Doopdienst steeds meer privé
GESPREK VAN DE DAG
Oranjes keren terug naar Haagse Grote kerk
dagelijks leven Eerste Zweedse koningin sinds 1644
Argentijnse grootouders aanwezig
gd^-k!
U IT~]ES
p
donderdag 10 juni 200^ -
Kroonprinses Victoria van Zweden
wordt peettante van prinses Ama-
lia. De bevestiging hiervan door het
Zweedse hof kwam eind vorige
week niet echt als verrassing. Ama-
lia kreeg bij haar geboorte in de
cember onder meer de naam Victo
ria mee. Het was geen directe ver
wijzing naar de peettante, aldus va
der Wülem-Alexander, maar het
schiep wel een band. Victoria is zelf
pet eland van koningin Beatrix, zo
als haar vader koning Carl Gustaf
petekind was van koningin Juliana.
Wat dat betreft wordt een traditie
voortgezet.
Victoria (14 juli 1977) is na de hu
welijken vorige maand van de
Deense en Spaanse kroonprinsen
als enige van de Europese troonop
volgers nog niet getrouwd, 'eeuwige
vrijgezel' Albert van Monaco (46)
even niet meegerekend. Volgens
royaltykenners zit een spoedig hu
welijk er ook nog niet in, al heeft
Victoria al meer dan twee jaar een
relatie met Daniel Westling (30),
een Zweedse sportleraar en golfin-
structeur. Het paar gaat discreet sa
men uit, ook in gezelschap van de
rest van de koninklijke familie,
maar verder gaat het (nog) niet.
Victoria bereidt zich consciëntieus
voor op haar toekomstige taak.
,,Maar als de Zweden me niet wil
len, word ik natuurlijk geen konin
gin." Het moeilijkste vindt ze het
ontbreken van een echt privé-le-
ven. „Je bent 24 uur per dag prin
ses. Dat is het grootste probleem",
zei ze vorig jaar in een interview.
Victoria is pas later 'kroonprinses'
geworden. Kort na de geboorte van
haar broertje Carl Philip is de
grondwet gewijzigd, zodat niet hij
maar zij troonopvolgster werd. Dat
gebeurde overigens zeer tegen de
zin van koning Carl Gustaf, die er
nóg over griept. Zijn dochter is
straks de enige 'regerende' vorstin
in haar generatie, en wordt boven
dien de eerste Zweedse koningin
sinds 1644. Pas daarna - als de mo
narchieën dan nog bestaan - komt
er in Europa weer een groep vrou
wen op de troon, met Amalia in Ne
derland, Elisabeth in België en In-
grid Alexandra in Noorwegen.
Hans Jacobs
Kroonprinses Victoria van Zweden. Foto: ANP
Willem-Alexander
en Maxima gaan
zaterdag hun
dochter Catharina-
Amalia dopen in
Den Haag.
Foto: Reuters/
Marcel Antonisse
MENSELIJK
Vier baby's van de ZEVENLING die
een Palestijnse vrouw zondag kreeg,
zijn nog in leven, maar verkeren in
KRITIEKE TOESTAND. Dat heeft
het ziekenhuis in Jeruzalem ge
meld. Twee borelingen overleden
kort na de geboorte en een derde
overleed dinsdag. De overlevings
kansen van de overige baby's werd
op voorhand door de artsen zeer
klein geacht. De baby's, vijf meisjes
en twee jongens, werden na een
zwangerschap van 26 weken met'
een keizersnede ter wereld ge
bracht. De premature kindjes wogen
amper 400 tot 600 gram. De 27-ja-
rige moeder uit Betlehem op de
Westelijke Jordaanoever had vrucht
baarheidsbehandelingen onder
gaan. De enige zeven ling ter wereld
van wie geen enkele baby stierf,
werd in 1997 in de Amerikaanse
staat lowa geboren.
