Hevige strijd
bij Najaf: 64
sji'iten dood
BUITENLAND
'Wereldleider' Gaddafi weer helemaal terug
Al-Qaeda waarschuwt VS voor aanslagen
Slachtoffers Dutroux nog één
keer terug naar gruwelkelder
Het mysterie van de 'eenbenige' terrorist
Spanjaarden verlaten heilige stad
Dorp lyncht burgemeester
Mandelaken Pis
ico vindt 189
alen in truck
Gutierrez - De Mexi-
politie heeft in de zuide-
elstaat Chiapas 189 ille-
hit Guatemala onder-
Zij zaten verstopt in een
[en vrachtwagen, waarin
jeratuur was opgelopen
raden. Het duurde meer
1 uur voordat de politie
r ruimte, die met hard
i was bekleed waardoor er
r cht in of uit kon, met
[en open kreeg. De mi
hadden een aantal ga-
c et plastic geprikt om
krijgen. Ze zaten al
mr in de wagen.
likhanenplaag
eigt Afrika
t Noord-Afrika wordt be-
loor de ergste sprinkha-
ig van de afgelopen tien
t insecten dreigen enor-
ide aan te richten aan
bouw in de regio, en
eiral aan de Marokkaanse
elt. Dat zei de VN-land-
ganisatie FAO gisteren,
fctober hebben de be-
j landen meer dan 17
dollar besteed aan de
ing van de dieren. Bijna
Den hectare land is be-
1. Volgens de FAO is nog
t bedrag nodig om de
igen de sprinkhanen
zetten.
n uitkeringen
-Europeanen'
- Mensen uit de nieuwe
len die naar Groot-Brit
erhuizen, hebben geen
sociale huurwoningen
ringen als zij niet wer-
t zei de Britse premier
teren in een toespraak,
j geeft geen geld meer
inomisch inactieven',
Hij sprak tegen dat
I rittannië zal worden
I eld door Oost-Europea-
ir beloofde een grondig
';iek van de immigratie-
1 aanpassing waar dat
ijkt. Veel Britten vrezen
k van de immigratie-
Toeristen
liet veilig
- De verboden Baski-
cheidingsbeweging ETA
met aanslagen
sten in Spanje. Dat
iet dagblad La Razon
Volgens de krant heeft
meven verstuurd naar
ides van Duitsland,
ijk en België. In de brie-
dt de ETA de landen
oordelijk voor 'wat hun
zou kunnen overko-
(e ETA heeft sinds 1979
n honderd bomaansla-
op toeristencen-
5» jaar weer
t op Vietnam
- United Airlines vliegt
rart als eerste Ameri-
fUchtvaartmaatschappij
ar Vietnam. HetVietna-
chtruim was sinds het
tn de Viemamoorlog in
na dertig jaar verboden
[oor de Amerikaanse
irt. United Airlines wil
in Francisco via Hong
lar Hanoi vliegen. Een
^takkoord begin dit
en Washington en Ha-
eide de weg voor een
ïg van direct vliegver-
sen de twee landen.
Cyi overlegt
partijgenoten
u - De onder huisarrest
te Birmese oppositie-
(Uing San Suu Kyi heeft
bezoek mogen ontvan-
de top van haar partij
n deel ervan staat of
t voor kort zelf ook on-
arrest. Volgens de par-
aris duurde het gesprek
r anderhalf uur. Hij wil-
nadere details verstrek-
militaire machthebbers
1 heropenden eerder
and het hoofdkwartier
ILD in de hoofdstad
1. De bewegingsruimte
oppositie komt in de
tot een conferentie op
[ver een nieuwe grond-
jmilitaire junta wil daar
Dppositie praten over
(te naar democratie'.
