REGIO Kreupel draven door een rotte kies Voor paardentandarts Pieter Bas van Huygevoort heeft de mond van de edele viervoeter geen geheimen meer 'Hillegomse watertoren heeft emotionele waarde' André NAVRAAG prig Zaans jongetje is afgelopen weekeinde gewond geraakt fiij bij het treiteren van een broedende zwaan door haar part- rd aangevallen. Het jongetje viel uit een motorbootje waar mee hij rondjes om zijn sterk, maar zó het zwanennest i i y voer, waarna hij rk nu ook weer niet geraakt werd door de schroef. Dat jon- tës onverstandig, vindt de Leidse vogeldeskundige FRITS VAN UIS. „Zwanen zijn groot en imposant. Tijdens het broedsei- urven ze mensen wel aan." ndt u ervan, als u zo'n be- i de krant leest? d het onverstandig om meer n reden. Dieren verdienen t. Het treiteren van een zwaan Tiet ongevaarlijk. Een zwaan iet broedseizoen al het moge- ien om zijn jongen te be ien. Het zijn grote en impo- lieren, die tijdens het broed- mensen wel aandurven. Dat e zat bovendien in een boot- logde daardoor kleiner. Dat or een zwaan een aansporing is trouwens wel verschil tus- lividuele dieren. Zwanen die d op plekken waar veel men- gskomen, zijn meer gewend tom minder fel." ij wel verhalen dat zwanen met de klap van een vleugel n kunnen breken, dat zal misschien ooit een keer zijn voorgekomen. Ze zijn lad sterk, maar zó sterk zijn ze nu ook weer niet." het aantal zwanen, en dus het aantal nesten in de regio en trage, gestage groei. Van oorsprong komen knobbelzwa- r bijna niet voor. Ze werden vooral gehouden in buiten- n die 'zwaansrecht' hadden. Dan spreek je wel van heel leden, maar tot in de jaren vijftig zag je in de regio wel boe- gekortwiekte zwanen op hun weiland hielden, voor eieren, lees en voor de verkoop. De zwanen die we nu zien, hebben mengd met wilde knobbelzwanen uit Midden-Europa." n de nesten van zwanen is het dus uitkijken. Wanneer is 'geweken en wat doen die zwanen eigenlijk daarna? inderdaad het verstandigst om niet te dichtbij te komen, edseizoen is in april en mei. Meestal krijgt een echtpaar legen pulletjes, die de eerste week bij het nest blijven, trekken ze de weilanden en de natuurgebieden in, op zoek edsel. Het zijn geen echte trekvogels. Als het heel streng Scandinavië, dan komen er van daar wel zwanen overwin- )nze' knobbelzwanen hebben wel een grote actieradius, onge zwanen trekken er echt op uit. Ze 'overwinteren' in oepen op het IJsselmeer." filfred Simons foto: Taco van der Eb UIT DE ARCHIEVEN i deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dacen na 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op tuner 57055 t-n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507,2003 PA em, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO «Ld.(datum van sing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad, ïltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd. COLOFON 954, Dinsdag 27 April - Nog enkele dagen scheiden ons van een voor de Sleutelstad jk evenement: a.s. Donderdag wordt het Oud-Hollands Cen- de Burchtheuvel geopend. Talrijke bekende radio-orkesten en i zullen zich in de komende weken in dit centrum doen horen, j slechts een blik naar deze 'sterrenhemel' dan noemen wij de van Tom en Martin Erich, van Eddy Christiani en Gerard van i, terwijl ook de Skymasters, de Ramblers en de Holzacker et op het appèl zullen ontbreken. Voorts zullen ook Maria Za- )op de Knegt en Mieke Telkamp van de partij zijn. itheuvel leidt langs een mozaïek van bloeiende bolgewassen oor lantaarns omzoomde trap naar de top, naar de negentien de rotonde. Voor iedere nis is een Oud-Hollands geveltje luifel aan- Duizenden pjes, rond len van 'de ;J en in de 1 eeg - de ilijn en de urszijn niet l - geven het en feërieke jterwijl ook Kerk ad huistoren ght zullen jjezet. 