REGIO
Soort zoekt soort bij schoolkeuze
Zelfs sint komt speciaal voor Simon
Waarom scholen zo moeilijk van kleur verschieten
Plekkie
DINSDAG 1 JUNI 2004
NAVRAAG
Een ongewoon tafereel zaterdagmiddag op de Dam in Amsterdam:
een bijenvolk streek neer op een fiets, nadat de koningin op huwe
lijksreis was
'Het moet onoplettendheid gegaan. In
1 5 haar kielzog
van een imker zijn geweest viogen dm-
zenden
mannetjesbijen mee. Komt zoiets nou vaak voor? AAD VAN DER
KRAATS van de Imker Vereniging Leiden geeft uitleg.
Heeft u het al druk?
„Ik heb zelf op dit moment geen bijen. Ik schep wel bijenzwer
men. Ik heb het helemaal niet druk. Vroeger had je zo twintig
zwermen in een seizoen. Omdat de imkers tegenwoordig zo goed
aan zwermverhindering doen, heb ik er nog twee a drie per jaar. In
de natuur komen zwermen dagelijks
voor, maar hier niet. In Nederland
kan een volk zonder imker trouwens
niet overleven. Het groen en de
bloemen worden teveel weggehaald.
Nederland ontbloeit."
Zwermverhindering, wat is dat?
„De discipline om een koningin te
telen, beheersen de telers steeds
meer. En er wordt geteeld op
zwermtrage volken, die minder de
neiging hebben om uit te vliegen.
Zo'n koningin bedank je na een aan
tal jaren, heet dat. Met andere woor
den, je maakt haar van kant. Maar
dat moet je in de krant maar wat
netter omschrijven. Verder haal je
nog wel eens de oude koningin uit
het hoofdvolk, die stop je dan in een kleinere kast Het volk merkt
dat het geen koningin meer heeft - die scheidt een bepaald hor
moon af, en gaat zelf een nieuwe 'kweken'. Ze voegen koninginne-
gelei toe aan de eitjes; turbovoedsel voor de larven is dat."
Hoe verklaart u het voorval in Amsterdam?
„Dat was een foutje. Het moet onoplettendheid van een imker zijn
geweest. Of een imker laat zijn volk 'afzwermen', of hij voorkomt
dat. In Drenthe kan je dat doen, maar in de Randstad is het zo vol,
dat we het hier voorkomen. Anders heb je de kans dat de bijen bij
de buurvrouw in de tuin gaan zitten en die vindt dat niet leuk."
Is een bijenzwerm gevaarlijk?
.Absoluut niet. Alle bijen zorgen dat ze vol met honing zitten, als
ze gaan zwermen. Hun onderlijf zit zo vol, dat ze dat niet kunnen
buigen. Je kan er zo tussen gaan staan, steken doen ze niet. Daar
hebben ze ook helemaal geen zin in. Ze zitten achter de koningin
aan."
Hoe vang je een zwerm bijen?
„Je neemt een gevlochten bijenkorf, zonder gaten, zodat alleen de
onderkant open is en die houd je onder de zwerm. De tak van de
boom waar zo'n tros bijen dan aan hangt, geef je een zachte tik en
dan vallen ze als erwten in de korf. Een doek erop en je neemt de
korf zo mee."
tekst: Robbert Minkhorst
foto: Ron Pichel
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1954, Maandag 31 Mei
LEIDEN - Het bekende radio-ensemble „The Skymasters" heeft Za
terdagavond gezorgd voor een enthousiast en klankrijk slot van het
Oud-Hollands Centrum op de historische Burchtheuvel, dat een
maand lang in het centrum van de belangstelling heeft gestaan. Ruim
25.000 personen trokken deze maand langs de alleraardigste oud-
Hollandse geveltjes, welke de rotonde van Den Burcht zulk een typi
sche sfeer gaven en luisterden naar de vocale en muzikale klanken,
welke daar gebracht werden door een keur van artiesten en orkesten,
waaronder de Leidse amateurs mede een goed figuur maakten. Voor
het slotfestijn bestond Zaterdagavond bijzonder grote belangstelling.
