KUNST CULTUUR
'Stomp' boeit al meer dan een decennium
Gymnasiasten spelen musical
R9
Michael Brecker
centraal op
North Sea Jazz
Het 57ste Film Festival van Cannes
Pluk centraal
in Annie M. G.
Schmidt-week
Penning voor
hoogleraar
Ton Koopman
ra
Glazen Speelgoed
achter een glazen wand
Indiase remakes Nederlandse films
woensdag 12 MEI 2004
iott.
/Kevork Djansezian
n-festijn
ena
r„, - Missy Elliott, Sean
üs en Talib Kweli ko-
26 juni naar het eerste
■stijn in de Amsterdam
Irganisator Mojo gokt
125.000 liefhebbers van
|e verzamelnaam van
r&b, soul en dance
irhet festijn komen.
iarles organiseerde af-
weekeinde een derge-
iement in Groot-Brit-
en bate van zijn Prin-
stvoor minder bedeel
den, en daar kwam
ïan op af. Mojo heeft
i basis daarvan grote
tingen van de belang-
i Nederland.
dse gitarist
n Iterson
lomineerd
De Leidse gitarist
jn van Iterson is ge
teerd voor de Bird
een van de be-
ijkste jazzprijzen van
dand. Samen met
zijn nog een andere
lander een Noor en
Amerikaanse muzi-
voorgedragen. De
scheiding is be-
[voor talenten die in
irking komen voor
ijs in de categorie
ring wider recogni-
zij die meer aan-
trdienen.
trson werd in 1970
iiden geboren en
lal jong les van on-
dere de Leiderdorp-
irist Lex Hakker,
ien jaar gelden stu-
hij af aan het Hil-
Conservatorium
Overgaauw. Sinds
hij docent aan dit-
conservatorium
ids een fusie in
s veranderd in Con-
orium van Amster-
tnaar wordt bekend
kt tijdens het North
tzz Festival editie
9-11 juli) en wordt
eerd voor de editie
De genomineerden
rder de Amerikaan
list Fred Hersch en
indgenoten gitarist
losenwinkel, drum-
latt Wilson en saxo-
Jason Yarde. Zij
neren met de
e trompettist Bugge
Itoft, de Nederland-
isist Joris Teepe en
t Martijn van Iter-
door Kees Groenenboom
Amsterdam - Gevoel voor rit
me, gevoel voor humor en een
paar goeie laarzen. Dat zijn vol
gens Steve McNicholas de enige
vereisten voor de dansers die
het spektakel 'Stomp' dragen.
De komende maanden wordt er
in acht Nederlandse theaters
weer getapdanst door atletisch
gebouwde mannen op de op
zwepende ritmes die ontlokt
worden aan alles wat maar ge
luid wil maken, van lucifer
doosjes tot bezems.
McNicholas is samen met Luke
Cresswell de bedenker van de
zeer fysieke show, die al tien
jaar onafgebroken te zien is in
New York en ook in Nederland
al vaak heeft getoerd. Blijkbaar
den haag - Michael Brecker
wordt dit jaar- de 'artist in resi
dence' van het North Sea Jazz
Festival in Den Haag. Veel de
tails van de 29ste editie van 's
werelds grootste indoor-mu-
ziekfestival (9 t/m 11 juli) waren
onlangs al via een intemet-
kraakje uitgelekt, maar nog niet
dat de Amerikaanse tenorsaxo
fonist als centrale artiest dagen
lang aan bod komt. Brecker
treedt in Den Haag solo, duo
(met Stian Carstensen van het
Noorse Farmers Market), met
zijn Quartet, Quindectet (15-tal)
en als gastdocent op.
North Sea Jazz, dat in 2006 naar
het Ahoy'-complex in Rotter
dam verhuist, heeft aan zijn
voorlaatste aflevering in het Ne
derlands Congres Centrum een
welhaast duizelingwekkende
keus aan namen verbonden. De
55-jarige Brecker symboliseert
daarbij volgens het organise
rende Mojo Concerts zowel het
heden als het verleden en de
toekomst van de jazz.