979, !7 april Een meer ishoge wij- werd van- behulp het bo- leel van de gehesen, dse poort at op het i een ingrij- ernieuwing. hief Leidsch Leidsch lirectie: B.M. Essenberg tail: directiehdcuz@hdc.nl redacteur: Jan Geert Majoor mail: redadie.ld@hdc.nl OOR aat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356 istbus 54,2300 AB Leiden. 071-5 356 415 fax 071-5 356 325 iten fax 023-5150 567 EVERKOOP m.b.t.: >81 3661 oed: 023-5150543 75-6813677 ilhandel: 071-5 356 300 aus kunnen contact opnemen 3636 CE gratis) 5196800 ITEN taling (acceptgiro) (alleen aut ine.) p/j €216,90 e ons een machtiging verstrekken matisch afschrijven van het Isgeld ontvangen €0,50 korting Dagblad per betaling. VERZENDING PER P05T Voor abonnementen die per post (binnenland) worden verzonden geldt een toeslag van €0,50 aan portokosten per verschijndag. Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per zaterdag. GEEN KRANT ONTVANGEN? Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis). Mobiel: 072 - 5196800. ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za: 08.00-13.00 uur AUTEURSRECHTEN Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV c.q. de betreffende auteur. HDC Media BV, 2004 De publicatierechten van werken van beeldende kunstenaars aangesloten bij een CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting Beeldrecht te Amstelveen. HDC Media BV Is belast met de~verwerking van gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens worden gebruikt om gerichte informatie over voordeelaanbieding en te geven, zowel door onszelf als door derden Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar. paardentanden en liep eigenlijk te gen een muur van onkunde op." Van Huygevoort is zich toen gaan verdiepen in het toch wel specialisti sche werk van paardenartsen en kwam tot de conclusie dat die er ei genlijk nauwelijks zijn in Nederland. „Er zijn hier geen speciale opleidin gen tot paardentandarts en het is geen beschermd beroep. Dat bete kent dat elke hobbyist zich paarden tandarts mag noemen. Met alle ge volgen van dien. De meest onbekwa me mensen sleutelen aan paarden gebitten en de prijzen die ze daar voor rekenen variëren van hoog te heel hoog." Uiteindelijk ontdekte Van Huygevoort dat er we reldwijd slechts twee bekende en erkende oplei- dingsplekken rijn voor dit vak: in Amerika en Australië. Een besluit was snel genomen. Van Huygevoort pakte het vliegtuig naar de Verenig de Staten en kwam zo terecht bij Dill Jeffrey in Glennsferry, Idaho. „Hij is dé man op het gebied van paarden gebitten. Daar heb ik een opleiding gevolgd van zes weken. En om het anderhalve jaar verwacht hij rijn cursisten terug voor bijscholing." „Het mooie van die opleiding is, dat je daar niet alleen de theorie goed leert, maar ook enorm veel praktijk training krijgt. Deze man heeft meer dan duizend paardenschedels staan met gebitten waar iets aan man keert. Als je het gebit van een paard behandelt, gebeurt dat voornamelijk op het gevoel. Als je arm achter in de mond van een paard rit, zie je bijna niets. Je moet het probleem dus vaak op de tast vinden en verhelpen. Tij dens mijn opleiding heb ik eindeloos 'blind' moeten oefenen op die paar denschedels. Na verloop van tijd krijg je het gevoel." Een tweede plezierige bijkomstig heid van de opleiding in Amerika is, dat het gereedschap van paardentandartsen daar veruit het beste is. „Met wat je uitspaart aan kosten door daar je apparatuur te kopen in plaats van het vanuit Nederland te bestellen, verdien je de vlucht naar Amerika alweer terug." De gebitsproblemen van rijn eigen paard heeft Van Huygevoort in middels zelf verhol pen. Net als de ge bitsproblemen van veel andere paar den. Maar hoe herken je gebits problemen ei genlijk? „Die kun je op heel veel Een gegeven paard mag je niet in de bek kijken, luidt een bekend gezegde. Maar geldt dat ook voor paarden van een ander? Nee, zegt Pieter Bas van Huygevoort uit Noordwijkerhout stel lig. En hij kan het weten. Van Huyge voort heeft van deze eigenaardige be zigheid