Ruim 1100 personen luisterden naar de vrolijke muziek, welke „The
Skymasters", met solistische medewerking van Annie Plevier en Karei
v. d. Velde, ten gehore brachten.
ANNO 1979, vrijdag 1 juni
LEIDEN - Aan de Herengracht 45 is vanmiddag het voor meer doelen
geschikte centrum "Odessa' geopend. Het is de bedoeling van op
richter Bert Jansen dat de bezoekers zelf aangeven wat er in het cen
trum gebeurt op het gebied van toneel en literatuur. Zomaar binnen
lopen voor een drankje en wat gezelligheid mag ook.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 tn.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B M. Essenberg
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredacteur: Jan Geert Majoor
E-mail: redactie.Id@hdcnl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54.2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5 '5° 567
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b t.
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5 '5° 543
Personeel: 075-6813677
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
LEZERSSERVICE
0800 -1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072 - 5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur, za: 08.00-13 00 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur.
<6 HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar
Elke ochtend stappen ze op de fiets richting bin
nenstad. Het kroost achterop, of wankel op de
eigen fiets. Als het tegenzit moeten ze even
wachten voor de spoorwegovergangen bij de
Rijn- en Schiekade en de Herensingel. 'Ze' zijn de
witte vlucht. De autochtone ouders die hun kin
deren niet naar zwarte scholen in Leiden-Zuid-
west willlen sturen, maar kiezen voor de bedui
dend wittere Lorentzschool of Lucas van Leyden
school.
Onderwijswethouder Hessing heeft zich voor
genomen deze vlucht terug te dringen. Hij wil
daarmee voorkomen dat in Leiden nog meer
zwarte scholen wegkwijnen en nog meer witte
scholen uit hun voegen barsten en een leerlin
genstop moeten instellen. Met behulp van een
onderwijsconsulent wil Hessing de onderwijs-
keuze van de ouders beïnvloeden en een bete
re mix op scholen krijgen.
Een vergeefse poging, concludeerde onlangs
een Utrechts bureau, dat onderzoek deed naar
de onderwijssegregatie in Amerika. Daar heb
ben spreidingspogingen vooral tot veel creati
viteit bij ouders geleid in het omzeilen van de
ze verplichte maartegelen.
In Nederland deden ouders daar de afgelopen
jaren niet voor onder. In Amsterdam, waar
scholen de postcode hanteerden bij het toela
tingsbeleid, misbruikten ouders de postcode
van hun werkadres of huurden ze een studen
tenkamer in het betreffende gebied om toch
maar in aanmerking te komen voor een plaats
op de populaire witte school. En Gouda stopte
een aantal jaar geleden met de spreiding van
leerlingen omdat ouders uitweken naar scho
len in buurgemeenten die niet meededen
aan dit beleid.
Maar, stelt Hessing daar tegenover, bo
vengenoemde maatregelen waren alle
maal verplicht. In Leiden blijft de on-
derwijskeuze - in navolging van
Amersfoort - een vrije keuze. De
onderwijsconsulent die begint
in Leiden-Noord geeft de ou
ders slechts een advies en
praat hen bij over de ver
schillende scholen in de
buurt. Vervolgens maken
de ouders zelf een keuze.
Afspiegeling
Henk Lardée, direc
teur van de Tel-
dersschool in
Zuidwest, ziet uit
naar de proef.
Niet omdat hij
er veel heil van
verwacht,
want daar
heeft hij zich
nog geen
mening
over ge
vormd.
Maar omdat
er eindelijk
iets wordt on
dernomen dat
verdergaande
segregatie in
het onderwijs
tegengaat.
Op de 'kleurrij
ke school voor
basisonder
wijs', zoals de
Tel-
dersschool zichzelf noemt, is ruim tachtig pro
cent van de leerlingen van allochtone afkomst.
De school zit met haar 174 leerlingen onder de
opheffingsnorm. Die is in Leiden 197 leerlin
gen. Maar omdat het overkoepelende bestuur
voor het openbaar onderwijs uitgaat van de
gemiddelde grootte van openbare scholen in
Leiden bestaat de Teldersschool nog. Zo dankt
de school in feite haar bestaan aan grote
broers als de Lorentzschool (ruim 850 leerlin
gen) en de Lucas van Leydenschool (ongeveer
550). Nabijgelegen scholen die in wezen ook
een bedreiging vormen voor de Teldersschool.
