REGIO
Oud-schaakster wil slagen als arts
Uit het Nieuws
'Van duizend mensen naar één'
Leiderdorpse Linda Jap deed tijdens studie in Leuven levenservaring op
Keurig in pak naar
mondeling tentamen
Te vrroeg geboren
AC 29 MEI 2004
NAVRAAG
ijbel in de vorm van een blikje met daarop de tekst Thirsty? De
verpakking is overgewaaid uit Amerika en sinds kort te koop in
de Nederlandse
ietal Bijbel is veel te boekhandel, diana
J DE VREUGD van de
oaern voor Katwijk Katwijkse boeman-
del Calando gelooft
at de Metal Bijbel in Katwijk gaat lopen. Te modern denkt ze.
wel reuze handig voor in de schooltas. Want hij kan tegen een
iet-ie er uit, de Metal Bijbel?
ïeeft een metalen kaft en daarop staat de bovenkant van een
weergegeven. Inclusief zo'n lipje waarmee je een blikje
maakt. Het boek gaat open met een drukknopje. De zijkant is
v met waterbubbeitjes.'
ten vervlakking, dat zelfs de bijbel het van de verpakking
hebben
nd ik eigenlijk ook wel een beetje. Aan mij is het ook niet
|ed. Ik vind het een beetje nep."
:t u dat het gaat lopen, de Metal Bijbel?
in Katwijk denk ik niet. Wij pakken er ook niet groots mee
Jij ligt bij ons in de winkel, maar meer ook niet. De mensen
raar in de leer zijn
11 het denk ik niet,
Ibijbel. Het is veel
ppen jullie veel
Is of is Katwijk
o'n beetje voor
fok dat ongeveer
icent van de huis-
ns hier een bijbel
's heeft. Het loopt
liet dagelijks
Ji hier. Wel verko-
e er nog aardig
|i de decembermaand en in schoolboekenperiode. Dan moe-
e nieuwe leerlingen de statenbijbel aanschaffen die op de
pnlijst van het Andreas College staat. Voor leerlingen is het
rens wel weer een handige uitvoering, die Metal Bijbel. Want
1 tegen een stootje in de schooltas. Maar hij is wel duur met
4 euro."
1st een bijbel tegenwoordig?
I, bijbels zijn sowieso wel prijzig. De goedkoopste hier is 25
|Maar je kan het zo gek maken als je wilt. Met leer in plaats
instleer, met vlechtwerk, een goudsneezijde, met rits zonder
1 ga zo maar door. Dan heb je ook nog de speciale uitvoerin-
|iet bijzondere illustraties of de kinder- en jongerenbijbels.
Ijn er niet in gespecialiseerd, maar wij hebben hier al zo'n
■j k zestig verschillende bijbels staan."
I Marijn Kramp foto: ANP/Gerlinde Schrijver
UIT DE ARCHIEVEN
1954, Zaterdag 29 Mei
EN - De Nederlandse Organisatie voor Zuiver Wetenschappelijk
[zoek heeft het Sinologisch Instituut alhier een subsidie verleend
icrofilms te vervaardigen van twee collecties vertalingen van
Ihistische teksten, namelijk van „Kandjoer" en ,,Tandjoer". In
iderhoud vertelde dr J. W. de Jong, docent voor Boeddhisme en
ans aan de Leidse Universiteit dat het grootste gedeelte van de
onkelijke Boeddhistische literatuur in India verloren is gegaan
men voor de bestudering van deze letterkunde thans aangewe-
op Chinese en Tibetaanse vertalingen,
ide in Nederland de mogelijkheid te scheppen Tibetaanse verta-
ite bestuderen heeft men na de oorlog met steun van Z.W.O. ge-
erd een Kandjoer en Tandjoer uit Tibet te laten komen. Maar de
ing van Tibet door China is er de oorzaak van geweest, dat deze
»n zonder resultaat zijn gebleven. Vandaar dat men besloten
licrofilms te laten maken door buitenlandse bibliotheken, waar
ndjoer en de Tandjoer aanwezig zijn. Dat dit mogelijk is gewor-
lankt het Sinologisch Instituut aan de financiële hulp van Z.W.O.
t ogenblik wordt onderzocht waar het beste de microfilms in het
iland vervaardigd kunnen worden.
