REGIO
Straatkrantverkoper vaak religieuze Afrikaan
Burengerucht in Dochamps
Uk ben echt niet te band sofuja
^gelijken met Boris tertijd een cd
VRIJDAG 7 MEI 2004
NAVRAAG
Nog altijd geen
Leidse editie
Een echt Leidse editie is
nooit tot stand geko
men. Vorig jaar leek het
even zo ver dat het
Straatmagazine Leiden
volledig zou worden ge
vuld met verhalen uit
stad en omgeving. Het
eerste nummer was al
klaar, maar werd op het
laatste moment, om on
duidelijke redenen, toch
niet uitgebracht. Dus
blijft het blad ook voor
lopig nog even de lande
lijke editie van het
Straatmagazine Rotter
dam.
Het sluit naadloos aan
bij de geschiedenis van
het Leidse tijdschrift,
dat werd opgezet om
dak- en thuislozen en
gebruikers de kans te
bieden een inkomen te
verdienen. Omdat het
uitgeven van een eigen
straatkrant financieel
niet mogelijk was, sloot
de speciaal opgerichte
Stichting zich in 1999
aan bij het Rotterdamse
blad. Aanvankelijk lagen
daarin acht pagina's
Leids nieuws, maar om
dat Rotterdam vond dat
hier te weinig exempla
ren werden verkocht
(rond de 6.000), werd
Leiden al na acht edities
voor de keus gesteld om
te stoppen, of over te
schakelen op de lande
lijke editie van het Rot
terdamse magazine.
Die editie wordt nog
steeds verkocht in stad
en omgeving, ook nu
het magazine sinds vo
rig jaar januari is over
genomen door de
Buurtwerkmaatschappij
Leiden aan de Middel-
stegracht. Dat koopt het
blad in Rotterdam in en
verkoopt het vervolgens
voor 90 cent door aan
de verkopers, die het
voor de vastgestelde
prijs van 1,50 euro aan
de man proberen te
brengen. Het verschil is
voor de verkoper. Het
bedrag dat de Buurt
werkmaatschappij er
zelf aan overhoudt,
wordt besteed aan pro
jecten voor dak- en
thuislozen,
Anno 2004 verschijnen,
verdeeld over het land,
negen straat- of daklo
zenkranten, met opla
gen van 5.000 tot 60.000
exemplaren per maand.
In Leiden en omgeving
worden per vier weken
rond de 13.000 exem
plaren verkocht. New
York was in 1989 de eer
ste stad met een daklo
zenkrant. Twee jaar later
werd het concept geïn
troduceerd in Europa,
met de oprichting van
The Big Issue in Enge
land. Utrecht was in
1994 de eerste Neder
landse stad met een
straatkrant, die nu in
steden als Amsterdam,
Den Haag, Rotterdam
en Leiden niet meer weg
te denken is uit het
straatbeeld.
TUSSEN PEN EN PAN
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg
directiehdcuz@hdc.nl
ofdredacteur: Jan Geert Majoor
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postbus 54,2300 AB Leiden.
rax 071-5 356415
:ie fax 071-5 356 325
richten fax 023-5 '5° 567
WEVERKOOP
ües m.b.t.:
!2-68i 3661
d goed: 023-5150 543
:°75-68i 3677
etailhandel: 071-5 356 300
ureaus kunnen contact opnemen
6813636
WICE
11 (gratis)
- 5'968oo
tbetaling (acceptgiro)
(alleen aut. ine.)
p/j €216,90
die ons een machtiging verstrekken
afschrijven van het
ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072 - 5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za: 08.00-13.00 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Mijn leven is niet saai. Vijf kinderen (Fré, Marc, Sam,
Fleur, Olivier) in de leeftijd van 12 tot 22 jaar en mijn
man (Theo) zorgen voor veel leven in de brouwerij. Vier
dagen in de week ga ik naar de redactie van deze krant.
Of ik trek op zoek naar nieuws en achtergrondverhalen
de regio in. Een ingewikkeld bestaan? In 'Tussen pen en
pan' bericht ik er wekelijks over.
Geen werk, maar vakan
tie. We wonen deze week
tijdelijk naast de familie
Trullemans in het Belgi
sche Dochamps. Rue de
la Gare 9 om precies te
zijn. Ze doen iets in meu
bels en zijn ons absoluut
niet tot last. Over onze
uitgebreide familie, ne
gen volwassenen en elf
kinderen in de leeftijd
van 13 tot 18 jaar, heb
ben ze ook nog niet echt
geklaagd, hoewel ze daar
alle aanleiding voor heb
ben. Het altijd zo rustige
dorpje met een paar hui
zen en een kerk krijgt van
de ene op de andere dag
te maken met burenge
rucht.
