Hard regime voor
lastige leerlingen
J
BINNENLAND 2
Zelfs in de oorlog werd het Catshuis gespaard
Js rjjdi
En je financiert
flexibel.
Balkenende broedt op nieuwe EU-commissaris
Onderwijsraad wil meer ruimte voor grote talenten
CDA pleit voor hardere
aanpak van zwartrijders
Duikers vinden de in '42
getorpedeerde De Ruyter
Een nieuwe Agila
vanaf 99,- per maand.
uwe troepen
ir Afghanistan
Ei - Nederland gaat vrij-
iker een troepenmacht
0'n honderd mensen naar
nistan sturen om ook in
«gen provincies het gezag
stellen. Volgens minister
ivan defensie, die hier-
jsteren in Brussel overleg
J met de Duitsers,
dinsdag l8 mei 2004
eekt het kabinet binnen
weken een voorstel. Eer-
is al in NAVO-verband af-
oken om achttien k twin-
ovinciale teams te sturen
ie buitengebieden in Af-
stan. Nederland wil de
lelijke provincie Baghlan
rijn rekening nemen. On-
ilijk is hoe lang de troepen
leten blijven.
tterdam is
iger geworden
dam - Rotterdam is het
pen jaar een stuk veiliger
den. Dat blijkt uit resulta-
n de zogenoemde veilig-
ndex, die de gemeente
en presenteerde. Het in
fer voor de stad is om
gegaan van 5,6 in 2002
1,2 in 2003. De periode er-
ileef het cijfer vrijwel sta-
feiligheid heeft in Rotter-
ie hoogste prioriteit van
imeentebestuur.
name aantal
ischeidingen
uk - Het aantal echtparen
iin huwelijk laat ontbin-
oor een zogeheten flits-
ding is vorig jaar met 1000
nomen. In 2003 eindigden
5000 huwelijken op deze
r. Een flitsscheiding via
laris is een snel en een-
g alternatief voor partners
elkaar willen.
slag na
hanasie'
rend - Een verpleegkun-
an het Waterlandzieken-
Purmerend is eind april
gen, nadat bekend was
den dat de medewerker
ervensproces van een pa-
ipzettelijk had versneld.
ieft een woordvoerder
it ziekenhuis maandag la
sten. Volgens de woord-
;r meldde de verpleeg-
ge op 29 april dat hij kort
oor fatale medicatie had
- diend aan een patiënt in
lale toestand. Dat ge-
eop eigen initiatief. Met
en verpleegkundigen
patiënt was juist afge-
;n dat het stervensproces
atuurlijke beloop zou
i maakte
erectiepillen
idam - De FIOD-ECD
len 59-jarige man uit
lek aangehouden op ver-
ïg van het vervaardigen
handelen van nagemaak-
itiepillen. Hij zou het
zijn achter een organisa-
dergelijke pillen op grote
produceerde en distribu-
Justitie verdenkt de man
in het bezit van een vuur-
en van valse identiteits-
en. Opsporingsdiensten
n in het zuid-oosten van
land 400.000 nagemaakte
epillen en twee complete
ctielaboratoria voor deze
aangetroffen. Dat heeft
sporingsdienst FIOD-ECD
sn bekendgemaakt.
den haag/gpd - Honderden
leerlingen die op school niet
meer te handhaven zijn, moeten
langdurig naar een nieuw soort
strenge opvang, van acht uur 's
ochtends tot acht uur 's avonds.
Duizenden hoogbegaafden en
buitengewone talenten in kunst,
sport en ondernemerschap moe
ten juist veel meer vrijheden van
school krijgen.
Dat adviseert de Onderwijsraad
in een gisteren verschenen rap
port. Volgens de raad vallen
landelijk honderden jongeren
met ernstige gedragsproblemen
tussen wal en schip. Het gaat
om jongeren die niet thuis ho
ren in het speciaal onderwijs,
maar ook niet in justitiële in
richtingen. Zij worden onvol
doende geholpen met zogehe
ten 'time-outprojecten', waarbij
ze acht k twaalf weken buiten
school worden begeleid. Voor
deze jongeren moet er een
langduriger, streng schoolregi-
me komen van enkele maanden
tot mogelijk een jaar of meer. In
dit soort 'acht-tot-acht-projec-
ten' krijgen de probleemleerlin
gen, die veel spijbelen en vaak
ook agressief zijn, intensief toe
zicht en onderwijs onder speci
ale begeleiding. In principe is
deelname aan extra strenge
klassen vrijwillig. Maar de raad
vindt dat scholen ook de moge
lijkheid moeten krijgen leerlin
gen en ouders te verplichten tot
strenge opvang. Pas als ze weer
te handhaven zijn in een gewo
ne klas of als ze hun diploma
hebben gehaald, wordt het
strenge regime gestaakt.
