LEIDE
MIEUW
Verkoop huizen aan
Vliet weer uitgesteld
O
Besmet met het varenvirus
REGIO
Vernieuwd dienstencentrum Merenwijk open
)UWStOp
nnenstad
voorbij
FNV eert Leidse togamaker
rt>
Bezwaarmakers zorgen voor nieuwe vertraging
j(S Uitgekeken
opi/w
collega's
Nieuw!
re directeur
'intzschool
j - Renate de Vries wordt
ngang van augustus dit
e nieuwe directeur van de
itzschool in Leiden. Zij
daarmee interim-direc-
lob van Haren op. De
iheeft na het afronden van
lidie Nederlands diverse
ggevende functies be-
.Met zo'n negenhonderd
jgen is de Lorentzschool
an de grootste basisscho-
m Nederland. Deze week
bekend dat de school een
/gebouw krijgt aan de
öllenhovenkade, op de
an het huidige hoofdge-
i Tijdens de gefaseerde
nijgen de leerlingen on-
;in noodlokalen op het
jvan Sporting Trigon aan
iterwoudsesingel.
vrijdag 14 MEI 2004
R1
n - Geen gebouw in de
Ie binnenstad gaat nog lan-
ebukt onder de bouwstop.
:!het vaststellen van een
intvverp-bestemmingsplan
de laatste 'ongedekte' de-
<an het centrum kunnen
meester en wethouders
bouwaanvraag weer op
re wijze beoordelen,
ir een rechter afgekon-
ouwstop zorgde een half
deden nog voor grote
itie. De gemeente bleek
laaide bestemmings-
||n te hebben voor de bin-
id. Met een inhaalslag en
sstuurlijk-juridische novi-
jet zogeheten vooruitak-
hoopte Leiden schade te
|men.
enkel deel van de bin-
id zou nog last moeten
Jnvan de bouwstop", ver-
I wethouder Ron Hille-
l „We gaan nu weer
iergunningen afgeven. Er
ook een einde aan de
takkoorden. We zijn tot
iclusie gekomen dat door
inpak geen echte schade
len. Tenzij tal van men-
Qwege dreigend onheil
in afgezien van hun ver-
RRECTIES
het artikel over de Open
ïdag werd maandag Philip
iken opgevoerd als 'enige
Daar' in Leiden. Dat is niet
ir zijn nog zes andere vrij-
|e molenaars in Leiden ac-
ledemorgen!
at een krant.
nu Leidscli Dagblad
de ochtend en ontvang'
eerste 2 weken gratis!
'<l) ik neem een vast
taaiabonnement en ontvang
»3te 2 weken gratis I
Qdien spaar ik als vaste
nee makkelijk (en snel) voor
'korting op een origineel
son Bros. ontbijtservies!
omat
itisch 56,20)
acceptgiro 56,70)
ulU-nd bij automatische incasso.
bon op in eon ongefrankeerde n
naar Leidsch Dagblad,
"deling lezersservice. Antwoord- en
rjl 127, 1800 VB Alkmaar,
liften ook: 080O-1711 (gratis) of surf
"fw.loidschdagblad.nl. (Deze aan-
la geldig tot 31 december 2004)
i Dagblad gaat zorgvuldig om met
"gegevens In het colofon van do
''al u nadere informatie aan.
n wereld, mijn krant.
Leidsch^ Dagblad
Calyé
C3pfI3I0
Pas-fa »ief spinazievulling/ V
Calvé opent BBQ-seizoen!
i-omeri Zeemacht'
leiden - Wie in het gemeentehuis van Leiden
is getrouwd, is ongetwijfeld in de echt ver
bonden door een ambtenaar van de burger
lijke stand, die een toga van Jacobus Sieval
droeg. Sieval (89), Koos voor bekenden,
werkte vanaf zijn 13de als kleermaker en
maakte vooral toga's. De geboren en geto
gen Leidenaar werd gisteren gehuldigd door
vakbond FNV, omdat hij 70 jaar lid is. In het
bijzijn van burgemeester Lenferink kreeg hij
een gouden medaille opgespeld. Sieval ver
diende ruim vijftig jaar zijn brood als kleer
maker. „Ik leerde het vak van mijn zwager
Daan", vertelt de jubilaris. „Ik kreeg naald
en draad in mijn handen en moest aan de
slag. Daar ben ik nooit meer mee gestopt."
