Bos: PvdA wil
parlementaire
enquête Irak
BINNENLAND
Achter gekke steentjes schuilen vaak bijzondere oorlogsverhalen
Bos wil meer macht voor lijsttrekker PvdA
Demonstratie 1 mei
Balkenende:
Verlenging van
missie kan
zonder PvdA
Kermis Culemborg dicht
na dreiging van geweld
Echtpaar uit documentaire aangeklaagd voor antisemitisme
Balkenende
en Bos eens:
Kok zit fout f
U vrjgS
In totaal staan er nu meer
dan 2600 oorlogsmonu-
menten op de website van s
het Nationaal Comité 4 en 51
5 mei. Een lijst met het
aantal oorlogsmonumen
ten per provincie:
atrix blij met
!uwe lidstaten
haag - „Met bijzonder gro-
feugde en een gevoel van
oening en verwachting
!ik U en Uw landgenoten
harte welkom in de Euro-
iUnie." Koningin Beatrix
J zaterdag de tien nieuwe
en die toetreden tot de Eu-
ise Unie een telegram ge-
rd. Daarin verwelkomt ze
sgeringen en de burgers
[üe landen in de Europese
t en hoopt ze op een nauwe
pnwerking. De koningin
op de historische beteke-
'an deze grote stap richting
pnwording van Europa.
idere man komt
i bij brand
rERDAM - Bij een brand in
bovenwoning aan de Plan-
Muidergracht in Amster-
i is gistermiddag een oude-
lan om het leven gekomen,
maakte de brandweer zon-
bekend. De brand brak aan
;ind van de ochtend op de
;nste etage van het pand
[iet dak van de woning
[te in. De brandweer was
vier wagens tot in de mid-
bezig met het blussen van
rand.
in (63) dood
or paardentrap
(mond - Een 63-jarige man
Jithuizen (gemeente Eems-
id) is om het leven geko-
nadat hij door een paard
pt gezicht werd getrapt. De
ae heeft dat gisteren be-
Igemaakt. De man wilde
rdag op het erf van zijn wo-
;een hengst een merrie la-
Hekken. Daarbij struikelde
Brwijl hij het dier aan een
vhad. Door de plotselinge
plraaide het paard zich om
rapte met de achterbenen
slachtoffer in het gezicht.
«chauffeur zat
liter het stuur
Ningen - De politie heeft in
lacht van zaterdag op zon-
in Veendam een 56-jarige
chauffeur aangehouden,
lat hij onder invloed van al-
pl achter het stuur zat. Dat
ft de politie gisteren be-
Hgemaakt. De agenten ro-
alcohol bij de bestuurder
lamen hem mee naar het
;au. Daar werd geconsta-
d dat de buschauffeur 2
nille alcohol in zijn bloed
aldus de politie.
eef Bartje maar
n ijsje en water'
ensmilde - Het bronzen
d van 'Bartje', bekend van
gelijknamige boek van Anne
rries, is zaterdagmiddag
[s het kanaal in Bovensmil-
angetroffen. Naar verluidt
ben de daders het in de
at van vrijdag op zaterdag
de sokkel gezaagd. De Asse-
r Rowald Cieremans vond
beeld en nam het zolang
1 naar huis. Toen hij de poli-
lelde wilde die het verhaal
f ankelij k niet geloven. 'Geef
je maar een ijsje en wat wa-
zeiden ze volgens Ciere-
[s.
ngen verdacht
n doden man
drecht - De politie heeft za
ag een 18-jarige jongen uit
drecht opgepakt op verden-
van het doodschieten van
31-jarige man uit dezelfde
its. Het slachtoffer werd in
lacht van dinsdag op
nsdag neergeschoten in de
Nibbrigstraat en overleed
derdag aan zijn verwondin-
I maakte de politie zondag
bnd. Het motief is niet dui-
E
eeften in beslag
inomen door AID
krade - Een provinciaal vis-
perijteam heeft zaterdag-
ad tijdens een gerichte con-
b op de Oosterschelde enke
legaal gevangen kreeften in-
laggenomen. Dat heeft de
imene Inspectiedienst (AID)
het ministerie van Land
ry, Natuur en Voedselkwali-
zondag laten weten. Vol-
s de AID komt het de laatste
regelmatig voor dat duikers
laar wat kreeften meene-
1 uit de Oosterschelde. Dat
ïrboden.