Want de witte buurtgenoten van de Telders
school vluchten weg van deze overwegend
zwarte school en brengen hun kind naar veel
wittere scholen verderop.
„De zwart-wit-verhouding in de buurt is fifty-
fifty. Dat zouden wij op school graag ook wil
len hebben. Wij willen namelijk een afspiege
ling zijn van onze omgeving en dat zijn we nu
niet." Tot voor kort had Lardée nog hoop op
de nieuwbouwprojecten in de buurt; de een
gezinswoningen die aan de andere kant van de
Churchilllaan verrezen en de nieuwe wijk op
het oude NEM-terrein langs de Vijf Meilaan.
„In deze dure huizen zijn voornamelijk witte
gezinnen komen wonen. En elke ochtend kom
ik ze op weg naar school tegen, in tegenover
gestelde richting. Wij hebben er geen leerling
bijgekregen."
En waarom ze niet voor zijn school kiezen?
„Op basis waarvan komt een schoolkeuze tot
stand? Ik zou dat graag willen weten." Op de
Teldersschool zelf valt weinig aan te merken.
De school beschikt over gigantisch
veel ruimte. Het heeft
twee riante speel
pleinen met
V-~- bomen-
laantjes
speeltoestellen. Een groot parkeerterrein,
waardoor ouders die hun kinderen met de au
to halen en brengen geen buurtbewoner sto
ren. Een goed-uitgeruste kleutergymzaal.
Ruim voldoende Waslokalen waar gemiddeld
slechts zo'n achttien leerlingen in zitten. En
waar op veel scholen de remedial teacher een
leuk ingericht hoekje in een hal heeft gekregen
of een paar uur per week de kamer van de di
recteur claimt, kunnen snelle of trage kinderen
op de Teldersschool terecht in een apart lo
kaal. Net als de Viersprong in Leiden-Noord,
ook een 'zwarte' school, scoorde de Telders
school dit jaar goed met de Cito-toetsen, de
score was met 533,4 punten bovengemiddeld
in haar normgroep die soortgelijke scholen
met elkaar vergelijkt.
Paasfeest
Het klinkt ideaal maar in de praktijk laten véél
witte ouders de Teldersschool toch links liggen
en plaatsen ze hun kinderen op scholen waar
de klassen soms twee keer zo groot zijn. De
keuze van ouders, vermoedt Lardée, valt op
scholen waar zij zich zelf prettig voelen. „Waar
zij mensen tegenkomen die op hen lijken. En
die komen ze niet tegen op een zwarte school
en andersom. Want zwarte ouders-voelen zich
vaak ook niet thuis op een witte school."
Zo brengt een moeder - 'noem mij in de krant
maar Anja' - haar dochter elke ochtend naar
de Eerste Leidse Schoolvereniging (ELS) in de
Lage Mors waar ze woonde voordat ze naar
het nieuwe wijkje op het voormalige NEM-ter
rein verhuisde. Ze heeft destijds wel naar
scholen in de buurt van haar nieuwe huis ge
zocht, maar dat heeft tot niets geleid. „Bij de
Lorentzschool vertel- den ze mij dat de groep
waarin
mijn
dochter zou komen al veertig leerlingen groot
was. Ze adviseerden ons daarom op zoek te
gaan naar een andere school. En voor de Lu
cas van Leydenschool geldt hetzelfde verhaal:
veel te grote groepen." Bij de dure basisschool'
ELS trof ze Weinere Wassen aan. „En wat de af
stand betreft, ach dat ritje heb ik er wel voor
over. Bovendien is het net zo ver rijden als de
Lorentzschool."
Een school om de hoek, in Zuidwest, heeft ze
niet overwogen. Ze had wel het een en ander
over de Teldersschool gehoord, maar die
school vindt ze te zwart. „Een Want van mij
geeft les op een zwarte school in de Haagse
Schilderswijk. Aan haar had ik gevraagd of ze
haar kind zelf op zo'n school zou zetten.
