ECONOMIE
Eventjes lucht dankzij vakantiegeld
'En dan krijg
ik zeker weer
zo'n studentje
aan de lijn...'
Opta pakt 'spammers' hard aan
'Energienota's?
Mijn belasting
aangifte is
makkelijker...'
1
'Het wordt vast
een zootje met die
liberalisering...'
ond meldt:
i op Alitalia'
ou: meeste
miljardairs
reldbank verloor vele miljarden door corruptie'
Deze zomer voor een prikkie naar de zon
Cruiseseizoen Rotterdam geopend
Diploma is geen obligatie
'Moet ik zeker weer een
hele dag vrij nemen...'
jagne tegen
ivaar in bouw
K - Naar schatting een op
bouwvakkers komt op
Ik ernstig ten val. Om
Hoordringen van dit 'val-
[beginnen werkgevers-
bemersorganisaties in
volgende week dins-
I mediacampagne onder
tto 'lop6'. Er zijn al al-
jgels en voorschiften om
po zo klein mogelijk te
■Met de campagne wil-
prganisaties bouwvak-
v/ust maken van hun ei-
intwoordelijkheid om
ken te voorkomen.
ir schikt na
e marketing
ncisco - Pfizer heeft met
iiteiten in de VS een
ig getroffen. De Amen-
farmaceut betaalt 430
dollar omdat marke
ls zijn. Het product
dn werd voorgeschre
ven met hoofdpijn of
ies maar het is voor
met onder meer epi-
Jeurontin is een pro-
i Warner-Lambert, dat
en negentig in de fout
n het nog geen onder-
ivan Pfizer.
ter in zaak
in gewraakt
De afronding van een
rechtszaak over frau-
;on is enkele weken
d, De voorzitter van de
ler in Almelo werd gis-
ggestuurd nadat hij
ritisch had uitgelaten
de verdachte, een
zakenman. De zaak
juni hervat, met een
echtbankpresident.
;r Rikken kwam met de
ing in aanvaring toen
rdachte aan de tand
ver tegenstrijdige ver-
l De verdachte en een
eur van Aegon staan
mdat ze 18 miljoen
lebben verduisterd.
Er komt mogelijk een
ebod op Alitalia. De
2 vakbond SULT maak-
n bekend te zijn bena-
- r een tussenpersoon
h edt namens een niet
ïoemde beleggings-
e zou de Italiaanse
tmaatschappij geheel
f telijk willen overne-
51 vel Alitalia als de over
een belang van 62,4
ti de maatschappij
t van niets te weten.
0 nd zei verder dat als
erieus is, een splitsing
a :htvaartmaatschappij
j< en voorkomen. Alitalia
n teen splitsing in een
ijf en een ondersteu-
- servicedivisie.
udsman boos
Ivliegtickets
c - Het ministerie van
jijtn waterstaat heeft te
apdaan om de hoge tic-
j p op de vliegroute Ne-
gjSuriname te onderzoe-
■mee helpt het minis-
let instandhouden van
^luchten, aldus de Na-
ibudsman gisteren.
SLM hebben samen
ipolie op die route,
.'lwaakhond NMa is na
ktot die conclusie ge-
LM en SLM moesten
pril duidelijk te maken
iun kosten bestaan.
ombudsman zijn ze
leeds niet nagekomen,
steile zegt dat er wel is
teerd.
^Moskou kent meer
K in dollars, dan één
id ter wereld. Dat
te Russische editie van
et magazine publi-
n lijst van 33 dollarm-
die in Moskou wonen
kapitaal vergaarden.
>che hoofdstad streeft
New York, dat 'slechts'
wdairs kent, voorbij, al-
'ijdschrift. Volgens een
S3in Forbes wonen er
r, de VS wel veel meer
ldf rs dan in Rusland, dat
:is il slechts 36 kent. Van
p 'use miljardairs zijn er
onderwerp van een
61 ijk onderzoek.
door Koos van Wees
den haag - De een koopt er een
nieuwe wasmachine voor, de an
der zet het op een spaarreke
ning. Weer een ander koopt een
ticket naar de tropen. Maar voor
veel Nederlanders betekent het
vakantiegeld - meestal deze
maand bij het salaris - dat einde
lijk weer eens schulden kunnen
worden afgelost.
