Donner ziet basis
persvrijheid slijten
MEDIA
De beladen Spelen van 1936
Luisteraar Classic FM heeft geen bagage nodig
John de Mol gaat niet golfen
Almere Vandaag doorstaat eerste jaar
NOS herdenkt op
Dam en in Venlo
Hilversum - NOS Actueel doet
vanavond traditiegetrouw
rechtstreeks verslag op televisie
van de herdenkingsbijeenkomst
in de Amsterdamse Nieuwe
Kerk en de nationale herden
king op de Dam in Amsterdam.
Geert Mak houdt de jaarlijkse
voordracht, getiteld Voorbij de
blanco spaties'. Jana Beranové,
vluchteling van Tsjechische af
komst, draagt het gedicht 'In
vredesnaam' voor. Na afloop
wordt dit jaar geschakeld naar
de herdenking bij het oorlogs
monument in het Rozarium in
de binnenstad van Venlo.
Life Begins
bij de VARA
Hilversum - De VARA heeft de
succesvolle Britse tv-reeks Life
Begins aangekocht. Deze dra
maserie, met Caroline Quentin
in de hoofdrol, is van de makers
van de serie Cold Feet, die de
VARA vanaf 14 juni herhaalt.
Waar het in Cold Feet ging om
zes dertigers, concentreert Life
Begins zich met name rond één
personage: de bijna 40-jarige
Maggie. Ze denkt het helemaal
voor elkaar te hebben tot echt
genoot Phil haar en hun beide
kinderen verlaat.
dinsdag 4 mei 2004
amsterdam/anp - Door de
moordende concurrentie tussen
diverse media gaat de kwaliteit
van de berichtgeving in Neder
land achteruit. Het gevolg hier
van is dat de basis voor de pers
vrijheid steeds verder erodeert.
Dat heeft minister Donner (Justi
tie) gisteren in Amsterdam ge
zegd tijdens een congres.
Volgens de bewindsman rich
ten onjuiste verhalen in de me
dia veel schade in de maat
schappij aan. „Daarbij gaat het
niet alleen om schade in geld,
maar vooral ook in achter
docht, door onnodige geschil
len in de samenleving, waar
door de solidariteit verzwakt.
Daardoor groeien angst en on
zekerheid en wordt sturing
door de overheid moeilijker."
Donner wil dat media-organi
saties zelf maatregelen treffen
om zorgvuldiger met hun maat
schappelijke verantwoordelijk
heid om te gaan. „Ik besef:
emotie, ruzie, schrille verhalen
over de gevaren van criminali
teit en terrorisme, en het voort
durend aan de kaak stellen van
het onvermogen van overhe
den, het verkoopt lekker en het
gaat erin als koek. Maar als
angst en achterdocht zich vast
zetten in de samenleving en het
beleid gaan beheersen, zullen
vrijheden het eerste slachtoffer
zijn." De CDA'er erkende dat
de pers een waakhond van de
democratie is, maar voegde
daaraan toe dat een waakhond
niet te vaak loos alarm moet ge
ven, want dan heeft hij geen
functie.
„Bij iedere andere tak van be
drijvigheid waar de producten
zo belangrijk zijn voor de sa
menleving en het gevaar van
verlies van kwaliteit zo groot,
zou de wetgever allang hebben
ingegrepen. Persvrijheid verzet
zich daartegen, maar daarmee
valt die taak toe aan de pers
zelf." Enige tijd geleden was
voor Donner zelf veel aandacht
in de media, toen hij kritiek had
op de manier waarop satire
werd bedreven, vooral richting
het koninklijk huis. „Ik besef
dat deze opmerkingen over de
pers mij vermoedelijk weer op
veel vermaningen komen te
staan in de columns. De vorige
keer schreven de kranten dat ik
tegen parodie zou zijn. Voorko
men moet worden dat het-
nieuws een parodie wordt."
Hilversum - „Het publiek was
net een beest. Ruim honderd
duizend mensen stonden in het
stadion met de rechterarm om
hoog en riepen 'Sieg Heil'. Daar
werd je echt bang van." De
opening van de Olympische
Spelen van 1936 in Berlijn staat
in het geheugen van Jaap van
der Poll gegrift. Hij was een van
de 128 Nederlandse deelnemers
van deze zogenaamde 'Hitier
Spelen' en kijkt in de documen
taire Naar eer en geweten sa
men met elf oud-afgevaardig
den terug op de morele keuzes
waar ze toen voor stonden.
