KUNST CULTUUR
Meer 'kleine' concerten in De Waag
'Een leuke afsluiting van Koninginnedag'
Opportunisme in de kliniek
David Bowie. Foto: AP
Bowie bekroont
creatieve bootlegs
londen - David Bowie heeft zijn
fans gevraagd bootlegs te ma
ken van zijn muziek. De meest
creatieve vondsten worden be
loond met onder meer een au
to, een laptop en muzieksoft-
ware. Op zijn website moedigt
Bowie fans aan om de zanglijn
van het ene liedje op de bege
leiding van een ander te zetten.
De huidige muzieksoftware
biedt liefhebbers de kans thuis
bootlegs te maken. Het is de
bedoeling dat oud materiaal
van Bowie gemixt wordt met
muziek van zijn laatste album
'Reality*. De software kan ge-
download worden (www.david-
bowie.com). De wedstrijd loopt
tot 17 mei.
Rijksmuseum
koopt kistje
Amsterdam - Het Rijksmuseum
in Amsterdam heeft een zeld
zaam zilveren kistje gekocht tij
dens een veiling bij Christie's.
De kunstinstelling telde 95.600
euro neer voor het juwelenkist
je uit de 19e eeuw, dat is ge
maakt door de Nederlandse zil
versmid Mattheus van Kempen.
Volgens het veilinghuis gaat het
om een zeer zeldzaam voor
werp dat in 1851 tijdens de we
reldtentoonstelling in Londen
werd tentoongesteld.
Vrijwilligers
voor Rembrandt
leiden - De eerste vrijwilligers
hebben zich aangemeld voor
het Rembrandt Festival dat op
15, 16 en 17 juli voor eerst in
Leiden wordt gehouden. „Het
zou mooi zijn als we er hon
derd hebben", zegt organisator
Frank van Leeuwen. „Maar met
vijftig kunnen we ook prima uit
de voeten." Het is de bedoeling
dat deze vrijwilligers in het
Leidse centrum musiceren,
schilderen en toneelspelen. „Ik
heb er nu vijfden en met hen
houden we binnenkort een eer
ste bijeenkomst. Zo moet het
balletje langzaam gaan rollen."
Aanmelden kan via de website
www.rembrandtfestival.nl.
Berliner en
Wiener samen
berlijn - De wereldberoemde
Berliner en Wiener Philharmo-
niker geven op 2 april 2005 voor
het eerst gezamenlijk een con
cert in de Duitse hoofdstad Ber
lijn. Dat heeft de Berlijnse chef
dirigent Simon Rattle meege
deeld. Volgens hem komt daar
mee een 'einde aan een rivali
teit uit een andere eeuw*.
zaterdag 1 mei 2004
door Alette Snijders
leiden - Leiden is een nieuw
idool rijker. Met het nummer
'Son of a preacher man' van Dus
ty Springfield legde Joke gister
avond laat beslag op de eerste
plaats van L'eidols. Binnenkort
mag zij haar hoofdprijs gaan
'verzilveren': het opnemen van
een cd-single. Meike en Danny
eindigden als tweede en derde.
Café d'Oude Harmonie is
stampvol. Alle vierhonderd
kaarten voor de finale van L'ei
dols zijn verkocht. Een uitda
ging voor de tot de eindstrijd
van deze talentenjacht doorge
drongen deelnemers, optreden
voor een volle zaal. En heel
prettig ook voor de organisato
ren. Pim Pompe is één van hen:
„Het is echt geweldig. Ik had
niet verwacht dat het zo druk
zou worden."
En zo sfeervol. Het publiek leeft
enorm mee. Bij elk van de elf fi
nalisten klinkt een luid gejoel,
zodra ze het podium betreden.
De meeste aanwezigen hebben
een favoriet, maar sommigen
komen alleen voor de sfeer.
Ewout Bauer bijvoorbeeld, hij
woont boven d'Oude Harmo
nie. „Ik heb de voorrondes wel
een beetje gevolgd, maar het
maakt mij niet uit wie er wint."
