Daar komt de importbruid
GESPREK VAN DE DAG
Recht op wroeten
menselijk
RonaldoPele en Aniston
dragen olympisch vuur
em"
Amalia bij opa"111
T
oma Zorregui?1
in Buenos Airfc
:a
Afstand in opstand
Turkse journaliste
schrijft boek
over eigen
ervaring
DAGELIJKS LEVEN
"wat Uil kt HET ME HÊEKI-ilK ÉtHTWW IEMAHP TE- HoUOEM
Bijna de helft van de VROUWEN, 45
procent, leest stiekem de SMS'JES in
de telefoon van de partner. Minder
dan eenderde van de mannen maakt
zich hier schuldig aan. Dat blijkt uit
een onderzoek dat het Zwitserse sms-
bedrijf Sicap in Groot-Brittannië
heeft laten uitvoeren. Negen procent
van de Britten heeft wel eens per sms
een partner de bons gegeven. Onder
jongeren tussen de 15 en de 24 is dat
20 procent. Flirten per sms is ook po
pulair: 75 procent van de jongeren
heeft dat wel eens gedaan. Negen
procent van de 65-plussers heeft ook
geflirt per sms. Twee procent van de
ondervraagden zegt wel eens ontslag
te hebben genomen per sms.
De omstreden documentaire
FAHRENHEIT 9/11 van regisseur
MICHAEL MOORE komt wel in
Nederland uit. Distributeur Para-
diso heeft de film, die volgende
week op het filmfestival in Can
nes in première gaat, al aange
kocht. In de film wordt president
Bush in verband gebracht met
enkele prominente Saudi's, on
der wie de familie van Osama bin
Laden. Deze wordt ervan ver
dacht het brein te zijn achter de
aanslagen in de Verenigde Staten
op 11 september 2001. Ook trekt
Moore in de film het optreden
van Bush voorafgaand aan de
aanslagen stevig in twijfel.
Een verzameling memorabilia van JOHN LENNON is door veilinghuis Christie's
GEVEILD voor een bedrag van 225.000 Britse pond (334.000 euro). Een teke
ning in viltstift, een pentekening en een brief met zijn handtekening gingen on
der de hamer voor 25.000 pond. Een lederen riem die Lennon in 1967 en 1968
droeg en een op maat gemaakte Cox Kensington-gitaar die Lennon en George
Harrison gebruikten, brachten allebei 100.000 pond (148.000 euro) op.
Pele. Archieffoto: EPA
De voetballers Ronaldo en Pele, at
leet Carl Lewis en actrice Jennifer
Aniston dragen de olympische
vlam, wanneer die Brazilië en de
Verenigde Staten aandoet. Ronal
do en oud-voetballer Pele, drie
keer wereldkampioen met Brazilië,
dragen de fakkel wanneer die 13
Joachim Graf
Laat iets mechanisch
nooit merken datje
haast hebt
juni in Rio de Janeiro aankomt.
Negenvoudig olympisch kampioen
Carl Lewis voegt zich half juni bij
het gezelschap met de vlam, dat
dan in Noord-Amerika aankomt.
Ook de olympische kampioenen
Gail Devers, Michael Johnson en
Edwin Moses zijn daarbij, evenals
de Australische hardloopster Cathy
Freeman, de actrices Angelina Jolie
en Jennifer Aniston en basketballer
Magie Johnson.
Het olympische vuur legt de lang
ste estafette ooit af. De karavaan
reist langs vijf continenten en doet
voor het eerst Zuid-Amerika en
Afrika aan. In totaal doen 11.000
renners mee aan de internationale
reis, die op 4 juni begint, anp
Partij voor de Dieren geen eendagsvlieg
De tijd van grappen maken - krij
gen we straks een varken of koe in
het parlement? - is allang voorbij.
De Partij voor de Dieren (PvdD) is
een serieuze partij die vindt dat
alle varkens het recht hebben om
te wroeten. Volgens recente pei
lingen zou de PvdD nu goed zijn
voor vijf Kamerzetels en minimaal
een zetel in het Europees parle
ment. De partij kreeg deze week
een tegenslag te venverken.
Schrijver Maarten 't Hart, beoogd
lijstduwer van de PvdD voor de
Europese verkiezingen van 10 ju
ni, werd door de Kiesraad gewei
gerd, omdat hij zich niet kon legi
timeren. Maar minder strijdbaar
is de dierenpartij er niet door ge
worden.
Alsof poes Ufo symbool staat voor
de partij: ze bijt wel eens van zich
af. „Maar wij doen dat uiteraard
niet letterlijk", zegt Jasmijn de
Boo.Onze partij wil op een lega
le manier dingen veranderen. Wij
houden ons verre van dierenacti
visten die onder andere nertsen
laten ontsnappen. Dat is onze stijl
niet."
