Boos op de hele wereld
De man met de koffer vol slecht nieuws
Vinkevener filmt zijn favoriete vis 24 uur per
dag order water
HDC232
Terwijl Ronald de Jong vol vuur over
zijn passie praat, kijkt hij
onafgebroken naar de monitoren
met live-beelden van azende
karpers. Het lijkt alsof de
Vinkevener niets wil missen van wat
er in het water onder zijn huis
gebeurt. De bewondering klinkt in
zijn stem door als hij zegt: „Karpers
zijn zo slim en als ze bijten, dan
begint het ware gevecht. Want ze
geven ze niet zomaar gewonnen."
In dat opzicht is de snoek, vindt hij,
maar een slome duikelaar, die ligt
zo op de kant. De Jong is bezeten
van de karper. Hij heeft er zelfs een
succesvolle dvd van gemaakt.
door Ed Blaauw
Ronald de Jong: „De karper, ik sta ermee op en ga ermee naar bed".Foto: Ton Kastermans
De intelligente karper is voor hem hartstocht, le
vensgeluk en avontuur. „Ik ben er altijd mee
bezig. Ik sta ermee op en ga ermee naar bed.
Mijn motto is: een dag niet gevist, is een dag niet ge
leefd." Hij wijst naar één van de schermen, waar een
karper te zien is die kalm rond een houten paal zwemt.
„Die alsmaar wisselende beelden, zo spectaculair, daar
kan geen aquarium of televisiefilm tegenop."
Meer dan honderd uur video-opnamen hebben geleid
tot de unieke dvd Door de ogen van de karper. Het schijf
je, uitgegeven door VIP-Media in Breda (uitgever van het
visblad Beet) en in technische zin begeleid door Heems
kerk Camera Visie in Heerhugowaard, laat het gedrag
van de karper zien. Inmiddels zijn er duizenden van over
de toonbank gegaan. Sinds de dvd is uitgekomen, krijgt
De Jong zo'n honderd mails per week van karpervissers
met uiteenlopende vragen als: wat is het juiste voer en
waar vind ik de beste visplek? „Ik ben, geloof ik, een
vraagbaak geworden."
De 42-jarige expert onder de 125.000 karpervissers die
Nederland rijk is, woont aan de Vïnkeveense Plassen.
Zijn huis is een omgebouwd botenhuis met een betove
rend uitzicht op het ruime water. In zijn kamer staat een
aantal monitoren die verbonden zijn met vier camera's
onder water. Met een paar stappen staat hij op zijn stei
ger waar zijn hengels staan. „Vissen op karper is een uit
de hand gelopen hobby, ik ben, geloof ik, wel een freak."
Twee jeudige Haarlemse karpervissers die het gesprek
mogen bijwonen kijken hun ogen uit en luisteren stil
zwijgend.
De tijd dat De Jong zijn hengeltje zonder na te denken
uitgooide, ligt achter hem. Vissen op karper vereist, zo
zegt hij, een bijna wetenschappelijke voorbereiding. De
Jong controleert de temperatuur van het water, onder
zoekt de stroming, let op de wind en kijkt naar de stand
van de zon. Op basis van zijn bevindingen past hij, met
uiterste precisie, het voer aan. „Als de voorbereiding tot
in de puntjes is verzorgd, dan weet je dat de kans zeer
groot is dat je een goede vangst hebt."
Een beeld van negen jaar geleden: VN-soldaat Raviv van Renssen wordt op het militaire ereveld in Loenen op de Veluwe ten
gedragen nadat hij is omgekomen bij een missie is Bosnië. Archieffoto: GPD
's Nachts belt een man met
een koffer aan. Hij komt
slecht nieuws brengen. En
dan begint de ellende voor
de familie van de overleden
militair. Ongeloof en
boosheid overheersen.
door Marloes de Koning
en RemkoTanis
IJ omt u maar binnen, ik weet het al', zegt
Magda Prins uit 's-Graveland als op za-
terdagavond 8 juli 1995 wordt aange
beld. Voor haar staat een man van de Maatschap
pelijke Dienst Defensie (MDD). Een man met een
koffer en een treurig gezicht. „Als er iemand met
een koffertje komt, weet je hoe laat het is." Zijn
droeve boodschap: haar zoon Raviv van Renssen is
in Bosnië omgekomen nadat een handgranaat op
zijn pantservoertuig is gegooid.
