KUNST CULTUUR
'Schandalig hoe er in de klassieke muziek wordt gesneden'
Pretentieloze pret in
'Nonsens lieve heren'
Beatlestad Liverpool
culturele hoofdstad:
Nico ter Linden open
Verteldag in Archeo
'Moord en brand' manipuleert-
misdaadverhaal én het publiek:
R
Met opheffen Radio Symfonie Orkest zal een stuk cultuur verdwijnen
Gwyneth Paltrow
speelt Dietrich
Dj Tiësto op
Mystery Land
Concert Sting
In november
Grunberg
gastschrijver TU
Pinkpop in
de verkoop
HDC 941
ZATERDAG 2g MEI 2004
Gwyneth Paltrow. Foto: AP
new york - Gwyneth Paltrow
gaat Mariene Dietrich spelen in
een film over het leven van de
ze in 1992 overleden actrice. De
film is een initiatief van
Dietrichs dochter Maria Riva en
wordt gemaakt door de Dream
Works Studio van Steven Spiel
berg.
Haarlemmermeer - De organi
satie van het dancefestival Mys
tery Land heeft de eerste na
men bekendgemaakt van het
festival op 21 augustus. Onder
meer dj Tiësto, Marco V, Erick
Morillo, Audio Bullys en Paul
van Dyk zullen van de partij
ziin. Het festival is weer op het
Floriadeterrein.
hilversum/gpd - „We zitten in
een zeer onaangename situatie.
Dit is erg voor het RSO en ook
negatief voor onze gehele sec
tor. Met name de mensen van
het Radio Symfonie Orkest zijn
lamgeslagen en verdrietig, hoe
wel ik verwacht dat hun stem
ming wel zal omslaan naar
boosheid."
Zo schildert de waarnemend
directeur van het Muziekcen
trum van de Omroep (MCO),
Monica Damen, de sfeer onder
de omroepmusici na het besluit
van staatssecretaris Van der
Laan (cultuur) dat het Radio
Symfonie Orkest gaat verdwij
nen. Heel verrassend heeft de
staatssecretaris niet het advies
van de Raad voor Cultuur ge
volgd, samenvoeging van Radio
Symfonie Orkest en Radio Ka
merorkest, maar bepaald dat
een bezuiniging van ruim zes
miljoen euro moet worden bin
nengehaald door het opheffen
van het Radio Symfonie Orkest
(RSO). Daarmee volgt zij het
voorstel van de directie van het
Muziekcentrum van de Om
roep.
Het opheffen van het RSO gaat
gepaard met versterking van
het Radio Kamerorkest en het
Radio Filharmonisch Orkest.
Van der Laan vindt dit, gezien
het grote aanbod aan symfoni
sche muziek in Nederland, het
minst schadelijk voor het totale
repertoire.
Dinsdag is een delegatie van
het MCO en de Publieke Om
roep naar Den Haag geweest,
waar de staatssecretaris de be
langrijkste details uit de doeken
heeft gedaan. Ze is meegegaan
met het advies van het MCO.
Overigens wordt het MCO-
standpunt om het RSO eventu
eel op te heffen bij het orkest
als verraad beschouwd.
„Het RSO voelde zich de laatste
jaren toch al voortdurend aan
gevallen omdat bij het woord
bezuiniging iedere keer het RSO
genoemd werd. De opheffing
wordt pas eind volgend seizoen
effectief, maar ik zie niet uit
'naar dat nieuwe seizoen. Zo'n
orkest moet nu gewoon door
spelen, maar de mensen gaan
wel solliciteren en lopen weg.
Wij zien een zwart gat nade
ren."
„Persoonlijk vind ik het schan
dalig hoe er in de klassieke mu
ziek gesneden wordt. Met het
opheffen van een orkest ver
dwijnt een stuk cultuur en dat
komt nooit terug. Dit orkest is
uitstekend van kwaliteit, heeft
werk in overvloed en trekt altijd
volle zalen."
Het Radio Symfonie Orkest ziet
zich voor de zware taak ge
plaatst om zich op te laden
voor de bekende Zaterdagmati
nee in het Concertgebouw die
vanmiddag live op Radio-4
wordt uitgezonden. Volgens het
programma zou het orkest on
der leiding van Gunther Schul-
ler onder meer premières van
Schuller en Berger spelen, maar
nu al is zeker dat deze uitvoe
ring het karakter van een pro
testconcert zal krijgen en dat
protest zal bestaan uit het niet
willen uitvoeren van het ge
plande muziekprogramma. In
plaats daarvan kiezen de or
kestleden zelf waar ze zin in
hebben om te spelen. Verder
zijn er diverse sprekers, onder
wie SP-voorman Jan Marijnis-
sen en Freek de Jonge.
