Pionier de Vries hoopte op betere wereld door tv CDA: lid van Kijker heeft al over publiek bestel beslist omroep voor euro per jaar MEDIA Max als Kuifje op oorlogspad Jonge acteurs in de dierentuin Zondagkrant in Twente succes EK-special krant ruikt naar grasmat Hoofdredacteur USA Today weg NOS praat met astronaut Kuipers enschede - De zondagkrant van Twentsche Courant/Tubantia is een succes. Uit een steekproef van de krant blijkt dat de start- oplage van 50.000 stuks ruim schoots wordt gehaald. Het dagblad vraagt alle 135.000 abonnees of ze zich ook willen abonneren op de zondagkrant, waarvan de eerste vercheen op 7 maart.Tot dusver kregen de abonnees de krant op zondag gratis. Vanaf 23 mei moeten de abonnees 50 eurocent extra be talen. Het lezerspanel op in ternet geeft aan dat het tabloid formaat zeer wordt gewaar deerd. Verder vindt de lezers groep dat de inhoud is verbe terd, met meer accent op de ac tualiteit en achtergrondartike len. Het panel erkent wel dat men eraan moet wennen de krant op zondag te lezen. Apeldoorn - De regionale krant De Stentor wil zijn EK-special naar gras laten ruiken. Op een van de binnenpagina's wordt een geurvlakje aangebracht. Het vlakje laat geurstoffen vrij komen die ruiken naar gras. Het gebruikte procédé is vol gens het Wegener-dagblad niet nieuw, maar het wordt in kran tenland weinig gebruikt. De bij lage die in het teken staat van het Europees Kampioenschap voetbal, verschijnt maandag 7 juni. De Stentor verschijnt in delen van Gelderland, Overijs sel en Flevoland. Washington - De hoofdredac teur van de Amerikaanse krant USA Today, Karen Jurgensen, heeft haar functie neergelegd, naar aanleiding van een schan daal rond een verslaggever die nieuwsverhalen uit zijn duim zoog. Sterverslaggever Jack Kel- ley werd in januari ontslagen toen aan het licht kwam dat hij grote delen van belangrijke nieuwsberichten had verzon nen of gepikt. Kelley was vijf keer genomineerd voor een Pu litzer, de belangrijkste journa listieke onderscheiding in de VS. Jurgensen (55) werkte sinds 1982 voor USA Today. In 1999 werd zij hoofdredacteur. Hilversum - Ruimtevaarder An- dré Kuipers komt morgenoch tend in een live-uitzending op televisie. Dit gebeurt in een in gelaste uitzending van NOS Ac tueel, van 10.10 tot 10.20 uur op Nederland 2. Deze korte uitzen ding wordt op deze zenderacht keer herhaald tot 12.50 uur. Ook de radio krijgt te kans in gesprek te gaan met de Neder lander die momenteel een ruimtevlucht maakt. Radio-pre sentator Harmke Pijpers spreekt zaterdag met Kuipers vanuit het Internationale Ruim testation ISS in de middaguitze- ding van het NOS Radio 1 Jour naal (12.00 tot 13.30 uur). donderdag 22 APRIL 20( Televisiepionier Erik de Vries (I.) tijdens de uitreiking van zijn Nipkowschijf in 1966. De Vries overleed dinsdag op 91-jarige leeftijd. Hij wordt gezien als 'vader van de Nederlandse televisie'. Rechts staat Gerard Hulshof die in '66 eveneens werd onderscheiden. FotorANP/Jacques Klok Rijswijk/ANP - Hij dacht aanvan kelijk dat televisie de wereld be ter zou maken, de dinsdag in Amsterdam op 91-jarige leeftijd gestorven tv-pionier Erik de Vries. De 'vader van de Neder landse televisie' hoopte ooit dat de uitwisseling van informatie èn beelden tot meer begrip over en weer zou leiden. De jonge De Vries (Amsterdam, 5 juni 1912) stond in de jaren dertig bij Philips in Eindhoven dan ook met hart en ziel aan de wieg van de Nederlandse televi sie. In 1935 maakte hij mee dat juffrouw Speenhof