BUITENLAND
Zorg over eerste aanslag
op Nederlanders in Irak
B
rits 'nee' tegen grondwet maakt crisis in Europa totaal
'Onze jongens' in Irak
'Verband explosie en
slechte infrastructuur'
)gelijk nieuwe SARS-gevallen in China Dodental Noord-Koreaanse treinramp ongekend
nieuw onrust
iazastrook
hir mogelijk
;er in de cel
Wal: AWACS
K voetbal
1 oeding kerk
Uns misbruik
ante groep
%t aanslag
Referendum Gazastrook
nog geen gelopen race
Oueen Mary 2 in New York
compagnie. Ongeveer 160 militairen.
Shaibah. Kamp Sinbad. Het contingentscom
mando, de directe verbinding met de chef-de-
fensiestaf in Den Haag. Dit commando ziet er
op toe dat de Nederlandse militairen geen an
dere taken krijgen dan de taken die in het man
daat staan vermeld.
Al Tallil. Vroegere Iraakse luchtmachtbasis.
Drie Nederlandse Chinook-helikopters en ne
gentig militairen.
Bagdad. Klein aantal Nederlanders werkzaam
bij de internationale staf van de coalitietroepen.
Al Hillah. Enkele Nederlanders op de interna
tionale staf van de multinationale divisie Zuid-
Centraal.
Basra. Ongeveer twintig Nederlanders in het
hoofdkwartier van de Britse divisiecomman
dant, die voor de multinationale divisie Zuid-
Oost verantwoordelijk is.
den haag/anp - Nederland heeft op dit mo
ment ongeveer 1275 militairen in de zuidelijke
provincie Al Muthanna in Irak. Het overgrote
deel daarvan is afkomstig van de landmacht,
maar ook de andere krijgsmachtdelen zijn ver
tegenwoordigd. Een overzicht.
As Samawah. Kamp Smitty, hoofdkwartier van
de Nederlandse militairen. In de woestijn, vijf
kilometer buiten As Samawah. Commandant
luitenant-kolonel Van Harskamp. In totaal on
geveer 750 militairen.
Ar Rumaythah. Kamp Moegahjem Al Salam
(Tentenkamp van de Vrede). Dit kamp vormt de
thuisbasis voor de B-compagnie. Ongeveer 180
militairen. Ligt ongeveer twee kilometer buiten
de stad.
Al Khidr. Kamp Al Jasser Al Jadid (Het nieuwe
tijdperk). Dit kamp biedt onderdak aan de C-
stad - In het noorden van
zastrook is het gisteren
"7 e derde dag op rij onrus-
iveest. Tijdens een Israëli-
j iperatie in Beit Lahiya
t en twee Palestijnse meis-
n negen en vier en een
jv n van zestien om het le-
leker dertig andere Pales-
i raakten gewond. Volgens
ijnse bronnen openden
aëlische militairen het
,pp stenen gooiende jonge-
rwijl zij zich terugtrokken
[e t Lahiya.
Ie
z a - De radicale islamiti-
eestelijke Abu Bakar Bas
ra eft zich bereid verklaard
e e Indonesische politie sa-
2 e werken, maar alleen als
n gende week wordt vrijge-
ra ils zijn gevangenisstraf
l ihttien maanden erop zit.
;tj en Australië willen dat
g langer wordt vastgehou-
ij beroepen zich op
tJ bewijsmateriaal dat de
b| ge geestelijke in verband
e met terreuraanslagen,
ider die van 2002 op het
Bali.
vifBURG - Portugal heeft de
i gevraagd om AWACS-
g ningsvüegtuigen voor
a ropees Kampioenschap
lover twee maanden. De
igen moeten de stadions
beveiligen tegen moge-
u nslagen. Portugal, dat
t en heeft in Irak, ver
bissen 12 juni en 4 juli
le I extra bezoekers voor
Eerder vroeg Grieken-
n AWACS-vliegtuigen tij-
i Olympische Spelen. De
a heeft dat verzoek inge-
is
g
>uis - De rooms-katho-
5( rk in het Amerikaanse
mis betaalt 1,7 miljoen
chadevergoeding aan de
r van een jongetje dat
■j 1 werd misbruikt door
ister. De betreffende
Gary Wolken, werd
ir geleden veroordeeld
en jaar gevangenisstraf
van zes jonge-
ien 1997 en 2000. Het
I dom zette hem daarop
ambt.