Ewout bestelt nog een biertje.
„Het is een leuke afsluiting van
Koninginnedag."
Net als bij het RTL4 programma
Idols heeft L'eidols ook voor
rondes gehad en een wildcard
show. Hoewel L'eidols aanzien
lijk kleindschaliger is, worden
de finalisten als sterren behan
deld. „We zijn vandaag naar de
kapper geweest en naar een vi-
sagiste", zegt finaliste Cheryl.
Met de limousine zijn de talen
ten naar d'Oude Harmonie ge
bracht. „Het is echt een hele
leuke dag. We zijn flink ver
wend", zegt de 15-jarige finalis
te. Zelf moet Cheryl haar vertol
king van 'Papa don't preach'
van Madonna nog opvoeren.
„Ik ben eigenlijk helemaal niet
zenuwachtig, maar het kan nog
komen."
Tussen de optredens door kan
het publiek genieten van Idols-
deelnemer Mark van Eijk. Hij
verkreeg landelijke bekendheid
toen hij door de jury van Idols
werd afgekraakt vanwege zijn
uitvoering van 'Alane' van Wes.
Het Leidse publiek is een stuk
vriendelijker voor hem en geeft
Mark na zijn optreden een
groot applaus.
Jopie Hooymans (14) is met
haar vriendinnen naar de finale
gekomen om Jasmijn aan te
moedigen. Nadat Jasmijn klaar
is met haar optreden van Stevie
Wonder's 'I wish', weet Jopie
het zeker: Jasmijn is een waar
idool. „Ik heb van te voren alle
andere kandidaten bekeken en
beluisterd via de site van L'ei
dols. Die waren ook wel goed,
maar Jasmijn is wel de beste."
Hoewel de finalisten er allemaal
flitsend uitzien, mag het pu
bliek er ook wel wezen. Veel
toeschouwers hebben zich in
het oranje gehuld. Vooral de
bovenzaal van het café is
stampvol. Als sardientjes in een
blik dringen de supporters naar
voren om de L'eidols goed te
kunnen bekijken.
De vier juryleden hebben i
ruimte naast het podium. I
genstelling tot de jury van
is die van L'eidols müd in I,
oordeel. „De mensen die
daag optreden, zijn allemai
goed. We willen er een leul
avond van maken, dus dari
gaan we niemand afkraken
legt Pompe de werkwijze w
jury uit.
Caroline Grijsman (18) hei
het zeker naar haar zin tijd
het optreden Mark van Eijl
vriendin van finaliste Meik
zij naar de eindronde gekq
„Die jongen is supergrappj
maar ik zie liever toch echt
zangtalent."
door Theo de With
leiden - De Stadsgehoorzaal or
ganiseert komend seizoen meer
concerten in De Waag. Dat blijkt
uit het nieuwe seizoensprogram
ma van de Leidse Stadsgehoor
zaal dat volgende week ver
schijnt. „Omdat we nog steeds
geen kleine zaal hebben, wijken
we noodgedwongen steeds va
ker uit naar De Waag", verklaart
directeur Petra Unger.
Die tweede zaal maakt deel uit
van de plannenmakerij voor het
Aalmarktgebied. „De politiek
heeft die zaal beloofd en aan
die belofte zal ik ook Ruud Hes-
sing, de nieuwe cultuurwethou
der, houden", aldus Unger.
Voor de programmering is een
kleine zaal volgens haar abso
luut noodzaak. „Sommige con
certen zijn gewoon niet ge
schikt voor de grote zaal. Het
gebeurt daardoor dat muzikan
ten soms voor heel weinig men
sen optreden. Dat is pijnlijk
voor de artiest, terwijl het hele
maal niets over de kwaliteit
zegt. Daarom heb ik ervoor ge
kozen met meer kleinere con
certen uit te wijken naar De
Waag."
