17,5 Miljoen in EK voetbé MEDIA Op zoek naar het Flippergevoel 'Aan slijmerij heeft de kijker helemaal niets' Theo Reitsma: de schrijver die commentator werd 25 NOS-mensen naar Portugj }js Van Leeuwen weg bij Jongerendag Hilversum - De presentator van de EO-Jongerendag Bert van Leeuwen stopt er mee. Na twaalf afleveringen vindt Van Leeuwen het welletjes, zo heeft zijn werkgever de Evangelische Omroep bekendgemaakt. Op 12 juni presenteert hij voor de laatste keer de jongerenmani- festatie in het Gelredome in Arnhem. De 40-jarige presenta tor zei vorig jaar al dat het tijd werd dat iemand anders het stokje overneemt. „Maar ik zal het erg missen, de EO-Jonge- rendag is voor mij altijd een feest", zegt Van Leeuwen. Hij debuteerde in 1993 in het stadi on De Galgenwaard in Utrecht. SBS6 wil Loos als 'special reporter' Amsterdam - SBS6 gaat niet verder met Rebecca Loos als presentatrice van SBS Show nieuws. De ex-minnares van voetballer David Beckham be schikt volgens de commerciële zender niet over voldoende vaardigheden om in die rol uit te kunnen blinken, aldus een SBS-woordvoerder gisteren. Voordat Loos haar entree maakte bij de showbizz-rubriek was al bekend dat ze aanvanke lijk slechts zes afleveringen zou presenteren. In het besluit speelt mee dat de kijkcijfers sinds de komst van Loos wel opleefden, maar snel daarna ook weer inzakten. SBS praat nu met Loos over een rol als 'special reporter' bij het pro gramma. Friese ochtenkrant tijdens Spelen Leeuwarden - Tijdens de Olym pische Spelen is de Leeuwarder Courant voor twee weken een ochtendkrant. Het regionale dagblad valt normaal gespro ken 's middags bij de abonnees in de bus. De krant noemt twee redenen om in de ochtend te verschijnen. De redactie vindt dat het sportnieuws uit Athene in een middaguitgave te laat bij de lezer is. Ten tweede wil de Leeuwarder Courant elk jaar iets bijzonders doen voor haar lezers.Het is niet aan de orde dat de Leeuwarder Courant permanent in de ochtend gaat verschijnen. donderdag 3 JUNI 2004 Hilversum - 'Flipperdeflapper wat een dolfijn! Om trots op te zijn!', zong het kinderkoor stee vast bij de vertrouwde aankon diging van de ooit legendari sche televisieserie over dolfijn Flipper. De Amsterdamse filmmaakster Wilma Ligthart, in haar jeugd gek van het toenmalige kin deridool, wilde weten waar die aantrekkingskracht van dolfij nen 'm in zit. Spirituele vakan tiereizen naar de Azoren waar de deelnemers zwemmen met dolfijnen en daarmee hun leven 'een nieuwe impuls geven', the rapieën waarbij autistische kin deren door dolfijnen opeens wél kunnen communiceren: de helende kracht van de zwem mende zoogdieren staat voor velen immers buiten kijf. In de leuke film Het Flipperge voel die Human vanavond op de buis brengt, reist ze de we reld af om een antwoord te vin den. Ligthart: „Flipper was vroeger mijn held. Ik droomde er altijd van eens met hem te kunnen zwemmen. Op een gegeven moment werden dolfijnen min of meer geadopteerd door de NewAge-beweging. Het is heel makkelijk om daar cynisch over te zijn, maar ik wilde er toch eens meer van weten. Ik hou niet van cynisme. Ik wilde ove rigens ook niet dat het een zwe verig verhaal zou worden, ik wilde geen wetenschappelijke aanpak, ik wilde gewoon als Wilma gaan." In de film ontmoet ze tijdens een heus dolfijnencongres de Amerikaan Ric O'Barry, voor malig trainer van Flipper uit de vrolijke NBC-serie uit de jaren zestig. Voor Flipper, in werke lijkheid werd de rol vervuld door