'Naar eer en geweten' is de eer
ste van drie documentaires van
NOS Studio Sport die de ko
mende weken op dinsdag wor
den uitgezonden. NOS-verslag-
gever Kees Jongkind nodigde de
twaalf oud-sporters uit voor
een reünie in het Olympisch
stadion van Amsterdam, waar
ze nog eenmaal terugblikken.
Het werd een indrukwekkende
film met vele oude beelden.
Maar de film gaat vooral over
de morele keuzes: ga je wel of
niet naar de Olympische Spe
len? En later: ben je voor of te
gen het Duitse regime? Jong
kind: „Het belangrijkste voor
ons was dat we geen oordeel
wilden vellen, want achteraf is
het altijd makkelijk praten."
Een van de weinige Nederland
se sporters die weigerde mee te
doen was Ben Bril, een joodse
bokser, negenvoudig Neder
lands kampioen en beoogd me
daillewinnaar. Hij was in 1935
op bezoek bij een boksclub in
Berlijn en vertelt op archief
beelden uit 1980 hoe hij per
soonlijk de discriminatie van de
De twaalf veteranen van de Spelen van 1936 in het Amsterdamse
Olympisch Stadion. Foto: GPD/NOS/Hans Heus
joden ondervond, en besloot
niet af te reizen.
Uiteindelijk gingen 128 Neder
landse atleten dus wel. Speer
werper Jaap van der Poll: „We
gingen onder het mom: sport
verbroedert." Zwemster Rie
Mastenbroek, wier prestaties -
drie gouden medailles en een
zilveren - altijd zijn onderge
sneeuwd door deze beruchte
Spelen, overleed vorig jaar nét
na de opnames. Zij was het
meest uitgesproken. „Wat wis
ten wij er nou van toen? Daar
komt bij, ik was 17."
Als er echter één ding uit de do
cumentaire blijkt is het wel dat
Hitier de Spelen gebruikte als
propaganda voor zijn idealen.
Sport en politiek waren niet ge
scheiden. Dit kwam al naar vo
ren tijdens de opening. De
Olympische groet en de Hitler
groet waren bijna identiek. Bij
de Olympische groet werd de
arm horizontaal gestrekt. Deze
groet is na 1936 afgeschaft.
Menig land wilde hier niet aan
meedoen, maar er moest toch
worden gegroet voor de eretri
bune met daarop onder ande
ren Adolf Hilter. De Amerika
nen namen hun hoed af en
hielden die voor hun hart. In
het Nederlandse kamp was er
onenigheid. De een nam zijn
pet af, de ander niet. De landen
die nietsvermoedend de Olym
pische groet brachten werden
enthousiast toegeschreeuwd
door de Duitsers.
Indrukwekkende beelden zijn
er ook, gemaakt door de roeiers
Ernst de Jonge en Karei Harde
man. Nadat zij waren uitge
schakeld maakten ze privé-
filmopnamen van de latere
wedstrijden om van hun tegen
standers te leren. Vanaf het dak
aan de oever van de roeibaan,
waai- ook de cameraploegen
stonden, wordt de impact van
Hitier griezelig duidelijk.
Door de documentaire heen lo
pen twee tegengestelde lijnen.
De roeier Ernst de Jonge, die als
latere verzetsheld stierf, en de
hardloper en latere NSB'er
Tinus Osendarp. Hij was be
trokken bij diverse arrestaties
van verzetsmensen die vervol
gens werden omgebracht.
Atlete Ali de Vries zorgt voor
een van de mooiste fragmen
ten. Ze vertelt over haar ont
moeting met Osendarp een
aantal jaar geleden. „Hij kwam
naar me toe en vroeg of hij me
een hand mocht geven." Na
lang aarzelen bevestigt ze de
verslaggever dat ze de hardlo
per inderdaad de hand heeft
geschud. Verontschuldigend
kijkt ze langs de camera naar
Jongkind: „Vind je dat erg?"