van de Phi- lipsadministratie als eerste Ne derlander op tv verscheen. Kort voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog maakte de jonge technieker een journa listiek uitstapje, als fotocorres pondent, naar de Balkan. Hij dacht dat de oorlog daar zou uitbreken. Toen het anders uit pakte, kon hij niet meer naar Nederland. Hij reisde door naar Nederlands-Indië, waar hij een baan kreeg bij de radio. Na de Japanse bezetting van de Nederlandse kolonie kwam De Vries in een kamp terecht. Bij zijn bevrijding in 1945 woog de twee meter lange De Vries geen vijftig kilo meer. Hij ging terug naar Nederland en stortte zich weer op de televisie. Vanaf 1947 gaf hij leiding aan de experi mentele tv-uitzendingen van Philips. Tijdens een uitzending voor de 400 tv-toestellen die Philips onder Eindhovense ge zinnen had uitgedeeld, ont moette hij op 15 februari 1949 Hans Snoek, oprichtster van het Scapinoballet. Ze zouden hun leven lang bij elkaar blijven. Snoek, met wie hij voor Unesco door Latijns-Amerika zou zwer ven om ook daar tv op te zet ten, stierf in 2001. Vader In 1951 werd hij 'vader van de Nederlandse televisie' door on der meer de eerste generatie tv- makers en tv-regisseurs op te leiden. Het zou nog enkele ja ren duren tot er eindelijk 'lan delijke' televisie was, al was dat toen nog een wijds begrip voor de weinige toestellen die over Nederland verspreid waren. De omroepen maakten zich steeds nadrukkelijker meester van het medium en zetten De Vries volgens eigen zeggen nog al klakkeloos aan de kant. Maar hij zou spoedig terugkomen als regisseur van het legendarische Pension Hommeles en wat later van het al even onvergetelijke Mies-en-scène. De Vries zou tot in de jaren tachtig blijven regis seren, onder meer voor de VPRO en de IKON. Ook stond De Vries aan de wieg van Teleac, wat goed paste bij zijn oorspronkelijke ideeën over nuttige televisie. Ti hij uiteindelijk niet tevri over wat er met het mei' geheel was gebeurd, zei „Neem die reality-tv. Vo familie van de betrokkei het afschuwelijk, voor d van Nederland alleen rr sationeel. Nou zeg. Ben voor zo in touw gewest, dan zestig jaar?" Erik de Vries was volgei vriend en mede-omroe| Henk Kuperus een groo stander van een omroej BBC-model. „Hij heeft aan een Nederlandse te zonder directe inmengi de omroepen. Toen in 1 den om ons heen de tiji was voor een commerci1 tweede net, door onder de oprichting van het 2 de Britse ITV, begon De de eerste commerciële van Nederland op de in tatie E55 in Rotterdam, tiek bleek er niet rijp vo De Vries propageerde 0 lokale omroep. Zo nam mede het initiatief voor Radio Amsterdam. De Vries was officier in van Oranje Nassau. In hij al de Nipkowschijf hele werk gekregen. Op roepgala in 1997 kreeg! eerste een 'carrière awa zijn 'baanbrekende pio werk' bij de televisie. Di verkeerde tot een maan den in goede gezondhe den haag/anp - Het CDA wil dat het lidmaatschap van een om roep geheel wordt losgekoppeld van het abonnement op een tv- gids. Het omroeplidmaatschap zou volgens de christen-demo craten een symbolische euro moeten kosten. Fractievoorzitter Verhagen vindt dat mensen nu niet be wust kiezen voor een omroep, maar voor de interessantste of goedkoopste gids. „Dat geeft te denken over de legitimiteit van de omroepen." De CDA-ffactie gaat daarmee verder dan het wetenschappe lijk bureau van de partij, dat gisteren een rapport over de toekomst van de publieke om roep presenteerde. Daarin wordt gepleit om gidsabonne- menten te blijven