vijf dolfijnen, liep het min der vrolijk af. De dieren werden door de eigenaar - het Miami Sea Aquarium - van elkaar ge scheiden en verkocht. Dolfijn Cathy, die de trainer beschouwt als de enige echte Flipper, stierf in zijn armen, zo vertelt hij nog immer geëmotioneerd. Nu zet hij zich in voor de verbetering van het lot van dolfijnen en zet bevrijdingsacties op touw. Op Curacao zwemmen toeristen tegen betaling met dolfijnen. Foto: GPD/PR O'Barry voelt zich, omdat hij het dier mede populair maakte, verantwoordelijk voor de he dendaagse grootschalige ex ploitatie van dolfijnen. „Zwem men met dolfijnen is big busi ness geworden, bijvoorbeeld om autisme te genezen. Maar het is hypocriet om het leven te vernietigen om het onze te ver rijken." In het Dolphin Reef in Eilat is de business duidelijk. Een half uurtje zwemmen met dolfijnen - in gevangenschap - kost 48 dollar, duiken kost 58 dollar, een video waarop de onvergete lijke gebeurtenis is vastgelegd, is te koop voor 80 dollar. Wei nig magie, veel toeristen. Lig thart verkast dan ook al spoedig naar een stoffig bedoeïendorp in Egypte, waar ene Abdallah naar verluidt een bijzondere vriendschap heeft gesloten met een wilde dolfijn. Het verhaal blijkt waar. Olin, een vrouwtjes dolfijn van een jaar of zes en één van de zeven solitair leven de dolfijnen in de wereld, woont in de Rode Zee, dicht bij haar slechthorende mensen vriend die haar volgens de overlevering ooit uit een visnet heeft gered. Waarna Olin als dank een haai verjoeg én de ka potte boot van Abdallah en zijn broers naar de kust sleepte. Waar of niet, ze is gebleven en de vriendschap is écht, zo zien we door de ogen van Ligthart. Het levert prachtige beelden op van de visser die samen met de dolfijn een soort waterdans uit voert. Sprookjesachtig is het hier echter ook niet. Overdag drommen de toeristen samen rond Abdallah. Op zoek naar die wonderlijke dolfijn, die zich overigens door niemand anders laat benaderen. Alleen Ligthart mag haar, aan het eind van haar verblijf in het dorp, op een gegeven moment aanraken. Zo vindt de filmmaakster toch haar 'flippergevoel': „Het gevoel dat dat slimme dier jou uitkiest om vriendjes mee te zijn." Inmid dels leeft Olin, bevallen van een meisje, niet meer in de baai. Het werd te druk. Abdallah wil haar verblijfplaats niet meer prijsgeven om de dolfijn en haar jong te beschermen. Lig thart hoopt binnenkort met man en zoontje op bezoek te gaan bij Abdallah én Olin. Monique Brandt Het flippergevoel, Nederland 1, 23.05 uur, Human. N' hilversum/me diaredactie - De NOS besteedt de komende we ken ongeveer 1,5 miljoen euro aan het in beeld brengen van het Europees Kampioenschap voet bal in Portugal. Dat bedrag komt bovenop de zestien miljoen euro die de NOS kwijt is voor de tele visierechten. Dat is twee procent van de achthonderd miljoen eu ro die de Europese publieke om roepen hebben betaald voor de tv-rechten, aldus de NOS. In to taal trekt de Publieke Omroep ongeveer 17,5 miljoen euro uit voor het EK. Duitsland is grootbetaler als het gaat om de tv-rechten. De oos terburen betalen 160 miljoen euro, twintig procent. In heel Europa is het EK via de publie ke omroepen te volgen. Behalve in Engeland, waar de BBC en het commerciële ITV de rech ten samen hebben verworven. De NOS stuurt de komende we ken 25 eigen mensen naar de Portugese Algarve om de pro gramma's rond het EK te ma ken en huurt nog eens elf tech nici apart in. Op de avonden dat het Nederlands elftal