Acteur DAVID HASSELHOFF is het
afgelopen weekend gearresteerd op
verdenking van DRONKENSCHAP
achter het stuur. De voormalige ster
uit Knight Rider en Baywatch werd
zaterdagavond opgepakt op Ventura
Boulevard in Encino. De volgende
ochtend werd hij vrijgelaten. Meer
details wilde de politie niet vrijge
ven. Hasselhoff (51) liet zich in
2002 al eens vrijwillig opnemen in
het Betty Ford Center om van zijn al
coholverslaving af te raken.
In het Bulgaarse Sofia is een
MUNTEENHEID voor het HEELAL
gepresenteerd. De zogenoemde ga-
lactos moet het geldverkeer tussen
de aardbewoners en buitenaardse
beschavingen makkelijker maken.
De kosmische munt werd voorge
steld tijdens een conferentie over
ufo's. Het idee komt van de Bul
gaarse stichting voor onderzoek naar
buitenaardse intelligentie. De munt
van chroom en nikkel weegt drie
gram. Het symbool voor de galactos
is een G met twee verticale strepen,
zoals die bij de dollar.
Peter Garrett (51), de ZANGER van
de Australische popgroep MID
NIGHT OIL, gaat mogelijk de POLI
TIEK in. Verschillende Labour-lei-
ders hebben hem naar voren ge
schoven als kandidaat voor het par
lement. Midnight Oil scoorde in de
jaren '80 een wereldhit met Beds
are Burning, een protest tegen de
behandeling van aboriginals. In
2002 hield de band er na 25 jaar
mee op.
Kort na de doop van PRINSES AMA-
LIA komt TPG Post met een POST-
ZEGELvelletje met tien zegels met
foto's uit het 'familiealbum' van het
prinselijke gezin: verloving, huwe
lijk, de kus op het paleisbalkon,
Amalia en haar ouders en beelden
van de doop staan erop afgebeeld.
Bij de geboorte van prinses Amalia
werd al een speciale postzegel uit
gebracht met daarop de door Wil
lem-Alexander gemaakte eerste foto
van het erfprinsesje.
Geen Gouden Koets, geen plechtige optocht
door Den Haag en geen dure lijfrenten van
de Staten-Generaal voor de erfprinses. De
doop van Catharina-Amalia ontbeert zater
dag de franje van weleer, als om te onder
strepen dat het inderdaad een familiefeest is
en niet een staatsaangelegenheid. Maar he
lemaal privé is het natuurlijk ook niet.
Een koninklijke doop was in voorbije eeu
wen bij uitstek een gelegenheid voor pu
bliek vertoon. Het was vaak ook de eerste
keer dat een nieuwe prins of nieuw prin
sesje 'den volke kon worden getoond'. Er
waren immers nog geen fotocamera's of te
levisie die al luttele minuten na de geboor
te beelden van de jongste Oranjetelg over
de hele wereld verstuurden, zoals op 7 de
cember j.l. bij de komst van Amalia.
De doop bood in het verleden ook de gele
genheid om invloedrijke en rijke lieden en
instellingen uit te nodigen om als peet op
te treden, zoals een machtige hertog of de
Staten-Generaal. Met als gewenste bijkom
stigheid dat die doopgetuigen dan waarde
volle geschenken of jaarlijkse lijfrenten
zouden schenken. Ook konden zij een oog
je in het zeil houden bij een voorspoedig
verloop van de toekomstige loopbaan. Over
het zielenheil van de baby, de oorspronke
lijke 'taak' van een peet, bekommerde men
zich minder.
Al is prinses Amalia bij haar doop nog maar
net een half jaar oud, ze is in feite al een
bekende Nederlander. Honderden keren is
ze al op foto en film vereeuwigd en ze was
zelfs al inzet van een juridische strijd van
haar ouders met bladen die haar illegaal
verkr egen foto's -afkomstig van Maxima's
in Argentinië gestolen camera- hebben ver
spreid en afgedrukt.
De ontzuiling en ontkerkelijking heeft er
ook toe bijgedragen dat er anders tegen de
doopplechtigheid wordt aangekeken. Het is
weliswaar in de protestantse kerken regel
dat die in een openbare dienst plaatsvindt,
maar de Oranjes zijn daar de laatste jaren
van afgeweken. De prinsen Johan Friso,
Constantijn, Maurits en Bernhard jr. bij
voorbeeld werden nog met veel praal ge
doopt, onder meer in de Utrechtse Dom
kerk, maar bij de nieuwe generatie is juist
gekozen voor intimiteit.