ilf jaar geëist
li terroristen
[en Italiaanse aanklager
jteren twaalf jaar cel ge-
n drie Egyptenaren die
f worden van het bera-
1 aanslagen op Ameri-
loelen in Italië. De drie
oktober 2002 aange-
en zouden onder meer
geweest met de voor-
van een aanslag op
militaire be
ats bij Rome. Volgens
ilanden de mannen ook
;n op vestigingen van
ilds en het vliegveld
o da Vinei. Bij hun aan-
vond de politie dyna-
a bomriem, een pistool
van de mili-
[raafplaats.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - Hij rijdt door de stad in een
enorme gepantserde Mercedes. Van
huis meegenomen. Speciaal voor hem is
in de tuin van het gastenverblijf, een
Brussels kasteeltje, een bedoeïenentent
opgezet waar hij kan bidden en over
nachten. Zijn eerste Europese reis in
vijftien jaar voerde de Libische leider
Moammar Gaddafi gisteren naar de EU
in Brussel. „Deze ontmoeting zal gevol
gen hebben voor alle volkeren van Euro
pa en Afrika", zie hij.
Voor het gebouw van de Europese Com
missie, waar Gaddafi luncht met EU-
voorzitter Romano Prodi, verzamelen
zich een paar honderd aanhangers die
netjes geregisseerd hun eigen feestje vie
ren. Het handjevol tegenstanders lost als
vanzelf op. Als de Mercedes voorrijdt,
strekt de grote leider zijn gebalde vuist
naar de opgetrommelde menigte. Het
gebaar van de overwinnaar, van de gok
ker die weet dat hij op het goede paard
heeft gewed.
Gaddafi is niet langer de paria van de in
ternationale gemeenschap. Hij is hard
op weg om een gerespecteerde partner
te worden. 'Krijg me maar eens weg',
straalt hij uit. Binnen ligt de rode loper
klaar voor een enorme Libische delega
tie. Sinds Gaddafi plechtig beloofde te
stoppen met het maken van massaver
nietigingswapens en het terrorisme
heeft afgezworen, is hij door de westerse
wereld 'salonfahig' verklaard.
De Amerikaanse president Bush hief vo
rige week de meeste sancties tegen Libië
op. De Britse premier Blair behandelde
Gaddafi bij een bezoek aan Tripoli als
zijn beste vriend. En Prodi is zo blij dat
hij hem minutenlang de hand schudt.
Prodi raakte ooit in problemen door
Gaddafi achteloos uit te nodigen toen
niemand nog met hem wilde praten. De
afgelopen maanden heeft hij zijn uiter
ste best gedaan voor de Libische leider.
„Deze ontmoeting is het resultaat van
vijfjaar persoonlijk contact", zei Prodi
gisteren.
Maar de lucht is nog niet helemaal ge
zuiverd. Amnesty International publi
ceerde deze week een vernietigend rap
port over de mensenrechten in Libië.
Duitsland eist dat het land zijn verant
woordelijkheid neemt voor de aanslag in
1986 op de Berlijnse nachtclub La Belle,
waarbij drie Amerikaanse soldaten om
kwamen. Kandidaat EU-lid Bulgarije wil
dat Gaddafi vier Bulgaarse artsen vrij
laat, die ervan worden beschuldigd dat
ze moedwillig 426 kinderen met aids
zouden hebben besmet.
Prodi vertelde Gaddafi gisteren dat vol
ledige samenwerking tussen Libië en de
EU alleen mogelijk is wanneer die kwes
ties uit de wereld worden geholpen. Tij
dens een ontmoeting met de pers leg
den beiden slechts verklaringen af. „Ik
ben ervan overtuigd dat het zal lukken
de problemen van Duitsland en Bulga
rije op te lossen", zei Prodi.
Gaddafi was minder concreet en langer
van stof dan zijn 'broeder en vriend'. Hij
keek als een veldheer in de camera's en
greep een half uur zijn kans om als 'we
reldleider' de glorie van Libië te bezin
gen. „De hele wereld is ons dank ver
schuldigd. Libië is vastbesloten een lei
dende rol te spelen bij het bereiken van
wereldvrede. Het zal een brug tussen
Afrika en Europa zijn."
Brussel-pretoria - Manneken Pis in Brussel verwisselt voor bijzondere gelegenheden
wel vaker van kledij, maar gisteren zag het beroemde beeldje er wel heel speciaal uit.