De Onderwijsraad benadrukt
dat hij niet pleit voor tucht
scholen of internaten: buiten
de extra lange schooltijden,
waarin ook het huiswerk onder
toezicht moet worden gemaakt,
mogen de leerlingen gewoon
naar huis. Per regio moeten
scholen bepalen of de extra
strenge klassen in bestaande
gebouwen komen of dat er
nieuwe, centrale locaties wor
den ingericht. Om de jongeren
niet alleen op het gebied van
onderwijs goed te kunnen be
geleiden, moeten scholen des
kundigen van buiten kunnen
claimen. Door 'trekkingsrech
ten' moeten scholen onder
meer hulp van de jeugdzorg,
verslavingsinstellingen en in de
toekomst ook de politie kunnen
opeisen. Die zijn dan verplicht
die hulp te leveren.
Voor buitengewone talenten
moeten scholen juist de moge
lijkheid krijgen de teugels te la
ten vieren, vindt de Onderwijs
raad. Die schat dat zo'n tien
procent van de leerlingen hier
voor in aanmerking komt. Het
gaat om hoogbegaafden, maar
ook leerlingen met een buiten
gewoon talent voor kunst, mu
ziek, sport of ondernemer
schap. Zij moeten vrijstellingen
kunnen krijgen voor vakken of
examenonderdelen die voor
hun toekomst van minder groot
belang zijn.
De Onderwijsraad geeft als
voorbeeld het LOOT-model
(Landelijk Overleg Onderwijs
Topsport). Sporttalenten kun
nen daardoor nu al vrijstellin
gen en aangepaste roosters krij
gen op school.
den haag/anp - De Nederland
se Spoorwegen moeten in staat
worden gesteld agressieve
zwartrijders harder aan te pak
ken. Proeven in Friesland en
Flevoland hebben inmiddels
uitgewezen dat een hardere
aanpak helpt. Het CDA wil bij
het komend debat over een
nieuwe concessie voor de NS
de sociale veiligheid in de trei
nen hoog op de agenda plaat
sen. Het CDA-Tweede-Kamer-
lid Van Hijum zei gisteren dat
veelplegers, vooral degenen die
veel overlast veroorzaken, een
langdurig treinverbod moeten
kunnen krijgen in combinatie
met een forse boete of zelfs een
celstraf.
Volgens Van Hijum, die kan re
kenen op brede steun van de
Kamer, moeten conducteurs
die een notoire zwartrijder wil
len aanpakken, erop kunnen
rekenen dat op het volgende
station de politie klaar staat om
de persoon in de kraag te vat
ten.
Dat is volgens hem geen kwes
tie van mankracht van de kant
van de regionale politie of de
spoorwegpolitie, maar van een
goede coördinatie.
den helder/gpd - Australische
duikers hebben de wrakken
ontdekt van de Hr. Ms. Java en
De Ruyter, die tijdens de Slag in
de Javazee in 1942 tot zinken
zijn gebracht. Duiker Kevin
Denlay: „We hadden dagen ver
geefs gezocht naar het Britse
slagschip Exeter. Toen we
zwaar teleurgesteld teruggeva
ren naar Surabaja, hebben we
uit pure frustratie nog wat ge
peild. Plotseling sloegen alle
wijzers uit." De duikers hadden
de De Ruyter gevonden. Vissers
vertelde over een andere locatie
waar ze steevast hun netten
verspeelden. Nog diezelfde dag
werd de Java gevonden. De ma
rine spreekt van 'pure graf
schennis'. Voorlichter R. Mid
del: „Als onze schepen er pas
seren, brengen we met kransen
een eregroet.
De plek heeft de status van ere
begraafplaats.
Kamer praat vandaag over opvolging van Frits Bolkestein
door Jaco van Lambalgen
den haag - Een subtiel schaak
spel op veel borden tegelijk, de
lobby voor de nieuwe Eurocom
missaris. Praten, luisteren en je
niet in de kaarten laten kijken.
De oppositie in de Tweede Ka
mer kan deze week nog zo in
dringend om maximale open
heid vragen, ze zal het niet krij
gen. De Eurocommissaris blijft
een kwestie van de politieke ach
terkamertjes.