1979, dinsdag 29 mei
I- Traditiegetrouw hebben vele langdurig zieken ook dit jaar weer
[ezoek gebracht aan de Keukenhof, een dag na de officiële sluiting,
den door vrijwilligers konden de zieken genieten van een heerlijk
tussen de bloemen. Foto: archief Leidsch Dagblad
ln deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen i
u templaar van 13 bl] 18 ln zwart wit) over te maken
inummer 57055 t.n.v. Dagbladuil
2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 ln zwart wit) over t<
'uitgeverij Damlate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Leidsch Dat
Dagblad, ANNO d.d.(datum van
ïatslng) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
eltstraat 82 te Lelden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
I Directie: B.M. Essenberg
E-mall: dlrectlehdcuz@hdc.nl
fdredacteur: Jan Geert Majoor
E-mall: redactle.ld@hdc.nl
IANT(
OOR
hstraat 82, Lelden, tel. 071-5 356 356
■fc: Postbus 54,2300 AB Leiden,
■fax 071-5 356415
■tie fax 071-5356325
^wrichten fax 023-5150 567
■NTIEVERKOOP
m.b.t.;
872-6813661
nd goed: 023-5150 543
H: 075-6813677
detailhandel: 071-5 356 300
bureaus kunnen contact opnemen
I-6813636
,,-jJMENTEN
uitbetaling (acceptgiro)
I.20 (alleen aut. Inc.)
6,70 p/j €216,90
is die ons een machtiging verstrekken
lutomatlsch afschrijven van het
hentsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorglng: 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072-5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za: 08.00-13.00 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de Inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur
HDC Media BV. 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organlsatle zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV Is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbledlng-
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Ze was één van de velen die in het midden van de jaren negentig
van de vorige eeuw telkens weer werd uitgeloot voor de studie
medicijnen. Het was telkens een bittere pil voor Linda Jap, maar
volgende maand studeert de Leiderdorpse (26) toch af. Wanneer
ze haar doctoraal heeft gehaald in het Belgische Leuven, uitwijk
plaats voor meer 'afgewezen' vaderlandse studenten, komt ze
onmiddellijk terug naar Nederland. Om ergens in een ziekenhuis
arts-assistent te worden en zich te specialiseren in cardiologie. En
misschien gaat ze dan ook de schaaksport weer beoefenen.
„Maar als ik dat weer ga doen, is dat niet meer om per se de top
te halen. Ik ben nu geheel gefocust op mijn maatschappelijke car
rière."
Ze behoorde tot de toppers
van Nederland bij de vrou
wen, maar kwam door om
standigheden en door haar
studie in een patstelling met
haar sport terecht. De Leider
dorpse Linda Jap Tjoen San,
tweevoudig jeugdkampioene
en rond de millenniumwisse
ling nog lid van het vader
landse Olympiadeteam, stop
te medio 2001 met schaken.
Het plotselinge overlijden van
haar oudere broer versnelde
haar besluit - „ik was toch al
aan het afbouwen in verband
met mijn studie" - en Linda
Jap raakte twee jaar geen stuk
meer aan.