Ter gelegenheid van de viering van tien jaar democratie in Zuid-Afrika droeg hij de zo
typerende outfit van de Zuid-Afrikaanse oud-president Nelson Mandela, inclusief grijs
krullenpruikje. Achter 'Mandelaken Pis' hing een Zuid-Afrikaanse vlag. In Pretoria werd
het tweede lustrum van het einde van de apartheid uitbundig gevierd. Met veel vlag
vertoon, muziek en parades herdachten de Zuid-Afrikanen dat de apartheid een decen
nium geleden werd afgeschaft en dat Mandela kon aantreden als staatshoofd. De
kleurrijke festiviteiten gingen gepaard met uiterst strenge veiligheidsmaatregelen. Er
waren tienduizenden genodigden, onder wie tientallen vooral Afrikaanse staatshoof
den, regeringsleiders en ministers in Pretoria. De jarige kroonprins Willem-Alexander
was ook in Zuid-Afrika voor de feestelijkheden. President Thabo Mbeki, opvolger van
Mandela, werd gistermorgen ingezworen voor zijn tweede termijn van vijfjaar als pre
sident. Mbeki's Afrikaans Nationaal Congres (ANC) won eerder deze maand met grote
overmacht de parlementsverkiezingen. In zijn inaugurele rede stond Mbeki uitgebreid
stil bij de 'vreselijke en weerzinwekkende' periode van rassenscheiding in zijn land. Hij
noemde het zijn taak om te bewerkstelligen dat Zuid-Afrika een stabiel land wordt
met een 'stabiele niet-raciale' samenleving. Een andere opdracht ligt volgens hem bij
de armoedebestrijding.
Foto: AP/Thierry Carlier
bagdad/anp-rtr-afp - Ameri
kaanse militairen hebben giste
ren tijdens gevechten bij de
Iraakse stad Najaf tientallen sji'i-
tische opstandelingen gedood.
Het ging om de bloedigste ge
vechten tussen coalitiemilitairen
en volgelingen van de radicale
sji'itische geestelijke Muqtada
al-Sadr, sinds die drie weken ge
leden begonnen met een op
stand.
De Amerikaanse militairen
doodden ten minste 64 opstan
delingen. De meesten van hen
kwamen om tijdens een nach
telijke luchtaanval op een
luchtafweersysteem van de re
bellen. Ook voerden de Ameri
kanen na schermutselingen een
aanval uit op een controlepost
van de militieleden nabij Kufa,
tien kilometer van Najaf.
Najaf is de stad waar al-Sadr
zich schuilhoudt en een be
ruchte verzetshaard van sji'iti
sche Irakezen. De opstandelin
gen hebben zich er verschanst
in moskeeën en scholen. Coali
tietroepen houden de heilige
stad al tijden omsingeld. Zij ei
sen dat de militanten hun wa
pens inleveren en dat al-Sadr
zich overgeeft om te worden
berecht wegens moord op een
collega-geestelijke.
De bloedige gevechten braken
uit kort nadat Amerikaanse mi
litairen Spaanse posities rond
Najaf hadden overgenomen. De
Spaanse militairen maken zich
gereed voor vertrek uit hak. De
nieuwe Spaanse premier, Zapa-
tero, heeft gezegd dat alle 1300
militairen op 27 mei Irak moe
ten hebben verlaten. Hij wil
daarmee aanslagen op Spaanse
doelen voorkomen.
Ook Bulgarije voelt zich in het
nauw gedrongen door het ge
weld in Irak. President Par-
vanov eist dat de 450 Bulgaarse
militairen worden verplaatst
van het nabij Najaf gelegen Kar-
bala naar een basis buiten de
stad. De lichtbewapende Bulga
ren hebben het geregeld aan de
stok met de milities van al-Sadr.
In het weekeinde werd een
konvooi met daarin Parvanov
zelf in Karbala onder vuur ge
nomen.
Behalve bij Najaf en Kufa lever
den Amerikaanse militairen gis
teren ook in de wijk Sadr-City
in Bagdad strijd met volgelin
gen van al-Sadr. Hierbij is een
Amerikaanse militair gedood en
raakte een collega gewond. In
het omsingelde Fallujah was
het overdag zeer rustig. Die rust
werd in de avond echter ver
stoord toen Amerikaanse ge
vechtsvliegtuigen en tanks doe
len bestookten in het noord
westen van de stad.
