Groot-Brittannië als voorland van de totale controle-maatschappij Cainera'^an het CCTV-syteem waken ovsr de straten in tet centrum v*n Northampton Big de ruim honderd monitoren is zijn vlucht feilloos te volgen. Even later is ook hij van de straat. „Camerabewaking in het publieke do mein is hier al lang geen discussie meer", zegt Frank Whiteley, projectleider ANPR. Niet zo gek: van alle Europeanen zijn de Britten het meest bevreesd slachtoffer te worden van criminaliteit. De angst voor terreur helpt een handje, zeggen Britse politie- en veiligheidsfunctionarissen on omwonden. Technologie waar in Nederland nog hooguit op wordt gestudeerd, krijgen van de Britse overheid groen licht. Niettemin: hordes Nederlandse politiefunctionaris sen en veiligheidsambtenaren wippen het Kanaal over om te kijken of nieuwe snuf jes ook hier kunnen worden toegepast. De investeringen zijn volgens Whiteley belachelijk laag, met dank aan het relatief grootste aantal publieke bewakingscame- ri's ter wereld: naar schatting 4,5 miljoen ir, heel Groot-Brittannië. „Voor een stad als Northampton zijn we met 150.000 eu roper jaar klaar: de camera's hingen er al. Vcor dat geld krijg ik normaal maar een paar agenten extra." De weerstand tegen ANPR is verdwenen, stelt Whiteley. „Buurten en bedrijven die ei eerst niks van wilden weten, staan nu bi ons in de rij." De projectleider is in ge- spek met tal van organisaties die over ca- mea's beschikken, om die zo snel moge lijk^ ANPR aan te sluiten. Zoals het mi- nistrie van transport, dat zijn nationale netverk nu alleen nog gebruikt om het verkor op de hoofdwegen te regelen. In lardelijke gebieden waar geen camera- netwek is aangelegd, bieden mobiele teamsnet ANPR-camera's uitkomst. Bij een coitrole in het plaatsje Kettering, vlakbij Northampton, gaat het alarm in een vande ANPR-auto's voortdurend af. 'Halleluji! Halleluja!' gilt een dominees- tem uit te speakers. „Gestolen auto", zegt ageit Paul Neeson terwijl hij plank gas de acitervolging inzet en al snel de boef inrefent. Ondertussen blijft de AN- PR-scann<r passerende auto's checken. Zo'n 2500 teeft de camera er tot nu toe gezien, me 130 'hits', meest wegens on betaalde wegenbelasting. Na ANPR ziüen de komende jaren tal van ingenieuze systemen mensen en voertui gen controleen. Binnen een paar jaar checken sensoren langs de weg de identi ficatiechips de nieuwe auto's over een paar jaar heblen. „Veel minder fraudege voelig", zegt beeson. „We hebben nu nog veel last van ntnsen die rommelen met kentekenplaten." Tegen het opgeven van valse namen konen er elektronische vin gerafdrukken: iedereen die wordt aange houden, moet zch legitimeren met zijn vinger. Een gecoleerde afdruk daarvan komt in de nieuve Britse identiteitskaart. Wakefield, bij Leds, is een van de vijf plaatsen waar de mlitie nog veel verder gaat. Hier wordt geëxperimenteerd met gezichtsherkennirg. Van videobeelden worden foto's genaakt. Een computer programma vergeljkt die in een oogwenk met foto's uit een politiedatabank. Die bevat portretten vaa 45.000 mensen die in het verleden zijnopgepakt in de regio West-Yorkshire. Wëcelijks komen er dui zend gezichten bij. Om gemeenten als Vakefield nu al ge reed te maken voor ïog geavanceerder cameratoepassingen wordt in rap tempo plaatselijke regelgevhg aangepast. Pubs krijgen alleen een tapvergunning als ze *TERDAG l^AEI 204 Iele camera auto met het nummerplaat herkenningssysteem aan het werk in het meer landelijke gebied rond pton. Brother een cameranetwerk installeren. Hetzelfde geldt voor andere bedrijven in potentieel risicovol gebied. Projectleider Peter Bur ton: „Geen Closed Circuit TV (netwerk) volgens onze eisen? Geen bouwvergun ning." Burgerrechtenbewegingen gruwen van de revolutionaire ontwikkelingen op veilig heidsgebied, die ten koste gaan van priva cy en andere burgerlijke grondrechten. „Op zich zijn we niet tegen zoiets als ca meratoezicht. Het kan helpen tegen dief stal. Maar we zijn compleet doorgeslagen. Waanzin!", zegt Barry Hugill van burger rechtenbeweging Liberty in Londen. „Als ik van mijn huis naar mijn werk loop - dat is veertig minuten - ben ik voor tachtig procent van de tijd op CCTV. In het openbaar vervoer is dat negentig pro cent of meer. Ik kan nergens