Het evenement vertoont deson
danks een paar opvallende hia
ten. Zo komen de bestverdie-
nende vocalistes dit jaar niet
naar Den Haag. Diana Krall, de
nieuwe mevrouw Costello, toert
in juli in de VS. Festivaldirec
teur Theo van den Hoek is wel
iswaar blij met de komst van
ABN Amro als nieuwe, derde
hoofdsponsor, maar hij kent de
grenzen: „Diana Krall speelt de
ze zomer enkel in Perugia, op
het Festival van Umbria. En
Norah Jones is voor ons simpel
weg onbetaalbaar. Datzelfde
geldt ook voor Stevie Wonder
die eenmalig in Finland op
treedt. En mijn persoonlijke fa
voriete, Aretha Franklin, heeft
nog altijd vliegangst."
North Sea profileert zich dit
jaar wel met filmmuziek (Jazz
At The Movies), gitaar geweld
en speciale aandacht voor de
hechte relatie met Zuid-Afrika.
is de formule sterk genoeg om
meer dan een decennium te
blijven boeien. „Er zal in elk ge
val nooit een andere show ko
men onder de vlag van Stomp",
zegt McNicholas daarover. „Al
le nieuwe dingen die we heb
ben bedacht, hebben we er
door de jaren heen al in ge
stopt. Dus we gaan gewoon
door zolang het leuk blijft. Bo
vendien verandert de voorstel
ling ook met elke nieuwe cast.
Iedereen maakt toch weer iets
anders van zijn rol."
McNicholas moet een beetje la
chen om de opmerking dat het
kijken naar een groep mooie
mannen een leuk extraatje is
voor de vrouwelijke toeschou
wers. „Als ze het treffen met de
cast wel. Want we selecteren
echt niet op uiterlijk. We zijn
geen dansgezelschap, waar ie
dereen er perfect hoort uit te
zien. Het is natuurlijk wel zo
dat meedoen aan Stomp een
goede training is. Zes maanden
geleden hebben we iemand
aangenomen voor de show die
nu in Londen staat. Die was
aan de dikke kant toen hij be
gon. Hij zou nu kans maken op
een prijs voor de meeste kwijt
geraakte kilo's. Dus ja, na ver
loop van tijd ziet iedereen die
meedoet er vaak goed uit. Maar
het is geen voorwaarde."
McNicholas, muzikant en ac
teur van huis uit, had er al heel
wat theaterprojecten opzitten
toen hij begin jaren negentig op
de proppen kwam met Stomp.
Dat de show zo'n hoge vlucht
zou nemen had niemand voor
zien. „Je moet ook een beetje
geluk hebben. We kwamen op
het juiste moment. Maar ik ben
er ook van overtuigd dat we het
op dezelfde manier en met
evenveel plezier hadden gedaan
als we niet zoveel succes had
den gehad."
In het Haagse Omniversum is
nu ook de Imaxfilm 'Pulse: a
Stomp odyssey' te zien. Het is
een beeldverslag van een reis
rond de wereld, op zoek naar
het wezen van het ritme. Waar
schijnlijk l'evert het hem finan
cieel weinig of niets op, maar
hij zou het niet graag gemist
hebben. „Alleen al het feit dat
we hebben kunnen werken met
de geweldige Japanse slagwer
kers van Kodo was het waard.
Als er een groep is die ons heeft
geïnspireerd, is die het wel."
Toch was de grootste ontdek
king tijdens hun wereldreis dat
muziek en vooral ritme univer
seel zijn. „De film heeft op veel
mensen een emotioneel effect,
zelfs zo dat ze in tranen de bio
scoop uitkomen. Dat hadden
we nooit verwacht. Maar het
toont voor mij aan dat we on
derhuids allemaal gevoel heb
ben voor muziek en voor ritme.
En zolang we daarmee bezig
zijn, worden we niet meer ge
scheiden door politieke, econo
mische of religieuze verschillen.
Het is een manier om alle vol
ken ter wereld te verenigen. Het
komt misschien over als een
oude hippiegedachte, maar dat
maakt het niet minder waar."