speelt, komen daar zes eigen mensen bij, plus negen technici. Ook in Hilversum werken nog mensen aan de EK-productie, want een deel van de programma's komt vanuit de studio in Hilversum. De NOS begint op dinsdag 8 ju ni met uitzendingen vanuit de Algarve, vlakbij de plek waar het Nederlands elftal haar trai ningskamp heeft. Vanuirc boerenlandhuis wordt c avond dat het Nederland^ niet speelt (tot en met vanaf 22.45 uur het progrè" Studio Sportzomer uitg; den. Daarin komen ondc dere de trainers Guus Hif Leo Beenhakker, Bert varr; wijk, Co Adriaanse en y Gullit langs. De traininger? het Nederlandse elftal c!' wedstrijden zelf worden gr'j lyseerd door Johan Cruijff|,^ Tijdens het toernooi zeirj^ NOS in het begin (vanaf p1 en met 19 juni) elke avon'c 17.30 uur tot en met 23.3^.e uit via Nederland 2. Ondcv van de avond zijn twee vel' ge wedstrijden en om 20.(T* een EK-journaal. Van 20 jir! en met 4 juli duren de u dingen van 20.00 uur totp.r' uur. Tijdens avonden de Nederlands elftal speelt, ï11 de programma's geheel if;5 teken van die wedstrijd. Ccl! dere dagen is er ook aan^ voor randverschijnselenfv voor de nieuwtjes rond ap deelnemers aan het EK. De NOS zendt alle wedstr^ van het EK uit, 27 duels kr' live op de buis en vier dui.® ter, omdat sommige wer' den gelijktijdig worden speeld. SBS 6 en RTL 4 k|. het recht maximaal drie ij ten van elke wedstrijd te zien. Via nossport.nl ziji^' vendien korte voetbalfragi3 ten te zien. 3.5 Voetbalanalist Uzeren Rinus gaat met pensu m IJzeren Rinus is met pensioen, nauwkeurig te zijn en is d„- NOS Studio Sport zet het om afgedankt. Met de IJzel*' computerprogramma waar- Rinus kon getoond word mee voetbalsituaties kunnen wat een speler zag die vi worden nagebootst niet meer een muurtje stond en of e in. Het apparaat blijkt on- bal over de doellijn was. Judith Bosch leert nu anderen de kunst van het presenteren Achter de schermen speelt Judith Bosch twintig jaar na haarvertrek van de buis nog altijd een belangrijke rol. Als coach maakt ze tientallen presentatoren wegwijs voor de ca mera. Haar aanwijzingen en ervaringen heeft ze nu gebundeld in een boek. door Bart van Zoelen Amsterdam - Er ligt een grens bij de leeftijd van pakweg 35 jaar, stelt ze vast. Onder jongeren is haar naamsbekendheid nihil, maar wie de 35 is gepasseerd, zal de naam van Judith Bosch vrijwel meteen herken nen. In de jaren zeventig genoot ze grote bekendheid als presentatrice van NCRV- programma's als Tweekamp en Stedenspel. Haar vertrek van het scherm in 1984 is de simpele verklaring voor haar geringe be kendheid onder jongere generaties. „Ik had er genoeg van", zegt ze. Dolgraag had ze een serieus programma gepresenteerd over cabaret, musicals of Franstalige muziek, maar de NCRV bood haar alleen 'het zo veelste spelletje'. Bovendien: ze was tot een echt NCRV-gezicht geworden, en een over stap naar een andere omroep was nog erg ongebruikelijk. Als afscheidscadeau vroeg ze in plaats van een receptie of een etentje een presentatie training bij de Media Academie, het oplei dingsinstituut voor radio en televisie in Hil versum. Daar werd de docent in haar ont dekt. Sindsdien geeft ze les in presentatie technieken en in de omgang met de media. „Ik heb het zelf gevoeld", zegt ze. „Ik weet hoe het is om voor de camera te staan. Ik weet hoe je moet kijken, waarop je moet reageren en welk effect het teweeg brengt." Zelf werd de vroegere cabaretière van Pe pijn, het gezelschap rond Paul van Vliet, op 22-jarige