Petra Unger heeft voor het sei
zoen 2004-2005 zestien concer
ten geprogrammeerd in De
Waag. Daaronder bevinden
zich series met oude muziek en
met een high tea. Soms moeten
artiesten er volgens Unger even
aan wennen dat ze in het mo
numentale pand optreden.
„Harry Sacksioni was in eerste
instantie beledigd", vertelt ze.
„Nadat hij er eenmaal een
akoestisch optreden had ver
zorgd, was hij er achteraf heel
blij mee." Sacksioni staat vol
gend jaar in De Waag als onder
deel van een serie met drie gita
risten, waarvan ook Iain Mat
thews en Erik Visser deel uit
maken.
Een andere reeks in de Waag is
die onder de noemer 'Avon
tuur'. De a capella zingende
groep Mezzo Macho valt daar
onder. „Een stel eigenwijze he
ren", noemt Petra Unger ze.
Ook fluitist Chris Hinze maakt
deel uit van deze serie. Hij
speelt Tibetaanse muziek die
wordt begeleid door diaprojec
ties op een groot doek.
Ondanks het ontbreken van
een tweede zaal wil de directeur
de naam van de Stadsgehoor
zaal graag veranderen in Con
certgebouw Leiden, liet ze zich
onlangs op een hoorzitting ont
vallen. „Niemand in het buiten
land begrijpt wat met Stadsge-
Oleta Adams. Publiciteitsfoto
hoorzaal wordt bedoeld. Som
migen denken dat het een
rechtbank is, waar mensen ge
hoord worden. Ik begrijp best
dat Leidenaars moeite hebben
met zo'n naamsverandering,
maar voor internationaal ge
bruik is de naam Concertge
bouw echt veel handiger."
Desondanks is het Unger ook
voor volgend seizoen weer ge
lukt een aantal internationale
artiesten voor Leiden te strik
ken. Colin Blunstone, Janis Ian,
Mory Kante, Nick Lowe en Ole-
ta Adams zijn een aantal van de
klinkende namen die ze heeft
binnengehaald. Ook uit de na
tionale artiestenstal heeft ze
voor de programmering rijkelijk
geput. Frans Bauer treedt in
november twee avonden op,
maar is op voorhand uitver
kocht. Ook collega's als Ruth
Jacott, Rob de Nijs, BZN en
Frank Boeijen verzorgen alle
maal een avondvullend optre
den in de concertzaal aan de
Breestraat.
„Het zijn allemaal artiesten die
op een trouwe schare fans kun
nen rekenen en op niveau we
ten te blijven, want anders zou
ik ze niet meer programme
ren", aldus Unger. Van de nieu
we lichting heeft ze onder meer
Treble geboekt, het trio uit Lim
burg dat onlangs met de single
'Ramaganana' de hitlijst aan
voerde. Trijntje Oosterhuis ver
zorgt net als twee jaar geleden
het inmiddels traditionele
nieuwjaarsconcert. Ze brengt
met Amsterdam Sinfonietta, het
ensemble in residence van de
Stadsgehoorzaal, een hommage
aan Bernstein en The Beatles.
Een ander voorbeeld van zoge
heten cross-over is het geza
menlijke optreden van fyet Ne
derlands Fluitorkest en zange
res Mathilde Santing. „Dat lijkt
me een prachtige combinatie",
zegt de directeur, die zulke con
certen als 'juweeltjes' betitelt.
„Sommige dingen program
meer ik puur voor mezelf, zoals
Abba Mania draaide met veel succes in het Londense West End. Straks ook te zien in de Stadsgehoorzaal. Publiciteitsfoto
bijvoorbeeld de King's Singers.
Zelfs de stiltes in hun concert
zijn prachtig. Ik ben gelukkig
niet de enige die dat vindt. Als
mensen er eenmaal geweest
zijn, zijn ze verkocht."