Naast het vaste publiek van de
Zaterdagmatinee zijn alle vrije
stoelen gratis beschikbaar voor
iedereen die steun wil betuigen
aan het bedreigde orkest en wil
protesteren tegen de plannen
van Van der Laan.
Protest in Hilversum tegen het besluit om de geplande bezuinigingen op de omroeporkesten in te v
door het Radio Symfonie Orkest op te heffen. Foto: ANP/Robin Utrecht
Rotterdam - Op dinsdag 2 no
vember komt Sting naar Ahoy'
in Rotterdam om het wegens
ziekte afgelaste concert van 4
mei in te halen. Reeds gekochte
kaarten blijven geldig voor deze
vervangende datum.
delft - Amon Grunberg treedt
volgend jaar op als gastschrijver
aan de Technische Universiteit
(TU) Delft. Van 14 april tot 20
mei geeft hij, uitsluitend voor
TU-studenten, masterclasses.
Het thema van het gastschrij
verschap van Grunberg is 'De
techniek van het lijden'.
sittard - Jan Smeets, oprichter
en eigenaar van Pinkpop, doet
na 35 jaar afstand van het festi
val. Smeets onderhandelt met
de Amerikaanse firma Clear
Channel, eigenaar van boe
kingskantoor Mojo, over de
overname van Pinkpop. Ook
een Duits bedrijf zou geïnteres
seerd zijn. Smeets speelt al lan
ger met de gedachte het festival
van de hand te doen, vooral na
dat hij vorig jaar ernstige hart
klachten kreeg. Pinkpop wordt
vandaag geopend door PvdA-
partijleider Wouter Bos.
theater recensie
Martin Hermens
Voorstelling: 'Nonsens lieve heren', met:
Frans Mulder, Erik Brey, Jon van Eerd,
Duncan Anepool en Perry Dossett. Regie:
Michael Diederich. Gezien:
Stadsschouwburg, Nijmegen, Nog te
zien: 4 Juni, Leidse Schouwburg.
Er is al veel bedacht om als mu
sical door het land te sturen. Zo
kregen we vorig jaar 'Nonsens'
voorgeschoteld. En nu 'Non
sens lieve heren'. Het verschil?
Vorig jaar waren het vrouwen
in habijten. Nu mannen. Of we
er wat mee opschieten? Eigen
lijk niet.
De inhoud blijft hetzelfde: een
stelletje nonnen die met een
bonte avond geld bij elkaar pro
beren te krijgen voor vier colle
ga's die zijn overleden na het
eten van een foute vissoep en
nu in de vriezer liggen te wach
ten op hun begrafenis.
In de vriezer? Ja, want Moeder
Overste kreeg het zalige idee
om een dvd-speler aan te schaf
fen van het geld dat eigenlijk
was bestemd voor de begrafe
nis van die vier. Dat had ze na
tuurlijk niet mogen doen - dat
is duidelijk. Net zoals die bonte
avond in feite een doodzonde
van de bovenste plank is.
Waarom? Omdat het een hoop
ouderwetse onderbroekenlol bij
elkaar is. Je moet er van hou
den, dat is waar. Maar of je dan
bij deze show echt aan je trek
ken komt? Tja, de een wel, de
ander niet. De liefhebbers van
pretentieloze humor krijgen in
elk geval dik twee uur lang de
meest platte pret voorgescho
teld.
Meer is deze 'Nonsens lieve he
ren' ook niet. Gewoon een flau
we kopie van wat we vorig jaar
zagen in die vrouwenbezetting.
Hetzelfde decor, dezelfde in
steek, dezelfde kostuums. Al
leen de vertaling van het Engel
se origineel is dit keer wat ster
ker. Dat resulteert in beter
zingbare liedjes en in een iets
minder flauwe opsomming van
grappen over nonnen.
Vorig jaar door vijf vrouwen, nu
dus door vijf mannen. Je zou
verwachten dat de voorstelling
daardoor een andere laag krijgt.
Maar die kan ik niet ontdekken.
Wel buit Jon van Eerd perfect
zijn klucht-talent uit en zet
Frans Mulder vooral vóór de
pauze een sterke Moeder Over
ste neer.
Juist nu had regisseur Michael
Diederich zijn kansen moeten
grijpen om er echt iets feeste
lijks van te maken. Bijvoorbeeld
door iets geks of absurdistisch
toe te voegen zoals hij dat des
tijds bij 'Rocky over the rain
bow' deed. Maar nee, hij houdt
alles bij hetzelfde.
Wie van mannen in jurken
houdt en daar heerlijk om kan
lachen: ga vooral kijken! En wie
thuis op een feestje dikke pret
heeft met de kolderieke grap
pen en grollen van Ome Theo
tussen de schuifdeuren: ga!