leeftijd van de ene op de andere dag de presentatrice van het tienerpro gramma Fanclub. „Dat ging van: daar is de camera, ga maar staan. Niemand wist toen hoe het moest." In de uitzending sprak ze live met de grote tieneridolen van de jaren zestig, zoals Jimi Hendrix. „Op The Beatles en The Stones na heb ik alle grote artiesten van toen wel zo'n beetje gesproken." De interviews die ze af nam, hadden soms te lijden onder haar on ervarenheid. Ze maakte de fouten waarvoor ze haar pupillen nu probeert te behoeden. „Ik was 22 en dacht: wie ben ik dat ik met Eric Clapton mag spreken? Dat is dan ook een heel akelig, klef interview geworden." Vooral in sportprogramma's ziet ze de pre sentator nogal eens een te bewonderende houding aannemen. „Het interview wordt dan tot een soort slijmerij, en daar heeft de kijker helemaal niets aan." Plichtmatige desinteresse bij de vragensteller, het andere uiterste, is al even desastreus. Bij SBS 6 hebben ze er een handje van, zegt Bosch. En het publiek merkt dat, heus. Bij haar trainingen op de zolderverdieping van haar woning in de Plantagebuurt neemt ze zelf de rol van de kijker aan.Als mijn aandacht al niet kan worden vastge houden, als ik het niet snap of er niet om kan lachen, dan is het niet goed." Ze stoort zich mateloos aan de vele programma's waarin de autocue.allesbepalend is, zodat de presentator de volgende vraag alweer af vuurt, zonder naar het antwoord te luiste ren. Zelfs presentatoren die hun sporen al ruimschoots hebben verdiend, vragen haar om hun functioneren onder de loep te ne men. Ze merken dat ze na al die jaren voor de camera niet meer aansluiten op wat de kijker van ze verwacht, al neemt die het ze niet eens kwalijk dat ze niet meer blaken ,van de ambitie.Als eenmaal een bepaalde graad van bekendheid is bereikt, dan ont stijgen ze die wetmatigheid." Maar niet alleen tv-presentatoren kunnen profijt trekken van het nieuwe boek, waarin auteur Ko van Geemert haar adviezen heeft gebundeld. Iedereen die incidenteel een presentatie geeft, zoals bijvoorbeeld in de politiek of een grafrede, kan met haar aan wijzingen zijn voordeel doen. Het zit hem in de kleine dingetjes, leert ze haar cursisten. In de stem en de ogen met name. Studio Sport-presentator Toine van Peperstraten leerde van haar dat er mis schien wel tien manieren zijn om goeden avond te zeggen. „Maar als de kijker wel kom wordt geheten, moet het wel gemeend zijn", hield ze hem voor. Get the Picture-quizmaster Lucille Werner kreeg de aanbeveling haar ogen meer te la ten spreken. „Elke presentator moet uit gaan van zijn eigen kracht. Haar ogerï leg gen door die prachtige maanvormige wenkbrauwen direct het contact met de kijker, en kijk eens hoe ze straalt!" Belangstellend slaat ze de verrichtingen van jonge presentatrices als Katja Schuur man, Bridget Maasland en Tooske Breu- gem gade. „Ze doen het heel leuk. Maar wil je echt goed worden en het een paar jaar volhouden, dan blijkt het een vak te zijn of zelfs een kunst. Er is veel talent voor nodig, maar dat moet wel worden ontwikkeld." Ze vreest dan ook voor het lot van de nieuwe SBS-presentatrice Rebecca Loos. „Dan denk ik: Rebecca, kom toch even langs." Terugkijkend betreurt ze het dat ze als jon ge vrouw niet de kans heeft gekregen om te laten zien wat ze als presentatrice nog meer in haar mars had. „Ik vind het wel jammer dat ik niet heb kunnen bewijzen dat ik het kon, al was het maar tegenover mezelf." Succesvol Presenteren, Ko van Geemert en