Een militante Saudische
i ing die zichzelf de Al
in Brigades noemt,
uteren de verantwoorde-
opgeëist voor de zelf-
!i anslag in Riyad van
ig. De explosie voor
)uw van de veiligheids-
e i de Saudische hoofd -
a tte zeker vier mensen-
vaaronder dat van een
i neisje. Bijna 150 ande-
ten gewond.
vrijdag 23 april 2004
Elders in Irak ging het geweld
door. In Bagdad werd een
Spaanse burger doodgescho
ten. Bij de gevechten van
woensdag in Fallujah tussen
Amerikanen en Irakese op
standelingen zijn zeker 36
mensen omgekomen, meldde
een Amerikaanse woordvoer
der. Het dodental van de bom
aanslagen in Basra liep op tot
73.
jeruzalem/anp-rtr - Het refe
rendum op 2 mei in de Israëli
sche Likudpartij over het om
streden plan van premier Sha
ron over de terugtrekking uit de
Gazastrook is nog geen gelopen
race. Uit een nieuwe opiniepei
ling blijkt dat nog slechts 44
procent van de partijleden zijn
plan steunt en dat 40 procent
tegen is. De uitslag van het on
derzoek kwam als een onaange
name verrassing voor Sharon
en zijn achterban.
Tot dusver dachten de aanhan
gers van de premier dat de
overwinning in het referendum
hen niet kon ontgaan, zeker
niet nadat de Amerikaanse pre
sident Bush zich ferm achter
het plan had geschaard en na
dat de hele leiding van de partij
- onder wie zijn rivaal Netanya
hu - dat ook had gedaan.
Eerdere onderzoeken, ook ge
houden nadat Bush zijn steun
had uitgesproken, hadden veel
hogere percentages ja-stem
mers onder de 200.000 leden
opgeleverd. Het plan van Sha
ron behelst eenzijdige terug
trekking van Israël uit de Gaza
strook en annexatie van een
deel van de Westelijke Jordaan-
oever, met zes grote joodse ne
derzettingen.
wasington/anp-dpa-afp - De
voormalige Amerikaanse am
bassadeur in Zuid-Korea en
China, James Lilley, ziet een
verband tussen de explosie na
de botsing van twee goederen
treinen en de verslechtering
van de infrastructuur in Noord-
Korea. Lilley zëi gisteren dat
zich geregeld incidenten voor
doen in de Noord-Koreaanse
transportsector.
„De infrastructuur verkeert dui
delijk in een zeer slechte staat",
aldus Lilley. „Elektrische leidin
gen, wegen en spoorwegen in
Noord-Korea gaan in snel tem
po achteruit." Lilley zei dat het
tijd is voor de Verenigde Staten
om Noord-Korea 'een eerlijk
aanbod voor humanitaire en
medische hulp te doen'.
Woordvoerder Richard Boucher
van het Witte Huis zei dat de
regering-Bush zeker bereid is
om de Noord-Koreanen huma
nitaire hulp te bieden. Hij zei
dat de VS wel eerst meer infor
matie moeten hebben over wat
precies is gebeurd.
Het is onduidelijk of Noord-Ko
rea in staat is om zelf voldoen
de hulp te bieden als inderdaad
tot 3000 mensen zijn gedood of
gewond geraakt door een ex
plosie na de botsing van twee
treinen. Volgens internationale
hulporganisaties heeft Noord-
Korea niet alleen te maken met
voedselschaarste, maar ook met
een gebrek aan energie. Zieken
huizen zouden slechts een deel
van de dag over stroom kunnen
beschikken.
s
den haag-as samawah/anp -
Kabinet, Tweede Kamer en de
fensievakbonden hebben ge
schrokken gereageerd op de
eerste rechtstreekse aanslag op
Nederlandse militairen in Irak.
Gisterochtend vroeg beland
den twee mortiergranaten op
het grootste Nederlandse
kamp (Camp Smitty, 750 mili
tairen) bij As Samawah. Er vie
len geen slachtoffers omdat de
granaten niet in de buurt van
de slaapvertrekken van de mi
litairen terechtkwamen. Een
granaat ontplofte maar richtte
geen schade aan, de ander
werd later onontploft gevon
den.