Kilo's afvallen met dansen op het ritme van lucifersdoosjes.
Publiciteitsfoto: GPD
Stomp o.a. t/m 16/5 in de
Schouwburg Amstelveen; 25
t/m 30 mei in Nieuwe Luxor,
Rotterdam.
'Pulse, a Stomp odyssey is nog
t/m vrijdag 15 oktober te zien
in het Omniversum in Den
Cannes - Juryvoorzitter Ouentin Tarantino hield gisteren, bij zijn aankomst op het
vliegveld van Nice, een take-board omhoog om te attenderen op het 57ste Film Festival
van Cannes dat vandaag officieel begint. Boze Franse artiesten zijn overigens ook van
plan van zich te laten horen tijden het festival. Zij willen protesteren tegen plannen
van de regering om te korten op hun kunstenaarsuitkering. Vorig jaar, toen de plannen
net bekend waren gemaakt, gooiden protesterende artiesten het Franse festivalsei
zoen flink overhoop. Het theaterfestival van Avignon moest worden geannuleerd,
evenals een aantal kleinere festivals. De organisatie van het filmfestival in Cannes
overlegt met de artiesten om te kijken hoe zij hun onvrede kunnen uiten zonder het
festival te verstoren. Foto: Reuters/Eric Gaillard
amsterdam/anp - Pluk van de
Petteflet staat centraal tijdens
de Annie M.G. Schmidt-week
van 17 tot en met 23 mei. Als
het goed is staan de boekhan
dels die week vol met Plukmo-
bielen, voertuigjes die school
kinderen hebben geknutseld
voor Pluk. In elke deelnemende
boekhandel is een heuse Pluk-
bokaal te winnen door de deel
nemende scholieren. Pluk is het
middelpunt van de Schmidt-
week omdat uitgeverij Querido
een nieuw album, 'Pluk redt de
dieren', uitbrengt met verhalen
die niet eerder in boekvorm
verschenen.
amsterdam/leiden/anp - Musi
cus Ton Koopman heeft de
Akademiepenning van de Ko
ninklijke Nederlandse Akade-
mie van Wetenschappen gekre
gen. Die onderscheiding is be
doeld voor iemand die zich,
naast zijn gewone werk, heeft
ingezet voor de bloei van de
wetenschap in Nederland. Vol
gens de Akademie doet Koop
man 'gedegen muziekhistorisch
onderzoek naar de manier
waarop muziekwerken oor
spronkelijk werden uitgevoerd
en zorgt er ook voor dat die au
thentieke uitvoering er komt.'
Veelbesproken is zijn Bachcan-
tateproject: in tien jaar tijd
voerde Koopman met zijn Am
sterdam Baroque Orchestra de
meer dan tweehonderd canta
tes van Bach uit, een project dat
ook in zijn geheel op cd ver
schijnt. Koopman is sinds 1 mei
hoogleraar Kunsten aan de
Universiteit Leiden.
VUURPROEF
on
:e
upar
en regio bestaat grote belangstelling voor professionele
Puristische kunstbeoefening. Heilig Vuur volgt stad- en
igenoten die musiceren, zingen, dansen, toneelspelen,
ren of op andere wijze actief zijn. Vandaag: leerlingen
van het Stedelijk Gymnasium in Leiden.
het lokaal zijn al de
elijke liedjes van musi-
Sound of Music te ho
nen is een groepje leer-
inki lard aan het oefenen.
nasiasten hebben nog
paai' dagen om het
Ier de knie te krijgen,
zaterdag en zondag
met de musical op de
in de aula van het Ste-
ymnasium.
e eerste keer dat de
>are school een musical
leren. Regisseuse Ma
ine is de enige volwas-
i zich met het stuk heeft
d. In november begon
de audities. „Er kwa-
geveer 120 leerlingen
•te tot de vijfde klas op
des af. Helaas had ik er
ertig nodig." Het meest
e indruk is zij van
•speelster Emma Le-
rtia mag in de rol krui-
non Maria, die gou-
e van de familie Von
®rdt. „Bij haar auditie
neteen dat zij Maria
'orden. Ze heeft een
hoge aaibaarheidsfactor en
spettert van het toneel af', legt
Couprie haar keuze uit.