koppelen aan het lidmaatschap. Het rapport van het weten schappelijk instituut komt een paar weken na dat van de visi- tatiecommissie-Rinnooy Kan. Die kwam tot de conclusie dat de individuele zendgemachtig- den redelijk tot goed functione ren, maar dat ze er niet in sla gen goed samen te werken. Daarom moet de raad van be stuur Publieke Omroep (PO), het overkoepelend orgaan van alle omroepen, grote bevoegd heden krijgen, vindt ze. De CDA-denkers zijn het daar to taal mee oneens. Verhagen zei gisteren dat het publieke bestel nog één kans krijgt. „Het is vijf voor twaalf." Hij zei het vreemd te vinden dat staatssecretaris Van der Laan onlangs het rapport van Rin- nooy Kan meteen omarmde, terwijl dat volgens Verhagen juist indruist tegen de wens van het kabinet minder centraal te regelen en meer eigen verant woordelijkheid te geven aan or ganisaties en burgers. door Dolf Rogmans Hilversum - Twee op de drie Nederlanders kijkt 's avonds niet naar een programma van de publieke omroep, maar naar een uitzending van een van de vele commerciële omroepen. Met de radio is het al niet veel beter gesteld. De politiek mort dat zo wel heel veel belasting geld wordt verspild, maar kan het niet eens worden over een oplossing. Wie kijkt er 's avonds nog naar de publieke omroep? Naar Stu dio Sport, dat wel. En naar het Journaal. Misschien nog Spoor loos, Kopspijkers en een spelle tje, maar dan is het ook wel ge beurd. Bijna alle andere pro gramma's op de publieke zen ders worden eigenlijk door wei nig mensen bekeken. En dat is een probleem voor de programmamakers, de omroe pen en de politici in Den Haag. Want veel belastinggeld beste den aan programma's die wei nig worden bekeken, dat is geen goed idee. Over het pro bleem is iedereen het daarom wel eens: er wordt te weinig ge keken en geluisterd naar de programma's van de publieke omroepen en dan vooral door jonge kinderen, jongeren en al lochtonen. Maar hoe trekje meer kijkers zonder commerciële omroep te worden? Heel even leek het erop dat zo wel de politiek als de omroepen het eens zouden kunnen wor den over een oplossing. In twee recente rapporten (van onder zoeksbureau McKinsey en de commissie Rinnooy Kan) ston den zowaar dezelfde conclu sies: iets goedkoper werken en vooral veel meer samenwerken. Goedkoper is inmiddels gelukt, doordat het kabinet een bezui niging van tachtig miljoen euro per jaar heeft opgelegd. En beter samenwerken zijn de omroepen inmiddels ook van plan. Wat voorzitter Harm Bruins Slot van de Publieke Omroep betreft hoort daar nog wat bij. Hij wil niet langer al leen op kijkcijfers beoordeeld worden. „Daardoor is de pu blieke omroep de laatste jaren te veel gaan lijken op de com- merciëlen. Wij moeten gaan voor kwaliteit en niet alleen voor veel kijkers." Namens het kabinet reageerde staatssecretaris Medy van der Laan instemmend op het rap port, net als de PvdA. Wat de WD betreft mocht die samen werking zelfs nog wel een tand je verder gaan. Regeringspartij CDA nam toen al afstand van haar rapport. Deze week bleek waarom. Het wetenschappelijk Maxime Verhagen. Foto: GPD/Phil Nijhuis bureau van de partij presen teerde ook een rapport. Con clusie: niet samenwerken, maar laat juist elke'omroep het zelf uitzoeken. CDA-leider Maxime Verhagen: „De raad van bestuur moet niet, zoals de commissie Rin nooy Kan bepleit, meer en krachtiger gaan interveniëren in het proces van programmeren, maar zou daar juist volledig vanaf moeten zien." Wat wil het CDA dan wel? „De leden