Minister Kamp van defensie
toonde zich bezorgd. „De lo
kale bevolking is nog steeds op
de hand van de Nederlandse
militairen, maar je moet wel
vaststellen dat het steeds in
tenser wordt in het zuiden van
Irak." Hij ziet geen aanleiding
zwaardere wapens of meer mi
litairen naar het gebied te stu
ren. „Het gaat nog steeds om
een relatief klein aantal inci
denten en we kunnen nog
steeds ons werk doen zoals we
dat willen."
Tweede-Kamerleden willen
van Kamp weten hoe het mo
gelijk is geweest dat de daders
ongemerkt de mortieraanval
hebben kunnen voorbereiden
en hoe dit in de toekomst is te
voorkomen. De Kamer wil
daarover een brief van de mi
nister.
Op het kamp Smitty zelf is vol
gens een woordvoerder van de
Koninklijke Landmacht rustig
gereageerd op de aanval. „Er
was geen paniek. Het heeft in
druk gemaakt, maar de militai
ren zijn niet aangeslagen."
Direct na de aanval hebben de
militairen enige uren in een
bunker doorgebracht. Pa
trouilles werden uitgestuurd
om de daders op te sporen.
Het onderzoek ging ook over
dag nog voort.
De veiligheidsmaatregelen
voor de militairen in Irak zijn
opnieuw verscherpt. De zoge
heten 'alertheidsstatus' is ver
hoogd en meer militairen voe
ren meer patrouilles uit met
zwaarder materieel om zo de
bevolking te tonen dat zij de
situatie onder controle heb
ben. De helm hoeven ze niet
per se continu te dragen, maar
ze moeten die buiten de kam
pen wel steeds bij zich heb
ben.
De mortieraanval was de eer
ste aanslag op Nederlanders in
Irak. Een woordvoerder van de
landmacht gaf toe dat er Ne
derlanders hadden kunnen
omkomen als de mortiergra
naat tussen de slaapvertrekken
of tijdens etenstijd op de eet-
tent was ontploft. „De granaat
heeft nu geen grote explosie
veroorzaakt. Maar we moeten
dit niet 'wegrationaliseren'.
Hier hadden doden kunnen
vallen."
new york - Het grootste passagiersschip ter wereld, de Oueen Mary 2, is gisteren de
haven van New York binnengevaren. De extreem luxueuze oceaanstomer meerde kort
na acht uur 's ochtends aan bij de ligplaats op de rivier de Hudson. Het schip had de
vertraging die het opliep door mist en storm tijdens de eerste twee dagen van de
transatlantische reis, weer ingelopen. 92 Jaar en een week eerder slaagde een ander
Brits schip, de Titanic, er niet in om New York op zijn 'maiden trip' te bereiken. De
Oueen Mary 2 volgde ongeveer dezelfde route als de Titanic, maar had geen last van
ijsbergen. Wel speelde het ruwe weer de passagiers enkele nachten parten. Het bijna
342 meter lange en 71 meter hoge cruiseschip kan zo'n 2600 passagiers vervoeren. De
bouw van het schip heeft 550 miljoen pond gekost, ongeveer 790 miljoen euro.
Foto: AP/Daniel Derella
a oston/anp-afp-rtr - In
jn mogelijk twee perso-
met de longziekte
Get Japanse persbureau
neldde op gezag van
gezondheidsfunctiona-
ri mogelijke SARS-ge-
hoofdstad Peking en
lijke provincie Anhui.
;'nese persbureau Xin-
chtte dat het in Peking
een 20-jarige verpleeg-
Dp 5 april al ziek is ge-
ïn op 14 april naar een
lis is overgebracht. Vijf
die met de vrouw in
intact hebben gestaan,
iu ook koorts en ande-
rnen van de ziekte, al-
isterie. Zij zijn op-
1 het ziekenhuis
;rvatie. Ook 166 ande-
in die in contact ston-
Ide vrouw, staan onder
(toezicht,
vorig jaar te kampen
ier grote SARS-epide-
dit jaar werden nog
entele besmettingen
iaar er was geen spra-
Artsen en verpleegkundigen in het Ditan ziekenhuis in Peking behan
delen een van SARS verdachte patiënt. Foto: Xinhua/Fan Mingzhang
ke meer van een grote uitbraak
van de dodelijke longziekte. Al
le vier patiënten herstelden.
Het virus dat de gevaarlijke
longziekte SARS veroorzaakt,
verspreidde zich vorig jaar door
een appartementencomplex in
Hong Kong door mee te liften
met microscopisch kleine wa
terdruppeltjes die zich ver
plaatsten door de lucht. Dat
blijkt uit een onderzoek waar
van het New England Journal of
Medicine de resultaten gisteren
publiceerde.