De weinige vrije tijd die ze
had, besteedde de Surinaam
se liever aan haar familie en
haar opleiding, die ze na dat
moment wel moest afmaken
in België. „Vóór die tijd had ik
steeds het idee gehad dat ik
zou teruggaan naar Neder
land. Vanuit die gedachte
schreef ik me tot vijf keer toe
weer in, al wist ik dat ik dan
overnieuw zou moeten begin
nen met mijn studie. Maar de
eerste drie jaar had ik dat er
wel voor over gehad", zegt ze
in de Leiderdorpse flat van
haar ouders. „Toen zou ik ook
nog niet zoveel verloren heb
ben met een overstap, omdat
ik de eerste twee jaar in Leu
ven wat meer met schaken
bezig was geweest en de stu
die geneeskunde in België ook
een jaar langer duurt dan in
Nederland. De eerste tijd was
het dus nog wel te doen ge
weest om te veranderen, maar
op een gegeven moment kon
dat niet meer en moest ik wel
verder in Leuven."
Ze was er terechtgekomen via
een vriendin die in die Belgi
sche stad had gewoond, even
eens in Nederland was uitge
loot voor 'medicijnen' en on
middellijk haar biezen had
gepakt. Uitwijken was ook
voor Linda Jap het enige alter
natief, omdat ze een par-
keerstudie niet zag zitten nu
voor haar van kinds af aan
vaststond dat ze arts zou wor
den. „Dus ben ik mee gegaan
naar Leuven nadat ik de eer
ste keer was uitgeloot. Zwaar
teleurgesteld, maar je moet
wel als je iets echt wilt. Ook de
tweede keer dat ik er in Ne
derland niet bijzat, was ik nog
enorm teleurgesteld, maar
daarna was ik er wel aan ge
wend geraakt dat ik niet ge
plaatst werd. Zoals ik ten slot
te ook wat meer aan het wo
nen in Leuven gewend ben
geraakt."
Ze had het er moeilijk mee
dat ze zo van de middelbare
school (het Rijnlands Lyceum
in Oegstgeest) terechtkwam in
een ander land en een andere
cultuur, bekent ze. Tussen de
toch al wat afstandelijker Bel
gen koos ze voor een solitair
bestaan. „In het begin maakte
ik in Leuven maar weinig
vrienden omdat ik dacht: 'ik
zing het één of twee jaar uit
en dan ben ik hier toch weg'.
En ik had ook niet zoveel tijd
om contact te leggen met an
deren,want ik reisde nogal
veel heen en weer om schaak
trainingen te volgen en wed
strijden te spelen. Voor LSG,
waarvan ik nog altijd lid ben,
en voor Essen waarmee ik
destijds in de Bundesliga
speelde."
„Ik was in die tijd veel met
schaken bezig, omdat ik juist
op dat moment aardig tegen
de top aanhing. Bij de meisjes
hoorde ik daar al bij. Ik had
twee Nederlandse titels, ik
had meegedaan aan diverse
Europese kampioenschappen
en ik kwam in die periode ook
bij de vrouwen aardig om
hoog. Ik werd internationaal
meester, nam deel aan een
zonetoemooi en ik stond vier
de op de Nederlandse rang
lijst. Daarmee was ik de beste
van de niet professionele
speelsters, achter de Chinese
Peng, Sziva uit Hongarije en
Bosboom-Lanchava uit Geor
gië. Dat zijn wel professionals.
Of nou ja, professionals. Ik
weet niet of ze van het scha
ken kunnen rondkomen. Dat
is al moeilijk voor mannen,
laat staan voor vrouwen. Al
leen als je heel hard werkt,
veel toernooien speelt en veel
trainingen geeft, kun je aan
een aardig inkomen komen
en dat was voor mij totaal
Srudmten geneeskunde wijken gedwongen uit na«r België
Bentunuukche ''«VwiVniuni! w,,u
cijferlijst, een ESfe^TïiTTT*
ongekend »«wi,k,o,„T.
doorzettingsvermogen Jïw*!58Sii^S?3ï!
Uit:
leidsch Dagblad,
geen optie", betoogt ze.
„Maar dat neemt niet weg dat
ik destijds wel iets meer had
willen bereiken. Zo had ik
graag nationaal kampioen en
grootmeester bij de vrouwen
willen worden Maar ach, het
is ook weer niet zo erg dat ik
dat niet ben geworden, ik
schaakte ook toen al voorna
melijk voor mijn plezier.
