KUNST CULTUUR
Rapenburgconcert
in een groter jasje
Gewaagde kleuren
Hollandse pot, geen exquise maalti
Huiveringwekkend mooie strijkerstragf J
Van Hoi
8c De Kt
raak en n
De dubbel
van de duivel
zaterdag 15 MEI 2OO4
Welke film zou iedereen
gezien moeten hebben?
Wat is het mooiste boek
ooit geschreven? Welke
muziek weet telkens
weer te ontroeren? Wat
is het mooiste kunstwerk
aller tijden? Kortom:
waarmee is Ruud Visser,
directeur van het LVC in
Leiden, in de zevende he
mel?
Beste cd?
„Moeilijk, maar ik heb gekozen
voor 'Doolittle', van de Pixies.
Uit 1989 geloof ik. Een fantasti
sche cd. De band heeft veel be
tekend voor de popmuziek.
Het is toonaangevend wat zij
hebben gedaan. Ze hebben
veel navolging gekregen van
andere bands. Als je dat als
band voor elkaar krijgt, is dat
heel bijzonder. De Blood
hound Gang maakt bijvoor
beeld verwijzingen naar hun
muziek. Ik heb de keuze voor
die cd verder ook gemaakt om
dat zanger Frank Black vorig
jaar nog in het LVC was. Toen
werd er voor het eerst weer ge
sproken over een reünie. Bij
Pinkpop staan ze deze zomer
weer met de originele line-up.
Misschien een reden om maar
weer eens het open veld op te
zoeken voor een concert. Nor
maal gesproken geef ik de
voorkeur aan kleine rokerige
zaaltjes, die naar pis en bier
stinken. Muziek verwaait snel
op een groot veld en je treft er
meestal een andere sfeer dan
waar je eigenlijk naar op zoek
bent. Het is zo massaal."
Beste boek?
„'Zen and the art of motorcy
cle maintenance'. Van Pirsig,
uit 1974. Ik pak het nog wel
eens om er weer een stukje in
te lezen. Met andere boeken
doe ik dat niet. Ik was negen
tien toen het boek verscheen,
en was bezig met motoren. In
het boek wordt ook een leuke
link gemaakt tussen denken en
een motor. En ook het element
van reizen zit erin. Ook dat
spreekt mij aan. Ik lees graag
boeken van Zuidamerikaanse
schrijvers. Ik heb heel veel ge
reisd in Zuid-Amerika en heb
nog gewerkt in Mexico, als
goud- en zilversmid, mijn oor
spronkelijke beroep. Het conti
nent en de mensen spreken
me om de een of andere reden
aan. Misschien heeft die fasci
natie ook te maken mensen als
Allende en Che Guevarra. Het
gebied met tal van dictatoriale
regimes was in de jaren zeven
tig in beweging. Mogelijk dat
daarom veel mensen van mijn
generatie er nog steeds een
binding mee hebben."
Beste film?
„Daar hoef ik niet lang over na
te denken: Dr. Strangelove. Het
is een film uit de tijd van de
koude oorlog, maar hij is nog
steeds actueel. De gekte, de
lulligheid waarmee beslissin
gen worden genomen door de
machthebbers. Zonder het op
die momenten te hebben be
seft, is de wereld tientallen ke
ren door het oog van de naald
gekropen. Buiten dat is Peter
Sellers natuurlijk bijzonder
grappig in die film."
Beste kunstwerk?
„'De Schreeuw* van Edvard
Munch. Ken je dat, datje als
kind gefascineerd was door
een klein stukje in het behang?
Door die vlekken die juist op
dat plekje zaten? Dat heb ik
ook met 'De Schreeuw'. Alleen
fascineert het hele doek me.
Alles daaraan is een schreeuw,
tot en met de techniek, de stre
pen in het schilderij. Helaas
heb ik het schilderij nog nooit
gezien. Ik ken het alleen van
afbeeldingen."
tekst: Herman Joustra
foto: Mark Lamers
Gezicht op Scheveningen van
Vincent van Gogh.