Ook na zijn pensioen bleef Sieval op verzoek
toga's maken. „Er zijn er maar weinig die dat
kunnen in Nederland, dus werd ik telkens
weer benaderd. Door professoren, doktoren,
ambtenaren en dominees. Ik ben er pas een
paar jaar geleden echt mee gestopt." Toch is
zijn werkkamer nog klaar voor gebruik, met
vooroorlogse naaimachine en al. Ondanks
zijn lange lidmaatschap heeft Sieval niet veel
gebruikgemaakt van de vakbond. „Ik heb
gelukkig nooit problemen gehad met mijn
werkgevers. Maar ik blijf gewoon lid, hoor.
We gaan voor de tachtig jaar!"
Foto: Mark Lamers
Beeldhouwen, bingoën, kaarten en de krant lezen aan de Rosmolen
door Robert Toret
leiden - Ouderen en gehandi
capten in de wijk de hulp bie
den die ze nodig hebben om
zelfstandig te wonen en te le
ven. Dat is de doelstelling van
de Stichting Dienstverlening
Leiden (SDL). De stichting heeft
zes centra in de stad. Eén daar
van is het Dienstencentrum
Merenwijk aan de Rosmolen,
dat afgelopen maanden flink is
uitgebreid. De bestaande ruim
te is doorgetrokken naar het
voormalige pand van witgoed
leverancier Van Seggelen en
biedt nu ook dagverzorging en
pedicure. Burgemeester Lenfe
rink opende het vernieuwde
centrum gisteren feestelijk.
SDL richt zich op 55-plussers
en mensen met een functiebe
perking. Mede met hulp van de
stichting zijn zij in staat hun
zelfstandige leefwijze te behou
den. „Veel mensen uit onze
doelgroep zijn niet goed op de
hoogte van de mogelijkheden
om zelfstandig te blijven wo
nen", aldus adviseur Fransje
Hardeman. „Er is een breed
scala aan tussenmogelijkheden,
waarvan ze niet op de hoogte
zijn. Met wat hulp kunnen ze
prima zelfstandig wonen."
Het assortiment varieert van
een maaltijdservice (Tafeltje
Dek Je) en boodschappenbege-
leiding tot een klus-aan-huis-
dienst en hulp bij administra
tie. Tegen een vergoeding wel te
verstaan. „We proberen de ei
gen bijdrage zo laag mogelijk te
houden", aldus Hardeman.
„Bovendien helpen we mensen
bij het aanvragen van een tege
moetkoming in de kosten, bij
voorbeeld via de bijzondere bij
stand."
Hardeman (48) vormt samen
met collega's Marijke Bakker en
Sandra Fleur het team van be
taalde krachten binnen Dien
stencentrum Merenwijk. Bak
ker (45): „Tachtig procent van
onze activiteiten leunt op de
schouders van vrijwilligers. Er
werken er 46 bij ons. Zonder
hun inzet kon het dienstencen
trum niet bestaan. Daarnaast
beheren wehet Meldpunt Vrij
willige Hulpverlening. Dat is
opgezet omdat er bij veel men
sen behoefte bleek aan één op
één contact. Zo komen er aan
vragen binnen van mensen die
iemand zoeken om mee te win
kelen of te wandelen of gewoon
voor een praatje. Wij zorgen
voor een vrijwilliger met wie het
klikt."
In het vernieuwde centrum is
een plek voor de dagverzorging
opgenomen. De gang hangt vol
met kunstwerken. „Door de
mensen zelf gemaakt", zegt de
trotse Fleur (35). „Ze doen van
alles hier. Beeldhouwen, bin
goën, kaarten, de krant lezen,
noem maar op. Op vrijdagoch
tend is er gymnastiek. Onlangs
hebben ze nog een uitstapje
naar de Lakenhal gemaakt."
Fleur onderhoudt vooral de
contacten met de Surinaamse
ouderen uit de Merenwijk.
„Van hen wonen er namelijk
heel veel hier. Daarom houden
we elke donderdagmiddag acti
viteiten met een Surinaams
tintje. We hebben eens in de
twee weken een Surinaamse
eettafel. Eten en drinken is in
hun cultuur veel belangrijker
dan in de onze."
Druk in de weer? Toe aan een
time-out? Zin in een lekker wam
hartig tussendoortje? Ze kunnen zó in de
magnetron: de Mora Kroketburger met een
milde mosterdsaus en de Mora Carrero*-burger
met een licht pikante saus. Twee bekende topsnacks
van Mora nu ook op een broodje. Vliegensvlug te
bereiden en onweerstaandbaar lekker.
Gangmaker sinds I960
in de Hortus door. Hij speurt
nog altijd zaadlijsten af van an
dere botanische tuinen naar
nieuwe soorten, die hij bestelt
en daarna opkweekt in een
hoekje achter de Clusiustuin.