an komt om bij
and in Moerdijk
iRDiJK - Bij een binnenbrand
en woning aan de Juliana-
1 in Moerdijk is zaterdag-
Idag een 42-jarige man om
leven gekomen. De politie
noedt dat de brand ont-
id toen het slachtoffer bin-
aan zijn bromfiets aan het
Helen was. De brand in de
ling begon rond het mid-
uur. Bij inspectie van de
ling werd de 42-jarige be
ier levenloos bij de op slot
inde achterdeur aangetrof-
Rotterdam - Demonstranten dragen de portretten mee van Marx, Engels, Lenin, Stalin en Mao tijdens de traditionele i-mei demonstratie af
gelopen zaterdag. Ongeveer vijfhonderd mensen liepen mee onder de leuze: 'Weg met de imperialistische oorlogen, voor vrede en socialis
me'. Foto: ANP/Ed Oudenaarden
den haag/gpd - PvdA-leider Wouter Bos wil
dat de lijsttrekker van zijn partij bij de vol
gende verkiezingen zelf het verkiezingspro
gramma bepaalt. De leden moeten de lijst
trekker voortaan kiezen op basis van een
persoonlijk programma. Dat moet dan ook
min of meer het verkiezingsprogramma
worden van de partij, vindt Bos.
De verkiezingsprogramma's van de kandi
daten voor het toekomstige lijsttrekker
schap zullen allemaal aan het beginselpro
gramma van de partij worden getoetst. Wie
de verkiezingen verliest, zal samen met zijn
medestanders binnen de PvdA een eigen
fractie blijven vormen. Volgens Bos is dit
alleen maar toe te juichen, omdat dat zal
leiden tot meer onderling debat binnen de
partij over de koers.
Afgelopen zaterdag presenteerde Bos sa
men met partijvoorzitter Ruud Koole het
concept voor een nieuw beginselprogram
ma van de PvdA. Dat moet het huidige uit
1977 vervangen. In het zes pagina's tellen
de concept staat waar de PvdA in de kern
voor staat. Het nieuwe program is luchtiger
van toon dan het oude. Kernwaarde waar
het stuk om draait, is volgens Bos dat 'ie
dereen recht heeft op een fatsoenlijk be
staan'. Volgens Koole krijgt de PvdA met dit
beginselprogramma haar 'ideologische ve
ren' weer terug. Begin jaren negentig
schudde toenmalig partijleider Wim Kok
die juist af. De komende maanden kunnen
de leden over het manifest meepraten. In
december wordt het op een congres defini
tief vastgesteld. Een paar jaar geleden
strandde een poging om een benieuw be
ginselprogramma te schrijven daar nog.
Het nieuwe beginselprogramma is minder
gedetailleerd dan het oude. Veel traditione
le waarden uit het oude, zoals de nationali
sering van banken, zijn geschrapt. Daar-
den haag/gpd - PvdA-leide£
Wouter Bos is teleurgesteld in
zijn voorganger Wim Kok. Vori
ge week stemde die als toe
zichthouder bij bankverzeke
raar ING in met een forse sala
risstijging van de bedrijfstop:
meer dan 50 procent. Toen Kok
nog premier was, verzette hij
zich regelmatig tegen de 'exhi
bitionistische zelfverrijking'
door de top van het bedrijfsle
ven.
Zelf gaf Kok afgelopen dinsdag
als reden van zijn besluit dat
ING anders talent zou verliezen
aan het buitenland. Bos kan dat
niet volgen. „Ik heb grote waar
dering voor wat Kok heeft ge
daan als premier, maar deze
keuze begrijp ik niet", zei hij
zaterdag voor de radio.
Ook premier Balkenende vind^
dat zijn ambtsvoorganger niet"
had moeten instemmen met de
salarisstijging. „Zeker niet nu:
van de werknemers wordt ge
waagd de lonen te matigen."