Het is ons nog niet dui
delijk of ze dat leuk vin
den. Omdat ze nog
steeds driemaal per dag
groeten, nemen we aan
dat ze wel iets zien in de
charme van onze gezelli
ge kinderen. Binnen een
uur na aankomst hebben
de Nederlandse tieners
met veel enthousiasme
en creativiteit de loop
van het eeuwenoude ri
viertje dat bijna langs on
ze voordeur stroomt, ver
legd. Onze wilde tuin, ze
ker drie voetbalvelden
groot, grenst aan een
prachtige, beboste heu
vel. Juist, waar speelt ons
elftal voetbal? Op het
grasveldje tussen de twee
huizen. Na drie uur spe
len is met veel gevoel
voor richting de buiten
lamp er afgeschoten. Een
heftige preek van één van
de vier vaders maakt tij
delijk veel indruk. Het
speelterrein wordt ver
legd naar het binnenste
van de heuvel.
Nu hebben wij uren rust,
genieten van de buiten
lucht, drinken wijn en
bespreken onze moe
ders. Onze zorgzame
moeders, waar vooral de
mannen, tot ons grote
plezier, veel van hebben
overgenomen. Daar
plukken wij vi ouwen nu
de vruchten van. Het met
zorg aangeschafte ever
zwijn uit de regio, wordt
volgens traditioneel re
cept door hen met peren,
bessen en heel veel krui
den gestoofd. De geuren
prikkelen zelfs de neus
van de eigenaresse van
ons huis, die een eindje
verderop woont en even
de douchekop komt ver
vangen, die er bij de was
beurt van Sam toevallig is
afgespoten. Ook zij heeft
mededogen met ons bij
zondere familieleven. De
gesneuvelde buitenlamp
wordt daarom niet van
de borg afgetrokken, zegt
ze. Een zucht van ver
lichting trekt door het
volwassenenkamp. De
Belgen zijn immers niet
dom. Ze noemen zo'n
week dat Nederland vrij
is, zonder problemen
hoogseizoen. Ook hier
verdriedubbelt dan de
huur. Maar goed daar
heb je dan wel wat voor.
Vier badkamers op 24
bedden. Veertig stoelen
op vier binnen- en bui
tentafels.
Als uit het prachtige don
kere bos met een oude
spoorlijn, en wederom
een kronkelend riviertje,
het elftal bemodderd en
afgemat de heuvel afrolt,
staan de houten tafels
gedekt aan de rand van
de tuin in de laatste
glimp van de zon. De -
kinderen merken deze
bijzondere schoonheid
op. Wij knuffelen ze en
maken veel kiekjes. Zo'n
Italiaans eettafereel wil je
toch allemaal in je foto
boek voor later?
Elke avond praten we
over de dag van morgen.
Omdat het niet regent,
de zon steeds uit de he
mel kan worden gekeken,
is de grond rond ons huis
en de heuvel interessant
genoeg voor alle partijen.
We hebben de eerste da
gen geen hoogstaande
wensen. Rust en vrijheid
is een groot goed voor
vrienden uit de randstad,
die zich tijdelijk hebben
verenigd onder één dak.
Degenen die het eerste
op zijn, rijden de kron
kelweg af naar La Roche
voor geurend brood en
Ardenner ham. De twee
de groep zorgt voor koffie
en thee. De ochtenden
zijn op deze manier aan
genaam.
Een fikse wandeling na
een stevig ontbijt geeft de
illusie dat je ook nog iets
aan de strakheid van je
lichaam doet. Mijn pun-
tendieet is met onze ko
kende mannen niet meer
te handhaven. Alles
smaakt voortreffelijk. Fo
rel spartelt in Chouffe -
een zuiver streekbier dat
in de plaatselijke kroeg
ook op de tap zit - en de
boeuf Bourgignon wen
telt zich in rode wijn.
Zo op vakantie lijken er
geen problemen te zijn.
De jongsten gaan met ka
tapulten en zelfgemaakte
pijl en boog op jacht en
komen terug met teken.