In het 36 verdiepingen tellende
flatgebouw Amoy Gardens wer
den ruim driehonderd mensen
ziek. Wetenschappers konden
tot dusver niet verklaren hoe
het virus zich zo snel door het
gehele complex kon versprei
den. Dat kon onmogelijk ge
beurd zijn door direct contact
tussen de bewoners.
De onderzoekers bouwden een
proefmodel van het afvoerstel-
sel van het gebouw. Zij ontdek
ten dat daarin enorme hoeveel
heden onzichtbaar kleine wa
terdeeltjes ontstonden, die zich
vervolgens via het luchtverver
singssysteem verspreidden.
Vroeger zouden afsluiters in het
afvoersysteem deze deeltjes
hebben tegengehouden.
rijswijk/anp - Het mogelijke dodental van
3000 door de treinramp in Noord-Korea van
gisteren is ongekend hoog, maar er hebben
zich meer grote treinongelukken met veel
doden voorgedaan. Hieronder een overzicht
van treinrampen van de afgelopen tien jaar.
1994
- 8 maart: Bij de Zuid-Afrikaanse plaats Pi-
netown ontspoort een forensentrein, waar
door 63 passagiers om het leven komen en
meer dan 370 gewond raken.
1995
- 21 augustus: In India vallen meer dan
driehonderd doden door een botsing tus
sen twee passagierstreinen, die samen
meer dan 2300 mensen vervoeren. Zeker
vierhonderd mensen raken gewond.
1996
- 9 januari: Twee treinen op hetzelfde spoor
komen frontaal in botsing bij Chandpur in
Bangladesh. Zeker vijftig passagiers komen
om het leven en ongeveer honderd raken
gewond.
- 7 juni: In Zambia knalt een trein op een
spoorwegovergang op een tankwagen. Het
kost aan meer dan vijftig mensen het leven.
1998
-14 februari: In de Afrikaanse staat Ka
meroen botsen nabij de hoofdstad Yaoun
dé twee met brandstof beladen treinen op
elkaar. 120 Mensen komen hierbij om het
leven.
- 3 juni: Een defect wiel aan een hogesnel
heidstrein leidt in Eschede tot de grootste
treinramp in de Duitse geschiedenis, die
101 mensen het leven kost.
1999
- 2 augustus: Zeker 285 mensen komen om
het leven bij een frontale botsing tussen
twee treinen in de Indiase deelstaat West-
Bengalen. Ongeveer driehonderd passa
giers raken gewond.
- 5 oktober: Een treinbotsing bij het Lon-
dense station Paddington kost ruim hon
derd passagiers het leven.
2000
-11 november: In een tunnel in de Oosten
rijkse wintersportplaats Kaprun komen 155
passagiers om het leven door brand in een
skitrein.
2001
- 23 juni: Zeker 57 passagieïs komen in het
zuiden van India om het leven als een trein
van een brug in de rivier de Kadalundi valt.
- 4 december: In Punjab, in het noordwes
ten van India, eist een botsing tussen een
sneltrein en een goederentrein zeker 46
mensenlevens. Ongeveer 150 passagiers ra
ken gewond.
2002
- 20 februari: Brand door kortsluiting in een
trein in Egypte kost 373 passagiers het le
ven.
- 24 juni: Een passagierstrein in het westen
van Tanzania dendert op een steile helling
achteruit en ramt een goederentrein. Hier
door komen 281 mensen om het leven en
raken ongeveer achthonderd mensen ge
wond.
2003
-15 mei: Ruim veertig doden door brand in
een trein met slaapwagons in de Indiase
deelstaat Punjab.
2004
- 18 februari: Explosies en brand in onge
veer vijftig wagons vol brandstof en chemi
caliën kost op en rond het Iraanse station
Khayyam bij Neyshabour zeker 328 men
sen het leven.
n correspondent
i Rooij
e
ÏDoet Groot-Brittannië
I in de Europese Unie
it land een buiten-
let antwoord op die
meeste EU-burgers
maar premier Blair
•V vakkundig verande
Met zijn aan-
4 dat de Britse 'stem
laatste woord
de Europese grond
hij van zijn eigen
Jrobleem in één klap
sran de hele Unie.