namelijk zijn beroep gemaakt Als gecertificeerd paardentandarts kijkt hij regelmatig paarden in de mond - want een paard is een edel dier en heeft dus geen poten, maar benen en een mond in plaats van een bek. Zoals bij veel paardenliefhebbers, is ook Van Huyge- voorts passie voor paarden op zeer jeugdige leeftijd ontstaan. „Toen ik vijf jaar was, kreeg ik een ezel. En daar is het ei genlijk mee begonnen." Sindsdien heeft hij altijd paarden gehad. Maar daar mee is de overstap van paar- denberitter naar paardentand arts nog niet verklaard. „Het gebit van een paard is eigenlijk zeer essentieel", vertelt de Noord- wijkerhouter. „Een paard rijd je 'op de mond'. Als het gebit van een paard goed is, is het paard vaak ook gezond." En die bewering gaat vol gens Van Huygevoort andersom ook op. „Een paard kan ook 'kreupel rijn op de mond'. Als een paard bijvoor beeld linksvoor in de kaak pijn heeft, zie je vaak dat hij rechtsach ter kreupel gaat lopen. Dat komt dan doordat het paard z'n hoofd tijdens het rijden verdraait om minder druk van het bit op de pijnlijke delen van z'n gebit te heb ben. En door het verdraaien van z'n hoofd, zet-ie z'n benen anders neer, waardoor het beest kreupel kan gaan lopen." Klinkt boeiend, maar is het feno meen 'paardentandarts' niet een beetje een modegril? Nee, zegt Van Huygevoort. „Tanden van paarden groeien hun hele le ven door. Het kauwen zorgt ervoor dat de tanden niet te lang worden. Maar vroeger maalden paarden de hele dag eten. Ze graasden en kauwden wel zo'n achttien uur per dag op grof voer. Tegenwoordig eet een paard nog maar zo'n vier uur per dag. Het eten is veel voe- dingsrijker geworden en bo vendien veel fijner van structuur. Waar paardentan den vroeger zo'n 4 tot 5 mil limeter per jaar sleten, is dat nu nog maar 2 a 3 millime ter. En ondertussen groeien ze nog steeds in het oude tempo door." Een paar jaar terug liep Van Huygevoort zelf tegen dat probleem op. „Mijn eigen paard had wat problemen die uiteindelijk allemaal op het gebit waren terug te voeren. Ik heb er toen een paar dierenartsen bijge haald die stuk voor stuk zeiden dat er niets aan te doen was. Ik ben toen zelf op zoek gegaan naar een spe cialist op het 1 Pieter Bas van Huygevoort behandelt een patiënt. Een klem houdt de mond van het paard open om te voorkomen dat de Noordwijkerhouter zijn zien", legt Van Huygevoort uit. „Ten eerste de meest voor de hand liggen de kenmerken: een paard heeft moeite met kauwen, wordt mager der, houdt z'n mond scheef tijdens het kauwen, heeft bloedingen in z'n mond of zwellingen enzovoort. Dui delijke mondprobleem dus. Maar ook men- of rijproblemen, proble men met het bit, een foute stelling van het paard tijdens wendingen en kreupel lopen of huppelen kunnen bijvoorbeeld duiden op gebitspro blemen." Volgens van Huygevoort is het be lang yan een goed gebit een onder kend probleem bij paardenliefheb bers. „Als wij, mensen, kiespijn heb ben, is het al knap lastig om normaal te functioneren. Terwijl wij met onze handen werken. Voor een paard is een gezond gebit nog veel belangrij ker. Maar veel paardenberitters we ten nog te weinig over het gebit van hun dier. En dat wordt mede in de hand gewerkt door de onkunde van veel 'paardentandartsen'." Er bestaat volgens Van Huygevoort nog veel onbekendheid over het be lang van een goed paardengebit en over het werk van paardentandart sen. „Ik hoop daar wat aan te kun nen doen. Niet alleen geef ik daarom lezingen. Maar ik heb bijvoorbeeld ook mijn prijslijst op mijn website gezet, zodat mensen weten waar ze aan toe rijn. Want voor paarden tandartsen is Nederland op dit mo ment een beetje het Wilde Westen." Voor meer informatie: www.paar- den-tandarts.nl of06-55360070 mame ren Tïmoteus Waarsenburg hand verspeelt. Foto: Dick Hogewoning Natuurlijk is de Hillegomse wa tertoren geen toonbeeld van buitengewone architectuur. Maar het tientallen meter