de commu-
nicae luidt: formuleer één
simple, heldere boodschap en
herhd die constant." Volgens
Van O Linde zal deze campag
ne gm massa's mensen naar
de stsnhokje lokken. „Er zijn
maar wee zaken die opkomst-
bevorerend werken: aanspre-
kendepolitici als Pim Fortuyn
en Water Bos of een crisis."
De onwaarschijnlijke lokatie van een ongewone interland. In dit stadionnetje in de Himalaya speelden Bhutan en Montserrat hun eigen finale. Foto: GPD/KesselsKramer
Amsterdam - Eigenlijk is het
verplichte kost voor alle voet
ballers die straks tijdens het EK
in Portugal in actie komen: The
other final van reclameman Jo-
han Kramer van het befaamde
reclamebureau KesselsKramer.
De film uit 2002, die op ver
schillende festivals terecht in de
prijzen viel, toont het voetbal
zoals het behoort te zijn maar
eigenlijk al lang niet meer is:
een sport die mensen nader tot
elkaar brengt, en ontroering,
spanning maar vooral onge
compliceerd plezier biedt.
Daarbij valt er ook veel te ge
nieten voor kijkers die het voet
bal voor de eerste EK-aftrap al
beu zijn. Het verhaal in The
other final draait om de 'verge
ten' interland die op 30 juni
2002 werd gespeeld, op een
moment dat miljoenen mensen
over de hele wereld zagen hoe
Brazilië Duitsland versloeg in
de finale van het WK voetbal in
Japan. Montserrat en Bhutan,
de twee laagst gekwalificeerde
landen op de FIFA-ranglijst,
waren door KesselsKramer bij
elkaar gebracht voor een eigen
finale in een stadion in Bhutan,
zonder reclameborden, maar
vol gebedsvlaggen.
Kostte een kaartje voor de WK-
finale 800 dollar, deze scha-
duwfinale was gratis toeganke
lijk. „We werden een beetje
droevig van het feit dat Neder
land was uitgeschakeld en raak
ten geïntrigeerd door het ver
schijnsel 'verliezen', zo vertel
len de reclamemakers in de
film. „We kwamen uit bij de
twee landen die het meeste er
varing hebben met verliezen.
Toen hebben we ze allebei een
fax gestuurd."
Het idee blijkt wonderwel aan
te slaan in beide landen, al
heeft eigenlijk niemand een
idee waar het land van de te
genstander zich bevindt. Kra
mer: „Eerst dachten we dat
Bhutan ergens in het Midden-
Oosten lag. Later lazen we in
een boek dat het ergens hoog in
de Himalaya ligt, maar dat je
het alleen te voet kon bereiken.
Toen ontdekten we dat dat
boek heel oud was en dat ze al
sinds de jaren tachtig een eigen
vliegmaatschappij hebben."
De teams, beide zonder voet
balfaciliteiten van enige beteke
nis, koesteren hoge verwachtin
gen van de wedstrijd. „Het is
een kans ons land internatio
naal op de kaart te zetten en
ons voetbal te ontwikkelen", al
dus een speler van het team
van Bhutan. Het schilderachti
ge koninkrijkje in de Himalaya
verloor zijn laatste interland te
gen Koeweit met 20 -0. Op het
Caribische eiland is het al niet
beter gesteld met het voetbal,
dat een nationale competitie
heeft van vijf teams die dus
steeds tegen elkaar spelen. „Op
een gegeven moment ken je elk
trucje van elke speler."
De spanning stijgt zichtbaar als
de spelers van Montserrat na
een eindeloze reis eindelijk in
Thimpu, Bhutan arriveren. Dan
blijkt de coach van Montserrat
opgestapt te zijn, terwijl die van
Bhutan net is gestorven. De
topscorer van Bhutan wordt
bovendien verteerd door heim
wee naar vrouw en kinderen,
en het armetierige veldje waar
De Match zal plaatsvinden ziet
er niet uit.