Voorop stond altijd dat ik
maatschappelijk iets wilde be
reiken."
Die drang leidde haar door
studie en verblijf in Leuven,
waar ze vooral de laatste jaren
af en toe eenzaam was. „Om
dat ik er-weinig contacten had
opgebouwd. Ze kennen daar
geen studentenverenigingen
zoals in Nederland en ik had
er maar een paar kennissen.
Mijn vriend en mijn familie
wonen hier, dus ben ik blij dat
ik nu eindelijk terug kan ko
men."
„Het is misschien wel goed
geweest dat ik daar zo lang
heb gewoond", vervolgt ze na
lang nadenken, „want ik heb
er aardig wat levenservaring
opgedaan. De studie genees
kunde is in België ook wat
moeilijker. Die duurt niet al
leen langer dan in Nederland
(drie jaar voor je kandidaats
en dan nog vier jaar voor je
doctoraal), maar kent ook
maar één tentamenperiode
per jaar. Daarin moet je alles
kunnen oplepelen, wat voor
het vervolg misschien ook wel
een voordeel is. Maar ik ben
wel blij dat ik in Nederland in
opleiding kan gaan voor car
dioloog. Daar ga ik me nu 100
procent voor inzetten.
Of ik daarnaast ook weer ga
schaken hangt ervan af of dat
te combineren valt met de
baan als arts-assistent die ik
vermoedelijk bij het Leyen-
burgziekenhuis in Den Haag
krijg en de opleiding tot car-
laar als ik het g
dioloog. Maar a
doen, is het puur uit hobby.
haler
In het schaken hoef ik niet per
Niet meer om de top te halen.
neer om de top te
t schaken hoef ik r
se meer iets te bereiken. Ik
ben er nu volledig op gefocust
om te slagen in de medische
wereld."
Paul de Tombe
Linda Jap: „Ik ga me nu volledig inzetten om te slagen in de medische wereld." Foto: Henk Bouwman
Het was een mooi voorjaar
voor Leo van den Ende.
Tenminste, als het gaat om
zijn meesterwerk, het Pa
norama Tulipland. „Ik heb
gevernist, ik heb tweeën
halve sectie geschilderd in
plaats van twee en het ont
werp voor de komende
twee jaar is af. Ik heb al
leen weinig meegekregen
van het voorjaar buiten."
Het is een vreemde speling
van het lot. De man, die
met zijn Panorama Tulip
land een ode brengt aan
zowel de Bollenstreek als
aan de lente, krijgt al acht
jaar nauwelijks de kans om
een lentebloesem te rui
ken. En dat zal de komen
de zes jaar ook nog zo zijn,
want die tijd denkt Van
den Ende nog nodig te
hebben voor het doek, dat
uiteindelijk 63 bij vier me
ter groot wordt.
Het was dus een goed jaar
met een hoge productie en
meer toeschouwers dan
ooit. De topdag was twee
de paasdag met 2200 be
zoekers, gemiddeld waren
dat er duizend per dag.
„Nu heb ik gelukkig alleen
met mijn vrouw Marli te
maken, maar weken lang
waren dat er elke dag dus
duizend. Ik wil die mensen
waar voor hun geld geven.
Ze komen om me te zien
schilderen en dan wil ik
niet dat ze te horen krijgen
dat meneer Van den Ende
even een half uurtje aan de
koffie zit."
De bezoekers kijken niet
alleen, ze praten ook, zegt
de Voorhouter die intus
sen door zijn vrouw voor
zien wordt van broodjes
en een kopje thee. „Ik
schat dat de helft van het
publiek een vraag aan me
stelt. Kun je het je voor
stellen? Vijfhonderd vra
gen, elke dag."