Op het klassieke vlak verwel
komt ze verder onder meer vio
liste Janine Jansen, het Orkest
van de Achttiende Eeuw en The
Gents. De deze week aan de
Universiteit Leiden benoemde
hoogleraar Ton Koopman diri
geert in december een uitvoe
ring van het Weihnachts Orato
rium door het Amsterdam Ba
roque Orchestra. Een andere
klassieker die niet in de pro
grammering mag ontbreken is
de Carmina Burana van Carl
Orff, gespeeld door een koor en
orkest uit Roemenië.
De Stadsgehoorzaal Leiden
werkt voor het eerst samen met
De Doelen in Rotterdam en
Vredenburg in Utrecht. Gedrie-
en wijden ze een serie aan de
klassieke Orfeus-mythe. „Een
veelgebruikt thema in de mu
ziek en de beeldende kunst",
zegt pr-medewerker Dimitri
van der Werf. De drie concert
zalen laten drie manieren ho
ren waarop dit thema in mu
ziek is verwerkt. Voor de Stads
gehoorzaal betekent dat een
concert van de Nederlandse
Bachvereniging.
Van een totaal andere orde zijn
de meezingspektakels die de
laatste jaren erg in opkomst
zijn. Zo wordt er een meezing
'Sound of Music' gehouden.
Het publiek kan meeblèren met
nummers als 'Edelweiss' en 'Do
re mi', terwijl de film word
toond, en elke bezoeker
een tasje met attributen d
dens de voorstelling gel
kunnen worden. Petra I
verwacht ook dat er een f<
wordt gebouwd bij 'Abba
nia', een show met num
van Abba die ook op Wes
in Londen heeft gestaan, i
sojigfestivalavond die het
kest van de Koninklijke L]
macht verzorgt vanwege hl
jarig bestaan van dit mü
evenement.
(advertentie)
•ANGES.0®»
Circuitnieuws
Nu GRATIS verkrijgbaar bij
tankstations, kiosken, tabakszak
en boekhandels bij u in de buur
theater recensie
Dick van Teylingen
Voorstelling: Blauw/Oranje van Het
Nationale Toneel. Tekst: Joe Penhall.
Vertaling: Allard Blom. Regie: Peter
Tuinman. Gezien: 29/4, Barendrecht.
Vanavond in de Leidse Schouwburg.
Therapeut Ton begeleidt de op
gewonden Chris, die bijna naar
huis mag. Hij komt nog allesbe
halve uitgebalanceerd over, en
Ton zou hem liever nog wat
langer in observatie houden.
Hij denkt dat Chris schizofreen,
paranoïde en zelfdestructief is.
Dat brengt hem in conflict met
Robert, het hoofd van de afde
ling. Hij houdt het op een bor-
derline-stoornisje, en boven
dien past Chris mooi in de the
orie van zijn proefschrift: gekte
is cultureel bepaald, elders kan
zijn gedrag geaccepteerd zijn.
Die andere cultuur is hier de
Afrikaanse: Chris zegt dat hij
een zoon is van Idi Amin.
De titel van Blauw/Oranje van
Joe Penhall komt uit een ge
dicht waarin de surrealist Paul
Eluard gevestigde ideeën op
losse schroeven zet en dat ver
bindt aan gekte en liefde; ook
Chris noemt sinaasappels
blauw. In het begin van het stuk
staan twee psychiatrische op
vattingen tegenover elkaar: de
bezorgd-menselijke van Tom
en de relativistisch-sociologi
sche van Robert. Dat is een in
teressante tegenstelling, maar
het is direct duidelijk dat Ro
bert veel meer opportunist is
dan psychiater. Gemiste carri
èrekansen hebben hem gefrus
treerd, en dat compenseert hij
door zijn macht te laten gelden
en in procedures te vluchten.
Hij gelooft niet meer in zijn vak,
maar zoekt zijn eigen belang.
Tom vindt zijn theorieën bulls
hit, maar ook zijn argumenten
komen niet erg uit de verf. Aan
vankelijk vindt Robert de oppo
sitie wel pittig, maar als het uit
loopt op een principekwestie,
manipuleert hij Tom de kliniek
uit. Die krabbelt eerst nog terug
(ook hij blijkt uiteindelijk dus
een slapjanus) maar als er niks
meer te redden valt, wil hij de
strijd toch aangaan.