Het maakt allemaal niet uit,
want beide teams vermaken
zich opperbest. Tijdens het
openingsfeest met Caribische
muziek en lokale sinas, worden
vriendschappen voor het leven
gesloten. De spelers van Mont
serrat worden door de jeugd
van Thimpu als helden behan
deld, terwijl de spelers van
Bhutan intussen in een klooster
bidden dat de tegenstander ge
vrijwaard blijft van blessures.
Dat er uiteindelijk één duidelij
ke winnaar is, mag ook de pret
niet drukken. Beide aanvoer
ders zwaaien hand in hand
naar het uitzinnige publiek, de
verliezers worden net zo hard
toegejuicht als de winnaars.
„Onze vrienden moeten zich
geen verliezers voelen", aldus
de voetbalcommentator. „Er
zijn hier geen verliezers."
Monique Brandt
The other final, vanavond op
Nederland 1, 22.52 uur. BOS.
Jan
op zand - Tweeduizend
hadden zich na een op-
5 ij BNN aangemeld als het
gezicht van Top of the
maar uiteindelijk is de
J1' toch gevallen op een wat
Ier hoofd: de 21-jarige
Verboom is de nieuwe
tatrice van het muziek-
resamma op Nederland 2.
Verboom won vorig jaar
iblieksprijs van de Elite
4-®1' Look en speelt de vrou-
j~e hoofdrol in de nieuwe
™®van regisseur/producent
1 Nijenhuis, Snow Fever.
geruchten dat zij de
\vcntatie met Eric Bouwman
Idols gaat doen kloppen
mroep omschrijft Hanna
Verboom als 'helemaal BNN'.
„Ze studeert filosofie, houdt
van snowboarden en woont an
ti-kraak." Zelf spreekt de
nieuwbakken presentatrice van
een heel duidelijke 'klik' met
BNN. „Voor mij betekent BNN
vrijheid, stoer en rebels, en dat
slaat ook op mij." Door haar
muziekminnende vader groeide
ze op met Dire Straits, maar ze
luistert ook graag naar top 40-
hits van nu. Verboom volgt
Ruud de Wild op, die onlangs
BNN verruilde voor Radio 538.
Het programma met optredens
van wereldsterren en Neder
lands talent wordt nu tijdelijk
gepresenteerd door Bridget
Maasland. Hanna Verboom is
vanaf zondag 4 juli te zien.
HannaVerboom. Foto: GPD
hierden/gpd - Met zijn oranje limousine
trekt Hierdenaar Peter Epe volop bekijks
van zijn dorpsgenoten. Sinds deze week
heeft hij bijna dagelijks een groter publiek
bij het televisieprogramma Villa BvD. An
derhalf jaar geleden kocht de tuinhouton
dernemer een witte limousine. „Gewoon
voor de aardigheid", vertelt hij. „Ik heb er
een rally mee gereden, maar deed er verder
niet zoveel mee."
De Cadillac uit 1989 is inmiddels knaloran
je geverfd en naar Portugal getranspor
teerd. De met rood fluweel beklede limo,
waar achterin acht mensen kunnen zitten,
doet dienst als blikvanger tijdens het dage
lijks EK-programma van Frits Barend en
Henk van Dorp op RTL 4. Het transport per
vrachtwagen naar het dorpje Olhos d'Aqua
(Algarve), waar de uitzendingen plaatsvin
den, duurde vier dagen.
Hoe is het balletje gaan rollen? Epe: „Het
leek me aardig om met een stel vrienden
naar Portugal te gaan voor wedstrijden tij
dens het Europees Kampioenschap. En
dan met die limo. Als een soort reisorgani
satie." Via via kent Epe de producer van het
programma Barend en Van Dorp. „Ik heb
die man eens gebeld en gevraagd of die iets
met die limousine kon beginnen. Ze waren
direct enthousiast. Of ik niet een keer langs
wilde komen om te praten."