Judith Bosch, uitgeverij Kok, 15,90 euro Judith Bosch: „Als mijn aandacht a worden vastgehouden, als ik het n er niet om kan lachen, dan is het n Foto: GPD/Marco van Hall door André Hoogeboom makkum - „Ik toon weinig emotie, maar ik ben wel op recht." Theo Reitsma nam in 2002 afscheid van de NOS als vaste voetbalverslaggever. Van middag ontvangt hij de Ere Zil veren Nipkow-schijf omdat hij volgens de jury 'de journalistie ke kant van de sportverslagge ving benadrukte'. Sommigen vinden hem saai. Zeker nu, in een tijd waarin la waai soms de boodschap over stemt, waarin sportverslagge vers de sporthelden naar de kroon menen te moeten steken. Een sneer: „Ik ga niet hard in de microfoon schreeuwen om dat het zo leuk is voor de dvd, die straks in de losse verkoop gaat. Als je supporter bent, moet je met een oranje shirtje in het publiek gaan zitten, maar niet na de wedstrijd de spelers gaan interviewen. Dan doe je de sport te kort door het gebrek aan respect voor de tegenstan der." Hij is trouwens wel opgescho ven naar het midden, erkent hij. „Sport is beter amusement dan menig amusementspro gramma, dus dan mag je er best een populair sausje overheen gooien. Maar dat heeft wel z'n grenzen. Emotie moet echt blij ven. Sport is geen eindeloos ge- emmer na afloop van een voet balwedstrijd. Er is veel te veel geklets op televisie door men sen die allemaal quasi belang rijke dingen hebben té vertel len. Ik begrijp het wel: het geld is al uitgegeven en dan moet je zoveel mogelijk tijd in die uit zending stoppen om de adver tenties te kunnen verkopen." Kom bij Reitsma niet aan met die dubbele moraal. Sport is van zichzelf al mooi genoeg en hoeft niet mooier gemaakt te worden dan het al is. Noem het saai, hij zal het toegeven, maar voelt zich niet aangesproken. „Ik ben nuchter van aard. Mijn werkwijze is een weerslag van m'n karakter." Hij vindt zichzelf een schrij vend journalist die toevallig verzeild is geraakt in tv-verslag- geving. Omdat-ie zo'n prettige stem heeft. Met genoegen kan de 61-jarige terugkijken op zijn beginperiode in Beverwijk bij Dagblad Kennemerland. Daar heeft hij het allemaal geleerd. „In feite zijn die eerste jaren bij de krant de vingerafdruk van mijn loopbaan geweest. Ik heb raadsvergaderingen bezocht, heb cabaretvoorstellingen ge zien. De mensen die zich voor de vitrine verzamelden van de krant om de uitslagen van het streekvoetbal te bekijken. Dat waren mijn oren en mijn ogen. Door naar hen te luisteren, be greep ik wat ze wilden weten." Als televisieverslaggever ging Reitsma net zo te werk. In de tijd van zwart-wit televisie wa ren er 'de meneren': ir. Ad van Emmenes, Herman Kuiphof, Koen Verhoef, Jan Cottaar. Maar onder invloed van de krant De Tijd daalden de jour- Theo Reitsma ontvangt vanmiddag de Ere Zilveren Nipkowschijf. Foto: GPD nalisten af uit hun ivoren toren en verschenen langs het trai ningsveld. „We kozen meer voor de invalshoek van de spor ter en we begonnen ons te inte resseren voor de achtergron den. Op de trainingen haalde ik de informatie die ik tijdens de wedstrijden gebruikte. Hoe een speler in zijn vel zat, waar hij stond, wat de opdrachten van de trainer waren. Ik wilde de kijkers meer bieden dan ze in beeld zagen." Het werd gewaardeerd en Theo Reitsma groeide uit tot de norm van de voetbal- en sportverslag geving. Van hem kwamen ge vleugelde uitspraken: „Ja, dit is een goed stel, hoor", bij de prijsuitreiking van het EK '88. En: „Ohahah, wéér drie", na de derde goal