Roy Timmerman
Studio Sport document: Naar
eer en geweten, NOS, Nederland
2,23.02 uur
Tv-producent Eridemol moet het
vanaf deze week helemaal stel
len zonder zijn naamgevers. Te
levisiemaker John de Mol (49)
vertrok met ingang van zaterdag
officieel bij Endemol, het wereld
wijde opererende concern dat hij
in 1994 met Joop van den Ende
oprichtte. Van den Ende stapte al
eerder uit het bedrijf. Van hem
bleven we horen, van De Mol zé
ker ook, zegt de tv-wereld.
door Martijn Kamans
Amsterdam - Volgens vakgeno
ten is het vertrek van De Mol
een fikse aderlating voor het
bedrijf, maar niet voor de tv-in-
dustrie. „John wil niet alleen
maar golfen. Het staat voor mij
als een paal boven water dat hij
terugkomt", zegt SBS-topman
Bart in 't Hout. Wat De Mol
precies gaat doen is de collega
producenten en zenderbazen
nog niet duidelijk. „Een van
zijn vele kwaliteiten is dat hij
heel goed z'n kop kan houden.
Daarom moeten we nog even
afwachten wat hij in zijn schild
voert", zegt In 't Hout.
Directeur Frank de Jonge van
IdtV heeft ook geduld. „Ieder
een in onze branche denkt te
weten wat de man gaat doen,
maar alleen De Mol zelfweet
dat. Hij gaat doen waar hij zin
in heeft, en dan merken we het
wel." De tv-icoon gaat een be
staande zender kopen, een
nieuw productiebedrijf begin
nen of opnieuw een sportzen
der - na het debacle met Sport7
- opzetten. De verhalen zijn
niet van de lucht, maar geïnte
resseerden moeten wachten tot
het nieuwe jaar.
De Mol sprak namelijk met de
nieuwe eigenaar van Endemol
af dat hij tot 2005 geen concur
rerende activiteiten mag ont
plooien. Het Spaanse Telefoni
ca bedong dat ook bij Joop van
den Ende. De laatste noemt zijn
beslissing om destijds met De
Mol in zee te gaan 'het allerbe
langrijkste telefoontje in zijn
carrière als tv-producent'. In
het bedrijfsblad van Endemol
John de Mol. Foto: ANP/Kippa
stelt hij De Mol voor om 'bin
nenkort maar weer eens te bel
len'.
„Ik weet zeker dat hij ergens
weer in de branche opduikt",
denkt Fons van Westerloo, di
recteur van de HMG (RTL4/5
en Yorin). Volgens hem heeft
De Mol een grote ambitie om
na het produceren voor zen
ders zelf een zender te bestie
ren. „Dat het mis ging met
Sport7, waarin Endemol een
belang had, zit hem niet lek
ker." Al eerder wilde Endemol
samen met Veronica een nieuw
commercieel tv-station begin
nen, maar daar stak de Europe
se Commissie toen een stokje
voor.
Van Westerloo noemt De Mol
'een zeer creatieve zakenman'
die in relatief korte tijd een 'tent
van wereldformaat' uit de
grond stampte. Endemol heeft
wereldwijd 22 vestigingen, en
verkoopt talloze tv-formats aan
diverse landen. Vakgenoten be
schouwen hem als de uitvinder
van het reality-genre, met Big
Brother als het meest in het oog
springende voorbeeld. Big Bro-
Ne
Go*
tue
NC
ther (BB) is een formule die)Ne
Mol zelf heeft bedacht. Gei
Niet alleen op televisie, maajSpi
ook multimediaal was het e»De
voltreffer. Fans konden hetlRa
huis bijvoorbeeld via intemiNC
dag en nacht in de gaten hoi Do
den. Door deze aanpak wercNC
Endemol interessant voor hl NC
Spaanse telecomconcem TgOp
fónica. In maart 2000, op he Ma
hoogtepunt van de internet|Lir
pe, betaalden de SpanjaardqNC
5,5 miljard euro voor Endeqva.