De Britse premier Blair heeft
gisteren duidelijk gemaakt dat
Londen voorlopig niet van plan
is extra manschappen naar Irak
te dirigeren. De mogelijke inzet
van extra Britten is actueel ge
worden door de terugtrekking
van Spanje. Blair verwierp ook
de kritiek van tientallen Britse
oud-diplomaten, die hem in
een open brief verweten zijn
oren in het Midden-Oosten
naar het Amerikaanse beleid te
laten hangen, en niets te doen
om dat beleid te beïnvloeden.
Volgens Blair doet hij dat wel
degelijk.
ontvoerde bestuurders. Daarbij
sloegen ze met stokken en wer
den stenen geworpen. De poli
tie durfde uit angst om ook ge
lyncht te worden niet in te grij
pen. Op het dorpsplein aange
komen werd de burgemeester
vastgebonden aan een lan
taarnpaal. Hij overleed later aan
zijn verwondingen. Zijn lijk
werd teruggevonden onder de
brug over een rivier op de grens
met buurland Bolivia. Een ge
meenteraadslid trof hetzelfde
lot. Twee anderen raadsleden
raakten zwaargewond.
sao paulo/gpd - Woedende be
woners van het Peruaanse
dorpje Llave hebben hun bur
gemeester doodgeslagen we
gens verdenking van corruptie
praktijken en vriendjespolitiek.
Het slachtoffer werd maandag
door een withete menigte uit
zijn huis gesleurd, waar hij op
dat moment een gemeente
raadsvergadering voorzat.
Twintig raadsleden en ambte
naren werden met Cirilo Fer
nando Robles naar het dorps
plein gevoerd. Onderweg koel
de de bevolking haar woede op
door onze correspondent
Pascale Thewissen
Sabine Dardenne (rechts) en Laetitia Delhez omhelzen elkaar huilend
na hun bezoek aan Dutroux' kelder. Foto: AP/Tanguy Jockmans
dubai-madrid/anp-rtr - Het
terreurnetwerk al-Qaeda heeft
gisteren gewaarschuwd voor
meer aanslagen op Amerikaan
se doelen dit jaar. Op een via
internet verspreide geluidsop
name, waarop een hoge al-Qae-
da-functionaris te horen zou
zijn, worden moslims opgeroe
pen Amerikaanse doelen zoveel
mogelijk te mijden. Het betrok
ken al-Qaedalid Abdulazziz al-
Muqrin zei ook dat de aanslag
vorige week in de Saudische
hoofdstad Riyad niet het werk
was van zijn organisatie. Een
militante Saudische groepering
heeft eerder de verantwoorde
lijk opgeëist voor de zelfmoord
aanslag voor het gebouw van
de nationale veiligheidsdienst.
Er vielen vijf doden. De groep
zei 'in te vallen' voor al-Qaeda,
omdat die organsiatie te druk
zou zijn. Volgens al-Muqrin
moet Washington alle Ameri
kaanse militairen terugtrekkken
van het Arabische schiereiland,
de bezetting van moslimland
(Irak) opgeven en de steun aan
Israël staken. „De joden, de
Amerikanen en de kruisvaar
ders (christenen) blijven onze
doelen, en dit jaar zal heviger
en wreder voor hen zijn."
De Spaanse politie heeft giste
ren weer een arrestatie verricht
in haar klopjacht op de verant
woordelijken voor de aanslagen
in Madrid op 11 maart. Volgens
de krant El Mundo gaat het om
de 24-jarige Noord-Afrikaan
Mohamed Bouharrat. Hij zou
de huurder zijn van het appar
tement in de Madrileense wijk
Leganes waar verdachten van
de aanslagen op de forensen
treinen zich begin april opblie
zen. Bouharrat zou ook betrok
ken zijn geweest bij het huren
van andere woningen die door
terroristen werden gebruikt.
marcinelle - Sabine Dardenne
en Laetitia Delhez vallen elkaar
snikkend in de armen. De twee
jonge vrouwen zijn even tevo
ren afgedaald in de kelder
waarin ze acht jaar geleden
door Mare Dutroux gevangen
werden gehouden. Sabine zat
bijna twaalf weken in het hol
onder het huis aan de Route
Philippeville in Marcinelle, een
groezelige voorstad van Charle
roi. Laetitia zat er zes dagen.