Bijna het enige dat varens ge
meen hebben, is het feit dat ze
sporen vormen, microscopisch
kleine 'zaden' die zich ophopen
in 'sori', een soort blaasjes die
aan de onderkant van de bla
den ontstaan. Er zijn minuscule
varentjes naast immense ko
ningsvarens. Sommige zijn bij
na wit, andere paars. De tong
varen heeft een ongedeeld blad,
maar er zijn er ook die zo vaak
delen dat de bladeren wel veren
lijken. Sommige soorten ver
dwijnen bij vorst onder de
grond, maar er bestaan ook
wintergroene. Er zijn bodembe-
dekkende soorten en zelfs va
rens die wel bomen lijken, zoals
de Nieuw-Zeelandse boomva
ren.
Deze in Nederland nog zeldza
me boomvaren is sinds enkele
jaren ook in de Hortus te zien,
want Roskam 'probeert hem
uit'. „In de Hortus Botanicus
ervaar je de opwarming van de
aarde van jaar tot jaar. Mijn
doel is om alle winterharde va
rens van de hele wereld in de
Hortus te krijgen, maar dat cri
terium kan ik jaarlijks aanpas
sen. Door de klimaatsverandert
komen er voortdurend soorten
bij." De Nieuw-Zeelandse
boomvaren is een voorbeeld:
hij kan niet tegen strenge vorst
en dus kwam hij niet voor op
name in de collectie in aanmer
king. „Nu we in Nederland de
afgelopen vijf jaar amper stren
ge winters hebben gehad, kon
den we een aardige collectie
kweken."
Wilfred Simons
door Janet van Dijk
leiden - De verkoop van wonin
gen en appartementen van het
project Vlietpoort aan de Vliet in
Leiden is nog altijd niet begon
nen. Projectontwikkelaar Hop
man Interheem hoopt dat het
eind juni zo ver is. De reden voor
de nieuwe vertraging zijn de be
zwaren die omwonenden heb
ben ingediend tegen de bouw
vergunning.
Het project in Leiden-Zuidwest,
ook wel bekend onder de naam
Snoekerhaven, omvat een acht
tien verdiepingen hoge woon
toren met 35 appartementen,
zeven dijkwoningen met be
drijfsruimte en 28 woningen
aan een binnenhaven. De plan
nen werden vier jaar geleden al
gepresenteerd door projectont
wikkelaar Hopman Interheem
uit Gouda.
Twee keer werden de verkoop
contracten ontbonden omdat
de verklaring van geen bezwaar
van de provincie op zich liet
wachten. Grootste obstakel was
de provinciale loswal, die te
veel lawaai maakte. Toen afge
sproken werd om de loswal te
vervangen door een hijskraan,
was dat probleem uit de wereld.
Begin februari sprak project
ontwikkelaar Hopman Inter
heem de hoop uit de huizen zes
weken later opnieuw te koop te
kunnen zetten.
De nieuwe vertraging is ont
staan door de drie bezwaren
die zijn ingediend tegen de
bouwvergunning van de ge
meente. Het gaat om twee be
woners van de Vlietweg, en om
een bezwaarmaker die wat ver
der af woont van de locatie. Zij
protesteren vooral tegen de vijf
tig meter hoge woontoren, die
het uitzicht wegneemt, de zon
tegenhoudt, de wind aanwak
kert en de horizon vervuilt. Een
van de bezwaarmakers vroeg bij
de rechter een voorlopige voor
ziening aan om alle bouwactivi
teiten tegen te houden. Vorige
week heeft de rechtbank dat
verzoek afgewezen. Nu moet de
gemeentelijke commissie voor
de beroep- en bezwaarschriften
de zaak nog beoordelen.
De uitspraak van de rechtbank
stemt de projectontwikkelaar
optimistisch. De rechter oor
deelde dat de gemeente en de
provincie de juiste procedures
hebben gevolgd. „Maar dat wil
niet zeggen dat de bouwver
gunning onherroepelijk is.
Maar gezien de uitspraak van
de rechter is de kans wel groot
dat de bouwvergunning onher
roepelijk wordt", zegt project
manager Van Baarsen van Hop
man Interheem.
Die is in februari wel begonnen
met het bouwrijp maken van
het terrein, waarop voorheen
kassen stonden. De drainage is
aangelegd en er is zand gestort,
om ervoor te zorgen dat de
grond niet verzakt als er straten
en gebouwen op komen. Waar
schijnlijk duurt het drie tot vier
maanden voordat de grond
goed is voorbereid op de nieu
we bestemming. Daarna wordt
er verder gewerkt.