Televisie
De slee werd oranje geverfd. Harderwijker
Chris Tomassen voorzag de bijna negen
meter lange zijkanten van Villa BVD- stic
kers. Het resultaat was verbluffend. „Ik heb
er ook een nieuwe televisie met dvd-speler
in laten bouwen. Prachtig man, je weet niet
watje ziet." De limousine is vast onderdeel
in Villa BvD - het televisieprogramma dat
tijdens het WK van 1998 voor het eerst op
tv was. De komende tijd is de limo bijna
dagelijks op de buis.
„D? auto staat op het pleintje bij de villa.
Tijdens elke uitzending mag een oranjefan
uitleggen wat het Nederlands elftal voor
hem betekent. Die fan wordt dan gefilmd
door het open dak van mijn auto", vertelt
Epe trots. „En ik heb begrepen dat ik André
Hazes van het vliegveld mag halen voor een
optreden in het televisieprogramma. Hart
stikke mooi, natuurlijk."
Gezelligheid troef, want een club van twaalf
bevriende ondernemers uit de omgeving
Harderwijk is met hem mee naar Portugal.
Onder hen ook voetballer Bert Konterman.
Epe: „Bert heeft een deel van de kaartjes
geregeld voor de wedstrijden. Ik kon ook
aan kaarten komen, omdat ik zaken doe in
Portugal. Bert - als BN'er - is de chauffeur.
Dat leek die mensen van BVD wel een goed
idee. Ik vrees dat we overdag weinig in de
auto kunnen rijden, want niet alle stadions
liggen in de buurt van het dorpje van de
opnames. En wij willen uiteraard wel graag
alle wedstrijden zien."
Villa BvD, dagelijks om 22.40 uur bij RTL 4.
;um - Het BNN-televi-
igramma De nationale
j^gJpst wordt komend sei-
,rj, eenmalig gedeeltelijk
e j. lit een gevangenis uitge-
5ch('en" Gedetineerden strij-
n tegen politieagenten die
studio aan de competi-
0 leedoen.
Jgn naakte de omroep be-
Lj hj I tijdens de zomerpre-
t[j atie in Loon op Zand.
ander opvallend initia-
Komt dat schot, een
toje lelige zoektocht naar de
Jive voetbalcommentator
#mi Nederland.
naj lidaten mogen hun ta-
:n tonen aan een des-
ïe^jge jury onder leiding
.^Theo Reitsma. De win-
mag een wedstrijd van
^Jnentaar voorzien bij
Vmi Sport. Dit programma
yaf oktober te zien.
ous Cola ten slotte is
ichtdelige docusoap ge-
enteerd door Patrick Lo-
'ii d
[j j, aantal leerlingen van
L ^Amsterdamse vmbo-
fl0pp°l> die negentig nationa-
^en telt, vormen een de-
P"Ze 8aan de strijd
<ndi
Vco'
-0| ich
iet elkaar en zichzelf:
Jen zonder hoofddoek,
deiSlen en mostim' jongens
Meisjes, rappend en ge-
ten schrijvend,
is de bedoeling om met
^eer de helft van de jon-
ljer 91 naar Amerika te gaan,
«in ^en het land van de on-
ensde mogelijkheden en
~ensde haat. Ook dit
rjfr-nmia zendt BNN van-
n( t najaar uit.
Twintig jaar Villa Achterwerk: feest met rouwrandje
'Kees, ik ben hartstikke verliefd
op jou!'. 'Dit is mijn allerliefste
huisdier. Het is een wandelende
tak'. 'Dit is Joep, het is een vogel
spin'. 'Ik ben Tanja, ik ben negen
jaar. Ik wil niet dat mijn papa en
mama gaan scheiden'. En roetsjj,
het gordijntje schoof weer dicht.
door Monique Brandt
Achterwerk in de Kast, het pro
gramma waarmee VPRO's
jeugdrubriek Villa Achterwerk
zijn naam voorgoed vestigde,
was één van de eerste kinder
programma's waarin kinderen
écht over hun eigen leven, hun
eigen wereldje praatten. Een
idee van geniale simpelheid: zet
een kind in een kleine, afgeslo
ten ruimte, richt er een camera
op en Iaat het iets over zichzelf
vertellen.
