REGIO
'Ik geloof in een hemel op aarde'
De Vuurtorenpleinwinkeliers laten zich niet kisten
'Portugees leren? Niet nodig,
voetbaltaal is internationaal
Van Deutekom en Abcouwer
MAANDAG 17 MEI 2c
NAVRAAG
Het Europese kampioenschap voetbal nadert met rasse schreden.
Liefhebbers bereiden zich voor op een reis naar Portugal. De LOI, de
Leidse
Onder
wijs In-
stellin-
gen, pro
beert een graantje mee te pikken door Nederlandse voetbalfans een
mini-cursus Portugees aan te bieden. Is dat aanbod besteed aan de
Leidse scheidsrechter en voetballiefhebber ADRI MULDERS, die er in
Portugal bij hoopt te zijn?
Hoe veel woordjes Portugees
kent u al?
„Drie keer raden: nul. En ik ga de
taal ook niet leren. Want de voet
baltaal is internationaal."
Spreekt u wel een eindje over de
grens?
„Behalve Nederlands, en Leids
natuurlijk, spreek ik Engels en
een enkele woordjes Spaans."
Als u één mooie voetbalvolzin in
het Portugees mocht zeggen,
welke zou dat dan zijn?
„'Het is stil aan de overkant', dat
lijkt mij voor alle wedstrijden ge
schikt. Een andere hit, 'Wat zijn
die Duitsers stil', hoef ik niet in
het Portugees te zingen. Dan vol
staat een minicursus Duits."
Hoe redt u zich zonder kennis van het Portugees in een Portugees
stadion?
„Wij Nederlanders moeten ons onderscheiden van de rest door zo
goed en zo hard mogelijk te zingen. Zuid-Europese landen doen
het weer anders. Zij hebben van die gangmakers in het stadion.
Wij zijn daarvoor te bescheiden. Zo lang het Nederlands elftal nog
niets heeft gepresteerd, moeten wij maar niet te hoog van de toren
blazen."
Hoe bereidt u zich, afgezien van de taal, voor op uw reis naar
Portugal?
„Meestal duik ik in een gids van Lonely Planet, maar dat doe ik dit
keer niet. Want het wordt vermoedelijk slechts een korte trip voor
mijn werk. Maar als het meezit, krijgt het Portugese avontuur nog
een vervolg. Ik werk voor Team Mobile, dat in Portugal een eigen
EK wil organiseren van 30 juni tot 3 juli. Van onze afvaardiging ben
ik de enige die in het bezit is van een scheidsrechtersdiploma. Het
moet wel heel vreemd lopen, wil ik dan niet in actie komen. Dan
ken ik nog steeds geen woord Portugees, maar als scheidsrechter
kan ik de fluit laten spreken."
tekst: Tim Brouwer de Koning
illustratie: Reuters
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1954, Maandag 17 Mei
LEI DEN - Zaterdagmiddag zijn de Leidse scheidsrechters in het zon
netje gezet. Een groot aantal sprekers heeft op de receptie van de Af
deling Leiden en Omstreken van de COVS Zaterdagmiddag acte de
pr'esence gegeven en de waardering niet onder stoelen of banken ge
stoken. Het bestuur van de 25-jarige afdeling, gezeteld temidden van
een schat van bloemen, kreeg zoveel prettige woorden te horen en zo
veel geschenken in ontvangst te nemen, dat er slechts één conclusie
was-. „Scheidsrechterzijn is niet altijd een ondankbare bezigheid."
De feestcommissie van de jubilerende scheidsrechters bood hierna, bij
monde van de heer A. H. van Kan, het bestuur een medaillekast en
een vaandel aan. Deze geschenken - werden door de voorzitter, de
heer W. Th. van der Klugt, in warme bewoordingen aanvaard. Achter
eenvolgens voerden o.a. nog het woord de heren J. Wondergem (UVS),
F. van Waveren (LFC), J. Pluimgraaf (Quick Boys), R. Kamminga (Al
phen) en J. F. Breedeveld (Lugdunum). Daarna volgde een geani
meerd bal. Al met al een dag waarop de Leidse scheidsrechters met
vreugde kunnen terugzien.