Voor de rest geldt: blijf vooral
thuis; deze pretentieloze pret-
machine heeft u niets te bie
den.
brussel/anr - De Britse stad Li
verpool, waar popgroep The
Beatles in de jaren zestig op
kwam, is uitgeroepen tot cultu
rele hoofdstad van Europa voor
het jaar 2008. De ministers van
cultuur van de 25 EU-landen
hebben dat besloten. Voor het
jaar 2007 kozen ze de stad
Luxemburg, bekend van mu
ziekfestivals en musea.
De ministers besloten donder
dag ook het aantal culturele
hoofdsteden uit te breiden.
Vanaf 2009 krijgt Europa steeds
twee hoofdsteden per jaar. Dat
is gedaan wegens de uittfj
ding van de Europese Unie1
de jury voor de hoofdstel'
van 2009 is Bert van Megj
opgenomen, topman van
terdam culturele hoofd|
2001'.
De hoofdsteden blijven C
eretitel steeds delen met h
stad buiten de EU. Liven c
doet dat in 2008 met de Nol
havenstad Stavanger. Luxl
burg deelt zijn positie in
met het Roemeense Sibiu,
kend om zijn bibliotheek
historische binnenstad.
Wie van mannen in jurken houdt en daar heerlijk om kan lachen: ga vooral kljkenl Foto: Studio VakApart
alphen aan den rijn - Schrijver
en voorganger Nico ter Linden
verricht op zondag 6 juni de of
ficiële opening van de Nationa
le Verteldag in het themapark
Archeon. Onder het motto 'Ie
dereen heeft een verhaal' wor
den deze dag in het hele land
verhalen verteld door professio
nele en amateur-verhalenver
tellers.
Dominee Ter Linden zal een
aantal chassidische verhalen
ten gehore brengen en tijdens
zijn voordracht worden bege
leid door Lija Hirsch, die Jiddi
sche en Hebreeuwse liederen
zingt. Gertru Pasveer bespeelt
de harp.
Vanaf 11.00 uur zijn er in het
park vele verhalenvertellers
aanwezig, zoals Philip van der
Zee, Harro Teeuw, ElsliC
Booy en Peter Assink te ho|
Op de Marktplaats in de I
deleeuwen en op het Form
de Romeinse Tijd komt j
speakerscorner voor mei
die het publiek een verhaal j
len voorschotelen. Deze
teur verhalenvertellers kriji
met partner, gratis toegang, L
Naast het vertellen van vel
len, zijn er tal van andere acf1
teiten Hn het archeologisch lt0
mapark. Bezoekers kunneir
bula's maken, vlot varen, br
schieten, schminken en boj
stamkanovaren. Ook worde
rondleidingen en demon^
ties gegeven. Met een offerd
monie en een gladiatorep
vecht wordt de Nationale
teldag afgesloten.
En ligt uw tuin In lelden, Voorschoten, Oegstgees
Warmond, leiderdorp of Zoeterwoude.
Geef u dan op via: 071 53 56 362
Meer informatie op: www.leidschdagblad.nl
recensie jeugdtheater
Paulien Koopmans
Voorstelling: 'Moord en brand'. Door:
Toneelschap Beumer en Drost. Regie:
Loek Beumer. Spel: Peter Drost en Arle
Kant. Muziek: Fay Lovsky. Gezien: 28/5
Lefdse Schouwburg, Lelden.
Alles in 'Moord en Brand' draait
om manipulatie. Dit misdaad
verhaal is gebaseerd op de ge
schiedenis van John 'Babacom-
be' Lee. In 1885 werd deze but
ler ter dood veroordeeld voor
moord op zijn werkgeefster
Emma Keyse. Hij hield vol on
schuldig te zijn. Zijn beul James
Berry ondernam drie pogingen
om hem op te hangen. Maar
driemaal weigerde het luik on
der zijn voeten.
Het stuk begint als een parodie
met twee nerveuze showmas-
ters die kwiek de verdachte om
standigheden schetsen. Daarbij
is op het toneel nog niet over
dreven veel te zien, of te bele
ven. Het publiek kan alleen
luisteren naar het gekissebis en
de woordspelletjes van de twee
acteurs Peter Drost en Arie
Kant. Maar de showmasters uit
'Moord en brand' vinden zich
zelf te grappig en dat werkt een
beetje averechts.
Ook het publiek krijgt van de
showmasters een rol, namelijk
als jury. Tegen de achtergrond
van drie projectschermen met
historische zwart-wit beelden
passeren dan de verdachten.
Twee dienstmeisjes, een zilver
handelaar en twee vissers. En
ook de hakkelende advocaat
Templer die uiteindelijk niet
voor niets blijkt te stotteren.
Vanaf dat moment beleef je het
Welke film zou iedereen
gezien moeten hebben?