In de beslotenheid van die klei
ne kast kwamen de verhalen
opvallend makkelijk los. Alle
daagse, vrolijke, droevige, ont
roerende, rare verhalen. Over
kalverliefdes, over huisdieren -
waarbij cavia Piet of konijn
Knabbel meestal op het mo
ment dat de camera begon te
draaien uit de armen van zijn
onbeholpen baasje of vrouwtje
sprong - over ernstig zieke ou
ders of over de pestende klasge
noten.
„Villa Achterwerk was echt iets
nieuws", herinnert Anna van
der Staak - voorheen actrice en
programmamaker, tegenwoor
dig eindredacteur van het ooit
door Burny Bos opgezette we
kelijkse jongerenmagazine -
zich. „Het maakte duidelijk dat
kinderen zelf echt iets te mel
den hadden." Foto's van de tv-
klassieker sieren de wand van
de redactieruimte van Villa
Achterwerk. Ernaast hangen af
beeldingen van vooral bij derti
gers en veertigers legendarische
figuren. De met konijnentand
jes getooide Theo en Thea, de
deftige Freules, Mevrouw ten
Kate, Buurman Bolle.
Afgezien van de foto's en een
muurtje vol kindertekeningen,
doet de behuizing op het uit
grauwgrijs beton opgetrokken
Hilversumse Mediapark, in
niets denken aan de knusse Vil
la Achterwerk. Bureau's, com
puters, rinkelende telefoons en
betonnen vloeren waar her en
der een geluiddempend tapijtje
overheen is gedrapeerd. Géén
slingers, terwijl die hier toch ze
ker niet zouden misstaan.
Villa Achtwerk viert dit jaar het
20-jarig jubileum en dat mag
gevierd, \inden ze bij de om
roep. Kinderfilmfestival Cinekid
zal in oktober veel aandacht be
steden aan het jubileum en ook
de eigen programmering staat
die maand geheel in het teken
van het fe«st. Al wordt het wel
een verjaardag met een subtiel
zwart randje. De befaamde en
meermalen bekroonde rubriek,
ooit in niajazine-achtige vorm
gegoten ondat er op die ma
nier geen rïclame tussen de
verschillende programma-on
derdelen kon worden uitgezon
den, heeft het moeilijk.
Eens was hot het best bekeken
kinderprogiamma, maar met
name de concurrentie van Fox
Kids en Nictleodeon heeft de
kijkcijfers geen goed gedaan.
De publiekekinderzender
Z@ppelin, waar Villa Achter
werk deel van uitmaakt, doet
het weliswaa- nog goed in de
doelgroep tot zes jaar, maar
Maxim Hartman en Theo Wesseloo als Rembo Rembo, voorbeeld van een spraakmakend programma
uit de twintigjarige geschiedenis van Villa Achterwerk. Foto: VPRO
daarna haken de kijkertjes mas
saal af. Hoezo een documentai
re-serie over kinderspelletjes in
andere werelddelen? Op Nicke
lodeon is nu Sponge Bob Squa
re Pants en - het stokoude -
Bassie en Adriaan! En Fox Kids
heeft Pokémon, Yu-Gi-Oh en
Teenage mutant ninja turtles!
Stoer
Het probleem is bekend:
Z@ppelin is niet cool, niet stoer
genoeg. Een soap en een ande
re programma-opzet zijn enke
le van de noodgrepen die het
imago in het nieuwe seizoen op
moeten vijzelen. Van der Staak
vraagt zich af of het genoeg is.
Het probleem ligt dieper, aldus
de eindredacteur. Ze is sinds
een jaar of drie de baas in de
Villa, als opvolgster van de te
genwoordige VPRO-hoofdre-
dacteur Daniëlle Lunenborg.
„De zender is bestemd voor
kinderen van 2 tot 12,13 jaar,
en dat is natuurlijk veel te
breed. Je hebt de Teletubbies
en je hebt programma's voor
oudere kinderen als Geheimen
van het Schoolplein. Al die pro
gramma's worden onder die
grote Z@ppelin geprogram
meerd, en dat werkt dus niet."