ANNO 1979, donderdag 17 mei
LEIDEN - Actievoerders voor de nieuwbouw van het Academisch Zie
kenhuis in Leiden beschilderden een bouwkeet en het wegdek van
de Witte Singel met de leuzen "Nieuwbouw AZL nu" en "Nu AZL
Nieuwbouw". De leuzen werden aangebracht vanwege de komst
van minister Pais naar Leiden. Hij gaf gistermiddag het startsein voor
de nieuwbouw van de universiteit. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien daeen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredacteur: Jan Geert Majoor
E-mail: redactie.ld@hdc nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82. leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54.2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5 '5° 5&7
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5 '50 543
Personeel: 075-6813677
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
LEZERSSERVICE
0800 -1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnementen geldt €o,6o per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging 0800-1711 (gratis).
Mobiel. 072 - 5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za 08.00-13.00 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de Inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
IER
i boven'
Wat stelt geloof nog voor
in de nieuwe eeuw? Voor
de een is religie de leidraad
in het leven, voor een an
der volstaat een geloof aan
'iets'. In 'Hierboven' acht
vragen aan een heden
daagse gelovige. Deze
week aan pastoor Walter
Broeders (43). Hij preekt in
de acht parochies in Al
kemade en Jacobswoude.
door Marieke de Kok
Bidt u voor het eten?
„Ja. Ik wil God danken voor alles wat
we krijgen, voor alles waar we van
mogen genieten. Ik ben in Kenya ge
weest waar een vrouw acht opgesta
pelde sinaasappels verkocht. De op
brengst was haar dagloon. Mijn he
mel, wat mogen we blij zijn met wat
ons allemaal wordt gegeven. De
maaltijd is ook een rustmoment
voor mij."
Gelooft u in hemel en hel?
„Ik geloof in een hemel op aarde.
Mensen kunnen elkaar een hemel
geven of een hel voor elkaar zijn. Ge
loven gaat om de communicatie tus
sen mens en God en tussen mensen
onderling. Symbolisch hiervoor is
het kruis: horizontaal is de commu
nicatie tussen mensen, verticaal is
de communicatie met God. Je hebt
het allebei nodig. Waar geen com
municatie is, is eenzaamheid. Hel is
totale eenzaamheid. Hemel op aarde
is een goed gesprek waarin vreugde
en verdriet gedeeld worden. Ik ben
zeker van een hiernamaals. In de bij
bel staat dat je daar ook geen zorgen
om hoeft te maken, het is je beloofd.
Je kan je beter zorgen maken om het
hiernamaals."
Bent u een evangeliserend gelovige?
„Ik probeer in mijn diensten men
sen door de schrift dichter bij God te
Pastoor Walter Broeders: „Het grootste offer dat een priester moet geven is het gezinsleven. Het celibaat valt me zwaar."
Foto: Hielco Kuipers
brengen. God is een vader die ieder
mens uit liefde heeft geschapen. Hij
wil dat wij die liefde uitdragen. Ik wil
mensen in hun waarde laten, niet
oordelen, niet kwetsen, maar ook
niet afwijken van de bijbeltekst."
Gelooft u dat de bijbel van kaft tot
kaft waar is?
„De bijbel is een geloofsboek, geen
geschiedenisboek en ook geen
ces-verbaal. Het staat vol verhi
over de band tussen God en de
mens. De bijbel is door mense
geschreven, maar ingegeven di
Gods adem."
Wat vindt u het mooiste bijbeli
haal?