van de omroepen moeten het voor het zeggen krijgen. De omroepen moeten doen wat de leden willen. Dan krijg je van zelf een bestel waar voldoende naar wordt gekeken en geluis terd", aldus het CDA. De partij wil het omroepen daarom mak kelijk maken leden te werven en te behouden. En hoe meet je het succes van de publieke omroep? Door te letten op de kijkcijfers. Veel kij kers betekent zelfs meer geld om programma's te mogen ma ken, aldus het CDA. Het politieke verschil van me ning over de oplossing voor het teruglopende aantal kijkers kan daarmee niet groter zijn. WD, D66 en PvdA voelen voor ver dere samenwerking in Hilver sum en het CDA juist niet. Met een CDA-premier aan het roer is daarmee de kans op grote veranderingen in Hilversum voorlopig bekeken. Niemand in Den Haag kan in de huidige krachtsverhoudingen zijn zin doordrijven. En daarmee bevinden de pu blieke omroepen zich vandaag in precies dezelfde situatie als de afgelopen vijftien jaar: ieder een is ontevreden over het hui dige bestel, maar omdat er in Den Haag geen keuze wordt ge maakt, zoeken de bestuurders in Hilversum al vechtend hun eigen weg. Helaas voor hem heeft de kijker al besloten de uitkomst niet af te wachten. r/ Hilversum weet wel van uitgeve De publieke omroep wat geld uitgeven is. J 01 gaat er zo'n 875 miljoi 'ij om: 650 miljoen van li Daar doet de STER no 1. ongeveer 230 miljoen de reclameopbrengst! 5e' Voor dat geld vullen d |c roepen vijf radiostatic n drie tv-zenders en vee sites. Ook de omroep] ten en het Instituut v< Beeld en Geluid word d( van betaald. Per huisl kost de publieke omri daarmee 90 euro per j n6 Vergeleken met het bi h land is dat weinig. Bij5 blieke omroep gaat 81 cent van de kosten ec 19 programma's. Bij de 1 '9 dat 85 procent en bij i 76 procent. De Duitse blieke omroep bestee 0 slechts 55 procent ooi aan programma's. De merciëlen doen het ei met veel minder geld ten daar nog aan ovei houden ook. En toch die commerciële omr m' inmiddels beslag te le 15 op tweederde van de Hilversum - Lekker in de weer met een vlammenwerper, expe rimenteren met napalm of sim pelweg een paar oude koelkas ten opblazen. Het kan allemaal op het jaarlijkse schietfestival in Kentucky, bemerkte RTL Nieuws-correspondent Max Westerman. De eerste afleve ring van zijn achtdelige repor tageserie Max in alle Staten staat volledig in het teken van wapens. Van de doodgewone revolver die de doorsnee Amerikaan 'voor alle zekerheid' in zijn nachtkastje bewaart tot de mo- ab, de 'mother of all bombs' die wordt gefabriceerd in 's werelds grootste bommenfabriek in Oklahoma. Max Westerman (46), ruim twaalf jaar corres pondent in Amerika voor RTL Nieuws, kijkt graag verder dan Washington of New York. Vier jaar geleden zette hij zijn fasci natie voor de Amerikaanse sa menleving al om in een aantal onregelmatig uitgezonden tv- specials. „Mijn frustratie is dat ik alles over dit vreemde, boeiende land altijd in maximaal twee minuten moet zeggen", zei Westerman toentertijd doelend op de tijd die voor hem wordt ingeruimd in een doorsnee nieuwsuitzending. Westerman moest zijn plannen voor een re portageserie over het land bij stellen toen New York, sinds ruim twintig jaar zijn woon plaats, werd getroffen door de aanslagen van 11 september 2001. Toen de stad ruim een jaar later de schok weer enigs zins te boven was, wijdde Wes terman onder de titel Max The City een boek en een tv-se- rie aan de Big Apple. In Max in alle Staten toont Westerman vanaf vanavond de