Gaat oud-minister Neelie Kroes
naar Brussel of wordt minister
Ben Bot de nieuwe eurocom
missaris? In Den Haag zingen
beide namen rond, sinds Frits
Bolkestein de regering voor het
blok zette met de mededeling
dat hij geen commissaris wil
blijven. De oppositie ziet haar
kans schoon. De Tweede Ka
mer moet de nieuwe commis
saris kiezen, eist PvdA-leider
Wouter Bos. Met die kandidaat
moet de regering dan in Europa
de boer op.
Het is de inzet van de PvdA
vandaag bij het kamerdebat
over de eurocommissaris. Maar
het zal de sociaaldemocraten
niet lukken, zeggen de Europa
woordvoerders van WD en
CDA nu al in koor. „De Kamer
gaat gewoon niet over zulke be
noemingen," stelt WD'er Hans
van Baaien gedecideerd. „In
verreweg de meeste lidstaten is
het de zaak van de minister
president," benadrukt zijn
Wie wordt het? Neelie Kroes, zoals de WD wil, landbouwminister Cees Veerman (CDA), of toch de oude
vos Ben Bot zelf? Foto's GPD/GPD/ANP
CDA-collega Jan Jacob van Dijk.
Zij zijn het er broederlijk over
eens dat de regering en niet de
Kamer met een kandidaat moet
komen, uit CDA of WD-gelede-
ren.
En dat is prettig, want over de
rest van de procedure verschil
len ze hartgrondig van mening.
De WD kwam in no-time met
een nieuwe kandidaat: oud-mi
nister Neelie Kroes. Waarmee
de partij maar wil aangeven dat
de nieuwe EU-commissaris een
liberaal moet zijn. Het CDA
heeft al veel te veel zwaarge
wichten in de zogeheten bui-
tenlandhoek: minister van bui
tenlandse zaken Ben Bot, de
premier en de nieuwe topman
van de Navo, De Hoop Scheffer.
Bovendien: „Je lobbyt met een
goede naam, voor een zware
post. Je kunt niet zeggen: ik wil
die en die portefeuille en dan
hoort u nog wel wie we voor
dragen", betoogt Van Baaien.
Niet verstandig, vindt het CDA.
„De onderhandelingen over de
Eurocommissaris zijn een inge
wikkeld spel, waarbij je een
aantal namen achter de hand
moet houden om een zware
post in de wacht te slepen,"
zegt Van Dijk. „Het is aan de
WD met een eigen kandidaat
te komen, maar u zult van het
CDA geen namen horen." Ove
rigens worden in deze kringen
wel namen gefluisterd: oud-fi-
nanciënminister Onno Ruding
en landbouwminister Cees
Veerman.
Het beste is om zoveel mogelijk
achter de schermen te opere
ren, stelt politicoloog Rinus van
Schendelen, autoriteit op het
gebied van Europese lobby's.
„Bot moet vier of vijf namen in
zijn achterhoofd hebben van
Nederlanders die zowel bin
nenlands politiek als in Europa
aanvaardbaar zijn. Met die
kaarten in de mouw moet hij
gaan peilen wat de andere 24
landen willen. En hij moet eens
een glaasje wijn drinken met de
beoogd voorzitters van de Eu
ropese Commissie."
Het is immers de nieuwe voor
zitter die bepaalt welke com
missaris welke post krijgt. Daar
na gaat het Europees Parlement
nog in debat met de nieuwe
commissarissen. In juni beslis
sen de regeringsleiders wie de
Commissievoorzitter wordt. Er
circuleren al wel vier of vijf na
men. „Met hen moet Bot gaan
praten. Je krijgt natuurlijk geen
enkele garantie voor een post,
maar dan heb je elkaar in ieder
geval gesproken. Want het is
een kwestie van subtiel sonde
ren, luisteren, en niemand het
achterste van je tong laten
zien."
Bot is daar een meester in, al
dus Van Schendelen. „Hij kent
het spel, is geslepen en toont
zijn emoties niet. De regering
mag zich gelukkig prijzen dat
zij een van de beste Europese
oud-diplomaten heeft om te
onderhandelen." Premier Bal
kenende zou zich niet te veel in
de discussie moeten mengen.
„Hij wordt gelijk belaagd door
de media, terwijl Bot meer op
de achtergrond kan opereren."
Zelf zal Bot geen namen noe
men. „Hij is allang blij met de
namen die in de pers rondzin
gen.