Bij de doop van Eloise bijvoorbeeld, het
dochtertje van Constantijn en Laurentien,
was er geen sprake van een rechtstreekse
televisieuitzending. De plechtigheid vond
in besloten kring plaats in de kapel van Pa
leis Het Loo en na afloop stelde de RVD een
|en(
Jjuli
paar foto's beschikbaar, vergezeld vanferdi
kort persbericht met minimale gegevei rm(
over de gebeurtenis. Ook de kinderen i lanj
de prinsen Maurits en Bernhard jr. zijn voe
die Apeldoornse kapel gedoopt en de;
wachting is dat voor de pas geboren Q i
Casimir (van Constantijn en Laurentie
Samuel (Van Bernhard jr. en Annette) i
eens voor deze intieme plek wordt gek
zen. ac
Voor Amalia is dat echter geen optie. 0 ;oh
daan van veel traditionele elementen lig i
inzetten van de Gouden Koets, zoals b erk
doop van Beatrix in 1938, of het gebrui tpu
van een gouden doopbekken- is de do<; ma
van de erfprinses in de Grote- of Sint ji obil
cobskerk in Den Haag toch een belang Islo
plechtigheid. Dat blijkt ook uit de gaste uto;
lijst -heel officieel Nederland is aanwez Is d
en de keuze voor deze zo nauw met de op 1
Oranjegeschiedenis verbonden kerk. E
pikant is de komst van Amalia's Argenl |g
grootouders, hun eerste formele optrei
in Nederland.
Van meet af aan heeft 'politiek Den Ha
gezegd geen bezwaar te hebben tegeni daa
aanwezigheid van Jorge Zorreguieta en erd
diens vrouw Maria del Carmen bij de d et g
van hun kleinkind. Die opstelling kwaï at z
voort uit het privé-karakter van de dien ner
maar ongetwijfeld is de laatste weken a ur v
ter de schermen flink gediscussieerd oi kel<
de precieze rol die de grootouders -vad si]
Zorreguieta was vanwege zijn verleden ïad
minister onder de Argentijnse junta nit tw
welkom op de bruiloft in 2002- kunne»
spelen. Jorge Zorreguieta hand in hai
1 met Beatrix is zeker nog een brug te
Over de invulling van de dienst be-
waart het paleis nog het stilzwijge
Uit alle provincies en de vier grotÉDA
steden zijn kinderen uitgenodigmste
het Nationaal Kinderkoor en hemte
Nationaal Jeugdkoor verzorgeijem
L muziek. Maar over de peetouden
is niet meer bekend dan dat
kroonprinses Victoria van Zwi ine
daartoe behoort. Dat nieuws kwam uit
Stockholm en niet van het Noordeinde
doopnamen van Amalia suggereren dal ge
ningin Beatrix en Maxima's moeder oo ine
peet kunnen zijn, samen met bijvoorbei
één of meerdere broers van Willem- r
Alexander en Maxima en nog wat vrien tus
Amalia wordt, zo is voor het huwelijk v n h
haar ouders beloofd, in de protestantse
ditie grootgebracht. Ze is de eerste Or;
die wordt gedoopt in de nieuwe Proti
se Kerk in Nederland, de 'fusiekerk' die 0j
1 mei van start ging. Gezien de katholie
achtergrond van Mdxima ligt een kathi ag
randje bij de door dominee Carel ter Li n v
den geleide dienst voor de hand. Nu den hi
plechtigheid steeds meer een privé-kar is e
ter heeft gekregen, kan de familie dezei
meer zelf vorm geven.
Hans Jacobs
Tom Cruise mag toch delen van de
film MISSION IMPOSSIBLE 3 laten
opnemen in de RIJKSDAG in Berlijn.