extremiteiten die hij in de rest van het land aantrof. In Knob Kreek, Kentucky, bijvoorbeeld, Journalist Max Westerman presenteert het programma Max in alle Staten. Foto: GPD/RTL 4 waar zo'n tienduizend Ameri kanen tijdens het jaarlijkse schietfestival puur voor de lol hun wapens leegschieten op oude koelkasten, afgedankte auto's en aftandse campers. „Een rode draad in mijn corres pondentschap is iedere keer dat wapengeweld", aldus Wester man in de eerste aflevering, ge titeld Het gewapende land. Niet zo gek, want er zijn in de Verenigde Staten 200 miljoen wapens in omloop en er vallen jaarlijkse twintigduizend vuur wapendoden. „Klinkt als mu ziek in de oren", jubelt een van de hobbyschutters voor de ca mera over het oorverdovende geluid van zijn machinegeweer terwijl hij dat verlekkerd leeg schiet. Als je niets van vuurwa pens afweet, ben je hier een buitenbeentje", piept Wester man een beetje witjes. Even later neemt de verslagge ver toch een uzi ter hand voor de Jungle Walk, een parcours door een compleet nagebootste Vietnamese jungle. Gids Bobby, die Westerman op 'guerrilla oorlogpad' begeleidt, is Viet- nam-veteraan. Realistischer kan bijna niet, absurder even min, zo luidt de boodschap. Westerman bezoekt verder 's werelds grootste bommenfa briek in het stadje McAlester in Oklahoma. De fabriek, ontstaan tijdens de Tweede Wereldoor log, draait momenteel overuren als gevolg van de oorlog tegen Irak. Als een van de eerste bui tenstaanders heeft Westerman naar eigen zeggen toestemming gekregen er een kijkje te ne men. Informatie over de capa citeit van de fabriek wordt niet verstrekt, wel doet de pr-man voor de camera trots de vernie tigende kracht van het 'topstuk in de collectie', de moab, uit de doeken. Duidelijk is dat hier ge noeg projectielen voor handen zijn om de wereld in een klap van de kaart te vegen. „In Irak konden de Amerikanen ze niet vinden, hier liggen de massa vernietigingswapens voor het oprapen", constateert Wester man droogjes. Berrit de Lange Max in alle Staten, vanaf van avond, RTL 4, 21.00 uur. door Jacques Geluk den haag - Het is opmerkelijk hoeveel ervaring acteurs van 19 jaar kunnen hebben. Neem Ewout Genemans en Jon Kar- thaus, die sinds kort te zien zijn als respectievelijk Bastiaan van Diemen en Moes Brinksma in Neêrlands jongste soapserie Zoop op Nickelodeon. Daarin spelen ze jonge dierenverzor gers in opleiding. Beide mannen hebben al heel wat gedaan. Ewout heeft de theateropleiding bij Rabarber in Den Haag gevolgd en gespeeld in voorstellingen als Scrooge en De heksen. Hij is na de middel bare school bij Visible tv in Am sterdam gaan werken, wat een mooi opstapje bleek te zijn voor een baan als productie-assis tent bij de dramaserie Meiden van De Wit. „Ik ben heel erg geïnteresseerd in toneel. Eigenlijk ben ik altijd al met dit vak bezig geweest en dan is het logisch dat je zo snel mogelijk aan de slag wilt. Bo vendien weet ik hoe het eraan toegaat." Daarnaast heeft de Voorburger gespeeld in de soa pachtige Z@ppelinserie 'Vrien den zonder grenzen'. Jon Karthaus heeft sinds 2000 de kneepjes van het acteervak geleerd bij theatergroep De Paardenkathedraal in Utrecht. Hij zit al een kleine vijfjaar in de muziek, zingt, heeft zichzelf gitaarspelen geleerd en heeft met zijn rock 'n rollgroep Lunch in 2001 een schoolband- competitie gewonnen. Als acteur is hij te zien geweest in de NPS-jeugdserie Dunya en Desi. In de musical Elisabeth van Joop van den Ende heeft hij tijdens de première en gedu