Foto: AP
Van Gogh
en de zee
Amsterdam - Gelijktijdig met de
grote zomertentoonstelling ge
wijd aan de zeegezichten van
Edouard Manet (18 juni tot en
met 26 september 2004) organi
seert het Van Gogh Museum
een kleine expositie rond het
thema Van Gogh en de zee. De
presentatie toont een selectie
werken die in het Engelse
Ramsgate, Scheveningen, het
Zuid-Franse Les Saintes-Ma-
ries-de-la-Mer en in Saint-Ra-
my zijn ontstaan. De werken
zijn afkomstig uit de eigen col
lectie, aangevuld met enkele
bruiklenen.
Rietveld versus
Kramer
Amsterdam - Het Stedelijk Mu
seum in Amsterdam brengt in
zijn tijdelijke vestiging aan de
Oosterdokskade een overzicht
van de meubelcollectie van het
museum. Centraal hierbij staan
de werken van de Nederlandse
ontwerpers Piet Kramer en Ger-
rit Rietveld. De tentoonstelling
Kramer vs Rietveld duurt van 16
mei tot en met 29 augustus.
Nederlandse
horrofilm
kaatsheuvel - Filmproducent
NL Film heeft een Nederlandse
horrorfilm in de maak. De film,
met de titel Wild Weekend,
moet eind 2005 in de bioscoop
te zien zijn. Producent Johan
Nijenhuis, békend van onder
meer Costa! en Volle Maan, wil
de komende maanden de cas
ting rondkrijgen.
Oerol opent
op sleepboot
Terschelling - Het Oerol Festi
val op Terschelling opent vrij
dag 11 juni met een voorstelling
van de Franse theatergroep Dé
cor Sonore. Dans is dit jaar een
van de speerpunten in het pro
gramma. Oerol, met dit jaar als
thema Niemandsland, heeft
plaats van 11 tot en met 20 juni.
Solisten Bolsjoj
Ballet in Den Haag
den haag - Solisten van het we
reldberoemde Bolsjoj Ballet uit
Rusland verzorgen 11 en 13 juni
speciale galavoorstellingen in
respectievelijk het Nederlands
Congrescentrum in Den Haag
en het Zaantheater in Zaan
dam. Het programma omvat
moderne balletten, maar ook
delen uit klassiekers als het
'Zwanenmeer' en 'Giselle'.
muziek recensie
Herman Joustra
Concert: Slagerij van Kampen met Blow.
Gezien: 14/5, Stadsgehoorzaal Leiden.
Nee, nog niet zo oud als Me-
thusalem. Of de weg naar Kra
lingen. Maar desalniettemin
heeft Slagerij van Kampen in
middels al een heel respectabe
le leeftijd bereikt. De slagwerk-
gproep timmert al ruim twintig
jaar aan de weg. Dat kan na
tuurlijk alleen als er genoeg lief
hebbers bestaan voor dit genre
muziek. Nou, die waren er en
die zijn er volop. Ook de Stads
gehoorzaal zat weer bomvol.
Het is al snel duidelijk waarom;
Slagerij van Kampen maakt
zeer toegankelijke slagwerkmu-
ziek. Zonder al te veel tierlantij
nen, ongebruikelijke maatsoor
ten, virtuoze roffels of com
plexe ritmestructuren. Nee, de
groep speelt zeer toegankelijke
nummers, die stuk voor stuk
prima te volgen zijn. Het recept
van de drie heren en twee da
mes: begin met een relatief
simpel ritme, het liefst een
vierkwarts of een shuffle en
weef daar langzaam aan, stukje
bij beetje, verschillende pa
troontjes doorheen. Met hier en
daar even een wisseling in tem
po. Zo ging het altijd en zo gaat
het ook nu. Het nieuwe pro
gramma 'Blow* herbergt al die
oude, vertouwde truukjes van
de slagerij in zich. Dus ook met
hier en daar een bas, of toetsen
ter aanvulling Kortom, heel
vertrouwd allemaal.
Toch schuilt daarin juia
grootste gevaar. De mui
heeft zo iets heel voorsp
verrassingen zijn nauwe
noteren. Het is allemaal
eerder vertoond. Bovem
hebben bijna alle nunin
zelfde dynamiek. Wendi
volume, in intensiteit, zi
échaars. Dat Slagerij van
pen de zaal bij vlagen, 0
het gebrek aan muzikale
tie, toch in lichterlaaie
zetten, is voor een groc
danken aan het visuele
Met gekleurde lichten, v
en - niet te vergeten - dej.
tijtelijke verschijningen jj(
slagwerksters Boudinei
Slobbe en Bente Olie. D ec
harde slagen en het stral a
doen de rest. Kortom, ei frj
ge Hollandse pot, geeni ;e
maaltijd voor fijnproeve ,s
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert: Amsterdam Sinfonietta o.l.v.