Het parlement zelf blijft echter ver
boden gebied voor de Hollywood-ac-
teur. De Berlijnse autoriteiten ver
leenden de prodiicenten van Mission
Impossible toestemming, nadat par
lementsvoorzitter Thierse vorige
maand nog een verzoek had afgewe
zen. Volgens een woordvoerder mo
gen tijdens de vakanties van het par
lement buiten het gebouw en op de
trappen scènes worden gedraaid.
Filmen in de vergaderzalen en de be
roemde glazen koepel van de Rijks
dag is echter uitgesloten. Definitieve
toestemming is echter afhankelijk
van het script. Deel drie van de ui
terst succesvolle reeks Mission Im
possible moet volgend jaar in de bio
scopen verschijnen. Foto: AP
Jan Vercammen
Een egoïst die slaagt, noemt
men een persoonlijkheid
De Grote- of Sint Jacobskerk in Den
Haag wordt al sinds 1626 door de
Oranjes gebruikt voor belangrijke fa
miliegebeurtenissen, zoals huwelijk
en doop. Dat betekent overigens niet
dat deze kerk het 'alleenrecht' op dat
soort evenementen heeft. Ook in an
dere plaatsen is gedoopt, in Brussel,
Londen en Ottawa bijvoorbeeld en
zelfs in andere Haagse kerken. Maar
zaterdag keren de Oranjes voor het
eerst sinds 1967 weer terug naar de
op een steenworp afstand van Bin
nenhof en Noordeinde gelegen kerk.
Willem 1:17 september 1772
Kanonnen bulderden en de kerk
klokken luidden een uur lang voor
de doop van prins Willem Frederik -
de latere koning Willem I- in de
Haagse Grote- of Sint Jacobskerk.
Stadhouder Willem V hield zijn
zoon zelf ten doop nadat de domi
nee een preek had gehouden naar
Genesis 1:28: Wees vruchtbaar en
vermenigvuldig u. Het prinsje kreeg
van de provincie een lijfrente van
7000 gulden alsmede kostbare ge
schenken.
Willem II: 28 december 1792
De ceremonie herhaalde zich twin
tig jaar later in dezelfde kerk, waar
ook ditmaal de toen nog stadhou
derlijke familie -Willem V en zijn
twee zoons- de ereplaatsen inna
men. De hoge gedeputeerden tra
den op als 'gevaders' (peten) en ook
voor de jonge Willem (later Willem
II) waren er kostbare cadeaus. De
preek was gebaseerd op 2 Samuel 7:
16a: Doch Uw Huis zal bestendig
zijn.
Willem III: 27 maart 1817
Na 1815 vormden Nederland en
(het huidige) België één koninkrijk
onder de Oranjes. De Augustijner-
kerk in Brussel was twee jaar later
plaats van handeling voor de doop
van de nieuwe erfprins. De plechti
ge stoet vanaf het koninklijk paleis
naar de fraai versierde kerk, waar
1500 genodigden wachtten, werd
begeleid door kanonschoten. De
boreling werd door zijn vader Wil
lem (II) zelf boven het doopvont ge
houden.
Willem 'Wiwill': 4 november 1840
De doopdienst in de Haagse Kloos
terkerk voor de eerste zoon van de
latere Willem III bracht maar liefst
vier generaties Oranjes rond het
doopvont, een unicum in de ge
schiedenis. Behalve Willem zelf, en
zijn op 4 september geboren zoon
tje Wiwill, waren ook koning Willem
II en de kort daarvoor afgetreden
Willem I aanwezig. De plechtige
doopstoet was bekort, peten gingen
niet meer mee met de koninklijke
familie.