Ze zagen in het bedrijf 'de iejNC
le content-leverancier'. NL
Volgens presentator en proejrru
cent (Eyeworks) Reinout Oe'Wt
mans heeft De Mol de NedeJNC
landse tv-branche als expoijTu
product op de kaart gezet. Do
„Naast kaas en tulpen denkiGe
ze in het buitenland nu ookjM.
tv-formats als ze aan Nederjlnj
denken." ve
Oerlemans heeft groot respiNa
voor De Mol. „Als tv-produoRe
kom ik net kijken, terwijl hij:N(
met Big Brother iets fenomeNe
naals heeft neergezet. Maarlgn
hij bij Endemol vertrekt, wqMi
de positie van dat bedrijf tofwi
minder dominant. Hij probe W
de nog een keer zo'n kick aljloi
Big Brother te bereiken, majlk
weet niet of dat een goede nsa
is vo or creativiteit.'t
Paul Römer, algemeen direozo
teur van Endemol, ziet De NM
met lede ogen vertrekken. JNi
zal hem vooral persoonlijk qge
sen. Hij was mijn spiegel. M T
de laatste jaren werkte hij v<
namelijk voor onze internat
nale tak. Op de Nederlands!
markt deden we het al grote
deels zonder de ideeën van
John. Na zijn vertrek zullen
daarom een dominante spe nr
in die markt blijven.,k'
Bart in 't Hout van SBS is de c4
ondanks benieuwd hoe Ene 5r
mol het vertrek van De Mol
opvangen. „John stond bor
voor creativiteit en contintii
van idee tot tape. Als het nie .3
lukte, was hij ook niet te be 1
roerd om consequenties te f
trekken. John is de kijker en ró
weet perfect de smaak van Ipe
publiek te pakken. Endemo 01
zijn persoonlijkheid gaan n [j!
sen."
Stad dreigt lokaal tv-journaal van Omroep Flevoland te verliezen
almere/anp - Het bijna dage
lijkse huis-aan-huisblad Almere
Vandaag heeft een goed eerste
jaar achter de rug. Dat stelt
hoofdredacteur Tim Beldman.
De krant volgde vorig jaar april
het toen net opgeheven Dag
blad van Almere op.
Het opzetten van het huis-aan-
huisblad was een riskante on
derneming, omdat de adverten
tiemarkt destijds instortte. Vol
gens Beldman maakt deze
proef duidelijk dat een huis-
aan-huisblad een regionale
- krant best kan vervangen.
Uitgeverij HDC Media stopte de
persen van het Dagblad van Al
mere onder meer omdat er
slechts 3400 abonnees waren.
En dat in een stad met ruim
160.000 inwoners. Beldman
hoopt dat Almere Vandaag eind
dit jaar voor het eerst beschei
den winst boekt. Om de inkom
sten te verhogen probeert het
gratis blad meer landelijke ad
verteerders te werven.
De hoofdredacteur stelt dat zijn
krant eind vorig jaar bij een le
zersonderzoek een waardering
van 7,2 kreeg. Per editie zou Al
mere Vandaag 120.000 lezers
trekken. Het blad verschijnt
vooralsnog de laatste vier dagen
van de werkweek. Het gaat om
een proef van drie jaar. Aanlei
ding was dat HDC Media had
ontdekt dat Almeerders wel^o-
kaal nieuws willen zien, maar
daar niet voor willen betalen.
Het aparte tv-journaal Almere
Nieuws op TV Flevoland d
wel te verdwijnen na het e
jaar. Almere was vorig
maart de eerste stad in NeO
land, die een eigen nieuws"
kreeg bij een regionale omr
Het gemeentebestuur wi
subsidie voor de vierj; r
proef echter na een jaar a
eindigen, omdat de stad 1
bezuinigen. Burgemeester
wethouders vinden dat het
gramma in de huidige opz^
weinig meerwaarde biedt.