Wat is het mooiste boek
ooit geschreven? Welke
muziek weet telkens weer
te ontroeren? Wat is het
mooiste kunstwerk aller
tijden? Kortom: waarmee
Is Willem Kiewiet de Jon
ge, trombonist en werk
zaam bij muziek- en orga
nisatiebureau Pasadena
Productions, in de zevende
hemel?
Beste cd?
„Dan kies ik voor 'Both Sides
Now" van Joni Mitchell, een cd
van twee jaar geleden. Vanwe
ge de arrangementen, van de
hand van Vince Mendoza, met
een groot symfonieorkest en
een ritmesectie. Hij is echt een
genie. Hij heeft de muziek van
Mitchell zó fantastisch gear
rangeerd. Het begint met Wag-
ner-achtige muziek, hoog-ro-
mantiek. Dan komt de stem
van Mitchell erin. Die stem is
in de loop der jaren veel mooi
er geworden, een beetje Billie
Holiday-achtig. Echt, die cd
heeft me tot tranen toe ge
roerd. Het is een fusie van jazz,
klassiek en pop. Of eigenlijk
kun je het geen fusie meer
noemen, want het is compleet
nieuwe muziek. Ik was eerst
niet zo'n fan van Mitchell. Wel
van Mendoza die ook voor de
Yellow Jackets prachtige din
gen heeft gedaan. Zo ben ik
ook bij deze cd terechtgeko
men."
Beste boek?
„Voor mij is dat 'A Star Called
Henry' van Roddy Doyle, een
Ierse schrijver. Het is het eer
ste van drie delen. De andere
twee moeten nog verschijnen,
daar zit ik nu met smart op te
wachten. Ik heb het boek een
keer voor mijn verjaardag ge
kregen. Toen ik het las, pakte
het mij direct. Door de stijl, de
humor. Het boek gaat over het
begin van de IRA, de vrijheids
strijd van Ierland tegen Enge
land. Dat is nogal een zwaar
onderwerp, maar Doyle weet
het toch wat luchtig te bren
gen. Zonder dat het ontaardt
in slapstickhumor. Behalve
volwassenen sterven er ook
heel veel kinderen. Maar Hen
ry, de zoon van een eenbenige
uitsmijter in een bordeel,
blaakt van gezondheid. Hij
wordt uiteindelijk voorman in
de strijd. Op een gegeven mo
ment wordt zijn vader ver
moord. Henry trekt dan zelfs
ten strijde met het houten
been van zijn vader."
Beste kunstwerk?
„Wat ik heel mooi vind, is het
nieuwe Guggenheim-museum
in Spanje. Ik ben er nog niet
geweest maar op foto's ziet het
er prachtig uit. Het is een
nieuw soort architectuur, het
is net of het gebouw bestaat
uit wapperende doeken. Echt
fantastisch. De 'David' van
Bernini vind ik ook prachtig.
Het is een heel dynamisch
beeld, van een slingerende Da
vid, heel anders dan dat beeld
van Michelangelo."
Beste film?
„Ik kan natuurlijk mooie films
noemen als 'Una Giornata Par-
ticolare' of 'The Shawshank
Redemption', maar ik kies
voor 'Jaws'. Ook uit overwe
gingen van jeugdsentiment. Ik
weet nog goed dat ik er voor
het eerst naartoe ging - ik heb
hem inmiddels zes keer ge
zien. Voor Luxor stond toen
een enorme rij, van een meter
of vijftig. De film was dus een
echte blockbuster. De film blijft
voor mij fris, hoe vaak ik hem
ook zie. Het verhaal is zo een
voudig als wat, maar het ge
heel is heel evenwichtig opge
bouwd, in hoofdstukjes. De
soundtrack van John Williams
is ook weergaloos. De latere
delen van 'Jaws' vind ik min
der, al is 'Jaws 2' nog wel aar
dig."
tekst: Herman Joustra
foto: Henk Bouwman
foto Jaws: AP/Davld Doubllet
stuk als een echte spannende
thriller. Steeds nét voordat de
waarheid zich ontvouwt, stopt
de reconstructie. Alle betrokke
nen blijken dood. Of zijn ze ver
moord?
De spanning wordt in 'Moord
en brand' prachtig opgevoerd.
Bijzonder listig is de vinding
om het publiek ongewild latj0L
zingen dat John Lee de mooine
denaar is. Dan begint al eenfek-;
vaag vermoeden te rijzen: zfe h
den we er ooit helemaal achj
komen wie de werkelijke sclj
dige is? En waarom het vallij
onder de galg tot drie keer tij
dienst weigerde?
(advertentie)
UJij zijn nog op zoek noor enthousiaste
Dent u trots op uur voortuin, achtertuin,
dakterras, geveltuin of moestuin?