„Mijn mooiste bijbelverhaal st<
Mattheus veertien. Ik heb de ti
altijd bij me. De discipelen zitti
's nachts in een boot en denkei
spook te zien dat over het watf
hen toekomt. Het is Jezus. Hij;
zijn hand uit naar Petrus die di
over het water loopt. Jezus hou
zijn handen vast. Of Jezus echi
het water heeft gelopen, weeti
Hij is de Zoon van God, dus h(
moet kunnen. Een betere vraaj
wat de tekst betekent. Het mee
ik als het leven. Het kan je vooi
wind gaan, het kan ook storme
je leven. Maar Jezus houdt je h
altijd vast, ook als jé bijna kopj
der gaat."
Is de kerk wel modem genoeg 0
jongeren te blijven trekken?
„Het taalgebruik van veel voorj
gers sluit niet aan bij dat van jo
ren. Tieners weten niet meenv
ootmoedigheid is, bijvoorbeeli
deren snappen niet wat een o\
spelige vrouw verkeerd doet. A
uitlegt dat dit gewoon vreemdj
is, snappen ze je ineens. Ik vin
kerken meer de taal moeten s[
van de jeugd. Dat betekent eei
diger zonder de essentie van di
te verliezen."
Gelooft u in wonderen?
Het feit dat ik leef, besta en gi
is een wonder op zich. Elk jaai
naar Lourdes waar ik zoveel 0
moed en kracht vind. Dat vind
wonder. Er is een wachtlijst vo
jongeren om mee te mogen en
deren te verzorgen. Dat is ook
wonder."
Twijfelt 11 wel eens aan het besl
van God?
„Ik twijfel nooit, maar soms is
wel moeilijk. Dan lijkt God zoi
weg. In gebed en stilte kom iki
weer dichterbij."
Heeft u een bekering doorgenm
„Toen ik een jaar of 12, 13 was
ik wat ik wilde: priester worden
weet het moment nog precies,
in de kerk en zag in de pastoor
een identificatiefiguur. Ik kreej
warm gevoel en ik dacht: dit u
ook. Het is een klassiek roepin
haal. Natuurlijk verwatert heti
beetje als je ouder wordt en ik
te werken als verpleegkundige,
heb ik tien jaar gedaan, toen gi
theologie studeren. Ik heb geei
ment spijt gehad. Het grootste
dat een priester moet geven is!
gezinsleven. Het celibaat valt 1
zwaar. Daarom probeer ik goei
contacten te houden met vrien
die kinderen hebben."
De paar winkeliers op het Vuurto-
renplein in Noordwijk die moedig
weerstand bieden tegen de verpau
pering van wat eens één van Noord-
wijks grootste attracties was, houden
de moed erin. Gisteren werd op het
plein de eerste markt van het toeris
tenseizoen gehouden. Er volgen er
nog zestien.
Michel Pater runt samen met zijn
vrouw Melinda, zijn zus Tanja en
haar vriend Pieter snackbar De
Croissanterie op het Vuurtorenplein.
Het in vrolijk rood geschilderde res
taurantje met terras in dezelfde kleu
ren, wordt al tijden omgeven door
leegstaande winkels. „Je wordt er
wel eens moe van", verzucht Pater,
„om steeds weer uit te leggen hoe
het zit. Toen we hier dertien jaar ge
leden begonnen was het nog een
bruisend plein. Maar nu staan van
de twintig zaken er zeventien leeg.
Het plein is echt verpauperd. Onze
klanten vragen steeds vaker wat hier
eigenlijk toch aan de hand is."
Meer dan vijf jaar geleden nam de
verloedering van het Vuurtorenplein
een aanvang toen projectontwikke
laar Ronnie van de Putte - eigenaar
van de panden op het plein - de eer
ste winkeltjes die leeg kwamen, ook
leeg liet staan. Sindsdien doet de
spiraal van verpaupering zijn werk:
de klandizie van de overgebleven
winkels loopt achteruit, winkeliers
komen in de financiële problemen
of laten zich uitkopen door de eige
naar en de leegstand neemt toe.