Het werkt niet, want het is ook
nooit goed. Kinderen vinden
Z@ppelin te kinderachtig, ou
ders van de jonge kijkertjes vin
den het vaak juist weer te bru
taal, zo hebben ze gemerkt bij
de VPRO. Talloze mailtjes en
boze telefoontjes van bezorgde
ouders zijn er al binnengeko
men over de naam van Fukkie
Slim, het bij hun kinderen po
pulaire animatiefiguurtje van
Villa Achterwerk.
En onlangs kreeg Villa Acht
werk zelfs een boete van tv-
waakhond Nicam, wegens het
vertonen van vermeende ge
welddadige beelden in de po
pulaire serie Rembo en Rembo,
die al vier keer is herhaald.
„Bloot, dat mag ook niet. Onze
natuurserie Melatten draaide
om een onontdekte stam. De
vrouwen van die stam lopen
bloot rond. Je zag dus blote
borsten en zelfs een paring. Of
dat dan kan, ik weet het niet.
Maar het wordt wel ongelooflijk
ingewikkeld om kinderen weg
te houden van dingen die ho
ren bij het dagelijkse bestaan.
In de tijd van Theo en Thea kon
het allemaal wel, terwijl het
programma voor die tijd érg ver
ging. Maar het leverde wel
mooie, spannende tv op, juist
omdat er op de grens werd ge
balanceerd."
De komst van Z@ppelin is in
sommige opzichten best goed
geweest, vindt Van der Staak
zuinigjes. Vóór die tijd kon he
lemaal niemand de kinderpro
gramma's van de publieke om
roep vinden. Maar haar eigen
rubriek heeft nu mooi wél te lij
den onder het zwakke imago
van de zender. „Villa Achter
werk is op zich een goed merk,
dat willen we zo houden. Maar
oudere kinderen zien het logo
van Z@ppelin, denken o God,
en schakelen spel door. Het las
tige is dat je met alle omroepen
binnen dat concept moet sa
menwerken. Op zich uniek,
want waar zie je dat binnen de
publieke omroep? Maar de ge
mene deler van 11 omroepen,
dat is net niks, dat is grijze
brij."
Daarbij komt dat kindertelevi
sie voor veel omroepen de ab
solute sluitpost is. „Wat ik ab
soluut niet begrijp, want kin
dertelevisie is één van de be
langrijkste onderdelen van de
publieke omroep, daar moet je
het van hebben, kinderen zijn
de toekomst van het bestel.
Daarom moeten er ook echt
knopen worden doorgehakt
over hoe hen terug te winnen.
Misschien moet Z@ppelin zich
juist gaan profileren aan de
hand van de verschillende mer
ken als Villa Achterwerk, Se
samstraat, het Jeugdjournaal.
Of twee jeugdzenders opzetten,
één voor de kleintjes en één
voor de oudere kinderen. Als er
maar wat gebeurt, zonder dat
het geheel saai en correct en
kleurloos wordt."
Swingen
Vanaf komend najaar richt Villa
Achterwerk zich in ieder geval
op de wat oudere kinderen van
af zes jaar. Voor die goep staat
er een nieuwe Ik beffWillem op
stapel, een prachtige serie over
twee broertjes in Amsterdam.
Het Loenatik-team - Karen
Holst Pellekaan en Martin van
Waardenberg - werkt aan Nieu
we Ouders, en van de succes
volle serie Taarten van Abel
wordt een derde serie opgeno
men. De makers zoeken op dit
moment - in de provincie -
naar nieuwe deelnemers.
Vanaf 27 juni begint bovendien
het zomerse amusementsma
gazine Als de zomer komt, op
zondagochtend en vrijdag
avond op de buis. Van der
Staak: „Wat ons betreft gaan we
nog eens twintig jaar door.
Maar dat kan alleen als er echt
actie wordt ondernomen. Kin-
der-tv op de publieke omroep
moet weer gaan swingen."