KIJKCIJFERS
Top 10 meest bekeken programma's
1. Idols uitslag
RTL 4
3.401
2. Idols
RTL 4
3.372
3. Studio Sport (zo, 19u)
NOS
2.909
4. Nederland-Griekenland
SBS 6
2.706
5. Kopspijkers
VARA
2.331
6. Journaal (zo, 20u)
NOS
2.250
7. Spoorloos
KRO
2.068
8. Journaal (vr. 11.30u)
NOS
2.010
9. Postcode miljoenenjacht
TROS
2.002
10. Goede tijden slechte tijden
RTL 4
1.992
Top 10 meest bekeken kinderprogramma's
1. Yu-gi-oh
Fox Kids
250
2. Braceface
Fox Kids
190
3. Totally Spies!
Fox Kids
181
4. Fox Kids Planet
Fox Kids
179
5. Jeugdjournaal
NOS
165
6. Kids top 20
Fox Kids
155
7. Spongebob squarepants
Nickelodeon
151
8. Fox Kids live countdown
Fox Kids
144
9. What's with Andy
Fox Kids
138
10. Shinchan
Fox Kids
136
Marktaandelen in
Nederland 1 11,7 (12,2)
Nederland 2 14,0 (17,7)
-
Nederland 3 6,7 (7,0
-
RTL 4 20,8 (19,9)
RTL 5 4,7 (4,6)
Yorin 5,7 (6,0)
SBS 6 13,2 (10,7)
NET 5 5,0 (5,0)
+/-
Veronica 4,3 (3,6)
KIndernet 1,0 (1,1)
-
Fox Kids 0,0 (0,0)
+/-
TMF 0,4 (0.4)
+/-
MTV 0,4 (0,3)
Discovery 0,9 (0,9)
+/-
De weekcijfers zijn afkomstig van de afdeling Kijk- en Luister
onderzoek van de Publieke Omroep. Het aantal kijkers x 1000.
De lijst met meest bekeken kinderprogramma's bestaat uit
kijkers van 3 tot en met 12 jaar. Tussen haakjes staan de
marktaandelen van vorige week.
Het commerciële radiostation Classic
FM viert deze week het tienjarig be
staan in Nederland met politici, topdiri-
genten en zangeressen die plaatsne
men achter de microfoon, 's Ochtends
en 's avonds (herhaling) delen deze pro
minenten een uur lang klassieke muziek
uit hun privécollectie met de luisteraar
thuis. Een uurtje is eigenlijk veel te kort,
vindt WD-fractieleider Jozias van
Aartsen. Hij zou uren kunnen vullen.
door Nico Postma
naarden - Stilte, opname. Het rode
lampje brandt. Binnen in de studio zit
een neuriënde Jozias van Aartsen te
genieten achter het glazen raampje.
De WD-er timmert met de vingers op
tafel en zingt soms lekker mee tijdens
de opname. Van Aartsen begint met
een naar eigen zeggen weemoedig
stuk van de onbekende componist Jo
seph Joachim Raff. Hij laat de luiste
raar ook kennismaken met minder be
kende werken van Handel en een poli
tiek stuk van Beethoven.
Haydn draait hij als 'eerbetoon aan de
filosofen in de politiek'. Verrassend is
ook dat de liberaal eindigt met een cd
van de communist Bertolt Brecht en
Kurt Weil. „Hij heeft zich duidelijk
goed voorbereid en niet voor de stan-
daardmuziek gekozen die we normaal
draaien. Hier is over nagedacht en het
is zeer verantwoord", gniffelt program
madirecteur Pieter Buijs van Classic
FM, die de luisteraar doorgaans het
populairdere genre voorschotelt.
Van Aartsen: „Het is een inkijkje in
mijn muziekvoorkeur. Met gemak had
ik nog een paar uur kunnen vullen. Ik
heb thuis van alles en nog wat staan.
Zo veel dat ik laatst een stapel cd's heb
weggegooid. Muziek is zoiets ontspan-
nends. Na een dag werken in de Twee
de Kamer, waar het altijd warrig is en
hectisch, voel ik me alsof ik drie simul-
taanwedstrijden heb gespeeld. Als ik
dan naar muziek luister, vergeet ik de
drukte en kan ik me ontspannen." In
de auto onderweg naar Den Haag is
Van Aartsen aan het werk en daarbij
luistert hij weer niet naar muziek.
In de auto is Classic FM trouwens al
Jozias van Aartsen gunt de luisteraar van Classic FM een kijkje in zijn muziekcollectie. Foto: Ton Kastermans
bijna een jaar niet meer te ontvangen.
Het klassieke station verloor de 90.7
FM tijdens de frequentieveiling. Aan
vankelijk tot groot verdriet van pro
grammadirecteur Buijs, die dacht de
luisteraars te zullen verliezen. Dat het
station sindsdien alleen nog via de ka
bel is te ontvangen, doet Buijs emotio
neel gezien nog steeds pijn. Rationeel
bekeken valt er weinig te treuren. Hoe
wel de adverteerders in het begin het
station lieten vallen, bleven de luiste
raars plakken. Achteraf bleek dat drie
kwart van de luisteraars toch al via de
kabel luisterde.
Classic FM bestaat sinds 30 april 1994.