Jasmijn de Boo (28) uit Breda is
sinds kort officieel voorzitter van
de PvdD Brabant. „Het is de be
doeling dat straks iedere provincie
een eigen afdeling heeft." Natuur
lijk heeft Jasmijn de Boo wat met
dieren. Ze is dierenwelzijnsdes-
kundige en werkt in Utrecht bij
het Nationaal Centrum Alternatie
ven voor Dierproeven waar ze
strategieën ontwikkelt om dier
proeven uit te bannen.
„Vergeleken met andere landen,
hebben de dieren het in Neder
land niet zo slecht", geeft ze on
middellijk toe, „maar ook hier is
nog genoeg te doen. Ons belang
rijkste doel is het dierenwelzijn op
de politieke agenda te zetten."
Dat lijkt steeds beter te lukken. De
partij wordt inmiddels voor vol
aangezien. „We doen mee aan se
rieuze debatten en worden uitge
nodigd voor serieuze program
ma's. Belangrijk, want dan kun
nen we op een goede manier onze
Wroeten moet kunnen. Foto: ANP
boodschap uitdragen. In de poli
tiek zijn dieren te lang onderge
schoven. Zij kunnen niet praten.
Dat doen wij dus."
Vier miljoen Nederlanders zijn lid
van een vereniging of organisatie
die iets te maken heeft met na
tuur, milieu en dieren. De Boo:
„Een geweldig kiezerspotentieel.
Als alle vegetariërs op onze partij
zouden stemmen, zouden we ze
ven Kamerzetels halen. Ik heb het
zelf even aangekeken. Hoe ont
wikkelt deze partij zich? Is het se
rieus? Het antwoord is een vol
mondig ja."
Ze somt moeiteloos een aantal za
ken op die zo snel mogelijk uit de
wereld moeten. De bio-industrie,
het onverdoofd castreren van big
getjes, de lange veetransporten en
ook de visserij moet nodig aange
pakt worden.
Romain van Damme
oorst
iuro
jelgif
De Argentijnse televisie heejar d
teren rechtstreeks verslag het
van de aankomst van prinseen
Maxima, echtgenoot en bal^ ge.'
Amalia in Buenos Aires. Hew he
selijk gezin is daar voor hetihan
lijk, morgen, van Maxima's jgn
vriendin Samantha Deane n
Willem-Alexanders vriend L*
rik van Weideren baron Rerf
in de peperdure country cli*| jj
Martindale ten noorden var J
nos Aires. Voor de in decentf
geboren Amalia is het voorpui,
eerst dat ze op bezoek gaatfcjn
haar Argentijnse grootoude|en 1
ge en Maria Zorreguieta. i m(
Het verblijf van de Oranjes jvan
gentinië is groot nieuws. Di|jpe
cion zette foto's van het prieel
paar op de voorpagina en dfen
verslag van elk uitstapje in i^se
stad. De Argentijnse mediant c
wachten dat het paar later n
naar Patagonië gaat voor eej
zoek aan Maxima's broer .Mg.,,
die daar een café runt. gpd
Om het overzicht te bewaren, ben ik er voor het gemak
altijd maar vanuit gegaan dat afstand een begrip is
dat bestaat uit geografische feitjes. Dus niet. Afstand is
betrekkelijk en nog veel meer dan dat; afstand is ge
voelig. Nederland is voor mij een bindende factor ge
worden, met de coördinaten van mijn verlangen op
hoorderbreedte en mijn geluk op oosterlengte. Een re
latie bindt meer dan je lief is.
De afgelopen weken was ik in Schotland en Frankrijk.
Eigenlijk is dat net of je provincie-hopt in Nederland.
Het is waar, Easyjet werkt ook goed mee en voor je het
weet, zit je alweer ergens anders. De autorit naar Bre-
tagne lijkt een heel eind, maar cruising down the free
way met het verstand op oneindig kan het besef de
fragmenten niet meer onderscheiden en vat samen.
Voorbij Calais zie ik Engeland liggen. Niets lijkt onbe
reikbaar meer, al kunnen de platgewalste flodders be
bloed bont langs de snelweg dat niet meer beamen.
Betrekkelijk dus.
Netzo goed dat het niet zo is dat een onbekende heen
weg dltijd langer duurt dan de inmiddels bekende te
rugweg. En toch.