De jury in het proces-Dutroux
brengt op deze dinsdag een be
zoek aan Marcinelle om met ei
gen ogen het donkere hol te
aanschouwen, waar ook de
achtjarige meisjes Julie en Mé-
lissa negen maanden zaten op
gesloten. Zij stierven er.
Het bezoek is uitzonderlijk. Het
idee kwam van de advocaten
van Laetitia die wilden dat de
jury kon zien hoe de kinderen
zijn vastgehouden. Mare
Dutroux, zijn ex-vrouw Michel
le Martin en hulpje Michel Le-
lièvre arriveren in drie gepant
serde auto's. De vierde ver
dachte, Michel Nihoul, is ziek.
Twee bussen brengen rechters,
advocaten, juryleden en slacht
offers. Het gezelschap telt 110
personen. Onder hen de ouders
van Julie Lejeune, het achtjarige
Luikse meisje dat samen met
haar vriendinnetje Mélissa Rus-
so in de kinderkooi stierf. In de
geel geverfde muur staat nog
steeds haar naam gekerfd.
Ook de ouders en de zus van de
vermoorde tiener An Marchal
en de vader en tante van Eefje
Lambrecks zijn meegekomen.
Ze beleven moeilijke momen
ten. De moeder van Laetitia
stort in en moet naar een Rode-
Kruistent. De moeder van An is
vooral getroffen door de gerin
ge afmetingen van de kooi.
Sabine staat al te rillen nog voor
ze voet zet in het huis. Laetitia
komt luid vloekend naar bui
ten. Michelle Martin wordt mis
selijk als ze de dichtgetimmerde
woning betreedt. Lelièvre wei
gert naar binnen te gaan. Alleen
Dutroux zelf blijft onbewogen.
De hoofdverdachte was het
overigens niet eens met het be
zoek. Hij wilde dat de kooi in
zijn oorspronkelijke staat zou
worden gebracht voor het be
zoek, zodat de jury kon zien dat
hij geprobeerd had het de meis
jes met televisie en een spel
computer 'naar de zin te ma
ken'. Anno 2004 is de kelder
echter leeg. Maar de aanblik
blijft verpletterend, vertellen de
26 voornamelijk Belgische jour
nalisten die mee naar binnen
mogen.
door onze correspondent
Cees van Zweeden
boedapest-zaroa - Er kan tegenwoordig
geen bom meer ontploffen of de naam Abu
Musab al-Zarqawi valt. Hij zou achter de
aanslagen in Istanbul zitten, de hand hebben
gehad in de slachting te Madrid en de sjiïti-
sche heiligdommen van Karbala hebben op
geblazen. Hij wordt vaker genoemd dan de
illustere Osama bin Laden, naar verluidt zijn
baas. Maar al-Zarqawi in nevelen gehuld.
Niemand weet hoe hij er uitziet, hoe zijn
stem klinkt of zelfs maar hoeveel benen hij
heeft. En niemand weet of de 'bewijzen' te
gen hem niet verzonnen zijn.
Het spoor van al-Zarqawi begint bij een
kleine betonnen woning achter een poort
van blauw geverfd metaal in Zarqa, Jorda
nië. Het was in dit bescheiden huis waar de
nu 37-jarige al-Zarqawi, die werd geboren
als Ahmed Khalaylah, zijn eerste passen
zette. En ondanks zijn huidige reputatie als
'fundamentalist' leidden die eerste passen
niet naar de moskee.