De pubers doen op ge
zette tijden mee, maar
nemen ook rust om te
risken, te monopoliën of
een boek te lezen. En de
vijftigers spreken met el
kaar over vroeger. Ze
stralen daarbij de arro
gantie uit dat toen alles
veel beter was. Bij het
zenden van deze column
naar de krant, gister
avond laat, duiken na
tuurlijk bij zo'n digibeet
als ik de nodige proble
men op, waar met be
hulp van een paar des
kundige kinderen wel uit
te komen valt. Inder
daad, woeger kon dit
niet. Heeft elke tijd niet
zijn charme?
Saskia Stoelinga
Reageren? s.stoelinga@hdc.nl
hij zaterdag de finale van Idols won, heeft Boris meteen ken-
i^nen maken met het keiharde muziekwereldje. Boris speelde
t .J 1 eerder in de
1..1 tï y en heeft toen-
I- opgenomen.
Revu sloot een deal met Gino Taihuttu, gitarist van Sofuja,
cocht woensdag de cd, samen met het tijdschrift. Nieuwe Revu
l;g uitverkocht en Boris gaat naar de rechtbank. JOKE IN 'T
vrijdag winnares van talentenjacht L'eidols is niet bang dat zo-
c haar gebeurt. „Ik heb een keer één nummer ingezongen. Ik
niemand dat wil horen."
t de kans dat dit nummer ook in eens opduikt?
riend van mij wilde meedoen met het nationale songfestival
üiar. Net als
rouwens. Ons
er heette
1, ir grenzen' en
j;het in. Boris
naar de voor-
Wij niet. Ons
er was ook
ial niet goed
Heel knullig,
oris vind ik
I sneu dat er
is uitgeko-
1 oordat zijn
n de winkel
vind het wel
ndieTaihut-
n jouw als
ook een hype
an?
niet echt. Ik
itst bij de kap-
niemand her
mij. Terwijl er toch mensen de krant lazen waar een grote
n mij instond. Ik vind het niet erg hoor. Ik krijg vooral leuke
s van mensen die ik al ken."
j binnenkort met een single?
it zeker een single van mij komen. Dat was namelijk de
Wanneer weet ik helaas nog niet. Ik weet ook nog niet wat
ngle het wordt. Ik heb een hele brede muzieksmaak."
e bij de Leidse variant, net als bij Idols, een contract on-
enen?
b geen contract onder mijn neus geschoven gekregen. Ik
il mailcontact met de mensen die mij verder moeten hei-
zie wel wat er gebeurt. Ik wil wel blijven zingen. Optreden
ook leuk. Ik vond het heel leuk om met L'eidols mee te
naar met Boris ben ik echt niet te vergelijken."
(lette Snijders foto: Juan Vrijdag
UIT DE ARCHIEVEN
1979, maandag 7 mei
Massa's mensen, krioelend tussen de her en der opgesta-
maar vaak ook netjes naast elkaar geordende rommel, zorg-
itermiddag in een rokerige en naar patat geurende Ton Men-
I voor een sfeer die misschien wel passend is bij een rommel-
Foto: archief Leidsch Dagblad
1 in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
|ng 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zivart wit) over te maken op
lummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiatc b.v. Postbus 507, 2003 PA
irlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
latsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
eveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
1954, Vrijdag 7 Mei
I0UT - Zoals wij in een kort commentaar op het in de jongste
raaHorinci te Voorhout uitgebroken bestuursconflict reeds we-
deze gemeente thans stuurloos te worden. Ter beperking
welke dit conflict zou kunnen toebrengen aan de ge
wordt achter de schermen hard gewerkt om uit
mpasse te geraken. De impasse die onvermijdelijk was,
breuk tussen Raad en wethouders enerzijds en de bur-
lerzijds na de afkeuring van het bouwbeleid en een reeks
en die tot eerste consequentie had, dat de burgemees-
het plaatselijke verenigingsleven terugtrok, daar hij meen-
functies niet te kunnen blijven vervullen, waar de bevolking
over zijn beleid en persoon had uitgesproken,
om uit de impasse te geraken, biedt evenwel slechts een
aantal mogelijkheden, waarbij men feitelijk alleen de keuze
'buigen' en 'barsten.' Het ziet er niet naar uit dat 'buigen'
oplossing zal zijn.