van Van Basten te gen Engeland. Nu: „Die kreten zijn een eigen leven gaan lei den, maar ik beschouw ze echt niet als literatuur, hoor." Reitsma staat zich niet voor op zijn televisiewerk. Hij is geen Mart Smeets. „Het is een baan en als je erin stapt moet je het volhouden. Dat heb ik gedaan. Zo eenvoudig is dat. Het is een mooie baan, dat wel, maar het is gegaan zoals het is gegaan. Er zat geen ambitieus plan achter. Ik werkte bij de krant, schnab belde wat bij voor de televisie en zo ben ik erin gerold en erin gebleven." De combinatie van een prettige stem en de hunkering naar in formatie bracht hem langs alle grote toernooien.Als je dit werk doet, moet je wel streven naar het hoogste. Wereldkam pioenschappen en Olympische Spelen. Dat wilde ik graag doen." Hoogte- en dieptepunten on derging hij, het dieptepunt wekt nog steeds meer emotie. „Het WK van 1990 in Italië. Een schande dat Nederland daar geen wereldkampioen is gewor den. Nederland was Europees kampioen en ze hadden adles om het af te maken. Het is er niet van gekomen vanwege dat gezeur rond de aanstelling van de trainer. Het EK van 1988 was de perfecte vingeroefening. Maar niet meer dan dat. Het echte werk is het wereldkampi oenschap. Grote voetballers la ten het niet van de trainer af hangen. Die nemen zelf het voortouw. Nu wordt van Van Basten, Gullit en Rijkaard ge zegd dat ze persoonlijkheden zijn, maar daar bleek toen wei nig van. Van der Vaart die zegt: 'Ik hoor te spelen'. Dat hoor ik Voor buitenspel heeft Reitsema geen herhaling nodig.Als ik ze op televisie hoor zeggen: dat zal de herhaling uitwijzen, kan ik daar slecht tegen. Je moet het zélf zien. Toen Herman Kuip hof in 1978 last van zijn ogen kreeg, nam ik het stokje over. Als je het niet meer kunt omdat het te snel gaat, dan moet je er mee stoppen." Trots is hij soms om zijn voor uitziende blik. „Vooruitkijken is een van mijn sterke kanten. In 1996 zag ik Frankrijk aanko men, zag ik dat Zidane een hele grote zou worden. De WK-fina- le in 1998 en de rel rond Ronal- do. Ik heb het gevoel dat ik daarmee precies goed zat. Dat vervult me dan wel met een soort tevredenheid." Na de finale van 2002 zat het erop. Reitsma had z'n laatste grote toernooi gedaan en zette de koptelefoon af met de woor den: „Dat was het dan". Geen literatuur, maar kernachtig. KIJKCIJFERS Top 10 meest bekeken programma's 1. Spoorloos KRO 2. Nederland-België SBS 6 3. AS Monaco-FC Porto NOS 4. Opsporing verzocht AVRO 5. Hart van Nederland SBS 6 6. Journaal 20 uur, ma. NOS 7. Goede tijden slechte tijden RTL 4 8. Kopspijkers VARA 9. Tv show TROS 10. Postcodeloterij 1 tegen 100 TROS Top 10 meest bekeken kinderprogramma's!^ krn> 17|ste 14oe 14f0 14P< 14pde 14! 13 13 13 W tril Irro |mi k ril r?p Yu-gi-oh Jeugdjournaal Braceface Klokhuis Spongebob squarepants Fairly odd parents Zoop Totally spies Kids top 20 Shinchan Fox Kids NOS Fox Kids NPS Nickelodeon Nickelodeon Nickelodeon Fox Kids Fox Kids Fox Kids Marktaandelen in I Nederland 1 13,0 (12,3) Nederland 2 14,3 (13.7) Nederland 3 6,4 (7,8) RTL 4 16,4 (16,5) RTL 5 4,8 (4,5) Yorin 6,2 (6,7) SBS 6 13,5 (14,2) NET 5 5,5 (5,6) Veronica 5,0 (4,1) De weekcijfers zijn afkomstig van de afdeling Kijk- en Luisfprf onderzoek van de Publieke Omroep. Het aantal kijkers x l|M De lijst met meest bekeken kinderprogramma's bestaat uit ree kers van 3 tot en met 12 jaar. Tussen haakjes staan de ma !vr< aandelen van vorige week. dde

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 22