Liefde behoort tot de uitzonderingen; verkleint niet
maar vergroot zich juist op afstand. Idealiseren gaat
makkelijker naarmate het object van affectie verder
weg is. Ook begrip, medeleven en betrokkenheid zijn
op de één of andere manier makkelijker vol te houden
als het op afstand wordt verwacht. Leed aan de ande
re kant van de wereld kan al snel rekenen op ons me
delijden en gironummer, maar de verwaarloosde sja
cheraar metz'n daklozenkrantje ziet ontwijkende
blikken die samen met volgeladen tassen Albert Heijn
uitsjokken. Vluchtelingen krijgen hulp, zolang ze in
een tentenkamp zitten opgeborgen in eigen land,
maar zodra ze hier illegaal het leven weer een beetje
zin proberen te geven, willen we zo snel mogelijk van
ze af. Afstand is soms heel prettig.
Vandaag niet. Ik heb een missie: De afstand tussen
ons zo snel mogelijk verkleinen. Ik zit nog precies
duizend kilometer bij hem vandaan en dat is dui
zend kilometer te veel. Dat is één miljoen biljoen pi-
cometer te veel. Ik pomp de bloeddruk van de auto op
tot 140 kilometer per uur, de cijfertjes op de teller ver
springen als een solide hartslag, in tegenstelling tot de
mijne, die gelijk met de vinger op de kaart omhoog
oploopt.
Op afstand was mijn liefde weliswaar zo groot dat
het in vaste vorm onze geografische tussenruimte
ruimschoots zou bedekken, maar ik kon er verder
niet veel mee dan het met weinig woorden, veel stil
tes, zacht gelach en een diepe zucht door een tele
foonlijn persen. De vraag is of de momentopname
van een telefoongesprek sterk genoeg is om de onme
telijke verwijdering na het ophangen te compenseren.
Het helpt een beetje. Internet ook.
Ruimte en dus afstand bestaan niet in cyberspace.
Die intieme cyberspace wordt gemaakt door satellie
ten die zweven in de ruimte. De aarde is vanuit daar
zo klein dat de afstand waar ik nu moeite mee heb,
niet eens is waar te nemen. We zijn een bolletje, net
als de maan.
Op die betrekkelijkheid werd ik nog even gewezen.
Een maanverduistering, omdat onze schaduw er pre
cies overheen past. Afstand kan overvallen. Met een
schok besefte ik mijn eigen miezerigheid. De enige
troost was dat hij hier in Nederland dezelfde sterren
zag, waardoor onze verwijdering zich weer enigszins
verkleinde.
Verkleinen of vergroten, op welke schaal dan ook, af
stand is niet langer gewenst. Het is tijd om dat pro
bleem te overbruggen. Graag snel. En dan gaat alles
langzaam. De auto, de plaspauze van de bijrijders,
de zwermen forensen rond de grote steden, de el
kaar inhalende vrachtwagens, het geld tellen bij
de 'péage', de snelheidsbekrompenheid in Ne
derland. Traag als dikke stront een steile
helling op. Eindelijk in Amsterdam, slechts
een paar straten van de Amstel verwijderd,
maar natuurlijk moeten ze juist vandaag
een klassiek concertje op die Amstel hou
den. Weliswaar net afgelopen, maar de
uitgelaten massa verspreidt zich in een
ongecoördineerde warboel. Ik ploeter,
ik duw, ik schreeuw 'personeel', wat in
een café of club nog wel eens wil helpen,
maar het is een meute zonder respect, be
grip of enig ander gevoel voor noodzaak.
Een slot dat niet wil openen, een lift in een
tergende versnellingen dan gaat het ein
delijk snel. Meters, centimeters, millime
ters, nanometers, totdat er geen picometer
meer tussen ons is. In zijn armen, ik ben
waar ik wil zijn. Afstand is oplosbaar.
Laat dat dan alsjeblieft ook zo zijn als ik
misschien ooit op een dag in diezelfde
armen lig en zeg: 'Ik voel een afstand'.
Reageren? Reacties op:
column@hotmail.com
De Turkse journaliste Hulya Cigd-
em was veertien toen ze in Turkije
gekoppeld werd aan Ahmet uit Til
burg. Nu, veertien jaar later, is haar
gevraagd een boek te schrijven
over gearrangeerde huwelijken. In
het najaar verschijnt De Import
bruid, een mengeling van werke
lijkheid en fictie. Het boek zal alles
behalve een pleidooi zijn voor het
importhuwelijk.
Hulya Cigdem (28) klinkt heel re
soluut: het importhuwelijk moet
zo moeilijk mogelijk gemaakt
worden. Haar idee: trouwen mag
pas als de jongste partner 21 jaar
is, omdat het meisje of de jongen
dan meer ruimte heeft om te wei
geren. Over inburgeren is ze kort:
verplicht Nederlands leren op
straffe van korting op een eventu
ele uitkering.
En de liefde dan?
Komt er zelden aan te pas, is haar
oordeel. „Ik ken in mijn omgeving
maar één importhuwelijk dat ge
sloten is uitliefde."