Die leiden de aandacht weer af
van de kandidaten waar hij mee
moet lobbyen." Wie er op het
lijstje moeten? „Denk aan oud
ministers of leden van hoge
staatsorganen," zegt Van
Schendelen. Hij geeft SER-voor-
zitter Herman Wijffels (CDA)
goede kansen. En Bot zelf, na
tuurlijk. Neelie Kroes? „Die is te
vroeg gelanceerd.
Nu gaan journalisten spitten in
haar verleden en dan komen er
vast onaardige dingen over Eu
ropa boven die op kunnen dui
ken in het debat met het EP."
Andere kansrijke WD'ers? „Tja,
die zijn er niet zoveel," peinst
Van Schendelen. „Dat krijg je
ervan als je als partij met je rug
naar Europa gaat staan."
Brand in ambtswoning premier komt slecht uit, net voor het Europees voorzitterschap
>r bijna i6 miljoen euro ver
en nu al in de as. Voor de omge-
schilder en zijn familie een dra-
or premier Balkenende een te
er. Maar het publiek dat na de
Ben kijkje nam, zag ook een posi-
ant. Nu was die lelijke inrichting
kon het Catshuis in oude stijl
opgeknapt.
iristl Visser
iag - Het Catshuis heeft veel
De brand van afgelopen
nde komt het voormalige bui
van vadertje Cats ook wel weer
sn. Maar toch. Zelfs in de Twee-
teldoorlog bleef de witgepleis-
roning gespaard. Links en
kwamen de V2's neer. Maar niet
iet op Zorgvliet.
leme dese plaets tot afkeer van
jen", dichtte raadspensionaris
ïats in 1643, nadat hij de boer
iet ommelanden langs de Sche-
[seweg - toen een karrenspoor -
100 gulden had aangekocht. Het
hrale grond en je keek uit op de
ntelijke galgen, maar dat deerde
iet. Het terrein lag gunstig en als
rond beplantte zag je de kada-
etmeer.
ie jaren later, op zijn 74ste, ging
'permanent wonen. Hij liet de
irderij slopen en bouwde een
ruim huis in klassieke stijl.
ian Claesz Dircksz. van Balc-
'de en metselaar Willem Colijn
de klus aan. Het huis stond yr
De achterzijde van het Catshuis, vóór de brand. Foto: ANP/Robin Utrecht
binnen twee maanden! Cats genoot er
nog acht volle jaren van zijn oude dag.
Na zijn dood ging het landgoed naar
zijn dochter Elisabeth, die het door
verkocht aan de puissant rijke vriend
van stadhouder Willem III: Hans Wil
lem Bentinck. Bentinck maakte er een
lusthof van met formele tuinen en fon
teinen. Het Catshuis kreeg zelfs een
badkamer met warm en koud stro
mend water, voor Nederland een uni
cum. Zijn zoon Willem gaf het huis
rond 1730 nog een opknapbeurt. De
kruisvensters van vadertje Cats ver
dwenen; er kwamen moderne schuif
ramen. Een eeuw later - toen de Ben-
tincks Zorgvliet aan een schuldeiseres
kwijt waren geraakt - begon het ge
klaag. Wat was er weinig over uit de
tijd van de volksdichter, wat jammer
dat het niet meer was zoals toen. Het
landgoed werd verhuurd en raakte in
verval. Pas na de aankoop door kroon
prins Willem - de latere koning Willem
II - ging het weer de goede kant op. De
prins betaalde er 61.0'>O gulden voor
en had grootse plannen met de bui
tenplaats. Er moest een paleis komen
en nog veel meer, maar hij stierf te
jong om het te realiseren. Zijn weduwe
Anna Paulowna liet de zaken op hun
beloop. Na haar overlijden erfde haar
dochter groothertogin Sophie van Sak
sen Weimar park en villa en de lande
rijen eromheen.
Sophie begon langzaam aan stukken
grond te verkopen. Zorgvliet behield
ze echter, daar was ze aan gehecht.
Het Catshuis werd weer verbouwd, er
kwam een nieuwe kap op, waardoor
extra kamers ontstonden.
Na het overlijden van Sophie had de
gemeente Den Haag het landgoed
kunnen kopen, maar die vond de prijs
te hoog. Vier miljoen vroegen Sophies
erfgenamen. Bouwondernemer Adri-
aan Goekoop hapte wel toe. Van hem
kreeg het Catshuis de tuinkamer en
een extra verdieping op de zijvleugels.