Volgens Balkenende klopt de
redenering die Kok opgaf voof
zijn stap niet.Als je Nederland^
vergelijkt met andere landen,
dan staan wij in het rijtje hoogr
ste salarissen op de derde ojf;:
vierde plaats. Zo slecht wordt er t
hier dus niet betaald," zei hij
gisteren in het tv-programma
Buitenhof.
voor in de plaats staat nu bijvoorbeeld te
lezen dat de uitvoering van publieke voor
zieningen, zoals gezondheidszorg, best aan
de markt mag worden overgelaten, als het
zo beter kan. Ook de paragraaf over alloch
tonen maakt duidelijk dat de PvdA niet
meer dezelfde partij is als in 1977. „Geen
enkel land heeft een ongelimiteerd absorp
tievermogen," staat er te lezen. Met uitzon
dering van echte asielzoekers moeten er
daarom eisen worden gesteld voordat ie
mand Nederland in mag, vindt de partij.
„Met dit manifest geven we in algemene
termen aan wat ons als sociaal-democraten
bindt," aldus Bos bij de presentatie. „Een
betere wereld met meer gelijkheid en uit
sluiting en meer kansen voor mannen en
vrouwen, van welke komaf dan ook. Wij
kiezen voor evenwicht tussen rechten en
plichten, overheid en markt, emancipatie
en solidariteit."
Maan morgen
totaal verduisterd
rijswijk/anp - Morgen
avond is vanuit Nederland
aan de horizon in het oos
ten een totale maansver
duistering te zien. Dat
meldt de Europese ruimte
vaartorganisatie ESA op
haar website. Tussen 21.52
uur en 23.08 uur hangt de
maan volledig in de scha
duw van de aarde. Vanaf
20.49 uur valt de eerste
aardse schaduw over het
hemellichaam. De maan is
bij de verduistering niet he-
lemaal onzichtbaar maar
krijgt een rood-oranje kleur.
De verduistering is met het
blote oog te zien. Twaalf mi
nuten na middernacht is de
(volle) maan weer terug.
maandag 3 MEI 2004
hilversum/anp - De PvdA wil
dat het kabinet volledige open
heid van zaken geeft over de re
denen van de steun voor de oor
log in Irak en de wijze waarop
het parlement over de kwestie is
geïnformeerd. PvdA-leider Bos
vindt een parlementair onder
zoek of de zwaardere parlemen
taire enquête nodig. Dat zei hij
gisteren in het tv-programma
Netwerk.
„We moeten dit tot op de bo
dem gaan uitzoeken", zei Bos.
Hij verwees naar hoorzittingen
die in de Verenigde Staten en
Groot-Brittannië gaande zijn
over de aanloop naar de oorlog
in Irak. „Dat moment naderen
wij nu ook." Inlichtingendien
sten zeiden vooraf al tegen hun
regering dat er waarschijnlijk
geen massavernietigingswa
pens in Irak waren, maar de re
geringen vertelden dat niet aan
het parlement. Overigens heb
ben de PvdA en andere opposi
tiepartijen onlangs al tevergeefs
gepleit voor een onafhankelijk
onderzoek naar de rol van de
inlichtingendiensten. Dat haal
de geen meerderheid in de
Tweede Kamer.
Gezien de uitspraken van pre
mier Balkenende en minister
Kamp van defensie vermoedt
Bos dat het kabinet nu openlijk
aanstuurt op verlenging van de
Nederlandse missie in Irak. Die
zou in juli aflopen, maar het ka
binet neemt binnenkort een be
sluit over het al dan niet blijven.
De PvdA zegt op voorhand niet
te willen blijven. Het liefst wil
Bos dat de VN het gezag hele
maal overneemt van de Ver
enigde Staten. Balkenende zei
gisteren dat het kabinet goed
wil luisteren naar het parle
ment, maar dat voor een ver
lenging niet de steun van de
grootste oppositiepartij nodig
is, ook al wordt daar altijd wel
naar gestreefd bij uitzending
naar het buitenland.
culemborg/gpd - Een kermis in
Culemborg is zaterdagavond
halsoverkop opgebroken nadat
een grote groep Marokkaanse
jongeren amok maakte. Naar
schatting zestig tot honderd
jongeren kwamen, gewapend
met messen en slagwapens,
verhaal halen bij een exploitant
die twee jongens uit zijn attrac
tie had verwijderd. Zij zouden
vernielingen hebben aange
richt.
Op dat moment waren vier po
litieagenten aanwezig op het
kermisterrein met daarop een
dozijn attracties. De agenten'
beoordeelden de situatie als zo
bedreigend dat ze groot alarm
sloegen. In korte tijd werden
tientallen agenten, onder meer
uit de regio Utrecht, naar Cu
lemborg gedirigeerd om het ge
bied schoon te vegen.