Haar eigen huwelijk?
Haar man Ahmet komt binnen en
hoort de vraag. „Bij ons is de lief
de later gekomen."
Zij: „Niet bij mij. Ik was meteen
verkocht. Hij was een bonus.
Hij: „Het was een verstandshuwe
lijk. Zij trouwde met mij. Ik was
negentien jaar, woonde bij mijn
ouders in Tilburg. Ik vond mezelf
nog te jong om te trouwen, maar
mijn moeder wilde het. Ik had al
twee nichten afgewezen."
Hulya was op papier zestien jaar
en in werkelijkheid vijftien toen ze
trouwde. Zoals de traditie wil, trok
ze in bij haar schoonouders in Til-
Hulya en Ahmet Cigdem op hun bruidsfoto. Foto: GPD
burg. Een jaar later is haar doch
ter geboren. Ze zorgde voor kind,
man, schoonouders en werkte in
een naaiatelier. Haar omgeving
achtte het niet nodig dat ze Ne
derlands leerde: de schoonzussen
waren eerder afgehaakt en von-
Trouwen over de grens
Meer dan negentig procent van de tweede generatie Turken en
Marokkanen trouwt met iemand van eigen afkomst: uit Nederland
of uit het herkomstland. Van de Turkse jonge mannen haalt 71,6
procent hun bruid uit Turkije. Bij de vrouwen is dat 69,1 procent.
Bij Marokkanen is dat 55,7 procent van de mannen en 61,6 procent
van de vrouwen. Ter vergelijking: onder Surinamers trouwt 66 pro
cent met een landgenoot, onder Antillianen 33 procent. De tweede
generatie van deze groepen kiest in meerderheid voor een autoch
tone partner. Bron: Trouwen over de grens, onderzoeksrapport van
2003 van Erna Hooghiemstra.
den het zonde van het geld.
Alleen Ahmet dacht er anders
over, mede om praktische rede
nen. „Ik wilde dat ze Nederlands
leerde. Andere vrouwen nemen
hun man mee naar de dokter. Ik
heb daar geen tijd voor: ik werk
overdag."
Hulya wilde graag: „Ik vond het
verschrikkelijk geen Nederlands te
kunnen. Mijn schoonvader moest
me bij de GGD vertellen dat ik al
les moest uittrekken voor een on
derzoek. Dat was vernederend
voor hem en voor mij. Ik ben ge
stopt met werken in het atelier en
ik ben vijf dagen in de week gaan
studeren."
Zij volgt de deeltijdopleiding jour
nalistiek. De studie ligt nu enkele
maanden stil om het boek te kun
nen schrijven. Is ze een voorbeeld
voor andere Turkse vrouwen?
„Nee, maar ze vinden het wel
knap van mij. Sommige vriendin
nen zouden ook willen studeren
maar durven niet. Hun mannen
zijn bezorgd dat een studie te veel
zal vergen van hun vrouw, die ook
nog taken heeft als echtgenote en
moeder. De vrouw zegt nee, om
dat ze haar man gelukkig wil ma
ken. Ik ben ook zo geweest, om
dat ik dacht dat het de enige ma
nier was om hem gelukkig te ma
ken. Ik ben er achter gekomen dat
ik hem verantwoordelijk maakte
voor mijn geluk."
Hij: „Hulya heeft een voorbeeld
functie."
Zij: „Ik heb de kans gegrepen, ik
heb altijd de wil gehad om te le
ren, al was het bij wijze van ver
zet."
Hij: „Je hebt de moed journalist te
willen worden en een boek te
schrijven."
Zij: „Jij hebt me gedwongen eens
te kijken bij de school. Ik heb
makkelijk praten met jou. De
meeste vrouwen moeten zelf het
initiatief nemen. De jongens moe
ten emanciperen."
Hij: „De meisjes ook. Voor ons
kwam de ommekeer met eegi
Amerikaanse verkoopcursu
ging het over je relatie, over
ontplooiing. We leerden he's
derlandse leven kennen."
Zij: „We zijn nooit in zakenr'
gaan, maar de cursus heeft^ft
ons huwelijk gered. Wij ziji|s
voorbeeld op onszelf gaan
tegen de traditionele verwaL
gen ingegaan. Door de curs
we beiden erg veranderd."
Hij: „We zijn in de Turkse gg
meenschap het meeste bes)g
stel in de buurt."
Hulya zal brokjes van eigeifr
dervaren in haar boek gebrT
maar ook de geschiedenissL
Haar vriendinnen en kenni||
het boek vertelt een persoo|a
verhaal van een importhuvi^
Daarbij lopen fantasie en vL
lijkheid door elkaar. „Het eL
klopt niet met mijn eigen v<
haal'verklapt ze. j
Joke Knoop -