'Maria' Emma Lesuis (16) is
duidelijk onder de indruk van
de complimenten van Couprie.
Voor haar rol heeft ze speciaal
zanglessen genomen. Toch
weet ze niet of ze actrice wil
worden. „Ik wil niet naar een
acteeropleiding waar ik een
boom moet spelen. Ik heb al
eerder in een schoolproductie
gespeeld. Ik vind acteren ge
woon heel leuk."
Tijdens de repetitie is het ook
meteen te zien dat Emma hele
maal in haar element is op to
neel. Ze danst en zingt alsof ze
al jaren een musicalster is. On
dertussen komt de 18-jarige
Tomas Blansjaar het lokaal
binnenlopen in een strak pak
met zonnebril. Hij is kapitein
Georg von Trapp. De regisseu
se keurt zijn toneelkleding
goed. Tomas is blij met zijn rol,
maar hij vindt zichzelf geen ta
lent. „Ik kan helemaal niet
goed zingen. Ik heb er veel ple
zier in, maar ik ga later gewoon
De leerlingen van het Stedelijk Gymnasium spelen een eigen versie van de musical 'The Sound of Music'.
rechten studeren."
Hij is één van de weinige jon
gens die meespeelt. Bij de dan
sers zijn de mannen beter ver
tegenwoordigd. „Ik denk dat
meiden meer met musicals
hebben dan jongens", geeft
Tomas als verklaring. Anna-Ve-
ra van Tubergen (17) denkt
daar anders over. „Jongens
duiven niet zo goed. Ik denk
dat ze bang zijn dat ze door
vrienden worden uitgelachen."
De musical is vooral door leer
lingen op poten gèzet, zegt An-
na-Vera trots. Zij is verant
woordelijk voor de choreogra
fie. Videoclips en elf jaar dans
les hebben haar geïnspireerd.
„In totaal hebben we twintig
dansers. Ze doen allemaal hun
best en hebben ook goed mee
geholpen." De mierzoete lied
jes van The Sound of Music
wisselen de dansers af met mo
derne dansen op hiphopmu-
ziek. Met felgekleurde paraplus
oefenen de dansers voor één
van de laatste keren in de gym
zaal.
Maria Couprie heeft de musi
cal voor een gedeelte aange
past. Het nazi-regime komt
meer naar voren dan in de offi
ciële versie. „Het is toch een
gymnasium. Daarom wil ik de
musical een dubbele bodem
meegeven."
Het is niet de eerste keer dat
Couprie een stuk regisseert
voor het Stedelijk Gymnasium.
„Ik heb een paai- toneelstukken
met ze gedaan. Maar een musi
cal is toch iets heel anders. De
combinatie van dans, zang en
acteren is heel moeilijk." In het
dagelijks leven werkt zij met
echte acteurs.
Met leerlingen werken is een
wereld van verschil. „Om de
musical geloofwaardig te hou
den, spelen ze juist niet seri
eus. Ik wil dat ze overdrijven
met het acteren."
tekst: Alette Snijders
foto: Henk Bouwman
Not an
ordinary night
Je hebt van die zangers bij
wie je bij het horen van de
eerste toon al denkt: 'Da's
prettig, da's lekker'. Jim Wa
ke is zo'n zanger. De Ameri
kaan die, vanwege de liefde,
ruim tien jaar geleden naar
Leiden trok heeft een typisch
ruige stem. Een tikkeltje
hees, een tikkeltje schor. Met
scherpe randjes. En als extra
bonus nog lui swingend ook.
Die stem is op zijn tweede in
eigen beheer ppgenomen cd,
'Not an ordinary night' met
zijn band Sleepwalker heel
bepalend. Dat begint al bij
het openingsnummer 'Dark
cafe', waai- Wake heerlijk
jazzy croonend een ontspan
nen melodietje breit. Om
meteen in het daarop vol
gende 'Take me for a ride'
flink te vlammen. Die varia
tie is ook kenmerkend voor
de rest van de cd, die een
mengelmoes laat horen van
blues, jazz, country wes
tern, rock and roll en rhythm
and blues.