Britse bookmakers schatten de
kans dat de Britse kiezers in een
referendum 'ja' zullen zeggen
tegen de EU-grondwet op zes
tegen één. Met andere woor
den: tenzij er een wonder ge
beurt, wordt de grondwet weg
gestemd en is daarmee ter ziele.
Bij het referendum staat Groot-
Brittannië niet alleen. In een
groot aantal landen, inclusief
Nederland, mag de kiezer straks
zijn mening geven over het
nieuwe Europese verdrag. Als
in één land de uitslag negatief
is, kan de grondwet in geen en
kel ander land worden inge
voerd. Hoe het daarna verder
moet, is een probleem waar
over politici liever niet hardop
filosoferen. Eerst moeten de re
geringsleiders het over de
grondwet eens worden. Blair
heeft de kans op een akkoord
zeker niet groter gemaakt.
Zo brengt hij met zijn aankon
digde referendum de Franse
president Chirac in een lastig
pakket. Eurosceptici en de soci
alistische oppositie in Frankrijk
willen dat Chirac, net als Blair,
een volksraadpleging laat hou
den. Maar Chirac weet dat een
'neen' tegen de grondwet tege
lijkertijd een 'neen' tegen zijn
beleid betekent.
Michel Barnier, Chiracs nieuwe
minister van buitenlandse za
ken, liet onlangs doorscheme
ren dat er pas een besluit valt
over de vraag of de Franse kie
zer iets te zeggen krijgt, nadat
er een akkoord over de grond
wet bereikt is. Waarmee direct
de vraag aan de orde is of Chi
rac eigenlijk wel zit te wachten
op zo'n akkoord, laat staan er
actief aan mee wil werken. Tij
dens een mislukte EU-top in
december lukte het de rege
ringsleiders niet om het eens te
worden over de grondwet. Ach
teraf bleek dat Chirac ook toen
al helemaal niet van plan was
om in te stemmen met welk
compromis dan ook.
Als de regeringsleiders binnen
kort weer aan de onderhande
lingstafel schuiven, liggen daar
onvermijdelijk weer de harde
Britse eisen die er ook in de
cember al lagen: géén over
dracht van macht aan de EU in
zake justitie, defensie, buiten
lands beleid, belastingen en so
ciale zekerheid. Een 'neen' te
gen de EU in Groot-Brittannië
betekent crisis op alle fronten.
Met het Britse referendum als
een stok achter de deur mogen
de regeringsleiders dus kiezen:
een grondwet die voldoet aan
de Britse eisen of helemaal
geen grondwet. Dat laatste zou
de Franse president niet slecht
uitkomen.
Daar komt nog iets bij. In het
najaar, als Nederland voorzitter
is van de Unie, start de discus
sie over de financiering van de
EU tussen 2007 en 2013. Sinds
de Britse premier Margaret
Thatcher in 1984 woest met
haar handtasje zwaaide ('I want
my money back') heeft Groot-
Brittannië recht op een korting
op EU-bijdrage. Die regeling is
uit de tijd, vindt niet alleen de
Europese Commissie maar vin
den ook de andere landen die
veel aan de Unie betalen, Ne
derland voorop.
Blair heeft, sinds zijn aankondi
ging dat de EU-sceptische Brit
se laezer het via een referen
dum voor het zeggen krijgt, een
prima argument om zijn colle
ga's te overtuigen dat ze over de
Britse EU-bijdrage vooral niet al
te veel moeten zeuren.
Straw: Mogelijk tweede referendum^
De Britse regering gaat misschien wel een tweede refe
rendum houden over de toekomstige Europese grond
wet, als zij het eerste verliest. Dat heeft de Britse minister
van buitenlandse zaken, Jack Straw, gezegd in een ge
sprek met BBC radio. Premier Blair beloofde het Lager
huis dinsdag een referendum over de toekomstige
grondwet van de Europese Unie. Dat was een omme
zwaai in zijn houding: hij was eerder altijd tegen een
volksraadpleging. Het merendeel van de Britten is tegen
een Europese grondwet. Uit de maandag gepubliceerde
resultaten van een opiniepeiling bleek dat 53 procent
van de kiezers bij een referendum de Europese grondwet
zou afwijzen en dat slechts 16 procent voor is. Straw zei
dat de regering zou kunnen proberen nieuwe onderhan
delingen over delen van de grondwet te voeren als de
Britse kiezers in het eerste referendum tegen zouden
stemmen.