De groep die het vakantiegeld
besteedt aan de leuke dingen
wordt kleiner. Budgetinstituut
Nibud moet zijn jaarlijkse en
quête naar de besteding van va
kantiegeld nog houden. Maar
de makers van vacaturesite Job-
track concluderen op basis van
een eigen peiling nu dat het
aantal mensen dat het vakan
tiegeld dit jaar gebruikt om le
ningen af te lossen, is verdub
beld ten opzichte van 2003.
Twee van de drie ondervraag
den zeiden het financieel slech
ter te hebben dan een jaar gele
den.
„Mensen teren in op hun ver
mogen", meent een woord
voerder van Jobtrack. „Loon
stijgingen blijven achterwege,
maar prijzen stijgen wel. Men
sen lenen vaker, steken zich in
de schulden. Dan is het logisch
dat je het vakantiegeld gebruikt
voor de aflossing van die schul
den." De trend is niet nieuw,
Vakantie dichter bij huis. Foto.- ANP/Robin Utrecht
leert een blik in de Nibud-ar
chieven. Al enkele jaren slinkt
de groep Nederlanders die met
het vakantiegeld echt zijn va
kantie betaalt. In 2001 zei nog
de helft van alle mensen het
geld te gebruiken voor vakantie,
vorig jaar lag dat rond de 40
procent.
Wordt de groep die op de klein
tjes moet letten groter, dan zie
je ook steeds vaker dat het va
kantiegeld wordt overgeboekt
naar de spaarrekening. Dit jaar
zal naar verwachting een op de
drie mensen het geld braaf op
een spaarrekening zetten. Zo'n
8 procent besteedt het geld di
rect aan 'grote aankopen',
meestal dingen voor in of om
het huis: een auto of dure elek
trische apparaten.
De jongste gegevens van het
CBS - gebaseerd op onderzoek
onder een panel van 5000 per
sonen - stammen uit 2002. Het
capelle aan den ijssel/anp -
Zonaanbidders kunnen deze
zomer rekenen op grote kortin
gen op verzorgde vliegreizen.
Door geringe vraag kunnen
prijzen voor vliegvakanties naar
bestemmingen rond de Middel
landse Zee in juni en juli halve
ren vergeleken met de prijzen
in de reisgidsen. Dat zei direc
teur Van den Hoogen van reis
bureau D-Reizen gisteren.
Het Algemeen Nederlands Ver
bond van Reisondernemingen
zet grote vraagtekens bij de in
schatting van Van den Hoogen.
Het verbond denkt dat het aan
tal boekingen nog sterk kan op
lopen na de traditioneel zwakke
maand juni. „In juli is het EK
afgelopen en beginnen de
schoolvakanties", aldus een
woordvoerster. Bovendien boe
ken mensen hun vakantie
steeds later.
Volgens Van den Hoogen boe
ken mensen nu bij D-Reizen
zo'n 10 procent minder vlieg
reizen naar de Middellandse
Zee dan vorig jaar wegens het
EK voetbal en de Olympische
Spelen. Ook de slechte econo
mie speelt een rol. Toeristen
gaan wel verder weg nu de
SARS-epidemie voorbij is. En
verre bestemmingen zijn rela
tief goedkoop door de lage
dollsrkoers, aldus de woord
voerster van de ANVR.
Rotterdam - Met een eendaags bezoek van het
enorme passagiersschip de Grand Princess werd
gisteren het Rotterdamse cruiseseizoen geopend.
Dit jaar komen nog zeven enorme passagierssche
pen afmeren. Voor volgend jaar staat de teller van
de Rotterdamse haven al op 20. Rederij Costa 'test'
volgend jaar met één bezoek Rotterdam. P&O
Cruises heeft besloten in 2005 drie schepen naar
Rotterdam te sturen. De Holland America Line
heeft het aantal calls verhoogd van vijf tot zeven,
terwijl Princess Cruises op een totaal van negen
komt. Foto: GPD/Niels van der Hoeven
den haag/anp - De Opta zet dit
jaar hoog in bij de strijd tegen
spam (ongewenste e-mails). De
post- en telecomwaakhond
overlegt met andere Europese
toezichthouders om het pro
bleem op te lossen. Op korte
termijn wordt ook met toe
zichthouders in de VS gespro
ken, zei voorzitter Arnbak giste
ren bij de publicatie van het
jaarverslag.