Dat betekent niet dat de vertra
ging de projectontwikkelaar
goed uitkomt. „We hadden
vooral eerder willen beginnen
met de verkoop", aldus Van
Baarsen. Maar zorgvuldigheid
is nu erg belangrijk, beseft het
bedrijf. „Een aantal kopers is al
twee keer teleurgesteld en heeft
nog steeds interesse. Je kunt het
(advertentie)
t 1 Morgen vindt u de
baan die bij u past in
Mora Kroketburger en
Mora Carrero®-burger
Hebt u een tuin en woont u in
Leiden, Leiderdorp, Zoeter-
woude, Oegstgeest, War
mond of Voorschoten? Dan
kunt u zich opgeven voor de
tweede Leidsch Dagblad Tuin
dag op zaterdag 12 juni. Ach
tertuinen, geveltuinen, terras-
tuinen, als u het gevoel hebt
dat uw tuin de moeite waard
Is om aan nieuwsgierige blik
ken prijs te geven, dan bent u
welkom. Belangstellenden
kunnen zich opgeven tot za
terdag 29 mei via tel. 071-
5356362 of per e-mafl: t.col-
lee-bark@hdc.nl. Het Leidsch
Dagblad publiceert van tevo
ren namen en adressen van
de deelnemers op www.leid-
schdagblad.nl en in de Uit-
krant. Ook komt er een kaart
die kopers niet aandoen om te
zeggen: helaas, het is nog niet
definitief."
Van Baarsen gaat ervan uit dat
de daadwerkelijke bouw eind
september begint en dat de eerr
ste huizen, die langs het water
staan, na anderhalf jaar worden
opgeleverd. De verwachting is
dat een jaar later het hele wijkje
klaar is.
Ondanks alle tegenslagen heeft
Hopman Interheem nooit over
wogen om het project af te Bla
zen. De grond is eigendom
het bedrijf en het is
niet aantrekkelijk om de
ge bestemming glastuinbouw
handhaven. „Het is wel
lend dat je het steeds met
hoop weer oppakt en het
toch weer in de koelkast
zetten. Maar het project is
ons nog steeds
haalbaar", aldus Van Baarsen.
S Mijn wereld, mijn krant.
I Leidsch (^Dagblad
(advertentie)
waarop de tuinen staan aan
gegeven. Bezoekers kunnen
bovendien meedoen aan een
De Hortus Botanicus ontfermde zich over Harry Roskams uit de hand gelopen hobby. Rondom De Holle
Weg staan honderden soorten bijeen. Foto: Hielco Kuipers
denk dat ik met het varenvirus
ben besmet na lezing van het
boek Verrassende Varens van
Wim Oudshoorn. Ik had al snel
zo'n grote verzameling dat ik bij
een bevriende boer een stuk
land van twintig bij veertig me
ter huurde om ze in onder te
brengen." In die tijd was hij
VAN NlEUWLAND
TUINCENTRUM
ook medeoprichter van de Ne
derlandse Varenvereniging
(www.nederlandse-varenver-
eniging.nl).
Roskams hobby liep uiteinde
lijk ernstig uit de hand. Na en
kele verhuizingen wist hij niet
meer wat hij met zijn planten
aanmoest. De Leidse Hortus
Botanicus redde hem in 1991
door zijn als waardevol bekend
staande plantenverzameling
asiel aan te bieden. Vooral de
hoek rondom een tuinpad dat
als 'De Holle Weg' bekend
staat, is een feest voor het oog.
Dat betekent niet dat Roskam
zich er niet meer bemoeit. Inte
gendeel, elke vrijdag brengt hij
Fraaie planten, daar niet van,
maar er zijn er zoveel méér. In
totaal bestaan er zeker vierhon
derd soorten, om van de varia
ties daarbinnen nog
maar te zwijgen.
Utrechtenaar Harry
Roskam heeft in de
Leidse Hortus Botani
cus een hoek waarin
hij werkt aan iets dat
verdacht veel op een
nationale varenverza
meling begint te lij
ken. Hoe het precies
begon, kan hij zich
nauwelijks herinneren. „Ik
woonde destijds in Drenthe,
waar ik een aardige tuin had. Ik
prijsvraag.
Elke tuin heeft wel een donker
hoekje, waar bijna niets wil
groeien. Wat doe
je ermee? Dé op
lossing is heel
vaak: een varen.
Ze bloeien niet,
maar hun blad-
vorm maakt veel
goed en boven
dien hebben ze
vaak een mooie
vorm. De meeste
varens die de
tuincentra te koop aanbieden,
zijn 'bekervarens', vanwege die
kenmerkende vorm natuurlijk.