hoge bouwwerk aan de Leidsestraat - gebouwd rond 1925 - heeft wel degelijk emotionele waar de, vindt Arie den Hoed (74), op allerlei gebieden actief voor de historische vereniging Stich ting Vrienden van Oud Hille- gom. „Als je vroeger met de fiets bij Aalsmeer Haarlemmermeer in reed, zag je al de twee pijpen van de steenfabriek én de wa tertoren. En die schoorstenen rijn al jaren weg." Den Hoed zou het jammer vinden als ook de watertoren daadwerkelijk gaat verdwijnen, wat de ge meente Hillegom serieus on derzoekt. De Lissenaar kent geen andere gevallen in de streek waarbij watertorens zijn gesloopt. „Men probeert ze te behou den." Maar de Hillegomse wet houder Mare Witteman (PvdA) vreest dat het vestigen van on der meer een restaurant in de toren - een plan van ontwikke laar SVO-Initiatief - geen haal bare kaart is. En de watertoren 'gewoon' laten staan, kost al leen maar geld. De gemeente moet weer de boer op met de Hillegomse wa tertoren, vindt secretaris Henk Rienks van de Nederlandse Watertoren Stichting (NWS). Te koop zetten dus. Een kijkdag moet de nieuwsgierigen naar het bouwwerk lokken. „De ge meente moet haar wensen en eisen naar beneden bijstellen", zegt Rienks. „Een watertoren valt onder de categorie rooms- katholieke kerk en raadhuis", meent de NWS-secretaris. Die sloop je niet, wat hem betreft, maar bewaar je voor het nage slacht. „Het kan mooi of lelijk rijn, maar mensen kennen de watertoren. Een watertoren heeft een emotionele waarde." Oud-joumalist Wibo Burgers zou het jammer vinden als de Hillegomse watertoren geen nieuwe bestemming krijgt. Burgers, die onder meer artike len schrijft voor de vereniging tot bescherming van cultuur monumenten Heemschut en De Nederlandse Watertoren Stichting, kent namelijk veel mooie voorbeelden van herge bruik. „Maar als dat in Hille gom niet lukt, moet-ie maar weg. Het is geen museumstuk. Persoonlijk vind ik het ook niet zo'n mooie watertoren." Wessel Mekking De Hillegomse watertoren is in gevaar. De ge meente denkt serieus aan sloop. Foto: United Photos De Boer/Cynthia van Dijke NOORDWIJK, 13.30 UUR De wens om het hogerop te zoeken had André al als kind. I want to make a big journey round the world. After that a happy and healthy life. Dat schreef hij op jonge leeftijd in een schoolschriftje. De toekomstdroom is uitgekomen. André is een held, die in rondjes om de aarde vliegt. Zijn profetische woorden liggen uitgestald in glazen vitrines bij Space Expo. Samen met talloze andere trivia. Met terugwer kende kracht zijn het heiligdommen geworden. Babyfoto's. Klassenfoto's van de lagere school. Een cd-tje met hondse klanken, getiteld Cosmos. Strips van de Thunderbirds en Perry Rhodan ('de grote ruimteserie'). Een scheerkwast En een lenzenhouder. Naast de vitrines staan zuilen met deurgrote afbeeldingen van André. De held is in alle standen gefotografeerd en gefilmd. In blauwe en witte ruimtepakken, klemrittend in een 'oefenrakefhangend, 1 mum ml Hij lacht onder alle omstandigheden. De ruimte maakt hem high. Jongens in blauwe pakken van de European Spae Agency dromen weg bij beelden en geluiden uit de ruimte. Zij worden ook astronaut Een deskundige begeleidster slaat de romantiek aan diggelen. „Kijk, zo gaat André naar het toilet" Ze wijst een piepklein toiletje aan, maat schoenendoos. „André doet wat ie moet doen en dan zuigt hij het op met een stofzuiger." Ze zegt dat het in André's raket een ongelooflijke bende is. Helemaal geen supersonische toestand met veel bliepjes en flikkerende lichtjes. Afschuwelijk, het is er nog erger dan in een gewone mannenkamcr." De held brokkelt langzaam af. „Hij heeft normaliter niet zo'n dilrl»» ro de kop. Dat komt omdat-ie zweeft. Hij ziet er veel ouder uit dan hij is." De magie is verbroken. De blauwe ESA-pakken waar ze in lopen, zijn eigenlijk heel stom. Ema Straatsma w; ->s

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 5