In de nieuwe Telecommunica
tiewet krijgt de Opa meer be
voegdheden. „Toch blijft het
een probleem, omdat de mees
te spam niet uit Nederland
komt", aldus Arnbak. Toezicht
houders bestuderen wereldwijd
modellen om spam tegen te
gaan. Zoals het vragen van een
kleine vergoeding per verzon
den bericht of een borgsom.
„Nu is het verzenden van e-
mail gratis, als er een kleine
vergoeding wordt gevraagd is
het al een stuk minder renda
bel", zei Arnbak. Ook een borg
som is een mogelijkheid. Als er
veel klachten komen over een
afzender, dan wordt de borg
som verbeurd verklaard.
Arnbak vindt het interessante
initiatieven, maar rekent op
korte termijn niet op een afna
me van het aantal spam-berich-
ten. Momenteel is ongeveer de
helft van alle e-mails onge
wenste reclame.
De Opta meldde gisteren ook
dat in Nederland 13,2 miljoen
mobieltjes actief worden ge
bruikt. Ruim een miljoen meer
dan in 2002. KPN had eind vo
rig jaar 5,2 miljoen klanten, een
marktaandeel van 39 procent.
Eind 2002 was dat 41,8 procent.
Het marktaandeel van Vodafo-
ne nam af van 27,1 naar 24,4
procent. De kleinere aanbieders
Orange, Telfort en T-Mobile
wonnen marktaandeel. De laat
ste is nu stevig de nummer drie
op de markt. De tarieven voor
mobiel telefoneren zijn in Ne
derland volgens de Opta relatief
laag. Daarentegen kost het ver
sturen van een sms-bericht hier
gemiddeld 23 cent en in andere
landen 5 tot 15 cent.
ig
>el fON/ANP/AFP - Corruptie heeft de
ap ik 26 tot 130 miljard dollar ge
it; schatting is afkomstig van de
y0l nse senator Richard Lugar tijdens
53 itting in de Senaat over ontwikke-
Vijf tot 25 procent van de 525
pilar die de ontwikkelingsbank
_J 6 aan leningen heeft verstrekt, is
jpendoor corruptie, aldus Lugar, die
'rde op schattingen van ontwik-
aindigen. Volgens een van hen
Wereldbank 'heel vaak passief
rl[|tkt aan het wegsluizen van 100
-URollar ontwikkelingsgeld.
■Rlvoerder van de bank verklaarde
dat de bedragen nergens op zijn gebaseerd
en dat de Wereldbank zich bewust is van
het corruptieprobleem. De woordvoerder
erkende dat zijn bank geen schatting heeft
gemaakt van de bedragen. „De organisatie
werkt al enkele jaren aan het probleem."
Senator Lugar heeft een commissie inge
steld die zich een jaar heeft beziggehouden
met onderzoek naar de doelmatigheid van
de verstrekking van ontwikkelingsgelden.
Ook heeft de commissie de maatregelen
die ontwikkelingsinstellingen hebben ge
nomen tegen corruptie onder de loep ge
nomen.
De Wereldbank heeft voor de hoorzitting
van de Senaat eerder deze week een over
zicht gepubliceerd met initiatieven die ze
sinds 1996 heeft ondernomen. Daarbij
staat een lijst met 180 namen van bedrij
ven, organisaties en personen waarmee het
verboden is zaken te doen. Tussen juli 2003
en maart 2004 heeft de Wereldbank 18
fraude- of corruptiedossiers aan de betref
fende justitiële autoriteiten overhandigd.
De bank heeft nu een afdeling institutione
le integriteit die gratis en 24 uur per etmaal
kan worden gebeld met klachten over frau
de. De afdeling staat onder leiding van de
Nederlander Maarten de Jong, die was be
trokken bij de oprichting van Europol.