Het werd bijna vijfjaar geleden geïntroduceerd met een drieledig doel. Het Straat
magazine Leiden, dat voor het eerst uitkwam in augustus 1999, moest lokale dak- en
thuislozen een zinvolle dagbesteding geven, wat extra inkomsten bezorgen en zou
ze een opstapje bieden voor een kansrijker terugkeer in de maatschappij. Bij de na
dering van het eerste lustrum van de vierwekelijks verschijnende straatkrant worden
de vaste verkooppunten in de stad veelvuldig bezet door buitenlanders: Afrikanen
en dan vooral Liberianen. Ze zijn veelal 'in de Heer' en getuigen daar blijmoedig van,
in hun houding en in nadere gesprekken. Nooit zo vaak het 'God bless you' gehoord
als de afgelopen dagen. Toch rust er geen zegen op dit verhaal. Bijna niemand wil op
de foto en sommigen willen hun echte naam niet zeggen.
Het is de laatste maanden een repete
rend tafereel. Elke keer als de nieuwe
straatkrant uit Rotterdam arriveert,
wordt in een ruimte van 'uitgever'
Buurtwerkmaatschappij Leiden aan de
Middelstegracht een vergadering voor
de verkopers gehouden. Mannen en
vrouwen uit andere werelddelen die
het verse Magazine komen inkopen, la
ten die bijeenkomsten links liggen.
Maar de meeste ingeschreven Afrika
nen schuiven trouw aan bij de 'mee
ting', uitgeschreven door een man die
door het leven gaat met dezelfde voor
als achternaam: Johnson Johnson.
De voormalige soldaat uit het lang door
een burgeroorlog verscheurde Liberia
(„Ik diende eerst in het regeringsleger
en daarna bij de rebellen.") is al acht
jaar in Nederland. Hij was, naar eigen
zeggen, de eerste zwarte man die de
krant in Leiden verkocht en is 'daar
door' een soort natuurlijke leider ge
worden. Zo gedraagt hij zich ook. De
veertiger houdt tijdens het samenzijn
een praatje over respect. „Respect voor
de mensen aan wie we verkopen, res
pect voor de normen en waarden van
dit land en respect voor elkaar. We
moeten onderling niet zeuren over de
plaatsen waar we willen staan, maar
ons goed gedragen, zodat voorbijgan
gers niet gaan neerkijken op de straat
krantverkopers. Dat zijn ook mensen
die respect verdienen."
Johnson, die in Nederland een vriendin
en twee kinderen heeft, maar bij kame
raden zegt te wonen, gaat bij de sa
menkomsten ook voor in gebed. Hij
verkondigt 'de boodschap van Jezus'
als lid van het kerkgenootschap 'Fel
lowship International Ministry1, dat el
ke zondag bijeenkomt in een ruimte
aan de Middelstegracht, sinds hij vier
jaar geleden het licht zag. „Ik was hier
in Nederland aan de drugs verslaafd
geraakt, maar daar ben ik nu vanaf',
zegt hij. „Ik ben opnieuw geboren toen
iemand me een flyer gaf met de tekst
Jesus loves you en ik daarover na ging
denken. Sindsdien is mijn leven nooit
meer hetzelfde geweest."
Hij verkoopt weliswaar nog altijd
straatkranten, maar nu niet meer al
leen voor het geld maar ook om zoveel
mogelijk mensen te ontmoeten aan wie
hij nadien eventueel zijn boodschap
kan overbrengen. „Ik heb een plaats
bij het Centraal Station, maar
ik ga tegenwoordig overal
heen. Naar Noordwijk,
Lisse, Sassenheim, Lei-
muiden."
Al die gemeenten behoren tot het
bied dat de verkopers van het Straat
magazine Leiden bestrijken. Zij ver
kopen de krant niet alleen aan de in
gang van supermarkten en warenhui
zen in de stad, maar ook in de wijde
omgeving. Tot in Boskoop en Bode
graven aan toe, zoals blijkt uit de me
dedeling van de Poolse verkoper An
drei Dreda (39). Op zoek naar werk
dat hij noch in Polen, noch in Neder
land kan vinden -„Daar zou ik hier
nog twee jaar op moeten wachten" -
is hij gestrand in Leiden. Hij 'loopt'
met de straatkrant om het geld te ver
dienen voor een overtocht naar En
geland of Ierland. „Daar kan ik wel
legaal kan beginnen als bouwvakker,
chauffeur, of wat dan ook. Dat wil ik
zo snel mogelijk gaan doen, vandaar
dat ik zoveel mogelijk magazines pro
beer te verkopen. Maar in Leiden en
naaste omgeving kan ik daarmee niet
terecht, omdat er al veel te veel verko
pers zijn.