Leo van den Ende en zijn Panorama Tulipland hebben een goed en productief voorjaar
achter de rug. „Nu is het tijd om tot rust te komen." Particuliere foto
Dat levert geregeld ontroe
rende momenten op. „Ie
mand zei me dat ik wel
heel mooi van binnen
moest zijn en vol met
bloemen moest zitten als
ik zoiets prachtigs kon ma
ken. Zij was vereerd dat ze
even mijn hand mocht
voelen. Een ander vroeg
me wat mijn dagelijks
werk was of waarom alle
klokken op drie uur staan.
Een mevrouw kreeg tranen
in haar ogen en zei me dat
ze het Panorama 'van bin
nen voelde'.
Van den Ende zegt er meer
en meer van doordrongen
te raken dat hij met iets
bijzonders bezig is. „Maar
toch zeg ik vandaag dat
het welletjes is geweest. De
laatste weken heb ik ver
langd naar het moment
dat de tentoonstelling in
Voorhout weer zou slui
ten. Ik ben elke werkdag,
van dinsdag tot en met
zondag, zo moe geweest
dat ik om een uur of ze
ven, acht naar bed ging.
„Het is nu tijd om tot rust
te komen. Maar voor het
zover is, moet ik eerst wat
klussen doen die zijn blij
ven liggen: de administra
tie, de voortuin, ik moet
een aantal brieven schrij
ven. Tussendoor ga ik nog
wel even naar de hal van
Colijn aan de Jacoba van
Beierenweg om af en toe
weer even de geur van het
Panorama op te snuiven.
Het hoort allemaal bij mijn
ontwenningskuur.
LEIDEN, 23.00 UUR
Het is lente en ook in de Leidse Academlewijk bloeit de liefde op. De
avond is net zwoel genoeg om zonder jas op straat te lopen. Op de
Langebrug, ter hoogte van de Papengracht, wandelen, nee, zwieren een
student en een studente midden op de straat. Hij is een lange, bruine
krullenbol, zij draagt het blonde haar in een paardenstaart. Bijna, bij
na, nog één nacht, dan zijn ze een paar. Op het zwoele windje waaien
flarden van hun gesprek aan.
„Nee, maar zij verleidde mij!", glimlacht de jongen tegen het meisje.
„O, dan was je zeker vreselijk gegeneerd?", repliceert zij koket.
En verder walsen ze in de richting van het Rapenburg, in de richting
van studentenvereniging Augustinus, voor nieuwe spannende gesprek
ken, flirtend op de rand van indiscreet.
Vijf minuten later.
De voorgevel van de Pieterskerk is versierd met ballonnen. Op het Pie
terskerkhof is een oranje loper uitgerold. In de kerk is een spoftgala
aan de gang. Vijf chauffeurs hangen rond voor de ingang van de kerk.
Alles aan hen is blauw, rond en dik. Hun kostuums. Hun Mercedessen.
Hun buiken die getuigen van een leven van duizenden kilometers en
evenzovele biertjes. Hun bazen amuseren zich binnen, maar de chauf
feurs vervelen zich niet. Buiten valt ook veel te zien..
Daar komen vijf studentes aan. Zij haasten zich op een kluitje naar de
warme sociëteit. Ze zijn jong en blond en mooi, één van hen voert een
flets aan de hand mee. Hun slanke lijven zijn perfect geschikt voor hun
witte linnen broeken die hun buiken half bloot laten. Ze huiveren in
hun roze en hemelsblauwe tricot vestjes, terwijl ze zich voorthaasten.
Ze trekken de panden over hun blote huid en slaan tegelijkertijd hun
armen over eikaar. Dit gebaar maakt hen verleidelijk, kwetsbaar en on
tegenzeggelijk zedig.
De vijf blauwe chauffeurs zien de vijf tricot meisjes komen. Hun ogen
vallen bijna uit hun kassen. Het is een moment doodstil. Dan keert bi)
één chauffeur het bewustzijn terug. Hij roept, tegen niemand in het
bijzonder, maar wel heel hard: „Nu weet ik het zeker! Ik ben te vrroeg
geboren!"
Wilfred Simons