Wilhelmina: 12 oktober 1880
De Grote Kerk was vanwege een
langdurige restauratie in 1880 niet
beschikbaar voor de doop van prin
ses Wilhelmina, eerste en enige
kind uit het huwelijk van Willem III
en zijn tweede vrouw, de jonge Em
ma van Waldeck en Pyrmont. Daar
om werd uitgeweken naar de in
1856 in gebruik genomen en naar
de toenmalige koning vernoemde
Willemskerk. Emma week af van de
koninklijke traditie dat de moeders
de doopplechtigheid niet bijwoon
den: ze was niet alleen aanwezig,
maar hield ook zelf haai- dochter ten
doop. Bij deze gelegenheid werd de
De ivoorkleurige satijnen doopjurk met Brusselse kant die prinses Ama
lia zaterdag draagt is in 1880 in Den Haag gemaakt en werd voor het
eerst gebruikt bij de doop van prinses Wilhelmina. Het pronkstuk uit de
koninklijke verzameling is tot 1 augustus te zien op de tentoonstelling
'Oranje in de wieg' op Het Loo in Apeldoorn. Foto: GPD
speciaal gemaakte doopjurk ge
bruikt die Amalia zaterdag ook aan
heeft.
Juliana: 5 juni 1909
Opnieuw werd de Haagse Willems
kerk uitgekozen voor een koninklij
ke doop. Omdat koningin Wilhelmi
na meende dat haar grootmeesteres
niet al te vast ter been was, mocht
een 'dame du palais' als vervangster
de baby in de ook in 1880 gebruikte
doopjurk de kerk binnendragen. De
preek van dominee Gerritsen met
als thema 'Wij zijn opgegaan om Ju
liana te begraven' -de doop als be
grafenis om het eeuwige leven te
bereiken- zorgde ook toen al voor
veel onbegrip en boosheid. Voor de
rit naar de kerk werd de Gouden
Koets ingezet.
Beatrix: 12 mei 1938
Met de Gouden Koets werd de op
31 januari 1938 geboren dochter
van Juliana en Bernhard voor de
doopdienst naar de Grote- of Sint
Jacobskerk in Den Haag gebracht.
Voor het eerst waren er nu bijzon
dere buitenlandse peetouders. Geen
instellingen meer, zoals in de 18de
en 19de eeuw, maar bijvoorbeeld de
Belgische koning Leopold III. De
dienst werd voor het eerst ook via
de radio uitgezonden, waardoor het
een nationale gebeurtenis werd.
Irene: 31 mei 1940
De doop van prinses Irene, geboren
op 5 augustus 1939, zou aanvanke
lijk in september van dat jaar
plaatsvinden in de Nieuwe Kerk in
Amsterdam. Onder dreiging van de
oorlog werd de plechtigheid uitge
steld. Na de Duitse inval week de
koninklijke familie uit naar Enge
land. Daar werd Irene eind mei
1940 in de kapel van Buckinghai M
Palace in aanwezigheid van ondi e
andere het Britse koningspaar gf)Pvd
doopt. Derde dochter Margriet i: Jnjf
geboren en gedoopt in Canada. za
refi
Willem-Alexander: 2 september ij ln t
De Gouden Koets bleef op stal. I je 1
koninklijke familie en buitenlamp
gasten -onder wie de Deense kro
prinses Margrethe en Ferdinandp
von Bismarck- verzamelden zich dS(
het toen leegstaande paleis Huis
Bosch voor de rit per auto naari
Grote Kerk. Het gouden doopvoi
was ook afgedankt. De dienstdoi
de predikant ds. Kater (die ookd
huwelijksdienst van Beatrix en
Claus had geleid) schepte het do gi
water nu uit een koperen bekkei
Opnieuw werd de doopjurk uit
uit de mottenballen gehaald.
Eloise: 15 december 2002
De kapel van paleis Het Loo -in
1975 al gebruikt voor de doop va
prins Floris- werd door de Oranj me
'herontdekt' als historisch veran
woorde, intieme plek voor de do 5
buiten het zicht van de media. G ng]
vin Eloise, dochter van prins Coi ere
stantijn en prinses Laurentien, v
daar door dominee Carel ter Lifl inj
gedoopt, onder toeziend oog vac
onder anderen overgrootvader
Bernhard en de Noorse kroonpii
Haakon, één van de peten. Ook.'
bella (kind van Bernhard jr.) enl
cas (tweede kind van Maurits) zi
hier gedoopt.
Hans Jacobs
nt:
Bron: Oranje in de wieg, boek bij tentooi -W
ling over geboorte en doop van vorstenlo far
ren, nationaal museum paleis Het Loo. te
mi
\u
lat