Nooit, zei ze. Elke maandagochtend moet zij
opnieuw beginnen met haar leerlingen Neder
lands te leren omdat ze dat in het weekeinde
weer grotendeels zijn vergeten. Wat moet mijr
dochter daarmee? Die zit daar dan maar een
beetje tussen." Ook heeft ze een kennis wiens
kind op een zwarte school in Leiden-Noord
zat. „Het paasfeest kende dat meisje niet. Ze
had het alleen nog maar over ramadan vieren.
En dat wil ik niet. Ik wil dat mijn dochter wat
meekrijgt over de christelijke feestdagen en
onze westerse cultuur."
Bekakt
Anja kent geen kinderen uit de buurt die naar
Teldersschool gaan. „Ze gaan naar de ELS, de
Lorentzschool, de Lucas van Leydenschool of
naar scholen in Voorschoten." Toch zijn ze er
wel: de hoogopgeleide autochtone ouders die
bewust hebben gekozen voor de Telders
school. Het zou mooi zijn, droomt Lardée
hardop, als die groep groter wordt en er een
initiatief als in de Amsterdamse wijk De Baars!
jes ontstaat. Daar hebben autochtone ouders
zich de afgelopen jaren verenigd en hun Wn-
deren gezamenlijk naar de zwarte school om
de hoek gestuurd. Die verschoot daardoor
langzaam maar zeker van Weur. De gemeente
kan zo'n ontwikkeling stimuleren door de
school aantrekkelijker te maken voor autoch- J
tone mensen. „Bijvoorbeeld door er een Wn- J
derdagverblijf bij te maken. Voor tweeverdie
ners, en dat zijn veelal autochtone stellen, is;
het een pre als hun kind slechts één deurtje
verder hoeft voor de naschoolse opvang."
Anja zou dat echter niet over de streep
trekken. Ze gelooft niet dat overheidsmaat
regelen voor een evenwichtiger spreiding
van witte en zwarte leerlingen over de ven
schillende scholen, zin hebben. „Dat
hoeft van mij ook niet. Je hebt altijd on
derscheid gehad tussen scholen. Vroeger
had je scholen voor rijke en voor arme
lui, voor christelijke en niet-christelijke men'
sen. Onderscheid zul je altijd
houden denk ik,
omdat mensen
simpelweg niet
allemaal het-
zelfde zijn. Ikj
zou mijn Wnj
ook nooit op
een witte
volksschool;
doen. Lievet
een bekakte
Met behulp van een onderwijsconsulent wil de Leidse wethouder Hessing de onderwijskeuze van de ouders beïnvloeden en op scholen een betere mix van zwarte en witte kinderen bewerkstelligen.
Foto: Dick Hogewoning
Verwendag De Opkikker voor 6-jarige zieke en zijn familie
Voor Simon Smits zit de hele za
terdag vol verrassingen. Hoogte
punt is het bezoek van sinter-
Waas en twee zwarte pieten, die
speciaal voor Simon (6) en zijn
zusje Rebecca (2) voor een paar
uurtjes naar Nederland zijn ge
komen. Dankzij
stichting De Op
kikker, die ern
stig en langdu
rig zieke kinde
ren een leuke
dag bezorgt,
's Morgens
vroeg
worden
Simon
zijn zusje, samen met vader Wij
nand en moeder Carina, van hun
huis in Nieuw-Vennep opge
haald door twee vrijwilligers van
de stichting. Ze rijden naar het
huis van een tante van de kinde
ren, waar een clown optreedt.
Daarna komt er een politieman
op een motor en krijgt Simon
een eigen politiepak, dat hij de
rest van de dag trots draagt. Ver
volgens gaat het naar de brand
weer in Hoofddorp. Met een es
corte aan brandweerwagens,
met loeiende sirenes, gaat het
gezelschap naar de overdeWe
speeltuin Het Speelkas-
teel. Daar voegt de rest
van de hechte familie
zich bij het gezin.
Simon bloost van
blijdschap als hij
z'n oma's en opa's
L ziet, die z'n hagel-
nL nieuwe politiepak
uitgebreid be-
f wonderen.