rende het eerste half jaar dë rol van zoon Rudolf op zich geno men. Ewout: „Zoop is de eerste serie waarvoor ik maandenlang in touw ben. Dat is goed want ;(isl Opnames voor Zoop in Ouwehands. Foto: GPD/Erik Keyzer ik moet ervan leven. Mijn cas tingbureau vroeg of ik auditie wilde doen en na de tweede ronde zat ik er in." Aan tafel zit ook de Amster damse Nicolette van Dam, eveneens 19 jaar, maar zonder ervaring. Zij speelt de bitcherige Bionda Kroonenberg in het door Johan Nijenhuis (Costa!, Volle maan, GTST) in samen werking met Nickelodeon ont wikkelde Zoop. Bastiaan (Ewout) is verliefd op Bionda, maar zij wil niet op hem. Italië Nicolette: „Ik heb hiervoor op dit gebied niets gedaan. Wel workshops gevolgd en in com mercials gespeeld, maar geen series. Ik ben door de beroem de ontwerper Roberto Cavalli gevraagd model te worden, maar ik heb nee gezegd. Ik zou direct aan de top gekomen zijn, maar ik houd niet van dat we reldje en ik ben graag hier. Ik wilde presenteren en na acteer- workshops ben ik hierin gerold. Ik heb nog wel contacten met Cavalli. Misschien kan ik ooit wat doen voor de Italiaanse te levisie als presentatrice." Voorlopig is de werkomgeving van Nicolette, Jon en Ewout Ouwehands Dierenpark in Rhe- nen, want daar wordt Zoop op genomen. De drie spelen Ran gers, dierenverzorgers in oplei ding die op strenge wijze wor den getraind door Gaby Komp- roe (Sabine Koning) en Fabian de Beurre (Thomas Sykora). In totaal zijn er acht Rangers. Zoop richt zich op kinderen en jongeren tussen 8 en 16 jaar. Nicolette: „Wij spelen iets jon gere personages dan we in wer kelijkheid zijn. Er zit geen ge weld in de serie, maar wel spanning, humor. Respect voor elkaar hebben is heel belang rijk. Natuurlijk zijn er tussen de karakters onderling spanningeri én romances, ook onverwachte en onvoorspelbare." Jon: „Voor de jongsten is het spannend als er een tijger ontsnapt, voor ou dere kijkers is het belangrijk wie met wie gaat." In werkelijkheid worden er in Ouwehands Dierenpark geen Rangers opgeleid. Jon: „Je ziet ons steeds uitgebreid ontbijten, maar de echte verzorgers ne men boterhammetjes enige dat wij hetzelfde poep scheppen en dier ren. Ik heb een peer ge hur' aan een ijsbeer, een vaige vaarlijkste dieren, maai door de tralies." Ze hebben wel alledrie dieren. „Het is zo bijzo je hier ziet. Ze hebben wehands een heel natUj leefwijze voor de dierei sj| eerd. Dat spreekt mij a serie krijgen we les en M te werken leren we ook over de dieren. De Ran "1; ven die extra informati door aan de kijkers lette. „In je vrije tijd ku meelopen met de verzi 2( die je dan veel uitlegge Ewout heeft intussen e sieve papegaai ontmoe 3.' een iets grotere wurgsl ite werkt dan de bedoelinj Angstig kijken in de cai heeft hem dan ook gee moeite gekost. „Ik had fend met een kleine sla Jon: „De locatie is te gt Ochtends zie je jonge t heb me erover verbaas leeuwen kunnen schre We komen allemaal uit en als ik een ooievaar 2 dat heel bijzonder. Hie rjt' twintig ooievaars en vi ,ar Dankzij Zoop kunnen 1 ;m deren er bewust van m dieren ook voor amuse ]<- kunnen zorgen en dat Je( is dan computeren. M; >rd voor ons is het onwijs 1 'ui hier." Nicolette: „Het i leiding, je maakt zó ve^oi ra-uren, je leert dingen licht en geluid. Ik ben 11 nieuwd wat er door de nu weer op mijn pad k Zoop. Nickelodeon, elk I dag 19 uur (tivee afleve De afleveringen van de week worden zaterdag gesloten herhaald om 1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 26