Mark Wigglesworth, m.m.v. Janny Zomer
(sopraan). Gehoord: 13/5,
Stadsgehoorzaal, Leiden
Alléén Amsterdam Sinfonietta
kan zijn concertserie zo weer
galoos mooi, bovendien buiten
gewoon doordacht afsluiten.
Door twee dramatische, sacraal
getinte strijkkwartetten zo niet
op een hoger, dan wel op een
ander plan te zetten, als inspi
ratie bron, als de idee achter dit
onvergetelijke concert.
Zo zingt de sopraan Janny Zo
mer Schuberts lied 'Der Tod
und das Madchen' dat hij later
bewerkte in zijn gelijknamige
strijkkwartet. Vervolgens speelt
Sinfonietta van dit kwartet de
orkestbewerking van de hand
van Gustav Mahler.
Ook Sjostakovitsj krijgt zo z'n
tweeledige metamorphose. Ru-
dolf Barshaï bewerkte zijn
meest aangrijpende strijkkwar
tet voor kamerorkest, waarin te
gen het einde een cellosolo
voorkomt: een citaat uit de ope
ra 'Lady Macbeth uit Mtsensk'.
Sinfonietta laat deze gezongen
aria uit Sjostakovitsj' opera
voorafgaan aan de uitvoering
van deze bewerking door
Barshaï.
Tijdens zo'n schitterende uit
voering moet je geen vergelij
kingen trekken tussen de vier
stemmen van een strijkkwartet
en de veel compactere vier
stemmigheid van een strijkor
kest; dat hindert maar. Met
Sjostakovitsj' Achtste (opgedra
gen aan de slachtoffers van het
fascisme), en Schuberts Strijk
kwartet in d 'Der Tod und das
Madchen' als platonische con
cepten vaag in het achtf1611
hoef je niets anders te d Eei
je onvoorwaardelijk ove311
aan Sinfonietta.
Want wie kan beter de P
wonderbaarlijke klankw V
van Dmitri Sjostakovitsj
Franz Schubert wortels 1 I
gels geven. In overgang!
sen heftige hartstocht ei ju'
haast frivole lichtheid, ti
monumentale kracht en3 j
schijnende kwetsbaarhef
Sinfonietta een grootme
Organisch ademend, vo
dig kleuring en intensiti 'P1
rend, de loop van het ve 311
nimmer uit het oog verb ia
houdt het strijkorkest 01ln 2
ding van Mark Wigglesv331
de ganse avond volledig10
ban. In bewerking én ui!3 n
spant Sjostakovitsj deb ,c
zonder iets af te doen ai13 s
betoverende spel van li'
donker in Mahlers visie
Schuberts doodsverlang ',nc3
Sf
theater recensie
Wijnand Zeilstra
Voorstelling: 'Dolle Pret' doon
van Houts en Tom de Ket. Gei
schouwburg Leiden.
Leuk doen over leuk doei
is niet gemakkelijk. Tochj
beren Van Houts en De]
in 'Dolle Pret'. Het cultuj
bod in ons land is in hue
grotendeels 'verpretparlfl
die stelling scoren ze een
en dragen ze bij aan een)
discussie. Of het nu gaatj
op hoge kijkcijfers gerichl
visieamusement of om d|
rethausse die nog altijd 0
staat voor uitverkochte a
vaak, heel vaak is daarbij]
pervlakkigheid troef. Hel
bliek wil vermaakt worda
moeten het vooral 'leuk]
den. Een intrigerend uiw
punt waarover het duo m
men van theater een duid
statement wil maken, j
Dat doet het aan de hamj
een hele reeks spelscènes
soms een originele invaln
Als publiek zijn wij de ai
in een grootschalig, gesi
eerd project en zij beidei
enige twee toeschouwen
naar ons kijken en comn
geven. Of de Endemol-ai
suggesties om een stukv
Shakespeare 'publieksvii
lijker' te maken. Op zulki
menten worden geestige
onder water uitgedeeld
Zo beschouwen zij bijva
imitaties als een buitengi
goedkope vorm van vera
Interessante opvatting, 1
wat gebeurt er in hun pi
ma? Al imiterend stellen
populaire geïmiteer aan
kaak. De gulle lach die zi
de imitatie van Tommy!