Toch houden de vier horecaonder
nemers van De Croissanterie het vol
op het plein. „De loop blijft erin. We
hebben enorm veel vaste klanten en
als het weer goed is, draaien we als
een tierelier", zegt Michel Paters
zwager Pieter. „En we zorgen dat
onze zaak er goed blijft uitzien door
alles netjes te schilderen en op an
dere manieren de boel mooi te hou
den."
Het viertal probeert ondanks alle te
genwerking ook van het aan verval
onderhevige plein iets te maken. Mi
chel Pater: „We hebben een paar
jaar geleden bij de rechter afge
dwongen dat de planken tegen de
gevels worden verwijderd. En sinds
AANGENAAM
een maand hebben we de gevels van
de leegstaande panden naast ons la
ten beschilderen met een soort
muurschildering van de hand van
een broer van één van onze werkne
mers."
Michel Paters vrouw Melinda heeft
vijfjaar geleden de organisatie van
de zondagsmarkten op het plein
overgenomen. „De winkeliersvereni
ging die de markt voorheen organi
seerde, hield op te bestaan, maar wij
vonden het belangrijk om de markt
door te laten gaan", zegt haar echt
genoot.
Gisteren werd de eerste markt ge
houden. Het aanbod in de kleurrijke
kraampjes is gevarieerd: van dames
slipjes tot poffertjes, fruit en een
kraampje met olijven en dolra 1
het hoogseizoen komen er mft
kraampjes die zich op de toerfc
richten. En op eerste pinksterd
geeft de Papegaaienman een st11
„Hij heeft een stuk of acht pap 1
en die de gekste kunstjes doen
is echt heel erg leuk", zegt Mel
Pater, blij met ieder extra even
op het plein als ze is. „We gaai
deze zomer drie concerten org
ren, op 29 mei is hier de finale
de wedstrijd van Shantykorem j
26 mei gaat de curiosamarkt o|
woensdag weer van start. Meti
ze activiteiten leeft het plein to
weer op."
Annette van der Eist
Behalve patroniemen,
achternamen die zijn ge
baseerd op de voornaam
van de vader, heb je ook
achternamen waaruit je
kunt opmaken waar de
betreffende familie oor
spronkelijk vandaan is
gekomen. Zo komt niet
alleen de familie De Vries
oorspronkelijk uit Fries
land, maar zijn de Hol-
verda's en Holwerda's uit
de Friese plaats Holwerd
afkomstig en komen de
Groustra's en Grouwstra's
uit Grouw. Uit Gronin
gen komen de families
Van Groningen, Van
Groeningen en Van Greu-
ningen. Wie Warfemius
heet, komt uit het Gro
ningse Warffum, maar
wie de achternaam Win-
semius draagt, kan zowel
uit Groningen als uit
Friesland komen, want in
beide provincies ligt een
plaatsje Winsum.
De provincie Drenthe le
vert achternamen op als
Meppelder en Meppelink
en ook de Drenth is uiter
aard een Drentse achter
naam, net als Hoogeveen
en Van Assen. Op Over
ijsselse herkomst wijst
een achternaam als Van
Oortmerssen, die van de
plaatsnaam Ootmarsum
is afgeleid. Ook de fami
lie Zwolsman komt oor
spronkelijk uit deze pro
vincie, net als de familie
Van Zwol.
De Van Nimwegens zijn
afkomstig uit het Gelder
se Nijmegen en ook de
achternamen De Gelder,
Gelderman en Gelder
mans wijzen op her
komst uit Gelderland, dat
vroeger Gelre heette. Net
zoals kelre en solre later
kelder en zolder zijn ge
worden, is Gelre veran
derd in Gelder(land). Ook
Van Gelder en Van Gelde
ren zijn dus achternamen
van Gelderse families.
Wie Van Bennekom of
Van Ede heet, komt oor
spronkelijk eveneens uit
deze provincie, net als de
familie Van Deutekom.