Bram van der Vlugt (Robert),
Pieter van der Sman (Tom) en
Dennis Rudge (Chris) spelen
goed en met veel inzet, ma
toch laat de voorstelling te
sen over. Robert is als psyc
ter een flop, maar geslaagd
klootzak. Tom staat voor zi
zaak, maar is emotioneel n
helemaal overtuigend. Van
Chris valt niet te zeggen of
echt een gevaar voor zichzi
wordt. Hij is lekker springe
en labiel, maar dient voora
voertuig voor de vraag: 'wii
er nou eigenlijk gek?'
Beste boek?
„Ik ben eigenlijk helemaal
geen boekenwurm. Ik neem de
tijd ook niet om literatuur te
lezen. Als ik dan toch een boek
moet noemen, noem ik het
kookboek. Ik ben namelijk wel
gek op koken. Als ik tijd heb,
ben ik elke dag in de keuken te
„Ik houd me eigenlijk niet zo
met kunst bezig. Toch vind ik
het werk van Kunst Vlieg
werk wel heel indrukwekkend.
Die kunstwerken zijn gemaakt
door mensen met een verstan
delijke beperking. Ze maken
schilderijen, sculpturen en gra
fiek onder begeleiding van des
kundigen. Het ziet er mis
schien wat kinderlijk uit, maar
Welke film zou iedereen
gezien moeten hebben?
Wat is het mooiste boek
ooit geschreven? Welke
muziek weet telkens
weer te ontroeren? Wat
is het mooiste kunstwerk
aller tijden? Kortom:
waarmee is Pim Pompe,
organisator van L'eidols
en dj, in de zevende he
mel?
Beste cd?
„Ik draai vaak nachtdiensten.
Ik luister dan graag naar jazzy
muziek. De cd's van Norah Jo
nes vind ik prachtig. Zij heeft
een aparte rustieke stem. Op
haar muziek kan ik me echt
ontspannen. Als dj draai ik
juist echte feestmuziek uit de
jaren zeventig en tachtig. Dat
vind ik ook leuk hoor. Tijdens
het uitgaan spreekt dat genre
veel mensen aan. Niets is fijner
dan het publiek uit zijn dak
zien gaan op de platen die jij
draait. In mijn vrije tijd heb ik
meer behoefte aan rustigere
muziek. Daarop kan ik het bes
te relaxen."
vinden. Ik maak ook wel de
standaard Hollandse maaltij
den, maar buitenlandse, aparte
hapjes met lekkere sausjes
vind ik het leukst om te berei
den. Ik probeer op culinair ge
bied graag nieuwe dingen uit.
Ik heb niet echt een voorkeur
voor gerechten uit bepaalde
landen. Zolang het maar een
uitdaging is, vind ik het leuk."
Beste film?
„Ik houd van films die zich
vroeger afspeelden. Ik ben zelf
geïnteresseerd in de oudheid,
dus films met een historische
setting vind ik mooi. De beste
film die ik gezien heb, is 'Three
Kings' van regisseur David O.
Russell. De film speelt zich niet
af in de oudheid, maar in Irak
aan het einde van de Golfoor
log. Het verhaal vind ik heel
goed. Het is vooral actie, maar
er zit ook een vleugje humor
in. George Clooney speelt heel
goed in deze film. Hoewel ik
George Clooney een goede ac
teur vind, is Jack Nicholson
mijn favoriet. Die man blijft
maar doorgaan."
Beste kunstwerk?
al dat kleurengebruik vind ik
juist heel vrolijk. Ik heb thuis
geen schilderijen of andere
kunstwerken staan. Hoewel ik
best wel een schilderij van
Kunst Vliegwerk zou willen
hebben. Misschien dat ik in de
toekomst wat van dat werk ga
huren bij de artotheek."
Tekst: Alette Snijders
Foto: Hemk Bouman