scoren, is daarbij dubieu
chen we nu om de impü
kritiek die beoogd lijkt, 0
chen we om het typetje 1
dit geval kun je nog spre
van een dubbele gelaagi
die past bij een program
inhoudsloosheid bekritis
Maar helaas, wat ook ali
dere programma's van
is gebeurd, soms slaan z
plank behoorlijk mis en
ze in hun zelf gegraven
Neem nu bijvoorbeeld 'I
waar zij 'Pomo-Idols' te
willen stellen. Dus is eri
jurylid annex presentato
een spiernaakte kandida
grond in boort Dan gaa
fout: sterke overdrijving
te lange scène waarvan
doeling er duimendik bo
ligt. De dubbele bodem
dwenen. Wat resteert, n
griezelig dicht de plathe
men wenst door te priki
cannes - De Nederlandse pro
ducenten Staccato Films en Co-
rino Films gaan een film maken
over de dubbelganger van Uday
Hoessein, de gevreesde zoon
van de voormalige dictator van
Irak. De producenten kochten
in Cannes samen met een fi
nancier voor miljoenen euro's
de rechten van de twee boeken
die Latif Yahia schreef over zijn
tijd als dubbelganger. De titel
van de film wordt The Devil's
Double, naar een van de boe
ken. Wie in de engelstalige pro
ductie van tien miljoen euro de
hoofdrol zal spelen, is nog niet
bekend. Staccato en Corino
kaapten het verhaal van Latif
Yahia voor de neus van grote
Amerikaanse studio's weg.
door Herman Joustra
leiden - Het Rapenburgconcert
moet een groter, beter en aan-
sprekender evenement worden.
Eentje waar de stad trots op kan
zijn. Daarom heeft de organisa
tie besloten tot een andere op
zet, die uiteindelijk tot grotere
naam en faam moet leiden. Kort
en bondig gezegd: het evene
ment beslaat drie in plaats van
twee dagen, verschuift een eind
je op het Rapenburg, en gaat
nauwer samenwerken met de
culturele instellingen in de stad.
Niet dat het evenement tot nu
toe geen fluit voorstelde. De
verschillende concerten trok
ken behoorlijk wat toeschou
wers. Maar een werkelijk grote
uitstraling, zo een waarvoor
mensen van heinde en verre
komen toegestroomd, had het
niet.
Als het aan de organisatie ligt, is
dat voorgoed verleden tijd. Om
maar met de data te beginnen:
het Rapenburgconcert vindt dit
jaar plaats op 26, 27 en 28 au
gustus. Een dag meer dan vroe
ger dus. Op die manier moet
het beter mogelijk zijn liefheb
bers van verschillende genres
beter te bedienen. „Een duide
lijke doelgroepprogramme
ring", in de woorden van Hugo
de Bruine, die dit jaar voor het
eerst bij de organisatie is be
trokken. „De vrijdagavond is
bedoeld voor het publiek van
25 tot 45 jaar en voor studen
ten. Met lekkere, swingende
muziek. Met films ook, op reus
achtige doeken. De zaterdag is
er dan voor de jongere doel
groep. Met deejays en een of
twee grote namen uit de pop
wereld die speciaal de jongeren
zullen aanspreken. De zondag
is er tot slot voor de klassieke
muziek."
Aan de invulling van een deel
van het programma hebben
ook de kersverse Faculteit der
Kunsten van de Universiteit
Leiden en de Stadsgehoorzaal
hun steentje bijgedragen. Zo
heeft de laatste bewerkstelligd
dat Holland Symfonia op het
podium in het Rapenburg komt
te staan. „Dèt is nou een voor
beeld van een nauwere samen
werking met verschillende cul
turele instellingen. Die samen
werking kan nog op veel meer
manieren. Zo zou het toch
prachtig zijn als ten tijde van
het Rapenburgconcert alle cul
turele instellingen ook zijn te
bezoeken."
