'We blijven toch allemaal collega's'
Tom Henzing staat
Docos voor tweede
meti
kans:
SPORT
'Hier wordt te veel als gentlemen gecricket'
Australiër Todd Harker wil met Ajax Leiden terug naar eerste klasse
Onderlinge solidariteit als automatisme bij jubilerende scheidsrechtersvereniging
1
door Gertjan van Geen
OEGSTCEEST - Een druk op de verkeerde knop bracht
Todd Harker naar Oegstgeest. De Australische cricket-
coach wilde via internet wat meer gegevens over Ajax
Leiden opvragen, maar verstuurde per ongeluk zijn
gegevens. Een paar e-mails later werd hij aangenomen
als coach. In Nederland vond hij zijn geluk. De Leidse
cricketclub kan mede daardoor nog wat langer van
zijn diensten en inzichten gebruik maken.
Harker doet dit seizoen een klein stapje terug nu de
overgangsklasser in Robert Dougherty een nieuwe
hoofdcoach heeft aangetrokken, die tevens als speler
fungeert. „Ik wil geen plaats innemen van een speler
uit de eigen opleiding", zegt Harker. ,Als ze me nodig
hebben zal ik spelen, maar het eerste doel is captain
van het tweede worden en Robert assisteren bij het
eerste. Ik ben hier ook nooit gekomen om een sterspe
ler te zijn. Het niveau waarop ik in Australië cricket
speelde, is ongeveer hetzelfde als de overgangsklasse
hier."
De 29-jarige Harker groeide op op een boerderij vlak
buiten Benalla, een plaatsje met 10.000 inwoners 200
kilometer ten noorden van Melbourne. Hij tenniste en
voetbalde, maar eenmaal op school werd het cricket.
Toen een vriend zich inschreef voor een opleiding tot
trainer/coach, vulde Harker ook een formulier in. Het
leidde hem uiteindelijk naar de andere kant van de
wereld, waar circket niet half zo populair is. „Ik heb
een beetje een gok genomen. Het was een kans om te
reizen en de dingen te doen die ik leuk vond. Maar ik
was nooit meer dan assistent-coach geweest, dus het
was nieuw voor me. Gelukkig was de respons heel po
sitief. Iedereen kende mijn naam toen ik arriveerde."
Zijn voornaamste taak, naast het overbrengen van zijn
cricket-kennis, was het teweegbrengen van een men
taliteitsomslag. „De sfeer in de club is fantastisch,
maar spelers van het derde team voelden meer dat ze
lid waren van het derde dan dat ze speelden voor Ajax.
Ze weigerden om in een hoger dan wel lager team te
cricketen. In twee jaar heb ik een hoop voor elkaar ge
kregen, maar het heeft een jaar of vijf nodig."
Ook de manier van cricketen is anders, een volstrekt
logisch gevolg van het elite-karakter dat de sport nog
steeds heeft. Waar in Nederland groepjes vrienden op
straat of in het park voetballen, spelen Australiërs cric
ket op een vrije zondagmiddag. „Je moet ermee opge
groeid zijn", zegt Harker. „Wij spelen veel vuriger,
competitiever en niet altijd volgens het boekje. Een
Australiër is bereid een klap op zijn neus te krijgen.
Hier wordt meer als gentlemen gespeeld, is er meer re
actie dan actie. Alleen op het hoogste niveau zie je iets
van het cricket terug, zoals wij het spelen. Maar dat
komt ook weer doordat er veel buitenlanders in de
hoofdklasse spelen."
Problemen met zijn visum maakten dat hij in het eer
ste jaar geen werkvergunning kreeg. Toen zijn geld op
raakte, ging hij terug. Maar zowel Harker als Ajax voel
den dat het karwei bij lange na nog niet geklaard was
en dus plakte hij er een tweede seizoen achteraan. Te
rug in Oegstgeest, ditmaal met de juiste papieren,
kreeg hij kennis aan een Nederlands meisje. Vorig jaar
verloofden ze zich en in september verwachten ze hun
eerste kind. „Mijn toekomst op korte termijn ligt hier.
Ik heb hier via een clublid een baantje en ik doe de in-
burgeringscursus, waarvan het eerste deel in decem
ber klaar moet zijn."
Met Ajax wil hij op korte termijn terug naar de eerste
klasse. De eerste stappen zijn gezet. „Vorig jaar al had
den we kampioen moeten worden, maar mede door
blessures hebben we het niet gehaald. Het ziet er nu
goed uit. Iedereen heeft in de winter aan zijn conditie
gewerkt. En er zijn wat spelers bijgekomen, waardoor
iedereen harder moet knokken voor een plaatsje. Nu
Robert is gekomen, is mijn invloed wat minder dan de
laatste twee jaar. Maar het is beter voor de vereniging
dat ik een stapje terug doe en er iemand met frisse
ideeën is."