Deutekom is namelijk de
plaatselijke benaming
van de plaats die officieel
Doetinchem genoemd
wordt, net als Gorkum de
plaatselijke benaming is
voor Gorinchem.
Op herkomst uit de pro
vincie Utrecht wijst een
achternaam als Van
Utrecht, die ook in de
vorm Van Uitert voor
komt. Een andere
Utrechtse achternaam is
Abcouwer, een afleiding
van de plaatsnaam Ab
coude. De plaatselijke
naam voor Culemborg is
Kuilenburg, waardoor in
eens een stuk duidelijker
wordt waar de familie
Van Kuilenburg vandaan
komt. Uit Brabant komen
onder meer de families
Debrabandere en Den
Braber. Braber is name
lijk een verkorting van
Brabander. Op Brabantse
herkomst wijzen ook
achternamen als Kloot
wijk, Moerdijk en Van de
Klundert, Van Nispen,
Van Ostaaijen en Van
Gastel. De naam Van
Tricht is een verkorting
van Van Maastricht. Van
Sittaert en Van Sitteren
komen allebei oorspron
kelijk uit Sittard, maar de
familienamen Limburg
en Van Limburg verwij
zen waarschijnlijk niet
naar de provincie Lim
burg, maar naar het
plaatsje Limburg in de
Belgische provincie Luik.
Hollanders heten ge
woon Hollander of Den
Hollander. Ook de ach
ternaam Hollaar hoort
hierbij, want dat is een
verkorting van Hollan
der. Dicht bij huis geble
ven zijn de families Van
Leiden, Van Lei jen en
Leijenaar. Maar ook de
families Warmond en
Wassenaar hebben het
niet ver weg gezocht,
evenmin als de Van Tey-
lingens. Uit Noord-Hol
land komen de families
Beets en Berkhout en na
tuurlijk ook de Van Am
sterdams, de Van Haar
lems en de Van Wierin-
gens.
Wie De Zeeuw heet, heeft
Zeeuwse voorouders. De
hierop lijkende achter
naam Van der Zeeuw
heeft echter wel met de
zee, maar niet noodzake
lijkerwijs ook met Zee
land te maken. Het is een
verbastering van Van der
Zee, een achternaam die
in veel Nederlandse kust
plaatsen voorkomt. Een
Zeeuwse plaatsnaam is
ook terug te vinden in de
achternamen Zierikzee
en Zirkzee. De plaats
naam Zierikzee heeft
overigens niets met het
woord zee te maken.
Oorspronkelijk was het
Sieriks-ee, waarin het
eerste deel de verbogen
vorm van de mannen
naam Sierik is en het
tweede deel ee 'water'.
Eigenlijk betekent deze
plaatsnaam dus 'water
van Sierik' en had hij nu
Zieriksee moeten heten.
Ook de naam Rimmel-
zwaan is afgeleid van een
Zeeuwse plaatsnaam, al
is het dan een plaats die
al lang niet meer bestaat.
Net als de varianten
Remmelzwaal, Remmer
zwaan en Remmerswaal
verwijst deze achte
namelijk naar Rein
waal, een plaats o
Zeeuwse eiland T
waar tussen 1530
zulke overstromin
plaatshadden dat
bied onbewoonbi
werd. De Reimers
zijn vervolgens ke
in groten getale na
Holland getrokker
terwijl er in ZeelaE
welijks meer iema
een dergelijke naai
voorkomt, zijn er
Zuid-Holland hon
Remmerswalen, R
zwalen, Remmen
en Rimmelzwanei
Reacties en tips vo
rubriek kunt u sti
naar de redactie v
krant, Postbus 54,
AB Leiden, onder
ding van de rubrie
naam 'Aangenaan
mailen naar de au
kan ook: schoon-
heim@inl.nl
Tanneke Schoonl
hap