De kermis werd stilgelegd en
één kermisexploitant moest
mee naar het politiebureau om
te worden gehoord. Later wer
den door beide partijen, jonge
ren en kermisbeden, aangiften
van mishandeling en vernieling
gedaan. De exploitant gaf toe
dat hij met een mes had ge
dreigd toen hij in zijn woonca-
ravan werd belaagd. Maar hij
ontkende dat hij eerder iemand
had mishandeld of bedreigd.
Na langdurig overleg tussen
justitie, burgemeester en de
vergunninghouder voor de ker
mis, het comité Culemborg en
Oranje, besloten de kermisex
ploitanten hun boeltje te pak
ken. Ze hadden nog een ver
gunning tot 5 mei.
„Een zorgwekkende ontwikke
ling die niet is te tolereren",
oordeelt burgemeester A. van
Vugt-Toonen van Culemborg.
Van Vugt had juist hoop gekre
gen door de ontwikkelingen in
Culemborg-Oost. Daar zitten
gemeente, politie en welzijnsor
ganisaties 'boven op' de Marok
kaanse gemeenschap om de
sfeer, die er de afgelopen jaren
flink was verziekt, te verbete
ren. „We waren juist in gesprek
geraakt,zegt Van Vugt die ove
rigens benadrukt dat de vech
tersbazen zaterdag uit de hele
stad afkomstig waren.
Over de gevolgen voor deze
kermis en de 'grote' kermis die
in juni in de binnenstad wordt
gehouden, wil ze zich nog niet
uitlaten. „We wisten al dat de
sfeer op de Oranjekermis niet
prettig was, maar nu worden de
zaken wel heel scherp aangezet.
Exploitant en woordvoerder Ec-
kelboom was gisterochtend al
weer actief, maar dan vanuit
zijn woonplaats Geldermalsen.
„Dit is echt beneden alle peil,"
foeterde hij, nadat hij onver
wacht zijn spul had moeten in
pakken. „We zijn hier wel met
twaalf gezinnen van afhanke
lijk. Ik heb de politie gevraagd
of ze iemand ter bescherming
erbij konden laten, maar dat
wilden ze niet. Ik heb zelden
zulke problemen meegemaakt.
Ze liepen echt met kolossale
messen rond. Het is toch te erg
dat zo'n groep het voor de
meerderheid verziekt."
groningen/anp - Het Centrum
Informatie en Documentatie Is
raël (CIDI) heeft bij justitie aan
gifte gedaan tegen een Gro
ningse oud-politieagent en zijn
vrouw, omdat zij antisemitische
uitlatingen hebben gedaan in
de documentaire 'Holland,
vaarwel!' van filmmaker Willy
Lindwer. Dat maakte directeur
R. Naftaniel van het CIDI giste
ren bekend.
De inmiddels 93-jarige Gronin
ger laat zich in de film positief
uit over het meedogenloze ver
volgingsbeleid van de met de
nazi's sympathiserende Gro
ningse hoofdcommissaris Phi
lip Blank. Bovendien plaatste
de vrouw van de ex-agent tij
dens het gesprek een aantal
zeer kwetsende antisemitische
opmerkingen. Zij stelde letter
lijk: ,Als de oorlog om twaalf
uur is afgelopen, heeft om vijf
over twaalf een jood je alweer
belazerd".
De NCRV verwijderde de ge
wraakte passages uit de docu
mentaire nadat kinderen van
het echtpaar hadden gedreigd
met een rechtszaak. Volgens de
familie zouden de uitspraken
uit hun verband zijn gerukt.
Het RTL4-programma Barend
Van Dorp zond de beelden
vorige week wel uit toen film
maker Lindwer te gast was in
het programma.
Directe aanleiding voor de aan
gifte is echter een interview met
de zoon van het echtpaar dat
zaterdag in NRC Handelsblad
stond. „Nergens wordt berouw
getoond voor de uiterst kwet
sende uitlatingen", stelt direc
teur Naftaniel van het CIDI.
„De zoon bagatelliseert wat zijn
ouders zeggen."