Precies 314 mannen en vrouwen staan
als zodanig ingeschreven bij de Buurt
werkmaatschappij, die het project in
januari 2003 heeft overgenomen van de
Stichting Straatmagazine Leiden.
Hooguit twintig procent daarvan is Ne
derlander en voldoet aan het oorspron
kelijke 'profiel' van de verkopers. Vol-
gens vijfjaar geleden vastgestelde cri
teria zouden dat dak- en thuislozen
zijn, bewoners van het Sociaal Pen
sion (aan de Haagweg), passanten
van het Slaaphuis en cliënten van het
Dienstencentrum van Stichting De
Binnenvest. „Maar die mensen laten
zich hier soms weken achter elkaar
niet zien en komen alleen kranten
halen als ze geld nodig hebben", zegt
operationeel coach Simone Régouw
van de Buurtwerkmaatschappij.
Zij voert het woord bij afwezigheid van
Jan Co Meijer, de man die vanaf dag
één bij het Leidse Straatmagazine be
trokken was, maar nu herstelt van een
ziekte. In een interview van een paar
jaar geleden zei Meijer al dat het heel
moeilijk was om personen uit de doel
groep te vinden en dat er een groot ver
loop was. Vermoedelijk omdat dak- en
thuislozen in Leiden niet alleen een ba
sisuitkering maar ook een vergoeding
voor de woonlasten krijgen, giste hij
toen naar de redenen van de wegblij
vers. Ook met het feit dat ze soms
genegeerd worden en met opmer
kingen als 'Ga werken voor je geld'
zouden zij moeite hebben. De Pool
Dreda kan dat begrijpen. „Ik zou
ook liever wat anders doen, want
dit vind ik te veel op bedelen lij-
Een Straatkrantverkoper probeert het
ken." De meeste Afrikaanse verkopers
'kunnen' in Nederland niets anders
dpen en moeten wel elke dag gaan
staan om aan geld te komen. Zij vor
men tegenwoordig dan ook de harde
kem van het verkopersbestand.
Het stoort de Iraniër die bij de ingang
van V&D aan de Aalmarkt het Straat
magazine staat te verkopen: „Ze zijn li
chamelijk en geestelijk gezond en zou
den wat meer moeten doen met hun
leven", vindt de 55-jarige, die zegt een
'politieke en religieuze' vluchteling te
zijn, die ook in Leiden niet veilig is. Om
die reden wil hij zijn echte naam niet
geven („noem me maar Bahman.") en
zegt hij niet op alle vragen te kunnen
antwoorden. Hij wil wel kwijt dat hij al
elf jaar in Nederland is en in een hotel
in de omgeving heeft gewerkt waar hij
weg moest omdat hij te gestresst was.
Nu wil hij nog wel graag aan de slag,
maar vormt zijn leeftijd
een belemmering.
Vandaar dat hij de
straatkrant is
gaan verko
pen. Niet
voor zich
zelf - „want
ik kom er
wel met
mijn zak
maar „voor een Iraanse organisatie van
gehandicapten." De naam daarvan
'kan' hij niet noemen. Zoals hij ook
niet kan zeggen hoe de Iraanse opposi
tiepartij in ballingschap heet waar hij
lid van is en die „een ideologische
strijd voert met de ayatollahs die alle
maal hetzelfde zijn."
Bahman zegt zijn leven volledig in
dienst te stellen van de politiek en zijn
godsdienst, een 8.500 jaar oude Iraanse
religie (Zartushty genaamd), met een
god Mazda van wie de mens tenslotte
deel zou worden.
Het geloof speelt ook een grote rol in
het leven van veel Afrikaanse verkopers
van de straatkrant, die 'toevallig' een
paar van de meest gewilde plekken in
de stad bezetten. Voor Hoogvliet aan
het Levendaal bivakkeert Promise Mo
ses, een 25-jarige Nigeriaan, die be
paald schichtig reageert op vragen. Bij
de Aldi aan de Raamsteeg zwaait de Li
beriaan Samuel Quadiry (41, vroeger
mode-ontwerper) naar de klanten met
de Magazines, die zijn broer voor hem
heeft opgehaald en bij de ingang van
Albert Heijn op het Bevrijdingsplein
staat zijn landgenoot Paul Fofano (36,
ex-diamanthandelaar). Breedlachend
en altijd blij, maar eigenlijk streeft het
verkoopverhaal via hen het doel inmid
dels goeddeels voorbij.
Paul de Tombe
blad aan de man te brengen in Leiden. Foto: Hielco Kuipers