Kleine Rebecca
doet ondertussen
haar middagdut-
je in de wandelwa-
f gen. Vader Wijnand
Smits vertelt dat de
verwendag snel
I voor elkaar is geko-
men. Simon werd
Simon in zijn pietenpak op schoot bij sinterklaas, door medewerkers
Foto: United Photos De Boer/Rob Hendriks van het ziekenhuis
voor een OpWkker-dag getipt.
„Sinds z'n geboorte is het met
hem ziekenhuis in en ziekenhuis
uit. Al met al heeft hij al vijftien
maanden in een ziekenhuis gele
gen." Waarvoor? Het is een lastig
onderwerp op deze superdag.
„Laten we het houden op aange
boren afwijkingen", zegt Smits.
„De laatste operatie die Simon
onderging was een paar weken
geleden, aan zijn oortjes. Hij is
doof en draagt zijn gehoorappa
raat nu aan een hoofdband."
Vooraf is de verwendag met me
dewerkers van De Opiokker
doorgesproken. „We hebben ge
kozen voor een verrassingsdag",
vertelt vader Smits. „We hebben
verteld dat Simon erg van verkle
den houdt. En van politie en
brandweer. En K3. En sinterklaas
natuurlijk. Die video draaien we
het hele jaar."
Als de goedheiligman daadwer
kelijk verschijnt, in de discotent
van Het Speelkasteel, is iedereen
verbaasd. Sinterklaas in mei, hoe
kan dat nou? Simon krijgt van
sinterklaas een zwartepietenpak.
Het politiepak gaat uit, het pie
tenpak aan. Later ruilt Simon het
toch maar weer om. Kleine Si
mon ziet er liever uit als een po
litieman. En geef hem eens on
gelijk, eind mei.
Paula Zuidhof
WASSENAAR, 11.00 UUR
tl
Ze is bruin tot op het bot. Heeft een blauw, strapless badpak aan. En 'zitligt' op a
twee terrasstoelen van strandpaviljoen De Zeester. Koffie, sigaretten en zonne-p
brandolie onder handbereik. m
Tja, wat zal ze zeggen, ze komt hier al jéren. „M'n kleinzoon is hier praktisch opge-|
groeid. Toen-ie klein was belde ik 's ochtends op: ik kom hoor! En dan zetten ze dej|
box klaar, de parasol, alles. Vlakbij het water. Hartstikke makkelijk. Kind in de el
box, buggy ernaast en klaar." Inmiddels is de kleinzoon groot. „Nu werkt-ie hier. E
Glazen ophalen en zo." |r
Ze heeft ook wel eens andere plekken geprobeerd, maar nee, die halen het niet bij ie
De Zeester. „M'n zus woont in Loosduinen en gaat wel 'ns naar Kijkduin. Maar dat|L
is toch echt mijn plekkie niet. Katwijk heb je natuurlijk, met van die badkuipen !r
om in te zitten. Van die stijve hokkies. Nou nee, niet voor mij."
Haar buurvrouw - geen stamgast - knikt vriendelijk, doch terughoudend. Ze slaat i
haar Volkskrant enkele centimers opzij. Maar haar gereserveerde opstelling werpt»
geen vruchten af.
„Meestal huur ik 'n stoel en neem ik zelf consumpties mee. Maar hier op het terras
kan je dat niet doen. Dus heb ik nu maar een koffie besteld." ai
Ze smeert zich in met oranjekleurige olie, helt naar voren en immense borsten u
zakken langzaam uit haar badpak. De grote witte plekken markeren haar favoriete1
zonne-ui trusting.
„Vorig jaar zaten we vooraan, nu achteraan. Want ze wisselen, hè. Die andere »r
strandtenten zijn ook best gezellig hoor, maar ik kom toch het liefst in de Zeester/c
De vrouw met Volkskrant knikt nog maar eens. En draait haar hoofd dan een tikke^
naar rechts, waar haar man ook een krantje leest. Ze vouwt de zaterdagpagina's jjj
breed uit. Dat helpt. !c
De zonnebaadster pakt een boek in A4-formaat uit haar tas. Op de kaft staan een fet
huis en een boompje getekend: een streekroman. Ze slaat 'De onverwachte erfe-
nis' van Julianne Borgers-Drost open en zucht diep. Dan moet ze ook maar gaan Pj
lezen.
n
Erna Straatsma