Dat laatste is voorlopig nog toe
komstmuziek, maar als het aan
de organisatie ligt zeker geen
utopie. Op dit moment zijn er
al gesprekken gaande om die
plannen van de grond te krij
gen. Uiteindelijke doel wat dat
betreft: „Het Rapenburgconcert
als feestelijke aftrap van het
culturele seizoen in Leiden."
De verschuiving aan het Rapen
burg zal ook zeker bijdragen
aan een grotere uitstraling. Het
stukje gracht ter tussen pakweg
de oude universiteitsbiblio
theek en café 'Espérance was
een mooie plek, maar de nieu
we, tussen het Academiege
bouw en café Barrera is nog be
ter, meent Jan Kiewiet de Jonge
van de organisatie. „Tussen
twee bruggen. Bezoekers kun
nen nu makkelijker een rondje
lopen. Bovendien is het podi
um nu ook van een grotere af
stand al te zien. Het stuk Ra
penburg vanaf de Breestraat
willen we ook gaan versieren
met vlaggen." Hij wil er maar
mee zeggen dat het evenement
op die manier als het ware de
stad wordt ingetrokken.
De sponsors blijven natuurlijk
belangrijk bij een evenement
dat aardig in de papieren loopt.
Ook wat dat betreft is er goed
nieuws te melden, zegt De
Bruine. „We denken binnen
kort overeenstemming te krij
gen met een hele grote." Dat
betekent overigens niet auto
matisch dat ook meteen veel
grotere artiesten worden bin
nengehaald. Kiewiet de Jonge:
„Wel grotere en betere. Maar
geen artiesten die te veel pu
bliek trekken." Om die reden
werd een optreden van Blof vo
rig jaar in overleg met het ma
nagement van de band afgelast.
Omdat de veiligheid van het
publiek niet meer te garande
ren was. „Dat doen we dus niet
meer. Iets als Golden Earring
zal hier niet spelen."
Het publiek zal overigens dit
jaar de artiesten beter kunnen
zien dan in voorgaande jaren.
De ponton met sponsoren ligt
niet langer voor het podium
van de optredende musici. In
plaats daarvan ligt die nu tus
sen de pontons voor het pu
bliek. Het enige verschil is dat
de schuit van de sponsoren ho
ger is.
Het Rapenburgconcert schuift meer naar het midden op. Foto: Dick Hogewoning
Een kleurrijk overzicht van zogeheten 'outsider kunst'. Foto: Taco van der Eb
leiden - Wie dezer dagen de Leidse Waag binnenwandelt, loopt
een zee van kleuren tegemoet. Voor de tweede keer wordt er de
expositie 'geWAAGt' gehouden. Een kleurrijk overzicht van zo
geheten 'outsider kunst', werk van verstandelijk gehandicapte
kunstenaars uit vier Nederlandse ateliers en uit Suriname.
Naast het in Leiden bekende werk van het atelier Kunst en
Vliegwerk is werk te zien van kunstenaars uit atelier De Haagse
School, in Den Haag, atelier Herenplaats uit Rotterdam, en van
atelier De Kaai uit Goes. Daarnaast wordt er werk getoond van
Atelier Matoekoe uit Paramaribo, Suriname, wat de expositie
een internationaal tintje geeft. Bovendien hangen in de Waag
portretfoto's van fotograaf Jan Scheerder, door de kunstenaars
gebruikt als inspiratiebron voor hun schilderijen.
Volgens Rob van 't Zelfde, begeleidend kunstenaar bij Kunst en
Vliegwerk, onderscheiden de doeken van verstandelijk gehandi
capten zich van ander werk door de puurheid. „Verstandelijk
gehandicapten werken niet met bepaalde stijlen. Het komt bij
hen echt recht uit het hart. Dat maakt het werk zo mooi."
Uiteindelijk is het doel van Kunst en Vliegwerk een grote expo
sitie te houden in Brussel met werk uit verschillende Europese
ateliers van gehandicapte kunstenaars.
'GeWAAGt 2004' - De Waag. Nog te zien: vandaag en morgen
van 11.00 tot 17.00 uur.