Terwijl Prins, die gescheiden is, het nieuws tot zich
laat doordringen, neemt de maatschappelijk werker
de leiding in huis. Hij belt familie en vrienden en
doet het eerste papierwerk. „Hij is een tijdje bij me
gebleven. Gaf me zijn telefoonnummer. Ik mocht
hem altijd bellen. De dagen daarna moesten we
constant overleggen over de begrafenis. Raviv wilde
een militaire begrafenis. Ik wist niet dat dat zo'n of
ficiële toestand zou worden, waarbij ook de minis
ter kwam. Ik was daar helemaal niet mee bezig."
Als Magda Prins hoort over de in Irak doodgescho
ten Nederlandse militair, is haar eerste reactie een
spervuur van vragen. Hoe oud was hij? Néé, ook
luchtmobiele brigade? „Raviv ook. Zat hij ook in
Bosnië?" Ze kan zich levendig voorstellen wat de fa
milie van de 36-jarige sergeant uit Franeker door
maakt. „Het bericht komt als een gigantische klap.
Je wéét dat het risico er is, maar je hoopt zó dat het
niet gebeurt."
Eerst komt de ontkenning, dan het verdriet ei de
boosheid, zegt Marten Meijer, onderzoeker lij het
kennis- en onderzoekscentrum van het Veteanen-
instituut en voorheen stafofficier bij de mame.
Meijer moest zelf één keer het bericht brenjen van
een zware verwonding en was meerdere milen be
trokken bij op oefening of tijdens uitzendiig over
leden militairen. „De confrontatie komt p.-s echt als
het lichaam er is. Dan beseffen de nabestanden:
het is geen vergissing van de man die 's nichts voor
de deur stond. Hij is echt overleden."
De maatschappelijk werkers van de MDI zijn 24
uur per dag, zeven dagen per week opro.'pbaar. Zo
dra de commandant ter plaatse aan 'Dei Haag'
meldt dat er een sterfgeval, gijzeling, vemissing of
ernstig gewonde is, rijden ze naar de coitactper-
soon die de militair heeft opgegeven.
Na de eerste melding komt een heel poces op
gang. „Een stoffelijk overschot dat naa huis moet,
een begrafenis regelen." De brenger vai het slechte
nieuws wordt vaak al snel afgewisseld door een col
lega. „De nabestaanden houden de bEnger van het
nieuws vaak deels verantwoordelijk v«or het onge
val. Ze zijn boos op de hele wereld. O» God, op de
minister van defensie en soms ook oj de maat
schappelijk werker.
In de jaren daarna ebt die boosheid veg. Defensie
houdt een paar jaar contact. Een blotmetje op de
sterfdag of iemand die eens langs kont voor een
kop koffie. Magda Prins krijgt negen jaar later nog
steeds af en toe een kaartje. „Ze trekken alle regis
ters open", zegt ze. „Echt ongelofelijk."
Het nieuws van een omgekomen militair komt ook
bij andere betrokken thuisblijvers keihard aan. De
moeder van een 24-jarige militair die nu in Irak zit,
hoorde deze week op tv dat waarschijnlijk een Ne
derlandse soldaat was omgekomen. Direct belde ze
Defensie, maar daar konden ze haar nog niet ge
ruststellen. „Moet ik dan gaan zitten wachten of er
een auto voor mijn deur stopt", vroeg ze de mede
werker. Daar kwam het wel op neer.
Bezeten van
de karper
Karpervissers willen nog wel eens pochen met het ge
wicht van hun aan de haak geslagen vis. Ronald de Jong
vindt het volkomen onbelangrijk te weten hoeveel de
karper weegt. „Ik heb ooit eens een karper van 52 pond
gevangen, maar wat zegt dat nou? Wat heb je aan die
kennis? En wie gelooft het? Ik hou me daar niet meer
mee bezig. Mijn uitdaging is zoveel mogelijk karpers
vangen door een goede voorbereiding. Ik streef in dat
opzicht naar perfectie."
Ronald de Jong, een zwaarlijvige Vinkevener, maar ver
moedelijk ook een bemiddeld man die alle tijd en vrij
heid heeft om zich, samen met zijn vrouw Anita, voort
durend aan zijn hobby te wijden. „Ik praat niet over pri-
vé-zaken, alleen over vissen", zegt hij met klem. Vanuit
zijn stoel tuurt over het meer waar kleine golfjes witte
schuimkopjes meevoeren. „Is het geen schilderij? Dat
beeld wisselt om de seconde. En voel die weldadige rust
nou eens, het is zo ontspannen. Voor mij is dit het ultie
me genot."