Tom Henzing: „Bij Docos ga je elkaar geen verwijten maken."Foto: Henk Bouwman
Ernst-Jan van der Perk en Cor Cozijn. Foto: Henk Bouwman
Todd Harker doceert. Foto Dick Hogewoning
door Loman Leefmans
Geen onderdeel van de moderne voetbalsport is zo
veelbesproken als de arbitrage. Beroepsscheidsrech-
ters moeten zich met camera's op zich gericht verant
woorden voor hun beslissingen en bij hun amateurcol
lega's wordt ieder fluitsignaal gevolgd door een ver
baal antwoord. Niets is in de loop der jaren zo wegge
zakt als het imago van 'de man in het zwart'. Het is
geen wonder dat het gewraakte korps daardoor be
hoefte heeft aan samenkomsten van gelijkgestemden.
De Leidse afdeling van de Centrale Organisatie van
Voetbal Scheidsrechters, kortweg COVS en in Leider
dorp gevestigd, bestaat deze week 75 jaar. Voorzitter
Cor Cozijn en vooraanstaand lid Ernst-Jan van der Perk
geven aan de hand van negen stellingen hun visie op
verschillende facetten van de voetbalarbitrage.
Scheidsrechters hebben dezelfde prestatiedrang
als voetballers.
Cozijn: Net als onder voetballers heb je recreanten
en prestatiegerichte scheidsrechters. Het verschil is
dat voetballers aan het einde van 90 minuten direct
resultaat zien van hun inspanningen en scheids
rechters lang moeten wachten op hün beoordeling.
Van der Perk: Promotie of degradatie kan soms van
één honderdste punt afhangen. De beoordeling van
scheidsrechters blijft een moeilijk punt. Rapporteurs
hebben, als je geluk hebt, soms in een ver verleden
een cursus gevolgd. Daarbij is het tekort aan rappor
teurs zo mogelijk nog groter dan onder scheidsrech
ters.
Cozijn: Al jaren staat het systeem van de rapportage
van scheidsrechters op het punt te worden veran-
derd, maar het gebeurt niet. Het zou in het hele land
moeten worden doorgevoerd en dat is een hele ope
ratie. Het onderwerp blijft op clubavonden steevast
een punt van discussie.
De gemiddelde voetballer weet veel te weinig van
de spelregels.
Van der Perk: Hoe groot wil je het antwoord JA heb
ben.
Cozijn: En hoeveel uitroeptekens heb je nodig.
Van der Perk: De spelers die uit het betaalde voetbal
terugkeren naar de amateurs zijn het ergste. Omdat
ze zich beroepsmatig met voetbal hebben bezigge
houden denken ze alles te weten. Net rechters die de
wet niet kennen.
Cozijn: Met schaken zet je een pion ook niet drie vel
en binnen tien a vijftien jaar heb je alleen nog
scheidsrechters in de hoofdklasse.
Van der Perk: En wat Cor zegt, is nog niet eens zo
heel erg overdreven.
Cozijn: Door het Masterplan Arbitrage van de KNVB
zitten de cursussen vol en neemt het aantal gediplo
meerde scheidsrechters weer wat toe. Precieze getal
len bestaan niet, maar misschien is het lidmaat
schap van de COVS een indicatie. Negentien jaar ge
leden toen ik bij de Leidse afdeling als voorzitter
aantrad, waren er landelijk 14.000 leden, nu nog
6500. Onze afdeling daalde maar van 250 naar 200.
Op Amsterdam en Den Haag na zijn we de grootste
van Nederland.
Van der Perk: Een scheidsrechter van zestig die in de
derde klasse fluit. Dat was vroeger ondenkbaar.
Door onder meer de leeftijdsgrens op te rekken lijkt
de teruggang van het aantal scheidsrechters nog
mee te vallen.
CozijnPrecies; lapmiddelen dus.
Clubs of spelers die verantwoordelijk zijn voor het
molesteren van arbiters worden te laag gestraft.
Cozijn: Wij gaan niet over de straffen, maar we ver
bazen ons soms wel eens.
Van der Perk: Een van de problemen is het rapport
dat de scheidsrechter na afloop opmaakt. Schrijft hij
ook maar iets verkeerd op, dan wordt de zaak gese
poneerd. Standaardformulieren bestaan niet en e-
mail wordt niet geaccepteerd, het moeten met de
hand geschreven rapporten zijn en dan is de kans op
fouten aanwezig.