meer even alleen zijn, overal word ik gevolgd." In rap tempo somt Hugill op hoe politie en veiligheidsdiensten met computerpro gramma's telefoongesprekken en e-mails filteren op verdachte woorden. Hoe mo bieltjes voortdurend verraden waar je bent, net als de navigatiesystemen die over een paar jaar verplicht in nieuwe au to's moeten zitten. Allerlei producten met kleine ingebouwde registratiechips ter grootte van een zandkorrel (RFID's), bie den dezelfde mogelijkheid. Liberty waarschuwt voor misbruik. Wie garandeert dat de bedrijven achter de high-tech netjes omgaan met alle gevoeli ge persoonsgegevens? „Er is nu al een zwarte markt voor pikante filmpjes die met camerabewaking zijn gemaakt. Vrij ende stelletjes zien zichzelf opeens terug op Internet", zegt Hugill. De wens van opsporingsinstanties om af te dalen in het menselijk lichaam, opent een heel nieuwe arena. Bob Bramley, we tenschappelijk hoofd van het forensisch onderzoekscentrum FSS in Birmingham, voorziet 'laboratoria-op-een-chip'. Een dna-profiel in luttele minuten, op de plaats van het delict. Nu duurt dat op zijn minst een halve dag, na analyse in een la boratorium. Koppeling van alle gegevens wordt de toekomst. Ingenieuze software kan door gigantische rekensnelheden straks tal van gegevens met elkaar combineren. „Hoe je beweegt, hoe je je kleedt, je lengte, je ge zicht. Daar kun je één profiel van maken en daar kun je gebieden dan ook weer op scannen", zegt Dave Barclay, hoofd fysiek bewijs van de nationale politiefaculteit in Bramshill. Toch waarschuwt Barclay voor te overspannen verwachtingen. „Nie mand kan mij hier nu beletten om naar buiten te rennen en op straat iemand dood te slaan." Niet? Het Forsight instituut, een denktank van de Britse regering, durft in een rap port zelfs te brainstormen over het lezen van gedachten van mensen in de strijd te gen de misdaad. Met neuro-chemische technologie zou wellicht toegang kunnen worden gekregen tot het geheugen van (recent) overleden slachtoffers. Implanta ten met sensoren, bijvoorbeeld bij poten tiële zedendelinquenten, zouden aan de hand van lichaamssignalen kunnen ver raden of iemand op het punt staat een misdaad te begaan. Hugill van burgerrechtenbeweging Liber ty vreest dat veel van de technologie uit eindelijk ook in praktijk wordt gebracht. Hij beschuldigt met name de veiligheids industrie: „In het huidige tijdsgewricht durft niemand het risico te nemen veilig heidstechnologie links te laten liggen. We worden zo door angst geregeerd, dat we uiteindelijk onze eigen samenleving er mee kapot maken." „Big Brother is in dit land door Orwell uitgevonden. Ik ben bang dat mensen in de toekomst moeten concluderen dat de Britten de wereld van Orwells fictieve geesteskind tot een verschrikkelijke wer kelijkheid hebben gemaakt. Het is niet de eerste keer dat we de mensheid iets rampzaligs hebben geschonken. De con centratiekampen zoals de nazi's ze heb ben gebruikt, zijn ook een Britse vinding, daterend uit onze Boerenoorlog in Zuid- Afrika. Ja, die vergelijking durf ik best te trekken." In de controlekamer worden de ruim vierhonderd camera's bekeken en bestuurd. Foto's: GPD/Phil Nijhuis Geen volk te wereld wordt zo masaal en indringend bested als de Britten. Uit angt voor misdaad en trreur offeren ze in rap tcnpo vrijheden op De overheid kent straks»lk detail van levemn lichaam van har burgers. Op weg naar totale controle maatschappij: iedereen verdacht en overal traceerbaar. „Osama bin Laden haat democratie, en wij brengen die nu zelf om zeep." door Ferdi Schrooten In de donkere controlekamer voor ca meratoezicht in hartje Northampton gaat het alarm. Het geluid van een ra cewagen waarschuwt ludiek dat een ge stolen auto richting centrum rijdt. Een van de 442 bewakingscamera's in de stad heeft de Ford Escort cabrio gespot, dank zij automatische nummerplaatherken ning (ANPR). Als de autodieven het centrum binnen rij den, worden vanuit de controlekamer de omringende verkeerslichten op rood ge zet: de Escort staat prompt klem. Leden van een toegesneld onderscheppings team pakken de verraste bestuurder. Zijn maat weet te ontsnappen. Op enkele van Eckart Wintzen een tegendraads ondernemer

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 1