Mevrouw Goekoop liet er later weer
kruiskozijnen inzetten, wat haar op
kritiek kwam te staan. Zo ver terugres-
taureren was niet mooi, heette het in
die dagen.
In de Tweede Wereldoorlog leek het
lot van het Catshuis bezegeld. Het lag
in het midden van fle 350 meter brede
verdedigingslinie die de Duitsers
dwars door Den Haag wilden trekken.
Goekoop jr. tekende protest aan. Rijks
commissaris Seyss-Inquart luisterde.
De linie kreeg een zwenking, het Cats
huis bleef gespaard.
Na de oorlog fungeerde het tijdelijk als
opvangcentrum, maar in '49 lieten de
Goekoops hun Catshuis andermaal
restaureren. H, gezin voerde een gro
te staat, de partijen in de tuin waren
een begrip. Toch viel het hen steeds
zwaarder park en villa goed te onder
houden. In 1961 namen ze afscheid.
Het rijk kocht kreeg de grond en het
huis voor 1,3 miljoen gulden, met het
beding er 'een volwaardige bestem
ming' aan te geven. Na alweer een op
knapbeurt - voor 671.000 gulden - trok
minister-president Marijnen er met
zijn gezin in.
Het Catshuis was ambtswoning ge
worden. De Marijnens woonden er
graag. Premier De Jong en zijn vrouw
niet. Latere minister-presidenten ble
ven in hun eigen huis en gebruikten
het Catshuis hooguit als pied-è-terre.
Zo af en toe was er nog een feest of
ontvangst. Gasten verbaasden zich
dan over de Swiebertjekeuken en het
eenvoudige wc'tje in de gang.
Toch had het charme en sfeer, vond
iedereen. Toen de foto's van het interi
eur na de meest recente verbouwing in
de krant stonden, schrokken oud-be
woners en -gebruikers zich een onge
luk. Wat had de Rijksgebouwendienst
in hemelsnaam uitgespookt?
Ook de Monumentendienst schrok.
Waar waren de schouwen en de pla
fonds gebleven? Na veel heen en weer-
gepraat werd besloten alsnog een ver
gunning te geven.
Het was nu eenmaal gebeurd en alles
wat gesloopt was, lag in depot of op
zolder. Bovendien: het Nederlandse
voorzitterschap kwam eraan, de mi
nister-president wilde zijn hoge gasten
graag in stijl op zijn mooie, nieuwe
door kunstenaars verfraaide Catshuis
ontvang^!. Het mocht niet zo zijn.
Jé zoekt een auto die bij je past. Die net zo flexibel is als
jij zelf bent. Dus kom je vanzelf bij de Opel Agila. Die je
nu ook nog eens heel flexibel kunt financieren. Tegen
heel soepele voorwaarden. Want met een minimale
aanbetaling rijd je nu al een nieuwe Agila voor slechts
99,- per maand. Meer weten? Kijk snel op www.opel.nl
of ga vandaag nog langs bij de Opel dealer.
Model
Contante
verkoopprijs
Aanbetaling/
inruil*
Krediet
bedrog
maanden
Agila Essentia 1.0-12V
9.795,-
3.429,-
6.366,-
36
Agila Max* 1.0-12V
11.395,-
3.988,-
7.407,-
36
Krediet-
Eff. Rente
op joarbasis
Moand-
Slot-
Agila Essentia 1.0-12V
1.312,36
8.4%
99,01
4.114.-
Aglb Maxx 1.0-12V
1.495,12
8.4%
120,67
4.558.-
Het finavoeringsoanbod wordt oongeboden voor een nieuw Opel Agio, Memo en Zafito en geldt voor nieuw eden
met een uiterste regstroticdctvm von 31 |tJ 2004. Maximool tin financiering per klant 'Minimale ocrbetobtg is 3S%
(dmv InniVoorbeWÉng). Looptijd 36 manden. Max. 20.000 km pi. Rrandemg via GMAC financial Services en
toetsing bq het BKR in Tiel Tartefw^ogingen voorbehouden. Maag naar de voorwonden bq de Opel dealec Gemiddeld
brandstofverbruik en COj-iitstoot. volgens Richtlijn 1999/100®» Benz.motoren kmsflter van 15,9 tot 172. liters/100
km von 62 tot 5,8. COj grArrv van 151 tot 139. D» -«/motor kmsfitec 192. Uters/100 km 52- COjgjim Y'l