In eerste instantie wilde het CI
DI de zaak laten rusten. „Het is
een oude vrouw, die het mis
schien niet zo serieus bedoel
de", legt Naftaniel uit. „Maar de
zoon stelt in het interview dat
zijn ouders allebei nog volledig
over hun verstandelijke vermo
gens beschikken. Als dat zo is,
zijn de uitlatingen zeer antise
mitisch en laakbaar, en dus
strafbaar."
Het CIDI presenteert jaarlijks
een onderzoek naar het antise
mitisme in Nederland. Anitise-
mitisme neemt weer toe in Ne
derland, bleek vorig jaar uit on
derzoek. Het aantal incidenten
steeg met maar liefst 140 pro
cent. Uit een Amerikaanse on
derzoek dat de OVSE vorige
week presenteerde, bleek dat
een op de elf Europeanen er
antisemitische denkbeelden op
nahoudt.
Regisseur Willy Lindwer schaart
zich achter de aanklacht van
het CIDI. „Die makkelijke anti
semitische mentaliteit kan niet
hard genoeg de kop in worden
gedrukt. Daarom zaten die
beelden ook in mijn documen
taire." Lindwer was ook zeer te
leurgesteld over het besluit van
de NCRV de beelden uit de film
te verwijderen. „Ik ben in de
oorlog de helft van mijn familie
kwijtgeraakt door antisemitis
me. Het is gelukkig in Neder
land een recht om iemand aaifc
te klagen die dat soort denl^S
beelden aanhangt."
De NCRV was gistermiddag nie£
bereikbaar voor commentaar;
De documentaire Holland;
vaarwel!, die schetst hoe Nederig
landers tijdens de Tweede We£;
reldoorlog meewerkten aan dET.
jodendeportaties, wordt in tweg;
delen uitgezonden: vanavond-
en op 10 mei.
9i
Het grafmonumentje voor Kees Brijde in Amsterdam. Foto: GPD/Harmen de Jong
door Carine Neefjes
Amsterdam - Nederland telt
honderden 'onzichtbare' oor
logsmonumenten. In onopval
lende gevelstenen, bankjes of
stoeptegels schuilen herinnerin
gen aan de oorlog. Wie in zijn
buurt een 'nieuw' monument
ontdekt, kan het aanmelden bij
de Nationale Website Oorlogs
monumenten.
Even voorbij de wipkip en de
andere klimrekken ligt het graf
van Keesje Brijde. Het is geen
pas overleden jongetje uit de
moderne, kinderrijke nieuw
bouwwijk: Keesje Brijde is ge
storven op 13-12-1944. Zijn
naam prijkt op een eenvoudig,
houten kruis. Achter oud, ver
weerd glas hangt een gedicht
waarin staat hoe hij, amper der
tien jaar oud, met een hongeri
ge maag gloeiende stukjes
steenkool ging rapen voor zijn
moeder, totdat de Duitse bezet
ters hem doodschoten en hem
'het graf instuurden'.
Het graf van Keesje Brijde, gele
gen in stadsdeel Zeeburg in
Amsterdam, is één van de on
bekende oorlogsmonumenten
in de hoofdstad. In totaal staan
er daar 141 en daarmee heeft
Amsterdam van alle steden de
meeste gedenktekens. De 'on
zichtbare' monumenten zijn
voornamelijk gevelstenen in
scholen, huizen en gebouwen
die herinneren aan de joden-
vervolging.
Opvallend is dat juist deze ge
denktekens pas halverwege de
jaren zestig zijn neergezet. In
de eerste maanden na de be
vrijding werden er vooral mo
numenten opgericht om omge
komen verzetslieden en militai
ren te eren. Dat tijdens de oor
log zeventig procent van de
joodse bevolking was wegge
voerd en omgekomen -het
hoogste percentage in Europa-
speelde toen nog geen rol. Ne
derland zag zichzelf als slacht
offer van de Duitse agressie en
wilde vooral eer betonen aan de
gevallen strijdkrachten.
Het enkele monument dat vlak
na de oorlog wel refereerde aan
de jodenvervolging, had een
merkwaardig karakter. Aan de
Weesperstraat in Amsterdam
staat een gedenkteken met bo
venop een Davidster. Het is op
gedragen aan de Amsterdamse
bevolking 'als dank voor de
hulp die zij de joden hadden
geboden'. Pas halverwege de ja
ren zestig kwamen de eerste
monumenten waarin de vernie
tiging van joden werd herdacht.