De zender was destijds volledig in En
gelse handen. Classic FM was toen al
twee jaar uitermate succesvol in Enge
land. Het idee was om de formule te
kopiëren naar Nederland. Buijs was er
vanaf het begin bij als nieuwslezer. De
zender leefde in Nederland op grote
voet door veel personeel aan te ne
men, terwijl de luistercijfers ver ach
terbleven bij de verwachtingen. Ook
de programmering met de presentatri
ces Anne van Egmond en Leontien
Ceulemans sloeg in Nederland niet
aan. „Het gesproken woord deed het
wel goed in Engeland, maar hier niet.
De Engelsen programmeerden ook
exact hetzelfde als in het moederland
met Engelse componisten die nie
mand in Nederland kent."
Classic FM was in Nederland ten dode
opgeschreven en werd in januari 1997
overgenomen door Sky Radio. Pieter
Buijs werd verantwoordelijk voor de
programmering. Hij vond dat de zen
der nóg populairder moest program
meren en kreeg dat ook flink ingepe
perd door de nieuwe mede-eigenaar,
die véél meer Vivaldi's Vier Jaargetij
den wilde laten klinken en de Bolero
en de allerpopulairste stukken van
Bach en Mozart. „Na een maand gin
gen de luistercijfers omhoog van nul
tot één procent. Inmiddels hebben we
een marktaandeel van 2,5 procent,
veel meer dan de publieke zender Ra
dio 4, die ondanks de enorme budget
ten én een volledige etherdekking
slechts 1,8 procent weet te behalen.
Dat zegt veel over onze formule, waar
in trouwens ook film- en musicalmu-
ziek past."
Classic FM draait ook Andrea Bocelli,
Jaap van Zweden, Petra Berger en Jan
Vayne, de rustige nummers van Va
nessa Mae en ook André Rieu, mits het
geen 'hoempapa' is. In totaal bestaat
het repertoire van Classic FM ongeveer
uit 2000 titels.
Buijs: „Je hoeft geen verstand van
sieke muziek te hebben om er tocl j
van te kunnen genieten. Radio 4 ri 1
zich meer op de kenners, op die ze j
der wordt ook veel gepraat met de:
kundigen. Bij ons zijn om de vier p
tep alleen korte aan- en afkondigii
te horen. Nieuwsbulletins hoor je 1
ons alleen 's ochtends en 's avondi
de spitsuren."
Classic FM begint 's ochtends met
te, vrolijke en uptempo muziek.
Middags wordt de muziekkeuze ie
minder extreem. Aan het einde vai
middag wordt het tempo opgevoei
om daarna 's avonds weer wat rust
aan te doen." De luisteraar van Cla
FM luistert gemiddeld een uur. V01
in het weekeinde wordt er veel geli
terd. Op zondagochtend bijvoorbe
is de klassieke zender populairder
3FM.
Pieter Buijs weet dat hij niet popul
is bij de echte liefhebbers van klas:
ke muziek. „Vooral in het begin. V
leven in een calvinistisch land, wat
deze zender te populistisch wordt
vonden. Wij draaien precies die de
uit de symfonieën die mensen ken
Wij laten alleen de hoogtepunten 1
ren uit pak 'm beet de Matthaus P<
sion. Volgens kenners kan dat niet
maar onze luisteraars horen dat ni
en storen zich er niet aan. Bovendi
verschijnen er ook cd's met alleen
maar hoogtepunten uit de klassiekl
muziek."
Platenmaatschappij EMI brengt ee
3CD-box uit met de titel 10 jaar Cl!
FM. Op 20 juni is er in het Concert]
bouw in Amsterdam een Wenscon
Het Nederlands Philharmonisch 0
kest vervult dan de wensen van de
luisteraars van Classic FM. Vandaa
(10.00 en 22.00 uur) is Mat Herben
gastpresentator, morgen de sopra;
Miranda van Kralingen. Harry Mei
vult de uitzending van donderdag
mei met een muzikaal eerbetoon a
Pim Fortuyn. De uitzending met J<
van Aartsen is zaterdag 8 mei te h(
Zondag 9 mei verzorgt Wibi Soeija
een speciaal programma vanaf zijl
landgoed De Wulperhorst. Hij spe
op zijn vleugel thuis een mix van j
soonlijke en publieksfavorieten.