Cozijn: De rapporten moeten een goede en feitelijke
weergave zijn. We zeggen bij de COVS ook; laat het
door iemand anders nog eens nakijken. Wat we ook
van de hoogte van de straffen vinden, de opvang van
gemolesteerde scheidsrechters is bij de bond sterk
verbeterd in de laatste tien jaar; een soort slachtof
ferhulp.
Er is niets zo mistroostig als op een clubavond een
eerder gemolesteerde collega te moeten opbeuren.
Cozijn: Nee, juist niet. Het is een kwestie van van
zelfsprekendheid, onderlinge solidariteit en - on
danks de eerste stelling van dit verhaal - bijna een
automatisme. Net als bij de politie; hoog of laag in
rang, het zijn toch allemaal collega's.
Van der Perk: Oppeppen en bijstaan. Het enige mis
troostige is dat het gebeurt, maar de opvang zeker
niet.
De spelerspassen zijn een zegen voor scheidsrech
ters.
Cozijn: Dat weet ik nog zo net niet. Niet de KNVB,
niet de scheidsrechters maar de verenigingen wilden
de passen terug. Daarom verbaast het me als ik on
langs in het Leidsch Dagblad de verontwaardiging
lees dat clubscheidsrechters bij de lagere elftallen
zelden een controle uitvoeren. De invoering van de
spelerspas is een goede zaak, maar de verantwoor
delijkheid moet niet alleen bij de scheidsrechters ko
men te liggen want dan worden zij de gebeten hond.
Net zoals voetballers in het betaalde voetbal vaak
het slechte voorbeeld geven, doen beroepsscheids-
rechters dat ook.
Van der Perk: En dan met name de gearriveerde ar
biters in het betaalde voetbal. Ze hebben geen con
currentie meer en doen wat ze willen. Dat is al jaren
zo en dat wéten ze ook.
Cozijn: Vroeger gaven Jan Keizer en Frans Derks eer
lijk toe dat ze er hun eigen regels op nahielden. Zelfs
bij John Blankenstein kon je in zijn laatste jaren zien
dat het einde van zijn carrière naderde. Waar een ro
de kaart op zijn plaats is, vluchten ze in geel of in he
lemaal niets. Het is een slechte zaak want net als
voetballers behoren scheidsrechters in het betaalde
voetbal een voorbeeld te zijn voor de rest.
Het is een aanfluiting dat er geen Nederlandse
leidsman naar het EK is afgevaardigd.
Van der Perk: Ja, maar dan moet er wel iemand zijn
A vai
door Anton Diedrich
leiden - Hoe heeft het ooit zo ver kun
nen komen? Anderhalve maand geleden
was het duidelijk: Docos zou kampioen
worden. De vraag was alleen nog wan
neer. Vier opeenvolgende nederlagen
later waren de t'rtelkansen verkeken en
was de nacompet'rtie het hoogst haalba
re. Door misstappen van de concurren
ten kreeg de Leidse club een nieuwe
kans in de schoot geworpen. De ploeg
die allang kampioen had moeten zijn,
speelt morgen alsnog om de titel in de
derde klasse.
Tom Henzing (20) speelt al zijn hele le
ven bij Docos. Het lijkt zelfs alsof hij er
nog veel langer voetbalt. Zijn opa Co
Henzing haalde het eerste elftal, zijn
vader en oom eveneens. En nu is het
de beurt aan de jonge aanvaller om de
familietraditie voort te zetten. „Ik heb
in de jeugd een uitstapje gemaakt naar
UVS", zegt de assistent monteur-elek
tricien. „In de Cl en B2, die speelden
toen landelijk. Maar ik merkte dat ik
toch meer iemand van de gezelligheid
was."
En dan, zegt hij, is er voor een Henzing
geen andere keus dan Docos. „Bij UVS
zag je elkaar eigenlijk alleen maai' op
de training. Hier blijven we na een
wedstrijd rustig tot zeven uur hangen,
we gaan met het hele elftal stappen.
UVS was mij te prestatiegericht." Dat
betekent niet dat Henzing geen ambi
tie heeft. „Tuurlijk, ik wil zo hoog mo
gelijk komen. Het liefste met mijn ei
gen club, trouwens. Maar dat betekent
den vooruit. Bij de COVS schenken we veel aandacht
aan spelregels. Een bijkomend hedendaags pro
bleem is soms dat scheidsrechters bij een test het
goede antwoord geven, maar erbij zeggen: 'dat zou
ik in de praktijk nooit doen want dan moet in ren
nen voor mijn leven'.
In weerwil van de goedbedoelde promotie-activi
teiten van de KNVB neemt het aantal scheidsrech
ters nog altijd af.