CBS concentreert zich op de
vraag of mensen op vakantie
gaan. Onderzoeker Ger Linden:
„Het is moeilijk vast te stellen
waaróm mensen niet gaan. Het
is namelijk ook een beetje hoe
je leeft. De een vindt het be
langrijker een appeltje voor de
dorst te hebben. Ja, dan kun je
niet op vakantie. Als je een
nieuwe auto koopt, ook niet."
Hoewel verse CBS-gegevens
ontbreken, heeft ook Linden de
indruk dat de schulden van veel
Nederlanders de laatste jaren
zijn toegenomen. „Economi
sche omstandigheden hebben
hun invloed. Het aantal men
sen met schulden stijgt. Dat
probleem is groter geworden."
Gemiddeld zegt één op de acht
deelnemers aan het panel geen
geld te hebben voor een week
vakantie per jaar. Bij de laagste
inkomens is dat één op de vijf,
en bij de groep met schulden
zelfs één op de drie. In die laat
ste groep gaf één op de vier aan
ook geen geld te hebben voor
nieuwe meubels, en één op de
twee niet voor nieuwe kleren.
Het Nibud geeft tips op de ei
gen website. Wie arm is, moet
slim zijn, lijkt het motto. Wo-
ningruil met vakantiegangers
elders. Thuisblijven met dagjes
attractiepark. Het delen van
grote vakantiehuizen met
meerdere gezinnen. Zo wordt
een vakantie toch nog voor be
reikbaar voor mensen met een
krappe beurs.
De groep die volgens Nibud-cij-
fers het vakantiegeld het minst
aanwendt voor de vakantie zijn
de 65-plussers. Van de vier blij
ven er drie thuis. Elke meevaller
gaat in de huishoudpot. Arno
Heltzel van de Unie van Katho
lieke Bonden van Ouderen,
weet waarom. „De financiële
positie van ouderen verslech
tert snel. Verhoging van de ei
gen bijdrage in de zorg. Verla
ging van de huursubsidie. Stij
ging van de gemeentelijke las
ten. Mensen künnen niet eens
op vakantie. Ze staan voor de
keuze of ze hun geld besteden
aan fysiotherapie of aan hun te
lefoonabonnement.
1,2 Keer op vakantie
Gemiddeld gaat de Neder
lander 1,2 keer per jaar met
vakantie. Jongeren tot 25
jaargaan vaker, 65-plussers
juist minder. Van de 11.000
deenemers een de Nibud-
enquête zei 42 procent het
vakantiegeld aan een vakan
tie uit te geven (2002:45 pro
cent). Van de ondervraagden
loste 29 procent met het geld
schulden af, of betaalde er
uitstaande rekeningen mee
(2002:21 procent). Hoe ho
ger het inkomen, hoe groter
de kans dat het vakantiegeld
wordt uitgegeven aan vakan
ties. Een op de vier Neder
landers met een netto
maandinkomen beneden de
1000 euro stak het geld vorig
jaar in een vakantie. Van de
Nederlanders met een inko
men van 2500 tot 3000 euro
deed 63 procent dat.
ECONOMIE WIJZER
Het basistraject in het onder
wijs is voor iedereen verplicht.
Daarna wordt voor voortgezette
opleidingen gekozen om er be
ter van te worden. Dat kan op
vele manieren. Voor sommigen
gaat het vooral om de geestelij
ke verrijking. Die zijn gewoon
leergierig en willen veel weten.
Zoals sommigen genieten van
lichamelijk inspanning en ont
wikkeling, en
hun fysieke
grenzen steeds
willen verleggen,
door marathons
te lopen, keihard
te fietsen of zich
af te beulen in
de sportschool.
Zo zijn er ook
mensen die ge
nieten van gees
telijke uitdaging
en van fitness
training voor
hun brein. Voor
die laatste groep
bestaan er mentale bun-
geejumps. Spannende intellec
tuele problemen oplossen geeft
hun de kick van de mentale
sprong in het diepe. Voor intel
lectuele types is de geestelijke
verrijking en het geoefende
brein de grootste baat van
scholing.