Ooit was De Jong een 14-jarig Amsterdammertje dat on
bevangen zijn hengel uitgooide in de Sloterplas. Wach
ten tot zijn dobbertje onderging. Niet meer en niet min
der. „Ik was al heel snel gegrepen door de hengelsport
en die liefde is nooit meer verdwenen." Bijna dertig jaar
later is vissen voor hem een manier van leven geworden
waarin hij niets aan het toeval overlaat.
Neem alleen al het voer dat hij gebruikt. Door veelvuldig
te experimenteren is hij, samen met zijn vrouw, geko
men tot de meest uitgelezen samenstelling. Maar het ge
heim houdt hij niet voor zichtzelf, hij geeft het recept
prijs onder meer via zijn website. „Waarom moet ik die
kennis voor mezelf houden? Iedereen mag weten wat
voor voer ik gebruik."
Op zijn website geeft hij aan dat tijgernoten, basterdsui
ker en een flesje oud bruin belangrijke bestanddelen van
zijn aas vormen. Hij legt uit: „Ik doe de tijgernoten, nee
niet die borrelnootjes van Duyvis, en de suiker in de pan
met voldoende water er bij en ik laat het geheel vier uur
tjes koken tot de tijgernoten lekker zoet en knapperig
zijn. Maar zorg wel dat er voldoende water
bijgooit. De volgende sip is het bier erbij
doen. Hierdoor krijgt noot een zoete
bijsmaak en de gistingan de tijger
noten kan beginnen, fr drie da
gen zijn de tijgernote stroperig.
De karper is er gek of-
Zijn advies gaat nog ven door en
de Vinkevener sluitmet: was ge
tekend Ronald KarpJk ben voor
openheid. Karpervüers hielden de in
formatie die ze haden verzameld door
eigen ervaring vaa'voor zichzelf. Het was
een beetje een gespten wereld. Er zijn tal van
boeken over het gdrag van de karper versche
nen. Vaak gelarderd met eigen veronderstellin
gen. Die dvd logeistraft een aantal van die be
weringen. Bij vorbeeld dat wanneer er een kar
per aan de haak.it, de andere karpers meteen op
de vlucht slaan.
„Karpers zijn slin. Liggen er vijf voerboilies waarvan één
voorzien is vamen haakje. Die vis eet vier boilies op en
die vijfde, met iat haakje spuwt hij uit. Alsof hij het ruikt
of voelt. Hel zaook de ervaring zijn. Maar na verloop
van tijd laathijzich toch altijd weer foppen. En hoe vaak
ik niet via de canera's met eigen ogen heb gezien hoe de
brasem, snoeken karper in vrede met elkaar bij een
voerplek roncLwommen. Dat blijkt dus ook te kunnen."
Bestudering vai de video-beelden heeft De Jong geleerd
dat de karpers „een stelsel van snelwegen onder water
hebben. En san de zijkanten van die trekroutes zijn ook
zandplateais. Daar willen ze zich nog wel eens ophou
den. En al' ik met mijn bootje een visplek ga uitzoeken,
dan hou i rekening met dit soort zaken."
Zijn leveiis vissen. Andere geneugten lijken er niet te
zijn. „Warom zou ik een avondje buiten de deur eten?
We kuiuen toch barbecuen op de steiger? Kan ik tegelij
kertijd tssen." Natuurlijk trekt hij er ook wel eens op
uit. \hsakanties in Hongarije, Frankrijk, België. En juist
omdat hij alle tijd van de wereld heeft, wil een vakantie
nog wel eens uitlopen. „Reed ik met Anita vanuit Frank
rijk terug naar Nederland. Komen we opeens ergens in
de bush-bush een prachtplek tegen om te vissen. Blijven
we dus gewoon twee weken langer weg."
Maar zou hij zich niet, om maar een voorbeeld te noe
men, willen wagen aan het even exclusieve als prijzige
zalmvissen op IJsland? De vraag is nog niet gesteld of hij
schudt zijn hoofd. „Heb ik al een keer gedaan. Ik ben het
liefst thuis. Vissen op de steiger of in mijn boot het water
op. Vissen weerspiegelt voor mij de eenvoud van het le
ven. Ik let 24 uur per dag op de karpers. Zelfs vanuit mijn
bed. Of ik daar nooit genoeg van krijg? Nee! Nooit!"
Voor meer informatie:
www.karpersite.nl