Schoolvrienden in de wijk herinneren zich
hem als iemand die niet in het hogere we
zen was geïnteresseerd. Maar toen islamiti
sche organisaties vrijwilligers begonnen te
rekruteren voor de heilige strijd tegen de
Russen in Afghanistan, was al-Zarqawi een
van de tienduizenden Jordaniërs die zich
aanmeldden. Dat was in de jaren '80. Zarqa
was een verpauperde stad, de werkloosheid
was hoog, het avontuur lokte.
Volgens een van die vrienden, Mohammed,
vertrok al-Zarqawi in 1988 naar Afghanis
tan. Daar sloot hij zich aan bij de Noorde
lijke Alliantie van generaal Massoud, de
minst fundamentalistische van de verzets
groepen. Massoud zou in 2001 door een
tweetal Algerijnen worden vermoord, waar
schijnlijk in opdracht van Bin Laden.
Vier jaar lang zou al-Zarqawi in Afghanis
tan blijven, om bij terugkeer wegens 'extre
misme' te worden opgesloten. Toen de ge
vangenisdeuren vijf jaar later eindelijk
openzwaaiden, was hij zijn geboorteland
diep gaan haten. Al-Zarqawi - we schrijven
1997 - vertrok naar Pakistan. Hij zou nooit
meer in Zarqa worden gezien.
Al-Zarqawi zou zeker in vergetelheid zijn
geraakt, als de Amerikanen hem daar niet
aan hadden ontrukt. In februari vorig jaar
voerde Colin Powell de Jordaniër plotseling
op als de 'smoking gun'. Al Zarqawi, zo zei
de Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken, vormde de link tussen Osama bin
Laden en Saddam Hussein. Als er één re
den was om Irak de oorlog te verklaren,
was het wel die link.
Powell pakte de draad van het verhaal op
dat in 1997 zo mysterieus was geëindigd.
Bij terugkeer in Pakistan, zo zei de minister,
werd al-Zarqawi de gifspecialist van Bin La
den. Hij verloor echter een been toen zijn
ttainingskamp in Afghanistan door bom
men werd getroffen, en werd door Saddam
Hussein onthaald op een medische behan
deling. Sinds 2002 was hij diens gast in
Powell produceerde deze 'smoking gun' in
zijn geruchtmakende rede tot de VN-Veilig
heidsraad, waarin hij Irak ook het bezit van
chemische wapens aanwreef. Het verhaal
over de wapens bleek een sprookje, dat nu
niet langer wordt verteld. Maar het verhaal
over al-Zarqawi wil maar niet wegsterven.
Volgens Washington zat de man, die wordt
klaargestoomd om Bin Laden op te volgen,
achter vrijwel alle grote terreuraanslagen in
Irak.
Een van de 'bewijzen' tegen al-Zarqawi is
een brief aan Bin Laden, waarin de 'super
terrorist' om hulp vraagt. „Wat als de Ame
rikanen zich terugtrekken en de democratie
zijn intrede doet," vraagt al-Zarqawi zich
retorisch af. „Dan moeten we hier weg
gaan en een ander land zoeken." Het be
wijsmateriaal is flinterdun. Genoemde
brief, die de Amerikanen op het lijk van een
terrorist zouden hebben gevonden, was
niet ondertekend en evenmin specifiek aan
Bin Laden geadresseerd. En welke 'super
terrorist' blaast de aftocht zodra de demo
cratie oprukt?
Deze week werd al-Zarqawi ook genoemd
als de man die een aanval met chemische
wapens in de Jordaanse hoofdstad Amman
had gepland. Maar in Zarqa omschreef zijn
schoolvriend Mohammed hem als iemand
die niet eens de middelbare school had af
gemaakt, waar zijn zwakste vak scheikunde
was.
Het verhaal over de eenbenige terrorist die
dood en verderf zaait, van de Spaanse kus
ten tot aan de Eufraat en Tigris, heeft iets
van een Hollywood-script. En misschien
hoort het ook thuis op het witte doek. Het
is misschien een detail, maar vorige maand
liet een Amerikaanse legerofficier zich te
genover Newsweek ontvallen dat Zarqawi
nog altijd twee benen heeft. Het verhaal
van Colin Powell over het afgerukte been
was een andere vergissing van de CIA.