Scholing leidt in het algemeen
tot hoger inkomen, en voor ve
len is dit doorslaggevend bij de
overweging om verder te stude
ren. Al lang geleden is ingezien
dat scholing een investering is.
Eerst maak je kosten, later ko
men de baten. Zoals de Oost-
Indische Compagnie al wist: de
cost gaat voor de baet uit.
Bij kosten van scholing denkt
iedereen al gauw aan schooi
en collegegeld, boeken etc,
maar dat is eigenlijk te verwaar
lozen. De echte kosten zitten in
het loon dat verloren gaat als je
op school zit en daarom niet
kan werken. Als je met een
vwo-diploma op zak 25.000 eu
ro per jaar kunt verdienen, zijn
die gemiste 25.000 euro de be
langrijkste kosten van een ver
volgopleiding. Collegegeld van
1500 euro valt daarbij in het
niet.
Als scholing een investering is,
kun je ook een rendement uit
rekenen. Het rendement is het
hogere loon dat je verdient
dankzij die hogere opleiding.
Als je na het vwo een eenjarige
opleiding volgt en daardoor per
jaar 26.750 euro per jaar ver
dient in plaats van 25.000 euro,
ontvang je op je investering van
25.000 euro een jaarlijkse rente
van 7 procent, in de vorm van
een jaarsalaris dat 7 procent
hoger is dan zonder die extra
opleiding.
Het rendement van extra oplei
ding is heel vaak geschat door
Joop Hartog
hoogleraar economie
Universiteit van Amsterdam
economen, voor tal van landen.
Recente schattingen komen tot
een gemiddeld rendement per
schooljaar van 6 tot 8 procent.
Dat betekent dat, over vele lan
den gemiddeld, een extra
schooljaar na de leerplicht een
6 tot 8 procent hoger jaarsalaris
oplevert. Een opleiding van 4
jaar betekent dan een loon dat
zo'n 30 procent hoger ligt.
In al die bereke
ningen tot nu
toe wordt scho
ling gezien als
een investering
zonder risico,
zoals een spaar
rekening of be
legging in een
staatsobligatie.
Maar dat klopt
natuurlijk niet.
Wie obligaties
koopt, heeft een
contract met de
staat waarin is
vastgelegd dat
hij 30 jaar lang een bepaald di
vidend ontvangt. Wie zijn geld
op een spaarrekening zet, heeft
een contract met de bank dat
hem jaarlijks een bepaalde ren
te oplevert. Verlaagt de bank de
rente, dan kan hij zijn geld van
de bank halen en er iets anders
mee doen.
Voor de investering in onder
wijs geldt dat niet. Een school
diploma is geen waardepapier
met een gegarandeerde op
brengst. Je kunt de investering
in onderwijs niet te gelde ma
ken als de opbrengst je niet be
valt, zoals je een obligatie of
een aandeel kunt verkopen.
Schooldiploma's zijn toegangs
bewijzen tot verschillende ar
beidsmarkten. Op elke arbeids
markt dient zich een waaier van
banen aan, met een waaier van
inkomensmogelijkheden. Je
weet niet in welke baan, met
welk inkomen je terechtkomt
met een gegeven diploma. Het
vergelijken van twee schooldi
ploma's (zoals vwo en universi
teit) is eigenlijk het vergelijken
van twee van die waaiers, met
onzekere, niet precies voorspel
bare carrières. De ene waaier
kan breder zijn samengesteld
dan de andere, waardoor de
onvoorspelbaarheid toeneemt.
Dat maakt ook het rendement
van de opleiding onzeker.
Door informatie uit studies bij
elkaar te brengen is wel een
schatting te maken van het risi
co van investeren in scholing.
Bij het gemiddeld rendement
van 6,5 procent kunnen we er
van uitgaan dat in 90 procent
van de gevallen het rendement
tussen 4 en 9 procent ligt. Met
een wat grotere kans op een
rendement boven het gemid
delde: de verdeling van rende
menten is een beetje scheef.
(advertentie)
Hill