Typerend is het glazen kunst
werk van Jan Wolkers in het
Wertheimpark: 'Nooit meer
Auschwitz in Amsterdam', dat
afrekent met de Nederlandse
helden en het leed van de joden
erkent.
"Wieden snelle rondgang wil
maken langs alle bekende en
onbekende gedenktekens in
Nederland, kan gaan zoeken op
www.oorlogsmonumenten.nl.
Drie jaar geleden heeft het Na
tionaal Comité 4 en 5 mei de
website opgezet. Het comité
heeft alle gemeenten opgeroe
pen om op zoek te gaan naar
bekende en onbekende ge
denktekens. Inmiddels staan er
meer dan 2600 monumenten
op de site en nog is de verza
meling niet compleet. „Elk jaar
komen er tientallen nieuwe
monumenten bij. Er zijn altijd
wel weer oplettende bewoners
die op de hoek van de straat
een gek steentje ontdekken",
vertelt projectleider Josephine
Lemmens. „Monumenten wor
den werkelijk overal gevonden.
Zelfs aan de ingang van een
voetbalveld, zoals bijvoorbeeld
in Assen. Daar worden acht 'As
ser Boys' herdacht. Op een
zwerfkei prijkt een plaquette:
'Ter nagedachtenis aan hen die
niet terugkeerden'. Dit zijn van
die bijzondere, lokale oorlogs
herinneringen."
De website laat zien dat de ge
schiedenis van Nederland ver
stopt zit achter stenen en steen
tjes. En elke provincie vertelt
zijn eigen oorlogsverhaal. In
Noord-Holland en Friesland
herinneren de gedenktekens
aan de hongerwinter en het
verzet. Veel monumenten in
Gelderland verwijzen naar ope
ratie Market Garden waarbij de
geallieerden in het najaar van
1944 probeerden het noorden
van Nederland te bevrijden.
Drenthe onderscheidt zich met
een eigen, lokaal ontwerp: bijna
elk monument bestaat uit een
zwerfkei met plaquette erop.
Afwijkende monumenten in
Drenthe zijn opgericht door
onder anderen Limburgers.
Toen in het laatste oorlogsjaar
in delen van Limburg flink werd
gevochten, werden hele dorpen
geëvacueerd naar Drenthe. Uit
dankbaarheid voor hun gast
vrijheid hebben Limburgers de
inwoners van het dorpje Roden
een waterpomp geschonken.
Sommige monumenten komen
pas jaren na dato tot leven. Dat
wordt goed zichtbaar in Breda,
waar een bronzen beeld van
een vrouw met kind aan haar
hand 'De Vlucht' symboliseert.
Het beeld herinnert aan de
rampzalige evacuatie van mei
1940, waarbij 114 slachtoffers
zijn gevallen. Eén vrouw verloor
in een klap haar moeder en drie
zussen; tot aan haar dood in
1985 heeft zij zich nooit geuit
over de ramp die haar familie is
overkomen. Pas sinds enkele ja
ren na haar dood wordt bij 'De
Vlucht' een herdenking gehou
den.
Dat oorlogsverhalen jarenlang
verborgen kunnen blijven, blijkt
in Grijpskerk (Groningen). Even
buiten het dorp, midden in het
weiland, staat een transforma-
Jsrl
i. Gelderland
413 710
2. Noord-Holland
381
3. Zuid-Holland
319
4. Brabant
308
5. Limburg
286 Ic
6. Friesland
283
7. Utrecht
152 5:
8. Drenthe
14' <B
9. Overijssel
138 jy.1
10. Groningen
11. Zeeland
104 'Bi
94 <Y'
12. Flevoland
8
(Ned. Antillen en Aruba 4)
torhuisje. Tijdens de oorlog was
daar het bevolkingsregister ver
stopt, zodat het voor de Duit-
sers onmogelijk was om aan def
hand van dat register bijvoor
beeld mannen op te pakken
voor dwangarbeid. Pas toen het
huisje een paar jaar geleden
met sloop werd bedreigd,
kwam deze geschiedenis boven
water. Inmiddels is het een er
kend oorlogsmonument. Tegen
de deur van het huisje is een
bronzen fiets geplaatst, ter na
gedachtenis aan de man die
achterop zijn fiets het bevol
kingsregister vervoerde en naar
het weiland reed om hier de pa
pieren voorgoed te verbergen.