Cozijn: Het toenemende tekort is jarenlang gebaga
telliseerd door de KNVB. Is er geen officiële bonds-
scheidsrechter beschikbaar? Dan nemen ze toch een
clubscheidsrechter. Daar komt ook nog de vergrij
zing bij. Binnenkort zijn er voor de vijfde klassen van
het standaardvoetbal al geen scheidsrechters meer
Als een kat In het nauw. Archieffoto: Henk Bouwman
die daar de kwaliteiten voor heeft en zo iemand
loopt er momenteel niet rond. Ik zou niet weten
het verdient om te gaan. Een aanfluiting? Dat het
Nederlands Elftal twee jaar geleden er niet bij
Dat is pas een aanfluiting.
Cozijn: Temmink is de enige naam die bij me op
komt. Maar of hij het verdient? Onze eigen Pieter
Vink uit Noordwijkerhout heeft het in zich om in
toekomst bij grote toernooien te worden
den. Hij is niet voor niets voorgedragen voor de
ternationale lijst. Vink krijgt er in de pers
van langs en dat is lang niet altijd terecht,
den het over spelers die de spelregels niet
maar voor de gemiddelde tv-commentator geldt
nog veel meer.
Van der Perk: Dat is inderdaad heel erg. Ze
maar wat. Er is er één die wel eens een
terscursus heeft gevolgd en die denkt helemaól
hij gelijk heeft.
In een ideale wereld is er geen aparte club voor
scheidsrechters nodig.
Van der Perk: Het is toch prettig om met
stemden ervaringen uit te wisselen en over je
te praten.
Cozijn: We zijn een sport- en ontspanningsclub
een belangenvereniging. De COVS heeft al 75 jaar
bestaansrecht. Ik zou het anders stellen: in een
le wereld zijn er geen scheidsrechters nodig.
Docos - DHL, zondag om 14.00 uur
op het terrein van Alphense Boys
zaterdag 1 MEI 2004
niet dat het ten koste moet gaan van
de sfeer."
Zelfs in de dip - zacht uitgedrukt - die
het elftal beleefde met vier nederlagen
op rij, onder meer tegen degradatie
kandidaten Altior en Lugdunum, bleef
de sfeer binnen het elftal goed. „Je wilt
graag zo snel mogelijk kampioen wor
den, als je de kans krijgt", vertelt Hen
zing. „Het lukte maar niet en het lukte
maar niet. Vooral na de 2-1 nederlaag
tegen Lugdunum waren we echt ka:
pot." Maar er vloog geen schoen door
de kleedkamer, zelfs op het veld viel
geen onvertogen woord tegen een me
despeler. „Bij Docos ga je elkaar geen
verwijten maken. We weten zelf wel
wat we fout doen en dat moeten we
zelf oplossen, als spelers. Een ploegge
noot afbranden, komt niet eens in je
hoofd op. Je probeert elkaar juist op te
peppen. Dat is een van de krachten
van Docos."
Tom Henzing maakte de vier verloren
wedstrijden mee vanaf de zijlijn. De
aanvaller had een knieblessure en
werd gedwongen tot toekijken. „Dat
was meer huilen dan lachen." Hij zag
de voorsprong van zijn ploeg steeds
verder slinken, tot nul en zelfs daaron
der. Hoe de ruime marge zo kon wor
den weggegeven? Henzing heeft geen
flauw idee. „Je kunt niet zeggen dat je
geen zin hebt om kampioen te w^°
den. Het ging, hoe lullig dat ook
allemaal net mis. De 'hoek waar
klappen vallen', je kent die
wel. Niet te begrijpen en niet te
ren. Trouwens", voegt hij daaraan
„van Altior win je niet zomaar,
heeft ook van ze verloren, en dat is
uiteindelijk ons geluk."
De Delftse ploeg is morgen de
stander van Docos, op het veld van
phense Boys. Henzing verwacht
spannend duel. „DHL heeft ook
zin in de nacompetitie", zegt hij.
wel, trouwens, als je een kans hebt
rechtstreeks te promoveren. Dus
gen krijgen we twee ploegen die er
voor gaan." De thuiswedstrijd
Docos met 2-0, in Delft verloren
Leidenaars met dezelfde cijfers,
wil ook graag 'mooi' voetballen, net
wij. Veel ploegen in onze klasse
meer van de beuk erin, maar dit
looft ook voor de toeschouwers
leuk te worden. Maar wel
baar."
De spanning zit er in elk geval al
zegt Henzing. „Zeker bij mij.
zat ik nog bij de A-junioren, nu
zelf mee. Als je dit meemaakt,
weet je pas hoe het voelt." Hij grijn
„We hebben er ontzettend veel zin Is
met zijn allen." fl