Sterkste nummers zijn het
broeierige, traag slepende
'Woozy', met behalve de
kreunende zang van Wake
broeierig Hammond-spel
van Amoud van Buuren en
een schurende saxsolo van
Gerard van Andel, en het af
sluitende 'The greatest show
on earth'.
De hele cd lang maakt de
band duidelijk over de
broodnodige discipline en
vaardigheid te beschikken.
Nergens vliegen de heren uit
de bocht, alle degelijk ge
speelde partijen staan in
dienst van de nummers zelf.
Een uitstekende schijf, kort
om. (HJ)
theater recensie
Susanne Lammers
Voorstelling: Glazen Speelgoed van
Tenessee Williams. Regie: Mark Rietman.
Spel: Anne-Wil Blankers, Astrid van Eek,
Victor Löw en Marcel Hensema. Gezien:
11/5, Schouwburg, Leiden.
De sterkste scènes zijn die
waarin het leven van alledag in
het gezin Wingfield gedemon
streerd wordt. Victor Löw, als
de volwassen zoon op wie het
gezin draait, die als een onver
sneden zenuwenlijder zijn eten
naar binnen propt onder het
opvoedende commentaar van
zijn moeder. Astrid van Eek, als
de kreupele en totaal wereld
vreemde dochter, die alleen aan
haar broer zichzelf durft te la
ten zien. En Anne-Wil Blankers
die tegen de klippen op naar
normaliteit streeft in een volko
men verwoest leven.
Glazen Speelgoed is een korte
episode uit het leven van een
gezin waarvan de vader ge
vlucht is, de zoon goed op weg
te mislukken, de dochter alleen
maar doende met glazen beest
jes en de moeder haar best doet
om iedereen 'voorspoed en ge
luk' te bezorgen. Ze belooft de
zoon zijn vrijheid, als hij een
vrijer voor haar dochter regelt -
en natuurlijk loopt dat niet
goed af.
Meteen bij het begin al van de
voorstelling overvalt je de gela
ten sfeer. Het is maar een klein
verhaaltje dat Williams vertelt,
en dat wordt eigenlijk overvleu
geld door het decor, een hoog
en onherbergzaam apparte
ment. Die omgeving drukt
zwaar op de personages die
eenzelfde illusieloosheid uit
stralen, bij tijd en wijle zelfs uit
schreeuwen. Victor Löw scha
kelt tussen wanhopig boos en
wanhopig onderdanig, Astrid
van Eek (die de zwangere Ange
la Schijf vervangt) verbeeldt het
afwezige en bange meisje als
geestelijk onvolwaardig. De
meeste'kern hebben Anne-Wil
Blankers, die een ouderwetse,
gietijzeren moeder neerzet, en
Marcel Hensema als de jongen
die zichzelf wijsmaakt dat zijn
leven ooit nog een vlucht zal
nemen. De twee dus, die nog
een beetje hoop koesteren.
Maar volwaardige karakters
worden ook zij niet.
Het drama zit van binne#maar
die spanning is niet voelbaar.
De somberheid is te overheer
send, de personages staan ook
te ver van elkaar, de vergeefs
heid ligt er als een te zware de
ken overheen. Het kabbelt. Je
mag geen moment geloven,
meegaan in hun illusies. Glazen
Speelgoed trekt dus aan je
voorbij als achter een glazen
wand.
Amsterdam - De Indiase prins Upindra Singh, een afstammeling
van een rijk en adellijk Indiaas geslacht, gaat in India remakes ma
ken van recente Nederlandse bioscoopfilms. Regisseur Theo van
Gogh vliegt in oktober naar India om een Indiase versie van zijn
film 'Interview' te maken. Verder is de prins met producent Johan
Nijenhuis in onderhandeling over een Indiase 'Costa!' en met
schrijver Ronald Giphart over een Indiase 'Phileine zegt sorry'.
